لیبراسیون/لیبرالیسم

🖊جامعه شناسی ایران

با کمی اغماض از پاره ای تغییرات ناچیز میتوان قرن چهارم و پنجم هجری را براحتی یک نمونه عالی ازجامعه قبیله ای ایران دانست. #ویژگی_اصلی ساختار فرهنگی این جامعه چنین است که انسان به تبع طرز تلقی اش از جهان #قادر به #اصلاح #نهادهای_اجتماعی خود #نیست، نهادها را اصلاح ناپذیر میپندارد و خود را توانا به تغییرات در درون نظامهای اجتماعی نمیبیند. نظامهای اجتماعی از قبل تعیین شده اند و بشر #موظف است که در آن، زندگی را به اجبار به سر برد. #حاکمیت اصلی در این جامعه به دست #نیروهای_مرموز و نامرئی و افسانه ای است. این اقتدار نیروهای نامرئی در تمام زمینه ها وجود خود را نشان میدهد و تقریباً در زمینه امور طبیعی همانقدر صاحب نفوذ است که در زمینه نظامهای اجتماعی. هم بروز آفات کشاورزی خواست عناصر غیر انسانی و خارج از ارادهٔ انسان است و هم حاکمیت سیاسی افرادی چون محمود غزنوی و چنگیز خان مغول و سید علی خامنه ای در نظامهای سیاسی؛ از این دید هم پیروزی محمود غزنوی در مرو بر امرای خراسان خواست خداوند بوده و هم شکست مسعود غزنوی در مرو از سلجوقیان به خواست خداوند انجام شده است و هم برآمدن خمینی امری الهی است. جامعه هرسه اینها را خارج از قدرت خود و درنتیجه، 👈تجربه ناپذیر تلقی میکند👉. اگر هم احتمالاً در ظاهر آن تغییری را ببیند و لزوم آن تغییر را بفهمد؛ مناسبات بنیانی آنرا نه میفهمد و نه قابل تغییر میداند. اگر جباری از صحنهٔ سیاسی خارج شود، جبار دیگری اجباراً جای او را میگیرد؛ و تغییرات در همین حد است و تغییر در نهاد جباریت متصور نیست. در این نظام معمولاً همگان دست بستهٔ تقدیر اند؛

#فرهنگ_قضا_و_قدری سیر جریان امور اجتماعی را از حد تصرف خود خارج می بیند، معمولاً از 👈کل #مسئولیت فردی_اجتماعی
دست میکشد👉 و ادارهٔ امور اجتماع را به دست عوامل ماورائی وامی گذارد.
در جوامع قبیله ای بشر خود را در جایگاهی می نهد که همه آفریده ها را مخلوق اراده ای غیرقابل تغییر میداند، و تلاشی در جهت تغییر امور نمیکند، چون تصوری نسبت به سودمندی آن ندارد. با اعمال همین نظر در زمینه کارهای اجتماعی از فکر اصلاح آنها خارج می شود و به 👈👈« #تنبلي_همواره_خوشایند_و_طبع_نواز » دل میبندد و با « ترک_مسئولیت و پرداختن به سرنوشت و تقدیر محتوم» از « #مسئولیت_پذیری و #فکر_و_تعقل» می گریزد👉👉.ذهن جادو مزاج قبیله ای #دین را به رنگ ساختار ذهنی و اجتماعی خود در می آورد و آن را بر کلیه شئون اجتماعی مسلط می کند، «روال کار گردون» و نظام اصلاح امور اجتماع را با «راه رفتن به بهشت» می آمیزد. چنانچه «روال کار گردون» و نظامهای اجتماعی با مسائل دینی خلط شوند و نحوهٔ نگرش به دین نیز با محدودیت کار عقل در نظام قبیله ای توام گردد، فکر آدمی از مصائب و مسئولیت و زحمت تصمیم گیری رها می شود و دچار مصائب بازده اعمال نامعقول خود میگردد. آن طرز تفکری که آیندهٔ خود را به دوش میکشد بر این اعتقاد است که «انسانها هیچ انگالی بر هیچ ضرورت تاریخی ندارند.» در جامعه قبیله ای چون همه اتکال و تکیه گاه بشر بیرون از وی است، چنگیزخان هم فرمانهای خود را به این عبارت ممهور میکند که «منگر تنگری چو کندور» که این به خواست خداوند جاوید است. و این رسالت را، علاوه بر خود او، خواجه نصیرالدین طوسی نیز برای وی قایل بود.
@cafe_andishe95

347 views18:10