47 #یاش آز دئییل
#همت_شهبازی
47 یاشا دولماق، عؤمرون اوغلان چاغینی ایتیرمک دئمکدیر. انسان یاشادیغی عؤمروندن لذت آلمادیقدا عؤمرونون هدر اولماسینی دوشونور. آرزوسوندا اولدوغوم چوخ ایشلری یئرینه یئتیره بیلمه میشم: ادبیات دونیاسیندا اولان آرزولاریمی دئییرم. #کلاسیک ادبیاتدان توتموش سون #چاغداش ادبیاتا قدر.
45 یاشا دولان زامان آشاغیداکی یادداشی یازمیشدیم. آچیغینی دئییرم: تاسوفله هله ده بو باخیمدان اؤزومو قیناییرام.
###
بو گون (5 دی) 44 یاشی آشیب 45 یاشا کئچدیم. اؤز اؤزومله سوردویوم ادبی عؤمرومه باخیرام. 1369 دا ایلک #تورکجه_شعریم چاپ اولدو. اوندان دا بیرآز قاباق ادبیاتلا ماراقلانمیشام. آنجاق 25 ایل ادبی فعالیتده گؤردویوم ایشلر یوخ حددینده‌دیر. اؤزللیکله آذربایجان ادبی دونیامیزا. بو دونیانین هر طرفینه باخمیشام بوشلوق حیس ائتمیشم. آنجاق بیر ایش گؤره بیلمه‌میشم. هردن اؤز اؤزومه دئییرم کاش بو آهیل‌لیق زامانیمین فیکیرلری جاهیل‌لیق (جاوانلیق) زامانیمدا اولوردو. هردن فیکیرلشیرم کاش قاییدیردیم جاهیل‌لیق زامانیما. او زاماندا اولان انرژینی تؤکوردوم بوتون آهیل‌لیق زامانیندا اولمایان انرژی‌نین اوزرینه.
بیر سیرا ایش‌لره ائله تاماهیم دوشموش. آنجاق حیاتا کئچیره بیلمه‌ییمین حسرتینده‌یم:
#اورخون_یئنی‌سئی متن‌لری،
#کتاب_الادراک_فی_لسان_الاتراک کیتابی،
#بابورشاهین #عروض_رساله‌سی،
مهدیخان استرآبادی‌نین #مبانی_اللغت،
عبدالقادر مراغی‌نین کیتاب #الادواری،
#آخوندزاده‌نین تورکجه اثرلری،
#اکینچی قزئتی‌نین متنی،
جلیل محمدقلیزاده‌نین #حکایه‌لری،
#آذربایجان قزئتینده چاپ اولان #حکایه‌لر،
#آذربایجان_شعرینده_مدرنیزم،
حکایه‌چی‌لیک و #نثریمیزین آراشدیرماسی، #فلسفه_سؤزلویو، ....
بونلار آرزولادیغیم ایشلردیر. آنجاق عؤمرون بئله بهره‌سیز گئتمه‌سی هرنه‌یی یاریمچیق قویاجاق دئیه‌سن. کاشکی بئله اولمایایدی.
###
(ساغ اولسون #بانک لاری. #اقساط لارلا بیرگه #دوغوم گونوموزو ده خاطیرلادیرلار بیزه)
https://telegram.me/dusharge
#همت_شهبازی
47 یاشا دولماق، عؤمرون اوغلان چاغینی ایتیرمک دئمکدیر. انسان یاشادیغی عؤمروندن لذت آلمادیقدا عؤمرونون هدر اولماسینی دوشونور. آرزوسوندا اولدوغوم چوخ ایشلری یئرینه یئتیره بیلمه میشم: ادبیات دونیاسیندا اولان آرزولاریمی دئییرم. #کلاسیک ادبیاتدان توتموش سون #چاغداش ادبیاتا قدر.
45 یاشا دولان زامان آشاغیداکی یادداشی یازمیشدیم. آچیغینی دئییرم: تاسوفله هله ده بو باخیمدان اؤزومو قیناییرام.
###
بو گون (5 دی) 44 یاشی آشیب 45 یاشا کئچدیم. اؤز اؤزومله سوردویوم ادبی عؤمرومه باخیرام. 1369 دا ایلک #تورکجه_شعریم چاپ اولدو. اوندان دا بیرآز قاباق ادبیاتلا ماراقلانمیشام. آنجاق 25 ایل ادبی فعالیتده گؤردویوم ایشلر یوخ حددینده‌دیر. اؤزللیکله آذربایجان ادبی دونیامیزا. بو دونیانین هر طرفینه باخمیشام بوشلوق حیس ائتمیشم. آنجاق بیر ایش گؤره بیلمه‌میشم. هردن اؤز اؤزومه دئییرم کاش بو آهیل‌لیق زامانیمین فیکیرلری جاهیل‌لیق (جاوانلیق) زامانیمدا اولوردو. هردن فیکیرلشیرم کاش قاییدیردیم جاهیل‌لیق زامانیما. او زاماندا اولان انرژینی تؤکوردوم بوتون آهیل‌لیق زامانیندا اولمایان انرژی‌نین اوزرینه.
بیر سیرا ایش‌لره ائله تاماهیم دوشموش. آنجاق حیاتا کئچیره بیلمه‌ییمین حسرتینده‌یم:
#اورخون_یئنی‌سئی متن‌لری،
#کتاب_الادراک_فی_لسان_الاتراک کیتابی،
#بابورشاهین #عروض_رساله‌سی،
مهدیخان استرآبادی‌نین #مبانی_اللغت،
عبدالقادر مراغی‌نین کیتاب #الادواری،
#آخوندزاده‌نین تورکجه اثرلری،
#اکینچی قزئتی‌نین متنی،
جلیل محمدقلیزاده‌نین #حکایه‌لری،
#آذربایجان قزئتینده چاپ اولان #حکایه‌لر،
#آذربایجان_شعرینده_مدرنیزم،
حکایه‌چی‌لیک و #نثریمیزین آراشدیرماسی، #فلسفه_سؤزلویو، ....
بونلار آرزولادیغیم ایشلردیر. آنجاق عؤمرون بئله بهره‌سیز گئتمه‌سی هرنه‌یی یاریمچیق قویاجاق دئیه‌سن. کاشکی بئله اولمایایدی.
###
(ساغ اولسون #بانک لاری. #اقساط لارلا بیرگه #دوغوم گونوموزو ده خاطیرلادیرلار بیزه)
https://telegram.me/dusharge
Telegram
@dusharge || همت شهبازی
@dusharge
کانالدا کی یازی‌لاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراک‌گذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
کانالدا کی یازی‌لاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراک‌گذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
#نثریمیزین_دیلی
#همت_شهبازی
حؤرمتلی یازاریمیز #ناصر_منظوری جنابلاری‌نین “ #فرهنگ_جامعه” درگیسینده “ #دیل_و_رومان” باشلیقلی موصاحیبه‌سینی اوخودوقدا بیر قونویا منجه چوخ گؤزل و یئرلی-یاتاقلی توخونموشدور. آذربایجان دیلچی‌لیینده " #ادبی_دیل" ایله “ #لهجه” مسئله‌سینی قارشی‌قارشییا قویماق و بونلاردان ایکی تضادلی آنلاییش یاراتماق مسئله‌سینی. یعنی دیلچی‌لییمیز بو ایکی مسئله‌نی بیر بیری ایله یاناشی قوشالاشدیرماقدانسا، بونلاری بیر بیریندن فرقلی آنلاییشدا و هر بیریسینی باشقا بیر جیغیردا آخماسی‌نین طرفینی توتور. بونو بیز داها چوخ آذربایجان جمهوریتینده گئدن ادبیات گئدیشاتیندا سئزه‌رک عینی مسئله اورادان ایستر ایسته‌مز بیزه ده ائینه‌می‌آخیر. دیلین بوتون قابلیت‌لری نثرده اؤزونو بروزه وئریر. #نثر یازیلاریندا گئدن پروسئسده، دیالئکت و یا « #فردیناند_دو_سوسور»ون دیلی ایله دئسک “ #نیطق”، اوبراز قازانیر.
دیلچی متخصص‌لرین دانیشیغی ایله سیراوی و ساوادسیز بیر آدامین دانیشیغیندا فرق گؤرموروک. بورادا حکم سورن، بو دیلچی‌لرین دیلی ایله دئسک یالنیز “ادبی دیل”دیر. دیلده، یک نسق‌لیک حاکیمدیر. تحصیل سیستئمینده استانداردلاشان هر بیر آنلاییش عینی ایله دانیشیقدا دا حاکیمدیر.
حؤرمتلی عالیم گؤزل بیر مقاما توخونور:
“یئنی دیلچی‌لیک‌ده آنجاق، دیل، «أدبی دیل» و اونون ضیددی اولان "لهجه"یه بؤلونمور بلکه، أصلینده، دیلین ایچینده باشقا بیر دیل یوخدور کی اونون آدی «ادبی دیل» اولسون. بئله بیر آدین اؤزو ذِهنی جایدیریر.”
بو دوشونجه‌نی ادبیاتیمیزدا و دیلیمیزده اؤرنک‌لرله بلکه ده آرتیق آچیقلاماق اولاردی. آنجاق قیسا آچیقلاماسیندان من بئله بیر نتیجه چیخاریرام کی:
وورغولادیغیم کیمی دیلین بوتون قابلیت‌لری نثرده اؤزونو گؤستریر. #نثریمیز ایسه، “ادبی دیل” آدیندا دئییلن بیر پروسئسین “یک‌نسق‌لیک” چرچیوه‌سینده دوستاق قالیر. دیل آزاد و سربست دئییل. استانداردلاشمیش (قراردادی، کلیشه‌ای) و شرطی‌لنمیش چرچیوه‌دن دیشاری آیاق باسدیقدا ایسه ادبی دیل قایغی‌کئش‌لری داها دوغروسو منظوری جنابلاری‌نین دیلی ایله دئسک “ #فیلولوقلار” طرفیندن سوچلانیر.
آنجاق من نثریمیزده دیلی آزادجا استفاده ائدن و یئنی نثریمیزه تاثیر بوراخان ایکی ایلکین یازارلاریمیزی یعنی #میرزه_فتحعلی_آخوندزاده ایله #میرزه_جلیل_محمدقلیزاده‌نی مقایسه ائتمکله اؤرنک گؤسترمک ایستیرم. آخوندزاده یئنی اوسلوب یاراتماق اوچون بوتون جهدلرینی ائدیر. آنجاق او، چاغداش نثریمیزده تحصیل دیلی‌نین سووئرنلییی‌نین یئرینه، #کلاسیک ادبیاتین قراماتیکاسی (نحو) دوستاغیندان چیخا بیلمیر. یعنی #چاغداش_نثریمیزی تحصیل دیلی بوخولاییر. آخوندزاده‌نین نثر دیلینی ایسه کلاسیک ادبیاتین قراماتیکاسی. او هر نه قدر دیلده یوموشاق سؤزلر و عبارت‌‌لر ایشلتسه ده، یئنه ده دیلی راحات بوراخا بیلمیر. دیل قراماتیکانین و آزاجیق دا کلاسیک ادبیاتین نئجه دئیرلر کاتیب‌لیک یا منشیانه دیلیندن کنارا چیخا بیلمیر.
میرزه جلیل ده ایسه مسئله ترسینه‌دیر. او، دیلی سربست بوراخیر. دیل ایسته‌دییی آخاریندا آخیر. دقیقلیکله دئسک: میرزه جلیلین یازدیغی نثرین و یاراتدیغی دیلی ایچه‌ریسینده باشقا بیر دیل یوخدور. یعنی او، آخوندزاده و چاغداش ناثیرلر کیمی‌دیلی ادبی دیل و دانیشیق دیلینه بؤلمه‌ییر. بونلارین هر ایکیسی بیر دیل اوسلوبو کیمی‌تاملیق داشییر. بوتؤولوک وار بو دیلده. دیلین بوتون سس آخارلاری، ایسته‌دییی کیچیک آرخلارا، ایسته‌دییی بؤیوک دنیزلره هئچ بیر تضییق و مانع اولمادان جیغیر آچیر. بو تصوورده میرزه جلیلین نثری سانکی بیر آزاد و سربست کولک کیمی‌دیر؛ هر بیر باجادان (منفذدن) داخیل اولوب سربست گزمه‌یه چالیشیر.
موغان - 1396.11.1
http://ishiq.net/?p=20543
https://telegram.me/dusharge
#همت_شهبازی
حؤرمتلی یازاریمیز #ناصر_منظوری جنابلاری‌نین “ #فرهنگ_جامعه” درگیسینده “ #دیل_و_رومان” باشلیقلی موصاحیبه‌سینی اوخودوقدا بیر قونویا منجه چوخ گؤزل و یئرلی-یاتاقلی توخونموشدور. آذربایجان دیلچی‌لیینده " #ادبی_دیل" ایله “ #لهجه” مسئله‌سینی قارشی‌قارشییا قویماق و بونلاردان ایکی تضادلی آنلاییش یاراتماق مسئله‌سینی. یعنی دیلچی‌لییمیز بو ایکی مسئله‌نی بیر بیری ایله یاناشی قوشالاشدیرماقدانسا، بونلاری بیر بیریندن فرقلی آنلاییشدا و هر بیریسینی باشقا بیر جیغیردا آخماسی‌نین طرفینی توتور. بونو بیز داها چوخ آذربایجان جمهوریتینده گئدن ادبیات گئدیشاتیندا سئزه‌رک عینی مسئله اورادان ایستر ایسته‌مز بیزه ده ائینه‌می‌آخیر. دیلین بوتون قابلیت‌لری نثرده اؤزونو بروزه وئریر. #نثر یازیلاریندا گئدن پروسئسده، دیالئکت و یا « #فردیناند_دو_سوسور»ون دیلی ایله دئسک “ #نیطق”، اوبراز قازانیر.
دیلچی متخصص‌لرین دانیشیغی ایله سیراوی و ساوادسیز بیر آدامین دانیشیغیندا فرق گؤرموروک. بورادا حکم سورن، بو دیلچی‌لرین دیلی ایله دئسک یالنیز “ادبی دیل”دیر. دیلده، یک نسق‌لیک حاکیمدیر. تحصیل سیستئمینده استانداردلاشان هر بیر آنلاییش عینی ایله دانیشیقدا دا حاکیمدیر.
حؤرمتلی عالیم گؤزل بیر مقاما توخونور:
“یئنی دیلچی‌لیک‌ده آنجاق، دیل، «أدبی دیل» و اونون ضیددی اولان "لهجه"یه بؤلونمور بلکه، أصلینده، دیلین ایچینده باشقا بیر دیل یوخدور کی اونون آدی «ادبی دیل» اولسون. بئله بیر آدین اؤزو ذِهنی جایدیریر.”
بو دوشونجه‌نی ادبیاتیمیزدا و دیلیمیزده اؤرنک‌لرله بلکه ده آرتیق آچیقلاماق اولاردی. آنجاق قیسا آچیقلاماسیندان من بئله بیر نتیجه چیخاریرام کی:
وورغولادیغیم کیمی دیلین بوتون قابلیت‌لری نثرده اؤزونو گؤستریر. #نثریمیز ایسه، “ادبی دیل” آدیندا دئییلن بیر پروسئسین “یک‌نسق‌لیک” چرچیوه‌سینده دوستاق قالیر. دیل آزاد و سربست دئییل. استانداردلاشمیش (قراردادی، کلیشه‌ای) و شرطی‌لنمیش چرچیوه‌دن دیشاری آیاق باسدیقدا ایسه ادبی دیل قایغی‌کئش‌لری داها دوغروسو منظوری جنابلاری‌نین دیلی ایله دئسک “ #فیلولوقلار” طرفیندن سوچلانیر.
آنجاق من نثریمیزده دیلی آزادجا استفاده ائدن و یئنی نثریمیزه تاثیر بوراخان ایکی ایلکین یازارلاریمیزی یعنی #میرزه_فتحعلی_آخوندزاده ایله #میرزه_جلیل_محمدقلیزاده‌نی مقایسه ائتمکله اؤرنک گؤسترمک ایستیرم. آخوندزاده یئنی اوسلوب یاراتماق اوچون بوتون جهدلرینی ائدیر. آنجاق او، چاغداش نثریمیزده تحصیل دیلی‌نین سووئرنلییی‌نین یئرینه، #کلاسیک ادبیاتین قراماتیکاسی (نحو) دوستاغیندان چیخا بیلمیر. یعنی #چاغداش_نثریمیزی تحصیل دیلی بوخولاییر. آخوندزاده‌نین نثر دیلینی ایسه کلاسیک ادبیاتین قراماتیکاسی. او هر نه قدر دیلده یوموشاق سؤزلر و عبارت‌‌لر ایشلتسه ده، یئنه ده دیلی راحات بوراخا بیلمیر. دیل قراماتیکانین و آزاجیق دا کلاسیک ادبیاتین نئجه دئیرلر کاتیب‌لیک یا منشیانه دیلیندن کنارا چیخا بیلمیر.
میرزه جلیل ده ایسه مسئله ترسینه‌دیر. او، دیلی سربست بوراخیر. دیل ایسته‌دییی آخاریندا آخیر. دقیقلیکله دئسک: میرزه جلیلین یازدیغی نثرین و یاراتدیغی دیلی ایچه‌ریسینده باشقا بیر دیل یوخدور. یعنی او، آخوندزاده و چاغداش ناثیرلر کیمی‌دیلی ادبی دیل و دانیشیق دیلینه بؤلمه‌ییر. بونلارین هر ایکیسی بیر دیل اوسلوبو کیمی‌تاملیق داشییر. بوتؤولوک وار بو دیلده. دیلین بوتون سس آخارلاری، ایسته‌دییی کیچیک آرخلارا، ایسته‌دییی بؤیوک دنیزلره هئچ بیر تضییق و مانع اولمادان جیغیر آچیر. بو تصوورده میرزه جلیلین نثری سانکی بیر آزاد و سربست کولک کیمی‌دیر؛ هر بیر باجادان (منفذدن) داخیل اولوب سربست گزمه‌یه چالیشیر.
موغان - 1396.11.1
http://ishiq.net/?p=20543
https://telegram.me/dusharge
ایشیق
نثریمیزین دیلی / همت شهبازی - ایشیق
نثریمیزین دیلی همت شهبازی حؤرمتلی یازاریمیز ناصر منظوری جنابلاری‌نین “فرهنگ جامعه” درگیسینده “دیل و رومان” باشلیقلی موصاحیبه‌سینی اوخودوقدا بیر قونویا منجه چوخ گؤزل و یئرلی-یاتاقلی توخونموشدور. آذربایجان دیلچی‌لیینده «ادبی دیل« ایله “لهجه” مسئله‌سینی قارشی‌قارشییا…
ایضاح‌سیز تصویرلر
( #کاظم_نظری نین شعرینه کیچیک یادداش)
#همت_شهبازی
کاظم نظری بقا هایسیز کوی‌سیز یازان شاعیرلردندیر. اونو یایدیغی اثرلری ایله تانییرام. ایندییه‌جک #آنا_دیلیمیزده اونون 9 کیتابینی اوخوموشام. باشقا اثرلریندن خبریم یوخدور. بونلاردان بیری فارس دیلینده « #تنقید» موضوعسوندا یازیلیبدیر.
#کلاسیک قالیبده یازدیغی شعرلری‌نین آلچاق-هؤندورلویو واردیر. مثلن « #گؤزلرینده_مین_ارکید» شعر توپلوسوندا داها چوخ کلاسیک‌لشدیینی گؤرورم. قاباقکی کلاسیک شعرلرده اؤزللیکله «فورم» باخیمیندان کلاسیک شعرین ائلئمئنت‌لریندن آزاجیق استفاده ائتدیینی گؤرنده بو توپلودا نییه بو قدر گئرییه دؤندویونو بیلمه‌دیم. شعرلری‌نین مضمونو بو گونون مضمونلاری اولماسادا بیر سیرا شعرلری یاددا قالان شعرلردیر.
سؤزومو شاعیرین « #سربست» شعرلرینه گتیریرم.
نظری جنابلاری‌نین شعر توپلولاری ایچینده داها چوخ ایکی اثری منیم ماراغیمی اؤزونه چکدی: «گونه‌باخانلار» و « باغلار ایچین چالیر».
«باغلار...» توپلوسوندا عادی حیاتین تصویرلری سانکی موضوع اوزره یازیلمیش: یئرآلما اکین‌لریندن مختلیف و چئشیدلی صحنه‌لر یاراتماقدان توتموش گونشله باغلی ایماژلار، نوستالژیک حیس‌لر، حیاتین آجیلی-شیرینلی حیس‌لرینه قدر. بو ایکی شعر توپلوسو، #ایماژیستی اثرلردیر. تصویرلر جانلی اولاراق گؤز قاباغیندا اؤز تظاهورونو گؤستریرلر. «گونه باخانلار» توپلوسو حقیقتن ده تصویرلر، ایماژلار کلکسیونودور. عادی حیاتدا و یا حتتا شعرده بئله، اؤنم وئریلمه‌ین شئیلره اؤنم وئریب شعرسل دویغولار یارادیر. بعضن بو شعرسل‌لیک محض تصویردیر. بعضن تصویرله بیرلیکده مضمون قاریشیغی. آنجاق دئمک اولار کی چیلخا مضمون یوخدور. عمومیتله فورمون، تصویرین چیلخا و محض‌لیینه طرف یؤنه‌لن شعرلردیر.
کاظم نظری‌نین ایماژلاریندا (تصویرلری) اوزونچولوق یوخدور. دئییم آچیق-آیدین‌لیغی دا یوخدور. عینی حالداکی ساده و شیرین‌دیر، بیر دویغونو آشیلاماق اوچون تصویرلری ده آرتیق آچیقلامیر. اصلینده تصویرلر ایضاح‌سیزدیر. تصویر گؤستریجی‌دیر. دئییم طرزی آخارلی، وقارلی‌دیر. اؤزونو اوزه چکمیر. تصویر یاراتمانین اصیل کاراکتئرلریندن اولان استعاره و تشبیه‌لر یئرلی-یئرینده و دقیق‌دیر. دقیق‌لییی ایله ده، دیلده دویولان آچیق-آیدین‌لیقدان، چیلخالیقدان سئچیلیر. شعر هارمونیاسی بؤلونور. تام سربست دئییل. سطیرلر هئجالارا بؤلونور. بؤلونن هئجالاری آچیق-آیدین سئزیب آییرا بیلیرسن. ریتمده قارما-قاریشیق‌لیق یوخدور. بیر سؤزله هر شئیدن آرینمیش، صاف-چوروک ائدیلمیش خالیص بیر ایماژیستی شعرین شاهیدی اولوروق. شاعیر، اؤزونو شعرین طالعیندن قیراقدا ساخلامیر. شعرده، بیله‌رکدن اشتراک ائدیر. اؤزونون تصویر آلغی‌لارینی خائوسدان قورویور. تصویرلر شاعیرین سوبیئکتینده بولاق سویو کیمی دورولور، سونرا گئرچک‌لشیر. کاظم نظری‌نین خوشا گلن ایماژلاری‌نین اؤزللیک‌لریندن بیری ده بودور کی اوندا ایماژلار اوست-اوسته قالانماییر. بونون اساس خئیری هم شعر، هم ده اوخوجوسو اوچون بو اولورکی شعرده نفس آلماغا امکان یارانیر. هم شعر نفس آلیر، هم اوخوجو. اوست-اوسته قالانان تصویرلر اؤزللیکله بو تصویرلر سیمبوللاشارسا، شعرین حیاتینی قاپالی ائدر. شعرده ابهام یارادار. بونون اؤرنک‌لرینی بیز، #سیمبولیست‌لرین شعرینده اؤزللیکله #استئفان_مالارمه و #شارل_بودلئرده گؤروروک.
رقص ائدیرلر
ناخیش لاردا
کپنک لر.
مین بیر اولدوز
دوزولوب
ایپک بویاق‌لاریندا.
سارماشیق‌لار
بوی آتیر
آددیم آددیم
اوره یینده.
ساچاق‌لاریندان
آسلانیب
گونه باخانلار
سرگی سینده
اردبیل خالچاسی.
#گونه_باخانـلار توپلوسوندان
https://telegram.me/dusharge
( #کاظم_نظری نین شعرینه کیچیک یادداش)
#همت_شهبازی
کاظم نظری بقا هایسیز کوی‌سیز یازان شاعیرلردندیر. اونو یایدیغی اثرلری ایله تانییرام. ایندییه‌جک #آنا_دیلیمیزده اونون 9 کیتابینی اوخوموشام. باشقا اثرلریندن خبریم یوخدور. بونلاردان بیری فارس دیلینده « #تنقید» موضوعسوندا یازیلیبدیر.
#کلاسیک قالیبده یازدیغی شعرلری‌نین آلچاق-هؤندورلویو واردیر. مثلن « #گؤزلرینده_مین_ارکید» شعر توپلوسوندا داها چوخ کلاسیک‌لشدیینی گؤرورم. قاباقکی کلاسیک شعرلرده اؤزللیکله «فورم» باخیمیندان کلاسیک شعرین ائلئمئنت‌لریندن آزاجیق استفاده ائتدیینی گؤرنده بو توپلودا نییه بو قدر گئرییه دؤندویونو بیلمه‌دیم. شعرلری‌نین مضمونو بو گونون مضمونلاری اولماسادا بیر سیرا شعرلری یاددا قالان شعرلردیر.
سؤزومو شاعیرین « #سربست» شعرلرینه گتیریرم.
نظری جنابلاری‌نین شعر توپلولاری ایچینده داها چوخ ایکی اثری منیم ماراغیمی اؤزونه چکدی: «گونه‌باخانلار» و « باغلار ایچین چالیر».
«باغلار...» توپلوسوندا عادی حیاتین تصویرلری سانکی موضوع اوزره یازیلمیش: یئرآلما اکین‌لریندن مختلیف و چئشیدلی صحنه‌لر یاراتماقدان توتموش گونشله باغلی ایماژلار، نوستالژیک حیس‌لر، حیاتین آجیلی-شیرینلی حیس‌لرینه قدر. بو ایکی شعر توپلوسو، #ایماژیستی اثرلردیر. تصویرلر جانلی اولاراق گؤز قاباغیندا اؤز تظاهورونو گؤستریرلر. «گونه باخانلار» توپلوسو حقیقتن ده تصویرلر، ایماژلار کلکسیونودور. عادی حیاتدا و یا حتتا شعرده بئله، اؤنم وئریلمه‌ین شئیلره اؤنم وئریب شعرسل دویغولار یارادیر. بعضن بو شعرسل‌لیک محض تصویردیر. بعضن تصویرله بیرلیکده مضمون قاریشیغی. آنجاق دئمک اولار کی چیلخا مضمون یوخدور. عمومیتله فورمون، تصویرین چیلخا و محض‌لیینه طرف یؤنه‌لن شعرلردیر.
کاظم نظری‌نین ایماژلاریندا (تصویرلری) اوزونچولوق یوخدور. دئییم آچیق-آیدین‌لیغی دا یوخدور. عینی حالداکی ساده و شیرین‌دیر، بیر دویغونو آشیلاماق اوچون تصویرلری ده آرتیق آچیقلامیر. اصلینده تصویرلر ایضاح‌سیزدیر. تصویر گؤستریجی‌دیر. دئییم طرزی آخارلی، وقارلی‌دیر. اؤزونو اوزه چکمیر. تصویر یاراتمانین اصیل کاراکتئرلریندن اولان استعاره و تشبیه‌لر یئرلی-یئرینده و دقیق‌دیر. دقیق‌لییی ایله ده، دیلده دویولان آچیق-آیدین‌لیقدان، چیلخالیقدان سئچیلیر. شعر هارمونیاسی بؤلونور. تام سربست دئییل. سطیرلر هئجالارا بؤلونور. بؤلونن هئجالاری آچیق-آیدین سئزیب آییرا بیلیرسن. ریتمده قارما-قاریشیق‌لیق یوخدور. بیر سؤزله هر شئیدن آرینمیش، صاف-چوروک ائدیلمیش خالیص بیر ایماژیستی شعرین شاهیدی اولوروق. شاعیر، اؤزونو شعرین طالعیندن قیراقدا ساخلامیر. شعرده، بیله‌رکدن اشتراک ائدیر. اؤزونون تصویر آلغی‌لارینی خائوسدان قورویور. تصویرلر شاعیرین سوبیئکتینده بولاق سویو کیمی دورولور، سونرا گئرچک‌لشیر. کاظم نظری‌نین خوشا گلن ایماژلاری‌نین اؤزللیک‌لریندن بیری ده بودور کی اوندا ایماژلار اوست-اوسته قالانماییر. بونون اساس خئیری هم شعر، هم ده اوخوجوسو اوچون بو اولورکی شعرده نفس آلماغا امکان یارانیر. هم شعر نفس آلیر، هم اوخوجو. اوست-اوسته قالانان تصویرلر اؤزللیکله بو تصویرلر سیمبوللاشارسا، شعرین حیاتینی قاپالی ائدر. شعرده ابهام یارادار. بونون اؤرنک‌لرینی بیز، #سیمبولیست‌لرین شعرینده اؤزللیکله #استئفان_مالارمه و #شارل_بودلئرده گؤروروک.
رقص ائدیرلر
ناخیش لاردا
کپنک لر.
مین بیر اولدوز
دوزولوب
ایپک بویاق‌لاریندا.
سارماشیق‌لار
بوی آتیر
آددیم آددیم
اوره یینده.
ساچاق‌لاریندان
آسلانیب
گونه باخانلار
سرگی سینده
اردبیل خالچاسی.
#گونه_باخانـلار توپلوسوندان
https://telegram.me/dusharge
Telegram
@dusharge || همت شهبازی
@dusharge
کانالدا کی یازی‌لاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراک‌گذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
کانالدا کی یازی‌لاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراک‌گذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
#کلاسیک سؤزونون آنلاییشی
#همت_شهبازی
#کلاسیک سؤزو بیزیم تاریخی آنلاییشیمیزا چاغداش زاماندا هوپموشدور. کئچمیش زامانلاردا عمومیتله چاغداش اصطلاحی اولمادان اونون قارشی طرفی اولان کؤهنه و یا اسکی اصطلاحی دا یوخ ایدی. «اسکی» صیفتی شعره عاید دئییله‌سی بیر اصطلاح دئییلدیر. بعضی تذکره‌چی‌لر، بیر سیرا شاعیرلرین اوسلوبوندان دانیشارکن «بدیعی و یا تزه شعرلری» اولدوقلارینا اشاره ائدیرلر. آنجاق بو «تزه‌لیک» همان « #دیوان» آنلاییشی چرچیوه‌سیندن قیراغا چیخمیردی. شعرده بعضی فرقلی‌لیک‌لر یارادان شاعیرلرین اوسلوبونا بو سؤزو ایشله‌دیردیلر. یعنی مسئله بو کلمه‌نین ایشله‌نیب ایشلنمه‌مه‌سینده دئییل. عمومیتله #مدرن دوشونجه بیزه آخیب گلمه‌میشدن قاباق، اسکی ادبیات هئچ زامان اؤزونو چاغداش و اؤزوندن قاباقکی ادبیاتی «اسکی» و یا بونا بنزر باشقا بیر آدلا صادالاماییبدیر. تذکره‌لرده بعضن فیلان شاعیرین یئنی اوسلوبو اولدوغونا اشاره اولونور؛ آنجاق بو یئنی اوسلوب عمومی بیر اوسلوب اولمادان، همان اسکی ادبیات چرچیوه‌سینده بیر اوسلوب اولدوغونا اشاره‌دیر.
بونلاری نظره آلاراق و «کلاسیک» آنلاییشی‌نین بیزیم ادبیاتیمیزدا یئنی بیر آنلاییش اولدوغونو دا بری باشدان وورغولایاراق «یئنی شعر»ین قارشی طرفی اولان شعری بعضن «دیوان» بعضن دا «کلاسیک» شعر آدلاندیردیغیمیزدا مقصدیمیز عینی آنلاییش‌دیر. حتتا «دیوان شعری» آنلاییشی دا « #یئنی_شعر» آنلاییشی یاراندیقدان سونرا یارانماسی دوشونجه‌سینده‌یم. «یئنی شعر» اؤزوندن قاباقکی شعری، اؤزو ایله فرقلندیرمک اوچون «دیوان شعری» یا «کلاسیک شعری» یاراندی.
بئله‌لیکله ایستر «دیوان» ایستر «کلاسیک» آدلاندیردیغیمیز شعر، چاغداش شعردن اؤنجه «قافیه‌لی» شعره دئییریک. قافیه‌لی شعر چاغداش دؤنَمده ده یازیلیر. بونلاری دا قافیه‌لی اولدوغو اوچون « #کلاسیک_شعر» آدلاندیریریق. کلاسیک قافیه‌لی شعر، چاغداش زاماندا طبیعی کی اؤزونو یئنی‌لشدیردی. آنجاق بو شعرلر، کلاسیک قافیه‌لی شعرین فورمتینی منیمسه‌دیک‌لری اوچون باشقا بیر قونودا یعنی «مدرن و یا #سربست_شعر»دن باشقا بیر چرچیوه‌ده آراشدیرماق گره‌کیر:
«میلادی 2.جی عصرده، روما تدقیقاتچیسی آولوس جلیوس یازیچیلاری ایکی گروپا بؤلور: کلاسیک یازارلار، کوتله یازارلار. کلاسیک یازارلار عنوانینی، اثرلرینی توپلومون یوکسک صینیف‌لر طرفیندن مطالعه اولونان یازارلاری حساب ائدیر. گئت‌گئده بونون معناسی گئنیشله‌نه‌رک کلاسیک اثرلر، گنج نسلین تعلیم تربیه‌سینده و درسلیک‌لرینده استفاده اولوب تدریس اولونان اثرلری احتیوا ائتدی» (رضا حسینی، مکتب های ادبی)
تورک #تنقیدچیسی و «دئنه‌مه» ژانری‌نین تورکیه‌ده بانی‌لریندن اولان « #نورالله_آتاچ» ایسه «کلاسیک» سؤزونو گلمه بیر سؤز اولدوغونو دئیه‌رک یازیر:
«کلاسیک لاتینجه ده «یوکسک صینیفده، کوبار (زادگان، اشرافی) اثر» دئمک ایمیش. هانسی اثرلر کوباردیر، یوکسک صینیفدن‌دیر دئیه بیلریک؟» دئیه سوروشور نورالله آتاچ.
تنقیدچی بونا آیدینلیق گتیرمه‌یه چالیشسا دا، یئنه ده بیزیم آنلاییشیمیزدا کلاسیک سؤزونون بو معناسی دوغمالاشمایاجاقدیر. اونا گؤره کی عمومیتله غرب ادبیاتیندا، ادبیاتی چوخ زامانلار هم اوخویانی هم ده یازانلاری «کوبارلار» صینیفی اولموشلار. بیزیم ادبیاتیمیزدا ایسه نه کوبار یازانیمیز نه ده کوبار اوخویانیمیز اولموشدور غربده اولان آنلاییشلار قارشیسیندا. بیزده «سارای ادبیاتی» اولدوغونو هامی بیلیر. « #سارای_ادبیاتی» ایسه «سارای»دا اوخودوقدان سونرا، شاعیرین «دیوانینا» کئچیردی. «سارای» آداملاری یالنیز شاعیرین آغزیندان بیر دفعه‌لیک شعری ائشیدیردی. سونرا شاعیرین امک حاققینی وئریردی و داها شعر، سارایدا اونودولوردو. شاعیرین شعرلری دیوانینا کئچدیکدن سونرا اوزون سوره چکیردی آز سایلی شعر سئورلر طرفیندن اوخونماغا باشلاییردی.
نورالله آتاچ سوندا بو نتیجه‌یه چاتیرکی:«کلاسیک‌لیک بیر جیغیر دئییلدیر، کلاسیک کؤهنلمز، کئچمیشده قالماز معناسیندادیر. هر دؤنم اؤز کلاسیک‌لرینی یئتیشدیریر.» (ص 24 دئنه‌مه‌لر)
@dusharge
#همت_شهبازی
#کلاسیک سؤزو بیزیم تاریخی آنلاییشیمیزا چاغداش زاماندا هوپموشدور. کئچمیش زامانلاردا عمومیتله چاغداش اصطلاحی اولمادان اونون قارشی طرفی اولان کؤهنه و یا اسکی اصطلاحی دا یوخ ایدی. «اسکی» صیفتی شعره عاید دئییله‌سی بیر اصطلاح دئییلدیر. بعضی تذکره‌چی‌لر، بیر سیرا شاعیرلرین اوسلوبوندان دانیشارکن «بدیعی و یا تزه شعرلری» اولدوقلارینا اشاره ائدیرلر. آنجاق بو «تزه‌لیک» همان « #دیوان» آنلاییشی چرچیوه‌سیندن قیراغا چیخمیردی. شعرده بعضی فرقلی‌لیک‌لر یارادان شاعیرلرین اوسلوبونا بو سؤزو ایشله‌دیردیلر. یعنی مسئله بو کلمه‌نین ایشله‌نیب ایشلنمه‌مه‌سینده دئییل. عمومیتله #مدرن دوشونجه بیزه آخیب گلمه‌میشدن قاباق، اسکی ادبیات هئچ زامان اؤزونو چاغداش و اؤزوندن قاباقکی ادبیاتی «اسکی» و یا بونا بنزر باشقا بیر آدلا صادالاماییبدیر. تذکره‌لرده بعضن فیلان شاعیرین یئنی اوسلوبو اولدوغونا اشاره اولونور؛ آنجاق بو یئنی اوسلوب عمومی بیر اوسلوب اولمادان، همان اسکی ادبیات چرچیوه‌سینده بیر اوسلوب اولدوغونا اشاره‌دیر.
بونلاری نظره آلاراق و «کلاسیک» آنلاییشی‌نین بیزیم ادبیاتیمیزدا یئنی بیر آنلاییش اولدوغونو دا بری باشدان وورغولایاراق «یئنی شعر»ین قارشی طرفی اولان شعری بعضن «دیوان» بعضن دا «کلاسیک» شعر آدلاندیردیغیمیزدا مقصدیمیز عینی آنلاییش‌دیر. حتتا «دیوان شعری» آنلاییشی دا « #یئنی_شعر» آنلاییشی یاراندیقدان سونرا یارانماسی دوشونجه‌سینده‌یم. «یئنی شعر» اؤزوندن قاباقکی شعری، اؤزو ایله فرقلندیرمک اوچون «دیوان شعری» یا «کلاسیک شعری» یاراندی.
بئله‌لیکله ایستر «دیوان» ایستر «کلاسیک» آدلاندیردیغیمیز شعر، چاغداش شعردن اؤنجه «قافیه‌لی» شعره دئییریک. قافیه‌لی شعر چاغداش دؤنَمده ده یازیلیر. بونلاری دا قافیه‌لی اولدوغو اوچون « #کلاسیک_شعر» آدلاندیریریق. کلاسیک قافیه‌لی شعر، چاغداش زاماندا طبیعی کی اؤزونو یئنی‌لشدیردی. آنجاق بو شعرلر، کلاسیک قافیه‌لی شعرین فورمتینی منیمسه‌دیک‌لری اوچون باشقا بیر قونودا یعنی «مدرن و یا #سربست_شعر»دن باشقا بیر چرچیوه‌ده آراشدیرماق گره‌کیر:
«میلادی 2.جی عصرده، روما تدقیقاتچیسی آولوس جلیوس یازیچیلاری ایکی گروپا بؤلور: کلاسیک یازارلار، کوتله یازارلار. کلاسیک یازارلار عنوانینی، اثرلرینی توپلومون یوکسک صینیف‌لر طرفیندن مطالعه اولونان یازارلاری حساب ائدیر. گئت‌گئده بونون معناسی گئنیشله‌نه‌رک کلاسیک اثرلر، گنج نسلین تعلیم تربیه‌سینده و درسلیک‌لرینده استفاده اولوب تدریس اولونان اثرلری احتیوا ائتدی» (رضا حسینی، مکتب های ادبی)
تورک #تنقیدچیسی و «دئنه‌مه» ژانری‌نین تورکیه‌ده بانی‌لریندن اولان « #نورالله_آتاچ» ایسه «کلاسیک» سؤزونو گلمه بیر سؤز اولدوغونو دئیه‌رک یازیر:
«کلاسیک لاتینجه ده «یوکسک صینیفده، کوبار (زادگان، اشرافی) اثر» دئمک ایمیش. هانسی اثرلر کوباردیر، یوکسک صینیفدن‌دیر دئیه بیلریک؟» دئیه سوروشور نورالله آتاچ.
تنقیدچی بونا آیدینلیق گتیرمه‌یه چالیشسا دا، یئنه ده بیزیم آنلاییشیمیزدا کلاسیک سؤزونون بو معناسی دوغمالاشمایاجاقدیر. اونا گؤره کی عمومیتله غرب ادبیاتیندا، ادبیاتی چوخ زامانلار هم اوخویانی هم ده یازانلاری «کوبارلار» صینیفی اولموشلار. بیزیم ادبیاتیمیزدا ایسه نه کوبار یازانیمیز نه ده کوبار اوخویانیمیز اولموشدور غربده اولان آنلاییشلار قارشیسیندا. بیزده «سارای ادبیاتی» اولدوغونو هامی بیلیر. « #سارای_ادبیاتی» ایسه «سارای»دا اوخودوقدان سونرا، شاعیرین «دیوانینا» کئچیردی. «سارای» آداملاری یالنیز شاعیرین آغزیندان بیر دفعه‌لیک شعری ائشیدیردی. سونرا شاعیرین امک حاققینی وئریردی و داها شعر، سارایدا اونودولوردو. شاعیرین شعرلری دیوانینا کئچدیکدن سونرا اوزون سوره چکیردی آز سایلی شعر سئورلر طرفیندن اوخونماغا باشلاییردی.
نورالله آتاچ سوندا بو نتیجه‌یه چاتیرکی:«کلاسیک‌لیک بیر جیغیر دئییلدیر، کلاسیک کؤهنلمز، کئچمیشده قالماز معناسیندادیر. هر دؤنم اؤز کلاسیک‌لرینی یئتیشدیریر.» (ص 24 دئنه‌مه‌لر)
@dusharge
@dusharge || همت شهبازی
#کلاسیک سؤزونون آنلاییشی #همت_شهبازی #کلاسیک سؤزو بیزیم تاریخی آنلاییشیمیزا چاغداش زاماندا هوپموشدور. کئچمیش زامانلاردا عمومیتله چاغداش اصطلاحی اولمادان اونون قارشی طرفی اولان کؤهنه و یا اسکی اصطلاحی دا یوخ ایدی. «اسکی» صیفتی شعره عاید دئییله‌سی بیر اصطلاح…
-سوال اولونا بیلر کی #مدرنیزمدن قاباق، #شرقین ان آزیندان ادبیات ساحه‌سینده او قدر غرب‌له آلیش-وئریشی یوخ ایدی. بئله اولدوقدا «کلاسیک» سؤزو ده طبیعی کی بو ادبیاتدا اولمایاجاقدیر.
بس بیزده هم « #کلاسیک» سؤزو، هم ده «کلاسیک» آنلاییشی اولماییبدیر. #مدرن_ادبیات یاراندیقدان سونرا، اؤزوندن قاباقکی ادبیاتا بیر آنلاییش وئرمه‌یه باشلادی و اؤزونو، اونلاردان آییرماق اوچون ایکی آنلاییشین یعنی «کلاسیک» و «مدرن» ادبیات آنلاییشی‌نین یارانماسینا سبب اولدو.
«کلاسیک» سؤزو ایله باغلی، آوروپا ادبیاتیندا اولان بیر شئیه ده اشاره ائتمک ایستیرم. عمومیتله #کلاسیسزم آخیمی اؤزونه مخصوص اؤزللیکلری ایله سئچیلدییی اوچون بیر #آخیم (مکتب) حساب اولونور. یعنی بو آخیم بیر سیرا قاباریق اوسلوبلارینا گؤره باشقا اوسلوبلارلا سئچیلیر و بونا گؤره ده «کلاسیسزم» آنلاییشی اونلاردا یاراندیغی زاماندا اؤز آدینی و آنلاییشینی قازانیر.
بو اؤزللیکلری نئجه سئزمک اولور؟ بونلار بیر دؤنمده، او دؤورون ادبی داورانیشیندا اورتاق ایشله‌نن اوسلوبدان یارانیر.
#یازی نین بیر بؤلومو گتیریلدی.
https://telegram.me/dusharge
بس بیزده هم « #کلاسیک» سؤزو، هم ده «کلاسیک» آنلاییشی اولماییبدیر. #مدرن_ادبیات یاراندیقدان سونرا، اؤزوندن قاباقکی ادبیاتا بیر آنلاییش وئرمه‌یه باشلادی و اؤزونو، اونلاردان آییرماق اوچون ایکی آنلاییشین یعنی «کلاسیک» و «مدرن» ادبیات آنلاییشی‌نین یارانماسینا سبب اولدو.
«کلاسیک» سؤزو ایله باغلی، آوروپا ادبیاتیندا اولان بیر شئیه ده اشاره ائتمک ایستیرم. عمومیتله #کلاسیسزم آخیمی اؤزونه مخصوص اؤزللیکلری ایله سئچیلدییی اوچون بیر #آخیم (مکتب) حساب اولونور. یعنی بو آخیم بیر سیرا قاباریق اوسلوبلارینا گؤره باشقا اوسلوبلارلا سئچیلیر و بونا گؤره ده «کلاسیسزم» آنلاییشی اونلاردا یاراندیغی زاماندا اؤز آدینی و آنلاییشینی قازانیر.
بو اؤزللیکلری نئجه سئزمک اولور؟ بونلار بیر دؤنمده، او دؤورون ادبی داورانیشیندا اورتاق ایشله‌نن اوسلوبدان یارانیر.
#یازی نین بیر بؤلومو گتیریلدی.
https://telegram.me/dusharge
Telegram
@dusharge || همت شهبازی
@dusharge
کانالدا کی یازی‌لاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراک‌گذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
کانالدا کی یازی‌لاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراک‌گذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
#دیوان_تصحیحی، #نسیمی و ایکی جهان
#همت_شهبازی
#کلاسیک متن‌لری آراشدیریب تصحیح ائده‌رک، الیازما سیستئمیندن بو گونکو تایپ ائتمه متنینه گتیرمکده بؤیوک و اذیت چکیجی بیر ایش‌دیر. بونون ان چتین یئری #نسخه‌بدل آراشدیرمادیر. نسخه‌بدل‌لری قارشی قارشییا قویوب هانسی واریانتین دوغرو یانلیش اولماسی دیوان مصححی‌نین ان حساس ایش‌لریندن حساب اولونور. بونا قاتلاشان مصحح، همی الینده اساس گؤتوردویو متنی نظره آلیر همی ده باشقا نسخه‌لری. او، باشقا نسخه‌لری اساس نسخه ایله توتوشدوردوقدا بیر آندا نئچه بیر سیرا مقصدیؤنلو ایشلر ده گؤرور. تاسوفله ایندییه‌دک چاپ اولان #تورکجه_دیوان مصحح‌لری بو اساسی، اؤز ایش‌لرینده یوروتمکدن چکینیرلر.
بو حاقدا بوگونه‌جک #علمی اساسدا چاپ اولان تورکجه دیوان‌لار سیراسیندا، سایین #رسول_اسماعیل‌زاده‌نین، #شاه_اسماعیل_ختایی دیوانی‌نین (۱۳۸۰) چاپی‌دیر. او بو اثرده اساس گؤتوردویو نسخه ایله بیرگه نئچه نسخه‌بدل‌لری ده نظره آلاراق کلمه، عبارت و یا بیت فرقلرینی هر صفحه‌نین آلتیندا ایضاح ائتمیشدیر. بونلاری دئمکدن، مقصدیمی باشقا بیر شئیه یؤنلتمکدیر. بو گونلرده #نسیمی‌نین «منده سیغار ایکی جهان من بو جهانه سیغمازام» بیتی‌نین دوغرو یانلیش واریانتی حاقدا ایکی باخیش ایزله‌دیم. هر ایکی باخیشدا اونون دوغرو واریانتی «منده سیغاریکن» اولدوغونو وورغولامیشلار:
1.بیرینجی باخیش سایین #ایواز_طاهایا عایددیر. یازیچی « #شعر_وارلیغین_ائوی‌دیر» (صص 39-42) کیتابیندان بیر بؤلوم گتیرمکله شعرین رقصه بنزری اولدوغونو تحلیل ائدرکن بو بئیته ده اشاره ائدیر. سونرا بیته بیر ایضاح دا #تلگرام_کانالیندا آرتیریر. (قئید ائدیرم بو ایضاح کیتابدا یوخدور). ایضاح بئله‌دیر:
«عمادالدین نسیمی‌نین بو مصراعسینداکی «ایکی» سؤزو بعضی الیازما نسخه‌لرینده عینی بیچیمده یازیلدیغینا باخمایاراق، بیرایکی نسخه‌ده «ایکن» کیمی قئید ائدیلمیشدیر. نسیمی‌نین بیر نئچه غزلده ایکی جهان تعبیرینی قوللاندیغینا باخمایاراق «سیغاریکن» واریانتی داها #آخیجی، داها #منطیقی گؤزه چارپیر. یوخسا ایکینجی مصراع «من بو ایکی جهانا سیغمازام» کیمی بیر آنلام داشیمالی ایدی».
قئید ائدیرم کی ایندییه‌جک چاپ اولان دیوانلاردا «ایکی» کلمه‌سی چاپ اولوبدور. اونلارا اشاره ائدیرم:
#حمید_آراسلی، باکی 2004،
#عراق_چاپی باکی 1987،
#دکتر_صدیق چاپی تبریز 1387،
#دکتر_حسین_آیان چاپی ، تورکیه 1990.
بونلاری نظره آلاراق یازار بعضی نسخه‌لرده «سیغاریکن» گلدیینه اشاره ائتدیینده هانسی چاپلاری نظره آلدیغی بللی دئییل.
2. ایکینجی باخیش شخصی تلگرام کانالیندا یاییلان سایین #خسرو_باریشان جنابلارینا عایددیر. بئله‌جه:
«منیم آراشدیرمالاریم سونوجو و #شاعیرلیک_بیلینجیمه گؤره «عمادالدین نسیمی»نین بو شعری‌نین ایلک بئیتی‌نین ایلک مصراعسی بئله اولاجاقدیر:
«منده سیغار ایکن جهان من بو جهانه سیغمازام»
هر ایکی باخیشدا #نسخه‌لره اساسلانمادان #شاعیرلیک و یا خود #ذوق‌لرینه استناد ائده‌رک «سیغاریکن» واریانتینی قبول ائدیرلر. ایوازبی «داها #آخیجی، داها #منطقی» ایفاده‌سی ایله، خسرو بی ده « #شاعیرلیک_بیلینجی» ایفاده‌سی ایله. بئله بیر ایشی بیز #دیوان_اوخونوشو آدلاندیریریق. بونون اؤرنه‌یی #احمد_شاملونون دیوان حافظ چاپی‌دیر. بوتون نسخه‌لری و نسخه‌لرده دیوان شاعیری‌نین شعر دوزومونه سایغی‌سیزلیق ائده‌رک اؤز ذوقو ایله کلمه، عباره و یا بیت‌لرین یئرینی دَییشدیره‌رک گؤیلو ایسته‌دییی یئرده گتیرمک، نهایتده ایشین اونودولماسینا سبب اولاجاقدیر. عینی ایله شاملونون ایشی کیمی.
هر ایکی #یازاریمیز اؤزلریندن اؤنجه بو حاقدا سؤیله‌نیلن #فیکیرلره اشاره ائتمه‌دن، بو #تاپینتینی اؤزلرینه عاید و مخصوص اولدوغونو بیر نوعو وورغولاییرلار.
حال بو کی #عیسی_حبیب‌بیلی‌نین «جهانا سیغمایان شاعیر» (آوانقارد نت، انترنت) مقاله‌سینه استنادا، واختی ایله #بختیار_واهابزاده، اوندان علاوه نئچه ایل اؤنجه #گونتای_بی_جوانشیر بیر یازیسیندا و #علیار_صفرلی ایله دارتیشمادا دا (آزادلیق رادیوسو، یانوار 2015) بو فیکری ایره‌لی سورموشدور.
#ادبی_تدقیقاتدا باشقالاری‌نین حاققینی اؤده‌مک، هئچ بیر یازار و تدقیقاتچی‌نین قیمتینی آشاغیلاماز، اوسته‌لیک اونون نه قدر آراشدیرمادا دقیق، باشقالاری‌نین نظرینه قیمت وئردیینی، همی ده #اخلاقی چرچیوه‌لره ایناندیغینی، بونلاردان علاوه نه قدر #علمی بیر آدام اولماسینا اوخوجو طرفیندن امضا آتاجاغینی و اونونلا آراشدیریجی آراسیندا #صمیمی‌لیک یاراتماغا امکان یاراداجاغینی اورتایا قویاجاقدیر.
#موغان ، ۹۸۰۶۰۲۴
https://telegram.me/dusharge
قایناقلار:
عیسی حبیب‌بیلی
http://www.avanqard.net/index.php?action=static_detail&static_id=59037
گونتای جوانشیر:
https://www.azadliq.org/a/24781598.html
#همت_شهبازی
#کلاسیک متن‌لری آراشدیریب تصحیح ائده‌رک، الیازما سیستئمیندن بو گونکو تایپ ائتمه متنینه گتیرمکده بؤیوک و اذیت چکیجی بیر ایش‌دیر. بونون ان چتین یئری #نسخه‌بدل آراشدیرمادیر. نسخه‌بدل‌لری قارشی قارشییا قویوب هانسی واریانتین دوغرو یانلیش اولماسی دیوان مصححی‌نین ان حساس ایش‌لریندن حساب اولونور. بونا قاتلاشان مصحح، همی الینده اساس گؤتوردویو متنی نظره آلیر همی ده باشقا نسخه‌لری. او، باشقا نسخه‌لری اساس نسخه ایله توتوشدوردوقدا بیر آندا نئچه بیر سیرا مقصدیؤنلو ایشلر ده گؤرور. تاسوفله ایندییه‌دک چاپ اولان #تورکجه_دیوان مصحح‌لری بو اساسی، اؤز ایش‌لرینده یوروتمکدن چکینیرلر.
بو حاقدا بوگونه‌جک #علمی اساسدا چاپ اولان تورکجه دیوان‌لار سیراسیندا، سایین #رسول_اسماعیل‌زاده‌نین، #شاه_اسماعیل_ختایی دیوانی‌نین (۱۳۸۰) چاپی‌دیر. او بو اثرده اساس گؤتوردویو نسخه ایله بیرگه نئچه نسخه‌بدل‌لری ده نظره آلاراق کلمه، عبارت و یا بیت فرقلرینی هر صفحه‌نین آلتیندا ایضاح ائتمیشدیر. بونلاری دئمکدن، مقصدیمی باشقا بیر شئیه یؤنلتمکدیر. بو گونلرده #نسیمی‌نین «منده سیغار ایکی جهان من بو جهانه سیغمازام» بیتی‌نین دوغرو یانلیش واریانتی حاقدا ایکی باخیش ایزله‌دیم. هر ایکی باخیشدا اونون دوغرو واریانتی «منده سیغاریکن» اولدوغونو وورغولامیشلار:
1.بیرینجی باخیش سایین #ایواز_طاهایا عایددیر. یازیچی « #شعر_وارلیغین_ائوی‌دیر» (صص 39-42) کیتابیندان بیر بؤلوم گتیرمکله شعرین رقصه بنزری اولدوغونو تحلیل ائدرکن بو بئیته ده اشاره ائدیر. سونرا بیته بیر ایضاح دا #تلگرام_کانالیندا آرتیریر. (قئید ائدیرم بو ایضاح کیتابدا یوخدور). ایضاح بئله‌دیر:
«عمادالدین نسیمی‌نین بو مصراعسینداکی «ایکی» سؤزو بعضی الیازما نسخه‌لرینده عینی بیچیمده یازیلدیغینا باخمایاراق، بیرایکی نسخه‌ده «ایکن» کیمی قئید ائدیلمیشدیر. نسیمی‌نین بیر نئچه غزلده ایکی جهان تعبیرینی قوللاندیغینا باخمایاراق «سیغاریکن» واریانتی داها #آخیجی، داها #منطیقی گؤزه چارپیر. یوخسا ایکینجی مصراع «من بو ایکی جهانا سیغمازام» کیمی بیر آنلام داشیمالی ایدی».
قئید ائدیرم کی ایندییه‌جک چاپ اولان دیوانلاردا «ایکی» کلمه‌سی چاپ اولوبدور. اونلارا اشاره ائدیرم:
#حمید_آراسلی، باکی 2004،
#عراق_چاپی باکی 1987،
#دکتر_صدیق چاپی تبریز 1387،
#دکتر_حسین_آیان چاپی ، تورکیه 1990.
بونلاری نظره آلاراق یازار بعضی نسخه‌لرده «سیغاریکن» گلدیینه اشاره ائتدیینده هانسی چاپلاری نظره آلدیغی بللی دئییل.
2. ایکینجی باخیش شخصی تلگرام کانالیندا یاییلان سایین #خسرو_باریشان جنابلارینا عایددیر. بئله‌جه:
«منیم آراشدیرمالاریم سونوجو و #شاعیرلیک_بیلینجیمه گؤره «عمادالدین نسیمی»نین بو شعری‌نین ایلک بئیتی‌نین ایلک مصراعسی بئله اولاجاقدیر:
«منده سیغار ایکن جهان من بو جهانه سیغمازام»
هر ایکی باخیشدا #نسخه‌لره اساسلانمادان #شاعیرلیک و یا خود #ذوق‌لرینه استناد ائده‌رک «سیغاریکن» واریانتینی قبول ائدیرلر. ایوازبی «داها #آخیجی، داها #منطقی» ایفاده‌سی ایله، خسرو بی ده « #شاعیرلیک_بیلینجی» ایفاده‌سی ایله. بئله بیر ایشی بیز #دیوان_اوخونوشو آدلاندیریریق. بونون اؤرنه‌یی #احمد_شاملونون دیوان حافظ چاپی‌دیر. بوتون نسخه‌لری و نسخه‌لرده دیوان شاعیری‌نین شعر دوزومونه سایغی‌سیزلیق ائده‌رک اؤز ذوقو ایله کلمه، عباره و یا بیت‌لرین یئرینی دَییشدیره‌رک گؤیلو ایسته‌دییی یئرده گتیرمک، نهایتده ایشین اونودولماسینا سبب اولاجاقدیر. عینی ایله شاملونون ایشی کیمی.
هر ایکی #یازاریمیز اؤزلریندن اؤنجه بو حاقدا سؤیله‌نیلن #فیکیرلره اشاره ائتمه‌دن، بو #تاپینتینی اؤزلرینه عاید و مخصوص اولدوغونو بیر نوعو وورغولاییرلار.
حال بو کی #عیسی_حبیب‌بیلی‌نین «جهانا سیغمایان شاعیر» (آوانقارد نت، انترنت) مقاله‌سینه استنادا، واختی ایله #بختیار_واهابزاده، اوندان علاوه نئچه ایل اؤنجه #گونتای_بی_جوانشیر بیر یازیسیندا و #علیار_صفرلی ایله دارتیشمادا دا (آزادلیق رادیوسو، یانوار 2015) بو فیکری ایره‌لی سورموشدور.
#ادبی_تدقیقاتدا باشقالاری‌نین حاققینی اؤده‌مک، هئچ بیر یازار و تدقیقاتچی‌نین قیمتینی آشاغیلاماز، اوسته‌لیک اونون نه قدر آراشدیرمادا دقیق، باشقالاری‌نین نظرینه قیمت وئردیینی، همی ده #اخلاقی چرچیوه‌لره ایناندیغینی، بونلاردان علاوه نه قدر #علمی بیر آدام اولماسینا اوخوجو طرفیندن امضا آتاجاغینی و اونونلا آراشدیریجی آراسیندا #صمیمی‌لیک یاراتماغا امکان یاراداجاغینی اورتایا قویاجاقدیر.
#موغان ، ۹۸۰۶۰۲۴
https://telegram.me/dusharge
قایناقلار:
عیسی حبیب‌بیلی
http://www.avanqard.net/index.php?action=static_detail&static_id=59037
گونتای جوانشیر:
https://www.azadliq.org/a/24781598.html
Telegram
@dusharge || همت شهبازی
@dusharge
کانالدا کی یازی‌لاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراک‌گذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
کانالدا کی یازی‌لاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراک‌گذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
@dusharge || همت شهبازی
آبانین اونو دوستوم #بهروز_صدیقی ۵۰ یاشا دولور. یاریم عصیرلیک عؤمرو، اوتوز ایللیک دوستلوغو،اوتوز ایل یازیب یارادان انسانین عؤمرونو ساده‌جه کیچیک یازییلا اوزریندن سووشماغی انصافسیزلیق سانیرام. @dusharge
دوستوم #بهروز_صدیقی 50 یاشا دولدو
(آبانین اونو دوستوم #بهروز_صدیقی ۵۰ یاشا دولور.
#یاریم_عصیرلیک عؤمرو، اوتوز ایللیک دوستلوغو ساده‌جه کیچیک یازی ایله اوزریندن سووشماغی انصافسیزلیق سانیرام. اؤزو ده اوتوز ایل یازیب یارادان بیر انسانین عؤمرونو. کئشکه سنین اللی ایللینی بؤیوک مقیاسدا قئید ائتمک اولوردو!).
...#هارمونیک وزن، #شعر یاراندیقجا کلمه‌لرین ایچ #ریتمی ایله یارانیر. یعنی بو آرادا «ریتم» اؤنجه‌دن حاضیر دئییل. شعر یازیلاراق ریتم ده یارانیر. بو ریتم: کلمه‌لرین یئرلرینی دَییشمکله، حرف‌لرین تکرارلانماسی ایله، سؤز بیرلشمه‌لری‌نین قراماتیکاسینی دَییشمکله، یئنی کلمه‌لر یاراتماقلا و یا خود کلمه‌لره یئنی واریانت و معنا باغیشلاماقلا حتتا آرکائیک کلمه‌لری ریتمیک‌لشدیرمکله، مصراع بؤلگوسونون مضمونلا اویغون فورمالاشماسی باشقا سؤزله شعری گؤرونتولشدیرمه‌سی ایله، و ان باشلیجاسی ایجاز ایله ییغجاملاشدیرماسی ایله یارانیر.
باخیشی قارلیم
او یاخشیم
بیر آخشام
اوره‌ییمین گئجه‌سینه گله‌جک
و
اللریم یوخوسوندان دوراجاق...
بیر آخشام
او یاخشیم
تکی منه گتیررسه
گلیمین
اوتورمارام
من یاسیندا الیمین ( #صدیقی، 1384: 1).
#یئنی_شعرده، #كلاسيك شعرين ريتم و وزنيني تکرارلاماقلا شعريميز هر نه قدر يئني ديللي، يئني اوسلوبلو اولسا دا، يئنه ده عادت ائتدييميز ريتم و وزن بللي اولان و عادت ائديلن ريتم و وزن‌لرله سئچيلمه‌یه‌جکدير.
« #هارمونی» دئدیکده، کلمه‌لرین، عبارت‌لرین ایچیندن قالخان #موسیقی‌دیر. کلمه‌لردن قالخان موسیقیده، #عروض اؤلچوسونون روکن‌لری‌نین تاثیری اولمور. داها دوغروسو وزن، عروض #افاعیلی ایله آردی‌آردینا گلمیر. عروض افاعیلی، شعرده ایشله‌نن کلمه‌لرین ریتمینی عینی ائدیر.
#بهروزون شعری‌نین ایلکیندن سونوناجاق کلمه‌لر عینی ریتم ایله قولاقدا جینگیلده‌ییر. یئنی شعر، اؤزللیکله «هارمونی» اوزرینده یازیلان شعرلر، بو ریتمی الوان‌لاشدیریر؛ یوروجو، یک‌نسق و بیر هاوادا جینگیلده‌ین ریتمی مختلیف سس‌لرله جینگیلده‌ده بیلیر. شاعیر، کلمه‌لرله ریتمیک داورانیشی ریتمین ده تکرارلاییجی اولماسی‌نین قارشیسینی آلیر.
بعضی شعرلریمیزین هارمونیسی، شعرین ایچینده #ایچ_قافیه‌لرله اولور. #بهروز_صدیق‌دن وئردییم شعر نمونه‌سینده اولان هارمونی، شعری #مدرن فورمتده یوخ، #کلاسیک شعر فورمتینده اولدوغونو گؤستره‌جکدیر. آنجاق شعرین مدرن ائلئمئنت‌لری چوخدور. اؤرنک اوچون ایلک سطیرده «باخیشی قارلیم»، کلاسیک و حتتا چاغداشلانما دؤورو شعریمیزین عکسینه اولاراق هم #یئنی هم ده فرقلی بیر تصووردور.
«قار» سؤزو #حبیب_ساهیرین (چاغداشلانما دؤورو شعریمیزین نماینده‌سی اولاراق) شعرینده (1358، 104) بورادا گئدن تصوورون تام عکسینه‌دیر. ساهیر، «قار» سؤزونو سیمبولیزه ائتدیینده، دؤورون شاختا بورانلی، استبدادی دورومون دونوقلوغونو نظره آلیر. یعنی اونو حیاتا ضید اولان آنلاییشلارا بیر #سیمبول کیمی ایشله‌دیر.
#بهروز_صدیقی ایسه، بونون عکسینی نظره آلیر. بورادا «قار» آیدینلیق، دورولوق، آغایین‌لیق، همی ده برکت سیمبولودور. بونا گؤره ده «او یاخشیم» سسله‌دییی سئوگیلی‌نین باخیشی بین‌لی برکتلی، صاف و دورودور. بو قار باخیشی یئره داها دوغروسو گئجه‌لنمیش اوره‌یه قوندوقدا، بوتون آغری آجی‌لار، یاس قوخولو هاوالار، بهره‌سیز یاشام یوخوسوندان اویاناراق بارا اوتوراجاقدیر.
بورادا شعرین سون ایکی سطرینه‌دک، طبیعی آخارلی بیر ایچ قافیه‌لی هارمونیانین شاهیدی اولوروق. آنجاق سون ایکی سطیرده شاعیر قصدن قافیه‌لندیریر. شاعیرین اصرارلا قافیه‌لنمه‌یه مئیلی، سطیر و مضمونون بوش‌بئکار اولماسینا، باشقا سؤزله مضمون آخاریندا قافیه‌له‌نن کلمه‌نین رولونون اولماماسینا گتیریب چیخاریر. شعرین ایلک باشلانغیجیندا اولان سس‌اوخشارلی کلمه‌لرین، و ایلک بندین سونوندا «بیر آخشام/ او یاخشیم» سؤزلری‌نین یئنی هارمونیاسی شعری مدرن‌لشمه‌یه طرف سوروکله‌دییی آندا، شعرین سونوندا کی زورلا هارمونی یاراتماق اصراری اونو هم شابلونلاشدیریر، هم ده صنعی اؤلچو یاراتماغا دوغرو آپاریر...
اوزرینده ایشله‌دییم #آذربایجان_شعرینده_مدرنیزم کیتابیمدان بیر پارچا
#همت_شهبازی
https://telegram.me/dusharge
(آبانین اونو دوستوم #بهروز_صدیقی ۵۰ یاشا دولور.
#یاریم_عصیرلیک عؤمرو، اوتوز ایللیک دوستلوغو ساده‌جه کیچیک یازی ایله اوزریندن سووشماغی انصافسیزلیق سانیرام. اؤزو ده اوتوز ایل یازیب یارادان بیر انسانین عؤمرونو. کئشکه سنین اللی ایللینی بؤیوک مقیاسدا قئید ائتمک اولوردو!).
...#هارمونیک وزن، #شعر یاراندیقجا کلمه‌لرین ایچ #ریتمی ایله یارانیر. یعنی بو آرادا «ریتم» اؤنجه‌دن حاضیر دئییل. شعر یازیلاراق ریتم ده یارانیر. بو ریتم: کلمه‌لرین یئرلرینی دَییشمکله، حرف‌لرین تکرارلانماسی ایله، سؤز بیرلشمه‌لری‌نین قراماتیکاسینی دَییشمکله، یئنی کلمه‌لر یاراتماقلا و یا خود کلمه‌لره یئنی واریانت و معنا باغیشلاماقلا حتتا آرکائیک کلمه‌لری ریتمیک‌لشدیرمکله، مصراع بؤلگوسونون مضمونلا اویغون فورمالاشماسی باشقا سؤزله شعری گؤرونتولشدیرمه‌سی ایله، و ان باشلیجاسی ایجاز ایله ییغجاملاشدیرماسی ایله یارانیر.
باخیشی قارلیم
او یاخشیم
بیر آخشام
اوره‌ییمین گئجه‌سینه گله‌جک
و
اللریم یوخوسوندان دوراجاق...
بیر آخشام
او یاخشیم
تکی منه گتیررسه
گلیمین
اوتورمارام
من یاسیندا الیمین ( #صدیقی، 1384: 1).
#یئنی_شعرده، #كلاسيك شعرين ريتم و وزنيني تکرارلاماقلا شعريميز هر نه قدر يئني ديللي، يئني اوسلوبلو اولسا دا، يئنه ده عادت ائتدييميز ريتم و وزن بللي اولان و عادت ائديلن ريتم و وزن‌لرله سئچيلمه‌یه‌جکدير.
« #هارمونی» دئدیکده، کلمه‌لرین، عبارت‌لرین ایچیندن قالخان #موسیقی‌دیر. کلمه‌لردن قالخان موسیقیده، #عروض اؤلچوسونون روکن‌لری‌نین تاثیری اولمور. داها دوغروسو وزن، عروض #افاعیلی ایله آردی‌آردینا گلمیر. عروض افاعیلی، شعرده ایشله‌نن کلمه‌لرین ریتمینی عینی ائدیر.
#بهروزون شعری‌نین ایلکیندن سونوناجاق کلمه‌لر عینی ریتم ایله قولاقدا جینگیلده‌ییر. یئنی شعر، اؤزللیکله «هارمونی» اوزرینده یازیلان شعرلر، بو ریتمی الوان‌لاشدیریر؛ یوروجو، یک‌نسق و بیر هاوادا جینگیلده‌ین ریتمی مختلیف سس‌لرله جینگیلده‌ده بیلیر. شاعیر، کلمه‌لرله ریتمیک داورانیشی ریتمین ده تکرارلاییجی اولماسی‌نین قارشیسینی آلیر.
بعضی شعرلریمیزین هارمونیسی، شعرین ایچینده #ایچ_قافیه‌لرله اولور. #بهروز_صدیق‌دن وئردییم شعر نمونه‌سینده اولان هارمونی، شعری #مدرن فورمتده یوخ، #کلاسیک شعر فورمتینده اولدوغونو گؤستره‌جکدیر. آنجاق شعرین مدرن ائلئمئنت‌لری چوخدور. اؤرنک اوچون ایلک سطیرده «باخیشی قارلیم»، کلاسیک و حتتا چاغداشلانما دؤورو شعریمیزین عکسینه اولاراق هم #یئنی هم ده فرقلی بیر تصووردور.
«قار» سؤزو #حبیب_ساهیرین (چاغداشلانما دؤورو شعریمیزین نماینده‌سی اولاراق) شعرینده (1358، 104) بورادا گئدن تصوورون تام عکسینه‌دیر. ساهیر، «قار» سؤزونو سیمبولیزه ائتدیینده، دؤورون شاختا بورانلی، استبدادی دورومون دونوقلوغونو نظره آلیر. یعنی اونو حیاتا ضید اولان آنلاییشلارا بیر #سیمبول کیمی ایشله‌دیر.
#بهروز_صدیقی ایسه، بونون عکسینی نظره آلیر. بورادا «قار» آیدینلیق، دورولوق، آغایین‌لیق، همی ده برکت سیمبولودور. بونا گؤره ده «او یاخشیم» سسله‌دییی سئوگیلی‌نین باخیشی بین‌لی برکتلی، صاف و دورودور. بو قار باخیشی یئره داها دوغروسو گئجه‌لنمیش اوره‌یه قوندوقدا، بوتون آغری آجی‌لار، یاس قوخولو هاوالار، بهره‌سیز یاشام یوخوسوندان اویاناراق بارا اوتوراجاقدیر.
بورادا شعرین سون ایکی سطرینه‌دک، طبیعی آخارلی بیر ایچ قافیه‌لی هارمونیانین شاهیدی اولوروق. آنجاق سون ایکی سطیرده شاعیر قصدن قافیه‌لندیریر. شاعیرین اصرارلا قافیه‌لنمه‌یه مئیلی، سطیر و مضمونون بوش‌بئکار اولماسینا، باشقا سؤزله مضمون آخاریندا قافیه‌له‌نن کلمه‌نین رولونون اولماماسینا گتیریب چیخاریر. شعرین ایلک باشلانغیجیندا اولان سس‌اوخشارلی کلمه‌لرین، و ایلک بندین سونوندا «بیر آخشام/ او یاخشیم» سؤزلری‌نین یئنی هارمونیاسی شعری مدرن‌لشمه‌یه طرف سوروکله‌دییی آندا، شعرین سونوندا کی زورلا هارمونی یاراتماق اصراری اونو هم شابلونلاشدیریر، هم ده صنعی اؤلچو یاراتماغا دوغرو آپاریر...
اوزرینده ایشله‌دییم #آذربایجان_شعرینده_مدرنیزم کیتابیمدان بیر پارچا
#همت_شهبازی
https://telegram.me/dusharge
Telegram
@dusharge || همت شهبازی
@dusharge
کانالدا کی یازی‌لاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراک‌گذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
کانالدا کی یازی‌لاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراک‌گذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
@dusharge || همت شهبازی
#رقیه_کبیری‌نین تحکیه اوسلوبو یازان: #همت_شهبازی #باشلانیش: رقیه کبیری‌نین #قوشلار_داها_قورخمورلار» رومانی #مهرگان ادبی اؤدولونده تقدیره لاییق گؤرونمه‌سینه سئویندیم. اونون یارادیجیلیق استعدادینی نظره آلدیقدا، بوندان دا یوکسک یئرلره لاییق اولماسی دوشونجه‌سینده‌یم.…
بیر سوژئت آرتیرماسیندادیر. آسلاق ساخلاییب سونرا دا بو کیچیک سوژئت‌لری سوژئت بوتؤولویونده بیر بیرینه اوستاجا تیکمکده‌دیر. اونون #اوبرازلاری‌نین هر بیر کیچیک حرکت و عمل‌لرینه بیر سوژئت ماجراسی واردیر. عمل و حرکت‌لر بوشو بوشونا اولایلاشمیر. همین عمل‌لری اولدوغو یئرده دایاندیراراق اوخوجونو قانع ائتمک اوچون و اثرین #قورغو (طرح) باغلارینی بیر بیرینه بند ائتمک اوچون یئنی سوژئت یاراتما تشبثونه ال آتیر. بو اؤزللیک اونون یالنیز بیر اثرینده یوخ، سجیه‌وی اولاراق بوتون اثرلرینه عایددیر.
رقیه کبیری‌نین تئکنیکی باجاریقلاریندان ساییلان مقاملاردان بیری ده #کاراکتئر_تانیتما تئکنیکاسی‌دیر. عمومیتله اونون کاراکتئرلری بیر نؤقطه‌ده تانیتدیریلیب سونا چاتمیر. اونلاری بیز اثرین بوتؤلویونده تانییب قورتارا بیلیریک. یعنی #کلاسیک #رومانچی‌لیقدا اولدوغو کیمی، اوبرازلاری بیر پاراگراف ایچینده، ظاهیری گؤرونوشو و داخیلی خاراکتئرینی تانیتدیرمیر. یازیچی حتتا بعضن بیر کاراکتئری رومانا بند ائتمک اوچون، اونو رومان گئدیشاتی ایله اویغونلاشدیرماق اوچون، اونو سوژئت‌له تانیتدیریر. (بونلارین هامیسینا اؤرنک‌لر وار ساده‌جه بیر اؤرنک دئییرم). نرگیزین آتاسینی، سلیمان ایله فیکیرداش اولماسینی گؤسترمک اوچون ساده‌جه دئمیر کی «اونون آتاسی سیاسی آدام ایدی». یا «سیاسی خبرلره قولاق آسیردی». اونو بئله‌جه نرگیزین آناسی (یعنی اؤز خانیمی‌نین دیلی ایله) سوژئت واسیطه‌سی ایله تانیتدیریر: «ده‌ده ائوینده ده قره‌بخت، ار ائوینده ده... خاخین اری گئدیب بازاردا اؤزونو اودا کؤزه ویریر بلکه بئش شاهی چوخ قازانسین، بیزیمکی ده گون اورتییه‌جان یاتیر، ایکیندی اولمامیش دا تپیلیر رادیونون دیبینه. بیر گون بو «پیک ایران»نین بلاسینی چحمه‌سخ منه نه دیسن، دئه! بو خط بو نیشان» (ص 128). بو حالدا یازیچی بیر تیرله ایکی نیشان آلیر. هم نرگیزین آتا آناسینی، هم ده اونلارین هانسی دوشونجه‌یه صاحیب اولمالارینی آچیقلاییر. بونون ان بدیعی مقامینی اثرین ایلک ایکی صفحه‌سینده گؤروروک. بورادا #فضا، #اوبرازلار، #تحکیه تئکنیکالارینی بیر بیرینه جالاشدیرراراق نمونه‌وی بیر تحکیه باجاریغی یارادیر. کیچیک بیر جومله‌نی آچیقلاییرام:
«نیلفر اونون [=نرگیزین] شسلی-بسلی قامتینه، دوروشوغونا باخدیقدا جوانلیغینی اؤزله‌ییر» (ص 6).
جومله‌نین ایفاده اوسلوبوندان معنا چئشیدلییی یاراتماق، یازیچی‌نین ایکی باشلی تئکنیک اوصولوندان استفاده باجاریغینی گؤستریر. بیرینجییسی جومله ساللاق و اؤلو‌وای حالدا اؤزونو گؤسترمیر. باشقا سؤزله جومله‌نین ایچینده اولان معنا و یا ایفاده حذفی، اونون گؤوده‌سینی محکم‌لندیریر. ایکینجیسی، بیرینجیدن آسیلی اولاراق بیر اوخلا ایکی هدفی توشلاییر. جومله‌ده هم نیلفری هم ده ساحیل کناریندا دوران قادی‌نین ظاهیری گؤرونوشونو تانیتدیریر. داها دوغروسو بونونلا اونو اوخوجویا تانیتدیریر. همی ده درحال اؤزونون موقعیتینی، اؤزونون ظاهیری گؤرونوشونو، باشقا سؤزله اؤزونون یاشلی بیر قادین اولماسینی و قارشیسیندا دوران قادی‌نین ایسه گنج اولماسینی اوخوجویا تانیتدیریر. اوخوجو کیچیک بیر جومله‌ده ایکی اوبرازین ظاهیری گؤرونوشونو مقایسه ائده‌رک اونلار حاقدا معلومات کسب ائدیر.
بو کیچیک یازیدا ساده‌جه کیچیک مقاملارا توخوندوم. بونلاری و باشقا #بدیعی_نثر_تئکنیک‌لرینی، اونون اثرلرینده نمونه‌لرله ده آچیقلاماق اولار.
#موغان _ ۱۳۹۹/۳/۱۱
https://telegram.me/dusharge
رقیه کبیری‌نین تئکنیکی باجاریقلاریندان ساییلان مقاملاردان بیری ده #کاراکتئر_تانیتما تئکنیکاسی‌دیر. عمومیتله اونون کاراکتئرلری بیر نؤقطه‌ده تانیتدیریلیب سونا چاتمیر. اونلاری بیز اثرین بوتؤلویونده تانییب قورتارا بیلیریک. یعنی #کلاسیک #رومانچی‌لیقدا اولدوغو کیمی، اوبرازلاری بیر پاراگراف ایچینده، ظاهیری گؤرونوشو و داخیلی خاراکتئرینی تانیتدیرمیر. یازیچی حتتا بعضن بیر کاراکتئری رومانا بند ائتمک اوچون، اونو رومان گئدیشاتی ایله اویغونلاشدیرماق اوچون، اونو سوژئت‌له تانیتدیریر. (بونلارین هامیسینا اؤرنک‌لر وار ساده‌جه بیر اؤرنک دئییرم). نرگیزین آتاسینی، سلیمان ایله فیکیرداش اولماسینی گؤسترمک اوچون ساده‌جه دئمیر کی «اونون آتاسی سیاسی آدام ایدی». یا «سیاسی خبرلره قولاق آسیردی». اونو بئله‌جه نرگیزین آناسی (یعنی اؤز خانیمی‌نین دیلی ایله) سوژئت واسیطه‌سی ایله تانیتدیریر: «ده‌ده ائوینده ده قره‌بخت، ار ائوینده ده... خاخین اری گئدیب بازاردا اؤزونو اودا کؤزه ویریر بلکه بئش شاهی چوخ قازانسین، بیزیمکی ده گون اورتییه‌جان یاتیر، ایکیندی اولمامیش دا تپیلیر رادیونون دیبینه. بیر گون بو «پیک ایران»نین بلاسینی چحمه‌سخ منه نه دیسن، دئه! بو خط بو نیشان» (ص 128). بو حالدا یازیچی بیر تیرله ایکی نیشان آلیر. هم نرگیزین آتا آناسینی، هم ده اونلارین هانسی دوشونجه‌یه صاحیب اولمالارینی آچیقلاییر. بونون ان بدیعی مقامینی اثرین ایلک ایکی صفحه‌سینده گؤروروک. بورادا #فضا، #اوبرازلار، #تحکیه تئکنیکالارینی بیر بیرینه جالاشدیرراراق نمونه‌وی بیر تحکیه باجاریغی یارادیر. کیچیک بیر جومله‌نی آچیقلاییرام:
«نیلفر اونون [=نرگیزین] شسلی-بسلی قامتینه، دوروشوغونا باخدیقدا جوانلیغینی اؤزله‌ییر» (ص 6).
جومله‌نین ایفاده اوسلوبوندان معنا چئشیدلییی یاراتماق، یازیچی‌نین ایکی باشلی تئکنیک اوصولوندان استفاده باجاریغینی گؤستریر. بیرینجییسی جومله ساللاق و اؤلو‌وای حالدا اؤزونو گؤسترمیر. باشقا سؤزله جومله‌نین ایچینده اولان معنا و یا ایفاده حذفی، اونون گؤوده‌سینی محکم‌لندیریر. ایکینجیسی، بیرینجیدن آسیلی اولاراق بیر اوخلا ایکی هدفی توشلاییر. جومله‌ده هم نیلفری هم ده ساحیل کناریندا دوران قادی‌نین ظاهیری گؤرونوشونو تانیتدیریر. داها دوغروسو بونونلا اونو اوخوجویا تانیتدیریر. همی ده درحال اؤزونون موقعیتینی، اؤزونون ظاهیری گؤرونوشونو، باشقا سؤزله اؤزونون یاشلی بیر قادین اولماسینی و قارشیسیندا دوران قادی‌نین ایسه گنج اولماسینی اوخوجویا تانیتدیریر. اوخوجو کیچیک بیر جومله‌ده ایکی اوبرازین ظاهیری گؤرونوشونو مقایسه ائده‌رک اونلار حاقدا معلومات کسب ائدیر.
بو کیچیک یازیدا ساده‌جه کیچیک مقاملارا توخوندوم. بونلاری و باشقا #بدیعی_نثر_تئکنیک‌لرینی، اونون اثرلرینده نمونه‌لرله ده آچیقلاماق اولار.
#موغان _ ۱۳۹۹/۳/۱۱
https://telegram.me/dusharge
Telegram
@dusharge || همت شهبازی
@dusharge
کانالدا کی یازی‌لاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراک‌گذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
کانالدا کی یازی‌لاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراک‌گذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
@dusharge || همت شهبازی
#مصاحیبه(۲) دانیشیغی آپاران: #افشین_شهبازی ❎بس اوندا مدرن ادبیاتین اؤزللیکلری؟ ↙️-بعضی‌لری مدرن صنعتی مارکسین #کمونیست_مانیفئستی اثری ایله باشلاندیغینی دئییرلر.بعضی‌لری ده شارل بودلئر و سیمبولیزم‌له. هرحالدا مدرن ادبیات دئدیییمیزده بیرچوخ اؤزللیکلری ایله…
#مصاحیبه (۳)
دانیشیغی آپاران: #افشین_شهبازی
👈 بو #دانیشیق اوزون اولدوغو اوچون، یوروجو اولماسین دئیه بؤلوم- بؤلوم پایلاشیلیر. دانیشیق ایلک دفعه #آناوطن قزئتینده، سونرا #مدرنیزمین_چاغداشلیغی کیابیندا، لاتینجه واریانتی ایسه باکیدا #کاسپی قزئتینده چاپ اولدو. امه‌یی کئچن هر کیمسه‌یه خصوصیله عزیز افشینه منتدارام ( #همت_شهبازی)
###
❎ سیزجه نئجه #مدرن_دونیا_ادبیاتی سوییه‌سینه چاتماق اولار؟
↙️ #مدرن_ادبیاتین ائسکئلئتی دیل یئنیلیک‌لری اوزره قورولور. دیل آنلاییشلارینین گئنیشلنمه‌سی نتیجه‌سینده صنعتکارین دا گؤروشلری گئنیشله‌‌نیر. هارداسا بیر یئرده دئمیشم دیل شعرده بیر ایلگی واسیطه‌سی دئییل. بلکه دیل، انسانین ایچیندن قوپان دویغولارین دانیشیغی‌دیر. دویغولار دانیشاندا ایسه، #دیل بیر #سوپئر_ایلگی رولونو اویناییر. یعنی بوردا دیل، نه‌یی دئمکله اهمیت قازانمیر. نئجه دئمکله اؤنملی اولور. بونلاری نظرده آلدیقدا #مدرن_شعرده، ان آکتیو فاکتورلاردان بیری دیل فاکتورودور. ایندی انگیلیس ادبیاتیندا، شئکسپیرین دیلینی بو گونکو انگیلیس دیلینه ترجومه ائدیرلر. عینی ایله تورکیه ادبیاتیندا #توفیق_فیکرت‌ین شعرلرینی بو گونکو تورکجه‌یه چئویردیکلری کیمی. یعنی مدرن شعر دیلی ایله #کلاسیک_شعر دیلی‌نین آرا وئریب آنلاشیلماز اولدوغو بیر یئنی واسیطه‌چی یعنی ترجومه‌چینی طلب ائدیر. بیزیم مدرن شعریمیزده ان چاتیشمایان جهت‌لردن بیری دیل احتیاط‌لارینا (ذخیره‌لرینی) راحاتجا ال چاتیلماماسی‌دیر. یعنی دیلیمیزده سؤزلر، کلمه‌لر، قاورام‌لار وار. آنجاق اونو ایشلتمیریک. چونکو اونلارین یئرینه، دانیشیق دیلیمیزده باشقا دیل‌لرین کلمه‌لریندن استفاده ائدیریک. بو دا شعر دیلیمیزین پتانسیلینه تأثیر قویور. دانیشیق دیلینی بو گون بیزه یابانجی اولان مئدیا و یا درسلیک‌لر واسیطه‌سییله آلیریق. اونون قورولوشونو بئینیمیزه حک ائدیریک. آنا دیلیمیزده‌کی کلمه‌لر ایسه بیزیمله یادلاشیر. استفاده اولونمایان آنبارلارا یوللاییریق. بو، شعریمیزده ده تأثیر قویور. شعریمیز دیل احتیاط‌لارینا مراجعت ائله‌میر. بو کلمه‌لر، دیلچیلیک باخیمیندان دئسک بیر نوع #گؤسترگه (نشانه)دیر. #گؤسترگه‌چیلیکده (نشانه شناسی) ایسه، هر بیر #گؤسترگه نئچه حالت‌ده استفاده اولونا بیلر. اونلاردان بیری بدیعی دیل‌دیر. بدیعی دیلده بیر گؤسترگه‌نین استفاده فاکتورلاری نئچه جهت‌لی‌دیر. یعنی مثلن بیر کلمه‌نی بیر مصراع‌دا: کینایه ایله، باشقاسیندا استعاره ایله، بیر باشقاسیندا مجاز ایله و... استفاده ائتمک اولار. بونلاری نظرده آلدیقدا، دیل احتیاط‌لاریندان یارارلانماق مسأله‌سی اؤز اهمیتینی قازانیر. اوندا شاعیر و یازارین دا اؤز مقصدینی چاتدیرماغا پروبلئمی اولمور. چوخ زامان، شاعیرلریمیز بیر یاخشی مضمونو دئمک اوچون، دیل واسیطه‌سی، ابزاری اولمادان اوندان واز کئچیرلر. یعنی باخیر گؤرور دئدییی و ایجرا ائتدییی فورم، مضمون یوکسکلییندن چوخ آشاغیدیر. بو پروبلئمی اورتادان قالدیرماق اوچون "سؤزلوک" کیتابلارینی قارشیسینا قویوب ازبرله‌مک لازیم دئییل. ساده‌جه آرتیق اوخوماق لازیم‌دیر. اوخوماقلا یاناشی آرتیق سیناماق لازیم‌دیر. بیزیم دیلده پتانسیل وار. ساده‌جه اونون پاخیرلارینی جیلالامالییق. اؤز تجروبمدن دئییم. #فلسفی و #تئوریک ایش‌لرله مشغول اولدوم. چتین‌لیک‌لر گؤردوم. آنجاق دیلیمیزده یارارسیزلیق، چاتیشمازلیق‌لار گؤرمه‌دیم. هله من ده، ائله یوخاریدا دئدییم آداملارا داخیل اولان کیمسه‌لردن حئساب اولورام. یعنی من ده دیل احتیاط‌لاریمیزین یوزده اوتوز فاییزیندان استفاده ائتمه‌یی باجارمیرام.
#آردی_وار
https://telegram.me/dusharge
دانیشیغی آپاران: #افشین_شهبازی
👈 بو #دانیشیق اوزون اولدوغو اوچون، یوروجو اولماسین دئیه بؤلوم- بؤلوم پایلاشیلیر. دانیشیق ایلک دفعه #آناوطن قزئتینده، سونرا #مدرنیزمین_چاغداشلیغی کیابیندا، لاتینجه واریانتی ایسه باکیدا #کاسپی قزئتینده چاپ اولدو. امه‌یی کئچن هر کیمسه‌یه خصوصیله عزیز افشینه منتدارام ( #همت_شهبازی)
###
❎ سیزجه نئجه #مدرن_دونیا_ادبیاتی سوییه‌سینه چاتماق اولار؟
↙️ #مدرن_ادبیاتین ائسکئلئتی دیل یئنیلیک‌لری اوزره قورولور. دیل آنلاییشلارینین گئنیشلنمه‌سی نتیجه‌سینده صنعتکارین دا گؤروشلری گئنیشله‌‌نیر. هارداسا بیر یئرده دئمیشم دیل شعرده بیر ایلگی واسیطه‌سی دئییل. بلکه دیل، انسانین ایچیندن قوپان دویغولارین دانیشیغی‌دیر. دویغولار دانیشاندا ایسه، #دیل بیر #سوپئر_ایلگی رولونو اویناییر. یعنی بوردا دیل، نه‌یی دئمکله اهمیت قازانمیر. نئجه دئمکله اؤنملی اولور. بونلاری نظرده آلدیقدا #مدرن_شعرده، ان آکتیو فاکتورلاردان بیری دیل فاکتورودور. ایندی انگیلیس ادبیاتیندا، شئکسپیرین دیلینی بو گونکو انگیلیس دیلینه ترجومه ائدیرلر. عینی ایله تورکیه ادبیاتیندا #توفیق_فیکرت‌ین شعرلرینی بو گونکو تورکجه‌یه چئویردیکلری کیمی. یعنی مدرن شعر دیلی ایله #کلاسیک_شعر دیلی‌نین آرا وئریب آنلاشیلماز اولدوغو بیر یئنی واسیطه‌چی یعنی ترجومه‌چینی طلب ائدیر. بیزیم مدرن شعریمیزده ان چاتیشمایان جهت‌لردن بیری دیل احتیاط‌لارینا (ذخیره‌لرینی) راحاتجا ال چاتیلماماسی‌دیر. یعنی دیلیمیزده سؤزلر، کلمه‌لر، قاورام‌لار وار. آنجاق اونو ایشلتمیریک. چونکو اونلارین یئرینه، دانیشیق دیلیمیزده باشقا دیل‌لرین کلمه‌لریندن استفاده ائدیریک. بو دا شعر دیلیمیزین پتانسیلینه تأثیر قویور. دانیشیق دیلینی بو گون بیزه یابانجی اولان مئدیا و یا درسلیک‌لر واسیطه‌سییله آلیریق. اونون قورولوشونو بئینیمیزه حک ائدیریک. آنا دیلیمیزده‌کی کلمه‌لر ایسه بیزیمله یادلاشیر. استفاده اولونمایان آنبارلارا یوللاییریق. بو، شعریمیزده ده تأثیر قویور. شعریمیز دیل احتیاط‌لارینا مراجعت ائله‌میر. بو کلمه‌لر، دیلچیلیک باخیمیندان دئسک بیر نوع #گؤسترگه (نشانه)دیر. #گؤسترگه‌چیلیکده (نشانه شناسی) ایسه، هر بیر #گؤسترگه نئچه حالت‌ده استفاده اولونا بیلر. اونلاردان بیری بدیعی دیل‌دیر. بدیعی دیلده بیر گؤسترگه‌نین استفاده فاکتورلاری نئچه جهت‌لی‌دیر. یعنی مثلن بیر کلمه‌نی بیر مصراع‌دا: کینایه ایله، باشقاسیندا استعاره ایله، بیر باشقاسیندا مجاز ایله و... استفاده ائتمک اولار. بونلاری نظرده آلدیقدا، دیل احتیاط‌لاریندان یارارلانماق مسأله‌سی اؤز اهمیتینی قازانیر. اوندا شاعیر و یازارین دا اؤز مقصدینی چاتدیرماغا پروبلئمی اولمور. چوخ زامان، شاعیرلریمیز بیر یاخشی مضمونو دئمک اوچون، دیل واسیطه‌سی، ابزاری اولمادان اوندان واز کئچیرلر. یعنی باخیر گؤرور دئدییی و ایجرا ائتدییی فورم، مضمون یوکسکلییندن چوخ آشاغیدیر. بو پروبلئمی اورتادان قالدیرماق اوچون "سؤزلوک" کیتابلارینی قارشیسینا قویوب ازبرله‌مک لازیم دئییل. ساده‌جه آرتیق اوخوماق لازیم‌دیر. اوخوماقلا یاناشی آرتیق سیناماق لازیم‌دیر. بیزیم دیلده پتانسیل وار. ساده‌جه اونون پاخیرلارینی جیلالامالییق. اؤز تجروبمدن دئییم. #فلسفی و #تئوریک ایش‌لرله مشغول اولدوم. چتین‌لیک‌لر گؤردوم. آنجاق دیلیمیزده یارارسیزلیق، چاتیشمازلیق‌لار گؤرمه‌دیم. هله من ده، ائله یوخاریدا دئدییم آداملارا داخیل اولان کیمسه‌لردن حئساب اولورام. یعنی من ده دیل احتیاط‌لاریمیزین یوزده اوتوز فاییزیندان استفاده ائتمه‌یی باجارمیرام.
#آردی_وار
https://telegram.me/dusharge
Telegram
@dusharge || همت شهبازی
@dusharge
کانالدا کی یازی‌لاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراک‌گذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
کانالدا کی یازی‌لاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراک‌گذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.