📝📝📝حقوق بشر؛ پدیده‌ای انسانی و جهانی
🔻🔻🔻نوشتاری از سیدعلی محمودی در گرامیداشت روز جهانی حقوق بشر منتشر شده در وبسایت #مشق_نو
🖊حقوق بشر از پدیده‌های ارزشمندِ انسانی، حقوقی و اخلاقی دوران مدرن است. همه ساله در دهم ماه دسامبر برابر با نوزدهم آذر ماه، روز جهانی حقوق بشر با یادآوری حقوق بشر و گرامیداشت آن در سراسر جهان همراه است. در سال ۱۹۴۸ اعلامیۀ جهانی حقوق بشر در مجمع عمومی ملل متحد به‌عنوان یک سند بین‌المللی به تصویب کشورهای عضو این نهاد جهانی رسید.
🖊اکنون ۷۳ سال از این ابتکار بشردوستانۀ بنیادین می‌گذرد؛ روزی فرخنده و الهام‌بخش که جامعۀ بین‌المللی گامی بزرگ در راه معرفی، شناخت و جایگاه حقوق بشر در جهان برداشت، تا مردمان سیارۀ زمین از حقوق اساسی خویش برخوردار گردند و از میزان نقض حقوق بشر در کشورها کاسته شود.
🖊اعلامیۀ جهانی حقوق بشر از اندیشه‌های فیلسوفان بزرگ جهان برگرفته شده است. در میان آنان، سه فیلسوف در جایگاه نخست قرار دارند: جان لاک، ژان ژاک روسو و ایمانوئل کانت. سرچشمۀ اصلی حقوق بشر، حقوق طبیعی است که در نگاه این فیلسوفان منشأ دینی دارد.
🖊لاک در رسالۀ دوم حکومت مدنی، حقوق طبیعی را «حقوق الهی» نامیده است. این سه فیلسوف افزون بر اینکه هریک دارای مکتب فلسفی شاخص و تأثیرگذارند، از دین‌شناسان و متکلمان نام‌آور جهان به شمار می‌روند. از این رو، هرگونه استفادۀ ابزاری از دین علیه حقوق بشر، با این دستاویز که حقوق بشر در ضدیت با دین و مذهب قرار دارد، آشکارا بی‌پایه و فرصت‌طلبانه است.
🖊آنچه زیر عنوان مجعول «حقوق بشر غربی»، اینجا و آنجا بر سر زبان‌ها افتاده است، فاقد مبنای معرفت‌شناختی است و چیزی جز پروپاگاندای سیاست‌زدۀ موسوم به «غرب‌ستیزی» نیست. انگار غرب یک انبار کالا است که تابلوی «غربی» بر آن نهاد شده و از این رو باید اجناس آن را تخلیه، معدوم، و سپس کف و در و دیوار آن را تطهیر کرد. شالوده‌های حقوق بشر، عبارت‌اند از خِرد جمعی، اخلاق و آراء فیلسوفان برگرفته از حقوق طبیعی و قرارداد اجتماعی.
🖊این بُن‌مایه‌ها در متن اعلامیۀ جهانی حقوق بشر، صورت کلی و جهانشمول به خودگرفته است؛ هم از نظر محتوا و هم از حیث زبان. از این رو است که آن را «اعلامیۀ جهانی حقوق بشر» نامیده‌اند. بنابراین، حقوق بشر در انحصار هیچ‌یک از قاره‌های جهان نیست؛ از بستر ایدئولوژی، دین، مذهب، سنت و قومیت خاصی برنخاسته است؛ نه یهودی است، نه مسیحی و نه اسلامی.
🖊اگر چنین بود، نمی‌توانست به‌عنوان مفهومی جهانشمول، به اجماع از سوی کشورهای عضو سازمان ملل متحد پذیرفته شود و همۀ مردمان جهان را مانند چتری یگانه دربرگیرد. حقوق بشر، جهانی است و جهانی خواهد بود. نقد حقوق بشر مانند هر متن دیگر -که برآیند تأملات بشری از رهگذر گفت‌وگوی عالمانه و روشمند است-، امری مبارک، سنجشگرانه، آموزنده و آگاهی‌بخش است.
🔸متن کامل این نوشتار را در لینک زیر بخوانید
mashghenow.com/?p=5213
#سیدعلی_محمودی #حقوق_بشر #اخلاق
🔸نشانی تلگرام «مشق نو»:
t.me/mashghenowofficial
🔸نشانی تلگرام نویسنده:
t.me/DrMahmoudi7
🔻🔻🔻نوشتاری از سیدعلی محمودی در گرامیداشت روز جهانی حقوق بشر منتشر شده در وبسایت #مشق_نو
🖊حقوق بشر از پدیده‌های ارزشمندِ انسانی، حقوقی و اخلاقی دوران مدرن است. همه ساله در دهم ماه دسامبر برابر با نوزدهم آذر ماه، روز جهانی حقوق بشر با یادآوری حقوق بشر و گرامیداشت آن در سراسر جهان همراه است. در سال ۱۹۴۸ اعلامیۀ جهانی حقوق بشر در مجمع عمومی ملل متحد به‌عنوان یک سند بین‌المللی به تصویب کشورهای عضو این نهاد جهانی رسید.
🖊اکنون ۷۳ سال از این ابتکار بشردوستانۀ بنیادین می‌گذرد؛ روزی فرخنده و الهام‌بخش که جامعۀ بین‌المللی گامی بزرگ در راه معرفی، شناخت و جایگاه حقوق بشر در جهان برداشت، تا مردمان سیارۀ زمین از حقوق اساسی خویش برخوردار گردند و از میزان نقض حقوق بشر در کشورها کاسته شود.
🖊اعلامیۀ جهانی حقوق بشر از اندیشه‌های فیلسوفان بزرگ جهان برگرفته شده است. در میان آنان، سه فیلسوف در جایگاه نخست قرار دارند: جان لاک، ژان ژاک روسو و ایمانوئل کانت. سرچشمۀ اصلی حقوق بشر، حقوق طبیعی است که در نگاه این فیلسوفان منشأ دینی دارد.
🖊لاک در رسالۀ دوم حکومت مدنی، حقوق طبیعی را «حقوق الهی» نامیده است. این سه فیلسوف افزون بر اینکه هریک دارای مکتب فلسفی شاخص و تأثیرگذارند، از دین‌شناسان و متکلمان نام‌آور جهان به شمار می‌روند. از این رو، هرگونه استفادۀ ابزاری از دین علیه حقوق بشر، با این دستاویز که حقوق بشر در ضدیت با دین و مذهب قرار دارد، آشکارا بی‌پایه و فرصت‌طلبانه است.
🖊آنچه زیر عنوان مجعول «حقوق بشر غربی»، اینجا و آنجا بر سر زبان‌ها افتاده است، فاقد مبنای معرفت‌شناختی است و چیزی جز پروپاگاندای سیاست‌زدۀ موسوم به «غرب‌ستیزی» نیست. انگار غرب یک انبار کالا است که تابلوی «غربی» بر آن نهاد شده و از این رو باید اجناس آن را تخلیه، معدوم، و سپس کف و در و دیوار آن را تطهیر کرد. شالوده‌های حقوق بشر، عبارت‌اند از خِرد جمعی، اخلاق و آراء فیلسوفان برگرفته از حقوق طبیعی و قرارداد اجتماعی.
🖊این بُن‌مایه‌ها در متن اعلامیۀ جهانی حقوق بشر، صورت کلی و جهانشمول به خودگرفته است؛ هم از نظر محتوا و هم از حیث زبان. از این رو است که آن را «اعلامیۀ جهانی حقوق بشر» نامیده‌اند. بنابراین، حقوق بشر در انحصار هیچ‌یک از قاره‌های جهان نیست؛ از بستر ایدئولوژی، دین، مذهب، سنت و قومیت خاصی برنخاسته است؛ نه یهودی است، نه مسیحی و نه اسلامی.
🖊اگر چنین بود، نمی‌توانست به‌عنوان مفهومی جهانشمول، به اجماع از سوی کشورهای عضو سازمان ملل متحد پذیرفته شود و همۀ مردمان جهان را مانند چتری یگانه دربرگیرد. حقوق بشر، جهانی است و جهانی خواهد بود. نقد حقوق بشر مانند هر متن دیگر -که برآیند تأملات بشری از رهگذر گفت‌وگوی عالمانه و روشمند است-، امری مبارک، سنجشگرانه، آموزنده و آگاهی‌بخش است.
🔸متن کامل این نوشتار را در لینک زیر بخوانید
mashghenow.com/?p=5213
#سیدعلی_محمودی #حقوق_بشر #اخلاق
🔸نشانی تلگرام «مشق نو»:
t.me/mashghenowofficial
🔸نشانی تلگرام نویسنده:
t.me/DrMahmoudi7
مشق نو
حقوق بشر؛ پدیده‌ای انسانی و جهانی - مشق نو
وبسایت «مشق نو» با گرایش اصلاح‌طلبانه و رویکردی تحلیلی تلاش دارد در یادداشت‌ها، مقالات و گفت‌و‌گوهای خود، نگاهی نظری با جنبه‌های آموزشی را مدنظر قرار دهند.
📝📝📝همسایه‌ات را مانند خودت دوست بدار
🔻🔻🔻نوشتاری از سیدعلی محمودی به‌مناسبت میلاد حضرت عیسی مسیح و سال جدید میلادی (۲۰۲۲) منتشر شده در وبسایت #مشق_نو
📌بریده‌ای از متن:
🖊این سخن عیسی مسیح بازتاب جهانی یافته است که: «همسایه‌ات را مانند خودت دوست بدار.» این گزارۀ خردمندانه و اخلاقی به چه معنا است و دلالت‌های آن چه پیام‌هایی برای روزگار ما دارد؟ در انجیل، دو روایت از عیسی شرح گفت‌وگوی او در این باره با فقیهی یهودی است. نخست این دو روایت از انجیل نقل می‌شود. سپس می‌کوشم به شرح و تفسیر آنها بپردازم:
📍روایت نخست
🖊«یکی از ایشان[فَریسیان] که فقیه بود، از وی [عیسی] به طریق امتحان سؤال کرد و گفت: ای استاد، کدام حکم در شریعت بزرگ‌تر است؟ عیسی وی را گفت: اینکه خداوند، -خدای خود را- به همۀ دل و تمامی نفس و تمامی فکر خود، محبت نما. این است حکم اوّل و اعظم. و دوم مثل آن است، یعنی همسایۀ خود را مثل خود محبت نما. بدین دو حکم، تمام تورات و صُحُف انبیاء متعلّق است.» (انجیل مَتّی، باب بیست و دوم، آیات ۳۵ تا ۴۰).
📍روایت دوم
🖊فقیه یهودی از عیسی می‌پرسد: «و همسایۀ من کیست؟» عیسی در پاسخ از مردی یاد می‌کند که از اورشلیم به سوی اریحا می‌رفته که به دام دزدان می‌افتد. راهزنان او را برهنه و مجروح می‌کنند و پیکر نیمه‌جان او را رها کرده و به راه خود می‌روند. از قضا، کاهنی در این راه چون او را می‌بیند، از کنارۀ دیگر می‌رود. نیز شخصی دیگر که از آنجا عبور می‌کرده، بر او می‌نگرد و از کنارۀ دیگر می‌رود.
🖊اما شخصی سامری که مسافر بوده، نزد وی می‌رود و دلش به حال او می‌سوزد. پس بر زخم‌هایش مرهم می‌گذارد و او را بر مرکب‌اش سوار می‌کند و به کاروان‌سرایی می‌رساند و خدمت او می‌کند. بامدادان، این شخص هنگام رفتن، دو دینار به سرایدار می‌دهد و به او می‌گوید: از این شخص مراقبت کن و آنچه بیش از این خرج کنی، در بازگشت به تو می‌دهم.
🖊عیسی آنگاه از فقیه می‌پرسد: «پس به نظر تو کدام یک از این سه نفر، همسایه بود با آن شخص که به دست دزدان افتاد؟» فقیه در پاسخ می‌گوید: «آنکه بر او رحمت کرد.» عیسی به او می‌گوید: «برو و تو نیز همچنان کن.» (انجیل لوقا، باب دهم، آیات ۲۹ تا ۳۶).
🔸متن کامل این نوشتار را در لینک زیر بخوانید
mashghenow.com/?p=5227
#سیدعلی_محمودی #حقوق_بشر #مسیح
🔸نشانی تلگرام «مشق نو»:
t.me/mashghenowofficial
🔸نشانی تلگرام نویسنده:
t.me/DrMahmoudi7
🔻🔻🔻نوشتاری از سیدعلی محمودی به‌مناسبت میلاد حضرت عیسی مسیح و سال جدید میلادی (۲۰۲۲) منتشر شده در وبسایت #مشق_نو
📌بریده‌ای از متن:
🖊این سخن عیسی مسیح بازتاب جهانی یافته است که: «همسایه‌ات را مانند خودت دوست بدار.» این گزارۀ خردمندانه و اخلاقی به چه معنا است و دلالت‌های آن چه پیام‌هایی برای روزگار ما دارد؟ در انجیل، دو روایت از عیسی شرح گفت‌وگوی او در این باره با فقیهی یهودی است. نخست این دو روایت از انجیل نقل می‌شود. سپس می‌کوشم به شرح و تفسیر آنها بپردازم:
📍روایت نخست
🖊«یکی از ایشان[فَریسیان] که فقیه بود، از وی [عیسی] به طریق امتحان سؤال کرد و گفت: ای استاد، کدام حکم در شریعت بزرگ‌تر است؟ عیسی وی را گفت: اینکه خداوند، -خدای خود را- به همۀ دل و تمامی نفس و تمامی فکر خود، محبت نما. این است حکم اوّل و اعظم. و دوم مثل آن است، یعنی همسایۀ خود را مثل خود محبت نما. بدین دو حکم، تمام تورات و صُحُف انبیاء متعلّق است.» (انجیل مَتّی، باب بیست و دوم، آیات ۳۵ تا ۴۰).
📍روایت دوم
🖊فقیه یهودی از عیسی می‌پرسد: «و همسایۀ من کیست؟» عیسی در پاسخ از مردی یاد می‌کند که از اورشلیم به سوی اریحا می‌رفته که به دام دزدان می‌افتد. راهزنان او را برهنه و مجروح می‌کنند و پیکر نیمه‌جان او را رها کرده و به راه خود می‌روند. از قضا، کاهنی در این راه چون او را می‌بیند، از کنارۀ دیگر می‌رود. نیز شخصی دیگر که از آنجا عبور می‌کرده، بر او می‌نگرد و از کنارۀ دیگر می‌رود.
🖊اما شخصی سامری که مسافر بوده، نزد وی می‌رود و دلش به حال او می‌سوزد. پس بر زخم‌هایش مرهم می‌گذارد و او را بر مرکب‌اش سوار می‌کند و به کاروان‌سرایی می‌رساند و خدمت او می‌کند. بامدادان، این شخص هنگام رفتن، دو دینار به سرایدار می‌دهد و به او می‌گوید: از این شخص مراقبت کن و آنچه بیش از این خرج کنی، در بازگشت به تو می‌دهم.
🖊عیسی آنگاه از فقیه می‌پرسد: «پس به نظر تو کدام یک از این سه نفر، همسایه بود با آن شخص که به دست دزدان افتاد؟» فقیه در پاسخ می‌گوید: «آنکه بر او رحمت کرد.» عیسی به او می‌گوید: «برو و تو نیز همچنان کن.» (انجیل لوقا، باب دهم، آیات ۲۹ تا ۳۶).
🔸متن کامل این نوشتار را در لینک زیر بخوانید
mashghenow.com/?p=5227
#سیدعلی_محمودی #حقوق_بشر #مسیح
🔸نشانی تلگرام «مشق نو»:
t.me/mashghenowofficial
🔸نشانی تلگرام نویسنده:
t.me/DrMahmoudi7
مشق نو
همسایه‌ات را مانند خودت دوست بدار - مشق نو
وبسایت «مشق نو» با گرایش اصلاح‌طلبانه و رویکردی تحلیلی تلاش دارد در یادداشت‌ها، مقالات و گفت‌و‌گوهای خود، نگاهی نظری با جنبه‌های آموزشی را مدنظر قرار دهند.
[Forwarded from اتچ بات]
#نظرات نوانديشانه فقهي سيد #احمد_قپانچي روحاني شيعه عراقي
#سيد_احمد_قبانچى کیست؟
او متولد ١٩٥٨ در کشور #عراق است. در ١٦ سالگى به حوزه علميه نجف رفته اما پنج سال پس از تحصيل در آن حوزه، مجبور به ترك عراق و هجرت به #ايران شده و ادامه تحصيلاتش را در دو حوزه علميه قم و بيروت تا مدارج عالى ادامه داده است. آيت الله سيد #محمد_باقر_صدر از نخستين اساتيد او در نجف بوده و علامه سيد #محمد_حسين_فضل الله از آخرين اساتيد او در بيروت و اين هر دو در دين شناسىِ متقاوت قبانچى تأثير گذار بوده اند.
🍇1- #حكومت_انساني نه حكومت اسلامي
🖍• قبانچى نگاه اساتيدش در استناد به #روح_عام_قرآن و #حكمت_احكام را توسعه مى دهد و مى گويد :
#روح عام قرآن، با «#نفع_مردم و #سود_جامعه» تعريف مى شود (...وأما ما ينفع الناس فيمكث في الأرض - سوره رعد/ آيه ١٧)
و خواست و #دستور_محورى_خداوند، «#عدالت و #نيكويى» است (إن الله يأمر بالعدل و الإحسان- سوره نحل- آيه ٩٠)؛
آنگاه مى گويد #جامعه_جديد، دريافت ها و تجربه هاى تازه اى از #عدالت دارد و اين جامعه روزگار ماست كه مصاديقِ سود و عدل و نيكويى را تعيين مى كند؛ وقتى انسان جديد با #فهم_خودش به عدالت عمل كرده، همان امر خدا را اطاعت و به روح قرآن عمل كرده حتى اگر تاريخِ پاره اى از #مصداق_هاى_قرآنى را سپرى شده بداند و به آنها عمل نكند.
🖍• احمد قبانچى به صراحت مى گويد #التزام به «ما انزل الله» ايجاب مى كند كه #قوانين_مدنى و #حقوق_بشرى كه مورد احترام و اتفاق جهان امروز است؛ بر تمام #احكام_متضاد با آنها ترجيح داده شود.
از جمله احكامى كه به نظر قبانچى، تاريخ شان سپرى شده، #نابرابرى موجود در متون اسلامى ميان #زن و #مرد و نيز مجازات #ارتداد است.
او شكل كنونى #حجاب در ميان زنان مسلمان را شكلى لزوما اسلامى نمى داند؛ بلكه آن را ميراث صورتى تاريخى مى داند كه زاييده محيطهاى اجتماعىِ عصر پيامبر گرامى اسلام است؛ او به ارتباط پوشش زنان با انضباط جنسى جامعه اسلامى توجه مى كند و مى گويد با تغيير عُرف جامعه، شكل حجاب هم تغيير مى كند.
🖍• قبانچی در کتاب "الله و الانسان" ، از "تجاری شدن دین و علم دینی" گلایه کرده و می گوید:
"متاسفانه تشکیل #حکومت_دینی، مجالی را برای #دنیا_طلبانِ حریص گشود تا به #لباس_رجال_دینی درآمده و به پندار خویش، هم در دنیا صاحب مال و جاه و مقام باشند و هم در آخرت به فوز و سعادت نایل آیند!!!
از همین رو می بینیم در هر شهر و روستایی، یک یا چند #مدرسه_علمیه تشکیل می شود در حالی که در عصر حاضر با وجود این همه رسانه ها مانند کتاب و مجله و تلویزیون و رادیو و تریبون نماز جمعه و... به این مقدار مدرسه علمیه نیاز نیست."
🍇2- #آگاهي به همه #انديشه ها ، راه جلوگيري از #خطا_رفتن است :
قبانچی در #کتاب "الله و الانسان" مي نويسد :
🖍• "اولین چیزی که برای دورماندن از گناه و خطا باید انجام داد؛ آگاهی از #اندیشه_های_دیگران و ادله آن ها و پذیرا بودن جریان ها و مکتب های فکری مختلف اسلامی و غیراسلامی است.
🕴اما متاسفانه ما با این بدعت روبرو هستیم که برخی #فقیهان بدون داشتن دلیل شایسته ای از قرآن و سنت و عقل، مومنین را از آشنایی با اندیشه ها و فلسفه های دیگر منع می کنند و حتی #فتوا به حرمت بعضی کتاب های اسلامی می دهند ، تنها به این خاطر که آن کتاب ها را گمراه کننده می دانند.
🕴ولی این فقیهان با این کار، به جهل و #تعصب در میان پیروان خویش دامن می زنند. به اعتراف خود این فقیهان، هیچ آیه یا روایت حتی ضعیفی وجود ندارد که این فتوا را ثابت کند و مستمسک این فقیهان تنها این است که این گونه کتاب ها عقاید مردم را منحرف می کند....
🕴مشکل این فقیهان از این جا ناشی می شود که #حقیقت را در ملکیت کامل خودشان می دانند و معتقدند اسلامی نیز که پیامبر آورده؛ دقیقا همان چیزی است که خودشان می گویند."
🖍• "آیا تو ( فقيه ) برای دین اسلام از #پیامبر و امامان دلسوزتری؟! حال آن که آن ها خواندن هیچ کتابی را#حرام نکردند خاصه در زمان #حضرت_صادق که کتاب هایی از دیگر تمدن ها و اندیشه ها، به عربی ترجمه می شد و بسیاری از آن کتب سرشار بود از خرافات و اباطیل و اندیشه های غیراسلامی و با این حال هیچ موردی را نمی توان یافت که امام خواندن این کتاب ها را ممنوع و حرام کرده باشد!"
🖍• "ما شیعیان به #وهابیت معترضیم چرا شیعه را متهم به کفر می کنند در حالی که کتاب های ما را نخوانده و با عقاید ما به درستی آشنا نشده اند؟!"
آن گاه این سوال را از فقیهان می پرسد که اگر خود را بر حق می دانند پس چرا پیروان خود را از مواجهه و آشنایی با اندیشه های مخالف پرهیز می دهند؟!
https://t.me/foghaha
https://telegram.me/beshnofekrkon
http://mahsan.rasekhoonblog.com
#نظرات نوانديشانه فقهي سيد #احمد_قپانچي روحاني شيعه عراقي
#سيد_احمد_قبانچى کیست؟
او متولد ١٩٥٨ در کشور #عراق است. در ١٦ سالگى به حوزه علميه نجف رفته اما پنج سال پس از تحصيل در آن حوزه، مجبور به ترك عراق و هجرت به #ايران شده و ادامه تحصيلاتش را در دو حوزه علميه قم و بيروت تا مدارج عالى ادامه داده است. آيت الله سيد #محمد_باقر_صدر از نخستين اساتيد او در نجف بوده و علامه سيد #محمد_حسين_فضل الله از آخرين اساتيد او در بيروت و اين هر دو در دين شناسىِ متقاوت قبانچى تأثير گذار بوده اند.
🍇1- #حكومت_انساني نه حكومت اسلامي
🖍• قبانچى نگاه اساتيدش در استناد به #روح_عام_قرآن و #حكمت_احكام را توسعه مى دهد و مى گويد :
#روح عام قرآن، با «#نفع_مردم و #سود_جامعه» تعريف مى شود (...وأما ما ينفع الناس فيمكث في الأرض - سوره رعد/ آيه ١٧)
و خواست و #دستور_محورى_خداوند، «#عدالت و #نيكويى» است (إن الله يأمر بالعدل و الإحسان- سوره نحل- آيه ٩٠)؛
آنگاه مى گويد #جامعه_جديد، دريافت ها و تجربه هاى تازه اى از #عدالت دارد و اين جامعه روزگار ماست كه مصاديقِ سود و عدل و نيكويى را تعيين مى كند؛ وقتى انسان جديد با #فهم_خودش به عدالت عمل كرده، همان امر خدا را اطاعت و به روح قرآن عمل كرده حتى اگر تاريخِ پاره اى از #مصداق_هاى_قرآنى را سپرى شده بداند و به آنها عمل نكند.
🖍• احمد قبانچى به صراحت مى گويد #التزام به «ما انزل الله» ايجاب مى كند كه #قوانين_مدنى و #حقوق_بشرى كه مورد احترام و اتفاق جهان امروز است؛ بر تمام #احكام_متضاد با آنها ترجيح داده شود.
از جمله احكامى كه به نظر قبانچى، تاريخ شان سپرى شده، #نابرابرى موجود در متون اسلامى ميان #زن و #مرد و نيز مجازات #ارتداد است.
او شكل كنونى #حجاب در ميان زنان مسلمان را شكلى لزوما اسلامى نمى داند؛ بلكه آن را ميراث صورتى تاريخى مى داند كه زاييده محيطهاى اجتماعىِ عصر پيامبر گرامى اسلام است؛ او به ارتباط پوشش زنان با انضباط جنسى جامعه اسلامى توجه مى كند و مى گويد با تغيير عُرف جامعه، شكل حجاب هم تغيير مى كند.
🖍• قبانچی در کتاب "الله و الانسان" ، از "تجاری شدن دین و علم دینی" گلایه کرده و می گوید:
"متاسفانه تشکیل #حکومت_دینی، مجالی را برای #دنیا_طلبانِ حریص گشود تا به #لباس_رجال_دینی درآمده و به پندار خویش، هم در دنیا صاحب مال و جاه و مقام باشند و هم در آخرت به فوز و سعادت نایل آیند!!!
از همین رو می بینیم در هر شهر و روستایی، یک یا چند #مدرسه_علمیه تشکیل می شود در حالی که در عصر حاضر با وجود این همه رسانه ها مانند کتاب و مجله و تلویزیون و رادیو و تریبون نماز جمعه و... به این مقدار مدرسه علمیه نیاز نیست."
🍇2- #آگاهي به همه #انديشه ها ، راه جلوگيري از #خطا_رفتن است :
قبانچی در #کتاب "الله و الانسان" مي نويسد :
🖍• "اولین چیزی که برای دورماندن از گناه و خطا باید انجام داد؛ آگاهی از #اندیشه_های_دیگران و ادله آن ها و پذیرا بودن جریان ها و مکتب های فکری مختلف اسلامی و غیراسلامی است.
🕴اما متاسفانه ما با این بدعت روبرو هستیم که برخی #فقیهان بدون داشتن دلیل شایسته ای از قرآن و سنت و عقل، مومنین را از آشنایی با اندیشه ها و فلسفه های دیگر منع می کنند و حتی #فتوا به حرمت بعضی کتاب های اسلامی می دهند ، تنها به این خاطر که آن کتاب ها را گمراه کننده می دانند.
🕴ولی این فقیهان با این کار، به جهل و #تعصب در میان پیروان خویش دامن می زنند. به اعتراف خود این فقیهان، هیچ آیه یا روایت حتی ضعیفی وجود ندارد که این فتوا را ثابت کند و مستمسک این فقیهان تنها این است که این گونه کتاب ها عقاید مردم را منحرف می کند....
🕴مشکل این فقیهان از این جا ناشی می شود که #حقیقت را در ملکیت کامل خودشان می دانند و معتقدند اسلامی نیز که پیامبر آورده؛ دقیقا همان چیزی است که خودشان می گویند."
🖍• "آیا تو ( فقيه ) برای دین اسلام از #پیامبر و امامان دلسوزتری؟! حال آن که آن ها خواندن هیچ کتابی را#حرام نکردند خاصه در زمان #حضرت_صادق که کتاب هایی از دیگر تمدن ها و اندیشه ها، به عربی ترجمه می شد و بسیاری از آن کتب سرشار بود از خرافات و اباطیل و اندیشه های غیراسلامی و با این حال هیچ موردی را نمی توان یافت که امام خواندن این کتاب ها را ممنوع و حرام کرده باشد!"
🖍• "ما شیعیان به #وهابیت معترضیم چرا شیعه را متهم به کفر می کنند در حالی که کتاب های ما را نخوانده و با عقاید ما به درستی آشنا نشده اند؟!"
آن گاه این سوال را از فقیهان می پرسد که اگر خود را بر حق می دانند پس چرا پیروان خود را از مواجهه و آشنایی با اندیشه های مخالف پرهیز می دهند؟!
https://t.me/foghaha
https://telegram.me/beshnofekrkon
http://mahsan.rasekhoonblog.com
Telegram
مصطفی دلشاد تهرانی
⭕️ عذر ناپذیری در ریختن خون
«وَ لاَ عُذْرَ لَکَ عِنْدَ اللّهِ وَ لاَ عِنْدِي فِي قَتْلِ الْعَمْد . »
نهج البلاغه ، نامۀ ۵۳ ( عهدنامۀ مالک اشتر )
در كشتن به عمد نه در پيشگاه خداوند پوزشت پذيرفته است و نه در نزد من.
ريختن خون ناحق هيچ توجيهى ندارد و اين تصور كه حكومت چنان اهميت دارد كه ريختن خون در پاى آن، توجيه پذير است، در تضاد با منطق دين است. زيرا حرمت فرد و خون انسان چنان بزرگ و سنگين است كه بى حرمتى به يك نفر و ريختن خون يك انسان، چونان بى حرمتى به همه مردمان و ريختن خون همه آنان است؛ و حكومت جز وسيله اى براى حفظ حرمت مردمان و پاسداشت حقوق آنان و برپايى عدالت و امنيت و رفاهت براى آنان نيست. پس چگونه ممكن است حكومتى كه به خودىِ خود هيچ ارزشى ندارد و فقط ارزش آن در امور فوق است، بتواند اهميت و حرمتى برتر از مقصد خود بيابد؟ اين نقض غرض است. بنابراين ريخته شدن كم ترين خون ناحق در راه تحكيم حكومت و قدرت به معناى نفى همه چيز حكومت و پا گذاشتن بر حرمت همه مردمان است.
#نکته_ها #امیر‌مؤمنان #عهدنامه‌مالک‌اشتر #حکومت #حقوق #نفی_خونریزی #عدالت #امنیت
@delshadtehrani
⭕️ عذر ناپذیری در ریختن خون
«وَ لاَ عُذْرَ لَکَ عِنْدَ اللّهِ وَ لاَ عِنْدِي فِي قَتْلِ الْعَمْد . »
نهج البلاغه ، نامۀ ۵۳ ( عهدنامۀ مالک اشتر )
در كشتن به عمد نه در پيشگاه خداوند پوزشت پذيرفته است و نه در نزد من.
ريختن خون ناحق هيچ توجيهى ندارد و اين تصور كه حكومت چنان اهميت دارد كه ريختن خون در پاى آن، توجيه پذير است، در تضاد با منطق دين است. زيرا حرمت فرد و خون انسان چنان بزرگ و سنگين است كه بى حرمتى به يك نفر و ريختن خون يك انسان، چونان بى حرمتى به همه مردمان و ريختن خون همه آنان است؛ و حكومت جز وسيله اى براى حفظ حرمت مردمان و پاسداشت حقوق آنان و برپايى عدالت و امنيت و رفاهت براى آنان نيست. پس چگونه ممكن است حكومتى كه به خودىِ خود هيچ ارزشى ندارد و فقط ارزش آن در امور فوق است، بتواند اهميت و حرمتى برتر از مقصد خود بيابد؟ اين نقض غرض است. بنابراين ريخته شدن كم ترين خون ناحق در راه تحكيم حكومت و قدرت به معناى نفى همه چيز حكومت و پا گذاشتن بر حرمت همه مردمان است.
#نکته_ها #امیر‌مؤمنان #عهدنامه‌مالک‌اشتر #حکومت #حقوق #نفی_خونریزی #عدالت #امنیت
@delshadtehrani
Forwarded from دورنما
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
#گفت‌وگو_با_اسلام‌پژوهان (۸)
#گزیدۀ_گفت‌وگو
☀️تحول رویکردهای فقهی و تفسیری به مسائل زنان
گفت‌وگو با #یاسر_میردامادی
به میزبانی فاطمه مصلح‌زاده
▪️نسخۀ کامل مصاحبه (۶۸ دقیقه) در:
✔️ آپارات دورنما ✔️ یوتوب دورنما
🔹میردامادی در این گفت‌وگو - که گزیده‌ای کوتاه از آن را در این فرسته می‌بینید - از اقتدارگرایی در فقه و از تکفیر به‌مثابۀ ابزار اقتدارگرایی و تمامیت‌خواهی گروهی از فقیهان می‌گوید و دربارۀ ظرفیت فقه شیعی برای سازگاری با شرایط زنان مدرن توضیح می‌دهد. او همچنین با اشاره به تلاش‌ها برای تبعیض‌زدایی از فقه، برخی دیدگاه‌های فقهی و تفسیریِ متفاوت و کمتر شنیده‌شده در حوزهٔ زنان را مطرح می‌کند. میردامادی تبعیض‌های سیاسی و اجتماعی نسبت به زنان را مهم‌تر از سایر شاخه‌ها می‌داند و به‌ویژه از حق زنان در حکم‌رانی و مرجعیت تقلید سخن می‌گوید.
#مسائل_زنان
#حقوق_زنان_در_اسلام
#دورنما_را_ببینیم
@doornamaa
#گزیدۀ_گفت‌وگو
☀️تحول رویکردهای فقهی و تفسیری به مسائل زنان
گفت‌وگو با #یاسر_میردامادی
به میزبانی فاطمه مصلح‌زاده
▪️نسخۀ کامل مصاحبه (۶۸ دقیقه) در:
✔️ آپارات دورنما ✔️ یوتوب دورنما
🔹میردامادی در این گفت‌وگو - که گزیده‌ای کوتاه از آن را در این فرسته می‌بینید - از اقتدارگرایی در فقه و از تکفیر به‌مثابۀ ابزار اقتدارگرایی و تمامیت‌خواهی گروهی از فقیهان می‌گوید و دربارۀ ظرفیت فقه شیعی برای سازگاری با شرایط زنان مدرن توضیح می‌دهد. او همچنین با اشاره به تلاش‌ها برای تبعیض‌زدایی از فقه، برخی دیدگاه‌های فقهی و تفسیریِ متفاوت و کمتر شنیده‌شده در حوزهٔ زنان را مطرح می‌کند. میردامادی تبعیض‌های سیاسی و اجتماعی نسبت به زنان را مهم‌تر از سایر شاخه‌ها می‌داند و به‌ویژه از حق زنان در حکم‌رانی و مرجعیت تقلید سخن می‌گوید.
#مسائل_زنان
#حقوق_زنان_در_اسلام
#دورنما_را_ببینیم
@doornamaa
Forwarded from اندیشه دینی معاصر
#حقوق_بشر_و_نواندیشی_دینی
◽️حقوق بشر و نواندیشی دینی
گلچینی از مقالات
🔹بشریت در مصاف با رنج‌ها و مصایب، به اندیشیدن برای حل آنها پرداخته و زندگی خود را بهبود بخشیده است. ایده "حقوق بشر" نیز دستاوردی شگرف و میراثی سترگ است که بشریت با تجربه دردهایی؛ مانند ستم، بی‌عدالتی، فقر، خشونت، جنگ و کشتار به آن دست یافته است. حال آنکه تار و پود جامعه جهانی از سنت‌های فلسفی، اخلاقی و دینی متفاوت، معقول و قیاس‌ناپذیر تنیده شده است. این واقعیت "تکثر معقول" در فهم ما از حقوق بشر چه نقشی ایفا می‌کند؟ آیا توجیه نظری حقوق بشر بأيد متکی و مبتنی بر آموزه‌های جامع سکولار یا دینی خاصی باشد؟ چه برداشتی از حقوق بشر می‌تواند از سوی سنت‌های اخلاقی و دینی ملاحظات حقوق بشری در مقابله کیفری با پدیده گوناگون مورد تصدیق قرار گیرد؟
۱. جهان اسلام و اعلامیه حقوق بشر؛ مواجهه دوگانه
گفتاری از داود فیرحی
مشاهده در متن کوتاه
۲. رساله حقوق
گفتاری از آیت‌الله منتظری
مشاهده در متن کوتاه
۳. اسلام و حقوق بشر، همسویی‌ها و ناهمسویی‌ها
گفتاری از عبدالرحیم سلیمانی
مشاهده در متن کوتاه
۴. حقوق بشر، دین و نظام سلسله مراتبی مقبول؛ تحلیلی بر نظریه جان رالز
گفتاری از حسین هوشمند
مشاهده در سایت/ متن کوتاه
۵. اعلامیه جهانی حقوق بشر چه فایده‌ای داشت؟
گفتاری از سیدعلی میرموسوی
مشاهده در متن کوتاه
۶. تفاوت در منابع فقه و منابع حقوق
گفتاری از محمد محمدی گرگانی
مشاهده در متن کوتاه
۷. حقوق مخالفان در سیره علی(ع)
گفتاری از داود فیرحی
مشاهده در متن کوتاه
۸. حق الناس یا حقوق بشر؟
گفتاری از سیدعلی میرموسوی
مشاهده در متن کوتاه
۹. مراکز دینی نیازمند افق‌گشایی‌های جدید در موضوع دین و حقوق بشر هستند.
گفتاری از دکتر ضیائی‌فر
مشاهده در سایت/ متن کوتاه
📍برای دسترسی به هر موضوع بر روی گزینه سایت/متن کوتاه کلیک نمایید.
#پژوهشکده_اندیشه_دینی_معاصر
#نواندیشی_دینی_و_حقوق_بشر
#نواندیشی_دینی_و_رویکردها
https://t.me/andishedinimoaser
◽️حقوق بشر و نواندیشی دینی
گلچینی از مقالات
🔹بشریت در مصاف با رنج‌ها و مصایب، به اندیشیدن برای حل آنها پرداخته و زندگی خود را بهبود بخشیده است. ایده "حقوق بشر" نیز دستاوردی شگرف و میراثی سترگ است که بشریت با تجربه دردهایی؛ مانند ستم، بی‌عدالتی، فقر، خشونت، جنگ و کشتار به آن دست یافته است. حال آنکه تار و پود جامعه جهانی از سنت‌های فلسفی، اخلاقی و دینی متفاوت، معقول و قیاس‌ناپذیر تنیده شده است. این واقعیت "تکثر معقول" در فهم ما از حقوق بشر چه نقشی ایفا می‌کند؟ آیا توجیه نظری حقوق بشر بأيد متکی و مبتنی بر آموزه‌های جامع سکولار یا دینی خاصی باشد؟ چه برداشتی از حقوق بشر می‌تواند از سوی سنت‌های اخلاقی و دینی ملاحظات حقوق بشری در مقابله کیفری با پدیده گوناگون مورد تصدیق قرار گیرد؟
۱. جهان اسلام و اعلامیه حقوق بشر؛ مواجهه دوگانه
گفتاری از داود فیرحی
مشاهده در متن کوتاه
۲. رساله حقوق
گفتاری از آیت‌الله منتظری
مشاهده در متن کوتاه
۳. اسلام و حقوق بشر، همسویی‌ها و ناهمسویی‌ها
گفتاری از عبدالرحیم سلیمانی
مشاهده در متن کوتاه
۴. حقوق بشر، دین و نظام سلسله مراتبی مقبول؛ تحلیلی بر نظریه جان رالز
گفتاری از حسین هوشمند
مشاهده در سایت/ متن کوتاه
۵. اعلامیه جهانی حقوق بشر چه فایده‌ای داشت؟
گفتاری از سیدعلی میرموسوی
مشاهده در متن کوتاه
۶. تفاوت در منابع فقه و منابع حقوق
گفتاری از محمد محمدی گرگانی
مشاهده در متن کوتاه
۷. حقوق مخالفان در سیره علی(ع)
گفتاری از داود فیرحی
مشاهده در متن کوتاه
۸. حق الناس یا حقوق بشر؟
گفتاری از سیدعلی میرموسوی
مشاهده در متن کوتاه
۹. مراکز دینی نیازمند افق‌گشایی‌های جدید در موضوع دین و حقوق بشر هستند.
گفتاری از دکتر ضیائی‌فر
مشاهده در سایت/ متن کوتاه
📍برای دسترسی به هر موضوع بر روی گزینه سایت/متن کوتاه کلیک نمایید.
#پژوهشکده_اندیشه_دینی_معاصر
#نواندیشی_دینی_و_حقوق_بشر
#نواندیشی_دینی_و_رویکردها
https://t.me/andishedinimoaser
Telegram
اندیشه دینی معاصر
پژوهشکده اندیشه دینی معاصر(آدم) به منظور ارتقای اندیشه‌ورزی در دین و بازسازی اندیشه دینی با نیازهای نو شونده، در میانه تحجر و دین‌گریزی، رویکرد نواندیشی دینی را برگزیده است.
ارتباط با ما:
@andishedini
andisheh.moaser@gmail.com
https://t.me/andishedini
ارتباط با ما:
@andishedini
andisheh.moaser@gmail.com
https://t.me/andishedini
🖋 سید محمد خاتمی در نامه‌ای خواستار به کار بردن تمام همت و تلاش دبیرکل سازمان ملل متحد درخصوص فجایع انسانی در جنگ غزه به حکم مسؤولیت سنگین وی شد.
#سیدمحمدخاتمی در نامه‌ای به آنتونیو گوترش، دبیرکل #سازمان_ملل_متحد، خواستار قطع فوری حملات و #آتش_بس فوری و تمهید شرایط برداشتن گان‌های عملی به سوی #صلح شد.
متن کامل این نامه بدین شرح است:
عالیجناب آنتونیو گوترش
دبیرکل محترم سازمان ملل متحد
با احترام
#فاجعه بزرگ انسانی که این روزها در #غزه شکل گرفته است، جلوه ای دیگر از تضییع تاریخی حقوق ملت مظلوم #فلسطین و اعمال صریح زور علیه صاحبان اصلی سرزمین های اشغال شده توسط حاکمان اسرائیلی است.
این روزها مستمراً نه تنها زنان و مردان بی گناه و #جوانان و #کودکان بی پناه از سوی این قدرت جبار به خاک و خون کشیده می شوند، بلکه بیمارستان ها، مراکز آموزشی و درمانی و امداد رسانی، مسجدها و کلیساها نیز از حمله های وحشیانه و ویرانگر در امان نیستند.
اقدامات #اسرائیل نقض بدیهی ترین قوانین جنگ و مبانی #حقوق_بین_الملل بشر دوستانه و مصداق آشکار جنایت علیه بشریت، #نسل_کشی و پاکسازی قومی است.
آقای دبیر کل!
رهبران اسرائیل در همین شرایط نگران کننده با بی‌پروایی به برخوردهای نژاد پرستانه خود در برابر قربانیان فلسطینی افتخار می کنند. آنان نه به قطعنامه های مصوب در سازمان ملل متحد خود را متعهد می دانند و نه حتی پایبند به پیمان های نابرابری هستند که با رهبران فلسطین امضا کرده‌اند. هر روز جنایتی علیه یک ملت آواره از سوی آنان در حال وقوع است و سرزمین‌های اندک نیز در حال تصاحب و تاراج توسط آنان است. چنین اقدامات غیرقانونی با این هدف صورت می گیرد که حق مردم فلسطین برای داشتن یک کشور آزاد و مستقل را تضییع کند.
با تشکر از موضع گیری شجاعانه اخیرتان در برابر این فاجعه جهانی، انتظار دارم که بنا به مسئولیت سنگینی که از سوی ملت ها به عهده‌تان گذاشته شده است، همت و تلاش عملی خود را برای تحقق فوری امور زیر بکار گیرید:
۱- قطع فوری حملات علیه مردم مظلوم غزه و دیگر سرزمینها و آتش بس بسیار سریع و جلوگیری از تداوم این فاجعه انسانی.
۲- فراهم آوردن امکان دسترسی سریع و کافی به ابتدائی ترین امکانات زندگی برای مردم داغدار و آسیب دیده غزه.
۳- تمهید زمینه برای برداشتن گامی عملی به سوی صلح عادلانه و تامین حقوق پایمال شده فلسطینیان از طریق الزام به اجرای کامل قطعنامه های شورای امنیت و مصوبه های سازمان ملل متحد؛ فرایندی که مرتبا از سوی اسرائیل نقض شده و مورد بی اعتنائی قرار گرفته است.
۴- فراهم آوردن مقدمات محاکمه و برخورد جدی با عاملان جنایت علیه بشریت و نسل کشی و جنایات جنگی.
موفقیت شما و سازمان ملل متحد را در ایفای این نقش تاریخی، اخلاقی و حقوقی آرزو دارم.
با احترام مجدد
سیّد محمّد خاتمی
#سیدمحمدخاتمی در نامه‌ای به آنتونیو گوترش، دبیرکل #سازمان_ملل_متحد، خواستار قطع فوری حملات و #آتش_بس فوری و تمهید شرایط برداشتن گان‌های عملی به سوی #صلح شد.
متن کامل این نامه بدین شرح است:
عالیجناب آنتونیو گوترش
دبیرکل محترم سازمان ملل متحد
با احترام
#فاجعه بزرگ انسانی که این روزها در #غزه شکل گرفته است، جلوه ای دیگر از تضییع تاریخی حقوق ملت مظلوم #فلسطین و اعمال صریح زور علیه صاحبان اصلی سرزمین های اشغال شده توسط حاکمان اسرائیلی است.
این روزها مستمراً نه تنها زنان و مردان بی گناه و #جوانان و #کودکان بی پناه از سوی این قدرت جبار به خاک و خون کشیده می شوند، بلکه بیمارستان ها، مراکز آموزشی و درمانی و امداد رسانی، مسجدها و کلیساها نیز از حمله های وحشیانه و ویرانگر در امان نیستند.
اقدامات #اسرائیل نقض بدیهی ترین قوانین جنگ و مبانی #حقوق_بین_الملل بشر دوستانه و مصداق آشکار جنایت علیه بشریت، #نسل_کشی و پاکسازی قومی است.
آقای دبیر کل!
رهبران اسرائیل در همین شرایط نگران کننده با بی‌پروایی به برخوردهای نژاد پرستانه خود در برابر قربانیان فلسطینی افتخار می کنند. آنان نه به قطعنامه های مصوب در سازمان ملل متحد خود را متعهد می دانند و نه حتی پایبند به پیمان های نابرابری هستند که با رهبران فلسطین امضا کرده‌اند. هر روز جنایتی علیه یک ملت آواره از سوی آنان در حال وقوع است و سرزمین‌های اندک نیز در حال تصاحب و تاراج توسط آنان است. چنین اقدامات غیرقانونی با این هدف صورت می گیرد که حق مردم فلسطین برای داشتن یک کشور آزاد و مستقل را تضییع کند.
با تشکر از موضع گیری شجاعانه اخیرتان در برابر این فاجعه جهانی، انتظار دارم که بنا به مسئولیت سنگینی که از سوی ملت ها به عهده‌تان گذاشته شده است، همت و تلاش عملی خود را برای تحقق فوری امور زیر بکار گیرید:
۱- قطع فوری حملات علیه مردم مظلوم غزه و دیگر سرزمینها و آتش بس بسیار سریع و جلوگیری از تداوم این فاجعه انسانی.
۲- فراهم آوردن امکان دسترسی سریع و کافی به ابتدائی ترین امکانات زندگی برای مردم داغدار و آسیب دیده غزه.
۳- تمهید زمینه برای برداشتن گامی عملی به سوی صلح عادلانه و تامین حقوق پایمال شده فلسطینیان از طریق الزام به اجرای کامل قطعنامه های شورای امنیت و مصوبه های سازمان ملل متحد؛ فرایندی که مرتبا از سوی اسرائیل نقض شده و مورد بی اعتنائی قرار گرفته است.
۴- فراهم آوردن مقدمات محاکمه و برخورد جدی با عاملان جنایت علیه بشریت و نسل کشی و جنایات جنگی.
موفقیت شما و سازمان ملل متحد را در ایفای این نقش تاریخی، اخلاقی و حقوقی آرزو دارم.
با احترام مجدد
سیّد محمّد خاتمی
🔹یادواره فقیه انسان‌گرا
دومین همایش علمی اندیشه‌های آیت‌الله منتظری با موضوع «حقوق بشر و فقه» مقارن با چهاردهمین سالگرد رحلت ایشان در تهران برگزار گردید.
در این نشست که جمعی از فرهیختگان علمی، فرهنگی و اجتماعی حضور داشتند و خانم مینو مرتاضی مدیریت اجرایی آن را برعهده داشت، ابتدا آقای عمادالدین باقی دبیر علمی همایش ضمن خیرمقدم، گزارشی از این همایش‌ها و بحثی کوتاه در موضوع «فقه و حقوق بشر» ارایه کرد.
سپس دکتر میراحمدی زاده با موضوع: تعریفی از فقه و حقوق بشر، سخنان خود را آغاز کرد.
وی با اشاره به سیر تاريخی و خاستگاه موضوع فقه و حقوق بشر از مرحوم نجم آبادی، محمود محمد طه، فضل الرّحمان، عبدالرّزاق تا مطهری و منتظری یاد، سپس با اشاره به چند رویکرد، به راه‌حل آیت‌الله منتظری با خاستگاهی کلامی و درون فقهی پرداخته و سخنانی از ایشان را شاهد آورد.
وی به یک لغزش مهم در تبدیل هر استنباط فقهی به قانون و خطر تبدیل مصلحت گرایی به اقتدارگرایی اشاره کرد و افزود: شرط قانونی شدن، خواست و پذیرش مردم است.
وی گفت: هرچند اعلامیه جهانی حقوق بشر و میثاقین و کنوانسیون‌های ذیل آن تقریباً مورد قبول همه ملل قرار گرفته، اما در عمل بسیاری از داعیه داران آن را اجرا نمی کنند، چنان‌که در ماجرای غزه شاهد آن هستیم. البته این ایراد را نباید برای رد اعلامیه حقوق بشر مطرح کنیم؛ مگر ما به آنچه اسلام و پیشوایان شیعه گفته‌اند عمل می‌کنیم؟!
میراحمدی افزود: آیت‌الله منتظری در گفته‌ها و فتاوای خود استنادی به اعلامیه جهانی حقوق بشر ندارند، بلکه فراتر از آن را مورد توجه قرار داده‌اند.
سپس دکتر محمدحسن ضیایی فر دبیر کمیسیون حقوق بشر اسلامی پس از بحثی در تطبیق نظرات آیت‌الله منتظری با موازین بین‌المللی حقوق بشر، درباره امکان یا امتناع حقوق بشر اسلامی، گفت: عنوان حقوق بشر اسلامی عنوان نارسایی است زیرا اگر از این عنوان "بشر اسلامی" مدنظر باشد، می‌شود حقوق مسلمانان نه حقوق همه انسان‌ها، و اگر مقصود حقوق اسلامی در مورد بشر است بازهم نارساست چون بسیاری از بزرگان قائل به حقوق در اسلام نیستند، بلکه قائل به تکلیف و دستورند.
دکتر ضیایی فر گفت: نگاه آیت‌الله منتظری به حقوق انسان فراتر از تکلیف و با نگاهی غیر از نگاه رایج میان علمای حوزه است. ما در رابطه با کنوانسیون‌های حقوق بشر مثل حقوق زنان با بیش از چهل تن از مجتهدین و مراجع حوزه صحبت و سؤالاتی را مطرح کردیم و پاسخهای جالبی گرفتیم، اما پاسخهای آیت‌الله منتظری کاربردی‌تر و انسانی‌تر بود. وی سپس جزییات این استفتا و پاسخ را بیان کرد.
در ادامه کلیپی از سخنان آیت‌الله منتظری در رابطه با رحمة للعالمین بودن پیامبر اکرم(ص) و ضرورت رحمت و مدارای حاکمان نسبت به مردم، پخش گردید.
سپس دکتر حبیب‌الله پیمان با یادآوری خاطراتی از زندان با آیت‌الله منتظری و ارتباطات پس از انقلاب با ایشان، اظهار داشت: نگاه ما به دین و برداشت ما از قرآن و سیره رسول خدا و اهل بیت(ع) با واقعیت دین متفاوت است. پیامبر که به مدینه آمدند با همه مردم اعم از مسلمان، یهودی و حتی مشرکان گفتگو و مشورت می‌کرد. نمی‌فرمود اول مسلمان شوید تا بعد من با شما مشورت کنم. ما باید به قرآن و سیره رسول خدا و اهل بیت(ع) با نگاه واقعی برگردیم.
چهارمین سخنران دکتر حکیم پور با عنوان «پرتوهای قرآنی در الهیات حقوق بشری منتظری» گفت: آیت‌الله منتظری یک الهیات سیاسی حکومتی داشت و یک الهیات حقوق بشری و انسانی. به نظر من بین این دو الهیات تعارض وجود دارد. وی نقدهای خود را به الهیات سیاسی آیت‌الله منتظری در زمینه حکومت دینی مطرح کرد و گفت: گرچه ایشان به نظریه نظارت فقیه رسیدند ولی نظارت فقیه هم واجد اشکالاتی است.
وی پس از ذکر این اشکالات، افزود: اما الهیات حقوق بشری آیت‌الله منتظری متعالی و پیشرو بود و او از راه الهیات حقوق بشری اش به جامعه بازمی‌گردد و جامعه به او نیاز دارد.
سپس آقای بهرام شجاعی با اشاره به سخنان آقای حکیم پور به نقل از کتاب مبانی فقهی و آثار بعدی آیت‌الله منتظری، گفت: ایشان معتقد بود هیچ فقیهی بر مردم ولایت ندارد مگر اینکه مردم در چارچوب یک قرارداد او را برگزینند.
آقای شجاعی به هفده اصل بنیادین نظریه سیاسی آیت‌الله منتظری اشاره کرد و افزود: این اصول که از کتاب مبانی فقهی حکومت اسلامی استخراج شده، به تأیید خود آیت‌الله منتظری رسیده است. وی در ادامه به بیان این اصول هفده گانه پرداخت.
در پایان، آقای هادی قابل، گزارشی از موانع ایجاد شده برای برگزاری این نشست‌های علمی ارایه کرد و به‌طور مشخص به ممانعت از برگزاری نشست سال گذشته با عنوان «آیت‌الله منتظری و نهج‌البلاغه » در قم و مشهد اشاره کرد.
در این نشست، دکتر سعید عرفانی نویسنده و استاد دانشگاه، شعر «ای نامت از دل و جان در همه جا به هر زبان جاری است» را با صدایی دلنشین خواند.
#آیت‌الله_منتظری
#حقوق_بشر
@ayine_ensani
دومین همایش علمی اندیشه‌های آیت‌الله منتظری با موضوع «حقوق بشر و فقه» مقارن با چهاردهمین سالگرد رحلت ایشان در تهران برگزار گردید.
در این نشست که جمعی از فرهیختگان علمی، فرهنگی و اجتماعی حضور داشتند و خانم مینو مرتاضی مدیریت اجرایی آن را برعهده داشت، ابتدا آقای عمادالدین باقی دبیر علمی همایش ضمن خیرمقدم، گزارشی از این همایش‌ها و بحثی کوتاه در موضوع «فقه و حقوق بشر» ارایه کرد.
سپس دکتر میراحمدی زاده با موضوع: تعریفی از فقه و حقوق بشر، سخنان خود را آغاز کرد.
وی با اشاره به سیر تاريخی و خاستگاه موضوع فقه و حقوق بشر از مرحوم نجم آبادی، محمود محمد طه، فضل الرّحمان، عبدالرّزاق تا مطهری و منتظری یاد، سپس با اشاره به چند رویکرد، به راه‌حل آیت‌الله منتظری با خاستگاهی کلامی و درون فقهی پرداخته و سخنانی از ایشان را شاهد آورد.
وی به یک لغزش مهم در تبدیل هر استنباط فقهی به قانون و خطر تبدیل مصلحت گرایی به اقتدارگرایی اشاره کرد و افزود: شرط قانونی شدن، خواست و پذیرش مردم است.
وی گفت: هرچند اعلامیه جهانی حقوق بشر و میثاقین و کنوانسیون‌های ذیل آن تقریباً مورد قبول همه ملل قرار گرفته، اما در عمل بسیاری از داعیه داران آن را اجرا نمی کنند، چنان‌که در ماجرای غزه شاهد آن هستیم. البته این ایراد را نباید برای رد اعلامیه حقوق بشر مطرح کنیم؛ مگر ما به آنچه اسلام و پیشوایان شیعه گفته‌اند عمل می‌کنیم؟!
میراحمدی افزود: آیت‌الله منتظری در گفته‌ها و فتاوای خود استنادی به اعلامیه جهانی حقوق بشر ندارند، بلکه فراتر از آن را مورد توجه قرار داده‌اند.
سپس دکتر محمدحسن ضیایی فر دبیر کمیسیون حقوق بشر اسلامی پس از بحثی در تطبیق نظرات آیت‌الله منتظری با موازین بین‌المللی حقوق بشر، درباره امکان یا امتناع حقوق بشر اسلامی، گفت: عنوان حقوق بشر اسلامی عنوان نارسایی است زیرا اگر از این عنوان "بشر اسلامی" مدنظر باشد، می‌شود حقوق مسلمانان نه حقوق همه انسان‌ها، و اگر مقصود حقوق اسلامی در مورد بشر است بازهم نارساست چون بسیاری از بزرگان قائل به حقوق در اسلام نیستند، بلکه قائل به تکلیف و دستورند.
دکتر ضیایی فر گفت: نگاه آیت‌الله منتظری به حقوق انسان فراتر از تکلیف و با نگاهی غیر از نگاه رایج میان علمای حوزه است. ما در رابطه با کنوانسیون‌های حقوق بشر مثل حقوق زنان با بیش از چهل تن از مجتهدین و مراجع حوزه صحبت و سؤالاتی را مطرح کردیم و پاسخهای جالبی گرفتیم، اما پاسخهای آیت‌الله منتظری کاربردی‌تر و انسانی‌تر بود. وی سپس جزییات این استفتا و پاسخ را بیان کرد.
در ادامه کلیپی از سخنان آیت‌الله منتظری در رابطه با رحمة للعالمین بودن پیامبر اکرم(ص) و ضرورت رحمت و مدارای حاکمان نسبت به مردم، پخش گردید.
سپس دکتر حبیب‌الله پیمان با یادآوری خاطراتی از زندان با آیت‌الله منتظری و ارتباطات پس از انقلاب با ایشان، اظهار داشت: نگاه ما به دین و برداشت ما از قرآن و سیره رسول خدا و اهل بیت(ع) با واقعیت دین متفاوت است. پیامبر که به مدینه آمدند با همه مردم اعم از مسلمان، یهودی و حتی مشرکان گفتگو و مشورت می‌کرد. نمی‌فرمود اول مسلمان شوید تا بعد من با شما مشورت کنم. ما باید به قرآن و سیره رسول خدا و اهل بیت(ع) با نگاه واقعی برگردیم.
چهارمین سخنران دکتر حکیم پور با عنوان «پرتوهای قرآنی در الهیات حقوق بشری منتظری» گفت: آیت‌الله منتظری یک الهیات سیاسی حکومتی داشت و یک الهیات حقوق بشری و انسانی. به نظر من بین این دو الهیات تعارض وجود دارد. وی نقدهای خود را به الهیات سیاسی آیت‌الله منتظری در زمینه حکومت دینی مطرح کرد و گفت: گرچه ایشان به نظریه نظارت فقیه رسیدند ولی نظارت فقیه هم واجد اشکالاتی است.
وی پس از ذکر این اشکالات، افزود: اما الهیات حقوق بشری آیت‌الله منتظری متعالی و پیشرو بود و او از راه الهیات حقوق بشری اش به جامعه بازمی‌گردد و جامعه به او نیاز دارد.
سپس آقای بهرام شجاعی با اشاره به سخنان آقای حکیم پور به نقل از کتاب مبانی فقهی و آثار بعدی آیت‌الله منتظری، گفت: ایشان معتقد بود هیچ فقیهی بر مردم ولایت ندارد مگر اینکه مردم در چارچوب یک قرارداد او را برگزینند.
آقای شجاعی به هفده اصل بنیادین نظریه سیاسی آیت‌الله منتظری اشاره کرد و افزود: این اصول که از کتاب مبانی فقهی حکومت اسلامی استخراج شده، به تأیید خود آیت‌الله منتظری رسیده است. وی در ادامه به بیان این اصول هفده گانه پرداخت.
در پایان، آقای هادی قابل، گزارشی از موانع ایجاد شده برای برگزاری این نشست‌های علمی ارایه کرد و به‌طور مشخص به ممانعت از برگزاری نشست سال گذشته با عنوان «آیت‌الله منتظری و نهج‌البلاغه » در قم و مشهد اشاره کرد.
در این نشست، دکتر سعید عرفانی نویسنده و استاد دانشگاه، شعر «ای نامت از دل و جان در همه جا به هر زبان جاری است» را با صدایی دلنشین خواند.
#آیت‌الله_منتظری
#حقوق_بشر
@ayine_ensani
Forwarded from گفت‌وشنود
دین مستخدم سیاست نیست
در کتاب «ناباورمندان» که اخیرا توسط انتشارات «توانا» منتشر شده است در راستای تقویت گفتگو بین باورمندان و ناباورمندان است و نیز تقویت گفتگو بین افراد از سنت‌های دینی متفاوت.
نویسنده اما یکی از مسائلی را که بسیار برای تقویت این جنس گفتگوی مسالمت‌آمیز، زیان‌بار می‌داند، این است که دینداری در خدمت سازمان‌های دولتی قرار بگیرد.
او صراحتا می‌نویسد دین نباید: «تحت‌الشعاع جنگ قدرت میان جبهه‌های سیاسی قرار گیرد.
عمر نظام‌های سیاسی همواره کوتاه‌تر از عمر سنت‌های دینی بوده است و لاجرم، دینداران باید بتوانند صادقانه و به طور مستقل، با یکدیگر وارد گفتگو شوند».
نظر شما درباره این نگاه نویسنده چیست؟
پیشنهاد می‌کنیم نسخه پی‌دی‌اف کتاب «ناباورمندان» را دانلود کنید. دانلود آن رایگان و آسان است.
لینک دانلود:
https://dialog.tavaana.org/wp-content/uploads/2024/02/nonbelievers.pdf
#گفتگو_توانا #کتاب_تازه #حقوق_خداناباوران #ناباورمندان #دینداری
@Dialogue1402
در کتاب «ناباورمندان» که اخیرا توسط انتشارات «توانا» منتشر شده است در راستای تقویت گفتگو بین باورمندان و ناباورمندان است و نیز تقویت گفتگو بین افراد از سنت‌های دینی متفاوت.
نویسنده اما یکی از مسائلی را که بسیار برای تقویت این جنس گفتگوی مسالمت‌آمیز، زیان‌بار می‌داند، این است که دینداری در خدمت سازمان‌های دولتی قرار بگیرد.
او صراحتا می‌نویسد دین نباید: «تحت‌الشعاع جنگ قدرت میان جبهه‌های سیاسی قرار گیرد.
عمر نظام‌های سیاسی همواره کوتاه‌تر از عمر سنت‌های دینی بوده است و لاجرم، دینداران باید بتوانند صادقانه و به طور مستقل، با یکدیگر وارد گفتگو شوند».
نظر شما درباره این نگاه نویسنده چیست؟
پیشنهاد می‌کنیم نسخه پی‌دی‌اف کتاب «ناباورمندان» را دانلود کنید. دانلود آن رایگان و آسان است.
لینک دانلود:
https://dialog.tavaana.org/wp-content/uploads/2024/02/nonbelievers.pdf
#گفتگو_توانا #کتاب_تازه #حقوق_خداناباوران #ناباورمندان #دینداری
@Dialogue1402
Forwarded from گفت‌وشنود
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
«کشورهایی که دین رسمی ندارند را می‌شود در دو گروه تقسیم‌بندی کرد. یکی کشورهایی که لیبرال هستند و به طور مستقیم یا غیر مستقیم تحت تاثیر این اندیشه هستند، کشورهایی که حاکم را از مقام قدسی به پایین آوردند و تبدیل به یک انسان زمینی کردند و ایده محدودکردن قدرت را به ثمر رساندند که این خود یک دستاورد بزرگی است.
گروه دیگر کشورهایی مثل کرده شمالی اما علی‌رغم اینکه دین رسمی ندارند اما حکومت در آن به حد خدایی‌کردن می‌رسد. همینطور کشور چین؛ اینها در واقع روی کاغذ دین رسمی ندارند اما به گونه‌ای یک نوع دین رسمی دارند و عملا آزادی مذهبی دیگر را محدود کرده‌اند. نتیجه اینکه صرف گذرکردن از ادیان ابراهیمی برای ما کافی نیست و دستاوردی در بر ندارد. دستاورد این است که حقوق فردی به رسمیت شناخته شود».
در این برنامه از زبان محمد ماشین‌چیان، پژوهشگر بشنوید.
این برنامه قسمتی از بگو-بشنو -۴۱ با عنوان «بگو-بشنو، ۴۱: دین رسمی در کشورهای غربی چیست؟» است که ۴ بهمن ۱۴۰۲ در اتاق کلاب‌هاوس آموزشکده توانا برگزار شده است.
لینک یوتیوب
https://youtu.be/C0DlaLTDHQM
لینک ساندکلاد
https://soundcloud.com/tavaana/h
لینک وبسایت
https://dialog.tavaana.org/state-religion/
#حقوق_شهروندی #گفتگو_توانا #وظایف_شهروندی #جمهوری_اسلامی
@Dialogue1402
گروه دیگر کشورهایی مثل کرده شمالی اما علی‌رغم اینکه دین رسمی ندارند اما حکومت در آن به حد خدایی‌کردن می‌رسد. همینطور کشور چین؛ اینها در واقع روی کاغذ دین رسمی ندارند اما به گونه‌ای یک نوع دین رسمی دارند و عملا آزادی مذهبی دیگر را محدود کرده‌اند. نتیجه اینکه صرف گذرکردن از ادیان ابراهیمی برای ما کافی نیست و دستاوردی در بر ندارد. دستاورد این است که حقوق فردی به رسمیت شناخته شود».
در این برنامه از زبان محمد ماشین‌چیان، پژوهشگر بشنوید.
این برنامه قسمتی از بگو-بشنو -۴۱ با عنوان «بگو-بشنو، ۴۱: دین رسمی در کشورهای غربی چیست؟» است که ۴ بهمن ۱۴۰۲ در اتاق کلاب‌هاوس آموزشکده توانا برگزار شده است.
لینک یوتیوب
https://youtu.be/C0DlaLTDHQM
لینک ساندکلاد
https://soundcloud.com/tavaana/h
لینک وبسایت
https://dialog.tavaana.org/state-religion/
#حقوق_شهروندی #گفتگو_توانا #وظایف_شهروندی #جمهوری_اسلامی
@Dialogue1402
📌جایی که ولی فقیه بنفع حقوق عرفی مداخله کرد
📖حسن اسدی زیدآبادی: نود و سه سال پیش که علی اکبرخان داور بنیان قانون ثبت اسناد و املاک را گذاشت چیزی به نام سند رسمی عملا وجود نداشت. علی اکبر خان که تحت تاثیر مکتب فرمالیسم و پوزیتیویسم حقوقی «حقوق و اقتصاد» را به آلمانی خوانده بود، یکی از ستون‌های اصلی بنایی که قرار بود برای تشکیل حکومت مدرن در ایران ایجاد شود را نهادی برای ثبت رسمی املاک می‌دانست. او که در اولین روز کاری به عنوان وزیر دادگستری، وزارت عدلیه را منحل کرد تا بنایی نو برای دادگستری بسازد، در وضع قواعد شکلی حقوقی چندان اعتنایی به شرعیت نداشت.
🕹بنابراین برای آنکه مسئله مالکیت بر اراضی و املاک را که هیچ مرجعی قانونی نداشت و نقل و انتقال آنها صرفا با نوشته‌های عادی و گاها متعارض انجام می‌شد و منشا اختلافات بسیار بود حل کند، ماده قانونی را در قانون ثبت گنجاند که طبق آن در مورد اراضی و املاکی که کار ثبت آنها انجام شود دیگر حکومت و نهادهایش فقط کسی را مالک می‌شناسند که نام‌اش به عنوان مالک رسما ثبت شده باشد (ماده ۲۲) حتی اگر دیگری دستنوشته‌ای مقدم داشته باشد. در فخامت قانون ثبت همین بس که از ۱۳۱۰ تا به امروز مبنا و مجری بوده و کسی را یارای تغییر آن نبوده.
🕹این قاعده طلایی و سامان‌بخش اما به ویژه برای روحانیون سخت گران آمد چرا که مرجعیت آنها برای تنظیم اسناد ملکی را به کلی از میان می‌برد. آنها با تکیه بر #فقه امامیه که آزادی اراده طرفین را مبنای مشروعیت می‌دانست می‌پرسیدند؛ یعنی اگر دو مرد عاقل و بالغ پیش یک آیت الله العظمی مبایعنامه‌ای را امضا کنند آن سند که عمل به مفاد آن واجب شرعی است در برابر محکمه معتبر نخواهد بود؟!
🕹با وقوع انقلاب و حاکمیت بلامنازع فقه بر نظام حقوقی آن، ماده ۲۲ طلایی تا حد زیادی متروک شد. در حالی که در نظام‌های حقوقی مدرن دلیلی چون شهادت افراد نسبت به سایر ادله اثبات دعوی نازل‌ترین درجه را دارد، شهادت در قضای اسلامی درجه‌ای بالا و قاطع دارد. هم از این رو بود که با مطرود شدن ماده ۲۲، مثلا فردی مدعی انتقال ملکی به خود از سوی یک متوفی می‌شد و با ادعای بیع شفاهی و با حضور شهود، ملکی با سند منگوله‌دار را تصاحب کرده و آن سند رسمی مملکت را هم باطل می‌کرد و بیچاره وراث بی‌خبر از همه‌جا. این رویه باعث شده تا بی‌گمان یکی از بحران‌های دستگاه قضایی کشورمان همین عدم تثبیت مالکیت باشد.
🕹ریشه این معضل اما به دو رویکرد متفاوت #حقوق_مدرن و فقه بازمی‌گردد. در حقوق مدرن #عدالت به معنای حل‌وفصل منصفانه و نهایی اختلافات فهمیده می‌شود و شکل امور، همچون قواعد ماهوی، موضوعیت دارد. اما در نگاه فقه، حق امری ابدی است، اگر حقی شرعا پدید آمد هیچگاه با تقنین عرفی و یا مرور زمان زایل نمی‌شود.
🕹 در این وضع، «قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول» که نهایتا اردیبهشت امسال در مجمع تشخیص مصلحت نظام تصویب و گمان می رود که تحولی مهم در نظام حقوقی ایران ایجاد کند، از جمله نمونه‌هایی است که می‌توان آن را غلبه حقوق عرفی و زمینی بر فقه و شریعت نامید. قانونی که در واقع احیای همان ماده کلیدی قانون ثبت ۱۳۱۰ و مراجعتی با شرمساری و از سر تنبه تاریخی به نود سال پیش است. اما داستان این قانون بسیاری را به یاد ماجرای انحلال دادسراها در ۱۳۷۰ توسط شیخ محمد یزدی انداخت و سپس احیای دادسرا به عنوان نهادی مدرن در ابتدای دهه ۸۰ با قبول شکست کامل سازوکار رسیدگی فقهی، است.
🕹 نمونه‌های دیگری از این تفوق مدرنیته حقوقی بر فقه در دوره جمهوری اسلامی را هم می‌توان بر شمرد که در راس آنها تصویب قانون کار و قبول نهاد بیمه است. جالب توجه اما اینکه در همه این موارد صرفا مداخله ولی‌فقیه به نفع حقوق عرفی بوده که کار را به سرانجام رسانده است. همین قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیر منقول مدتها بود که با مانع فقهای شورای نگهبان برخورد کرده بود، تا اینکه آیت الله خامنه‌ای در تیر۱۴۰۱ طی سخنرانی عمومی گفت: «اگر حالا به فرض از دیدگاه شورای محترم نگهبان یک اشکالی هم این قانون مجلس داشته باشد، مصلحت قطعی نظام و کشور در این است که این قانون دنبال بشود».
🕹 البته بنظر می‌رسد برای آنکه تاحدی رعایت قواعد شرعی هم شده باشد به طور استثنایی حقی برای رییس قوه قضاییه (به عنوان مجتهد) در این قانون در نظر گرفته شده تا بر خلاف قاعده بتواند به برخی اسناد عادی اعتبار ببخشد؛ تبصره‌ای که از همین حالا می‌توان ایجاد نهاد حقوقی مفسده زایی چون ماده ۴۷۷ قانون آیین دادرسی کیفری را حول آن پیش‌بینی کرد.
✔️ پی‌نوشت: با اجرای کامل قانون پیش گفته، دیگر هر نوع قولنامه بنگاهی و مبایعنامه و صلحنامه و … در مورد اموال غیرمنقول فاقد هرگونه اعتبار است، پس آگاهی از آن برای همگان ضرورت دارد.
#عصراندیشه
📖حسن اسدی زیدآبادی: نود و سه سال پیش که علی اکبرخان داور بنیان قانون ثبت اسناد و املاک را گذاشت چیزی به نام سند رسمی عملا وجود نداشت. علی اکبر خان که تحت تاثیر مکتب فرمالیسم و پوزیتیویسم حقوقی «حقوق و اقتصاد» را به آلمانی خوانده بود، یکی از ستون‌های اصلی بنایی که قرار بود برای تشکیل حکومت مدرن در ایران ایجاد شود را نهادی برای ثبت رسمی املاک می‌دانست. او که در اولین روز کاری به عنوان وزیر دادگستری، وزارت عدلیه را منحل کرد تا بنایی نو برای دادگستری بسازد، در وضع قواعد شکلی حقوقی چندان اعتنایی به شرعیت نداشت.
🕹بنابراین برای آنکه مسئله مالکیت بر اراضی و املاک را که هیچ مرجعی قانونی نداشت و نقل و انتقال آنها صرفا با نوشته‌های عادی و گاها متعارض انجام می‌شد و منشا اختلافات بسیار بود حل کند، ماده قانونی را در قانون ثبت گنجاند که طبق آن در مورد اراضی و املاکی که کار ثبت آنها انجام شود دیگر حکومت و نهادهایش فقط کسی را مالک می‌شناسند که نام‌اش به عنوان مالک رسما ثبت شده باشد (ماده ۲۲) حتی اگر دیگری دستنوشته‌ای مقدم داشته باشد. در فخامت قانون ثبت همین بس که از ۱۳۱۰ تا به امروز مبنا و مجری بوده و کسی را یارای تغییر آن نبوده.
🕹این قاعده طلایی و سامان‌بخش اما به ویژه برای روحانیون سخت گران آمد چرا که مرجعیت آنها برای تنظیم اسناد ملکی را به کلی از میان می‌برد. آنها با تکیه بر #فقه امامیه که آزادی اراده طرفین را مبنای مشروعیت می‌دانست می‌پرسیدند؛ یعنی اگر دو مرد عاقل و بالغ پیش یک آیت الله العظمی مبایعنامه‌ای را امضا کنند آن سند که عمل به مفاد آن واجب شرعی است در برابر محکمه معتبر نخواهد بود؟!
🕹با وقوع انقلاب و حاکمیت بلامنازع فقه بر نظام حقوقی آن، ماده ۲۲ طلایی تا حد زیادی متروک شد. در حالی که در نظام‌های حقوقی مدرن دلیلی چون شهادت افراد نسبت به سایر ادله اثبات دعوی نازل‌ترین درجه را دارد، شهادت در قضای اسلامی درجه‌ای بالا و قاطع دارد. هم از این رو بود که با مطرود شدن ماده ۲۲، مثلا فردی مدعی انتقال ملکی به خود از سوی یک متوفی می‌شد و با ادعای بیع شفاهی و با حضور شهود، ملکی با سند منگوله‌دار را تصاحب کرده و آن سند رسمی مملکت را هم باطل می‌کرد و بیچاره وراث بی‌خبر از همه‌جا. این رویه باعث شده تا بی‌گمان یکی از بحران‌های دستگاه قضایی کشورمان همین عدم تثبیت مالکیت باشد.
🕹ریشه این معضل اما به دو رویکرد متفاوت #حقوق_مدرن و فقه بازمی‌گردد. در حقوق مدرن #عدالت به معنای حل‌وفصل منصفانه و نهایی اختلافات فهمیده می‌شود و شکل امور، همچون قواعد ماهوی، موضوعیت دارد. اما در نگاه فقه، حق امری ابدی است، اگر حقی شرعا پدید آمد هیچگاه با تقنین عرفی و یا مرور زمان زایل نمی‌شود.
🕹 در این وضع، «قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول» که نهایتا اردیبهشت امسال در مجمع تشخیص مصلحت نظام تصویب و گمان می رود که تحولی مهم در نظام حقوقی ایران ایجاد کند، از جمله نمونه‌هایی است که می‌توان آن را غلبه حقوق عرفی و زمینی بر فقه و شریعت نامید. قانونی که در واقع احیای همان ماده کلیدی قانون ثبت ۱۳۱۰ و مراجعتی با شرمساری و از سر تنبه تاریخی به نود سال پیش است. اما داستان این قانون بسیاری را به یاد ماجرای انحلال دادسراها در ۱۳۷۰ توسط شیخ محمد یزدی انداخت و سپس احیای دادسرا به عنوان نهادی مدرن در ابتدای دهه ۸۰ با قبول شکست کامل سازوکار رسیدگی فقهی، است.
🕹 نمونه‌های دیگری از این تفوق مدرنیته حقوقی بر فقه در دوره جمهوری اسلامی را هم می‌توان بر شمرد که در راس آنها تصویب قانون کار و قبول نهاد بیمه است. جالب توجه اما اینکه در همه این موارد صرفا مداخله ولی‌فقیه به نفع حقوق عرفی بوده که کار را به سرانجام رسانده است. همین قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیر منقول مدتها بود که با مانع فقهای شورای نگهبان برخورد کرده بود، تا اینکه آیت الله خامنه‌ای در تیر۱۴۰۱ طی سخنرانی عمومی گفت: «اگر حالا به فرض از دیدگاه شورای محترم نگهبان یک اشکالی هم این قانون مجلس داشته باشد، مصلحت قطعی نظام و کشور در این است که این قانون دنبال بشود».
🕹 البته بنظر می‌رسد برای آنکه تاحدی رعایت قواعد شرعی هم شده باشد به طور استثنایی حقی برای رییس قوه قضاییه (به عنوان مجتهد) در این قانون در نظر گرفته شده تا بر خلاف قاعده بتواند به برخی اسناد عادی اعتبار ببخشد؛ تبصره‌ای که از همین حالا می‌توان ایجاد نهاد حقوقی مفسده زایی چون ماده ۴۷۷ قانون آیین دادرسی کیفری را حول آن پیش‌بینی کرد.
✔️ پی‌نوشت: با اجرای کامل قانون پیش گفته، دیگر هر نوع قولنامه بنگاهی و مبایعنامه و صلحنامه و … در مورد اموال غیرمنقول فاقد هرگونه اعتبار است، پس آگاهی از آن برای همگان ضرورت دارد.
#عصراندیشه