«کشف رودی از آهن مذاب در هسته زمین»
—------------------------------------------------
https://goo.gl/GCMXec
ما به طور معمول رودبادها (جریان‌های‌ جتی) را در ارتباط با آب و هوا می‌شناسیم ولی اکنون دانشمندان به کمک یکی از ماهواره‌های سازمان فضایی اروپا (ESA) یک رودباد را در ژرفای زیر سطح زمین یافته‌اند- رودبادی رو به باختر که سرعتش هم رو به افزایش است (شتاب دارد)!

ماهواره‌های سه‌گانه‌ی #Swarm که در سال ۲۰۱۳ به فضا پرتاب شدند، میدان‌های مغناطیسی گوناگونی که از هسته‌، گوشته، پوسته، اقیانوس‌ها، یونکُره، و مغناطکره‌ی زمین بیرون می‌زنند را اندازه‌ گرفته و موشکافی می‌کنند.

این سیگنال‌ها با هم میدان مغناطیسی‌ سرتاسری زمین را می‌سازند که مانند یک سپر از ما در برابر پرتوهای کیهانی و ذرات باردار درون باد خورشیدی نگاهبانی می‌کند.

سنجش میدان‌های مغناطیسی یکی از چند راهیست که با آن می‌توانیم درون سیاره‌مان را ببینیم. کریس فینلی از دانشگاه صنعتی دانمارک می‌گوید: «آگاهی ما از خورشید بیشتر از هسته‌ی زمین است زیرا خورشید پشت ۳۰۰۰ کیلومتر سنگ پنهان نشده.»

دلیل وجود #میدان_مغناطیسی زمین، اقیانوسی از آهن مایع فرا-داغ و چرخانست که هسته‌ی بیرونی را ساخته. این آهن مایع مانند یک رسانای چرخان در دینام دوچرخه، جریان‌های الکتریکی پدید می‌آورد که آنها هم به نوبه‌ی خود این میدان مغناطیسیِ پیوسته در تغییر را تولید می‌کنند.

بنابراین پژوهشگران با ردیابی تغییرات این میدان مغناطیسی می‌توانند از چگونگی حرکت آهن در هسته آگاه شوند.

سنجش‌های دقیق با ناوگان ماهواره‌های Swarm به دانشمندان اجازه می‌دهد تا چشمه‌های گوناگون مغناطیس را از هم جدا کرده و سهم هسته [در پیدایش این میدان] را بسیار روشن‌تر کنند.

نویسندگان پژوهشنامه‌ای در این باره که در نشریه‌ی نیچر جئوساینس منتشر شده توضیح داده‌اند که چگونه سنجش‌های Swarm به کشف یک #رودباد (jet_stream#) در هسته انجامیده است.

فیل لیوِرمور از دانشگاه لیدز بریتانیا و نویسنده‌ی اصلی پژوهشنامه می‌گوید: «ما به لطف این سه ماهواره‌ به بینش‌های تازه‌ای درباره ی پویایی #هسته‌_زمین دست یافته و توانسته‌ایم برای نخستین بار این رودباد را ببینیم، و تنها این نیست، ما حتی به چرایی وجودش هم پی برده‌ایم.»

کشف این رودباد با ردگیری دو منطقه‌ی بزرگ ولی نامعمول از شار مغناطیسی انجام شد که از مرز هسته-گوشته ریشه گرفته و زیر آلاسکا و سیبری جای داشتند (الگوی لکه‌های شاری). دکتر لیورمور می‌گوید: «این لکه‌های شاریِ عرض بالا مانند لکه‌های درخشانی در میدان مغناطیسی هستند و دیدن تغییرات آن را برای ما آسان می‌کنند.»
@onestar_in_sevenskies
این دو منطقه با حرکت جریان آهن مایع حرکت می‌کردند. از آنجایی که جابجایی آنها تنها می‌توانست از جابجایی فیزیکی آهن مایع سرچشمه گرفته باشد، پس مانند یک نشانگر، به دانشمندان امکان دنبال کردن جریان آهن را دادند.

ناوگان Swarm نشان داده‌اند که این جابجایی‌ها در واقع یک رودباد هستند که دارد با سرعت بیش از ۴۰ کیلومتر در سال حرکت می‌کند- سه برابر سریع‌تر از سرعت‌های معمول خود هسته و صدها هزار برابر سریع‌تر از جابجایی صفحه‌های زمین‌ساختی زمین. این سرعت از ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۶ سه برابر شده.

لیورمور می‌گوید: «ما می‌توانیم آن را به عنوان شتاب در نواری از مایع هسته که دور قطب‌ها حلقه زده توصیف کنیم، مانند رودبادهای جَوی.»

خوب چه چیزی این رودباد را پدید آورده و چرا دارد سرعت می‌گیرد؟

لیورمور و همکارانش می‌گویند این جریان ...
ادامه در پست بعد 👇🏼👇🏼

«میلیاردها سال است که اکسیژن از زمین به ماه نشت می‌کند»
—---------------------------------------------------—
https://goo.gl/rQ6KO7
* به نظر می‌رسد میلیاردها سال است که اکسیژن دارد از جو زمین به کره‌ی ماه می‌رود.

سطح ماه تقریبا همواره زیر بمباران ذرات پرانرژی باد خورشیدی است، به جز یک بازه‌ی پنج-روزه در هر ماه، هنگامی که زمین از میان خورشید و ماه می‌گذرد.

در این پنج روز، سیاره‌ی زمین با #میدان_مغناطیسی خود ماه را از بمباران خورشید در امان نگه می‌دارد ولی همچنین برای خودش هم ورقه‌ای از یون پدید می‌آورد که میان دو جرم جریان پیدا می‌کند. این منطقه که به نام ورقه‌ی پلاسما شناخته می‌شود، در درجه‌ی نخست از هیدروژن تشکیل شده ولی مقداری یون پرانرژی #اکسیژن را هم در بر دارد.

هنگامی که ماه وارد این ورقه‌ی پلاسما می‌شود، یون‌های اکسیژن از زمین می‌توانند به سوی ماه دمیده شده و تا ۲ میکرومتر به زیر سطح آن نفوذ کنند و آنجا بمانند.

مدارگرد ژاپنی SELENE (که به نام کایوگا هم شناخته می‌شود) در درازنای سال ۲۰۰۸ در هر ماه، به همراه کره‌ی ماه از درون سایه‌ی زمین می‌گذشت و در هر بار گذر یون‌ها را می‌شمرد. این کاوشگر مقدار بالاتر از انتظاری یون پرانرژی اکسیژن را یافت که از زمین به ماه می‌رفتند- یون‌هایی که نمی‌توانستند از خورشید آمده باشند.

کنتارو ترادا از دانشگاه اوزاکای ژاپن می‌گوید: «این بوم‌سپهر (بوم‌کره، ecosphere) توسط ماه و گیاهان زمین پایدار شده است؛ گیاهان با فعالیت نورساخت (فتوسنتز) اکسیژن تولید می‌کنند و این اکسیژن به ماه می‌رود.»

این یون‌ها در ماه می‌توانند به ما در شناخت چگونگی پیدایش آب و دیگر مواد گریزا (فرّار) در آنجا کمک کنند. کاتلین منت از بنیاد پژوهش جنوب باختر در سن‌آنتونیوی تگزاس می‌گوید: «این که هیدروژن و اکسیژن ماه از کجا می‌آیند، و این که آیا به آب تبدیل می‌شوند یا نه، و اگر می‌شوند چگونه، پرسش‌های بسیار مورد علاقه‌ی دانشمندان و همچنین کسانیست که به دوباره رفتن به ماه فکر می‌کنند.»

افزون بر این، بررسی اکسیژن‌های روی #ماه می‌تواند به ما در شناخت هوایی که از آن آمده‌اند کمک کند. ما درباره‌ی جو امروزیِ زمین چیزهای بسیاری می‌دانیم، ولی بررسی گذشته‌ی آن در میلیون‌ها یا میلیاردها سال پیش بی‌اندازه دشوار است.

اگر ذرات هوای زمین در خاک ماه تاب بیاورند، شاید پژوهشگران بتوانند با بررسی یون‌های به جا مانده در ماه، روزگار آغازین زمین را هم بررسی کنند.

حتی بهرام (مریخ) با میدان مغناطیسی کم‌جانش یک ورقه‌ی پلاسما دارد، که نشان می‌دهد این فرآیند می‌تواند آنجا هم در جریان باشد [میان بهرام و ماه‌هایش]. ترادا امیدوار است که یک فضاپیمای JAXA (سازمان کاوش‌های هوافضای ژاپن) با رفتن به فوبوس، ماه بهرام، بتواند شواهدی از گذشته‌ی بهرام را هم در آنجا پیدا کند.

پژوهشنامه‌ی این دانشمندان در نشریه‌ی نیچر آسترونومی منتشر شده است.

—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/02/moon.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies

«جدول زمانی تازه برای شکل‌گیری منظومه خورشیدی»
—-------------------------------------------------

* اخترشناسان یک جدول زمانی تازه برای سامانه‌ی خورشیدی پدید آورده‌اند که می‌تواند برای تعیین تاریخ تولد غول‌های گازی مشتری و کیوان به ما کمک کند.

حدود ۴.۶ میلیارد سال پیش، ابر چرخانی از گاز هیدروژن و غبار به نام "سحابی خورشیدی" در خود فرورُمبید و آغازگر پیدایش خورشید شد. سپس مواد باقیمانده از این رویداد بزرگ گرد هم آمدند و در فرآیندی به نام برافزایش هسته‌* سیاره‌ها را ساختند.

بر پایه‌ی یک پژوهش تازه، مشتری و کیوان به احتمال بسیار در ۴ میلیون سالِ نخستِ پیدایش #سامانه‌_خورشیدی پدید آمدند. بنجامین وایس، استاد علوم سیاره‌ای در ام‌آی‌تی و یکی از نویسندگان این پژوهش می‌گوید: «این یافته تایید دیگری برای نظریه‌ی #برافزایش_هسته‌ است.»

یکی از راه‌ها برای آگاهی از آن دوران، بررسی شهاب‌سنگ‌هاییست که آن زمان ساخته شدند. هنگامی که یک سنگ مغناطیسی داغ در یک #میدان_مغناطیسی قرار می‌گیرد، الکترون‌های درون آن سنگ مانند قطب‌نماهایی کوچک هم‌تراز می‌شوند. با سرد شدن سنگ، جهت‌گیری الکترون‌هایش در آن حفظ می‌شود.

وایس و نویسنده‌ی اصلی پژوهش، هائوپی وانگ دانشجوی پسادکترای ام‌آی‌تی، جهت‌گیری‌های مغناطیسی در چهار #شهاب‌سنگ به نام انگریت را بررسی کردند. این شهاب‌سنگ‌ها که امروزه کمیابند، در زمان‌های گوناگون بر زمین افتاده بوده و در برزیل، آرژانتین، جنوبگان، و صحرای بزرگ آفریقا یافته شده‌اند. این گونه از سنگ‌های آسمانی مانند یک نشانگر خوب برای شناخت محیط کیهانی در زمان پیدایش سامانه‌ی خورشیدی رفتار می‌کنند.

وایس می‌گوید #سحابی_خورشیدی در زمان خودش یک میدان مغناطیسی چشمگیر و اساسی پدید آورد که به نوبه‌ی خود در شهاب‌سنگ‌هایی که آن زمان ساخته شدند ثبت شده. با این حال به گفته‌ی وی، گرچه این چهار انگریت در ۳.۸ میلیون سال پس از پیدایش سامانه‌ی خورشیدی پدید آمدند، ولی پژوهشگران تنها اندکی یا شاید بشود گفت هیچ مغناطیدگی باقی‌مانده‌ای در کهن‌ترین آنها نیافته‌اند. نبودِ مغناطش (مغناطیدگی) نشان می‌دهد که گازها و پسماندهای سحابی خورشیدی تا آن زمان دیگر پخش و پراکنده شده بوده‌اند؛ و بنابراین ساختار بزرگ-مقیاس سامانه‌ی خورشیدی، از جمله مشتری و کیوان می‌بایست تا آن هنگام بنیان گذاشته باشند.

وایس به اسپیس دات کام گفت: «سامانه‌های ستاره‌ای از رمبش و چگالش یک سحابی گازی پدید می‌آیند. ما برآورد درست و دقیقی از دوره‌ی زندگی سحابی باستانی خورشیدی و میدان مغناطیسی آن انجام داده‌ایم. ما دریافته‌ایم که سحابی خورشیدی و میدان مغناطیسی آن ۳.۸ میلیون سال پس از پیدایش سامانه‌ی خورشیدی پخش و پراکنده شده بوده‌اند.»

به گفته‌ی این پژوهشگران، یافته‌های آنها برآورد دقیق‌تری از طول عمر سحابی خورشیدی انجام می‌دهد و بنابراین به دانشمندان در تعیین زمان و چگونگی شکل‌گیری دیگر سیاره‌ها در سامانه‌ی خورشیدی کمک می‌کند. این پژوهش در شماره‌ی ۹ فوریه‌ی نشریه‌ی ساینس منتشر شده.

وانگ در بیانیه‌ای از سوی ام‌آی‌تی گفت: «از آنجایی که طول عمر سحابی خورشیدی تاثیری کلیدی بر جایگاه پایانی کیوان و مشتری داشته، پس در پیدایش زمین در زمان‌های بعد، و همچنین بر پیدایش دیگر سیاره‌های سنگی نیز اثر گذاشته.»

این پژوهشگران می‌خواهند دیگر نمونه‌های سیارکی باستانی که توسط فضاپیماهای هایابوسا-۲ و اوسیریس-رکس ناسا گردآوری و در اوایل دهه‌ی ۲۰۲۰ به زمین آورده خواهد شد را نیز بررسی کنند.

وایس به اسپیس دات کام گفت: «برنامه‌ی من سنجش مواد که در این دو ماموریت به زمین آورده خواهد شد است؛ این مواد احتمالا پیشینه‌هایی از سحابی خورشیدی در زمان‌ها و جاهایی را در خود دارند که با آنچه تاکنون در شهاب‌سنگ‌ها دیده‌ایم تفاوت دارد.»
—------------------------------------------
یادداشت:
* دو نظریه برای شکل‌گیری #کیوان و #مشتری وجود دارد: ۱) برافزایش هسته که یک فرآیند دو-مرحله‌ای است و در آن، تکه‌های سنگ با چسبیدن به یکدیگر یک هسته‌ی سنگی برای این دو سیاره ساختند و سپس با برافزایش انبوه گاز، آنها را تبدیل به غول گازی کردند. ۲) نظریه‌ی دیگر که به نام رُمبش گرانشی نامیده می‌شود می‌گوید این غول‌های گازی همزمان با خورشید و به روشی همانند خورشید پدید آمدند.

—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/02/SolarNebula.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies

«انفجارهای مغناطیسی دور و نزدیک»
—------------------------------------—

همه روزه انفجارهای مغناطیسی نادیدنی در زمین، روی سطح خورشید، و جای جای کیهان رخ می‌دهد. این انفجارها که به نام فرایند "بازپیوند مغناطیسی" (magnetic reconnection) شناخته می‌شوند زمانی روی می‌دهند که خطوط میدان مغناطیسی یکدیگر را قطع کرده و انرژی مغناطیسی درونشان را آزاد می‌کنند. یکی از اثرهای اصلی انفجارهایی، پرتاب و پس زده شدن ابرهایی از ذرات باردار (پلاسما) در کیهانند. بازپیوندهای مغناطیسی در مغناطکره‌ی زمین (حباب مغناطیسی غول‌پیکری که گرداگرد سیاره‌ی ما را در بر گرفته) می‌تواند ذرات باردار را به زمین روانه کرده و شفق‌های قطبی را بیافرینند.

بازپیوند مغناطیسی افزون بر آن که ابرهای پلاسما می‌فرستد، بخشی از انرژی مغناطیسی را هم به گرما تبدیل می‌کند، که بر مقدار انرژی باقیمانده برای حرکت ذرات در فضا اثر می‌گذارد. بررسی تازه‌ای که با بهره از داده‌های فضاپیمای آرتمیس ناسا (ARTEMIS)* از بازپیوند مغناطیسی انجام شده نشان می‌دهد که به هنگام شب، در دنباله‌ی بلند مغناطکره‌ی زمین که از زمین به سوی خورشید کشیده شده (مغناط‌دُم یا magnetotail)، بیشتر انرژی به گرما تبدیل می‌شود. این بدان معنیست که فوران ذراتی که در بازپیوند آزاد می‌شوند، انرژی کمتری برای جابجایی پیدا می‌کنند.

هنگامی که بازپیوند مغناطیسی میان دو ابر پلاسما با چگالی یکسان رخ می‌دهد، فواره‌ی پدید آمده به شدت ناپایدار می‌شود- می‌لرزد و ناآرامی می‌کند، مانند یک شیلنگ که فشار آب بیش از اندازه دارد. ولی یافته‌های تازه نشان می‌دهند که اگر توده‌های پلاسما چگالی‌های نابرابری داشته باشند، جریان پلاسما پایدار می‌شود و فواره‌ای هموار و باثبات درست می‌کند. این تفاوت‌های چگالی به دلیل برهم‌کنش میان باد خورشیدی (جریان پیوسته‌ی ذرات بارداری که از خورشید به فضا دمیده می‌شود) و #میدان_مغناطیسی میان‌سیاره‌ای (که در سرتاسر فضای سامانه‌ی خورشیدی گسترده شده) پدید می‌آید.

این یافته‌های تازه برای فهمیدن این که #بازپیوند_مغناطیسی چگونه می‌تواند ذرات را روانه‌ی زمین کند، جایی که می‌توانند شفق قطبی و توفان مغناطیسی پدید آورند، اهمیت دارد. چنین داده‌هایی همچنین آگاهی‌هایی بنیادین درباره‌ی چیزی که باعث برانگیختن حرکت [ذرات] در سرتاسر کیهان، بسیار دورتر از فضای نزدیک زمین که می‌توانیم به سادگی ببینیم، می‌شود به ما می‌دهد.

🔴 توضیح ویدیو: شبیه‌سازی از یک رویداد بازپیوند که توده‌ای از پلاسما را به زمین می‌فرستد. فواره در پشت سر توده‌ی پلاسما، به دلیل شرایط ناپایدارش می‌لنگد.

—------------------------------------------
* آرتمیس کوتاه شده‌ی "شتاب، بازپیوند، آشوب و الکترودینامیک در برهمکنش ماه و خورشید" است.
https://goo.gl/v1Xcq1
—---------------------------------------------—
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/03/magneticreconnection.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies

«دقیق‌ترین نقشه از میدان مغناطیسی پوسته زمین»
—------------------------------------------
سه سال است که ماهواره‌هایی سرگرم نقشه‌برداری از بخش بالایی میدان مغناطیسی زمینند و تاکنون به ویژگی‌های شگفت‌انگیزی درباره‌ی پوسته‌ی زمین پی برده‌اند. دستاورد این سه سال، انتشار پُروضوح‌ترین نقشه از این میدان است که تاکنون از فضا دیده شده. این "میدان مغناطیسی سنگ‌کره‌ای" (لیتوسفری) بسیار ضعیف است و بنابراین نقشه‌برداری آن از فضا کار دشواری است. ولی اکنون به کمک یگان ماهواره‌های "سوارم" (Swarm)، این کار امکان‌پذیر شده.

پرفسور نیلز اولسن از دانشگاه صنعتی دانمارک (DTU) و یکی از دانشمندان گروه تهیه‌کننده‌ی این نقشه که به تازگی در نشست علمی سوارم در بنف کانادا منتشر شده می‌گوید: «با ترکیب سنجش‌های سوارم و داده‌های پیشین که از ماهواره‌ی آلمانی چمپ (CHAMP) به دست آمده بود، توانستیم سیگنال‌های مغناطیسی ریز در میدان پوسته‌ای را با دقتی بی‌سابقه آشکار کنیم.»

بیشتر میدان مغناطیسی زمین در ژرفایی بیش از ۳۰۰۰ کیلومتر، و در اثر جابجایی آهن گداخته (مذاب) در هسته‌ی بیرونی تولید می‌شود. ۶ درصد باقی می‌ماند (میدان مغناطیسی سنگ‌کره‌ای جزو آنست) که بخشی از آن به دلیل جریان‌های الکتریکی در فضای پیرامون زمین، و بخشی از آن هم توسط سنگ‌های مغناطیده در سنگ‌کره‌ی بالایی پدید می‌آید- سنگ‌کره‌ی بالایی بخش سفت و سخت بیرونی زمین است که از #پوسته و بخش بالاییِ گوشته‌ تشکیل شده.

سوارم یک پیکره‌بندی از سه ماهواره‌ی همسان است که توسط سازمان فضایی اروپا (اِسا) برای ردیابی و بررسی میدان مغناطیسی زمین به فضا پرتاب شده‌اند.

برخورد احتمالی شهاب‌سنگ
این نقشه‌ی تازه ناهنجاری‌های پرجزییاتی که توسط ساختارهای زمین‌شناختی پوسته‌ی زمین در این میدان پدید آمده را نشان می‌دهد. یکی از این ناهنجاری‌ها در خاک کشور آفریقای مرکزی، پیرامون شهر بانگی دیده می‌شود، جایی که میدان مغناطیسی به گونه‌ی چشمگیری بیشتر و نیرومندتر است. دلیل این ناهنجاری هنوز ناشناخته است، ولی دانشمندان بر این گمانند که شاید دستاورد برخورد یک شهاب‌سنگ در حدود ۵۴۰ میلیون سال پیش باشد.

نشانه‌های تغییر قطب
در این نقشه همچنین جزییات بیشتری درباره‌ی #میدان_مغناطیسی زمین که در میلیون‌ها سال گذشته بارها قطب‌هایش جابجا شده می‌بینیم. میدان مغناطیسی در یک حالت شار پایدار است. قطب شمال مغناطیسی به آرامی جابجا می‌شود و هر چند صدهزار سال، قطب‌ها وارونه می‌شوند، به گونه‌ای که قطب‌نما به جای شمال، جنوب را نشان می دهند.

هنگامی که پوسته‌ی زمین در اثر فعالیت‌های آتشفشانی نوسازی می‌شود، به ویژه در بستر اقیانوس‌ها، کانی‌های آهن‌دار در تفتال‌های سردشونده رو به شمال مغناطیسی تراز می‌شوند، از همین رو با سفت شدن گدازه‌ها، گویی یک "عکس فوری" از میدان مغناطیسی در همان زمان سرد شدن سنگ‌ها گرفته می‌شود.

از آنجا که قطب‌های مغناطیسی زمین با گذشت زمان پس و پیش می‌شوند، کانی‌های سفت شده "نوارهایی" در بستر دریا پدید می‌آورند و پیشینه‌ای برای تاریخ مغناطیسی زمین درست می‌کنند.

دانانجای راوات از دانشگاه کنتاکی آمریکا می گوید: «این نوارهای مغناطیسی شواهد وارونگی قطب‌ها هستند و بررسی مُهرهای مغناطیسی بستر اقیانوس به ما اجازه می‌دهد تاریخچه‌ی تغییرات میدان هسته را بازسازی کنیم. آنها همچنین به ما کمک می‌کنند جنبش‌های زمین‌ساخت صفحه‌ای را نیز بررسی کنیم.»

«این نقشه‌ی تازه ویژگی‌های میدان مغناطیسی زمین را تا ژرفای حدود ۲۵۰ کیلومتری مشخص کرده و به بررسی زمین‌شناسی و دماهای سنگ‌کره‌ی زمین کمک می‌کند.»

رون فلوبرهاگن، مدیر ماموریت سوارم سازمان فضایی اروپا می‌گوید: «شناخت پوسته‌ی سیاره‌مان کار آسانی نیست. سنجش‌های فضایی ارزش بسیاری دارند زیرا یک دیدگاه پُروضوح سرتاسری از ساختار مغناطیسی پوسته‌ی سخت بیرونی زمین برای ما فراهم می‌کنند.»

میدان مغناطیسی زمین را می‌توان مانند یک پیله‌ی غول‌آسا در نظر گرفت که ما را از پرتوهای کیهانی و ذرات باردار درون باد خورشیدی که زمین را بمباران می‌کنند در امان نگه می‌دارد. بدون این پیله، زندگی از گونه‌ای که می‌شناسیم نمی‌توانست به وجود آید.

#Swarm
https://goo.gl/tzhAP1
در همین زمینه: * کشف رودی از آهن مذاب در هسته زمین (https://goo.gl/65QXY3)

—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/03/Swarm.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram: @onestar_in_sevenskies

ادامه‌ی پست پیشین ☝️☝️☝️☝️

.... تام کریمیگیس، یکی از سرپرستان ابزارها در ماموریت‌های وویجر و کاسینی ناسا در آزمایشگاه فیزیک کاربردی دانشگاه جانز هاپکینز در لورل مریلند و یکی از نویسندگان این پژوهش، می‌گوید: «دستگاه کاسینی برای تصویربرداری از یون‌هایی ساخته شده بود که در مغناطکره‌ی کیوان به دام می‌افتند. ما هرگز فکر نمی‌کردیم که آنچه اکنون می‌بینیم را ببینیم و بتوانیم مرزهای هورسپهر را به تصویر بکشیم.»

از آنجا که سرعت این ذرات کسر کوچکی از سرعت نور است، سفرشان از خورشید به لبه‌ی هورسپهر و بازگشتِ دوباره چند سال زمان می‌برد. بنابراین هنگامی که شمار ذرات خورشید تغییر می‌کند (معمولا به دلیل چرخه‌ی ۱۱ ساله‌ی فعالیت آن)، چند سال طول می‌کشد تا این تغییر، خود را در شمار اتم‌های خنثایی که به درون سامانه‌ی خورشیدی پرتاب شده‌اند نشان دهد.

سنجش‌های تازه‌ کاسینی از این اتم‌های خنثا چیزی نامنتظره را نشان می‌دهد: ذراتی که از دم هورسپهر می‌آیند و ذراتی که از نوک آن می‌آیند، تغییرات چرخه‌ی خورشید را تقریبا درست همزمان نشان می‌دهند.

کریمیگیس می‌گوید: «اگر "دم" هورسپهرمانند دم یک دنباله‌دار پشت سرش کشیده شده باشد، چشمداشت ما اینست که الگوی تغییرات چرخه‌ی خورشید بسیار دیرتر در اتم‌های خنثایی که از آن می‌آیند دیده شود [در واقع اگر یک سمت هورسپهر کشیده شده و "دورتر" باشد، اتم‌های خنثایی که از آن برمی‌گردند باید دیرتر برسند-م]»
@onestar_in_sevenskies
ولی از آنجا که اتم‌هایی که از دو سو می‌آیند الگوهای فعالیت خورشیدی را با یک سرعت نشان می‌دهند، نتیجه می‌گیریم که فاصله‌ی دم هورسپهر و نوک آن از ما تقریبا به یک اندازه است. این بدان معنیست که دم بلند و دنباله‌دارگونه‌ای که دانشمندان پیش‌بینی کرده بودند می‌تواند اصلا وجود نداشته باشد- در عوض، هورسپهر شاید تقریبا کروی و متقارن باشد.

آمیزه‌ای از چندین عامل بر کروی بودن هورسپهر گواهی می‌دهند. داده‌های #وویجر ۱ نشان می‌دهد که #میدان_مغناطیسی میان‌ستاره‌ای بیرون از هورسپهر نیرومندتر از چیزیست که در گذشته پنداشته شده بود، یعنی می‌تواند در لبه‌ی هورسپهر با باد خورشیدی برهم‌کنش انجام داده و دم هورسپهر را کوچک کند.

ساختار هورسپهر نقش بزرگی در چگونگیِ رسیدن ذرات پرتوهای کیهانی از فضای میان‌ستاره‌ای به درون سامانه‌ی خورشیدی -جایی که زمین و دیگر سیاره‌ها هستند- بازی می‌کند.

آریک پوزنر، دانشمند برنامه‌های وویجر و آیبکس در مرکز فرماندهی ناسا در واشنگتن، دی‌سی، که در این پژوهش شرکت نداشت می‌گوید: «این داده‌های وویجر ۱ و ۲، کاسینی و آیبکس گنجی بادآورد برای دانشمندان جهت بررسی باد خورشیدی در دورترین بُردش است. ما همچنان به گردآوری داده‌ از لبه‌های هورسپهر ادامه می‌دهیم، و این داده‌ها به ما در بهتر شناختن مرز فضای میان‌ستاره‌ای که به نگاهبانی از محیط زمین در برابر پرتوهای زیانبار کیهانی کمک می‌کند یاری خواهند رساند.»

#هوردم

—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/04/heliotail.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram: @onestar_in_sevenskies

ادامه‌ی پست پیشین ☝️☝️☝️☝️☝️
...ما می‌دانیم که ابرهای ماژلان در گذشته از کنار یکدیگر گذشته بوده‌اند. اخترشناسان هنوز درباره‌ی زمان یا میزان نزدیکی این دو مطمئن نیستند ولی می‌دانند که این رویداد باعث شد پیکره‌ی هر دوی آنها در عمل به هم بریزد و ساختارشان که روزگاری مارپیچی بود نامنظم شود. پل ماژلانی به احتمال بسیار بازمانده‌ای از همین برهم‌کنش است که در اثر بیرون کشیده شدن گازها از هر دو کهکشان در آن گذر پدید آمده.

به گفته‌ی نویسندگان این پژوهشنامه، به نظر می‌رسد این میدان مغناطیسیِ نویافته از میدان‌های مغناطیسی هر دو کهکشان تشکیل شده که به همراه گازهای بیرون کشیده شده از آنها، با هم این پل پدید آورده‌اند. اگر این درست باشد، تاییدیست بر وجود یک میدان پان‌ماژلانی- یک میدان مغناطیسی که دو کهکشان را به هم پیوند می‌دهد. پیامدهای کشف چنین میدانی می‌تواند به آگاهی از گذشته و آینده‌ی کل سامانه‌ی ماژلانی بیانجامد.

آرایه‌ی کیلومتر مربعی (اس‌کی‌ای) که واپسین گام‌ ساختنش را می‌گذراند و در سال ۲۰۲۱ به راه خواهد افتاد، میدان‌های مغناطیسی پیرامون کهکشان‌های برهم‌کنشی‌ای مانند ابرهای ماژلانی را با جزییاتی از این هم بیشتر بررسی خواهد کرد و همچنین، به جستجوی نشانه‌های احتمالی مغناطیس در فضای میان‌کهکشانی خواهد پرداخت.

#ابر_بزرگ_ماژلان #ابر_کوچک_ماژلان #میدان_مغناطیسی #برخورد_کهکشانی
https://goo.gl/ioPb4Q
در همین زمینه:
* ابرهای ماژلان تاکنون چندین بار با هم برخورد کرده‌اند (https://goo.gl/INzZrm)
* سرچشمه جریان ماژلانی یافته شد (https://goo.gl/068gyz)

—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/05/MagellanicBridge.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram: @onestar_in_sevenskies

«شفق قطبی سرتاسری در سیاره سرخ»
—----------------------------------

توفان خورشیدی نیرومندی که ماه گذشته روی داد شفق‌های سرتاسری شدیدی در سیاره‌ی #بهرام (مریخ) پدید آورد.

این عکس‌ها که مربوط به پیش از توفان خورشیدی (سمت چپ) و در زمان توفان توفان خورشیدی (سمت راست) هستند، افزایشی ناگهانی در تابش فرابنفش شفق‌های بهرام را نشان می‌دهند که بیش از ۲۵ برابر شدیدتر از تابش شفق‌ پیشین بود که فضاپیمای مدارگرد می‌ون (MAVEN) ثبت کرده بود.

زمینه‌ی این عکس‌ها سیاره‌ی بهرام با هلالی روشن از آفتاب در سمت راستش است. در نمای سمت راست، داده‌های دوربین طیف‌نگار فرابنفش می‌ون به رنگ صورتی به گونه‌ای بر سطح بهرام افکنده شده تا با زمان و تاریخ دریافت داده‌ها هماهنگ باشد.

در سیاره‌ی سرخ، توفان‌های خورشیدی شفق‌هایی در سرتاسر سیاره پدید می‌آورند زیرا برخلاف زمین، سیاره‌ی سرخ یک #میدان_مغناطیسی نیرومند سرتاسری ندارد که بتواند ذرات باردار پرانرژی را به سوی قطب‌های آن بکشاند.

اگر کسانی بر روی سیاره‌ی بهرام زندگی می‌کردند، به هنگام این #توفان‌_خورشیدی، سطح تابش‌های خطرناک برای همه‌ی آنها به دو برابر میزان اندازه‌گیری شده توسط خودروی کنجکاوی می‌رسید.

کار فضاپیمای می‌ون بررسی این نظریه کاست که می‌گوید سیاره‌ی سرخ جوَش را به دلیل همین نبودِ میدان مغناطیسی سرتاسری از دست داده.

#apod #شفق_قطبی
https://goo.gl/7uri7c
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/10/MarsAurora.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies

«شفق‌های شمال و جنوب مشتری مستقل از هم رفتار می‌کنند»
—------------------------------------------------------

* شفق‌های قطبی نیرومند شمال و جنوب سیاره‌ی مشتری رفتاری مستقل از یکدیگر دارند. این کشف تازه‌ایست که بر پایه‌ی داده‌های تلسکوپ #پرتو_X چاندرای ناسا و رصدخانه‌ی فضایی ایکس‌ام‌ام-نیوتون سارمان فضایی اروپا انجام گرفته.

گروهی از پژوهشگران با بهره از این داده‌ها که در ماه مارس ۲۰۰۷ و می و ژوئن ۲۰۱۶ گردآوری شده بود، نفشه‌هایی از تابش‌های پرتو ایکس مشتری به دست آورده و یک کانون پرتو ایکس در هر دو قطب را شناسایی کردند. هر یک از این کانون‌ها (لکه‌های داغ) ناحیه‌ای هم‌ارز نصف سطح زمین را می‌پوشانند.

دانشمندان پی بردند که این کانون‌ها ویژگی‌هایی بسیار متفاوت با هم دارند. تابش پرتو ایکس قطب جنوب #مشتری به گونه‌ای منظم، هر ۱۱ دقیقه یک بار می‌تپد، ولی پرتوهای ایکس قطب شمال نظمی ندارند، و به شیوه‌ای که به نظر مستقل از پرتوهای جنوبی می‌آید کم و زیاد می‌شوند.

این از سیاره‌ی مشتری یک چیستان ویژه می‌سازد. شفق‌های پرتو ایکس از هیچ یک از غول‌های گازی سامانه‌ی خورشیدی، از جمله کیوان دیده نشده. مشتری همچنین با سیاره‌ی خودمان هم تفاوت دارد که در آن، شفق‌های شمال و جنوب آینه‌ی یکدیگرند زیرا میدان‌های مغناطیسی در دو سو یکسانند.
@onestar_in_sevenskies
این پژهشگران برای شناخت چگونگی تولید شفق‌های پرتو ایکس مشتری بر آنند تا داده‌های تازه و آینده‌ی #چاندرا و #ایکس‌ام‌ام_نیوتن را با داده‌های فضاپیمای جونوی ناسا که اکنون در مدار مشتریست بیامیزند. اگر دانشمندان بتوانند ارتباطی میان فعالیت‌های پرتو ایکس که این دو رصدخانه می‌بینند، و دگرگونی‌های فیزیکی که همزمان توسط #جونو دیده می‌شود بیابند شاید بتوانند فرآیندی که شفق‌های مشتری و همچنین شفق پرتو ایکس دیگر سیاره‌ها را پدید می‌آورد را بشناسند.

یک نظریه که داده‌های جونو و داده‌های پرتو ایکس می‌توانند آن را تایید یا رد کند اینست که شفق‌های "پرتو ایکس" مشتری در اثر برهم‌کنش‌هایی پدید می‌آید که در مرز میان میدان مغناطیسی مشتری و باد خورشیدی رخ می‌دهد- میدان مغناطیسی مشتری توسط جریان‌های الکتریکی در دل سیاره پدید می‌آید و باد خورشیدی هم جریانی از ذرات باردار پرسرعت است که از خورشید به فضا دمیده می‌شود. [بخشی از شفق‌های مشتری زیر سر "آیو" ماه آتشفشانی آنست ولی اینجا پرسش ما تنها درباره‌ی شفق‌های "پرتو ایکس" است- م]
@onestar_in_sevenskies
برهم‌کنش‌های میان باد خورشیدی و میدان مغناطیسی مشتری می‌تواند باعث شود میدان مغناطیسی نوسان کرده و موج‌های مغناطیسی پدید بیاورد. ذرات باردار می‌توانند سوار این موج‌ها شده و انرژی [سرعت] بگیرند. برخورد این ذرات با جو مشتری درخشش‌های نیرومندی از پرتوی ایکس تولید می‌کند که چاندرا و ایکس‌ام‌ام-نیوتون می‌بینند. در این نظریه، بازه‌ی ۱۱ دقیقه‌ای نمایانگر زمانیست که یک موج در راستای یکی از خطوط #میدان_مغناطیسی مشتری جابجا می‌شود.

تفاوت رفتاری قطب‌های شمال و جنوب مشتری می‌توانند به دلیل تفاوت در دید ما از آنها باشد. میدان مغناطیسی مشتری کج است (انحراف دارد)، از همین رو ما بخش بزرگ‌تری از شفق‌های شمالی را می‌توانیم ببینیم تا شفق‌های جنوبی. بنابراین ما شاید در مورد قطب شمال، می‌توانیم مناطقی را ببینیم که در آنها این میدان با بیش از یک نقطه‌ی سیاره، که زمان‌های جابجایی متفاوتی دارند تماس دارد، ولی در قطب جنوب، تنها جاهایی را می‌بینیم که میدان مغناطیسی در آنها با یک نقطه تماس پیدا می‌کند. این باعث می‌شود رفتار قطب شمال از دید ما بی‌نظم‌تر از قطب جنوب به نظر بیاید.

پرسش بزرگ‌تر اینست که ...

ادامه‌ی این مطلب را در پست بعدی بخوانید: 👇👇👇👇👇

«نیاز به بازنگری در شیوه پیدایش فواره‌های سیاهچاله‌ها»
—-------------------------------------------------

* نخستین سنجش دقیق از میدان مغناطیسی یک #سیاهچاله نشان داده که این میدان توان کافی برای بیرون زدن مواد با سرعت نزدیک به نور [ساختن فواره‌ی نسبیتی] را ندارد.

سیاهچاله‌ها با رفتار افراطی خود شناخته می‌شوند؛ در این مورد ویژه، فواره‌های پرسرعتی از مواد که به فضا می‌افشانند. این فواره‌ها دیرزمانیست که اخترشناسان را شیفته‌ی خود کرده‌اند. به باور آنها، پدید آمدن این فواره‌ها کار #میدان_مغناطیسی سیاهچاله‌هاست. ولی سنجش‌های تازه‌ای که از میدان مغناطیسی پیرامون یک سیاهچاله انجام شده نشان داده که این میدان به گونه‌ی شگفت‌انگیزی ضعیف است- این بدان معناست که اخترشناسان احتمالا باید یک بازنگری درباره‌ی سازوکار پیدایش فواره‌های سیاهچاله‌ها انجام دهند.

دانشمندان به کمک یک دوربین فروسرخ و از پشت تلسکوپ ۱۰.۴ متری GTC در جزایر قناری، فعالیت فواره‌ی سیاهچاله‌ی وی۴۰۴ ماکیان را برسی کردند، سیاهچاله‌ای به جرم ۹ برابر خورشید در فاصله‌ی حدود ۸۰۰۰ سال نوری زمین. این رصد در سال ۲۰۱۵، و به هنگام برون‌ریزی‌های این سیاهچاله که تا چند هفته ادامه داشت انجام شده بود

[خبر این برون‌ریزی‌ها را خوانده بودید: * فوران یک سیاهچاله که به شکل یک "هدف تیراندازی" دیده شد (https://goo.gl/8FkAsR)].

در در گزارش این پژوهشگران که اوایل همین ماه در نشریه‌ی ساینس منتشر شد، نخستین سنجش‌های دقیق از میدان مغناطیسی یک سیاهچاله آمده- سنجش‌هایی که نشان می‌دهند میدان مغناطیسی وی۴۰۴ ماکیان حدود ۴۰۰ بار ضعیف‌تر از چشمداشت‌هاست.
@onestar_in_sevenskies
این چالشی برای نظریه‌های کنونی درباره‌ی پیدایش فواره‌های سیاهچاله‌هاست- بر پایه‌ی این نظریه‌ها، فواره‌ها دستاورد برهم‌کنش میان میدان مغناطیسی سیاهچاله و مواد قرص برافزایشی آنهاست، قرص چرخانی از گاز و غبار که در اثر گرفتار شدن مواد در دام گرانش سیاهچاله و فروکشیده شدن آنها به درون آن پدید می‌آید. این قرص که بیرون از افق رویداد سیاهچاله جای دارد، با چشم دیده می‌شود و اخترشناسان با بهره از نور آن سیاهچاله را می‌بینند.

استفان آیکن‌بری، استاد دانشگاه فلوریدا و یکی از نویسندگان این پژوهش می‌گوید: «اندازه‌ای که ما به دست آوردیم به گونه‌ی شگفت‌انگیزی پایین است و این ما را وادار می‌کند مدل‌های نظری گذشته که بر پایه‌ی شتاب‌ گرفتن و هدایت جریان‌های فواره‌ای توسط میدان‌های مغناطیسی نیرومند بوده‌اند را تغییراتی دهیم. ما انتظار این را نداشتیم، این بسیاری از چیزهایی که فکر می‌کردیم می‌دانیم را دگرگون می‌کند.»

ولی این چالش خوبیست، زیرا به اخترشناسان کمک می‌کند بررسی میدان‌های مغناطیسی این اجرام شگفت‌انگیز (چیزی که بسیار کم شناخته شده) را آغاز کنند، حتی اگر بفهمیم ضعیف‌تر از آنند که فواره درست کنند یا فعالیت‌های دیگر به راه بیندازند. ییت دالیر، نویسنده‌ی اصلی پژوهش می‌افزاید: «این کشف ما را یک گام در شناخت کارکرد جهان هستی جلوتر می‌برد.»

نگاه دقیق‌تر
وی۴۰۴ ماکیان به عنوان یک ریزاختروش، یا یک سیاهچاله‌ی ...

ادامه‌ی مطلب را در پست بعدی بخوانید: 👇👇👇👇

«کانون‌های مغناطیسی در ستارگان نوترونی»
—------------------------------------—

بررسی دگرگونی‌ها و فرگشت میدان مغناطیسی درون ستارگان نوترونی نشان می‌دهد که ناپایداری‌ها می‌توانند کانون‌های نیرومندی از میدان مغناطیسی بسازند که تا میلیون‌ها سال، حتی پس از زوال چشمگیر میدان مغناطیسی سراسری ستاره هم بر جا بمانند.

هنگامی که سوخت هسته‌ای یک ستاره‌ی بزرگ به پایان می‌رسد و دچار انفجاری ابرنواختری می‌شود، می‌تواند یک #ستاره‌_نوترونی پدید بیاورد. این اجرام بسیار چگال شعاعی حدود ۱۰ کیلومتر دارند ولی جرمشان به ۱.۵ برابر خورشید می‌رسد. آنها #میدان_مغناطیسی بسیار نیرومند و چرخشی سریع دارند، به گونه‌ای که برخی از آنها بیش از ۱۰۰ بار در ثانیه به گرد محورشان می‌چرخند. ستارگان نوترونی به طور معمول با میدان‌ مغناطیسی‌ای توصیف می‌شوند که یک قطب مغناطیسی شمال و یک قطب مغناطیسی جنوب دارد، مانند میدان مغناطیسی زمین. ولی یک چنین مدل "دوقطبی" ساده‌ای نمی‌تواند جنبه‌های گیج‌کننده‌ی ستارگان نوترونی را توضیح دهد، از جمله این که چرا برخی از بخش‌های سطح آنها بسیار داغ‌تر از دمای میانگین‌شان است.

کنستانتینوس گورگولیاتوس از دانشگاه دورام و راینر هولرباخ از دانشگاه لیدز با بهره از ابررایانه‌ی ARC در دانشگاه لیدز چندین شبیه‌سازی عددی انجام دادند تا به چگونگی پیدایش ساختارهای پیچیده به هنگام تغییر و دگرگونی میدان مغناطیسی درون یک ستاره‌ی نوترونی پی ببرند.

گورگولیاتوس می‌گوید: «یک ستاره‌ی نوترونیِ تازه متولد شده چرخش یکنواختی ندارد- بخش‌های گوناگون آن با سرعت‌های متفاوتی می‌چرخند. این باعث می‌شود میدان مغناطیسی درون ستاره به گونه‌ای پیچانده و کشیده شود و آن را مانند توپ فشرده‌ای از کاموا کند. ما در شبیه‌سازی‌های رایانه‌ای پی بردیم که یک میدان مغناطیسی به شدت پیچ خورده ناپایدار می‌شود. چنین میدانی خودبخود گره‌هایی می‌سازد که روی سطح ستاره‌ی نوترونی نمایان می‌شوند و لکه‌هایی را پدید می‌آورند که میدان مغناطیسی در آنها بسیار نیرومندتر از میدان کلی ستاره است. این کانون‌های مغناطیسی جریان‌های الکتریکی نیرومندی پدید می‌آورند که باعث آزاد شدن گرما می‌شوند، درست همان گونه که جریان الکتریکی در یک مقاومت باعث تولید گرما می‌شود.»

این شبیه‌سازی‌ها نشان می‌دهند که [روی ستاره‌ی نوترونی] یک لکه‌ی مغناطیسی به شعاع چند کیلومتر و میدان مغناطیسی بیش از ۱۰ میلیارد تسلا می‌تواند پدید بیاید. این لکه می‌تواند حتی پس از نابودی میدان مغناطیسی کلی ستاره‌ی نوترونی هم تا چند میلیون سال دوام بیابد.

این پژوهش می‌تواند پیامدهای گسترده‌ای در شناخت ما از ستارگان نوترونی داشته باشد. حتی ستارگان نوترونی با میدان مغناطیسیِ سرتاسریِ ضعیف‌تر هم می‌توانند کانون‌های مغناطیسی بسیار نیرومند بسازند. این می‌تواند رفتار شگفت‌انگیز برخی از مغنااخترها (مگنتارها) را توضیح دهد، برای نمونه، اس‌جی‌آر ۰۴۱۸+۵۷۲۹ که چرخشی بسیار کُند و میدان مغناطیسیِ کلیِ به نسبت ضعیفی دارد ولی هر از گاهی با پرتوهای پرانرژی X فوران می‌کند.

*******
🔴توضیح تصویر: ساختار میدان مغناطیسیِ "آغازین" در یک ستاره‌ی نوترونی
https://goo.gl/TkJ2GL
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/04/MagneticHotspots.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

«نقشه میدان مغناطیسی سیاره مشتری»
—---------------------------------

فضاپیمای جونوی ناسا نخستین نماها از دینام، یا موتورِ پدیدآورنده‌ی میدان مغناطیسی سیاره‌ی مشتری را تهیه کرده. در این نقشه‌ی سرتاسری تازه که با بهره از داده‌های جونو به دست آمده بی‌نظمی‌هایی نامنتظره و مناطقی با شدتی شگفت‌انگیز را در این میدان می‌بینیم.

بخش‌های سرخ‌رنگ جاهایی را نشان می‌دهند که خطوط #میدان_مغناطیسی از سطح سیاره بیرون زده‌اند و بخش‌های آبی‌رنگ هم جاهایی را که خطوط میدان به درون سیاره برگشته‌اند.

#فضاپیمای_جونو با ادامه‌ی ماموریتش بر شناخت ما از محیط مغناطیسی پیچیده‌ی #مشتری را افزایش خواهد داد.

—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/04/Juno.html
—-------------------------------------------------

تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

«نقشه مغناطیسی پوسته زمین»
—------------------------—

این پرجزییات‌ترین نقشه‌ایست که تاکنون از سیگنال‌های مغناطیسی کوچکی که توسط سنگ‌کره‌ی (لیتوسفر) زمین تولید می‌شود پدید آمده. این نقشه که برای آگاهی بیشتر درباره‌ی تاریخ زمین‌شناختی سیاره‌مان کاربرد دارد دستاورد سنجش‌های چهارساله‌ی ماهواره‌های سه‌گانه‌ی اروپایی سوارم (Swarm)، داده‌های تاریخی ماهواره‌ی آلمانی چمپ (CHAMP) و مشاهدات کشتی‌ها و هواپیماهاست.

اروان تبو از دانشگاه نانت فرانسه می‌گوید: «این پروضوح‌ترین مدلیست که تاکنون برای میدان مغناطیسی سنگ‌کره‌‌ای پدید آمده.»«با مقیاس ۲۵۰ کیلومتریِ این مدل می‌توانیم ساختارهای درون پوسته را به گونه‌ای که تاکنون هرگز ندیده بودیم بیینیم. و در بخش‌هایی از پوسته وضوح ما از این هم فراتر می‌رود، از جمله زیر استرالیا که عکس‌های هوایی وضوح آن را به ۵۰ کیلومتر رسانده‌اند.»«به کار بردنِ داده‌های ماهواره‌ای و نزدیک-سطحی با هم، شناخت تازه‌ای از پوسته‌ی زیر پایمان به ما می‌دهد و ارزش علمی بسیار بالایی هم خواهد داشت.»

بیشتر #میدان_مغناطیسی زمین در ژرفای آن، در هسته‌ی بیرونی‌اش و توسط اقیانوسی از آهن اَبَرداغ مایع چرخان تولید می‌شود، ولی زمین چشمه‌های مغناطیسی بسیار ضعیف‌تری هم دارد. ناوگان ماهواره‌های سوارم برای یافته‌های بیشتر درباره‌ی همین سیگنال‌های کوچک و کم‌پیدا، از جمله سیگنال‌هایی که از سنگ‌کره‌ی زمین می‌آید به کار می‌روند.

درصد کوچکی از میدان مغناطیسی از سنگ‌های مغناطییده در بخش بالایی سنگ‌کره که پوسته‌ی جامد زمین و گوشته‌ی بالایی هم بخشی از آنست می‌آید. این میدان مغناطیسیِ سنگ‌کره‌ای بسیار ضعیف است و از همین رو از فضا به خوبی ردیابی نمی‌شود. در روزگاران گذشته، به هنگام شکل‌گیری پوسته‌های اقیانوسیِ تازه در اثر فعالیت‌های آتشفشانی، کانی‌های آهن‌داری که در تفتال‌‌ها (ماگماها) بالا می‌آمدند رو به شمال مغناطیسیِ همان دوران تراز شده و با سرد و سفت شدن تفتال، در همان راستا ثابت می‌ماندند.

از آنجایی که قطب‌های زمین در گذر زمان پیوسته جابجا می‌شدند، تفتالِ سفت شده هم به دلیل بالا آمدن گوشته‌ در پشته‌های میان‌اقیانوسی "نوارهایی" مغناطیسی در بستر دریاها پدید آوردند که یک بایگانی برای تاریخ مغناطیسی زمین را در اختیار ما گذاشته است.

این مُهرهای مغناطیسی در بستر دریاها و اقیانوس‌ها می‌توانند به عنوان گونه‌ای ماشین زمان به کار روند و به دانشمندان امکان دهند دگرگونی‌های گذشته‌ی میدان مغناطیسی زمین را بازسازی کرده و جابجایی صفحه‌های زمین‌ساختی را از صدها میلیون سال پیش تا به امروز نمایان کنند.

—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/04/Magneticlithosphere.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

«یافته‌های تازه از داده‌های کهنه درباره بزرگترین ماه منظومه خورشیدی»
—---------------------------------------------------------------—

یافته‌های تازه‌ای درباره‌ی گانیمد، ماه سیاره‌ی مشتری که از ماموریتی در ۲۰ سال پیش به دست آمده نشانگر ویژگی‌هاییست که این ماه بیگانه را به گونه‌ی شگفت‌انگیزی زمین‌سان کرده: شفق‌هایی که بر فراز کلاهک‌های قطبی‌اش می‌درخشند، میدان مغناطیسی نیرومندی که آن را در بر گرفته، و حتی این که ممکن است اقیانوس‌هایی در خود داشته باشد.

بر پایه‌ی گزارش تازه‌ی ناسا، داده‌های به دست آمده از فضاپیمای گالیله -که از ۱۹۹۵ تا ۲۰۰۳ به کاوش مشتری و ماه‌هایش می‌پرداخت- اکنون دارد بینشی تازه از محیط گانیمد به دانشمندان می‌دهد.

#گانیمد بزرگ‌ترین ماه در سرتاسر سامانه‌ی خورشیدیست که با داشتن شعاع ۲۶۳۱.۲ کیلومتر، تنها اندکی کوچک‌تر از سیاره‌ی بهرام (مریخ) است.

گانیمد همچنین از این رو یک جرم ویژه در سامانه‌ی خورشیدیست که تنها ماهیست که یک مغناطکره‌ی ویژه‌‌ی خود با سرچشمه‌ی درونی دارد. این منطقه‌ی #میدان_مغناطیسی مانند حبابی گانیمد را در میان گرفته و آن را از بمباران پرتوهای فضا در امان نگاه می‌دارد. و نیز، درست مانند زمین، این مغناطکره شفق‌هایی بر فراز سطح آن در نزدیکی قطب‌ها پدید می‌آورد.

به گفته‌ی ناسا، دانشمندان می‌خواستند آگاهی بیشتری درباره‌ی چراییِ درخشش بیش از اندازه‌ی شفق‌های گانیمد به دست آورند. بررسی مغناطکره همچنین می‌تواند به ما در بهتر شناختن زیست‌پذیری احتمالی در ماه‌های سامانه‌ی خورشیدی یا فراسیاره‌ها کمک کند.

گلین کالینسون، نویسنده‌ی اصلی پژوهشنامه‌ای درباره‌ی مغناطکره‌ی گانیمد می‌گوید: «ما اکنون بیش از ۲۰ سال به گذشته برگشته‌ایم تا نگاهی تازه به برخی داده‌هایی که هیچگاه منتشر نشدند بیاندازیم و داستان را به پایان ببریم. ما به یک نکته‌ی کامل پی بردیم که هیچکس چیزی درباره‌اش نمی‌دانست.»

گالیله با دستگاه "زیرسامانه‌ی پلاسما"ی خود (پی‌ال‌اس، PLS) داده‌هایی درباره‌ی -چنان چه از نامش برمی‌آید- پلاسما گرد آورد. میدان مغناطیسی گانیمد پلاسمایی که از فضا می‌آید را هدایت می‌کند و هر از گاهی باعث می‌شود این ذرات باردار در قطب‌های ماه گرد آمده و شفق‌هایی در آنجا پدید آورند. پی‌ال‌اس همچنین داده‌هایی درباره‌ی تاثیر مغناطکره‌ی خود مشتری بر حرکت پلاسما پیرامون گانیمد گرد آورد.

در این پژوهش تازه، یکی از مشاهدات شانسی #گالیله هم بررسی شد. این فضاپیما در یکی از گذرهایش، به طور شانسی یکراست از درون جریان‌هایی نیرومند و انفجاری از پلاسما بگذرد که میان مشتری و گانیمد روان بود. امکانِ این پدیده‌ای هست زیرا مشتری هم پرتوهایی نه چندان متفاوت با پرتوهای خورشید می‌گسیلد. به گفته‌ی ناسا، بازپیوند مغناطیسی میان مغناطکره‌های مشتری و گانیمد باعث می‌شود جریانی پرفشار از پلاسما از مشتری به سوی قطب‌های گانیمد سرازیر شده و این شفق‌های بی‌اندازه درخشان را پدید بیاورد.

در گزارش ناسا آمده، داده‌هایی که دستگاه پی‌ال‌اس گالیله به هنگام گذشتن از درون این جریان نیرومند گرد آورد همچنین می‌تواند بینش‌هایی تازه درباره‌ی اقیانوس‌های زیرزمینی گانیمد که سپر مغناطیسی این ماه هم از آنها نگاهبانی می‌کند به ما بدهد.

یافته‌های این دانشمندان در روز ۳۰ آوریل در نشریه‌ی جئوفیزیکال ریسرچ لترز منتشر شد.
https://goo.gl/tcPNkj
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/05/Galileo.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

«بررسی میدان مغناطیسی ابرنواختر ۱۹۸۷ای»
-------------------------------------------

اخترشناسان برای نخستین بار به طور مستقیم فرآیندهای مغناطیسی درون یکی از بررسی‌شده‌ترین اجرام آسمان را مشاهده کرده‌اند- پسماندهای ابرنواختر ۱۹۸۷ای (اس‌ان ۱۹۸۷ای)- مواد به جا مانده از مرگ ستاره‌ای که بیش از ۳۰ سال پیش با انفجارش در آسمان سیاره‌ی زمین درخشید.

این رصدها افزون بر سنجش بی‌سابقه‌ی میدان مغناطیسی، آگاهی‌هایی هم درباره‌ی دگرگونی‌های آغازینِ پسماندهای ابرنواختر و مغناطیس درونشان به دانشمندان داد.
[خواندید: * ۳۰ سال از مرگ باشکوه یک ستاره گذشت]

برایان گینسلر، مدیر بنیاد اخترشناسی و اخترفیزیک دانلپ می‌گوید: «نیروی مغناطیسی که ما اندازه گرفته‌ایم حدود ۵۰ هزار بار ضعیف‌تر از آهنرباهای روی یخچال است. و ما توانسته‌ایم چنین میدانی را از فاصله‌ی حدود ۱.۶ میلیون تریلیون کیلومتر اندازه بگیریم.»

دکتر جیوانا زناردو، نویسنده‌ی اصلی این پژوهش از دانشگاه استرالیای باختری می‌گوید: «این زودهنگام‌ترین بررسی ممکن برای میدان مغناطیسی‌ای است که پس از انفجار یک ستاره‌ی بزرگ پدید آمده.»

اس‌ان ۱۹۸۷ای در شب ۲۴ فوریه‌ی ۱۹۸۷ توسط رصدگر، اییِن شلتون از دانشگاه تورنتو در رصدخانه‌ی جنوبی این دانشگاه در شیلی یافته شد. این ابرنواختر در ماهواره‌ی کهکشان راه شیری، ابر ماژلانی بزرگ در فاصله‌ی ۱۶۰ هزار سال نوری زمین منفجر شد. این نخستین ابرنواختری بود که از زمان یوهانس کپلر در ۴ سده پیش با چشم نامسلح دیده می‌شد.

در ۳۰ سالی که از رخ دادن ابرنواختر گذشته، مواد پس زده شده از ابرنواختر، و همچنین موج‌های شوک انفجارِ ستاره در گاز و غباری که از پیش از انفجار ستاره را در بر گرفته بود پخش شده و پیش رفته است. امروزه به این پسماندها که نگاه می‌کنیم حلقه‌هایی از مواد را می‌بینیم که در اثر برخورد مواد پرتاب شده و موج شوک انفجار برافروخته شده و می‌درخشند.

گینسلر و همکارانش به کمک آرایه‌ی تلسکوپی فشرده‌ی استرالیا این میدان مغناطیسی را با بررسی پرتوهای گسیلیده از این جرم مشاهده کردند. آنها با بررسی ویژگی‌های این پرتوها توانستند میدان مغناطیسی را ردیابی کنند. وی می‌گوید: «آنچه ما دیدیم چیزی را نشان می‌دهد که اگر می‌شد براده‌های آهن را در این پسماندها بپاشیم می‌دیدیم.»

آنها پی بردند که #میدان_مغناطیسی این پسماند آشفته و درهم و برهم نیست، بلکه تا اندازه‌ای نظم دارد. اخترشناسان از پیش این را می‌دانستند که هر چه از سن پسماندهای ابرنواختر می‌گذرد میدان مغناطیسی‌شان هم کش آمده و در الگوهایی منظم همتراز می‌شوند. بررسی‌های گروه گینسلر نشان داد که میدان مغناطیسی یک پسماند ابرنواختر در مدت به نسبت کوتاهِ تنها ۳۰ سال می‌تواند به این نظم دست پیدا کند.

خطوط میدان مغناطیسی زمین شمالی-جنوبی هستند و به همین دلیل قطب‌نماها همگی قطب‌ها را نشان می‌دهند. ولی خطوط میدان مغناطیسی در اس‌ان ۱۹۸۷ای مانند پره‌های چرخ یک دوچرخه‌اند و از مرکز به بیرون تراز شده‌اند.

زناردو می‌گوید: «در چنین سن کمی، همه چیز در پسماندهای ابرنواختر سرعتی باورنکردنی دارد و سریع تغییر می‌کند، ولی به نظر می‌رسد میدان مغناطیسی آن دارد به شیوه‌ی خوب و مرتبی تا لبه‌های پوسته پیش می‌رود.»

گینسلر و همکارانش رصد دگرگونی‌های پیوسته‌ی این پسماند را ادامه خواهند داد. او می‌گوید: «ما شکل میدان مغناطیسی آن را زیر نظر خواهیم گرفت تا دگرگونی‌های آن در زمانی که موج شوک و پسماندها در سر راهشان به مواد تازه‌ای می‌رسند را ببینیم.»

گزارش این دانشمندان در شماره‌ی ۲۹ ژوئن نشریه‌ی آستروفیزیکال جورنال منتشر شده است.
#پسماند_ابرنواختر #1987A

---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/07/1987A.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

«جرم اسرارآمیزی که نه ستاره است و نه سیاره»
---------------------------------------------

* جرم سرگردانی در فاصله‌ی ۲۰ سال نوری زمین با #میدان_مغناطیسی بی‌اندازه نیرومند و باورنکردنی‌اش اخترشناسان را به شگفتی واداشته.

پژوهشگران میدان مغناطیسی این جرم بیش از ۲۰۰ برابر نیرومندتر از مشتری اندازه گرفته‌اند؛ بر پایه‌ی داده‌های ناسا، میدان مغناطیسی خود مشتری چیزی میان ۱۶ و ۵۴ برابر زمینست. این جرم به نام "سیمپ جی۰۱۳۶۵۶۶۳+۰۹۳۳۴۷۳" (SIMP J01365663+0933473) نامیده شده و این که چگونه می‌تواند میدان مغناطیسی‌ای به این نیرومندی را نگه‌دارد و همچنین شفق‌هایی چشمگیر پدید بیاورد هنوز روشن نیست.

نویسنده‌ی اصلی این پژوهش، اخترفیزیکدان ملودی کائو از دانشگاه ایالتی آریزونا می‌گوید: «این جرم چیز هیجان‌انگیزیست زیرا بررسی سازوکارِ (مکانیسمِ) دینام مغناطیسی‌اش می‌توانند بینشی تازه درباره‌ی کارکرد همین سازوکار در فراسیاره‌ها -سیاره‌هایی بیرون از سامانه‌ی خورشیدی- به ما بدهد.»

البته به جز سازوکار مغناطیسی، از زمان یافته شدن این جرم در سال ۲۰۱۶ تاکنون پرسش‌های بسیاری درباره‌ی آن بی‌پاسخ مانده- انبوهی از رازهای ناگشوده.

این جرم چیزیست که دانشمندان به نام #کوتوله‌_قهوه‌ای می‌شناسند. این کوتوله‌ها که لقب "ستارگان ناکام" بر آنها گذاشته شده از سیاره‌ها بزرگ‌ترند ولی به اندازه‌ی کافی بزرگ نیستند که بتوانند مانند ستارگان، همجوشی هیدروژن به راه بیاندازند. مرز میان این دو هنوز مورد بحث و گفتگوست، ولی دانشمندان مایلنداین مرز را چیزی نزدیک به ۱۳ برابر جرم مشتری بدانند.

دانشمندان در آغاز فکر می‌کردند سیمپ جی۰۱۳۶۵۶۶۳+۰۹۳۳۴۷۳ یک کوتوله‌ی قهوه‌ای پیر و بسیار بزرگ است. ولی بررسی‌های بیشتر نشان داد که با سن ۲۰۰ میلیون سال، به نسبت جوان است، و جرمش هم تنها ۱۲.۷ برابر مشتریست. همچنین دانشمندان در آن هنگام نشان دادند که این جرم سیاره‌ای سرگردانست و به گرد هیچ ستاره‌ای نمی‌گردد.

کائو می‌گوید: «این جرم درست روی مرز میان سیاره‌ها و کوتوله‌های قهوه‌ای یا "ستارگان ناکام" است و شگفتی‌هایی دارد که می‌توانند به ما در شناخت فرآیندهای مغناطیسیِ هم در ستارگان و هم در سیاره‌ها کمک کند. به گمان ما این سازوکارها نه تنها در کوتوله‌های قهوه‌ای، بلکه در غول‌های گازی و همچنین سیاره‌های سنگی هم می‌توانند رخ دهند.»

چیزی که بیش از همه در پژوهش تازه دانشمندان را به هیجان آورده اینست که بخشی از آن بر پایه‌ی داده‌های رادیویی از شفق‌های این جرم انجام شده- این نشان می‌دهد که شاید بتوانیم در آینده فراسیاره‌های تازه‌ای را از روی شفق‌هایشان پیدا کنیم.

گزارش این دانشمندان در شماره‌ی ۳۱ ژوییه‌ی نشریه‌ی آسترونومیکال جورنال منتشر شده.

🔷 این تصویر یک برداشت هنریست🔷

#سیاره_فراخورشیدی

--------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/08/SIMP.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

«مشتری سه قطب مغناطیسی دارد!»
---------------------------------

در سال ۲۰۱۶ که فضاپیمای جونو به #مشتری رسید، دانشمندان سیاره‌ای مشتاقانه در انتظار بررسی #میدان_مغناطیسی این سیاره‌ی غول‌پیکر بودند. جونو در مدارش از فراز هر دو قطب سیاره، و با فاصله‌ی بسیار اندک تنها ۴۰۰۰ کیلومتر از قله‌ی ابرهای آن می‌گذشت. اکنون گروهی از دانشمندان به رهبری کیمبرلی مور از دانشگاه هاروارد یافته‌های تازه و شگفت‌آوری را درباره‌ی این سیاره در نشریه‌ی نیچر منتشر کرده‌اند که یکی از این آنها اینست: مشتری یک قطب مغناطیسی دیگر هم دارد.

این پژوهشگران در گزارش خود نوشته‌اند: «ما پی بردیم که میدان مغناطیسی مشتری با همه‌ی میدان‌های سیاره‌ای که تاکنون شناخته‌ایم تفاوت دارد.»

بهترین راه برای نشان دادن شگفت‌انگیزی میدان مغناطیسی مشتری مقایسه‌ی آن با زمینست. سیاره‌ی ما دو قطب مغناطیسی کاملا مشخص دارد- یکی در هر دو نیمکره. این یک ویژگی معمولی است که در آن، خطوط شار میدان از قطب شمال بیرون زده و به قطب جنوب وارد می شوند. نیمکره‌ی جنوبی مشتری هم به نظر همین گونه است و یک قطب مغناطیسی در جایی نزدیک محور چرخشش دارد.

ولی نیمکره‌ی شمالی مشتری چیز دیگریست. قطب شمال مغناطیسی سیاره به جای یک نقطه، در یک بخش دم‌اسبی-مانند پخش شده که خطوط میدان از آن بیرون زده. و همچنین یک قطب جنوب دومی هم در جایی نزدیک استوای سیاره وجود دارد [خطوط میدان که از قطب مغناطیسی شمال بیرون زده‌اند، در دو نقطه از نیمکره‌ی شمالی وارد سیاره می‌شوند-م]. دانشمندان این قطب اضافی را "لکه‌ی آبی بزرگ" نامیده‌اند، زیرا در عکس‌های رنگ زیف (رنگ کاذب) که از قطبش مغناطیسی سیاره گرفته‌اند به رنگ آبی نمایانده شده.

دانشمندان در گزارش خود در نشریه‌ی نیچر این احتمال را در نظر گرفته‌اند که ما داریم مشتری را در میانه‌های "وارونش مغناطیسی" آن می‌بینیم- وضعیت ناآرامی که در آن قطب‌هایی موقت در جاهایی نامعمول پدید می‌آیند تا سرانجام قطب‌های شمال و جنوب جای یکدیگر را بگیرند. ولی نظریه‌ی پرطرفدارتر اینست که دینام مغناطیسی درونی مشتری با دینام مغناطیسی دیگر سیاره‌ها تفاوت دارد. بر پایه‌ی این نظریه، هیدروژن فلزی مایع در ژرفای درون مشتری با سنگ‌ و یخ نیمه-محلول آمیخته شده و جریان‌های الکتریکی نامعمولی پدید آورده که به پیدایش میدان مغناطیسی‌ای به همین اندازه نامعمول انجامیده‌اند.

با دامه‌ی بررسی‌های #جونو تا سال ۲۰۲۱، سرنخ‌های بیشتری درین باره به دست خواهد آمد. برای نمونه، اگر در ساختار مغناطیسی مشتری دگرگونی‌هایی دیده شود، می‌توانند نشانه‌ی در راه بودن "وارونش مغناطیسی" باشد، و اگر تغییری رخ نداد پس این قطب دوم یک قطب پایدار است.

*************
🔴 توضیح تصویر:
🔵 خطوط میدان مغناطیسی مشتری. a) نمای قطب شمال، b) نمای قطب جنوب، c) نمای استوا

--------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/09/GBS.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

«فصل شکافتن سپر مغناطیسی زمین از راه رسیده»
----------------------------------------------

یک هفته بیشتر به هموگان یا اعتدال پاییزی در نیمکره‌ی شمالی نمانده. این یک معنی دارد: میدان مغناطیسی زمین دارد شکاف بر می‌دارد. پژوهشگران مدت‌هاست که می‌دانند در چند هفته‌ی پیرامون اعتدال‌های فصلی شکاف‌هایی در مغناطکره‌ی زمین پدید می‌آید. باد خورشیدی از درون این شکاف‌ها وارد جو زمین می‌شود و نمایشی از شفق‌های قطبی پدید می‌آورد. [توجه کنید که حتی در زمان آرامش خورشید هم چنین چیزی می‌تواند در آغاز پاییز و بهار رخ می‌دهد-م].

یک چنین نمایشی از شفق‌ها دو شب پیش در رووانیمی فنلاند اجرا شد که اینجا عکسی از آن را می‌بینیم. الکساندر کوزنسوف، عکاس این تصویر می‌گوید این بهترین نمایش فصل تازه بود.

این پدیده به نام "اثر راسل-مک‌فرون" شناخته می‌شود، برگرفته از نام دو پژوهشگری که نخستین بار آن را توضیح دادند.
🔵🔴 پژوهشنامه‌ی دانشگاه کالیفرنیا، لس آنجلس در این باره را اینجا بخوانید.

شکاف‌ها توسط خود باد خورشیدی پدید می‌آیند. میدان‌های مغناطیسیِ رو به جنوب درون باد خورشیدی در خلاف #میدان_مغناطیسی زمینند که رو به شمال است. این دو همدیگر را تا اندازه‌ای خنثا می‌کنند و یک شکاف پدید می‌آورند. این خنثا کردن در هر زمانی از سال می‌تواند رخ دهد، ولی در زمان اعتدال‌ها با شدت بیشتری انجام می‌شود. در حقیقت یک پژوهش ۷۵ ساله نشان می‌دهد که سپتامبر (شهریور/مهر) [و همچنین مارس (اسفند/فروردین)] از فعال‌ترین ماه‌ها از نظر فعالیت زمین‌مغناطیسی (ژئومغناطیسی) در سال هستند- نتیجه‌ی سرراست "شکاف‌های اعتدالی".

ماهواره‌های ناسا و اسا سال‌هاست که این شکاف‌ها را شناسایی می‌کنند. شکاف‌های کوچک به اندازه‌ی ایالت کالیفرنیا هستند ولی بسیاری از آنها از کل سیاره‌مان گسترده‌ترند. در این هنگام خطری برای مردم رخ نمی‌دهد. جو سیاره‌ی ما جلوی ورود ذرات #باد_خورشیدی را گرفته و پس‌فروزهای زیبای شفقی را پدید می‌آورد.
#شفق_قطبی

--------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/09/EquinoxCracks.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

«فواره‌ای که از ستاره نوترونی بی‌اندازه مغناطیده بیرون می‌زند»
----------------------------------------------------------

* مشاهده‌ی پدیده‌ای که نخستین از نوع خود است، دانشمندان را درباره‌ی شناختشان از ستارگان نوترونی دچار چالش کرده.

اخترشناسان برای نخستین بار فواره‌ی پرسرعتی از مواد را دیده‌اند که دارد از یک #ستاره‌_نوترونی با میدان مغناطیسیِ بی‌اندازه نیرومند، حدود ۱۰ تریلیون برابر میدان مغناطیسی خورشید، بیرون می‌زند. این یافته‌ی شگفت‌انگیز نه تنها پژوهشگران را غافلگیر کرده، بلکه آنها را وامی‌دارد تا یک بازنگری بنیادی در نظریه‌های کنونی درباره‌ی چگونگی پیدایش فواره‌ها در کیهان انجام دهند.

در پژوهشی تازه که گزارش آن در نشریه‌ی نیچر منتشر شده، دانشمندان به کمک آرایه‌ی بسیار بزرگ کارل جی. جانسکی (وی‌ال‌ای) این ستاره‌ی نوترونی شگفت‌آور را که "سویفت جی۰۲۴۳.۶+۶۱۲۴" یا تنها اس‌دبلیو جی۰۲۴۳ نام دارد بررسی کردند. این جرم نخستین بار در در اکتبر ۲۰۱۷، به لطف برون‌ریزی‌های درخشان و ناگهانی‌اش و به کمک تلسکوپ فضایی #سویفت ناسا یافته شد.

پژوهشگران با زیر نظر گرفتن دگرگونی‌هایی که در پی این برون‌ریزی در طیف‌های ایکس و رادیوییِ جرم رخ می‌داد پی بردند که این ستاره‌ی نوترونی به احتمال بسیار همدم ستاره‌ایِ نزدیکی دارد که مواد را از آن می‌کشد و از این راه یک قرص برافزایشی چرخان به گرد خود پدید آوده. برهم‌کنش‌های میان قرص برافزایشی و خطوط میدان مغناطیسی ستاره‌ی نوترونی هم به تولید فواره‌هایی نیرومند در راستای قطب‌های ستاره‌ی نوترونی انجامیده که مواد را با سرعتی نزدیک به سرعت نور به فضا می‌افشانند.

خود فواره‌دار بودن یک ستاره‌ی نوترونی چیز شگفت‌انگیزی نیست. نویسنده‌ی اصلی پژوهش، یاکوب فون‌در ایندن از دانشگاه آمستردام می‌گوید: «ما بیرون زدن فواره‌ها را در همه‌ گونه از ستارگان نوترونی که مواد را از همدمشان می‌کشند دیده‌‌ایم. [ولی] تاکنون هرگز فواره‌ای را ندیده بودیم که از یک ستاره‌ی نوترونی با یک #میدان_مغناطیسی بسیار نیرومند بیرون بزند.»

بر پایه‌ی نظریه‌ی کنونی، ستارگان نوترونی با میدان مغناطیسی بسیار نیرومند مانند همین اس‌دبلیو جی۰۲۴۳ نمی‌توانند چنین فواره‌هایی تولید کنند. نظریه‌های کاربردی امروزی -که به پشتوانه‌ی چند دهه رصد ارایه شده‌اند- می‌گویند میدان‌های مغناطیسی بی‌اندازه نیرومند بر فواره‌های ستارگان نوترونی چیره شده و جلوی شکل‌گیری آنها به گرد ستارگان نوترونی را می‌گیرند. ولی به گفته‌ی فان‌در یاکوب، فواره‌ای که به روشنی در اس‌دبلیو جی۰۲۴۳ دیده شده این پنداشت درازمدت را رد می‌کند.

با این وجود، چنانچه پژوهشگران در گزارش خود آورده‌اند، هنوز کارهای بسیار بیشتری باید انجام شود. پیش از آن که همه‌ی توضیح‌های احتمالی دیگر (از بادهای ستاره‌ای نیرومند گرفته تا موج‌های شوک در قرص برافزایشی) را برای این فواره‌ها کنار گذاشته شود باید شواهد رصدی بیشتری به دست آورند تا بتوانند وجود قطعی این فواره‌ها را اثبات کنند.

--------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/09/SWJ0243.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

«داغی اسرارآمیز محیط پیرامون یک کوتوله سفید»
----------------------------------------------

یک گروه بین‌المللی از اخترشناسان با گشودن یک راز ده‌ها ساله، مغناطکره‌ای بی‌اندازه داغ را پیرامون یک #کوتوله‌_سفید یافته‌اند. این پژوهش به رهبری نیکول رایندل از دانشگاه لستر انجام گرفته. پژوهشنامه‌ی این گروه در شماره‌ی ۷ نوامبر ماهنامه‌ی انجمن سلطنتی اخترشناسی منتشر شده است.

کوتوله‌های سفید در واپسین گام از زندگی خورشیدسانان پدید می‌آید. این ستارگان در پایان زندگی لایه‌های بیرونی خود را به فضا پس می‌زنند و هسته‌ای داغ و فشرده از خود به جا می‌گذارند که میلیاردها سال زمان می‌برد تا خنک شود. دمای سطح یک کوتوله‌ی سفید معمولی حدود ۱۰۰ هزار درجه‌ی سلسیوس است (آن را با خورشید بسنجید که دمای سطحش تنها ۵۵۰۰ درجه است).

ولی برخی از کوتوله‌های سفید دانشمندان را دچار سردرگمی کرده‌اند زیرا نشانه‌هایی از فلزهای بسیار یونیده در آنها دیده می‌شود. در اخترشناسی به هر عنصری به جز هیدروژن و هلیوم، "فلز" می‌گویند. پونشِ بسیار بالا هم در اینجا بدین معناست که همه‌ به جز یکی از الکترون‌های بیرونیِ اتم‌های این عنصرها از آنها جدا شده. چنین فرآیندی نیاز به دمای ۱ میلیون درجه‌ی سلسیوس دارد که بسیار بالاتر از دمای سطح داغ‌ترین کوتوله‌های سفید است.

رایندل و گروهش به کمک تلسکوپ ۳.۵ متری کالار آلتوی اسپانیا کوتوله‌ی سفیدی با عنوان GALEXJ014636.8+323615 را در صورت فلکی #سه‌سو، و به فاصله‌ی ۱۲۰۰ سال نوری زمین یافته‌اند. بررسی نور این کوتوله‌ی سفید به روش طیفی نشانگر وجود فلزهای به شدت یونیده بود. شگفت این که این یونیدگی‌ها در یک بازه‌ی شش ساعته تغییر می‌کند- همان دوره‌ی چرخش محوری ستاره.

رایندل و گروهش نتیجه گرفته‌اند که محیط مغناطیسی پیرامون این ستاره (در حقیقت مغناطکره‌ی آن) موادی که از سطحش می‌آیند را به دام می‌اندازد. شوک‌های درون مغناطکره دمای این مواد را به طور چشمگیری بالا می‌برد و تقریبا همه‌ی الکترون‌های اتم‌های فلزها را از آنها جدا می‌کند.

رایندل می‌گوید: «مانند چنبره‌ای از مواد فرا-داغ پیرامون این ستاره است که خودش هم بسیار داغ است.»

«محور #میدان_مغناطیسی این ستاره نسبت به محور چرخش آن کج است (مانند زمین). این بدین معناست که میزان موادی که در اثر شوک، گرم شده‌اند و ما می‌بینیم، با چرخش ستاره تغییر می‌کند.»

رایندل در ادامه می‌افزاید: «پس از چند دهه که شمار بیشتر و بیشتری از این ستارگان رازآلود را می‌یافتیم بدون آن که سرنخی برای ریشه‌ی فلزهای بسیار یونیده‌ی آنها پیدا کنیم، اکنون مدل مغناطکره با گرمای ناشی از شوک که ما ارایه کردیم توانسته سرچشمه‌ی آنها را توضیح دهد.»

مغناطکره‌ها پیرامون دیگر ستارگان نیز یافته شده‌اند ولی این نخستین موردیست که پیرامون یک کوتوله‌ی سفید دیده می‌شود. این کشف می‌تواند پیامدهایی بسیار گسترده داشته باشد. رایندل می‌گوید: «ما این را اصلا به حساب نمی‌آوردیم. نادیده گرفتن مغناطکره‌ی آنها می‌تواند بدین معنا باشد که سنجش‌های ما برای دیگر ویژگی‌های کوتوله‌های سفید (مانند دما و جرم) هم نادرست است.»

احتمال می‌رود یک چهارم کوتوله‌های سفید در بخشی از زندگی‌شان وارد گامِ به دام انداختن و به شدت داغ کردن مواد می‌شوند. رایندل و گروهش اکنون می‌خواهند مدل‌سازی دقیق‌تر انجام داده و با بررسی شمار بیشتری از این اجرام شگفت‌انگیز، دامنه‌ی پژوهش خود را گسترش دهند.

***************
توضیح تصویر:
🔴 برداشت هنری از کوتوله‌ی سفید GALEXJ014636.8+323615 (سفید) و مغناطکره‌ی فرا-داغ پیرامونش (بنفش) که توسط میدان مغناطیسی به دام افتاده

--------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/11/HotMagnetosphere.html
---------------------------------------------------


تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky