@dusharge || همت شهبازی
296 subscribers
119 photos
2 videos
30 files
346 links
@dusharge
کانالدا کی یازی‌لاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراک‌گذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
Download Telegram
#دیوان_تصحیحی، #نسیمی و ایکی جهان
 
#همت_شهبازی
 
#کلاسیک متن‌لری آراشدیریب تصحیح ائده‌رک، الیازما سیستئمیندن بو گونکو تایپ ائتمه‌ متنینه گتیرمکده بؤیوک و اذیت چکیجی بیر ایش‌دیر. بونون ان چتین یئری #نسخه‌بدل آراشدیرمادیر. نسخه‌بدل‌لری قارشی قارشییا قویوب هانسی واریانتین دوغرو یانلیش اولماسی دیوان مصححی‌نین ان حساس ایش‌لریندن حساب اولونور. بونا قاتلاشان مصحح، همی الینده اساس گؤتوردویو متنی نظره آلیر همی ده باشقا نسخه‌لری. او، باشقا نسخه‌لری اساس نسخه ایله توتوشدوردوقدا بیر آندا نئچه بیر سیرا مقصدیؤنلو ایش‌لر ده گؤرور. تاسوفله ایندییه‌دک چاپ اولان #تورکجه_دیوان مصحح‌لری بو اساسی، اؤز ایش‌لرینده یوروتمکدن چکینیرلر.

بو حاقدا بوگونه‌جک #علمی اساسدا چاپ اولان تورکجه دیوان‌لار سیراسیندا، سایین #رسول_اسماعیل‌زاده‌نین، #شاه_اسماعیل_ختایی دیوانی‌نین (۱۳۸۰) چاپی‌دیر. او بو اثرده اساس گؤتوردویو نسخه ایله بیرگه نئچه نسخه‌بدل‌لری ده نظره آلاراق کلمه، عبارت و یا بیت فرقلرینی هر صفحه‌نین آلتیندا ایضاح ائتمیشدیر. بونلاری دئمکدن، مقصدیمی باشقا بیر شئیه یؤنلتمکدیر. بو گونلرده #نسیمی‌نین «منده سیغار ایکی جهان من بو جهانه سیغمازام» بیتی‌نین دوغرو یانلیش واریانتی حاقدا ایکی باخیش ایزله‌دیم. هر ایکی باخیشدا اونون دوغرو واریانتی «منده سیغاریکن» اولدوغونو وورغولامیشلار:
 
1.بیرینجی باخیش سایین #ایواز_طاهایا عایددیر. یازیچی « #شعر_وارلیغین_ائوی‌دیر» (صص 39-42) کیتابیندان بیر بؤلوم گتیرمکله شعرین رقصه بنزری اولدوغونو تحلیل ائدرکن بو بئیته ده اشاره ائدیر. سونرا بیته بیر ایضاح دا #تلگرام_کانالیندا آرتیریر. (قئید ائدیرم بو ایضاح کیتابدا یوخدور). ایضاح بئله‌دیر:

«عمادالدین نسیمی‌نین بو مصراعسینداکی «ایکی» سؤزو بعضی الیازما نسخه‌لرینده عینی بیچیمده یازیلدیغینا باخمایاراق، بیرایکی نسخه‌ده «ایکن» کیمی قئید ائدیلمیشدیر. نسیمی‌نین بیر نئچه غزلده ایکی جهان تعبیرینی قوللاندیغینا باخمایاراق «سیغاریکن» واریانتی داها #آخیجی، داها #منطیقی گؤزه چارپیر. یوخسا ایکینجی مصراع «من بو ایکی جهانا سیغمازام» کیمی بیر آنلام داشیمالی ایدی».
 
قئید ائدیرم کی ایندییه‌جک چاپ اولان دیوانلاردا «ایکی» کلمه‌سی چاپ اولوبدور. اونلارا اشاره ائدیرم:
 
#حمید_آراسلی، باکی 2004،
#عراق_چاپی باکی 1987،
#دکتر_صدیق چاپی تبریز 1387،
#دکتر_حسین_آیان چاپی ، تورکیه 1990.

بونلاری نظره آلاراق یازار بعضی نسخه‌لرده «سیغاریکن» گلدیینه اشاره ائتدیینده هانسی چاپلاری نظره آلدیغی بللی دئییل.
 
2. ایکینجی باخیش شخصی تلگرام کانالیندا یاییلان سایین #خسرو_باریشان جنابلارینا عایددیر. بئله‌جه:
«منیم آراشدیرمالاریم سونوجو و #شاعیرلیک_بیلینجیمه گؤره «عمادالدین نسیمی»نین بو شعری‌نین ایلک بئیتی‌نین ایلک مصراعسی بئله اولاجاقدیر:
«منده سیغار ایکن جهان من بو جهانه سیغمازام»
 
هر ایکی باخیشدا #نسخه‌لره اساسلانمادان #شاعیرلیک و یا خود #ذوق‌لرینه استناد ائده‌رک «سیغاریکن» واریانتینی قبول ائدیرلر. ایوازبی «داها #آخیجی، داها #منطقی» ایفاده‌سی ایله، خسرو بی ده « #شاعیرلیک_بیلینجی» ایفاده‌سی ایله. بئله بیر ایشی بیز #دیوان_اوخونوشو آدلاندیریریق. بونون اؤرنه‌یی #احمد_شاملونون دیوان حافظ چاپی‌دیر. بوتون نسخه‌لری و نسخه‌لرده دیوان شاعیری‌نین شعر دوزومونه سایغی‌سیزلیق ائده‌رک اؤز ذوقو ایله کلمه، عباره و یا بیت‌لرین یئرینی دَییشدیره‌رک گؤیلو ایسته‌دییی یئرده گتیرمک، نهایتده ایشین اونودولماسینا سبب اولاجاقدیر. عینی ایله شاملونون ایشی کیمی.
 
هر ایکی #یازاریمیز اؤزلریندن اؤنجه بو حاقدا سؤیله‌نیلن #فیکیرلره اشاره ائتمه‌دن، بو #تاپینتینی اؤزلرینه عاید و مخصوص اولدوغونو بیر نوعو وورغولاییرلار.
 
حال بو کی #عیسی_حبیب‌بیلی‌نین «جهانا سیغمایان شاعیر» (آوانقارد نت، انترنت) مقاله‌سینه استنادا، واختی ایله #بختیار_واهابزاده، اوندان علاوه نئچه ایل اؤنجه #گونتای_بی_جوانشیر بیر یازیسیندا و #علیار_صفرلی ایله دارتیشمادا دا (آزادلیق رادیوسو، یانوار 2015) بو فیکری ایره‌لی سورموشدور.
#ادبی_تدقیقاتدا باشقالاری‌نین حاققینی اؤده‌مک، هئچ بیر یازار و تدقیقاتچی‌نین قیمتینی آشاغیلاماز، اوسته‌لیک اونون نه قدر آراشدیرمادا دقیق، باشقالاری‌نین نظرینه قیمت وئردیینی، همی ده #اخلاقی چرچیوه‌لره ایناندیغینی، بونلاردان علاوه نه قدر #علمی بیر آدام اولماسینا اوخوجو طرفیندن امضا آتاجاغینی و اونونلا آراشدیریجی آراسیندا #صمیمی‌لیک یاراتماغا امکان یاراداجاغینی اورتایا قویاجاقدیر.
 
#موغان ، ۹۸۰۶۰۲۴


https://telegram.me/dusharge

قایناقلار:
عیسی حبیب‌بیلی
http://www.avanqard.net/index.php?action=static_detail&static_id=59037


گونتای جوانشیر:
https://www.azadliq.org/a/24781598.html