Спадчына
2.89K subscribers
10.2K photos
87 videos
22 files
1.61K links
Канал пра гістарычную архітэктурную спадчыну Беларусі і не толькі.

Наш чат: https://t.me/spadczynachat
Бот зваротнай сувязі: https://t.me/spadczyna_szepat_bot
Чат пра могілкі: https://t.me/mohilki
Download Telegram
Як ідзе рэканструкцыя пажарнай часці ў Полацку.

Пажарная часць па вуліцы Энгельса, 8, якая была перабудаваная з былой махорачнай фабрыкі Рыўліна, сёння ўтварае невялікі квартал у цэнтры горада.

Будынак частка гістарычнага цэнтра Полацка, унесенага ў Дзяржаўны спіс гісторыка-культурных каштоўнасцей. У канцы 2023 года яе пачалі рэканструяваць.

На сайце райвыканкама была апублікавана справаздача аб ацэнцы ўздзеяння аб'екта на навакольнае асяроддзе. Там гаварылася, што будынак, дзе размешчана пажарная частка, непрыдатны для далейшай эксплуатацыі: па выніках абследавання, 75% будынкаў падлягае зносу.

Сёння бачна, што ад большасці будынкаў комплексу засталося па адной фасаднай сцяне.

#Полацк #гістарычнаязабудова #рэканструкцыя
Камяніца ў Шаркаўшчыне. Стала лепш?

#Шаркаўшчына #гістарычнаязабудова
У Магілёве на скрыжаванні Пушкінскага праспекта і вуліцы Астроўскага рыюць катлаван пад будаўніцтва падземнага пераходу.

Праблема ў тым, што менавіта на гэтым скрыжаванні, у граніцах катлавана ў пачатку XIX стагоддзя была пабудаваная адна з парадных уязных арак — Чарнігаўская брама. Помнік класіцызму, як і аналагічная брама на быхаўскім кірунку, не перажыў пасляваеннае аднаўленне горада.

Тым не менш ягоныя падмуркі ўсё яшчэ знаходзяцца ў зямлі. Помнік не абмераны, не прывязаны да мясцовасці, не зафіксаваны. Калі яго падмуркі разбураць, то будзе цалкам страчаны для навукі.

Горадабудаўнічая сітуацыя дазваляе нават зрабіць такую развязвязку, якая б дазволіла аднавіць гэтае збудаванне на сваім гістарычным месцы.

На жаль у горадзе праводзіцца палітыка, якая ігнаруе патрэбы пешаходаў, веласіпедыстаў, маламабільных грамадзян. Усё дзеля аўтамабіляў. Яшчэ адну паласу дадамо і загонім людзей пад зямлю і ўсё паедзе.

Не паедзе. Праверана на сотнях еўрапейскіх гарадоў яшчэ ў сярэдзіне XX стагоддзя. Нажаль гэтыя «свежыя» навіны ўрбанізму дагэтуль не дабраліся да кабінетаў магілёўскіх чыноўнікаў. Падземны здзек з людзей падаецца як падарунак жыхарам!

Думаю, будаўніцтва падземнага пераходу выклікана яшчэ адной прычынай — неабходнасцю загрузіць будаўнічыя і праектныя арганізацыі горада хоць нейкай працай. З той жа прычыны праектуецца велізарны пацёмкінскі жылы раён на ўскраіне, хоць горад адзіны з абласных цэнтраў, які паводле перапісу імкліва змяншаецца. Старыя паміраюць, а маладыя з'язджаюць у месцы, дзе не будуюць падземныя пераходы на кожным скрыжаванні...

#Магілёў #археалогія #знішчэнне #гістарычнаязабудова
Спадчына
Photo
У Магілёве, відаць, адрылі такі падмуркі Чарнігаўскай брамы. Як адзначаюць краязнаўцы - у раскопе выяўлены мур з раздвоеным вуглом. Менавіта такі раскрапаваны вугал адлюстраваны на чарцяжах і гістарычных фота Чарнігаўскай брамы.

Ці спыніць гэта будаўнікоў? Ну вядома ж не, асобліва калі не пісаць нікуды. Але зараз выхадныя і да панядзелка ніхто рэагаваць не будзе, а падмуркаў ужо можа не стаць.

Фота
#Магілёў #гістарычнаязабудова #выяўленне
Спадчына
Photo
Наш чытач зрабіў 3D-мадэль Чарнігаўскай брамы ў Магілёве. А за адно значыць Шклоўскай і Віленскай, бо яны па адным праекце пабудаваны, толькі Быхаўская адрознівалася.

#Магілёў #гістарычнаязабудова #рэканструкцыя
https://sketchfab.com/3d-models/czarnihauskaja-brama-c431f79c8a5244afb76de26ab9760df6
У Мінску па Замкавай вуліцы калісьці цалкам вынішчылі ўсю забудову, а пасля аднавілі "як было". І вось па фота бачна, што так ніколі не было - непадобнае абсалютна ўсё, ад вышыні будынкаў, якія сталі пад адзін карніз, да прапорцый акон і дэкору фасадаў.

#антырэстаўрацыя #мінск #гістарычнаязабудова
Зацверджаны праект зон аховы гісторыка-культурных каштоўнасцей, размешчаных на плошчы 17 Верасня ў Глыбокім - комплексу былога кляштара кармелітаў (сёння царквы) і Троіцкага касцёла.

Зоны аховы культавых збудаванняў ахопліваюць значную частку гістарычнага цэнтра, дзе некаторыя будынкі вызначаны як "каштоўнае гісторыка-архітэктурнае асяроддзе" (касой штрыхоўкай), чые фасады, форму і вышыню даху, асноўныя габарыты нельга навукова не абгрунтавана змяняць.

Гэта дамы
* па вул. М. Горкага, 4В
* па плошчы 17 Верасня, 5, дзе сёння мясцовы РАУС (фота 2)
* па плошчы 17 Верасня, 16, дзе сёння Сушы Wok (фота 3). Не пытайцеся, я не ведаю чаму менавіта гэты будынак.
* па вул. Савецкай, 4. Камяніца каля касцёла (фота 4), на якой вісіць шыльда (фота 5), што ў доме побач жыў вядомы пісьменнік Тадэвуш Даленга-Мастовіч.
* і яшчэ кавалак агароджы кляштара кармелітаў на рагу М. Горкага і Пушкіна (фота 6,7).

#ахова #Глыбокае #гістарычнаязабудова
Як у Мінску зносілі сутарэнні даходнага дома Кастравіцкай (роднай сястры Эдварда Вайніловіча) у 2003 годзе для будаўніцтва нічым не апраўданага ГЦ «Сталіца», чыя жыццядзейнасць сёння штучна падтрымліваецца.

Будынак спраектаваў беларускі архітэктар Станіслаў Гайдукевіч у рацыянальным варыянце мадэрну. Пасля будаўніцтва Дома ўрада стаў косткай у горле савецкіх горадабудаўнікоў, бо замінаў стварэнню параднай плошчы.

У вайну дзіўным чынам не пацярпеў, таму знасіць яго ў разбураным горадзе ніхто не стаў. Былі, як кажуць прапановы, перасунуць будынак далей па Савецкай вуліцы ў бок Чырвонага касцёла, што было б найлейшым варыянтам. Але прасцей было знесці, што і зрабілі ў 1964 годзе.

Падмуркі на бессэнсоўна вялікай і пустой плошчы Леніна, а пасля Незалежнасці так бы і захоўваліся ў зямлі, чаючы свайго даследчыка, але з'явіўся амбіцыйны праект пабудаваць пад усёй плошчай шматпавярховы падземны горад. Фармат такіх збудаванняў маральна састарэў на момант з'яўлення праекта. Але маскоўскі "Ахотны рад", які пачалі будаваць за 10 гадоў да таго, не даваў спакою "малодшаму брату".

І што рабіць цяпер з гэтай плошчай і прорвай пад ёй - незразумела, нават дрэвамі не засадзіш, бо крыццё на гэта не разлічана.

#Мінск #знішчэнне #гістарычнаязабудова
Спадчына
Photo
Будынак першай гарадской электрастанцыі ў Магілёве абнеслі плотам і фарбуюць у ружовы колер.

Раней праект рэканструкцыі гістарычнага будынка, які прадугледжваў знос гэтай каштоўнасці без статусу, развярнулі па фармальнай прычыне адсутнасці парковачных месцаў.

Не зусім разумею што адбываецца, або паступіў загад тэрмінова навесці лоск да прыезду ў горад кагосьці важнага, або не ведаю што. Для зносу дома яго фарбаваць не трэба.

Крыніца
#магілёў #гістарычнаязабудова #прамысловаяархітэктура #рамонт
Пра тое, чаму не варта фарбаваць цагляную архітэктуру. Сёння па вуліцы Карла Маркса ў Мінску адбываецца (ці ўжо адбылася) рэстаўрацыя фасадаў адразу некалькі будынкаў, размешчаных побач. Адзін з іх - так званы Чырвоны дом на рагу з вуліцай Валадарскага.

Яго фасады з чырвонай цэглы колькі сябе памятаю невядома для чаго фарбавалі ў ружовы колер. Здалёк выглядала быццам і няблага, але зблізку фарба толькі падкрэслівала швы, з якіх даўно вываліўся раствор, і сколы.

І вось гэтую фарбу змылі, а схаваныя швы зрабілі наноў. І што мы бачым - стан цагляных фасадаў блізкі для ідэальных, не бачна, каб нейкія ўчасткі перакладаліся наноў у час рэстаўрацыі. Кожная цагліна мае ўнікальны малюнак і колер, гэтая разнастайнасць аптычна зліваецца ў агульны тэракотавы колер будынка. Але зблізку кожная цагліна іграе па-свойму. І нават калі там будуць нейкія дэфекты, то яны не будуць гэтак кідацца ў вочы, чым калі ўсё было раўнамерна пафарбавана ў ружовы.

Кантраст паміж адмытай і падноўленай муроўкай і тым выглядам, які нам навязвалі гаспадарныя калгаснікі, выдатна бачны каля эркера, якія пакуль не адрэстаўравалі.

Яшчэ б замяніць вокны на драўляны я зняць ралеты з першага паверха і прыгажосць была б поўнай.

А ўявіце якім будзе Геранёнскі касцёл, калі яго фасады не будуць фарбаваць і замазваць цэментам!

П. С. Так, агароджы на балконах сінія - такімі яны былі гістарычна.

#рэстаўрацыя #Мінск #гістарычнаязабудова
Спадчына
У Мазыры палае будынак былой павятовай бальніцы пачатку ХХ стагоддзя. Будынак па вуліцы вул. Рыжкова, 11 — афіцыйны помнік архітэктуры, але ў Дзяржаўны спіс унесены пад памылковай назвай «Былы гарадскі асабняк» (шыфр 312Г000861). Але гэта не так, ён адразу…
Як выглядае павятовая бальніца ў Мазыры пасля пажару.

Помнік архітэктуры пачатку XX стагоддзя загарэўся ўчора ўвечары.
Пры прыбыцці на месца пажарныя выявілі, што дах будынка ахоплены полымем. Пажар удалося ліквідаваць толькі ў 21:39. Агнём цалкам знішчана 200 квадратных метраў даху і частка міжпаверхавага перакрыцця.

Першапачатковай версіяй прычыны ўзгарання называецца падпал.

Плошча пашкоджання, як бачна па фота, не вельмі вялікая, але гэта азначае, што частка будынка засталася безабароннай для ападкаў і будзе паскоранымі тэмпамі разбурацца далей.

Мясцовыя ўлады ўжо знайшлі вінаватага - уласніка, які неаднаразова атрымліваў патрабаванні ад іх пра неабходнасць прыняцця мер па яго захаванні, але нічога не рабіў.

Прабачце, а ў якім годзе ён стаў уласнікам будынка? Штосьці мне здаецца, што да ручкі помнік давялі задоўга да яго, калі ён быў у камунальнай уласнасці, але ніхто не паварушыў пальцам, каб неяк абараніць яго ад разрабавання і вандалізму.

#Мазыр #разбурэнне #гістарычнаязабудова
На Анлайнеры зноў выйшаў матэрыял, у якім ліжуць сраку брэсцкім забудоўшчыкам, якія знішчаюць гістарычны цэнтр Брэста дом за домам.

Абсалютна некрытычная падача, незразумела толькі чаму подпісу "на правах рэкламы" няма.

Цяпер у шматпакутным Брэсце дабраліся да дома Малкіндаў па вуліцы Савецкіх Пагранічнікаў, 22, які быў перабудаваны са старой камяніцы ў 1930 годзе.

Дырэктар канторы «Студыа А-3» Аляксей Андрэюк пачынае ўціраць лютую дзіч пра рэстытуцыю(???) і тое, што "для максімальнага набліжэння да арыгіналу будынак трэба разабраць". Прабачце, але нам нахер не патрэбны вах "арыгінальны выгляд", нам патрэбная аўтэнтычная каштоўнасць.

Здагадайцеся якая прычына знайшлася, каб знішчыць камяніцу для "набліжэння да арыгіналу"? Калі вы сачылі за брэсцкімі будоўлямі, то ўжо ведаеце адказ - грунты, якія не нясуць!

Кожны раз, калі знішчаюць будынак у Брэсце, аказваецца, што грунты не нясуць, вось-вось усё складзецца як картачны домік. Стагоддзе без капрамоўнтаў забудова прастаяла на сваіх грунтах і нічога з ёй катастрафічнага не адбылося. А цяпер выявілася, што пад усім старым Брэстам грунты не нясуць!

Бо забудоўшчыкам гэта выгадна. Прыдумалі сабе штуку з грунтамі і цяпер ёй можна абгрунтаваць усё, што хочаш. А праверыць - немагчыма.

Каб захаваць будынак, пішуць далей, трэба было адзець яго ў жорсткі металічны гарсэт, што "парушала яго аўтэнтычнасць".

АААААААААААААА. Проста няма слоў. Гэтых металічных гарсэтаў сотні і тысячы і ніхто іх не бачыць, бо пад тынкам можна схаваць што заўгодна. І толькі ў шызікаў з Брэста свой шлях - знішчыць будынак, каб не парушыць яго аўтэнтычнасць.

Хто дапусціў гэтых блядзей да праектавання ў гістарычным цэнтры горада? Ім толькі дваровы талкан даверыць можна.

А да Анлайнера пытанне: а вы праўда лічыце гэты артыкул журналістыкай? Чаму няма ў артыкуле меркавання тых, хто займаецца аховай спадчыны? Яны б вам расказалі, як справы ў Брэсце вядуцца.

https://realt.onliner.by/2024/09/10/stoletnij-dom

#Брэст #гістарычнаязабудова #знішчэнне
Другі зашквар Анлайнера: «Замест заброшак - новы квартал з офісамі, барамі і кафэ».

Як расстаўлены прыярытэты бачна, а цяпер я выглядае сітуацыя насамрэч: у Брэсце ЗНОЎ ЦАЛКАМ ЗНІШЧАЦЬ ТРЫ гістарычныя будынкі ў цэнтры горада. Гаворка ідзе пра аднапавярховыя камяніцы: прыбудову да будынка па Дзяржынскага, 39, якая не мае свайго нумара, дамы па пешаходнай Савецкай вуліцы, 96, 98.

То бок «заброшкі» з загалоўка гэта «гістарычныя камяніцы», а «новы квартал» і «незвычайны аб'ект» - гэта шараговая безаблічная архітэктура са шкла і бетону, якая добра выглядае толькі на рэндарах. Вось такая падмена паняццяў.

Месца лакамае, гэтыя камяніцы дарэчы амаль адзіныя, якія ў праекце зон аховы гістарычнага цэнтра Брэста нават не абазначылі як «шараговая забудова» (гэты статус, праўда, ніяк не дапамагае, як мы ўжо бачылі), каб можна было спакойна забудаваць.

Таксама забудоўшчык з лёгкасцю махляра абыходзіць рэгламент для забудовы Савецкай вуліцы, які забараняе будаваць «вышэй адзнакі вільчака даху прылягаючых гістарычных будынкаў, размешчаных па лініі забудовы». Суседнія будынкі комплексу - Дзяржынскага, 39 і Савецкая, 100 - двухпавярховыя, а ў навабудзе ўжо тры паверхі і мансардны дах! 👏 Брава, мая павага, усіх паймелі. На макеце, праўда, увогуле было было яшчэ на паверх вышэй, але, відаць, гэта было занадта нават для Рады пры Мінкультуры.

#знішчэнне #гістарычнаязабудова #Брэст
У Віцебску ў раёне, дзе жыў Марк Шагал, знішчылі гістарычную камяніцу па вуліцы Красіна, 8. Мяркуючы па ўсім, фасадная сцяна была часткова захвана пры будаўніцтве хлевападобнага асабняка. Але ён быў схаваны за новай аддзелкай, для якой, відаць, была выкарыстана старая цэгла або з гэтага ж дома, або з суседняй Любавіцкай сінагогі.

Нягледзячы на тое, што камяніца знаходзіцца ў межах гістарычнага цэнтра горада, у праекце зон аховы паняцце «каштоўная шараговая забудова» адсутнічае як від, а значыць з гэтым і іншымі старымі дамамі ў раёне ўласнік можа рабіць што заўгодна.

Крыніца
#знішчэнне #Віцебск #гістарычнаязабудова
У Слоніме плануюць рэканструяваць былы Дома афіцэраў на вул. Чырвонаармейскай, 87. Гэты гістарычны будынак, узведзены ў 1898 годзе, шмат гадоў пуставаў. У 2015 годзе ён перайшоў у валоданне Навагрудскай епархіі, якая плануе ператварыць яго ў Духоўна-асветніцкі цэнтр.

Будынак з'яўляецца гісторыка-культурнай каштоўнасцю.

https://www.gs.by/2024/10/24/v-slonime-obsudili-front-rabot-po-rekonstrukczii-zdaniya-byvshego-doma-oficzerov/
#Слонім #гістарычнаязабудова #рэканструкцыя
У Слуцку зносяць камяніцу па вуліцы Вечаркевіча, 40. Як пішуць сведкі, будынак складзены з дарэвалюцыйнай цэглы з клеймамі.

#Слуцк #гістарычнаязабудова #знішчэнне
Ёсць меркаванне, што калі б не войны, то мы б не ведалі, як выглядала Беларусь. Тут нельга не пагадзіцца, хоць праўда гэта даволі сумная, бо многія помнікі толькі на тых здымах і засталіся.

І гэтыя здымкі, якія рабілі зусім не для нас, могуць быць каштоўнай крыніцай па аднаўленні помнікаў архітэктуры. Вось некалькі здымкаў з часоў польскай акупацыі Бабруйска, на якіх пазіравалі польскія жаўнеры, а за адно заснялі мноства дэталяў: прыгожую сталярку, прыступкі, каваныя агароджы.

Першы будынак гэта асабняк Мірэнбурга па вуліцы Пушкіна, 211 выдатна захаваўся і звонку і знутры (калі будзеце, зайдзіце ўнутр, там у памяшканнях ёсць прыгожы партал і старыя кафляныя печы, якія можна папрасіць сфоткаць). Але здымак вельмі добрай якасці (на ім ёсць Уладзіслаў Андэрс) паказвае, што насамрэч мное страчана, няма прыгожай мадэрнай фрамугі, няма прафіляваных прыступак, няма агароджы мастацкай коўкі.

Астатнія два здымкі таксама з Бабруйска, але пакуль не адшукаў месца. Спарава хутчэй за ўсё не ў тым, што будынкі былі знесены, а ў тым, што ў Бабруйска велізарны (па адчуваннях больш за Брэст) і выдатна захаваны гістарычны цэнтр, але вельмі дрэнна вывучаны. Але паглядзіце якія вокны і дзверы 😍

#бабруйск #дэталі #вокны #дзверы #гістарычнаязабудова #фотапараўнанне