#نكته_ها

⭕️اخلاقيات كليدى در نهج‌البلاغه

7⃣بزرگ‌شمردن گناه خون‌ریزی(٢)

«فَتَعَصَّبُوا لِخِلاَلِ الْحَمْدِ مِنَ الاْءِعْظَامِ لِلْقَتْلِ .» نهج‌البلاغه، خطبۀ قاصعه
پس تعصب بورزید برای خوی‌های پسندیده، مانند بزرگ‌شمردن گناه خونریزی.


بنابراین، خون، خط قرمزى است كه سخت بايد حريم آن پاس داشته شود و هيچ‏كس و هيچ قدرتى جرئت تعدّى به اين حريم را نداشته باشد. در این صورت است که یکی از ضوابط اساسی امنیت فراهم می‌شود. حرمت خون چنان سنگين است كه اگر كسى را به كشتن فردى وادار كنند، نمى‌‏تواند دست به خون بيالايد، هرچند كه خود او را به سبب مخالفت با خون‌ريختن، بكشند؛ و اين حريم چنان است كه در آن تقيه جايز نيست.

در حديث امام صادق (ع) آمده است:

«إِنَّمَا جُعِلَتِ التَّقِيَّةُ لِيُحْقَنَ بِهَا الدَّمُ، فَإِذَا بَلَغَ الدَّمَ فَلَيْسَ تَقِيَّةٌ.»
الکافی، شیخ کلینی، جلد ٢، صفحۀ ٢٢٠

جز اين نيست كه تقيّه براى جلوگيرى از ريختن خون‌‏ها قرار داده شده است. پس هرگاه تقيّه منجر به ريخته‌شدن خون گردد، ديگر تقيّه نباشد.

خط قرمز خون‌ريختن، بيش از هرجا، در حكومت‌‏ها بايد پاس داشته شود، زيرا حكومت‌‏ها با توجّه به قدرتى كه در اختيار دارند، پيوسته در معرض تعدّى به حقّ حيات انسان‌‏ها، به‌ويژه مخالفان خود هستند؛

و براى اين‏كه راه چنين فاجعه‌‏اى بسته شود، لازم است حرمت اين حريم به‌خوبى براى همگان تبيين گردد و فرهنگ پاسداشت آن ايجاد شود، و قوانين سخت و مراقبت‏هاى صحيح و پيگيری‌‏هاى شديد در اين باره سامان يابد.

اميرمؤمنان على(ع) خود نمونه‌‏اى والا از اين فرهنگ و راه و رسم است. آن حضرت توجه داده است که پيامدهاى ريخته‌شدن خون يك انسان بی‌گناه چنان بزرگ و سنگين است كه در تصور نمی‌‏آيد؛

و اميرمؤمنان على(ع) زمامداران و مسئولان را از اين خط قرمز سخت پرهيز داده و چهار پيامد سخت و سنگين را كه بالاتر از آن پيامد نامطلوبى نيست، برشمرده است:

١برانگيزاننده‌ترين عامل براى كيفر الهى
٢.سنگین‌‏ترين پيامدها
٣. سزاوارترين دليل براى برچيده‌شدن نعمت‌ها
٤.اساسی‌‏ترين عامل در كوتاه‌‌ساختن عمر دولت‌‏ها

موارد فوق نشان می‌‏دهد چيزى چون ريخته‌شدن خون ناحق سنگين نيست، به گونه‌‏اى كه جايگزين ندارد و هيچ چيز آن را جبران نمی‌‏سازد. بنابراين نسبت به آن بايد سخت هشيار بود و مراقبت نمود كه مبادا خونى به ناحق ريخته شود؛ و چنین مراقبتی لازمه تحقق امنیت مطلوب است.


#اخلاقيات_كليدى_نهج_البلاغه #اخلاق #تعصب
#ظلم #ستم #امنيت #خون_ريزى #عهد_نامه_مالك_اشتر #قتل #خون #بى_گناه


📍كانال مصطفى دلشاد تهرانى

@delshadtehrani

💠 «انسانِ غیر مسلمان» در فتاوای یوسف #صانعی (با تلخیص)
✍ سید ضیاء #مرتضوی

● همه ی انسانها، به دلیل #انسان بودن و در ذات خود، دارای #حرمت و #کرامت اند و از ارزش و #حقوق انسانی برخوردارند.

● هیچ کسی نمیتواند اعتقادات خویش را مجوّز تعرّض به حقوق دیگران و تصرّف در شئون مادی، معنوی، فردی یا اجتماعی آنان بشمارد.

● استثناها نیز، که پیآمد عوامل عارضی و بیرونی است، ویژه ی دسته ای خاص نیست و اعتقادات در آن نقشی ندارد.

◀️ به عنوان نمونه، همان گونه که #غیبت کردن و بدگویی نسبت [به] #شیعه جایز نیست، درباره ی دیگران، مسلمان و #غیر_مسلمان، نیز جایز نیست و اگر در مواردی جایز باشد، درباره ی همه است.

◀️ در ثبوت #حد #قذف نیز میان شخص قذف شده ی مسلمان و غیر مسلمان فرق نیست.

از نظر ایشان،

◀️ #قصاص، و
◀️ #دیه ی کامل، و حتّی
◀️ وجوب #کفاره به دلیل ارتکاب #قتل

نیز اختصاص به قتل مسلمان ندارد و شامل غیر مسلمان نیز میشود، هرچند کافر حربی، امّا «معاهَد»، باشد.

● و معاهَد بودن، بر پایه ی پذیرش و پیوستن به معاهَدات عمومی بین المللی نیز تحقّق پیدا میکند.

◀️ چنان که صرف اعتقادات، هرچند از نگاه اسلامی نادرست باشد، نمیتواند مایه ی #نجاست شخص شود و از این رو، غیر مسلمانان نیز، همه، اعمّ از #اهل_کتاب (خداشناس) و غیر اهل کتاب (خداناشناس)، از نظر شرعی پاک هستند.

◀️ همین ملاک درباره ی #ازدواج نیز جاری است.

❌ البته حساب دسته ی سوم، که «کافران مُعانِد» هستند، جداست.

● «#تقوا»... که ملاک عامّی... برای ارزشگذاری میان انسانها است، را نباید تنها در چارچوب پایبندی به آموزه های اسلامی، یا حتّی توحیدی و ادیان آسمانی، معنا و تفسیر کرد.

ایشان حتّی

◀️ #وقف، و
◀️ #وصیت به نفع غیر مسلمان،
*⃣ هرچند، به عنوان مثال، برای تعمیر کلیسا و کنیسه باشد،

را جایز و درست میشمارند.

◀️ چنان که یکی از موارد جواز #تیمم را استفاده ی آب #وضو در رفع تشنگی #کافر، هرچند #حربی، میدانند.

● پس از پذیرش تفکیک کلّی میان «انسان قاصر»، با هر اعتقادی که باشد، و «کافر مقصّر»، قصور آدمیان در شناخت دین یا مذهب حقّ، مایه ی سلب حقوق انسانی و عمومی، که برخاسته از حرمت و کرامت انسانی آنان است، نمیشود.

● کافر، کسی است که، دانسته، #حق را نادیده میگیرد و پنهان میسازد.

● چنین نیست که هر کسی #مسلمان نبود، کافر است؛ بلکه در صنف سومی قرار میگیرد که حضرت آیت الله صانعی از آن به «غیر مسلمان» نام میبرند.

و از همین منظر است که ایشان در مسائلی مانند:

◀️ حرمت #نبش_قبر،
◀️ دادن #زکات_فطره،
◀️ #ذبح شرعی،
◀️ #ولایت بر #فرزند،
◀️ #ارث،
◀️ کفایت و عدم کفایت آزادی #برده ی نامسلمان

● و حتّی #تکلیف کفّار به احکام شرعی (فروع دین)؛

میان این دو دسته فرق میگذارند؛ و نه [میان] مسلمان و غیر مسلمان، یا کافر اهل کتاب و غیر اهل کتاب.

● استاد معظّم، حتّی «#کافر_حربی» را کسانی میدانند که با مسلمانان به دلیل مسلمان بودن آنان در حال #جنگ هستند و نه هر جنگی.

◀️ چنان که ایشان تحقّق #ارتداد را به صرف #شک یا برگشت اعتقادی شخص نمیدانند؛ بلکه در نگاه ایشان کسی #مرتد است و احکام آن بر وی جاری میشود که ارتداد او در واقع به بی احترامی و #هتک و #تکذیب پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله و سلّم) و متّهم ساختن مسلمانان برگردد یا #اهانت به مقدّسات جامعه ی اسلامی، مانند -نعوذ بالله- سوزاندن قرآن کریم، باشد.

◀️ ایشان در برشماری شرایط #شاهد نیز صرف #وثاقت و #اعتدال را کافی دیده و «#ایمان» و حتّی «#اسلام» را نیز شرط ندانسته اند.

● دستاورد هیچ اجتهادی نمیتواند ناسازگار با حکم قطعی عقلی باشد.

● مخالفت با بنا و ارتکاز عقلاء نیز در صورتی ممکن است که دلیلی کاملاً استوار، که از نظر صدور و دلالت، تاب مقابله با آن را داشته باشد، در دست باشد.

◀️ ایشان... شرط #شیعه بودن #قاضی را محدود به داوری میان شیعیان کرده و در استدلال بر عدم وجود این شرط در #قضاوت میان دیگران، افزون بر لزوم رعایت عدالت و ایجاد #امنیت میان آنان، ملازمه ی عقلایی، و بلکه عقلی، را شاهد آن شمرده اند.

◀️ ایشان حتّی، با توجّه به مجموع ادلّه ی باب #قضاء، جواز قضاوت میان شیعیان توسّط قاضی غیر شیعی و حتّی غیر مسلمان را، که مورد اطمینان است و سایر شرایط را داراست، حرفی گزاف و بیوجه ندانسته اند.

● #عدالت، یک اصل حاکم و یک ارزش فراگیر و جهانی است و اعتقادات و #جنسیت و #قومیت دخالتی در آن ندارد و نمیتواند آن را مقیّد و محدود سازد.

● این است که اگر در نگاه فقیه، مفاد یک دلیل، به صورت عمومی یا در بخشی از مدلول خود، در تعارض قطعی با اصل #عدل باشد، آن فقیه نمیتواند با نادیده گرفتن این اصل حاکم، بر پایه ی آن دلیل، فتوا دهد.

◀️ چنان که ایشان، از جمله بر پایه ی همین اصل، #تکریم بیشتر مسلمان نسبت به غیر مسلمان، توسّط قاضی را، که فقهاء مجاز دانسته اند، نادرست و حرام میشمارد.