#پست_مدرنيزم / #فرهاد_آمور
پست مدرنيزم، قانونسوزلوغون قانون، اؤلکه‌سيزليين اؤلکه اولدوغو گؤروش، ياخود حيات طرزيدير. مدرن گؤروشون قارشيسينا آلتئرناتيو قويان بير گؤروش و تئخنولوژي اينکيشافي طبيعتله بوتونلشديريب اونون بير پارچاسي ايميش کيمي ياشايان انسانلارين دوشونجه‌سينه تطبیق ائتمکدير.
چيخيش نؤقطه‌سيني 1972-جي ايلده آمريكادا، نظري قايناغيني ايسه فرانسيز #پست_استروکتوراليست {#پست_قورولوشچو} آخيميندان [مکتب]، #ژان_فرانسوا_ليوتارين 1979-جو ايلده يازديغي "#پست_مدرن_دوروم" آدلي کتابيندان آلدي. مدرنيزمين (اولينده) سونراسيندا دئمکدير. معنا قايغيسي گودمه‌دن اينجه صنعتي آتوميزه ائتمکدير- عينن #اينيشتينين نيسبي‌ليک نظريه‌سي کيمي. "رسمين اؤنونده دئييل، آرخاسيندا گؤرونن بير شئي کيمي"، #آيدينلانما ايدئالوگيياسي‌نين اير‌ه‌ليله‌مه منطيقينه قارشي چيخدي، پست‌مدرن بير شئي هر دؤورون اؤز ديناميکاسي ايچينده مدرن اولان بير شئي‌مي؟
تمل اؤزللييي، (ايکينجي دونيا ساواشيندان سونرا) #مارکسين يؤنتملري ايله گؤزل دونيا يارانماياجاق دئيه دوشونن مأيوس صنعتچي‌لرين "#مارکسيزم" کيمي بؤيوک آنلاييشي زيبيله آتماغي اولدو. بيرينجي دونيا ساواشيندان سونرا ييخيلان "دوزن"-ين [نظام] تکرار قورولا بيله‌جه‌يينه اينانان اينسانلار، ايکينجي دونيا ساواشي‌نين گتيردييي ييخيملا بو اومودلاريني تامام ايتيرميشديلر. آرتيق دين، دؤولت و حتتا عايله کيمي بؤيوک قوروملارا اينانج قالماميشدي، چونکي بونلاردان هئچ بيري‌نين ساواشي اؤنله‌مه‌يه گوجو يئتمه‌ميشدير. پست‌مدرنيزم #سوسياليزمين جسديني حب اولاراق قبول ائتدي.
گئرچه يي، اوتورموشلوغو، گووه‌ني و قارشيليقلي‌ليغي، انسان علاقه‌لريني ردد ائتمه‌سييله سون درجه راديکال بير باخيشا چئوريلدي. انسانلار گله‌جه‌يين نه‌لر گتيره‌جه‌ييني بيلمه‌ديکلريندن آرتيق "اينديني" ياشاماقداديرلار. انسانلار بير شکيلده بير-بيرلري ايله علاقه قورماغي باجارسالار دا، بو ساده‌جه آنليقدير، کئچيجي‌دير.
پست مدرنيزم، #شيزوفرئنياني و #خاوسو {هرج مرج) ترجيح ائدر. #آنارخييادير، فورما و يا مضمون باخيميندان فونکسيونال دئييلدير. پست مدرن دونيا يوخدان وار اولماقلا، آرزولارلا باغليدير. هانسي طرفيندن ياناشسان، فرقلي بير شئي تاپارسان، هر شئيي ايچينه آلا بيلن‌دير، چونکي هئچ بير ليميتي (حد – حدود) يوخدور. گونشين آلتيندا يئني بير شئي وار، دونيا ان بؤيوک قارانليغي ياشاياجاق.
پست مدرنيزم، ايلک دفعه "معمارليق" اوزرينده "معمارليق آيرونيا داشيماليدير" پرينسيپي ايله تطبیق ائديلدي. تطبیق ائدن آدام، #روبئرت_وئنتورئ ايدي…
ماراقلي بير پارادوکس دا بوندان عيبارتدير کي، بير شئيين مدرن اولماسي اوچون اولجه پست مدرن اولماسي گره کير. پست مدرنيزم حاققيندا دئييلن لر:
#لئوي_استراوس: ديل دوشونجه ني، دوشونجه مدنيتي و مدنيت ده سيمووللاري يارادير. انسان ذهني، ايکيلي قانونلارلا ايشلر.
#ميشل_فوكو: تاريخ يوخدور، بيلگي اقتداردير و عاغيل گوناهکاري يارادير.
"#پست_مدرن_فئمينيزم" کيشي دوشمني دير. قانونا اويغونلوغو ساخلايان تک پست مدرن فئمينيست ايسه #ژوليا_کريستوادير، ژوليا کريستوا: قادين يوخدور، او هله دوغولوش عرفه سينده دير.
#مارسل_مس.لوهان: گونوموزده پست مدرن قهرمانلار اولدوزلار دئييل، سياستچي لردير. پست مدرنيزمين سياستي يئني ساغچيليقدير، بو آداملار آمريكا کيمي اؤلکه لري #لوناپارکلارا چئويره جک. پست مدرن انسان "#فاست_فوود"-ون انسان تيپي دير. پست مدرن موسيقي ائتنيک موسيقي‌لرين سينتئزه دؤنمه‌سي و پست مدرن ذؤقه خيدمت ائتمه‌سيدير. پست مدرن قورخوسوزلوغو سئچيمله قارشي-قارشييا گلمه‌يه سئوگي‌دير. انساني روح و بدنه بؤلن آنلاييشلارلا حسابلاشماماق، تک و مطلق دوغرونون هئگئمونلوغونا قارشي چيخماق. پست مدرنيزم مدرنيزمي ييخار، آنلاتديقلارينا قارشي چيخار، فقط يئرينه بير شئي قويماز.. هر شئيي ادعا ائدن پست مدرنيزمين طبيعتينده هئچ نه‌يي ادعا ائتمه‌مک ده وار. آيريجا مدرنيزم اؤزو ييخيجي‌دير، اؤزو اؤزونه قارشي پست مدرن فيکير يارادير. انسانلار آرتيق عوموميدن چوخ، فرقلي دوشونجه‌لره اينانيرلار. قاتي اولان بير شئي ياواش- ياواش داغيلماغا باشلار، يئرينده چوخ سايدا #ائلاستيکلري {كشدار} قالار. اينفورماسييانين و متنين اؤنمي آرتار، زامانين و مکانين اؤنمي آزالار. اينفورماسييا بومباردمانييلا خاوس اورتايا چيخار. اينديکي پست مدرنيزمين ييخديغي مدرنيزم بلکه ده باشقا پست مدرنيزم طرفيندن قورولماغا باشلاياجاق. اصلينده تاريخ دئيه بير شئي ده يوخدور. يعني معنا فيلم لرده اولدوغو کيمي کادرلارين آخيني ايله دوزه لير.
مشهور، آما سئويلن آدامين اؤلومونه انسانلار دوغرودانمي ياس توتورلار؟ سوالين جاوابي "خئير"دير، بو آداملار بيزيم اوچون فيلم قهرمانلاري کيميدي و بونلارين اؤلومونه ده فيلمده کي قهرمانيميزين اؤلومو قدر ياس توتوروق.
#آردی_وار
@dusharge
پست مدرنيزم، قانونسوزلوغون قانون، اؤلکه‌سيزليين اؤلکه اولدوغو گؤروش، ياخود حيات طرزيدير. مدرن گؤروشون قارشيسينا آلتئرناتيو قويان بير گؤروش و تئخنولوژي اينکيشافي طبيعتله بوتونلشديريب اونون بير پارچاسي ايميش کيمي ياشايان انسانلارين دوشونجه‌سينه تطبیق ائتمکدير.
چيخيش نؤقطه‌سيني 1972-جي ايلده آمريكادا، نظري قايناغيني ايسه فرانسيز #پست_استروکتوراليست {#پست_قورولوشچو} آخيميندان [مکتب]، #ژان_فرانسوا_ليوتارين 1979-جو ايلده يازديغي "#پست_مدرن_دوروم" آدلي کتابيندان آلدي. مدرنيزمين (اولينده) سونراسيندا دئمکدير. معنا قايغيسي گودمه‌دن اينجه صنعتي آتوميزه ائتمکدير- عينن #اينيشتينين نيسبي‌ليک نظريه‌سي کيمي. "رسمين اؤنونده دئييل، آرخاسيندا گؤرونن بير شئي کيمي"، #آيدينلانما ايدئالوگيياسي‌نين اير‌ه‌ليله‌مه منطيقينه قارشي چيخدي، پست‌مدرن بير شئي هر دؤورون اؤز ديناميکاسي ايچينده مدرن اولان بير شئي‌مي؟
تمل اؤزللييي، (ايکينجي دونيا ساواشيندان سونرا) #مارکسين يؤنتملري ايله گؤزل دونيا يارانماياجاق دئيه دوشونن مأيوس صنعتچي‌لرين "#مارکسيزم" کيمي بؤيوک آنلاييشي زيبيله آتماغي اولدو. بيرينجي دونيا ساواشيندان سونرا ييخيلان "دوزن"-ين [نظام] تکرار قورولا بيله‌جه‌يينه اينانان اينسانلار، ايکينجي دونيا ساواشي‌نين گتيردييي ييخيملا بو اومودلاريني تامام ايتيرميشديلر. آرتيق دين، دؤولت و حتتا عايله کيمي بؤيوک قوروملارا اينانج قالماميشدي، چونکي بونلاردان هئچ بيري‌نين ساواشي اؤنله‌مه‌يه گوجو يئتمه‌ميشدير. پست‌مدرنيزم #سوسياليزمين جسديني حب اولاراق قبول ائتدي.
گئرچه يي، اوتورموشلوغو، گووه‌ني و قارشيليقلي‌ليغي، انسان علاقه‌لريني ردد ائتمه‌سييله سون درجه راديکال بير باخيشا چئوريلدي. انسانلار گله‌جه‌يين نه‌لر گتيره‌جه‌ييني بيلمه‌ديکلريندن آرتيق "اينديني" ياشاماقداديرلار. انسانلار بير شکيلده بير-بيرلري ايله علاقه قورماغي باجارسالار دا، بو ساده‌جه آنليقدير، کئچيجي‌دير.
پست مدرنيزم، #شيزوفرئنياني و #خاوسو {هرج مرج) ترجيح ائدر. #آنارخييادير، فورما و يا مضمون باخيميندان فونکسيونال دئييلدير. پست مدرن دونيا يوخدان وار اولماقلا، آرزولارلا باغليدير. هانسي طرفيندن ياناشسان، فرقلي بير شئي تاپارسان، هر شئيي ايچينه آلا بيلن‌دير، چونکي هئچ بير ليميتي (حد – حدود) يوخدور. گونشين آلتيندا يئني بير شئي وار، دونيا ان بؤيوک قارانليغي ياشاياجاق.
پست مدرنيزم، ايلک دفعه "معمارليق" اوزرينده "معمارليق آيرونيا داشيماليدير" پرينسيپي ايله تطبیق ائديلدي. تطبیق ائدن آدام، #روبئرت_وئنتورئ ايدي…
ماراقلي بير پارادوکس دا بوندان عيبارتدير کي، بير شئيين مدرن اولماسي اوچون اولجه پست مدرن اولماسي گره کير. پست مدرنيزم حاققيندا دئييلن لر:
#لئوي_استراوس: ديل دوشونجه ني، دوشونجه مدنيتي و مدنيت ده سيمووللاري يارادير. انسان ذهني، ايکيلي قانونلارلا ايشلر.
#ميشل_فوكو: تاريخ يوخدور، بيلگي اقتداردير و عاغيل گوناهکاري يارادير.
"#پست_مدرن_فئمينيزم" کيشي دوشمني دير. قانونا اويغونلوغو ساخلايان تک پست مدرن فئمينيست ايسه #ژوليا_کريستوادير، ژوليا کريستوا: قادين يوخدور، او هله دوغولوش عرفه سينده دير.
#مارسل_مس.لوهان: گونوموزده پست مدرن قهرمانلار اولدوزلار دئييل، سياستچي لردير. پست مدرنيزمين سياستي يئني ساغچيليقدير، بو آداملار آمريكا کيمي اؤلکه لري #لوناپارکلارا چئويره جک. پست مدرن انسان "#فاست_فوود"-ون انسان تيپي دير. پست مدرن موسيقي ائتنيک موسيقي‌لرين سينتئزه دؤنمه‌سي و پست مدرن ذؤقه خيدمت ائتمه‌سيدير. پست مدرن قورخوسوزلوغو سئچيمله قارشي-قارشييا گلمه‌يه سئوگي‌دير. انساني روح و بدنه بؤلن آنلاييشلارلا حسابلاشماماق، تک و مطلق دوغرونون هئگئمونلوغونا قارشي چيخماق. پست مدرنيزم مدرنيزمي ييخار، آنلاتديقلارينا قارشي چيخار، فقط يئرينه بير شئي قويماز.. هر شئيي ادعا ائدن پست مدرنيزمين طبيعتينده هئچ نه‌يي ادعا ائتمه‌مک ده وار. آيريجا مدرنيزم اؤزو ييخيجي‌دير، اؤزو اؤزونه قارشي پست مدرن فيکير يارادير. انسانلار آرتيق عوموميدن چوخ، فرقلي دوشونجه‌لره اينانيرلار. قاتي اولان بير شئي ياواش- ياواش داغيلماغا باشلار، يئرينده چوخ سايدا #ائلاستيکلري {كشدار} قالار. اينفورماسييانين و متنين اؤنمي آرتار، زامانين و مکانين اؤنمي آزالار. اينفورماسييا بومباردمانييلا خاوس اورتايا چيخار. اينديکي پست مدرنيزمين ييخديغي مدرنيزم بلکه ده باشقا پست مدرنيزم طرفيندن قورولماغا باشلاياجاق. اصلينده تاريخ دئيه بير شئي ده يوخدور. يعني معنا فيلم لرده اولدوغو کيمي کادرلارين آخيني ايله دوزه لير.
مشهور، آما سئويلن آدامين اؤلومونه انسانلار دوغرودانمي ياس توتورلار؟ سوالين جاوابي "خئير"دير، بو آداملار بيزيم اوچون فيلم قهرمانلاري کيميدي و بونلارين اؤلومونه ده فيلمده کي قهرمانيميزين اؤلومو قدر ياس توتوروق.
#آردی_وار
@dusharge
#حکایه || سوس!.. گلدیم
#همت_شهبازی
آوتوبوس دایاناجاغيندا دورموشدوم. قولتوغومدا كيتاب، اليمده كي بئش تومن ليك بيليطي بارماغيما دولاييب آچيرديم. داياناجاغين آرخاسي گؤزل چمن ليك و چمن ليين اورتالاريندا بير نئچه آغاج گؤیرميشدي. بو آغاجلارين كؤلگه سينده آداملار، اؤزللیکله اؤیرنجیلر اوتوروردولار. بو چمن ليين اوزونلوغوندا آرابير نئچه اوسطول دا قويولموش و بو اوسطوللارين اوزرينه آغاجلارين كؤلگه سي دوشموشدو. چمن ليين ايچينده هر گون الينده گونده ليگ اولان بير نفر اوتوروردو، اونونلا اوتوروب دورانلار دئييرديلركي؛ «او، دلي دير». آنجاق اونون گؤزل گئییمی، ساققاللی-بیغلی بَنیزی، قورخونج هئیکلی و بیر ده گونده لیک آلیب اوخوماسی، اونون حاققیندا دئییلن بوتون سؤزلری اینانماسینا گتیریب چیخاریردی. دوغرودور دفعه لرله اونون دلی-سوولوغونو گؤرموشدوم آنجاق باشقا یاندان ایسه، گونده لیک اوخویوب اولایلاردان دانیشماسی آدامی تعجبلندیریردی...
Kult.az sitəsinə təşəkkürlər:
حکایه نین #آردی آشاغیدا کی #لینکده:
https://ga.axar.az/news/edebiyyat/339865.html
#همت_شهبازی
آوتوبوس دایاناجاغيندا دورموشدوم. قولتوغومدا كيتاب، اليمده كي بئش تومن ليك بيليطي بارماغيما دولاييب آچيرديم. داياناجاغين آرخاسي گؤزل چمن ليك و چمن ليين اورتالاريندا بير نئچه آغاج گؤیرميشدي. بو آغاجلارين كؤلگه سينده آداملار، اؤزللیکله اؤیرنجیلر اوتوروردولار. بو چمن ليين اوزونلوغوندا آرابير نئچه اوسطول دا قويولموش و بو اوسطوللارين اوزرينه آغاجلارين كؤلگه سي دوشموشدو. چمن ليين ايچينده هر گون الينده گونده ليگ اولان بير نفر اوتوروردو، اونونلا اوتوروب دورانلار دئييرديلركي؛ «او، دلي دير». آنجاق اونون گؤزل گئییمی، ساققاللی-بیغلی بَنیزی، قورخونج هئیکلی و بیر ده گونده لیک آلیب اوخوماسی، اونون حاققیندا دئییلن بوتون سؤزلری اینانماسینا گتیریب چیخاریردی. دوغرودور دفعه لرله اونون دلی-سوولوغونو گؤرموشدوم آنجاق باشقا یاندان ایسه، گونده لیک اوخویوب اولایلاردان دانیشماسی آدامی تعجبلندیریردی...
Kult.az sitəsinə təşəkkürlər:
حکایه نین #آردی آشاغیدا کی #لینکده:
https://ga.axar.az/news/edebiyyat/339865.html
#آيفر_تونچ || نارلي باغچا
نارلي باغچاني آختاريرديم.
هانسي جوغرافيايا عايد اولدوغونو بيلسم يوللارا دوشمه‌يه حاضير ایديم. آمما هئچ جور خاطيرلايا بيلميرديم: غربده ايديمي نارلي باغچا، شرقده‌مي؟ اوزون يوللارين اوجوندايديمي، بورنومون ديبينده‌مي؟ ايچيمده ايديمي، چؤلومده‌مي؟ وار ايديمي، يوخ ايدیمي؟
قوزئی و گونییه گئدن يوللاري بؤيوک دنيزلر کسير، يوخولاريمدا سورکلي يئر دييشديرن نارلي باغچانين يولو دا بير گؤرونوب بير ايتيردي. گؤزلريمي يومدوغومدا اؤزومو بعضن نارلي باغچانين قارشيسيندا تاپيرديم، آمما، تام ايچري گيريب 'باغچادا يئنه مؤوسوم دييشميش' دئيه‌جککن اويانيرديم.
اؤزومو يوخولارين سونسوزلوغونا بوراخاراق نارلي باغچاني تاپا بيلميه‌جه‌یيمي آنلايينجا، کيتابخانالارا دادانديم. سويوق و لوش کيتابخانالاردا رف‌لر ههي داراماغا باشلاديم، قالين بولودلارين آراسيندان سوزولن گون ايشيغييلا گيردييم کيتابخانالاردان چيخديغيمدا قارانليق دوشموشدو، هر کس ائوينه چکيليب گئدیردي. اوميدسيزلييه قاپيليرديم، واز کئچمک ایسته‌ییردیم بو آختاريشدان. آمما يوخومدا قارانليقدا اوزانان، ايچيندن آيدين اولمايان اوغولتولارين يوکسلديیي، آرادا بير، بير اولدوزون ايشيغييلا آغاجلاري‌نين بوداقلاري پيريلدايان نارلي باغچاني گؤرونجه هيجانلا اويانير و آختاريشا يئنيدن باشلاماغا قرار وئريرديم.
کيتابخانالاردا بير چوخ دوست قازانمیشدیم. بعضي‌لرييله سحرلر قارشيلاشیرديق. يوسون توتموش کؤهنه داشلارا ال باساراق، آختاريشين داديني چيخارتماق اوچون تلسمه‌دن گئدرکن دوستلاريم سوروشارديلار: 'هله تاپا بيلمه‌دينمی؟' اوميدسيزجه باشيمي يئلله‌يیرديم: 'يوخ. نارلي باغچا يوخدور...' 'واردير،' دئييرديلر، 'آختاريشا داوام ائت.'
من يالنيز نارلي باغچاني آختاريرديم، اونلار هر شئيي آختاريرديلار. بيريني تاپديقلاري آندا تاپديقلاري شئي اونلاري باشقا بير شئيه آپاريردی. بئله‌جه يئني بير شئي آختاريرديلار، تاپديقلاري داغ کيمي ييغيليردي. غيبت ائديرديم اونلارا. بير گون من ده نارلي باغچاني تاپاجاق، آرديندان باشقا بير شئي آختاريشا باشلاياجاغاممي گؤره‌سن؟ دئيه اؤزومدن سوروشوردوم.
منه کِؤمکچي اولماق ايسته‌ييرلر، حتتا منيم اوچون نارلي باغچاني آختاريرديلار توزلو رف‌لرده. بير چوخ نارلي باغچا تاپديلار، آمما هئچ بيري منيم آختارديغيم دئييلدي. 'بومو؟' دئيه سوروشدوقلاريندا اوتانيرديم بو دا دئييل دئمه‌يه. اونلارا زحمت وئردييمي، اؤز آختارديغيم شئيله اونلاري دا مشغول ائتدييمي دوشوندويومو اوزومدن آنلاييرديلار. 'اصلا ها!' دئييرديلر، 'اصلا آختارديغين بو اولماديغي حالدا، ايندي بو، دئمه.'
نارلي باغچاني آختارماقدان امتناع ائتميه‌جه‌یيمي آنلايينجا مني ده آرالارينا آلدیلار يا دا اؤزلویومدن اونلاردان بيري اولدوم. اونلاردان بيري اولونجا، هر قاپي‌نين آرديندا گيزلي و يا آچيق بير کيتابخانا اولماسي احتماليني سئومه‌يه باشلاديم. نارلي باغچاني يالنيز کيتابخانالاردا دئييل، کوچه‌لرده، بازارلاردا، کيتاب سرگي‌لرينده، ايشيقلي دوکانلاردا، نملي زيرزمي‌لرده، سؤزلرده ده آختاريشيم لازيم اولدوغونو اؤيرنديم. کيتابلار، اوخوجولار، يازارلار حاققيندا دوستلاريمين ايضاح ائتديک‌لريني ماراقلا دينله‌مه‌يه باشلاديم.
بير گون کيتابخانادان چيخميشديق، بيرليکده چاي ايچير، صؤحبت ائديرديک. باهار باشي ايدي، گونلر اوزانميشدي، کؤلگه‌لر سويوق ايدي آمما گونش بدنيميزي ايستي‌لشدیريردي. دوکتور مانوک تورکجه، فرانسيزجا، لاتينجا، ائرمنيجه و بؤيوک بير حيصه‌سي ده کؤهنه يازي اولان، هاميسي بير-بيريندن قيمتلي کيتابلاريني تک-تک الدن چيخاريرميش دئيه ائشيتميشديک. نئچه کؤهنه کيتاب ساتان قاپيسينا گئتمیش، هر گون آيري بير قیمت تکليف ائديرميشلر ده، کيتابلاريني بیر یئرده ساتماغا قرار وئرمیش دئييليردي.
سؤز-صؤحبتلره گؤره، هر ايسته‌یه‌نه کيتاب وئرمير، 'نييه بو کيتاب؟' سوالينا ياخشي بير جاواب ايسته‌یيردي. بونونلا کيفايت‌لنمه‌ييب کيتابا توخونوشدان، صحيفه‌لري آچيليشدان، حتتا اوز ايفاده‌سيندن بير معنا چيخارديغي، کيتاب‌پرستين گؤزو توتسا قیمتیندن چوخ آشاغي، حتتا سيمووليک بير قيمته ساتديغي، گؤزو توتمازسا الي بوش گؤندرديیينی دئییردیلر.
دوکتور مانوکو و افسانه‌وي کيتابخاناسيني ايلک دفعه او گون دويدوم.
دوستلاريمين آراسيندا دوکتور مانوکدان کيتاب آلميش يا دا اوزونو گؤرموش اولان يوخ ايدي. آمما هاميسيني درين بير هيجان قوجاقلاميشدي. افسانه‌وي کيتابخاناني گؤره بيلمک، نادير کيتابلارا ال سورتمک اوچون يانيب آلوولانيرديلار. گئتمه‌ليیک، گؤرمه‌لییک، توخونمالييق، اييلمه‌ليیک، اوخشامالييق، سينه‌ميزده باسديرمالييق، اوخومالييق، ازبرلمه‌لييک، آنلامالييق، جاواب تاپمالييق، ايضاح ائتمه‌لييک، ايسته‌مه‌لييک، يالوارمالييق دئييرلر، هامي بير آغيزدان دانيشيرديلار.
.
#آردی_وار👇👇👇
@dusharge
نارلي باغچاني آختاريرديم.
هانسي جوغرافيايا عايد اولدوغونو بيلسم يوللارا دوشمه‌يه حاضير ایديم. آمما هئچ جور خاطيرلايا بيلميرديم: غربده ايديمي نارلي باغچا، شرقده‌مي؟ اوزون يوللارين اوجوندايديمي، بورنومون ديبينده‌مي؟ ايچيمده ايديمي، چؤلومده‌مي؟ وار ايديمي، يوخ ايدیمي؟
قوزئی و گونییه گئدن يوللاري بؤيوک دنيزلر کسير، يوخولاريمدا سورکلي يئر دييشديرن نارلي باغچانين يولو دا بير گؤرونوب بير ايتيردي. گؤزلريمي يومدوغومدا اؤزومو بعضن نارلي باغچانين قارشيسيندا تاپيرديم، آمما، تام ايچري گيريب 'باغچادا يئنه مؤوسوم دييشميش' دئيه‌جککن اويانيرديم.
اؤزومو يوخولارين سونسوزلوغونا بوراخاراق نارلي باغچاني تاپا بيلميه‌جه‌یيمي آنلايينجا، کيتابخانالارا دادانديم. سويوق و لوش کيتابخانالاردا رف‌لر ههي داراماغا باشلاديم، قالين بولودلارين آراسيندان سوزولن گون ايشيغييلا گيردييم کيتابخانالاردان چيخديغيمدا قارانليق دوشموشدو، هر کس ائوينه چکيليب گئدیردي. اوميدسيزلييه قاپيليرديم، واز کئچمک ایسته‌ییردیم بو آختاريشدان. آمما يوخومدا قارانليقدا اوزانان، ايچيندن آيدين اولمايان اوغولتولارين يوکسلديیي، آرادا بير، بير اولدوزون ايشيغييلا آغاجلاري‌نين بوداقلاري پيريلدايان نارلي باغچاني گؤرونجه هيجانلا اويانير و آختاريشا يئنيدن باشلاماغا قرار وئريرديم.
کيتابخانالاردا بير چوخ دوست قازانمیشدیم. بعضي‌لرييله سحرلر قارشيلاشیرديق. يوسون توتموش کؤهنه داشلارا ال باساراق، آختاريشين داديني چيخارتماق اوچون تلسمه‌دن گئدرکن دوستلاريم سوروشارديلار: 'هله تاپا بيلمه‌دينمی؟' اوميدسيزجه باشيمي يئلله‌يیرديم: 'يوخ. نارلي باغچا يوخدور...' 'واردير،' دئييرديلر، 'آختاريشا داوام ائت.'
من يالنيز نارلي باغچاني آختاريرديم، اونلار هر شئيي آختاريرديلار. بيريني تاپديقلاري آندا تاپديقلاري شئي اونلاري باشقا بير شئيه آپاريردی. بئله‌جه يئني بير شئي آختاريرديلار، تاپديقلاري داغ کيمي ييغيليردي. غيبت ائديرديم اونلارا. بير گون من ده نارلي باغچاني تاپاجاق، آرديندان باشقا بير شئي آختاريشا باشلاياجاغاممي گؤره‌سن؟ دئيه اؤزومدن سوروشوردوم.
منه کِؤمکچي اولماق ايسته‌ييرلر، حتتا منيم اوچون نارلي باغچاني آختاريرديلار توزلو رف‌لرده. بير چوخ نارلي باغچا تاپديلار، آمما هئچ بيري منيم آختارديغيم دئييلدي. 'بومو؟' دئيه سوروشدوقلاريندا اوتانيرديم بو دا دئييل دئمه‌يه. اونلارا زحمت وئردييمي، اؤز آختارديغيم شئيله اونلاري دا مشغول ائتدييمي دوشوندويومو اوزومدن آنلاييرديلار. 'اصلا ها!' دئييرديلر، 'اصلا آختارديغين بو اولماديغي حالدا، ايندي بو، دئمه.'
نارلي باغچاني آختارماقدان امتناع ائتميه‌جه‌یيمي آنلايينجا مني ده آرالارينا آلدیلار يا دا اؤزلویومدن اونلاردان بيري اولدوم. اونلاردان بيري اولونجا، هر قاپي‌نين آرديندا گيزلي و يا آچيق بير کيتابخانا اولماسي احتماليني سئومه‌يه باشلاديم. نارلي باغچاني يالنيز کيتابخانالاردا دئييل، کوچه‌لرده، بازارلاردا، کيتاب سرگي‌لرينده، ايشيقلي دوکانلاردا، نملي زيرزمي‌لرده، سؤزلرده ده آختاريشيم لازيم اولدوغونو اؤيرنديم. کيتابلار، اوخوجولار، يازارلار حاققيندا دوستلاريمين ايضاح ائتديک‌لريني ماراقلا دينله‌مه‌يه باشلاديم.
بير گون کيتابخانادان چيخميشديق، بيرليکده چاي ايچير، صؤحبت ائديرديک. باهار باشي ايدي، گونلر اوزانميشدي، کؤلگه‌لر سويوق ايدي آمما گونش بدنيميزي ايستي‌لشدیريردي. دوکتور مانوک تورکجه، فرانسيزجا، لاتينجا، ائرمنيجه و بؤيوک بير حيصه‌سي ده کؤهنه يازي اولان، هاميسي بير-بيريندن قيمتلي کيتابلاريني تک-تک الدن چيخاريرميش دئيه ائشيتميشديک. نئچه کؤهنه کيتاب ساتان قاپيسينا گئتمیش، هر گون آيري بير قیمت تکليف ائديرميشلر ده، کيتابلاريني بیر یئرده ساتماغا قرار وئرمیش دئييليردي.
سؤز-صؤحبتلره گؤره، هر ايسته‌یه‌نه کيتاب وئرمير، 'نييه بو کيتاب؟' سوالينا ياخشي بير جاواب ايسته‌یيردي. بونونلا کيفايت‌لنمه‌ييب کيتابا توخونوشدان، صحيفه‌لري آچيليشدان، حتتا اوز ايفاده‌سيندن بير معنا چيخارديغي، کيتاب‌پرستين گؤزو توتسا قیمتیندن چوخ آشاغي، حتتا سيمووليک بير قيمته ساتديغي، گؤزو توتمازسا الي بوش گؤندرديیينی دئییردیلر.
دوکتور مانوکو و افسانه‌وي کيتابخاناسيني ايلک دفعه او گون دويدوم.
دوستلاريمين آراسيندا دوکتور مانوکدان کيتاب آلميش يا دا اوزونو گؤرموش اولان يوخ ايدي. آمما هاميسيني درين بير هيجان قوجاقلاميشدي. افسانه‌وي کيتابخاناني گؤره بيلمک، نادير کيتابلارا ال سورتمک اوچون يانيب آلوولانيرديلار. گئتمه‌ليیک، گؤرمه‌لییک، توخونمالييق، اييلمه‌ليیک، اوخشامالييق، سينه‌ميزده باسديرمالييق، اوخومالييق، ازبرلمه‌لييک، آنلامالييق، جاواب تاپمالييق، ايضاح ائتمه‌لييک، ايسته‌مه‌لييک، يالوارمالييق دئييرلر، هامي بير آغيزدان دانيشيرديلار.
.
#آردی_وار👇👇👇
@dusharge
#حئکایه، #حیکایه، #اؤیکو
#محمد_صبحدل جنابلاری #نثر ژانریندا تانینمیش، همی ده بو ساحه‌ده اؤزونه عاید اولان نظری تاپینتی‌لارین اوزمانی‌دیر. بو تاپینتی‌لار همی ده یئرلی تاپینتی اولدوغو اوچون اؤنملی‌دیر. اونا گؤره کی بو نظری تاپینتی‌لار دوغما تاپینتی‌لاردیر.
سایین #ایواز_طاها، اؤزونون شخصی کانالیندا منیم «#حکایه یوخسا #اؤیکو» باشلیقلی یازیما بیر یادداش یازدی و سونرا دا سیلدی. یادداشدا بو موضوعا گئنیش یئر آییراجاغینی سؤز وئرمیشدی. یادداشدا منیم یازیمین خلاصه‌سینی گتیرمیشدیر. آنجاق منیم آدیما اشاره ائتمک یئرینه #دوستلارین_بیری کیمی ایفاده‌سیندن استفاده ائتمکله سانکی قارشی طرفله کوسولو اولدوغونو گؤسترمیشدیر. بلکه ده منیم ناراحات اولاجاغیمی گومان ائتدییی اوچون آدیمی یازمامیشدی. آنجاق بورادا ناراحات اولاسی بیر شئی یوخدور. فیکیر مبادله‌سی وار. طبیعی کی بو حاقدا اونو و باشقا اوزمانلاری دینله‌مک مسئله‌یه آیدینلیق گتیرمکده یاردیمچی اولا بیلر.
ایللر اؤنجه سئویملی #صبحدل جنابلاری سایین #رضا_کاظمی ایله ادبیاتیمیز حاقدا بیر دانیشیق آپاردی.بو دانیشیغین بوتونونو هر بیر ادبیاتچی اوچون اوخوماسینی فایدالی بیلیرم.( #لینکینی وئرمیشم) همان دانیشیقدا موضوعا عاید بیر سورغویا دا جاواب وئریر #صبحدل جنابلاری.اونو سیزلرله پایلاشماق ایستیرم. خاطیرلادیرام یازی‌نین #عنوانی بیزیم طرفدن‌دیر:
سایغی ایله- #همت_شهبازی
##
#سوال:
بو دانيشيقدا، «داستان کوتاه» آنلاميندا «اؤيکو» دئديييمده، سيز کسکينليکله «حيکايه» سؤزونو ايشلَتدينيز... يازي شکلينده گئتمه‌دييي دارتيشمالاريميز قيراقدا قالسين، آنجاق سيزه اورَکدن سايغي بَسله ديييمدن، بورادا بوتونلوکله «حيکايه» سؤزوندن يارارلانديم. بو وورغولامانين سببي نه‌دير؟ نييه «حيکايه»؟!
#جاواب:
#تحكييه ژانرلاري آراسيندا اولان حودود چوخدا موعيين جيزگيلرله آيريلمير و اوصولن تركيب ائتمه نين بوتون صنعت ژانرلاريندا اساس رول اويناديغينا دوشونرسك، هئچ بير بؤيوك اثري موطلق ايدديعا ائتديي ژانرين سينيرلاريندا گؤره بيلمه‌يه‌جه‌ييك. آمما بو حودودو تعيين ائتمه ادبي تنقيدين اساس لوازيماتيني الده ائتمك دئمكدير.ان اسكي دؤورلردن ياشايان تحكيه‌چيليك، موختليف زامانلاردا و شراييطده موختليف اؤزللييه داياناراق فرقلي ژانرلارين يارانماسينا سبب اولموشدور. #كلاسيك فضادان #مودئرن فضايا گيرديكده هر ژانر اؤزونو يئني شراييطله تطبيق ائديب، اؤز مودئرن ادبي نؤوعونو ياراتميشدير. مثلن «رومان»، «رومانس»ـين مودئرنلشمه سي دير و « #حيكايه» ده؛ « #ناغيل»، « #تمثيل» و « #حيكايت»ـين يئريني توتوبدور. مودئرن تحكييه نؤوعو، كلاسيك نؤوعلريله، اثرين داخيلي ديالئكتيكاسينا اساسلانمادا فرقله‌نير. بورادا اينسان پسيخولوگيياسي و حاديثه‌لرين داخيلي نه‌دن‌لرينه ديققت واردير.بو فلسفه سي دييشميش ژانرلارين، اسكي فورمالاريلا آددا دا فرقلريني نظرده توتماميز گركدير. يعني تئرمينلري عئلمي و ديلين طبيعي آخاريني نظرده توتاركن ياراتمالي ييق. مودئرن تحكييه نين اساس قايناغي غرب اولان يئرده اورادا گئدن تئرمينلرين قبولا آلينما پروسه سي بوتون دونيا ادبيياتلاريندا اؤرنك كيمي گؤتورولموشدور. بعضن تئرمين ائله اورادان گلميشدير. ميثال اولاراق هئچ كيم «رومان» سؤزجويونه يئرلي بير قارشيليق تاپما سيخينيسيندا دئييل. ائله همين مئتودا اساسلانساق كلاسيك نؤوعلريميزي «ناغيل» عونواني آلتدا يئكونلاشديرماق اولار. «خالق ناغيللاري»، «تمثيللر»، «حيكايتلر» و باشقالاري بوسيرادانديرلار. يعني هاميسي شيفاهيلييه و ديالئكتيكانين ضعيف گئتمه‌سي اؤنونده آچيق تخييوله دايانيرلار. «ناغيل» سؤزجويونون ده عربجه ده «نقل» سؤزجويوندن اولماسي بو مسله‌نين اينگلتره ده «Tale» سؤزجويونون نه درجه ده يئرينه اوتورا بيلمه قابيليتيني گؤستره بيلر. تحكييه سؤزجويو ايسه «Fiction» يئرينده اوتورمالي دير. مودئرن تحكييه ژانرلاري اؤز آدلاريلا تانيليرلار. « #رومان»، « #پووئست»، « #اوچرئك»، « #فئليئتون» و ان چوخ موناقيشه لي و ايمكاناتلي ژانر اولان « #حيكايه» ژانري. بونلار هاميسي مودئرن تحكييه ژانرلاري ديرلار. آمما «حيكايه» ژانري حاقدا نئچه ايضاحي گركلي سانيرام.بو ژانري «حيكايت» نؤوعونون مودئرنلشميشي كيمي ده قلمه وئرمك اولار. «رومان» سؤزجويونون ده «رومانس» سؤزجويونه بنزريشي همين فلسفه اساسيندا اولموشدور. يعني «حيكايت»، «حيكايه»يه چئوريلينجه مودئرنلشمه پروسه سيندن كئچمه لي دير. ايلك مودئرن تحكييه چي لر بو يازديقلاري و غربده «Short story» آدلانان ژانري «حيكايه» آدلانديرميشلار. هئچ بير كلاسيك متنده «حيكايه» محض بو فورمادا ايشله نيلمه ميشدير. البتته ايلك يازارلار او زامانين عرب اليفباسيندا يازديقلاري متنلرده فونونتيك قايدالاري نظرده توتولماديقلاري اوچون بو سؤزجويو «حكايه» فورموندا يازميشلار.
@dusharde
#آردی وار👇👇
#محمد_صبحدل جنابلاری #نثر ژانریندا تانینمیش، همی ده بو ساحه‌ده اؤزونه عاید اولان نظری تاپینتی‌لارین اوزمانی‌دیر. بو تاپینتی‌لار همی ده یئرلی تاپینتی اولدوغو اوچون اؤنملی‌دیر. اونا گؤره کی بو نظری تاپینتی‌لار دوغما تاپینتی‌لاردیر.
سایین #ایواز_طاها، اؤزونون شخصی کانالیندا منیم «#حکایه یوخسا #اؤیکو» باشلیقلی یازیما بیر یادداش یازدی و سونرا دا سیلدی. یادداشدا بو موضوعا گئنیش یئر آییراجاغینی سؤز وئرمیشدی. یادداشدا منیم یازیمین خلاصه‌سینی گتیرمیشدیر. آنجاق منیم آدیما اشاره ائتمک یئرینه #دوستلارین_بیری کیمی ایفاده‌سیندن استفاده ائتمکله سانکی قارشی طرفله کوسولو اولدوغونو گؤسترمیشدیر. بلکه ده منیم ناراحات اولاجاغیمی گومان ائتدییی اوچون آدیمی یازمامیشدی. آنجاق بورادا ناراحات اولاسی بیر شئی یوخدور. فیکیر مبادله‌سی وار. طبیعی کی بو حاقدا اونو و باشقا اوزمانلاری دینله‌مک مسئله‌یه آیدینلیق گتیرمکده یاردیمچی اولا بیلر.
ایللر اؤنجه سئویملی #صبحدل جنابلاری سایین #رضا_کاظمی ایله ادبیاتیمیز حاقدا بیر دانیشیق آپاردی.بو دانیشیغین بوتونونو هر بیر ادبیاتچی اوچون اوخوماسینی فایدالی بیلیرم.( #لینکینی وئرمیشم) همان دانیشیقدا موضوعا عاید بیر سورغویا دا جاواب وئریر #صبحدل جنابلاری.اونو سیزلرله پایلاشماق ایستیرم. خاطیرلادیرام یازی‌نین #عنوانی بیزیم طرفدن‌دیر:
سایغی ایله- #همت_شهبازی
##
#سوال:
بو دانيشيقدا، «داستان کوتاه» آنلاميندا «اؤيکو» دئديييمده، سيز کسکينليکله «حيکايه» سؤزونو ايشلَتدينيز... يازي شکلينده گئتمه‌دييي دارتيشمالاريميز قيراقدا قالسين، آنجاق سيزه اورَکدن سايغي بَسله ديييمدن، بورادا بوتونلوکله «حيکايه» سؤزوندن يارارلانديم. بو وورغولامانين سببي نه‌دير؟ نييه «حيکايه»؟!
#جاواب:
#تحكييه ژانرلاري آراسيندا اولان حودود چوخدا موعيين جيزگيلرله آيريلمير و اوصولن تركيب ائتمه نين بوتون صنعت ژانرلاريندا اساس رول اويناديغينا دوشونرسك، هئچ بير بؤيوك اثري موطلق ايدديعا ائتديي ژانرين سينيرلاريندا گؤره بيلمه‌يه‌جه‌ييك. آمما بو حودودو تعيين ائتمه ادبي تنقيدين اساس لوازيماتيني الده ائتمك دئمكدير.ان اسكي دؤورلردن ياشايان تحكيه‌چيليك، موختليف زامانلاردا و شراييطده موختليف اؤزللييه داياناراق فرقلي ژانرلارين يارانماسينا سبب اولموشدور. #كلاسيك فضادان #مودئرن فضايا گيرديكده هر ژانر اؤزونو يئني شراييطله تطبيق ائديب، اؤز مودئرن ادبي نؤوعونو ياراتميشدير. مثلن «رومان»، «رومانس»ـين مودئرنلشمه سي دير و « #حيكايه» ده؛ « #ناغيل»، « #تمثيل» و « #حيكايت»ـين يئريني توتوبدور. مودئرن تحكييه نؤوعو، كلاسيك نؤوعلريله، اثرين داخيلي ديالئكتيكاسينا اساسلانمادا فرقله‌نير. بورادا اينسان پسيخولوگيياسي و حاديثه‌لرين داخيلي نه‌دن‌لرينه ديققت واردير.بو فلسفه سي دييشميش ژانرلارين، اسكي فورمالاريلا آددا دا فرقلريني نظرده توتماميز گركدير. يعني تئرمينلري عئلمي و ديلين طبيعي آخاريني نظرده توتاركن ياراتمالي ييق. مودئرن تحكييه نين اساس قايناغي غرب اولان يئرده اورادا گئدن تئرمينلرين قبولا آلينما پروسه سي بوتون دونيا ادبيياتلاريندا اؤرنك كيمي گؤتورولموشدور. بعضن تئرمين ائله اورادان گلميشدير. ميثال اولاراق هئچ كيم «رومان» سؤزجويونه يئرلي بير قارشيليق تاپما سيخينيسيندا دئييل. ائله همين مئتودا اساسلانساق كلاسيك نؤوعلريميزي «ناغيل» عونواني آلتدا يئكونلاشديرماق اولار. «خالق ناغيللاري»، «تمثيللر»، «حيكايتلر» و باشقالاري بوسيرادانديرلار. يعني هاميسي شيفاهيلييه و ديالئكتيكانين ضعيف گئتمه‌سي اؤنونده آچيق تخييوله دايانيرلار. «ناغيل» سؤزجويونون ده عربجه ده «نقل» سؤزجويوندن اولماسي بو مسله‌نين اينگلتره ده «Tale» سؤزجويونون نه درجه ده يئرينه اوتورا بيلمه قابيليتيني گؤستره بيلر. تحكييه سؤزجويو ايسه «Fiction» يئرينده اوتورمالي دير. مودئرن تحكييه ژانرلاري اؤز آدلاريلا تانيليرلار. « #رومان»، « #پووئست»، « #اوچرئك»، « #فئليئتون» و ان چوخ موناقيشه لي و ايمكاناتلي ژانر اولان « #حيكايه» ژانري. بونلار هاميسي مودئرن تحكييه ژانرلاري ديرلار. آمما «حيكايه» ژانري حاقدا نئچه ايضاحي گركلي سانيرام.بو ژانري «حيكايت» نؤوعونون مودئرنلشميشي كيمي ده قلمه وئرمك اولار. «رومان» سؤزجويونون ده «رومانس» سؤزجويونه بنزريشي همين فلسفه اساسيندا اولموشدور. يعني «حيكايت»، «حيكايه»يه چئوريلينجه مودئرنلشمه پروسه سيندن كئچمه لي دير. ايلك مودئرن تحكييه چي لر بو يازديقلاري و غربده «Short story» آدلانان ژانري «حيكايه» آدلانديرميشلار. هئچ بير كلاسيك متنده «حيكايه» محض بو فورمادا ايشله نيلمه ميشدير. البتته ايلك يازارلار او زامانين عرب اليفباسيندا يازديقلاري متنلرده فونونتيك قايدالاري نظرده توتولماديقلاري اوچون بو سؤزجويو «حكايه» فورموندا يازميشلار.
@dusharde
#آردی وار👇👇
#مصاحیبه (۱)
دانیشیغی آپاران:#افشین_شهبازی
👈 بو #دانیشیق اوزون اولدوغو اوچون، یوروجو اولماسین دئیه بؤلوم- بؤلوم پایلاشیلیر. دانیشیق ایلک دفعه #آناوطن قزئتینده، سونرا #مدرنیزمین_چاغداشلیغی کیابیندا، لاتینجه واریانتی ایسه باکیدا #کاسپی قزئتینده چاپ اولدو. امه‌یی کئچن هر کیمسه‌یه خصوصیله عزیز افشینه منتدارام.
ایلک اؤنجه #افشین_شهبازی دن:
✅ دونیا ادبیاتیندا مدرنلشمه گئدیشی چوخدان باشلایاراق، اوزون سوره ایریلی-خیردالی آخیملار یارادیقدان سونرا بعضی‌لری بو دؤنمین سونا وارماسینی، بعضی‌لری او جومله‌دن #یورگئن_هابئرماس هله اونون تاماملانماماسینی وورغولاییرلار. بو آرادا آذربایجان ادبیاتیندا اولان یارادیجیلیق، مدرنیزم قوراللاری ایله اویغون گلیب-گلمه‌مه‌سی دارتیشمالار دوغوران آنلار کیمی هله ده چؤزولمه‌سی گره‌کن مقاملاردان حساب اولونور. عینی حالدا ادبیاتیمیزین ژانرلاری او جومله‌دن شعر، نثر، تنقید و... موباحثه‌لی مقاملارا چئوریلمیشدیر. بو آرادا بیر سیرا یازارلاریمیز چاتیشمایان بعضی اؤنملی بوشلوقلاری سئزه‌رک بو حاقدا بوشلوقلاری دولدورماغا چالیشمیشلار. #همت_شهبازی ادبیاتیمیزدا بیر تنقیدچی کیمی تانینیر. اؤزو ده یورولمادان یالنیز و یالنیز یارادیجیلیقلا مشغول اولان بیر یازاریمیزدیر. بونو اونون چاپ ائتدییی کیتابلار دا گؤستریر. آشاغیدا اونونلا آپاردیغیمیز دانیشیغی اوخوجولارلا بؤلوشوروک:
#دانیشیق:
❎ #مدرن_ادبیات نئجه یاراندی؟ سیزجه بونون یارانماسیندا تاثیر قویان پارامئترلر نه‌لر اولموش؟ باشقا دئییمده #مدرن_ادبیات دئدیییمیز هانسی اؤزللیکلری داشیییر؟
↙️-هر شئی قاییدیر آوروپادا #رونئسانس و سونرادا #آیدینلانما (روشنگری) دؤنَمینه. عمومییت‌له مدرن سؤزو، یئنی و چاغداش آنلامیندا اولدوغونا گؤره، بیر دورومون دَییشیلمه‌سی و یا محو اولماسی و یئنی بیر دورومون یارانماسییلا ایلگیلی‌دیر. یعنی مدرن دئدیکده، اونون قارشی طرفی "سنت و یا گله‌نک"دیر. بعضی آشیری مدرنیست‌لره گؤره، "گله‌نک" بیر ییغینتی‌دیر. اونو قیراغا قویماق لازیم گلیر. بورادا بو سوال یارانیرکی: اگر "گله‌نه"یی دَب‌دن دوشموش ساییریقسا اوندا بوتون یارانان یئنی‌لیک‌لر، بیر زامان سوردوکدن سونرا داها دوغروسو دَبلشدیکدن سونرا "گله‌نه"یه چئوریلیر. یعنی هر بیر یئنی لیک اؤزلویونده "گله‌نکسل" اولور. کئچمیشه چئوریلیر.
بیر چوخلارینا گؤره " #مدرنیزم" ادبییاتلا باشلاییر. بو فیکیر، چوخدا یانلیش دئییل. توپلوملا ادبییات هر زامان قارشیلیقلی ایلگیده اولوبلار. بونلاردان هانسی تئز، هانسی گئج ویاخود هانسی باشقاسینا تأثیر بوراخمیش، قطعی سؤز دئمک اولماز. آنجاق دئمک اولارکی #مدرنیته دئدیکده، هر شئی‌دن قاباق فیکیر و اونون آردیندا یازیدا دَییشیکلیک یاراندی. دوشونجه‌ده دییشیکلیک یاراندیقدان سونرا، قاداغالار قیراغا قویولور و توپلوم گلیشمه‌یه طرف یؤنه‌لیر.
❎- بونون عیانی اؤرنک‌لرینی آذربایجان توپلوم و یا ادبییاتیندا گؤسترمک اولارمی؟
↙️-بیزده ده بئله اولموش. مثلن ایجتیماعی گلیشمه: تئکنولوژی، #صنایع‌لشمه یارانمادان قاباق، اونون دوشونجه‌سی میرزه فتحعلی #آخوندزاده ده یاراندی. آخوندزاده بیزیم " #آیدینلانما" دؤنَمیمیزین باشلانغیجی‌دیر. او یئنی‌لشمک اوچون یاخاسینی جیریردی. آخوندزاده‌نین دوشونجه‌سینده ادبی و ایجتیماعی گلیشمه‌نین یولو ایکی جیغیردان کئچیر: #بیلیم و #تنقید.
#آخوندزاده تک باشینا باتی آخیملارینین بیر نئچه‌سینی اؤزونده توپلاییر. بوتون بوشلوقلاری تانیییر. او، بو گونکو معنادا بوتون ایلکین‌لرین یارادیجیسی‌دیر: ایلک #ادبی_تنقید، ایلک یئنی اوسلوبدا #نثر یازان، ایلک #پوبلیسیت، ایلک #ضییالی، ایلک آدام‌دیرکی کلاسیک ادبیات‌دان اؤزونو قیریر. گؤردویو ایش‌لرده، ایره‌لی سوردویو دوشونجه‌لرده یالنیز و یالنیز عاغیل حاکیم‌دیر. یعنی مدرنیته‌نین ان اؤنملی فاکتورو. #اوسچولوغون (خردگرایی) تمل داشینی قویور. #آذربایجان انتئلئکتوال تاریخینده اونون کیمی ییغجام فیکیرلی ایکینجی بیر شخص تاپماق اولماز. گؤستردییی یولون آرخاسینجا، پیراتیک ایشلر ده گؤرور.
#آردی_وار
https://telegram.me/dusharge
دانیشیغی آپاران:#افشین_شهبازی
👈 بو #دانیشیق اوزون اولدوغو اوچون، یوروجو اولماسین دئیه بؤلوم- بؤلوم پایلاشیلیر. دانیشیق ایلک دفعه #آناوطن قزئتینده، سونرا #مدرنیزمین_چاغداشلیغی کیابیندا، لاتینجه واریانتی ایسه باکیدا #کاسپی قزئتینده چاپ اولدو. امه‌یی کئچن هر کیمسه‌یه خصوصیله عزیز افشینه منتدارام.
ایلک اؤنجه #افشین_شهبازی دن:
✅ دونیا ادبیاتیندا مدرنلشمه گئدیشی چوخدان باشلایاراق، اوزون سوره ایریلی-خیردالی آخیملار یارادیقدان سونرا بعضی‌لری بو دؤنمین سونا وارماسینی، بعضی‌لری او جومله‌دن #یورگئن_هابئرماس هله اونون تاماملانماماسینی وورغولاییرلار. بو آرادا آذربایجان ادبیاتیندا اولان یارادیجیلیق، مدرنیزم قوراللاری ایله اویغون گلیب-گلمه‌مه‌سی دارتیشمالار دوغوران آنلار کیمی هله ده چؤزولمه‌سی گره‌کن مقاملاردان حساب اولونور. عینی حالدا ادبیاتیمیزین ژانرلاری او جومله‌دن شعر، نثر، تنقید و... موباحثه‌لی مقاملارا چئوریلمیشدیر. بو آرادا بیر سیرا یازارلاریمیز چاتیشمایان بعضی اؤنملی بوشلوقلاری سئزه‌رک بو حاقدا بوشلوقلاری دولدورماغا چالیشمیشلار. #همت_شهبازی ادبیاتیمیزدا بیر تنقیدچی کیمی تانینیر. اؤزو ده یورولمادان یالنیز و یالنیز یارادیجیلیقلا مشغول اولان بیر یازاریمیزدیر. بونو اونون چاپ ائتدییی کیتابلار دا گؤستریر. آشاغیدا اونونلا آپاردیغیمیز دانیشیغی اوخوجولارلا بؤلوشوروک:
#دانیشیق:
❎ #مدرن_ادبیات نئجه یاراندی؟ سیزجه بونون یارانماسیندا تاثیر قویان پارامئترلر نه‌لر اولموش؟ باشقا دئییمده #مدرن_ادبیات دئدیییمیز هانسی اؤزللیکلری داشیییر؟
↙️-هر شئی قاییدیر آوروپادا #رونئسانس و سونرادا #آیدینلانما (روشنگری) دؤنَمینه. عمومییت‌له مدرن سؤزو، یئنی و چاغداش آنلامیندا اولدوغونا گؤره، بیر دورومون دَییشیلمه‌سی و یا محو اولماسی و یئنی بیر دورومون یارانماسییلا ایلگیلی‌دیر. یعنی مدرن دئدیکده، اونون قارشی طرفی "سنت و یا گله‌نک"دیر. بعضی آشیری مدرنیست‌لره گؤره، "گله‌نک" بیر ییغینتی‌دیر. اونو قیراغا قویماق لازیم گلیر. بورادا بو سوال یارانیرکی: اگر "گله‌نه"یی دَب‌دن دوشموش ساییریقسا اوندا بوتون یارانان یئنی‌لیک‌لر، بیر زامان سوردوکدن سونرا داها دوغروسو دَبلشدیکدن سونرا "گله‌نه"یه چئوریلیر. یعنی هر بیر یئنی لیک اؤزلویونده "گله‌نکسل" اولور. کئچمیشه چئوریلیر.
بیر چوخلارینا گؤره " #مدرنیزم" ادبییاتلا باشلاییر. بو فیکیر، چوخدا یانلیش دئییل. توپلوملا ادبییات هر زامان قارشیلیقلی ایلگیده اولوبلار. بونلاردان هانسی تئز، هانسی گئج ویاخود هانسی باشقاسینا تأثیر بوراخمیش، قطعی سؤز دئمک اولماز. آنجاق دئمک اولارکی #مدرنیته دئدیکده، هر شئی‌دن قاباق فیکیر و اونون آردیندا یازیدا دَییشیکلیک یاراندی. دوشونجه‌ده دییشیکلیک یاراندیقدان سونرا، قاداغالار قیراغا قویولور و توپلوم گلیشمه‌یه طرف یؤنه‌لیر.
❎- بونون عیانی اؤرنک‌لرینی آذربایجان توپلوم و یا ادبییاتیندا گؤسترمک اولارمی؟
↙️-بیزده ده بئله اولموش. مثلن ایجتیماعی گلیشمه: تئکنولوژی، #صنایع‌لشمه یارانمادان قاباق، اونون دوشونجه‌سی میرزه فتحعلی #آخوندزاده ده یاراندی. آخوندزاده بیزیم " #آیدینلانما" دؤنَمیمیزین باشلانغیجی‌دیر. او یئنی‌لشمک اوچون یاخاسینی جیریردی. آخوندزاده‌نین دوشونجه‌سینده ادبی و ایجتیماعی گلیشمه‌نین یولو ایکی جیغیردان کئچیر: #بیلیم و #تنقید.
#آخوندزاده تک باشینا باتی آخیملارینین بیر نئچه‌سینی اؤزونده توپلاییر. بوتون بوشلوقلاری تانیییر. او، بو گونکو معنادا بوتون ایلکین‌لرین یارادیجیسی‌دیر: ایلک #ادبی_تنقید، ایلک یئنی اوسلوبدا #نثر یازان، ایلک #پوبلیسیت، ایلک #ضییالی، ایلک آدام‌دیرکی کلاسیک ادبیات‌دان اؤزونو قیریر. گؤردویو ایش‌لرده، ایره‌لی سوردویو دوشونجه‌لرده یالنیز و یالنیز عاغیل حاکیم‌دیر. یعنی مدرنیته‌نین ان اؤنملی فاکتورو. #اوسچولوغون (خردگرایی) تمل داشینی قویور. #آذربایجان انتئلئکتوال تاریخینده اونون کیمی ییغجام فیکیرلی ایکینجی بیر شخص تاپماق اولماز. گؤستردییی یولون آرخاسینجا، پیراتیک ایشلر ده گؤرور.
#آردی_وار
https://telegram.me/dusharge
Telegram
@dusharge || همت شهبازی
@dusharge
کانالدا کی یازی‌لاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراک‌گذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
کانالدا کی یازی‌لاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراک‌گذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
@dusharge || همت شهبازی
#مصاحیبه(۲) دانیشیغی آپاران: #افشین_شهبازی ❎بس اوندا مدرن ادبیاتین اؤزللیکلری؟ ↙️-بعضی‌لری مدرن صنعتی مارکسین #کمونیست_مانیفئستی اثری ایله باشلاندیغینی دئییرلر.بعضی‌لری ده شارل بودلئر و سیمبولیزم‌له. هرحالدا مدرن ادبیات دئدیییمیزده بیرچوخ اؤزللیکلری ایله…
#مصاحیبه (۳)
دانیشیغی آپاران: #افشین_شهبازی
👈 بو #دانیشیق اوزون اولدوغو اوچون، یوروجو اولماسین دئیه بؤلوم- بؤلوم پایلاشیلیر. دانیشیق ایلک دفعه #آناوطن قزئتینده، سونرا #مدرنیزمین_چاغداشلیغی کیابیندا، لاتینجه واریانتی ایسه باکیدا #کاسپی قزئتینده چاپ اولدو. امه‌یی کئچن هر کیمسه‌یه خصوصیله عزیز افشینه منتدارام ( #همت_شهبازی)
###
❎ سیزجه نئجه #مدرن_دونیا_ادبیاتی سوییه‌سینه چاتماق اولار؟
↙️ #مدرن_ادبیاتین ائسکئلئتی دیل یئنیلیک‌لری اوزره قورولور. دیل آنلاییشلارینین گئنیشلنمه‌سی نتیجه‌سینده صنعتکارین دا گؤروشلری گئنیشله‌‌نیر. هارداسا بیر یئرده دئمیشم دیل شعرده بیر ایلگی واسیطه‌سی دئییل. بلکه دیل، انسانین ایچیندن قوپان دویغولارین دانیشیغی‌دیر. دویغولار دانیشاندا ایسه، #دیل بیر #سوپئر_ایلگی رولونو اویناییر. یعنی بوردا دیل، نه‌یی دئمکله اهمیت قازانمیر. نئجه دئمکله اؤنملی اولور. بونلاری نظرده آلدیقدا #مدرن_شعرده، ان آکتیو فاکتورلاردان بیری دیل فاکتورودور. ایندی انگیلیس ادبیاتیندا، شئکسپیرین دیلینی بو گونکو انگیلیس دیلینه ترجومه ائدیرلر. عینی ایله تورکیه ادبیاتیندا #توفیق_فیکرت‌ین شعرلرینی بو گونکو تورکجه‌یه چئویردیکلری کیمی. یعنی مدرن شعر دیلی ایله #کلاسیک_شعر دیلی‌نین آرا وئریب آنلاشیلماز اولدوغو بیر یئنی واسیطه‌چی یعنی ترجومه‌چینی طلب ائدیر. بیزیم مدرن شعریمیزده ان چاتیشمایان جهت‌لردن بیری دیل احتیاط‌لارینا (ذخیره‌لرینی) راحاتجا ال چاتیلماماسی‌دیر. یعنی دیلیمیزده سؤزلر، کلمه‌لر، قاورام‌لار وار. آنجاق اونو ایشلتمیریک. چونکو اونلارین یئرینه، دانیشیق دیلیمیزده باشقا دیل‌لرین کلمه‌لریندن استفاده ائدیریک. بو دا شعر دیلیمیزین پتانسیلینه تأثیر قویور. دانیشیق دیلینی بو گون بیزه یابانجی اولان مئدیا و یا درسلیک‌لر واسیطه‌سییله آلیریق. اونون قورولوشونو بئینیمیزه حک ائدیریک. آنا دیلیمیزده‌کی کلمه‌لر ایسه بیزیمله یادلاشیر. استفاده اولونمایان آنبارلارا یوللاییریق. بو، شعریمیزده ده تأثیر قویور. شعریمیز دیل احتیاط‌لارینا مراجعت ائله‌میر. بو کلمه‌لر، دیلچیلیک باخیمیندان دئسک بیر نوع #گؤسترگه (نشانه)دیر. #گؤسترگه‌چیلیکده (نشانه شناسی) ایسه، هر بیر #گؤسترگه نئچه حالت‌ده استفاده اولونا بیلر. اونلاردان بیری بدیعی دیل‌دیر. بدیعی دیلده بیر گؤسترگه‌نین استفاده فاکتورلاری نئچه جهت‌لی‌دیر. یعنی مثلن بیر کلمه‌نی بیر مصراع‌دا: کینایه ایله، باشقاسیندا استعاره ایله، بیر باشقاسیندا مجاز ایله و... استفاده ائتمک اولار. بونلاری نظرده آلدیقدا، دیل احتیاط‌لاریندان یارارلانماق مسأله‌سی اؤز اهمیتینی قازانیر. اوندا شاعیر و یازارین دا اؤز مقصدینی چاتدیرماغا پروبلئمی اولمور. چوخ زامان، شاعیرلریمیز بیر یاخشی مضمونو دئمک اوچون، دیل واسیطه‌سی، ابزاری اولمادان اوندان واز کئچیرلر. یعنی باخیر گؤرور دئدییی و ایجرا ائتدییی فورم، مضمون یوکسکلییندن چوخ آشاغیدیر. بو پروبلئمی اورتادان قالدیرماق اوچون "سؤزلوک" کیتابلارینی قارشیسینا قویوب ازبرله‌مک لازیم دئییل. ساده‌جه آرتیق اوخوماق لازیم‌دیر. اوخوماقلا یاناشی آرتیق سیناماق لازیم‌دیر. بیزیم دیلده پتانسیل وار. ساده‌جه اونون پاخیرلارینی جیلالامالییق. اؤز تجروبمدن دئییم. #فلسفی و #تئوریک ایش‌لرله مشغول اولدوم. چتین‌لیک‌لر گؤردوم. آنجاق دیلیمیزده یارارسیزلیق، چاتیشمازلیق‌لار گؤرمه‌دیم. هله من ده، ائله یوخاریدا دئدییم آداملارا داخیل اولان کیمسه‌لردن حئساب اولورام. یعنی من ده دیل احتیاط‌لاریمیزین یوزده اوتوز فاییزیندان استفاده ائتمه‌یی باجارمیرام.
#آردی_وار
https://telegram.me/dusharge
دانیشیغی آپاران: #افشین_شهبازی
👈 بو #دانیشیق اوزون اولدوغو اوچون، یوروجو اولماسین دئیه بؤلوم- بؤلوم پایلاشیلیر. دانیشیق ایلک دفعه #آناوطن قزئتینده، سونرا #مدرنیزمین_چاغداشلیغی کیابیندا، لاتینجه واریانتی ایسه باکیدا #کاسپی قزئتینده چاپ اولدو. امه‌یی کئچن هر کیمسه‌یه خصوصیله عزیز افشینه منتدارام ( #همت_شهبازی)
###
❎ سیزجه نئجه #مدرن_دونیا_ادبیاتی سوییه‌سینه چاتماق اولار؟
↙️ #مدرن_ادبیاتین ائسکئلئتی دیل یئنیلیک‌لری اوزره قورولور. دیل آنلاییشلارینین گئنیشلنمه‌سی نتیجه‌سینده صنعتکارین دا گؤروشلری گئنیشله‌‌نیر. هارداسا بیر یئرده دئمیشم دیل شعرده بیر ایلگی واسیطه‌سی دئییل. بلکه دیل، انسانین ایچیندن قوپان دویغولارین دانیشیغی‌دیر. دویغولار دانیشاندا ایسه، #دیل بیر #سوپئر_ایلگی رولونو اویناییر. یعنی بوردا دیل، نه‌یی دئمکله اهمیت قازانمیر. نئجه دئمکله اؤنملی اولور. بونلاری نظرده آلدیقدا #مدرن_شعرده، ان آکتیو فاکتورلاردان بیری دیل فاکتورودور. ایندی انگیلیس ادبیاتیندا، شئکسپیرین دیلینی بو گونکو انگیلیس دیلینه ترجومه ائدیرلر. عینی ایله تورکیه ادبیاتیندا #توفیق_فیکرت‌ین شعرلرینی بو گونکو تورکجه‌یه چئویردیکلری کیمی. یعنی مدرن شعر دیلی ایله #کلاسیک_شعر دیلی‌نین آرا وئریب آنلاشیلماز اولدوغو بیر یئنی واسیطه‌چی یعنی ترجومه‌چینی طلب ائدیر. بیزیم مدرن شعریمیزده ان چاتیشمایان جهت‌لردن بیری دیل احتیاط‌لارینا (ذخیره‌لرینی) راحاتجا ال چاتیلماماسی‌دیر. یعنی دیلیمیزده سؤزلر، کلمه‌لر، قاورام‌لار وار. آنجاق اونو ایشلتمیریک. چونکو اونلارین یئرینه، دانیشیق دیلیمیزده باشقا دیل‌لرین کلمه‌لریندن استفاده ائدیریک. بو دا شعر دیلیمیزین پتانسیلینه تأثیر قویور. دانیشیق دیلینی بو گون بیزه یابانجی اولان مئدیا و یا درسلیک‌لر واسیطه‌سییله آلیریق. اونون قورولوشونو بئینیمیزه حک ائدیریک. آنا دیلیمیزده‌کی کلمه‌لر ایسه بیزیمله یادلاشیر. استفاده اولونمایان آنبارلارا یوللاییریق. بو، شعریمیزده ده تأثیر قویور. شعریمیز دیل احتیاط‌لارینا مراجعت ائله‌میر. بو کلمه‌لر، دیلچیلیک باخیمیندان دئسک بیر نوع #گؤسترگه (نشانه)دیر. #گؤسترگه‌چیلیکده (نشانه شناسی) ایسه، هر بیر #گؤسترگه نئچه حالت‌ده استفاده اولونا بیلر. اونلاردان بیری بدیعی دیل‌دیر. بدیعی دیلده بیر گؤسترگه‌نین استفاده فاکتورلاری نئچه جهت‌لی‌دیر. یعنی مثلن بیر کلمه‌نی بیر مصراع‌دا: کینایه ایله، باشقاسیندا استعاره ایله، بیر باشقاسیندا مجاز ایله و... استفاده ائتمک اولار. بونلاری نظرده آلدیقدا، دیل احتیاط‌لاریندان یارارلانماق مسأله‌سی اؤز اهمیتینی قازانیر. اوندا شاعیر و یازارین دا اؤز مقصدینی چاتدیرماغا پروبلئمی اولمور. چوخ زامان، شاعیرلریمیز بیر یاخشی مضمونو دئمک اوچون، دیل واسیطه‌سی، ابزاری اولمادان اوندان واز کئچیرلر. یعنی باخیر گؤرور دئدییی و ایجرا ائتدییی فورم، مضمون یوکسکلییندن چوخ آشاغیدیر. بو پروبلئمی اورتادان قالدیرماق اوچون "سؤزلوک" کیتابلارینی قارشیسینا قویوب ازبرله‌مک لازیم دئییل. ساده‌جه آرتیق اوخوماق لازیم‌دیر. اوخوماقلا یاناشی آرتیق سیناماق لازیم‌دیر. بیزیم دیلده پتانسیل وار. ساده‌جه اونون پاخیرلارینی جیلالامالییق. اؤز تجروبمدن دئییم. #فلسفی و #تئوریک ایش‌لرله مشغول اولدوم. چتین‌لیک‌لر گؤردوم. آنجاق دیلیمیزده یارارسیزلیق، چاتیشمازلیق‌لار گؤرمه‌دیم. هله من ده، ائله یوخاریدا دئدییم آداملارا داخیل اولان کیمسه‌لردن حئساب اولورام. یعنی من ده دیل احتیاط‌لاریمیزین یوزده اوتوز فاییزیندان استفاده ائتمه‌یی باجارمیرام.
#آردی_وار
https://telegram.me/dusharge
Telegram
@dusharge || همت شهبازی
@dusharge
کانالدا کی یازی‌لاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراک‌گذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
کانالدا کی یازی‌لاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراک‌گذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
@dusharge || همت شهبازی
« #عاشیقلی_کروان» اثرینه بیر باخیش یازان: #همت_شهبازی «عاشیقلی کروان»، #مفتون_امینی‌نین آذربایجان تورکجه‌سینده یاراتدیغی گؤزل و بدیعی بیر اثری‌دیر. بو اثری اوخویاندا، آتا بابالاریمیزین #مَثل، #ضرب‌المثل شکلینده سؤیله‌دیک‌لرینی، علوی فیکیرلرینی خاطیرلاییریق.…
بئله‌لیکله پلانلارینی بؤلوشدورندن سونرا حرکت ائدیب، حیات و طبیعتین أن گؤزل و دورولوغو یعنی «بولاق باشینا» یئتیشیرلر. بولاق باشینا یئتیشمکله، اونلار داها دا توتدوقلاری یوللاردا محکم و اراده‌لی اولماقلارینا تأکید ائدیرلر. ائله بونا گؤره ده اونلارین بو حرکتی سونوجوندا، داغ باشینی یعنی حیات و طبیعتین زیروه‌لی نؤقطه‌سینی منیمسه‌ییرلر.
«شاعیرین تمثیل‌لری‌نین چوخ بؤلومو، اونون ذؤوق و خیالی‌نین منطقی سونوجوندا یارانیر. منطقچی‌لرین اوچ بوجاقلی اؤنَرمه‌لرینی (قضیه‌سینی) خاطیرلاماقلا، قئید ائدیریک کی او شعرلری‌نین چوخ قیسمینی، منطقچی‌لرین اؤنرمه‌لری کیمی یئنی بیر تمثیل یاراتمیشدیر:
نئجه یئرلشدی داشلار تیر – کاماندا
بو آفت یاغمامیشدی هئش زاماندا
سو دامدان دامسا، آساندور علاجی
آما کیم، نئیله‌ییم گؤزدن داماندا؟
بو اونون بؤیوک تجروبه‌یه مالیک اولماسینی گؤستریر. تجروبه‌سیز آدام بئله گؤزل بیر منطق اؤنرمه‌سی چیخارا بیلمز نئجه کی بیزیم آتا بابالاریمیز تجروبه و بیلیک نتیجه‌سینده اؤنملی سؤزلر و نصیحت‌لر دئمیش‌لر».( ۳)
بئله نظره گلیرکی #مفتون_امینی «عاشیقلی کروان» اثرینده، تمثیلدن علاوه، سیمگه‌دن ده (سیمبول) یارارلانمیشدیر. دوغرودور تمثیل ایله سیمگه بیربیریله اورتاقلیق و یاخینلیغی چوخدور، آنجاق اونلارین آراسیندا بیر نئچه فرق ده گؤرونمکده‌دیر. بیریسی بو کی تمثیلده، ایمگه (تصویر) یاراتماغا آز دَیر وئریلیر و اونون داخیلی آنلامی نظرده توتولور، حال بو کی سیمگه ده شاعیر و یازارین صنعتی، تکجه سیمگه و اونون یاراتدیغی ایمگه‌لرله بللی اولور. ایکینجی فرق بوراسیندادیرکی عمومیتله تمثیلده بیر ایفاده، جومله و یا باشقا سؤزله دئسک عمومی بیر شئی نظره آلینیر، حال بو کی شاعیر وارگوجونو ایشله‌دیر و دئمک اولار کی باشقا بیر ساختا آنلام و ایفاده یارادیر، بو دا ائله سیمگه‌نین بیر آنلامینی آچیقلاییر: بیر سؤزله ایکی آنلام و یا بیر سؤزجوک گتیرمکله باشقا آنلامی ایفاده ائتمک آنلامی.
#مفتون_امینی‌نین سیمگه‌لری ساده و عینی زاماندا چوخ مرکب‌دیر. بئله کی ایلک باخیشدا اوخوجو سؤزجوک‌لرین اؤز عادی حالیندا ایشلنمه‌لرینی دویور (بو دا اونون بیر باشقا گوجه یعنی ادبی صنعت‌لرین بیریندن اولان « #سهل_الممتنع» گوجونه مالیک اولماسینی گؤستریر) آنجاق درین دوشوندوکده اونون باشقا آنلام و آنلاییش داشیدیغینی دا دویورسان. ائله بونا اؤرنک اثرین ایلک بؤلوموندن وئریریک:
… گئجه باشلانمیشدی .
قیش ایدی
بوران، آغ دلی‌لیغین، قورو بوداقلارا و سوواقلی دووارلارا چیرپیردی.
خرمن یئرینده، باغ اته‌یینده ، ایت‌لرین اولاماسیندان سوای، بیر سس گلمه‌ییردی.
گؤروندویو کیمی بورادا «گئجه»: اؤز قارانلیق دؤور آنلامینی، و «قیش»: دؤورون سویوقلوغو، و بو آرادا دلی و رحیم‌سیز «بوران»: یازیق و قورو بوداقلارا و دووارلارا رحیم‌سیزلییی حیات و طبیعت و یوردوموزا (خرمن) ایت‌لرین (طبیعت و توپلوم عامیل‌لری) اولاماسی شاعیرین سیمگه‌لی دوشونجه‌سیندن یارانیر.
« #عاشیقلی_کروان»ین باشدان باشا اویناق وورغو ایله یازیلماسی اوخوجونو حئیرتده قویور. اوندا اولان ریتمیک موسیقی، انساندا میللی روح و معنوی دویغو یارادیر.
شاعیر اثرین سونوندا دئییر: «بو شعیرلر هئچ بیری ابدی دویغو و یا ثابیت بیر فیکیر داشیمیر نییه کی بونلار لحظه‌لر شعری‌دیر و لحظه‌لر ده همیشه چئشیدلی‌دیر». شاعیرین بندلر آراسی دوشونجه‌لری فرقلی اولسا دا بیر نؤقطه‌ده یعنی اثرین هر بؤلومونون ایلکینده سربست شعر شکلینده گتیردییی اؤن‌سؤز، دوشونجه‌لرینی بیربیرینه جالاشدیریر. هله بونلاری نظره آلماساقدا او، بیرینجی بؤلومده (اوجاق باشیندا) یعنی هله کروانین حرکت ائتمه‌دییی چاغدا بعضی مسئله‌لره شوبهه ایله یاناشیر؛ آنجاق سونونجو مرحله ده (داغ باشیندا) یعنی مقصده یئتیشدیکدن سونرا و بوتون جهد و حرکت‌لری سونوجلانمادیقدان سونرا، بوتون اینام ایله باشقا جورا فیکیرله‌شیر. بیرینجی بؤلومده دئییر:
باخیش لار، گیزلیجه پیغام آلیرلار
نه یان – یان بیر بیریندن جام آلیرلار
اوره‌ک‌لر ایسته‌ییر دیللر دییه‌نمیر
و لاکین عشق لر الهام آلیرلار
اوچونجو بؤلومده ایسه بئله دئییر:
ایچاق بو جامی، اوزلر آغلیغی ایله
قیزارداق رنگی عشقین ساغلیغی ایله
سویوق، دونیانی باسمیشدیر ولاکین
نه غم واردیر، اوره‌ک‌لر داغلیغی ایله
#قایناقلار:
اؤرنک شعرلر آشاغیداکی اثردن‌دیر:
۱. #عاشیقلی_کروان، مفتون امینی، تبریز نشر رفعت، پاییز ۱۳۵۷
۲. #نقد_شعر_معاصر_آذربایجان»، بو یازاردان، نشر اختر، تبریز ۱۳۸۳، ص۵۹
۳. یئنه اورایا باخ : صص ۵۹- ۶۰
_____&&____
#آچیقلاما:
مفتون امینی‌نین عاشیقلی کروان اثری ۱۳۸۹دا «از پرسه خیال در اطراف وقت سبز» آدلی کیتابی‌نین بیر بؤلومونده امرود یایین ائوی طرفیندن یئنی ائدیتله چاپ اولونموشدور. #عاشیقلی_کروان کیمی مستقل بیر
👇👇👇 @dusharge 👇👇👇 #آردی وار
«شاعیرین تمثیل‌لری‌نین چوخ بؤلومو، اونون ذؤوق و خیالی‌نین منطقی سونوجوندا یارانیر. منطقچی‌لرین اوچ بوجاقلی اؤنَرمه‌لرینی (قضیه‌سینی) خاطیرلاماقلا، قئید ائدیریک کی او شعرلری‌نین چوخ قیسمینی، منطقچی‌لرین اؤنرمه‌لری کیمی یئنی بیر تمثیل یاراتمیشدیر:
نئجه یئرلشدی داشلار تیر – کاماندا
بو آفت یاغمامیشدی هئش زاماندا
سو دامدان دامسا، آساندور علاجی
آما کیم، نئیله‌ییم گؤزدن داماندا؟
بو اونون بؤیوک تجروبه‌یه مالیک اولماسینی گؤستریر. تجروبه‌سیز آدام بئله گؤزل بیر منطق اؤنرمه‌سی چیخارا بیلمز نئجه کی بیزیم آتا بابالاریمیز تجروبه و بیلیک نتیجه‌سینده اؤنملی سؤزلر و نصیحت‌لر دئمیش‌لر».( ۳)
بئله نظره گلیرکی #مفتون_امینی «عاشیقلی کروان» اثرینده، تمثیلدن علاوه، سیمگه‌دن ده (سیمبول) یارارلانمیشدیر. دوغرودور تمثیل ایله سیمگه بیربیریله اورتاقلیق و یاخینلیغی چوخدور، آنجاق اونلارین آراسیندا بیر نئچه فرق ده گؤرونمکده‌دیر. بیریسی بو کی تمثیلده، ایمگه (تصویر) یاراتماغا آز دَیر وئریلیر و اونون داخیلی آنلامی نظرده توتولور، حال بو کی سیمگه ده شاعیر و یازارین صنعتی، تکجه سیمگه و اونون یاراتدیغی ایمگه‌لرله بللی اولور. ایکینجی فرق بوراسیندادیرکی عمومیتله تمثیلده بیر ایفاده، جومله و یا باشقا سؤزله دئسک عمومی بیر شئی نظره آلینیر، حال بو کی شاعیر وارگوجونو ایشله‌دیر و دئمک اولار کی باشقا بیر ساختا آنلام و ایفاده یارادیر، بو دا ائله سیمگه‌نین بیر آنلامینی آچیقلاییر: بیر سؤزله ایکی آنلام و یا بیر سؤزجوک گتیرمکله باشقا آنلامی ایفاده ائتمک آنلامی.
#مفتون_امینی‌نین سیمگه‌لری ساده و عینی زاماندا چوخ مرکب‌دیر. بئله کی ایلک باخیشدا اوخوجو سؤزجوک‌لرین اؤز عادی حالیندا ایشلنمه‌لرینی دویور (بو دا اونون بیر باشقا گوجه یعنی ادبی صنعت‌لرین بیریندن اولان « #سهل_الممتنع» گوجونه مالیک اولماسینی گؤستریر) آنجاق درین دوشوندوکده اونون باشقا آنلام و آنلاییش داشیدیغینی دا دویورسان. ائله بونا اؤرنک اثرین ایلک بؤلوموندن وئریریک:
… گئجه باشلانمیشدی .
قیش ایدی
بوران، آغ دلی‌لیغین، قورو بوداقلارا و سوواقلی دووارلارا چیرپیردی.
خرمن یئرینده، باغ اته‌یینده ، ایت‌لرین اولاماسیندان سوای، بیر سس گلمه‌ییردی.
گؤروندویو کیمی بورادا «گئجه»: اؤز قارانلیق دؤور آنلامینی، و «قیش»: دؤورون سویوقلوغو، و بو آرادا دلی و رحیم‌سیز «بوران»: یازیق و قورو بوداقلارا و دووارلارا رحیم‌سیزلییی حیات و طبیعت و یوردوموزا (خرمن) ایت‌لرین (طبیعت و توپلوم عامیل‌لری) اولاماسی شاعیرین سیمگه‌لی دوشونجه‌سیندن یارانیر.
« #عاشیقلی_کروان»ین باشدان باشا اویناق وورغو ایله یازیلماسی اوخوجونو حئیرتده قویور. اوندا اولان ریتمیک موسیقی، انساندا میللی روح و معنوی دویغو یارادیر.
شاعیر اثرین سونوندا دئییر: «بو شعیرلر هئچ بیری ابدی دویغو و یا ثابیت بیر فیکیر داشیمیر نییه کی بونلار لحظه‌لر شعری‌دیر و لحظه‌لر ده همیشه چئشیدلی‌دیر». شاعیرین بندلر آراسی دوشونجه‌لری فرقلی اولسا دا بیر نؤقطه‌ده یعنی اثرین هر بؤلومونون ایلکینده سربست شعر شکلینده گتیردییی اؤن‌سؤز، دوشونجه‌لرینی بیربیرینه جالاشدیریر. هله بونلاری نظره آلماساقدا او، بیرینجی بؤلومده (اوجاق باشیندا) یعنی هله کروانین حرکت ائتمه‌دییی چاغدا بعضی مسئله‌لره شوبهه ایله یاناشیر؛ آنجاق سونونجو مرحله ده (داغ باشیندا) یعنی مقصده یئتیشدیکدن سونرا و بوتون جهد و حرکت‌لری سونوجلانمادیقدان سونرا، بوتون اینام ایله باشقا جورا فیکیرله‌شیر. بیرینجی بؤلومده دئییر:
باخیش لار، گیزلیجه پیغام آلیرلار
نه یان – یان بیر بیریندن جام آلیرلار
اوره‌ک‌لر ایسته‌ییر دیللر دییه‌نمیر
و لاکین عشق لر الهام آلیرلار
اوچونجو بؤلومده ایسه بئله دئییر:
ایچاق بو جامی، اوزلر آغلیغی ایله
قیزارداق رنگی عشقین ساغلیغی ایله
سویوق، دونیانی باسمیشدیر ولاکین
نه غم واردیر، اوره‌ک‌لر داغلیغی ایله
#قایناقلار:
اؤرنک شعرلر آشاغیداکی اثردن‌دیر:
۱. #عاشیقلی_کروان، مفتون امینی، تبریز نشر رفعت، پاییز ۱۳۵۷
۲. #نقد_شعر_معاصر_آذربایجان»، بو یازاردان، نشر اختر، تبریز ۱۳۸۳، ص۵۹
۳. یئنه اورایا باخ : صص ۵۹- ۶۰
_____&&____
#آچیقلاما:
مفتون امینی‌نین عاشیقلی کروان اثری ۱۳۸۹دا «از پرسه خیال در اطراف وقت سبز» آدلی کیتابی‌نین بیر بؤلومونده امرود یایین ائوی طرفیندن یئنی ائدیتله چاپ اولونموشدور. #عاشیقلی_کروان کیمی مستقل بیر
👇👇👇 @dusharge 👇👇👇 #آردی وار
#سونسوزلوق || #هادی_قاراچای
۱.
بیر گون
دانیشاجاقدینیز سیز ای سیلدیریم قایالار
سوموکلرینیزده
قیلینج یاراسیندان بیتمیش آردیجلاردان .
منسه
آنا دؤشونده کؤرپه‌جیک
دینله‌یه‌جکدیم او ایلکین ناغیلی
لایلالار، نازلامالار کیمی.
آجی یاغیش‌لاردان گؤیرمیش
شیرین بیتگی‌‌لر کیمی
دایانیب دیک
غرورلو قالالاریمیز.
قوی، بیر قولو اولماسین قاپی‌لاری‌نین
داملاریندا
دیره‌ک‌‌لردن ایز گؤرونمه‌سین.
بیر داش
یالنیز بیر داشی یئتر
دونیانین عؤمور ناغیلین اوخوتماق اوچون ؛
بوی بویلامالاردان کئچمیش
سؤی سؤیله‌مه‌‌لردن آشمیشدیر ایشیمیز.
قيش قاباغی
آستا گلن قار اؤرنه‌يی‌دير پيچيلتيلارينيز.
سئويشديز سسسيزجه سينه.
ديلينيزی بيلن، سولار اولدو-
ساحيللره دوداق باسارکن
اوتلار اولدو تورپاقلا سئويشرکن.
قيرميزی آلما آتديق آرازينين بو تاييندان او تايينا
قيرميزی يايليق دَبَرتديلر آرازينين او تاييندان بو تايينا.
آغريسينی چکمه‌دييميزدن
دردينی
ياشاماديغيميزدان
نه يوير‌ک گليردی بيزه کئچميشلر.
سيزسه سس‌سيز
سيزسه
بولاق قايناشماسی تک ساکيت گؤروشدونوز.
بولود توپالارينين آنليق گؤروشمه‌سيندن چئشيدلی
نه شيمشک چاخماسی
نه ايلديريم شاخماسی.
بؤيله اولورموش
سيلديريم قايالارين عصرليک سئويشمه‌لری.
آخ، سيز ای گئجيکميش قارانقوشلار
بيزه گلرکن
گؤره‌جکسينيز،
دَييشميش بوتون ناغيللارين باشليقلاری.
ايته آت
اته اوت سؤيله‌ين‌لر گؤره‌جکسينيز.
و اوزونوز کيمی هامار ديلينيز
چاشاجاقدير دلی دييشمه‌لردن.
گؤزلرينيز شاشقين-شاشقين باخاجاق
آغاجلارين باش-آياق گؤيرمه‌سينه.
آلما آغاجلاريندا آغی
داغداغانلاردا قاراميخ کوللارينا توشلاناجاق
قاپ- قارا گؤزلرينيز.
و سيز
اونوتدوغونوز کيمی
اونوداجاقسينيز
او ايلکين ناغيلی.
۲.
بير داها چيخمادی او بؤيوک ايشيق.
بير داها گؤرونمه‌دی
تورکمنچای دوزنينده باتان گونش.
و اوزون، اؤلومجول يوخويا دالدی
گولوستان باغلاريندا شئهلی چيچکلر.
قادينلار ساققيز چئينه‌يير
و کيشيلر
توتون تورباسيندا گيزله‌ديرلر آزارلارينی.
کولکلرين دؤيه‌جينده
اوزون-اوزادی اوزانميشدير چانقيللی تورپاق.
و کيمسه‌نی ماراقلانديرمير
داغيلميش ماراق اينجيسی
او بؤيوک ايتگی.
شهرلريميز شيشدی
کندلريميز آرتدی.
و گونو گوندن بؤيودو
يوردا داغيلميش انسان کؤلگه‌سی.
قوللوغوموزا اينانماديق
قول بازارلاريندا
ساتيلماديغيميزدان.
آغاج
باری اوستونده ساتيلان تک
ساتيلميشديق.
اَکيلن اکينلرله
بيچيلن بيچينلرله
بؤيله‌جه.
ساوادسيزدير دئيه
قينانماديلار قارا ياخالار
و آيدينلاريميز گه‌وشه‌ديلر
يابانجی کؤکده بيتميش سؤز آلاخلارين.
ديل
ائل
يورد
تالانديلار،
گوز کولکلرينده تالانميش آغاج کيمی
چؤلده چالی
کؤيده
قَپيک-قوروشلارين جينگيلتيسی اولدو انسان حؤرمتی.
آج قوشلارين داری يوخوسوندا
تامودان اوچماغ قوخوسو چکديلر
و اللری دؤشلرينده
باغری باسيق
قاپی آغزيندا تاپی دا دوردولار دَده‌لر.
آخ
توکنمه‌دی
قورتارمادی
اورک‌لرينين يوکوش سايقيسی.
آزادليق
يوزومسوز يوخويا دؤندو.
شيطان ديلينده سؤيلنميش ناغيلدی،
قان قوخويان
گؤل ايدی آزادليق.
سوسدولار
ائولرينين قالين توفارلاری آرخاسيندا،
سوسدولار
پولون و مولکون نملی کؤلگه‌سينده.
سوسدولار قادينلارينين چادراسی آلتيندا،
سوسدولار قورخولاريندا.
و قورخونون اييلنميش لؤهمه‌سيندن
اوجا هئيکل ياراتديلار
قادين هئيکلی.
آدی دوستلوق
آدی ايران.
بؤيله ياشاديلار گولوستاندا
اَيين‌لری چيخاريلميش «قهرمانلار»
بؤيله ياشاديلار
تورکمنچای داغلاريندا
سويوم-سويوم سويولانلار.
اؤزگورلوک
هر ائودن اؤلدورولموش بير اوغول ايدی.
وارلي‌لار
وارلارينا ساتديلار قان باهاسينی،
يوخسوللار
يوخلارينا.
و بؤيله‌جه
هر کس اؤز ائوينده قويلادی قويلانماز جسدی.
ای هئی... سيلديريم قايالار!
سيزه
«آنام» دئمه‌يه اوتانماياجام.
بير گون دانيشاجاقدينيز
سوموکلرينيزده قيلينج ياراسيندان بيتميش
آرديجلاردان.
بير گون دانيشاجاقدينيز
او قهرمانلاردان.
۳.
آغاجلار، يورقون.
کيرلی چيمنلر اوستونده
بيتله‌نير چَکيرتگه‌لر.
تورپاغا ديرَنميش بارسيز بولوتلار.
گؤرونتوده بوشلوق
گؤرونتوده
گؤرکمسيز يورد.
اوچ بوجاق دئييل
دؤرد بوجاق دئييل
ايلغيم کؤينه‌يينده
ايتی سيوريليب کئچميش ايلان لَپيري‌دير بو يورد.
نه دونه‌نی
نه بو گونو.
اَييليب، تيکانلاريندان اؤپمکدير
و يانميش قوملارينا دوداق باسماقدير شعريم.
قيساجا تاپينماقدير آزادليق هئيکلينه.
گؤزلريمی يومورام.
آچيلير باغلی قاپيلار بيرر-بيرر.
بيرينجی قاپی
داريسقال کوچه‌لرده آتيشما سسی.
باريت قوخوسو
اوزرليک يوخوسو،
اؤلوم کؤلگه‌سينده سؤنن بايراملار...
بايراقلار ايسه
تورپاغين اؤز رنگينده قيرميزی.
ياشاماق
بوتون دردلرييله
سونوجدا لذتيميش.
اَرکين يوخوسوز گؤزلرينده
سئوينج.
و خانين دوداقلاريندا
شيرين تبسسم.
آخ منيم مهربان یوردوم
@dusharge
#آردی_وار 👇
۱.
بیر گون
دانیشاجاقدینیز سیز ای سیلدیریم قایالار
سوموکلرینیزده
قیلینج یاراسیندان بیتمیش آردیجلاردان .
منسه
آنا دؤشونده کؤرپه‌جیک
دینله‌یه‌جکدیم او ایلکین ناغیلی
لایلالار، نازلامالار کیمی.
آجی یاغیش‌لاردان گؤیرمیش
شیرین بیتگی‌‌لر کیمی
دایانیب دیک
غرورلو قالالاریمیز.
قوی، بیر قولو اولماسین قاپی‌لاری‌نین
داملاریندا
دیره‌ک‌‌لردن ایز گؤرونمه‌سین.
بیر داش
یالنیز بیر داشی یئتر
دونیانین عؤمور ناغیلین اوخوتماق اوچون ؛
بوی بویلامالاردان کئچمیش
سؤی سؤیله‌مه‌‌لردن آشمیشدیر ایشیمیز.
قيش قاباغی
آستا گلن قار اؤرنه‌يی‌دير پيچيلتيلارينيز.
سئويشديز سسسيزجه سينه.
ديلينيزی بيلن، سولار اولدو-
ساحيللره دوداق باسارکن
اوتلار اولدو تورپاقلا سئويشرکن.
قيرميزی آلما آتديق آرازينين بو تاييندان او تايينا
قيرميزی يايليق دَبَرتديلر آرازينين او تاييندان بو تايينا.
آغريسينی چکمه‌دييميزدن
دردينی
ياشاماديغيميزدان
نه يوير‌ک گليردی بيزه کئچميشلر.
سيزسه سس‌سيز
سيزسه
بولاق قايناشماسی تک ساکيت گؤروشدونوز.
بولود توپالارينين آنليق گؤروشمه‌سيندن چئشيدلی
نه شيمشک چاخماسی
نه ايلديريم شاخماسی.
بؤيله اولورموش
سيلديريم قايالارين عصرليک سئويشمه‌لری.
آخ، سيز ای گئجيکميش قارانقوشلار
بيزه گلرکن
گؤره‌جکسينيز،
دَييشميش بوتون ناغيللارين باشليقلاری.
ايته آت
اته اوت سؤيله‌ين‌لر گؤره‌جکسينيز.
و اوزونوز کيمی هامار ديلينيز
چاشاجاقدير دلی دييشمه‌لردن.
گؤزلرينيز شاشقين-شاشقين باخاجاق
آغاجلارين باش-آياق گؤيرمه‌سينه.
آلما آغاجلاريندا آغی
داغداغانلاردا قاراميخ کوللارينا توشلاناجاق
قاپ- قارا گؤزلرينيز.
و سيز
اونوتدوغونوز کيمی
اونوداجاقسينيز
او ايلکين ناغيلی.
۲.
بير داها چيخمادی او بؤيوک ايشيق.
بير داها گؤرونمه‌دی
تورکمنچای دوزنينده باتان گونش.
و اوزون، اؤلومجول يوخويا دالدی
گولوستان باغلاريندا شئهلی چيچکلر.
قادينلار ساققيز چئينه‌يير
و کيشيلر
توتون تورباسيندا گيزله‌ديرلر آزارلارينی.
کولکلرين دؤيه‌جينده
اوزون-اوزادی اوزانميشدير چانقيللی تورپاق.
و کيمسه‌نی ماراقلانديرمير
داغيلميش ماراق اينجيسی
او بؤيوک ايتگی.
شهرلريميز شيشدی
کندلريميز آرتدی.
و گونو گوندن بؤيودو
يوردا داغيلميش انسان کؤلگه‌سی.
قوللوغوموزا اينانماديق
قول بازارلاريندا
ساتيلماديغيميزدان.
آغاج
باری اوستونده ساتيلان تک
ساتيلميشديق.
اَکيلن اکينلرله
بيچيلن بيچينلرله
بؤيله‌جه.
ساوادسيزدير دئيه
قينانماديلار قارا ياخالار
و آيدينلاريميز گه‌وشه‌ديلر
يابانجی کؤکده بيتميش سؤز آلاخلارين.
ديل
ائل
يورد
تالانديلار،
گوز کولکلرينده تالانميش آغاج کيمی
چؤلده چالی
کؤيده
قَپيک-قوروشلارين جينگيلتيسی اولدو انسان حؤرمتی.
آج قوشلارين داری يوخوسوندا
تامودان اوچماغ قوخوسو چکديلر
و اللری دؤشلرينده
باغری باسيق
قاپی آغزيندا تاپی دا دوردولار دَده‌لر.
آخ
توکنمه‌دی
قورتارمادی
اورک‌لرينين يوکوش سايقيسی.
آزادليق
يوزومسوز يوخويا دؤندو.
شيطان ديلينده سؤيلنميش ناغيلدی،
قان قوخويان
گؤل ايدی آزادليق.
سوسدولار
ائولرينين قالين توفارلاری آرخاسيندا،
سوسدولار
پولون و مولکون نملی کؤلگه‌سينده.
سوسدولار قادينلارينين چادراسی آلتيندا،
سوسدولار قورخولاريندا.
و قورخونون اييلنميش لؤهمه‌سيندن
اوجا هئيکل ياراتديلار
قادين هئيکلی.
آدی دوستلوق
آدی ايران.
بؤيله ياشاديلار گولوستاندا
اَيين‌لری چيخاريلميش «قهرمانلار»
بؤيله ياشاديلار
تورکمنچای داغلاريندا
سويوم-سويوم سويولانلار.
اؤزگورلوک
هر ائودن اؤلدورولموش بير اوغول ايدی.
وارلي‌لار
وارلارينا ساتديلار قان باهاسينی،
يوخسوللار
يوخلارينا.
و بؤيله‌جه
هر کس اؤز ائوينده قويلادی قويلانماز جسدی.
ای هئی... سيلديريم قايالار!
سيزه
«آنام» دئمه‌يه اوتانماياجام.
بير گون دانيشاجاقدينيز
سوموکلرينيزده قيلينج ياراسيندان بيتميش
آرديجلاردان.
بير گون دانيشاجاقدينيز
او قهرمانلاردان.
۳.
آغاجلار، يورقون.
کيرلی چيمنلر اوستونده
بيتله‌نير چَکيرتگه‌لر.
تورپاغا ديرَنميش بارسيز بولوتلار.
گؤرونتوده بوشلوق
گؤرونتوده
گؤرکمسيز يورد.
اوچ بوجاق دئييل
دؤرد بوجاق دئييل
ايلغيم کؤينه‌يينده
ايتی سيوريليب کئچميش ايلان لَپيري‌دير بو يورد.
نه دونه‌نی
نه بو گونو.
اَييليب، تيکانلاريندان اؤپمکدير
و يانميش قوملارينا دوداق باسماقدير شعريم.
قيساجا تاپينماقدير آزادليق هئيکلينه.
گؤزلريمی يومورام.
آچيلير باغلی قاپيلار بيرر-بيرر.
بيرينجی قاپی
داريسقال کوچه‌لرده آتيشما سسی.
باريت قوخوسو
اوزرليک يوخوسو،
اؤلوم کؤلگه‌سينده سؤنن بايراملار...
بايراقلار ايسه
تورپاغين اؤز رنگينده قيرميزی.
ياشاماق
بوتون دردلرييله
سونوجدا لذتيميش.
اَرکين يوخوسوز گؤزلرينده
سئوينج.
و خانين دوداقلاريندا
شيرين تبسسم.
آخ منيم مهربان یوردوم
@dusharge
#آردی_وار 👇
@dusharge || همت شهبازی
#سونسوزلوق || #هادی_قاراچای ۱. بیر گون دانیشاجاقدینیز سیز ای سیلدیریم قایالار سوموکلرینیزده قیلینج یاراسیندان بیتمیش آردیجلاردان . منسه آنا دؤشونده کؤرپه‌جیک دینله‌یه‌جکدیم او ایلکین ناغیلی لایلالار، نازلامالار کیمی. آجی یاغیش‌لاردان گؤیرمیش شیرین…
اؤلوم،
بيزی اؤلدورمک اوچون نه سارساق حربه ايميش.
ياشا ای اوجا زيروه.
ياسمن قوخويان ياناقلاريندان اؤپمکدير
و سئحيرلی تورپاغينا دوداق باسماقدير ياشام.
بوللوق ياغيشين ياغار
خوشلوق سئلين آخار
و جوشقو آلوولارين يانار دورسون آنام!
بو گوندن صاباحا اوزانان اومود لاغيمی ايميش،
انسانين
گولوش حاققی،
سئوينج پايی ايميش آزادليق.
آنا ديلينده اوخونان ماهنينين هيجانی،
فعله‌نين
لذتله ايشدن آيريلماسی ايميش آزادليق.
گؤزلريمی آچيرام
ايللر کپنک کيمی اوچوشور اينجه.
گؤزلريمی يومورام
باغلانير بيرينجی قاپی دومان ايچينده.
آتابی باغی
نامرد توزاغی
غفيلدن گلن گولـله،
تيتره‌شن ديز
سيخيشان ديش
و خانين دوداقلاريندا آجی تبسسم
آخ منيم مهربان يوردوم
اؤلوم
بيزی اؤلدورمک اوچون سارساق بير حربه.
ياشا ای اوجا زيروه.
ياسمن قوخويان ياناقلاريندان اؤپمکدير
و سئحيرلی تورپاغينا دوداق باسماقدير اؤلوم.
ايشته من بوردايام
ايشته بيز بورداييق
وئرديييميز حالال اولسون آنام،
و اولو کؤلگن کسيلمه‌سين تورپاغيميزدان!
و سندن سونرا ای شيرين يوخو، اولو قورتولوش!
آنا اَمجه‌يين کسن‌لر واردی.
شهرين باغلی قاپيلارينا دوزدولر گولوش ائلچي‌لرين.
پوزدولار
بوللوق ياغيشي‌نين شيرين ياغارين.
کسديلر
خوشلوق سئلينين آخارينی
و سؤندوردولر جوشقو آلوولارين
بويلو قادينلارين ييرتيلميش قارنيندا.
تبريزين ميل چکيلميش گؤزلرينده درد.
آزادليق
کوره‌ييندن وورولموش قارداش.
و اومود
خزرين دَرينينده ياتميشدير سس‌سيز.
گؤزلريمی آچيرام
ايللر، سولارين آخيميندا گئدير
آستا
و يومشاق.
گؤزلريمی يومورام،
آچيلير ايکينجی قاپی
ساعات قاباغيندا
شئيخين آزادليق سسی.
اَريک بوداقلاريندا خينالی تومورجوقلار،
و قاردان باش قالديران ساريشين قار چيچکلری.
ياشاماق
بوتون دردلرييله
سونوجدا لذتيميش.
آزادليغا بويلو شهر
چيچه‌يه بويلو تورپاق،
و ياشاماق اوغروندا چيرپينان انسان
آند ايچير بيرليکده
اويانميش شرفه.
آغير يوخودان
اويانميش گؤی مچيد.
انسان،
صاباحا اومودلو،
و سئوينجه آچيلان پنجرلرده ياشام ماهنيسی.
آخ، آزادليق
ايشين و گوجون
بؤلونمه‌سي ايميش.
و سئوينج،
انسانين توتدوغو پای ايميش
ايشدن و گوجدن.
گؤزلريمی آچيرام،
دورنالارلا بيرليکده کؤچور سئحيرلی گونلر.
چکيلير سولاری قورو گؤلون،
و باليقلارين اييلنميش لئشی، قوراقليقدا.
گؤزلريمی يومورام،
داغيلميش شهر
اَزيلميش چيچک.
باسيلميش شرفه ياس توتموش انسان.
داريسقال کوچه‌نين داش دؤشلرينده
شئيخين قارا ساققاليندان سوزَن
آزادليق قانی.
يانکی‌لارين قيزيل گولـله‌سی
کؤکسونده.
و تبريزين بو باشيندان او باشينا اوزانير قيرميزی کؤلگه.
آخ، ای اوجا زيروه
حسرتينده
آچيق گؤزلرله
يوخولار گؤرور يارالی تبريز.
يودوقجا يويولمور کوچه‌لريندن قان لپيرلری.
دووارلاريندان
گولـله ايزی،
و انسانلارين آلنيندان
قونداق يئری
سيلينمزدير.
دوغروسو
اؤلوم، بيزی اؤلدورمک اوچون
نه سارساق حربه ايميش.
گؤزلريمی آچيرام،
کوچه‌لرده قان
دووارلاردا گولـله ايزلريندن بير شئی يوخ.
کيشيلر
گليشده،
قادينلار، گئديشده.
بازاردا خوروز دؤيوشدورور گنجلر.
و مکتب يولوندا تله‌سير آجی جوجوقلار.
نه قدر بؤيوکدور قوجاغی آنا تورپاغين.
دونن
دونه‌نين توزوندا ايتگين،
و بو گون
بئش تومن کاسيب‌چيليق دردی‌دير دردی انسانين.
اؤلومون قانلی پنجه‌سيندن بويلانير ياشام
و آزادليق،
داشی پارچالايان
ياشيل بير مامير.
و بؤيله‌جه
آختاريشدان
اوزون ناغيللار سؤيلر سيزه
باشماقلاريمدا اوتوران توزلار.
و چيينيمده
آغير بير هئيبه وار دؤزوم يوکوندن.
ايشته
باغلی بير قاپی آغزيندايام.
قورتارماز اومودلا
توکنمز ايناملا دؤيورم
اؤزگورلوک قاپيسين.
منم!
اييرمينجی يوزايلليين ايلکين اوشاغی.
او بؤيوک دَده‌نين آغ ساچ نوه‌سی.
گؤزلريمی يومورام
آچيلير تبريزين شيرين گونلری،
و تورک انساني‌نين انسانليق چاغی.
ديلی ديل
ائلی ائل
يوردو يورد اولان تبريز.
آخ، ای اوجا زيروه
نئجه ده دادلی‌دير سنين يئميشين.
آنا سوتوندن دوغما
قيز دوداغيندان شيرين
قادين دؤشوندن دادلی.
انسانين گليش حاققی
گئديش حاققی،
انسانين گولوش حاققی.
سازين هر تئلينده
يئنی بير سس.
و کولون هر گولونده
باشقا بير قوخو.
انسانين، انسان حؤرمتی ايميش آزادليق.
اؤلوم توفارلارين آشاراق گلديک
و ياشام دوزنينده چادير قوردوق.
پای آلديق
ايشدن و گوجدن.
پايلاشديق انسان اورمانيندا
انسانا ياراشان دوزَن قورماغی.
بير ايلده
مين عؤمور ياشاديق.
اَرکين، اونوتماياجاغی
گؤی مچيدين گؤرمه‌دييی
درين بير عؤمور.
آنا سوتوندن دوغما
قيز دوداغيندان شيرين
قادين دؤشوندن دادلی.
گليش حاقلی
گئديش حاقلی
گولوش حاقلی.
سسلندی سازين هر تئلينده يئنی بير سس.
و کولون هر گولونده باشقا بير قوخو.
قوروندو انسانين انسان حؤرمتی.
نه قدر اوزون ايدی
نئجه ده قيسايدی او ايل.
@dusharge
#آردی_وار 👇
بيزی اؤلدورمک اوچون نه سارساق حربه ايميش.
ياشا ای اوجا زيروه.
ياسمن قوخويان ياناقلاريندان اؤپمکدير
و سئحيرلی تورپاغينا دوداق باسماقدير ياشام.
بوللوق ياغيشين ياغار
خوشلوق سئلين آخار
و جوشقو آلوولارين يانار دورسون آنام!
بو گوندن صاباحا اوزانان اومود لاغيمی ايميش،
انسانين
گولوش حاققی،
سئوينج پايی ايميش آزادليق.
آنا ديلينده اوخونان ماهنينين هيجانی،
فعله‌نين
لذتله ايشدن آيريلماسی ايميش آزادليق.
گؤزلريمی آچيرام
ايللر کپنک کيمی اوچوشور اينجه.
گؤزلريمی يومورام
باغلانير بيرينجی قاپی دومان ايچينده.
آتابی باغی
نامرد توزاغی
غفيلدن گلن گولـله،
تيتره‌شن ديز
سيخيشان ديش
و خانين دوداقلاريندا آجی تبسسم
آخ منيم مهربان يوردوم
اؤلوم
بيزی اؤلدورمک اوچون سارساق بير حربه.
ياشا ای اوجا زيروه.
ياسمن قوخويان ياناقلاريندان اؤپمکدير
و سئحيرلی تورپاغينا دوداق باسماقدير اؤلوم.
ايشته من بوردايام
ايشته بيز بورداييق
وئرديييميز حالال اولسون آنام،
و اولو کؤلگن کسيلمه‌سين تورپاغيميزدان!
و سندن سونرا ای شيرين يوخو، اولو قورتولوش!
آنا اَمجه‌يين کسن‌لر واردی.
شهرين باغلی قاپيلارينا دوزدولر گولوش ائلچي‌لرين.
پوزدولار
بوللوق ياغيشي‌نين شيرين ياغارين.
کسديلر
خوشلوق سئلينين آخارينی
و سؤندوردولر جوشقو آلوولارين
بويلو قادينلارين ييرتيلميش قارنيندا.
تبريزين ميل چکيلميش گؤزلرينده درد.
آزادليق
کوره‌ييندن وورولموش قارداش.
و اومود
خزرين دَرينينده ياتميشدير سس‌سيز.
گؤزلريمی آچيرام
ايللر، سولارين آخيميندا گئدير
آستا
و يومشاق.
گؤزلريمی يومورام،
آچيلير ايکينجی قاپی
ساعات قاباغيندا
شئيخين آزادليق سسی.
اَريک بوداقلاريندا خينالی تومورجوقلار،
و قاردان باش قالديران ساريشين قار چيچکلری.
ياشاماق
بوتون دردلرييله
سونوجدا لذتيميش.
آزادليغا بويلو شهر
چيچه‌يه بويلو تورپاق،
و ياشاماق اوغروندا چيرپينان انسان
آند ايچير بيرليکده
اويانميش شرفه.
آغير يوخودان
اويانميش گؤی مچيد.
انسان،
صاباحا اومودلو،
و سئوينجه آچيلان پنجرلرده ياشام ماهنيسی.
آخ، آزادليق
ايشين و گوجون
بؤلونمه‌سي ايميش.
و سئوينج،
انسانين توتدوغو پای ايميش
ايشدن و گوجدن.
گؤزلريمی آچيرام،
دورنالارلا بيرليکده کؤچور سئحيرلی گونلر.
چکيلير سولاری قورو گؤلون،
و باليقلارين اييلنميش لئشی، قوراقليقدا.
گؤزلريمی يومورام،
داغيلميش شهر
اَزيلميش چيچک.
باسيلميش شرفه ياس توتموش انسان.
داريسقال کوچه‌نين داش دؤشلرينده
شئيخين قارا ساققاليندان سوزَن
آزادليق قانی.
يانکی‌لارين قيزيل گولـله‌سی
کؤکسونده.
و تبريزين بو باشيندان او باشينا اوزانير قيرميزی کؤلگه.
آخ، ای اوجا زيروه
حسرتينده
آچيق گؤزلرله
يوخولار گؤرور يارالی تبريز.
يودوقجا يويولمور کوچه‌لريندن قان لپيرلری.
دووارلاريندان
گولـله ايزی،
و انسانلارين آلنيندان
قونداق يئری
سيلينمزدير.
دوغروسو
اؤلوم، بيزی اؤلدورمک اوچون
نه سارساق حربه ايميش.
گؤزلريمی آچيرام،
کوچه‌لرده قان
دووارلاردا گولـله ايزلريندن بير شئی يوخ.
کيشيلر
گليشده،
قادينلار، گئديشده.
بازاردا خوروز دؤيوشدورور گنجلر.
و مکتب يولوندا تله‌سير آجی جوجوقلار.
نه قدر بؤيوکدور قوجاغی آنا تورپاغين.
دونن
دونه‌نين توزوندا ايتگين،
و بو گون
بئش تومن کاسيب‌چيليق دردی‌دير دردی انسانين.
اؤلومون قانلی پنجه‌سيندن بويلانير ياشام
و آزادليق،
داشی پارچالايان
ياشيل بير مامير.
و بؤيله‌جه
آختاريشدان
اوزون ناغيللار سؤيلر سيزه
باشماقلاريمدا اوتوران توزلار.
و چيينيمده
آغير بير هئيبه وار دؤزوم يوکوندن.
ايشته
باغلی بير قاپی آغزيندايام.
قورتارماز اومودلا
توکنمز ايناملا دؤيورم
اؤزگورلوک قاپيسين.
منم!
اييرمينجی يوزايلليين ايلکين اوشاغی.
او بؤيوک دَده‌نين آغ ساچ نوه‌سی.
گؤزلريمی يومورام
آچيلير تبريزين شيرين گونلری،
و تورک انساني‌نين انسانليق چاغی.
ديلی ديل
ائلی ائل
يوردو يورد اولان تبريز.
آخ، ای اوجا زيروه
نئجه ده دادلی‌دير سنين يئميشين.
آنا سوتوندن دوغما
قيز دوداغيندان شيرين
قادين دؤشوندن دادلی.
انسانين گليش حاققی
گئديش حاققی،
انسانين گولوش حاققی.
سازين هر تئلينده
يئنی بير سس.
و کولون هر گولونده
باشقا بير قوخو.
انسانين، انسان حؤرمتی ايميش آزادليق.
اؤلوم توفارلارين آشاراق گلديک
و ياشام دوزنينده چادير قوردوق.
پای آلديق
ايشدن و گوجدن.
پايلاشديق انسان اورمانيندا
انسانا ياراشان دوزَن قورماغی.
بير ايلده
مين عؤمور ياشاديق.
اَرکين، اونوتماياجاغی
گؤی مچيدين گؤرمه‌دييی
درين بير عؤمور.
آنا سوتوندن دوغما
قيز دوداغيندان شيرين
قادين دؤشوندن دادلی.
گليش حاقلی
گئديش حاقلی
گولوش حاقلی.
سسلندی سازين هر تئلينده يئنی بير سس.
و کولون هر گولونده باشقا بير قوخو.
قوروندو انسانين انسان حؤرمتی.
نه قدر اوزون ايدی
نئجه ده قيسايدی او ايل.
@dusharge
#آردی_وار 👇
@dusharge || همت شهبازی
#خانیم_الی (حکایه توپلوسو) یازار: #فرانک_فرید.ایپک ناشیر: مولف ۱۳۹۲ https://telegram.me/dusharge
#فرانک_فرید.ایپک
#خانیم_الی (حکایه توپلوسو)
#همت_شهبازی
#فرانک_فرید #خانیم_الی حکایه‌لرینده حکایه‌چیلیک اوسلوبونو حادثه مرکزلیکدن چیخاریر.#حکایه‌لر، حادثه‌‌لر اوزره قاباغا گئتمیر. اونون اساس قایغیسی حکایه‌نی یازیچی یا تحکیه‌چی تحکیه‌لری اوزره قورماقلا اوزرینه مقصد گؤتوردویو مضمونلا اویغون اولاراق #سوژئت‌لر اوره‌تمکدیر. بیز بو حِکایه‌لرده حکایه‌لرین حادثه‌‌لردن یاخا قورتارماسینی، سربست‌لشمه‌سینی گؤروروک. حادثه‌‌نی عوض ائدن سوژئت یازیچینین یازارلیق قابلیت‌لرینی ده گؤستریر.
#خانیم_الی توپلوسونون بوتون حکایه‌لرینده قادین تصووراتی، اونا قارشی اولان باشقا جینسلی انسانلارین باخیشلاری قاباریلیر. بوتون بو آنلاری گؤسترمک اوچون یازیچی حکایه‌لرده حادثه تؤرتمیر. حکایه‌لرده کاراکتئرلرین -بوتونلوکله قادین کاراکتئرلری- حیاتینی گرگین‌لشدیرن حادثه‌‌لر یوخدور. حکایه‌ده #توققوشما (کشمکش، جدال) و #تحکیه_حرکتی (عمل داستانی) ده یوخدور. یازیچی بوتون بونلارین یئرینه کاراکتئرلرین اولدوغو دورومو، توتدوغو مؤوقعیتلری روایت ائدیر. بئله اولان حالدا بیز اونون کاراکتئرلری‌نین داخیلی ائموسییالارینی، روحی چالخینتی‌لارینی، قادینا عاید اجتماعی قاداغالاری و فردی رئاکسییالاری گؤروروک. (بو حاقدا نمونه‌لر چوخدور). بونا گؤره اونون حکایه‌لری « #دوروم situasiya حکایه‌لری»دیر. حکایه‌لر بویو هر بیر کاراکتئرده عکس اولونان هر بیر دوروم نمونه‌وی و #تیپیک اولاراق اونا تای اولان باشقا انسانلاری دا احاطه ائدیر. نمونه‌وی اولان قادین تیپ‌لری‌نین توتدوغو مؤوقعیتلری، یاشادیغی حیاتی تکجه حکایه‌ده گئدن کاراکتئرلره عاید اولدوغونو سانماق یانلیشدیر. چونکو توپلومدا بونلارا تای سایسیز قادین نمونه‌لرینی، یا اونلارا عاید اولان باشقالارینین باخیش نمونه‌لرینی تاپماق چتین دئییل. بونا گؤره بو حکایه‌لرده اولان دوروملار عمومی حال داشییاراق اونلارین خاراکتئر اوخشارلیقلارینی دا گؤسترمک اولار.
بو کیتابدا اؤنملی مسئله تحکیه‌چی‌نین تحکیه باجاریغیدیر. حکایه‌لرده، حکایه‌نین ایره‌لیلمه پروسئسی گؤز قانشاریندا اولان سوژئت‌لردن تشکیل تاپیر. یازیچینین بدیعی باجاریغی دا اورادا بللی اولور کی گؤرونتوده اولان بو ساده سوژئتلرین آرخاسیندا بؤیوک معنالاری دا اوخوجویا اؤتوره بیلیر: «بیرگه درسه باخاردیق، چوخ دا اونلاردا؛ منیم بؤیوک قارداشیم وار ایدی، اونون یوخ» (ص ۱۰) تحکیه‌چی اوشاقلیق دوستو اولان «فهی»دن دانیشارکن اوخوجویا بوندان آرتیق بیلگی وئرمیر. نه‌دن فهی‌گیلده درسه باخماسینی آچیقلامیر. عینی حالدا درحال سونرا، منیم بؤیوک قارداشیم وار ایدی جومله‌سینی ده نه‌دن استفاده ائتمه‌سینی ده آچیقلامیر. بو جومله‌لر ایلک باخیشدا ساده جومله‌‌لردیر. آنجاق منیم بؤیوک قارداشیم وار ایدی دئدیکده عنعنه‌وی توپلومدا (جامعه سنتی) اولان بؤیوک تصوورو سورغو آلتینا آلیر. اونو آچیقلادیقدا «قیز باشقا ائوه گئتمه‌مه‌لیدیر، گئدرسه اوردا بؤیوک اوغلان اوشاغی اولدوقدا آدینا سؤز چیخماق احتمالی اولدوغو اوچون اورادا قالمامالی‌دیر» کیمی سیستئم‌لشمیش عنعنه‌وی دوشونجه طرزلری اونو سیخینتیدا ساخلایاراق بوتون آرزو و ایستک‌لرینی، سربست‌لیینی پوچا چیخاراجاقدیر. سؤزوم اوندادیر کی یازیچی ساده معين بیر جومله‌‌نین آرخاسیندا بؤیوک معنانی گیزلتدییی ده اورتایا قویولور. بونلارا تای جومله و ایفاده‌لری بو توپلودا گؤردوکده یازیچینین نه قدر اجتماعی بیر پسیکولوق کیمی هر نه‌یین داخیلینه گیرمه‌یی باجارماسی اوزه چیخیر. اثرین اؤنملی غایه‌سی ده ائله توپلومون قادین‌لارا یؤنه‌لن بو کیمی دوشونجه و تصوورلری اورتادان قالدیرماقدیر.
بو حکایه‌لرین مرکزینده استثناسیز اولاراق قادین حیاتی و اونون قارشی طرفی یعنی کیشی‌لرله اولان مناسیبتلرده آخان عنعنه‌وی باخیشلار، قاراباسمالار و قایدا قانون یئرینه ایشله‌ین آشیری اینانجلار دورور. قادین مرکزلی اولان حکایه‌لرین هر بیریسینده قادینلارین اجتماعی حیاتدا اولان مسئله‌لرینه توخونولور. بونونلا باغلی منه چوخ ماراقلی اولان جهت یازیچینین شعارچی تفکردن قیراقدا قالماسی‌دیر. چاغداش دؤنمده خصوصی ایله #فئمینیزمین یایغینلاشماسی ایله ایلگیده اولاراق قادین حاقلارینی ایسته‌مک، بیر نوع پوز وئرمه پروسئسینه چئوریلمیشدیر. آنجاق بو حکایه‌لرده قادین ایستکلری، اونون پروبلئملری او قدر نورمال حال آلیر کی آرتیق اوخوجو بئینینده مسئله‌نین ایناندیریجی و گئرچک حاللارینی دا تصدیقله‌مکدن باشقا چاره‌سی قالمیر. حکایه‌لرین بوتونونده بیز قادین حقوقونو، اجتماعی و اخلاقی بیر موستویده چؤزولمه‌لرینه شاهید اولوروق. بیر سیرا فئمینیست متفکرلرین اؤنم وئردییی جینسی ایستکلره بو اثرده دئمک اولار راست گلمیریک. حکایه‌لرین چوخوندا، کیشی اؤزونه حاق بیلدیک‌لرینی، قادین دا قارشیلیقلی اولاراق اؤزونه حاق بیلدیینی وورغولاییر. اونون ایستک‌لری‌نین
@dusharge
#آردی_وار 👇👇👇
#خانیم_الی (حکایه توپلوسو)
#همت_شهبازی
#فرانک_فرید #خانیم_الی حکایه‌لرینده حکایه‌چیلیک اوسلوبونو حادثه مرکزلیکدن چیخاریر.#حکایه‌لر، حادثه‌‌لر اوزره قاباغا گئتمیر. اونون اساس قایغیسی حکایه‌نی یازیچی یا تحکیه‌چی تحکیه‌لری اوزره قورماقلا اوزرینه مقصد گؤتوردویو مضمونلا اویغون اولاراق #سوژئت‌لر اوره‌تمکدیر. بیز بو حِکایه‌لرده حکایه‌لرین حادثه‌‌لردن یاخا قورتارماسینی، سربست‌لشمه‌سینی گؤروروک. حادثه‌‌نی عوض ائدن سوژئت یازیچینین یازارلیق قابلیت‌لرینی ده گؤستریر.
#خانیم_الی توپلوسونون بوتون حکایه‌لرینده قادین تصووراتی، اونا قارشی اولان باشقا جینسلی انسانلارین باخیشلاری قاباریلیر. بوتون بو آنلاری گؤسترمک اوچون یازیچی حکایه‌لرده حادثه تؤرتمیر. حکایه‌لرده کاراکتئرلرین -بوتونلوکله قادین کاراکتئرلری- حیاتینی گرگین‌لشدیرن حادثه‌‌لر یوخدور. حکایه‌ده #توققوشما (کشمکش، جدال) و #تحکیه_حرکتی (عمل داستانی) ده یوخدور. یازیچی بوتون بونلارین یئرینه کاراکتئرلرین اولدوغو دورومو، توتدوغو مؤوقعیتلری روایت ائدیر. بئله اولان حالدا بیز اونون کاراکتئرلری‌نین داخیلی ائموسییالارینی، روحی چالخینتی‌لارینی، قادینا عاید اجتماعی قاداغالاری و فردی رئاکسییالاری گؤروروک. (بو حاقدا نمونه‌لر چوخدور). بونا گؤره اونون حکایه‌لری « #دوروم situasiya حکایه‌لری»دیر. حکایه‌لر بویو هر بیر کاراکتئرده عکس اولونان هر بیر دوروم نمونه‌وی و #تیپیک اولاراق اونا تای اولان باشقا انسانلاری دا احاطه ائدیر. نمونه‌وی اولان قادین تیپ‌لری‌نین توتدوغو مؤوقعیتلری، یاشادیغی حیاتی تکجه حکایه‌ده گئدن کاراکتئرلره عاید اولدوغونو سانماق یانلیشدیر. چونکو توپلومدا بونلارا تای سایسیز قادین نمونه‌لرینی، یا اونلارا عاید اولان باشقالارینین باخیش نمونه‌لرینی تاپماق چتین دئییل. بونا گؤره بو حکایه‌لرده اولان دوروملار عمومی حال داشییاراق اونلارین خاراکتئر اوخشارلیقلارینی دا گؤسترمک اولار.
بو کیتابدا اؤنملی مسئله تحکیه‌چی‌نین تحکیه باجاریغیدیر. حکایه‌لرده، حکایه‌نین ایره‌لیلمه پروسئسی گؤز قانشاریندا اولان سوژئت‌لردن تشکیل تاپیر. یازیچینین بدیعی باجاریغی دا اورادا بللی اولور کی گؤرونتوده اولان بو ساده سوژئتلرین آرخاسیندا بؤیوک معنالاری دا اوخوجویا اؤتوره بیلیر: «بیرگه درسه باخاردیق، چوخ دا اونلاردا؛ منیم بؤیوک قارداشیم وار ایدی، اونون یوخ» (ص ۱۰) تحکیه‌چی اوشاقلیق دوستو اولان «فهی»دن دانیشارکن اوخوجویا بوندان آرتیق بیلگی وئرمیر. نه‌دن فهی‌گیلده درسه باخماسینی آچیقلامیر. عینی حالدا درحال سونرا، منیم بؤیوک قارداشیم وار ایدی جومله‌سینی ده نه‌دن استفاده ائتمه‌سینی ده آچیقلامیر. بو جومله‌لر ایلک باخیشدا ساده جومله‌‌لردیر. آنجاق منیم بؤیوک قارداشیم وار ایدی دئدیکده عنعنه‌وی توپلومدا (جامعه سنتی) اولان بؤیوک تصوورو سورغو آلتینا آلیر. اونو آچیقلادیقدا «قیز باشقا ائوه گئتمه‌مه‌لیدیر، گئدرسه اوردا بؤیوک اوغلان اوشاغی اولدوقدا آدینا سؤز چیخماق احتمالی اولدوغو اوچون اورادا قالمامالی‌دیر» کیمی سیستئم‌لشمیش عنعنه‌وی دوشونجه طرزلری اونو سیخینتیدا ساخلایاراق بوتون آرزو و ایستک‌لرینی، سربست‌لیینی پوچا چیخاراجاقدیر. سؤزوم اوندادیر کی یازیچی ساده معين بیر جومله‌‌نین آرخاسیندا بؤیوک معنانی گیزلتدییی ده اورتایا قویولور. بونلارا تای جومله و ایفاده‌لری بو توپلودا گؤردوکده یازیچینین نه قدر اجتماعی بیر پسیکولوق کیمی هر نه‌یین داخیلینه گیرمه‌یی باجارماسی اوزه چیخیر. اثرین اؤنملی غایه‌سی ده ائله توپلومون قادین‌لارا یؤنه‌لن بو کیمی دوشونجه و تصوورلری اورتادان قالدیرماقدیر.
بو حکایه‌لرین مرکزینده استثناسیز اولاراق قادین حیاتی و اونون قارشی طرفی یعنی کیشی‌لرله اولان مناسیبتلرده آخان عنعنه‌وی باخیشلار، قاراباسمالار و قایدا قانون یئرینه ایشله‌ین آشیری اینانجلار دورور. قادین مرکزلی اولان حکایه‌لرین هر بیریسینده قادینلارین اجتماعی حیاتدا اولان مسئله‌لرینه توخونولور. بونونلا باغلی منه چوخ ماراقلی اولان جهت یازیچینین شعارچی تفکردن قیراقدا قالماسی‌دیر. چاغداش دؤنمده خصوصی ایله #فئمینیزمین یایغینلاشماسی ایله ایلگیده اولاراق قادین حاقلارینی ایسته‌مک، بیر نوع پوز وئرمه پروسئسینه چئوریلمیشدیر. آنجاق بو حکایه‌لرده قادین ایستکلری، اونون پروبلئملری او قدر نورمال حال آلیر کی آرتیق اوخوجو بئینینده مسئله‌نین ایناندیریجی و گئرچک حاللارینی دا تصدیقله‌مکدن باشقا چاره‌سی قالمیر. حکایه‌لرین بوتونونده بیز قادین حقوقونو، اجتماعی و اخلاقی بیر موستویده چؤزولمه‌لرینه شاهید اولوروق. بیر سیرا فئمینیست متفکرلرین اؤنم وئردییی جینسی ایستکلره بو اثرده دئمک اولار راست گلمیریک. حکایه‌لرین چوخوندا، کیشی اؤزونه حاق بیلدیک‌لرینی، قادین دا قارشیلیقلی اولاراق اؤزونه حاق بیلدیینی وورغولاییر. اونون ایستک‌لری‌نین
@dusharge
#آردی_وار 👇👇👇