@dusharge || همت شهبازی
287 subscribers
119 photos
2 videos
30 files
346 links
@dusharge
کانالدا کی یازی‌لاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراک‌گذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
Download Telegram
#قهرمان_يازيچيلار_چاغي

#ياشار_کمال
چئويرن: قدير اسماعيل

"يوخسوللوغو، حاقسيزليغي سؤيله مک، سؤيله يه بيلمک آرتيق قهرمانليق اولماقدان چيخمالي و بونلار يازيچيلارين بيرينجي وظيفه سي اولماليدير. بير يازيچي نين برابرليیي مدافعه ائتمه سي، ازنلره، استيثمارچي لارا قارشي چيخماسي دؤوروموزده عادي بير حالدير. بونو وظيفه اولاراق قبول ائتميه ني کيمسه انسانليق و وطنداشليق بورجونو يئرينه يئتيرن يازيچي سايمير. بيزده ده بئله اولمالي دئييلمي؟ آمما هاني؟!"
بيز نه دئييريک؟ برابرليک اولسون، انسان انساني قول ائتمه سين، انسان آزاد اولسون - دئييريک. دؤوروموزده ياشايان بير يازار اوچون بوندان طبيعي بير ايستک، بوندان ياخشي نيت، بوندان گؤزل آرزو اولارمي؟! دونيانين بوتون ويجدانلي يازيچيلاري بونو ايسته يير. هئچ کيم ده اونلارا "نه ائديرسينيز؟"، "گؤزونوز اوستونده قاشينيز وار" دئمير. بو دئديکلريمي ويجدانلي يازارلار يوز، يوز اللي ايلدن بري طلب ائديرلر. يازيچيلار خالقلارين دانيشان ديلي دير. و اونلار چوخ زامان اوزرلرينه گؤتوردوکلري بو مسئوليتين عؤهده سيندن بؤيوک سعي لرله گلميشلر، گليرلر.
بيزيم يوردوموزون گئرچک لييي باشقا ميللت لره باخاندا بلالي بير گئرچک ليک دير. بيزيم يازيچيلاريميز دا بو مسئوليتين آلتيندان آز دا اولسا، اللريندن گلن قدر چيخماغا چاليشيرلار.
اينسانلاريميز تورپاق کؤله سي. بير چوخ اينسانلاريميز ماغارادان بئتر ائولرده ياشايير. گئدين شرقي آنادولويا، مينلرله کند گؤره جکسينيز، ائولري يئر آلتيندا. بونلارين يئر اوستونه چيخماسيني ايسته ييريک. ايسته ييميز او قدر کيچيک بير ايستکدير کي! بونلاري يئر اوستونه چيخارتماق چتينديرمي؟! اينسانلاريميز آراسيندا داش قوووقلاردا ياشايانلار دا وار. بيزلر يازيچي کيمي بوندان اوتانيريق.
اينسانلاريميز بو وضعيتدن نئجه قورتاريلا بيلر؟ بير چوخلاريميز بونون علمي يوللاريني دا سؤيله يير.
مکتبلريميز يوخ. سکسن فايزيميز اوخويوب-يازا بيلمير. دئييريک کي، تجروبه دن کئچيريلدي، کؤي اينستيتوتلاريني آچمادان خالقيميزي اوخودا بيلمريک.
مئشه لريميز يوخ اولور. علم آداملاريندان سيتاتلار گتيريريک. بونون چاره سيني گؤستريريک. کيمسه مباحثه ائتمک لزومو بئله دويمور. سانکي داشا سؤيله ييريک.
آغالار ايش گؤرن بير مأمورو منافعلري نامينه چاليشديريرلار. بيز بونو بوتون چيلپاقليغي ايله اورتايا تؤکوروک. قيامت قوپور. سوس، اولماز!
گئريليک لرله، حکومت لرين يانليش ايشلريله آمانسيزجاسينا دؤيوشوروک. چوخوموز حبس اولونوروق.
بيزيم بو گؤزل يوردوموزو بير ياساقلار يوردو حالينا گتيرميشلر. ائله گولونج و قورخونج ياساقلارلا قارشي-قارشييا قاليريق کي، بيلميريک نئيله يک. "آماندير"، "ائتمه يين- ائله مه يين"- بو يورد بو قاداغالاردان بو گونه دوشدو. بير-بير اثباتلاييريق. سؤيله دييميزه گولن بئله تاپيلمير. بوشلوقلارا سؤيله ييريک درديميزي.
بوتون دونيا بيزيم گئريده قالميش بير توپلوم اولدوغوموزو بار-بار باغيرير. اللرينده آچيق-آشکار، دوغرو-دوروست ستاتيستيکا وار. نه يئيير، نه ايچيريک، هاردا ياتيب قالخيريق، هامي، هامي هر شئيي بيلير.
بيز ده بونو اينکار ائتميريک. ايشيميزه ياراياندا، فورصت دوشنده: "بيز گئري قالميش جمعيتيک"- دئيه باغيريريق. رسمي شخصلر، علم آداملاريميز، هاميميز سؤيله ييريک.
هاميسي گؤزل، چوخ ياخشي... آمما بونو رومان اولاراق يازدينمي -قيامت، پيئس ائتدينمي - قيامتين قيامتي! کينويا ايسه هئچ ياخينلاشا بيلمزسن. بير سئنزوراميز وار کي، نفس آلديرمير. قورخونج خيال کيمي قارشيندا.
باخ، بيزيم يازيچيلار بوتون بونلارا قارشي چيخيرلار. قارشي چيخينجا نه اولور؟ ارتجاع و حکومتله اوزلشيرلر. بونا گؤره باشلارينا اينانيلماز ايشلر گلير.
بو زامان خالق نه ائدير؟ حاقلي اولاراق، بئله يازيچيلاري قهرمانلاشديرير. يازيچيليق اؤلچوسو بير يانا قويولور، اورتادا بير ايگيدليک اؤلچوسو قالير.
"واي ددم، واي، فيلانکس بير #رومان يازميش کي، هر صحيفه سينده يوخسوللوق! يازيچي دئييل، قهرماندير! شير اورکلي بير آدامدير!"
"واي ددم، واي، فيلانکس بير پيئس يازميش کي، بو پيئسه گؤره حبس اولونماسا، اليمي کؤکوندن کسه رم. بو يازيچي آغالاري اولمايان کيمي اله سالميش. دئيه سن، هئچ قورخمور. يا دا جانيندان بئزيب".
" بير #اوچئرک {مقاله، رساله، شرح، رپورتاژ} يازميش کي... اوچئرک دئييرم سنه! مالاريادان اؤلن لري، پلانتاسييا {تارلا ؟} صاحیب لري نين حيله لريني ائله تصوير ائدير کي، بو يازيچي نين باشينا مطلق بير ايش گله جک".
"بير فيلم چکيبلر کي، اگر سئنزورا دا بو فيلمي بوراخارسا... نه ائتميشلر؟ فيلمده آياق يالين کندلي گؤسترميشلر. احسن بو آداملارا! بؤيوک قهرمانليق! آياق يالين کندلي ها!.."
حقيقتن ده، يازيچيلاريميز يوخاريداکي کيمي اؤيگولرله قارشيلاشيرلار.

@dusharge
#حکایه یوخسا #اؤیکو || #همت_شهبازی


#ادبیات_سئون‌لر گروهوندا، مهمت گوموش‌کیلیج-ین #اؤیکو کلمه‌سی اوزرینه بیر یازیسی پایلاشیلدی. بو کلمه‌‌نین بیزیم ده ادبی محیطیمیزده یوخاری فاییزدا استفاده اولونماسی‌نین شاهیدییک. چوخدان ایدی بیر آچیقلاما یازماق ایستیردیم. بو یازی‌نین یاییلماسی، فیکیرلریمی عرصه‌یه گتیرمه‌یه بیر واسیطه‌ اولدو.

بورادا داها چوخ «اؤیکو» آنلاییشی دارتیشیلاسی موضوع‌دور. مقاله‌ده «اؤیکو» سؤزونون کؤک‌لری حاقدا بیلگی‌لر وئریلیر. بو مقاله‌نین بیر یئری ایله راضی دئییلم. کلمه‌نین اویدورما اولماسی ایله. مقاله‌ده دئییلدییی کیمی اؤیکو سؤزونون کؤک‌لری #دیوان_لغات‌_الترکده و #قوتادغوبیلیکده ده واردیر. آنجاق بو گونکو کیمی ایشلنمیر. داها دوغروسو بو گون اؤیکو کیمی ایشله‌نن سؤز کئچمیشده « #اؤیکون» کیمی وار ایمیش؛ و بونون دا معناسی «تقلید ائتمک»دیر. داها دوغروسو « #اؤیکونمک» یعنی تقلید ائتمک.
مقاله داها چوخ بو کلمه‌نین کؤکو اوزرینده دایانیر. آنجاق #استانبول_تورکجه‌سینده و اورادان بیزیم ادبیاتیمیزدا ایشله‌نن «اؤیکو» سؤزو، بیر نوع ادبی روایتین و باشقا سؤزله «حکایه» آنلاییشی‌نین قارشیلیغی کیمی ایشلنمکده‌دیر. مقاله‌ده یانلیش اؤنری ده وئریلیر. اورادا بو کلمه‌نی کیچیک حکایه، و یا فرانسا دیلینده اولان نووئل سؤزونون قارشیسیندا استفاده اولونماسینی تکلیف ائدیر. بو اؤزو داها یانلیش‌دیر.

منجه #اؤیکو سؤزونون #لغتجه معناسینی نظره آلاراق کؤکو بیر #نظری دارتیشمایا قاییدیر. #افلاطون ایله #ارسطونون صنعتین رئال اولوب اولماماسی مسئله‌سینده مباحثه‌لری بو سؤزون آنلاییشینی بیزه آچیقلایا بیلر. افلاطون شاعیرلری اؤزونون الوئریشلی توپلوموندان (مدینه فاضله) قووب چیخاریر. اونلاری حقیقتی تقلید ائتدییی اوچون قینایاراق، همی ده هئچ بیر فایدالاری اولمادیغینی سؤیله‌ییر. اونون نظرینده صنعتکار وار اولان شئیین اوزوندن رساملیق ائدیر. حقیقت، رئاللیق اؤزو اولدوغو حالدا، صنعتکار اونون اوزونو یئنیدن چکیر. بو رئاللیقلار اؤزو تقلیدی رئاللیقلاردیر. ایندی صنعتکار بو تقلیدی رئاللیقلاری یئنیدن عکس ائتدیردیکده تقلیدی بیر داها تقلید ائدیر.

ارسطو بو نوع ادبی تقلیدین آدینی #میمه‌سیس MIMESIS قویور. افلاطون میمه‌سیسی، حادثه‌لرین روایی خطی حساب ائده‌رک اونو داها چوخ اجرا ائتمکده گؤرور. یعنی او ایکی نوع تقلیدی روایته اینانیر: میمه‌سیس کی داها چوخ اجرا اولونور. بونا نمونه « #پیئس»لردیر. ایکینجیسی ائپیک ایفاده‌لی سوژئت خطی کی داها چوخ ناغیل اولونور. بونا دا اؤرنک #ائپیک_شعرلردیر. مثلن #هومئرین اودیسه‌سی. بو ناغیل ائتمه جریانی 18.جی عصره‌جک داوام ائدیر. بو زاماناجاق بو نوع روایتین و ادبی ژانرین آدینی « #رومانس» آدلاندیرماق اولار. بو تاریخدن بویانا روایت صیرف رئاللیقلاری تقلید ائتمیر. بو زاماندان ادبیاتین باشقا #ژانری یعنی « #رومان» ظهور ائدیر. رومان #رئالیزمله باشلادیغینا باخمایاراق صیرف رئاللیقلاری عکس ائتمیر. اونو تحلیل ائدیر. اونو یئنیدن یارادیر. اونو نئجه دئیرلر قورتدالاییر. بو زامانین روایی ژانرلاریندا رئال، داها اؤزونو گؤستردییی رئاللیق دئییل.
اؤیکو سؤزونو حکایه یئرینه ایشله‌دن‌لر یوخاریدا دئدییمیز ایلک آنلاییشی نظره آلاراق یارادیرلار. داها دوغروسو اونلار روایتی #تقلیدی_سوژئت بیله‌رک رئاللیقدان صیرف تقلید ائتمه آنلامیندا بیلدیک‌لری اوچون بو سؤزو یانلیش اولاراق استفاده ائتدیلر. اونا گؤره کی آرتیق سوژئت، گئرچک‌لیین تقلیدی دئییلدیر. بونا گؤره بؤیوک بیر ادبی ژانری عکس ائتمک اوچون، اؤیکو کیمی دار معنالی بیر آنلاییشا سیغیندی. بو ایسه سوژئته سؤیکه‌نن بوتون روایی‌-‌ادبی ژانرلارین یانلیش تصوورو ایدی. منجه بو گون #حکایه یئرینه #اؤیکو سؤزوندن استفاده ائتمک یانلیش بیر حقیقت‌دیر. اونا گؤره کی فارس‌لار دئمیشکن «نقض غرض»دیر. حکایه‌نین ادعاسی رئاللیق‌لاری یئنیدن چؤزمک‌دیر، اونو تقلید ائتدیکده ایسه هئچ بیر شئی الده ائده بیلمه‌یه‌جکدیر.

https://telegram.me/dusharge
#حئکایه، #حیکایه، #اؤیکو


#محمد_صبحدل جنابلاری #نثر ژانریندا تانینمیش، همی ده بو ساحه‌ده اؤزونه عاید اولان نظری تاپینتی‌لارین اوزمانی‌دیر. بو تاپینتی‌لار همی ده یئرلی تاپینتی اولدوغو اوچون اؤنملی‌دیر. اونا گؤره کی بو نظری تاپینتی‌لار دوغما تاپینتی‌لاردیر.

سایین #ایواز_طاها، اؤزونون شخصی کانالیندا منیم «#حکایه یوخسا #اؤیکو» باشلیقلی یازیما بیر یادداش یازدی و سونرا دا سیلدی. یادداشدا بو موضوعا گئنیش یئر آییراجاغینی سؤز وئرمیشدی. یادداشدا منیم یازیمین خلاصه‌سینی گتیرمیشدیر. آنجاق منیم آدیما اشاره ائتمک یئرینه #دوستلارین_بیری کیمی ایفاده‌سیندن استفاده ائتمکله سانکی قارشی طرفله کوسولو اولدوغونو گؤسترمیشدیر. بلکه ده منیم ناراحات اولاجاغیمی گومان ائتدییی اوچون آدیمی یازمامیشدی. آنجاق بورادا ناراحات اولاسی بیر شئی یوخدور. فیکیر مبادله‌سی وار. طبیعی کی بو حاقدا اونو و باشقا اوزمانلاری دینله‌مک مسئله‌یه آیدینلیق گتیرمکده یاردیمچی اولا بیلر.

ایللر اؤنجه سئویملی #صبحدل جنابلاری سایین #رضا_کاظمی ایله ادبیاتیمیز حاقدا بیر دانیشیق آپاردی.بو دانیشیغین بوتونونو هر بیر ادبیاتچی اوچون اوخوماسینی فایدالی بیلیرم.( #لینکینی وئرمیشم) همان دانیشیقدا موضوعا عاید بیر سورغویا دا جاواب وئریر #صبحدل جنابلاری.اونو سیزلرله پایلاشماق ایستیرم. خاطیرلادیرام یازی‌نین #عنوانی بیزیم طرفدن‌دیر:

سایغی ایله- #همت_شهبازی

##

#سوال:
بو دانيشيقدا، «داستان کوتاه» آنلاميندا «اؤيکو» دئديييمده، سيز کسکين­ليک­له «حيکايه» سؤزونو ايشلَتدينيز... يازي شکلينده گئتمه­‌دييي دارتيشمالاريميز قيراقدا قالسين، آنجاق سيزه اورَکدن سايغي بَسله ­ديييمدن، بورادا بوتونلوک­له «حيکايه» سؤزوندن يارارلانديم.  بو وورغولامانين سببي­ نه­‌دير؟ نييه «حيکايه»؟!

#جاواب:

#تحكييه ژانرلاري آراسيندا اولان حودود چوخدا موعيين جيزگي­لرله آيريلمير و اوصولن تركيب ائتمه­ نين بوتون صنعت ژانرلاريندا اساس رول اويناديغينا دوشونرسك، هئچ بير بؤيوك اثري موطلق ايدديعا ائتديي ژانرين سينيرلاريندا گؤره بيلمه­‌يه­‌جه‌ييك. آمما بو حودودو تعيين ائتمه ادبي تنقيدين اساس لوازيماتيني الده ائتمك دئمكدير.ان اسكي دؤورلردن ياشايان تحكيه­‌چيليك، موختليف زامانلاردا و شراييطده موختليف اؤزللييه داياناراق فرقلي ژانرلارين يارانماسينا سبب اولموشدور. #كلاسيك فضادان #مودئرن فضايا گيرديكده هر ژانر اؤزونو يئني شراييطله تطبيق ائديب، اؤز مودئرن ادبي نؤوعونو ياراتميشدير. مثلن «رومان»، «رومانس»ـين مودئرنلشمه­ سي­ دير و « #حيكايه» ده؛ « #ناغيل»، « #تمثيل» و « #حيكايت»ـين يئريني توتوبدور. مودئرن تحكييه نؤوعو، كلاسيك نؤوعلري­له، اثرين داخيلي ديالئكتيكاسينا اساسلانمادا فرقله‌نير. بورادا اينسان پسيخولوگيياسي و حاديثه‌لرين داخيلي نه­‌دن­‌لرينه ديققت واردير.بو فلسفه­ سي دييشميش ژانرلارين، اسكي فورمالاريلا آددا دا  فرقلريني نظرده توتماميز گركدير. يعني تئرمينلري عئلمي و ديلين طبيعي آخاريني نظرده توتاركن ياراتمالي­ ييق. مودئرن تحكييه ­نين اساس قايناغي غرب اولان يئرده اورادا گئدن تئرمينلرين قبولا آلينما پروسه­ سي بوتون دونيا ادبيياتلاريندا اؤرنك كيمي گؤتورولموشدور. بعضن تئرمين ائله اورادان گلميشدير. ميثال اولاراق هئچ كيم «رومان» سؤزجويونه يئرلي بير قارشيليق تاپما سيخينيسيندا دئييل. ائله همين مئتودا اساسلانساق كلاسيك نؤوعلريميزي «ناغيل» عونواني آلتدا يئكونلاشديرماق اولار. «خالق ناغيللاري»، «تمثيل­لر»، «حيكايت­لر» و باشقالاري بوسيرادان­ديرلار. يعني هاميسي شيفاهي­لييه و ديالئكتيكانين ضعيف گئتمه­‌سي اؤنونده آچيق تخييوله دايانيرلار. «ناغيل» سؤزجويونون ده عربجه­ ده «نقل» سؤزجويوندن اولماسي بو مسله‌نين اينگلتره ­ده «Tale» سؤزجويونون نه درجه ­ده يئرينه اوتورا بيلمه قابيليتيني گؤستره بيلر. تحكييه­ سؤزجويو ايسه «Fiction» يئرينده اوتورمالي­ دير. مودئرن تحكييه ژانرلاري اؤز آدلاريلا تانيليرلار. « #رومان»، « #پووئست»، « #اوچرئك»، « #فئليئتون» و ان چوخ موناقيشه­ لي و ايمكاناتلي ژانر اولان « #حيكايه» ژانري. بونلار هاميسي مودئرن تحكييه ژانرلاري­ ديرلار. آمما «حيكايه» ژانري حاقدا نئچه ايضاحي گركلي سانيرام.بو ژانري «حيكايت» نؤوعونون مودئرنلشميشي كيمي ده قلمه وئرمك اولار. «رومان» سؤزجويونون ده «رومانس» سؤزجويونه بنزريشي همين فلسفه اساسيندا اولموشدور. يعني «حيكايت»، «حيكايه»­يه چئوريلينجه مودئرنلشمه پروسه­ سيندن كئچمه­ لي­ دير. ايلك مودئرن تحكييه ­چي­ لر بو يازديقلاري و غربده «Short story» آدلانان ژانري «حيكايه» آدلانديرميشلار. هئچ بير كلاسيك متنده «حيكايه» محض بو فورمادا ايشله ­نيلمه­ ميشدير. البتته ايلك يازارلار او زامانين عرب اليفباسيندا يازديقلاري متنلرده فونونتيك قايدالاري نظرده توتولماديقلاري اوچون بو سؤزجويو «حكايه» فورموندا يازميشلار.

@dusharde
#آردی وار👇👇
@dusharge || همت شهبازی
هیأت داوران همچنین با اکثریت آرا رمان پرنده‌ها دیگر نمی‌ترسند نوشته رقیه کبیری را که حمزه فراهتی از زبان ترکی آذربایجانی به فارسی برگردانده و نشر نشانه آن را انتشار داده به دلیل کاربست درست سازه‌های داستانی، پیوند خلاقانه میان دو مقطع تاریخی، صداقت در پرداخت…
#رقیه‌_کبیری‌نین تحکیه اوسلوبو

یازان: #همت_شهبازی

#باشلانیش:
رقیه کبیری‌نین #قوشلار_داها_قورخمورلار» رومانی #مهرگان ادبی اؤدولونده تقدیره لاییق گؤرونمه‌سینه سئویندیم. اونون یارادیجیلیق استعدادینی نظره آلدیقدا، بوندان دا یوکسک یئرلره لاییق اولماسی دوشونجه‌سینده‌یم. بو ادبی اؤدولون مکافات قازانان اثرلرینی اوخومامیشام. آنجاق #ژوری_هیئت‌لری‌نین ایللر بویو یازیب یاراتدیقلارینی و اونلارین موضوع حاقدا نظر صاحیب‌لری اولمالاری‌نین آلتینا جیزیق چکمک اولار. اونلارین پروفسیونال یاناشمالاری‌نین بیر دلیلینی ده ائله، رقیه خانیم کبیری‌نین آدی گئدن اثری حاقدا وئردیک‌لری کیچیک نظرده گؤرمک اولار. اثری اوخویانلار، اونلارین دئدیک‌لری بو کیچیک نظرلرینی، اوبیئکتیو بیر نظر اولدوغونو تصدیقله‌یه‌جک‌لر. طبیعی کی بو ادبی اؤدولون تنقید ائدیجی مقامی‌ دا واردیر. او دا اؤلکه داخیلینده اولان دیل‌لرین ادبی یارادیجیلیق‌لارینی مکافات قیراغی باشقا بیر بؤلوم کیمی گتیریلمه‌سی‌ و اونلاری یئنه ده مجبورا اؤلکه‌نین رسمی دیلینه ترجمه ائدیلمه‌سی‌دیر. #مستقل_ادبی_مکافات، ادبیاتا #دئموکراتیک یاناشماق ایسته‌ییرسه اونلاری اؤز دیل‌لرینده یازیلان اثرلر ایله اؤدول‌لندیرمه‌لی ایدی. بو دیل‌لرده یازیلان اثرلری یازدیقلاری دیلده قبول ائتمه‌لی ایدی.

رقیه کبیری‌ #آنا_دیلیمیزده یاراتدیغی نثر اثرلری‌نین بدیعی کیفیتینه گؤره، همی ده سایجا چوخلوغونو نظره آلاراق کیفایت قدر ادبی محفلیمیزده تانیتدیریلماییب‌دیر. بوگونه قدر نثر ساحه‌سینده (من بیلیب اوخودوغوم قدر) بئش رومان، بئش حکایه‌لر توپلوسو و ایکی سفرنامه نثری‌نین چاپ اولماسینا شاهید اولموشوق.
«قوشلار داها قورخمورلار» اثرینه گلدیکده ایسه دئمک اولارکی اثر اوچونجو شخص دیلی ایله دئییلیر. عمومیتله رقیه کبیری، بو دیلین عوض ائدیلمز بیر استفاده‌چیسی‌دیر. بو چوخ حاللاردا یاخشی آلینیر. تکجه #ائویم رومانیندا سئچدییی بو دیل‌له راضی‌لاشا بیلمیرم. اونون دا خاص سبب‌لری واردیر.
رومانین تحکیه زامانی بلکه ده بیر ساعاتین ایچینده اولونور. نیلفرله نرگیز دنیز ساحیلینده یئرلشن لؤتگه‌ ایچینده تانینمادان بیر بیرلرینه تصادوفی اولاراق یاخینلاشیر. داها دوغروسو اونلار لؤتگه ایچینه اوتوروب یئره دوشدوکده رومان باشلاییب سونا چاتیر. حادثه زامانی ایسه، #دئموکرات_فرقه زامانیندان بو گونه‌دک اوزون بیر زامانی احاطه ائدیر.
تحکیه ایکی قولدا ایره‌لی گئدیر. نیلفرله نرگیزین حیات‌لاری چرچیوه‌سینده. هر ایکیسی سولچو بیر حرکاتا باغلی‌لیقلاری اولدوغو حالدا زامان سوره‌سینده دوشونوب ایناندیقلاری دوشونجه‌نین بهره وئرمه‌مک فاکتورو اثرین سؤز قونولارینا چئوریله‌رک اونون موتیو مرکزینده دایانیر. عمومیتله «قوشلار داها قورخمورلار» رومانی ایله «ائویم» رومانی آراسیندا اوخشارلیقلار چوخدور. هر ایکی روماندا موتیو باخیمیندان یاخینلیق‌لار وار. سیاسی مبارزه نتیجه‌سینده –خصوصیله هر ایکی اثرده سولچولوق جریانی ایله باغلی- سینیخیب یئنیلن انسانلارین دوشونجه طرزلرینی گؤرمک اولور. اونلارین آراسیندا مبارزه طرزلری‌نین ده اوخشارلیقلاری واردیر. عمومیتله مبارزه‌نی، مدنی حالدا یعنی اعلامیه یایماق و کوتله‌نی اویاندیرماق مسئله‌سینده گؤردوک‌لرینی بیلیریک. هر ایکی رومانین قهرمانلاری، توپلومون اوخوموش و ضیالی قاتلاریندان اولماسی دا باشقا بیر اوخشارلیق‌دیر. (بونو بیز «مر آغاجی‌نین کهربا گؤزلری« و «یئردن اوجا تورپاق» رومانلاریندا دا گؤروروک).
بو ایکی رومانین #تحکیه_اوسلوبو دا عینی‌دیر. هر ایکی روماندا سوژئت‌لر قهرمانین حال حاضیردا دوردوغو زامان و مکاندان کئچمیشه آخیر، آرا سیرا حالا گلیر. داها دوغروسو تحکیه زامانی کئچمیشله ایندی آراسیندا گل‌-‌گئت ائدیر. قهرمانلارین بئینی بو ایکی زامان آراسیندا اولایلاشان حادثه‌لرله اویغون آخیب گئدیر. تکجه «ائویم» رومانیندا بو بئیین آخما جریانی‌نین هم سورعتی، هم ده تحکیه بیتیشیک‌لییی تئز تئز اولور. بونا گؤره ده «ائویم» رومانی بو تئکنیکی یئرینه یئتیرمکده داها سیخلیق حال داشییر. یعنی سوژئتین تئز تئز بیتیشیک‌لییی، رومان یازاری‌نین روایت استراتئژیسینی هم گوجلندیریر، همی ده مدرن‌لشدیریر. «قوشلار...» رومانیندا ایسه، سوژئت‌لر آراسیندا بعضن حتتا نئچه بؤلوم مسافه واردیر. بونا گؤره ده #رومان سوژئتی او قدر ده یاخینلاشماییر. حتتا رومانین ایکی قهرمانی اولان نیلفرله نرگیزین باشینا گلن حادثه‌لری آیری آیریدا بیر رومان کیمی ده یازماق اولاردی. ساده‌جه یازیچی اونلاری دنیز ساحیلینده گؤروشدورمه نؤقطه‌نظرینی نظره آلاراق اونلارین سوژئت اورتاق‌لیقلاری دا بیر بیرینه یاخینلاشیر. اونلارا عاید اولان سوژئت‌لر آیری آیریجا سوژئت‌لر حساب اولونا بیلردی.
رقیه کبیری‌نین اثرلری‌نین بؤیوک استعدادی، #سوژئت_چئشیدلییی‌دیر. سوژئت چئشیدلییی‌نین اساس فاکتورور، اونلاری #آسلاق ساخلاییب (تعلیق) اونونلا باغلی یئنی
@dusharge
« #سورگون» بؤیوک بیر « #رومان»دیر

یازان: #همت_شهبازی


#قارا_چوخا” اثری عنعنه‌وی رئاليستي حئكايه‌لردن سئچيلير. بونونلا بئله قاراچوخا حئكايه‌سيني نثريميزده ايلك #مدرن حئكايه كيمي ده تانيماق اولار. چونکو كاراکتئرجه اوبراز یاراتماماق یؤنه‌لیشی و اوخوجونون رئال حئکایه قایدالارینا آلیشدیغی (عادت ائتدییي) اؤزللیک‌لره قاتیلماسی و ایکینجی شخص عوض‌لییی دیلی (زبان دوم شخص) ایله سؤیله‌نیلمه‌سی بو حئکایه‌نی رئالیزمدن قیراراق اونو مدرن و بعضن ده “ذئهنین آخیشقان” (جریان سیال ذهن) اوسلوبونا یاخینلاشدیریر. چونکو حئکایه‌نین باش‌كاراكتئری “ایلقار عمی” اؤزونون گیزلی دویغولارینا مراجعت ائدیر....
نثریمیزین قیتلیق چاغیندا مرحوم #صباحی اؤزلویونده رئال نثریمیزین تمل داشینی قویدوغو کیمی، “ #منظوری” ده تکلیینده رئال – مدرن آراسیندا کی بوتون بوشلوقلاری دولدورور...

#آذربایجان_نثرینده بوشلوقلارین درین و آجیناجاقلی اولدوغو نتیجه‌سینده بعضن بوتون بوشلوقلاری دولدورماق بیر یازارین اوزرینه و بعضن ( #صالح_عطایی‌نین منیم آدلاریم اثرینی نظره آلین) کئچمیش اوسلوبلاری سینامادان اَن یئنی اوسلوبدا یازماق بیزیم نثریمیزین پایینا دوشور. بو مسئله بلکه ده دونیا ادبیاتی‌نین اَن ماراقلی و تایسیز موضوعلاریندان بیری‌دیر. آذربایجان چاغداش نثرینده 200 ایل بوندان قاباقکی یازی اوسلوبلاري (سبک) ایله یاناشی، اَن یئنی اوسلوبلار دا ایشله‌نیلمکده‌دیر. بو باخیمدان نثریمیزین طالعی بیر یاندان آجیناجاقلی، باشقا یؤندن ایسه تک‌-توک اوغورلو یارادیجیلیقلارینا گؤره گووه‌نیلمه‌لی‌دیر.
رئال حئکایه‌لره آلیشمیش (عادت ائتمیش) اوخوجوموز، “ #قارا_چوخا” حئکایه‌سینی منیمسه‌یه بیلمه‌یه‌جک. چونکو رئال حئکایه‌لرده: اولایلار (حادثه)، ائدیم‌لر (عمل داستانی)، دانیشیقلار و صحنه‌جیک‌لر اونون گئدیشاتینی قاوراییر، حال‌بوکی “قارا چوخا”دا اصلینده اولایلار یوخ حددینده‌دیر. چونکو بوتون اولایلار، باش‌كاراكتئرین اؤزنل (سوبیئکتیو، ذئهنی) و شخصی داورانیشلاریندا گیزله‌نیر و اوخوجو یالنیز اونون داخیلینی اوداق (مرکز) توتاراق اؤز قایغی‌کئش‌لییی ایله حئکایه‌نی ایزلمه‌لی‌دیر. بورادا كاراكتئرلر و اولایلار سمبولیک اولاراق قارشی قارشییا دورور. قارشی دورماق ایسه، رئال حئکایه‌لرین اؤنملی اؤزللییندن‌دیر. چونکو اوخوجو اونلاری قارشی قارشییا قویماقلا حئکایه‌نین آنلاییشلارینی آچیقلاییر: #تحکیه‌چی (=راوی) ایله ایلقار، کیملیک (هویت) آنلاییشی ایله کیملیک‌سیز (بی‌هویتی) آنلاییشی، سورگون موضوعسونون ایکی يؤنلو آنلاییشی‌نین قارشیلاشماسی (بونلاری آچیقلایاجاغیق)، گولناز ایله سیرتیق قیز و ...
باشقا بیر یؤندن كاراكتئرلرین دانیشیغی و حئکایه‌چی‌لیک یؤندمی (شیوه روایت داستان) بو حئکایه‌نی رئال حئکایه‌لردن آییریر. بورادا كاراكتئرلرین دانیشیغی آزاجیق دا اولسا بئله، حئکایه كاراكتئری‌نین ايچسل و اؤزنل دونياسيندا دوستاق اولاراق قالیر و ائله محض بو باخیمدان بو حئکایه‌نی #مدرن بیر حئکایه کیمی قاوراماق اولور. چونكو ایلقارین ايچسَل دانیشیقلاریندان سونرا، تحکیه‌چب و یا خود اونون “کؤلگه‌سی”، كاراكتئرین اؤزنل اولان بعضی قارانلیقلارینا آیدینلیق گتیریر. ایلقار دانیشاندا او قدر اؤزونه قاپیلیر کی: سانکی تحکیه‌چی اونون کاناریندا دئییل و اونونلا دانیشماییر. چونكو ایلقار اؤزو بیلمه‌دن ایچ عالمینی عکس ائتدیرمه‌یه باشلاییر و بونا اؤزو ده اعتیراف ائدیر:
“بو باغریمدا قالاقلانان سؤزلر دای منه بیر روح اولوب، جانیمدا آهیللانیب ... باغریما جوغ آتیب جالقالانیب، سارماشیب ...” (ص 76)

“قارا چوخا” حئکایه‌سینی رئال حئکایه‌لردن آییران باشقا بیر عامیل، تحکیه‌چی ایله اونون “کؤلگه”‌سی و عمومیتله حئکایه‌چیلیک (داستانپردازی) اوسلوبونون گئدیشاتي‌دیر. دوغرودور بو كاراكتئرلری بیربیریندن آییرماق چوخ دا چتین دئییل، آنجاق بو ایکی كاراكتئرین یارانیشی و بعضن اونلارین بیربیریله عینی‌لشمه‌سی اوخوجونو آزاجیق دا اولسا دوشوندورور. اونلارین عینی‌لشمه‌سی بیر او قدر ده مرکب اولماماسینا باخمایاراق، اوخوجونو گئرچک بیر حئکایه اوخوماسیندان اوزاقلاشدیریر.
حئکایه‌ده ایکینجی شخص عوضلییی دیلیندن (“سن” دیلیندن) یارارلانماسینا گؤره، “تحکیه‌چی” جوتله‌شیر. آنجاق هر حالدا اونلار بیر نؤقطه‌ده بیرلشیرلر؛ بئله‌کی تحکیه‌چي بعضن مجهول بیر دیل ایله دانیشیر. قاراچوخانين دئييم طرزي‌نين مجهول‌لوغونو " #ميخائيل_باختين"‌ين ايره‌لي سوردويو بير قونو ايله آچيقلاماق ايسته‌ييرم. باختينه گؤره، سؤزجوك‌لرين ايكي‌باشلي ايشله‌يي [كاركرد] واردير. بو ايشلك سؤزجويون اصيل آنلامي ايله ايلگيده اولماقلا ياناشي قارشي طرفي اولان دينله‌ييجي ايله ايلگيده اولدوغونا گؤره‌ ده بير منطيقي سؤيلم [گفتمان] يارادير. باشقا سؤزله بوتون سؤزجوك‌لر "باشقالاريلا" ايليشكيده اولاراق "بيريسيني" يانسيدير.

@dusharge
آردینی اوخویون 👇👇
@dusharge || همت شهبازی
4_182606298435551373.pdf
#حیدربابانین دراماتیک یؤن‌لری
#همت_شهبازی

#دراماتیک_ادبیاتین یارانما تاریخی، تحکیه ادبیاتیندان چوخ چوخ اوزاقلارا گئدیر. بو ژانرین هله ایلک جیددی قورامچیلاری (نظریه‌پرداز) یونان ادبیاتیندا ارسطویا قاییدیر. اونون درامادان دانیشماسی اونو گؤستریرکی اونون زامانیندا، درامانین وارلیغی بیر فئنومئن (پدیده) کیمی تثبیت‌لشمیش و ژانرین ایسته‌نیلن قدر یازیچی و فاناتلاری وار ایمیش. بو ژانر، اثردن اثره، یازاردان یازارا فرقلی یؤن‌لرده استفاده اولونسادا، اساس اؤزللیکلرله همیشه دیققت مرکزینده اولوبدور. یعنی صحنه دوزه‌لیشیندن و اونون توصیفیندن توتموش کاراکتئرلرین گئییم و ظاهیری گؤرونوش‌لرینه قدر استفاده اولونان ایلکه‌لر (پیرینسیپ‌لر) همیشه گؤزدن قاچیریلماز بیر فاکتورلار اولموشدور. ماراقلی‌دیرکی بو ژانرین گلیشمه‌سی ده شعرله باغلی‌دیر. #مدرن_دؤنم ادبیاتیندا، #پوئما ژانری یاراندیقدان سونرا، #درام ژانریندا اولان شعرسل‌لیک، اؤز یئرینی تحکیه‌چیلیکله دَییشدی. بونا گؤره دئمک اولارکی تحکیه ادبیاتی درام ژانری‌نین مدرن‌لشمیش بیر ژانری کیمی باغیمسیز (مستقل) بیر ژانرا چئوریله‌رک #حکایه، #رومان، #پیئس و باشقا #نثر ژانرلارینا بؤلوندو. پوئما ایسه، سوژئتلیک خطینی ایتیره‌رک داها چوخ تیپیک و شعرسل ایمگه‌لره (ایماژ) اوز گؤستردی.

«حیدربابایا سالام» اثری بو سوژئتلیک خطینی ایتیرن تیپیک درامانین تمثیلچیسی اولور. چونکو تحکیه‌چیلیک اوندا یوخدور. یاتیمینا (افقی) بیر جیزیقدا درامانین: صحنه آراییشینی، طبیعت دئکوراسیونونو، و شاقولی بیر جیزیقدا ایسه، تیپیک کاراکتئر و صورت‌لری و اونلارین چئوره‌سینده یارانان گله‌نکسل(سنتی) بیر توپلوم، عایله‌وی و گله‌نکسل ایلیشکی و دَب‌لرین و بونلاری ایفاده ائدن دیل و دئییم قورولوشونون بروزه چیخماسی‌نین شاهیدی اولوروق.
خاطیرلاماسینا هئچ بیر گرک اولمایاراق دئمه‌لییک‌ کی اوستاد #شهریار، اثری یازدیقدا دراماتیک بیر اثر یاراتماق دوشونجه‌سینده اولماییبدیر. آنجاق مطالعه و تجروبه نتیجه‌سینده شاعیرین آلت بیلینجینده (ناخودٱگاه) یئرلشن بو ژانرین اؤزللیک‌لرینی نئچه ساحه‌ده سیرالاییب آراشدیرماق اولار:

۱) صحنه‌لشمه دئکوراسییاسی
۲) تیپیک کاراکتئر و صورت‌لر

 هر بیر دراماتیک اثری حاضیرلاماق اوچون، اؤنجه‌دن اونون دئکورو حاقدا بیر اؤن‌کانتئکست (پیش‌زمینه، پیش‌متن) یارادیلیر. بو دئکورا اؤزونو متنه یاپیشدیریر و متن‌له اویغونلوغو قورونور. بعضن اؤن‌کانتئکست ایشیق و قارانلیق بیر تابلودا یارانیر. بعضن تام آچیق-آیدین، طبیعت تصویرلری یا دا اشیالارین دوزومو ایله پلانلاشیر. حیدربابایا سالام اثرینه باخدیقدا بعضن هر بیر بندینده هم دئکوراسییا هم ده متنین یئتکین‌لیینی گؤروروک. یعنی هم اؤن‌کانتئکست وار هم متن. بو مسئله حیدربابادا ایکی یؤنده اؤزونو گؤستریر: بیرینجی اؤن‌کانتئکست عمومیتله یاتیمینا (همنشینی، افقی) اوخدا (محور) و پارالئل (موازی) بیر جیزیقدا؛ ایکینجیسی ایسه، شاقولی (عمودی، جانشینی) اوخدا. بیرینجی عمومیتله هر نه‌یی اولدوغو کیمی گؤستریر. ایکینجیسی، بیرینجییه دایاناراق سون آنلاییشی قاپساییر. ائله اثرین بیرینجی بندینه باخسانیز بونو گؤره‌رسینیز:

حیدربابا ایلدیریم‌لار شاخاندا
سئل‌لر، سولار شاققیلداییب آخاندا
قیزلار اونا صف باغلاییب باخاندا
سلام اولسون شوکتیزه، ائلیزه
منیم ده بیر آدیم گلسین دیلیزه
(حیدربابایه سلام، بند ۱)
بندین ایلک اوچ مصراعینی، صحنه دئکوراسی کیمی تصوور ائتسه‌نیز سون ایکی مصراع کاراکتئرین صحنه‌یه داخیل اولوب و تاماشاچی ایله ایلگی قورماسی کیمی یوزولور. ایلک اوچ مصراع سانکی صحنه‌ده یئرلشدیریلمیش بیر تابلودور. بو تابلودا، ایلدیریملارین شاخماسی، سئل-سولارین آخماسی و تابلونون بیر بؤلومونده ده قیزلارین اونا صف باغلاییب باخماسینی گؤرورسونوز. پرده‌نی آچدیقدا، تاماشاچی صحنه‌ده یوخاریداکی تابلویو گؤرور و پرده آرخاسیندان کاراکتئرین صحنه و متنه داخیل اولماسینی گؤزله‌ییر. سون ایکی مصراعدا، کاراکتئر صحنه‌یه داخیل اولور و اؤز اویونونو اویناییر. کاراکتئر آکسیونا (عمل) داخیل اولور. دیالوقا کئچیر.

👇👇👇👇👇

یازی‌نین آردینی #ایشیق سایتیندان یا دا یوخاریدا کی #پی‌دی‌اف فایلیندان اوخویا بیلرسیز 👇👇👇

https://ishiq.net/m%C9%99qal%C9%99/13173/%D8%AD%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%86-%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%AA%DB%8C%DA%A9-%DB%8C%D8%A4%D9%86%E2%80%8C%D9%84%D8%B1%DB%8C-%D9%87%D9%85%D8%AA-%D8%B4%D9%87.html
#اونوتقانلیق (آلزایمر) رومانینا کیچیک یادداشت / اثرین یازاری: #احمد_خیرالله‌پور


#همت_شهبازی

#رومانین ایلک بؤلومونده اولان نحوی نؤقصانلاری گؤردوکده اونون سوناجاق اوخویاجاغیمدا شوبهه ائدیردیم. آنجاق گئت گئده نیسبی ده اولسا حالیمی یاخشیلاشدیردی. چونکی بو نؤقصانلار آزالدی. اثرین تحکیه‌وی دیلی (زبان روایی) ایسه جومله‌لرین نحوی قورولوشونا اوستون گلدی. تحکیه‌وی اوسلوبون (سبک روایی) یاردیمینا اثرده اولان تئما دا چاتدی. بو ایکیسی‌نین پارالئل‌لییی ایله اوخوجونو آردیجا چکن رومان ادبيّاتیمیزدا اؤزونه مخصوص یئر توتاراق قبول نؤمره‌سینی آلا بیلدی.

هر شئیی بیلن اوچونجو شخص دیلی ایله سؤیله‌نن رومان کاراکتئرلرین، موحیطین، زامانین بوتون گیزلی یئرلرینه باش چکه بیلیر. اونلارین حتتا گیزلی سؤزلرینه اورک‌لریندن اؤتن بوتون گیزلی‌لیکلرینه ال تاپیر.

رومانین ایلک بؤلومونو گئریده قویدوقدان سونرا اوخوجو هئچ بیر چتینلیک چکمه‌دن آخارلی بیر اوخو سیستئمی ایله ایره‌لیله‌یه بیلیر. ایلک بؤلومو اونا گؤره استثنا ائدیرم کی یازیچی‌نین بو بؤلومده هم جومله ایچی نحوی اجزالارین یئرینی دقیق‌لشدیره بیلمه‌ییب‌دیر، هم ده سونراکی بؤلوملرله موقایسه‌ده بو نؤقصان داها قاباریقدیر. اوخوجو بو اوسلوبا آلیشدیقدان سونرا آخیجی بیر تحکیه‌وی اوسلوبلا راستلاشیر.

ایلک اوخونوشدا #ساراماگونون #کورلوق اثری‌نین اوزوندن یازیلدیغی گؤرونور. بونو تام تصدیقله‌مه‌سک ده چوخ یوکسک فاییزدا اولان بو اثرلرین هم #تئما هم ده #اوسلوب اوخشارلیقلاری بو دوشونجه‌نی تصدیقله‌مه‌یه مجبور ائدیر. عینی ایله کورلوق رومانیندا اولدوغو کیمی بورادا دا یئر و مکان آدلاری بللی دئییل. اثرده تکجه اوبرازلارین آدی واردیر. بو اوبرازلارین ایچینده قوجا، ماهنی اوخویان قادین، قهوه‌خاناچی و ایسلام توکانچی‌نین ایشچیسی کیمی اوبرازلارین دا یئنه آدلارینی بیلمیریک.

#رومان اینسانین یادداشینا عاید اولان بیر دویغونون یولوخوجو اولدوغونو سرگیله‌ییر. اصلینده خسته‌لیک جیسمانی خسته‌لیکدن داها چوخ معنوی خسته‌لیکدیر. اونوتقانلیق ديَرلرین ایتیریلمه‌سی یا دا ديَیشیلمه‌سی اینسان شعورونون من دئمزدیم شعورسوزلوغو، بلکه اونون یورغونلوغو یا دا فسادلیغی و بونلارین اینسانلار آراسیندا یولوخوجو وضعيّته گلمه‌سیندن بحث ائدن رومان بو موضوعلاری یئترینجه اوخوجویا چاتدیرماق اوچون گئنیش وسعتده اوبرازلار یاراداراق اونلارین اطرافیندا کی حادثه‌‌ و ماجرالاری دا تحکیه‌وی بیر اوسلوبدا یئرینه یئتیرمکده چتینلیک چکمیر، اوسته‌لیک رومانی اوخودوقدا یازارین تحکیه‌چیلیک ایمکانلاری‌نین گئنیش‌لیینه ده حئیران قالیر.

رومانین #رئال بؤلوملری اوستونلوک داشییر. اونوتقانلیغی رئال صحنه‌‌لرله یاناشی غیررئال فضالاردا دولاشدیرماسی دا اثری بیر چوخ حاللاردا #سئحیرلی_رئالیزمه طرف استیقامت‌لنمه‌سینی گؤروروک. چونکو سئحیرلی رئالیزمده ده مومکونسوز و معجزه‌یه اوخشار حادثه‌‌لر، بیر سؤزله تایی آز گؤرونن حادثه‌‌لرله راستلاشیریق. بو روماندا شهرین بیر چوخ بؤلومو اونوتقانلیق توتور. بو اؤزلویونده مومکونسوز نظره گلیر. کاراکتئرلری ایلک اؤنجه گئرچک و رئال دورومدا گؤسترن یازیچی، گئت گئده اونلارین اونوتقانلیق دا اولدوغونو گؤستریر. روماندا بیردن بیره کاراکتئرلرین اونوتقان اولماقلاری ایناندیریجی دئییل. آنجاق یازیچی بو مسئله‌ اوچون بیز ده اؤنجه‌دن حاضرلیقلار یارادیر. هر بیر کاراکتئرین بو خسته‌لییه دوچار اولماسینی خسته‌لییه دوچار اولمایان کیمسه‌لرله قارشی قارشییا قویور. بو موضوعنو او قدر روماندا تکرار ائدیر کی آرتیق اوخوجو اونا آلیشیر. آلیشدیقدا ایسه هر بیر یئنی کاراکتئرین بو خسته‌لییه دوچار اولماسینا دا اینانیر‌. اوخوجو اثرده اولان اینامسیزلیغینی کنارا قویوب غیرمومکون اولمایان حادثه‌‌نین مومکون اولماسینی تصدیقله‌ییر.

روماندا اونوتقانلیق اوجباتیندان اینسانلارین اؤلومونو گؤروروک. ان تأسف‌لندیریجی مقام ایسه اونلارین اؤلومونه ده سایمازیانا یاناشیلماسیدیر. اثرین بوتون فضاسینی دولدوران اونوتقانلیق فاجعه‌‌وی اؤلوملره سبب اولور. بونون نتیجه‌سی ایسه نیک‌بین‌لیک یوخ، اومیدسیزلیکدیر. #اونوتقانلیق، اومودون توکندییی سون منزل‌دیر. اؤلومدور.

https://telegram.me/dusharge
نسیل‌لرین چورومه‌سی || همت شهبازی
@dusharge

✍️ یازیچی #اکبر_رضاپور جنابلاریندان ایندییه‌دک #آداملارا_نه_گلیب؟ و #ائلدن_آلاهی ایکی #حکایه توپلوسو اوخوموشام.

«آداملارا نه گلیب؟» حکایه‌سی اوچ بؤلومده آردیجیل اولاراق خطی بیر زاماندا سؤیله‌نیلیر: «باشلانیش، قاریشینتی‌لیقلار، قورتولوش».

یئددی نسلی بو اوچ بؤلومده یئرلشدیرن بیر تحکیه‌ده زامانین هاردان باشلاندیغی بللی دئییل. آنجاق یئددی آرخا گئرییه قاییداراق تحکیه‌چی یئددینجی آرخا اولاراق بو گونده یاشاییر. بونو، بیز تحکیه‌ده گئدن بوگونون اشیالاریندان و حکایه‌نین سوژئت‌لریندن بیلیریک.
ایکی ائپیزود واسیطه‌سی ایله تحکیه‌چی‌نین یئددی آرخادان گلمه‌سینی و اونون کئچمیش نسیلدن یادگار قالان چوخ‌آروادلی و بعضا ده شور گؤز بیر نسیل اولدوقلاری اوخوجویا آشیلانیر. نسلین یئددینجی آرخاسینا چاتدیقدا ایسه ائپئدئمیایا چئوریلن باشقا بیر خسته‌لیک یعنی اؤزونو اؤلدورمک و انتحار دا بو طایفانی آلیر.
نسیل‌لر چورویوب آرادان گئتمه مسئله‌سینه اؤرنک اوچون #ویلیام_فاکنئرین «غضب و فریاد»، #عباس_معروفی نین «اؤلولر سیمفونیاسی» اثرلرینده ده توش گلیریک. آنجاق بو حکایه‌ده ایچ ایچه کئچن عینی خاصیت‌لر نسیل‌لر ده تکرار اولونان عینی خاراکتئر کیمی اؤزونو گؤستریر. یئددی نسیل و اونلارین بیر بیریندن هئچ فرقلنمه‌ین جهت‌لری‌. سانکی هامیسی عینی آدام، عینی دؤور، عینی حیاتی سورموش‌لر.

✍️ «ائلدن آلاهی» حکایه‌سینده باش اوبراز، ائپئدئمیایا چئوریلمیش بیر تحصیل مئتودو خسته‌لییی و بو مئتودون قورو و استانداردلاشاراق (کلیشه‌ای، شابلون) یئرسیز یایغین‌لاشماسی‌نین علیهینه چیخیر. بو یولدا اؤزونو بئزمیش کیمی گؤرن اوبراز سونوندا دا بو شابلونلاشمیش چئوره‌نین خسته دوشونجه‌سینه مطیع اولاراق اؤزونو ده اونلارین ایچینده تجروبه ائدیر.

ایندی یازارین اوچونجو اثری #نه_بیلیم آدیندا بیر #رومان اولاجاقدیر. گؤره‌سن بو اثرینده بیزه نه‌لر وئره‌جک؟ بونو بیلمک اوچون اثرین یولونو گؤزله‌ییریک.

اثری اؤنجه‌دن آلماق ایسته‌ین‌لر آشاغیداکی صفحه‌یه باخسین‌لار 👇

https://www.instagram.com/p/CQ8qw0iABP3/?utm_medium=copy_link
@dusharge || همت شهبازی
#بوغاناق رومانیندا #باخیش_بوجاغی و #شعور_آخینی یازان: #همت_شهبازی -بوغاناق (مولفی مرحوم #محمد_ملک‌نژاد) رومانی، رومانین ایلکینده باش اوبرازینی بوغاناغا، بورولغانا سالدیغی کیمی ائله ایلک آندان دا سیرلی تحکیه‌سی ایله، سئحیرلی ایفاده اوسلوبو ایله اوخوجوسونو…
5. شعور آخینی اوسلوبونون باشقا بیر اؤزللییی اولان #شعرسل نثردیر. بو اثرین ایلک بؤلومونده اولان شعرسل و بدیعی نثر بونا شاهیددیر. بوندان علاوه، یازیچی #من‌تحکیه‌چی دیلی ایله نقل ائتدییی سوژئت‌لرین بیر چوخ بؤلومونده ده بو نوع نثردن استفاده ائدیر.

سوندا دئمه‌لییم کی #بوغاناق رومانی‌نین اورتالاماسی یوخدور. بو کیتابی اوخویان اوخوجو یا حدسیز درجه‌ده سئوه بیلر؛ یا دا اثری آنلامسیز بیر اثر ساناراق اونو سئومه‌یه‌جکدیر. بو کیتابی، اوخوجوسو ایله دیرلندیرمک اولار. پروفسیونال اوخوجو اوندا اوسلوبون پروفسیونال‌لیغینی تاپدیقدا حدسیز درجه‌ده سئویملی بیر #رومان کیمی دیرلندیره‌جکدیر. بونون عکسینی دوشونن‌لر، رومانین تحکیه اوسلوبونون قاتیشیق‌لیغیندا ایتیب قالان اوخوجو ایسه بو کیتابی بلکه ده اوخومادان یاریدا کنارا قویا بیلر.


##
#قئید:
یازی قیسا اولاراق وئریلدی

https://telegram.me/dusharge