👑یک ستاره در هفت آسمان👑
1.12K subscribers
2.29K photos
598 videos
73 files
5.28K links
وبلاگ تخصصی نجوم و اخترفیزیک که از سال ۲۰۱۰ تاکنون بی‌وقفه به کار ترجمه‌ی مطالب متنوع و گوناگونِ این حوزه‌ی دانش، از معتبرترین سایت‌های بین‌المللی می‌پردازد:
http://www.1star7sky.com/
فیسبوک: https://www.facebook.com/1star7sky/
Download Telegram
«نخ و سوزن یک دنباله‌دار!»
—------------------------—

چه بر سر دنباله‌دار لاوجوی آمده؟

این تصویر یک نمای ترکیبی پردازش شده است که اوایل ماه آوریل، پس از برافروختگی ناگهانی و نامنتظره‌ی دنباله‌دار گرفته شده، و آن را با دُم یونی بلند با نمایی پیچیده نشان می‌دهد.

نکته‌ی چشمگیر اینست که اثرِ به طور معمول پیچیده‌ی باد خورشید و میدان مغناطیسی آن باعث شده #دم_یونی این دنباله‌دار در میانه‌اش مانند سوراخ یک سوزن شود.

دنباله‌دار سی/۲۰۱۷ ئی۴ (لاوجوی) همین ماه گذشته توسط شکارچی پرآوازه‌ی دنباله‌دارها، تری لاوجوی یافته شد.

این دنباله‌دار در اوایل ماه به قدر دیداری ۷ رسید و به هدفی خوب برای دوربین‌های دوچشمی و تصویربرداری با نوردهی بلند تبدیل شد.

چیزی که از زمان گرفته شدن این عکس برای #دنباله‌دار #لاوجوی (ئی۴) رخ داده شاید از این هم چشمگیرتر باشد- زیرا به نظر می‌رسد با رسیدن به نزدیک‌ترین نقطه‌ی مسیرش به خورشید در دو روز پیش، هسته‌اش از هم پاشیده و ناپدید شده است.

#باد_خورشیدی

#apod
https://goo.gl/Eu4Rso
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
www.1star7sky.com/2017/04/LovejoyE4.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«شاید سپر مغناطسی خورشید ساختاری حبابی داشته باشد نه دنباله‌دارگونه»
—----------------------------------------------------------------

داده‌های تازه‌ی فضاپیمای کاسینی ناسا، به همراه داده‌های دو فضاپیمای وویجر و نیز کاوشگر مرز میان‌ستاره‌ای ناسا (آیبکس، IBEX) نشان می‌دهد که خورشید و سیار‌هایش با یک سامانه‌ی غول‌آسا و کروی از میدان مغناطیسی خورشید در بر گرفته شده‌اند- چیزی که دیدگاه کنونی از میدان‌های مغناطیسی خورشید که می‌گوید این میدان‌ها پشت خورشید کشیده شده و چیزی مانند دم یک دنباله‌دار درست کرده‌اند را به چالش می‌کشد.

خورشید همواره جریانی پیوسته از مواد مغناطیسی به نام #باد_خورشیدی به بیرون می‌دمد که فضای درونی سامانه‌ی خورشیدی را پر کرده و تا آن سوی مدار نپتون هم می‌رسد. این باد خورشیدی یک حباب به پهنای حدود ۲۳ میلیارد کیلومتر ساخته که به نام هورسپهر (هلیوسفر) شناخته می‌شود. کل سامانه‌ی خورشیدی، از جمله خود هورسپهر، در دل فضای میان‌ستاره‌ای به پیش می‌روند. برداشت رایج از هورسپهر این بوده که ساختاری دنباله‌دارگونه دارد، با سری گِرد و دُمی بلند. ولی داده‌های تازه که یک چرخه‌ی ۱۱ ساله‌ی کامل خورشید را در بر دارند چیز دیگری را نشان می‌دهند. بر پایه‌ی این داده‌ها، شاید #هورسپهر در هر دو سمتش گِرد باشد، به گونه‌ای که ساختاری تقریبا کروی پدید آورده است. پژوهشنامه‌ای درین باره در روز ۲۴ آوریل ۲۰۱۷ در نشریه‌ی نیچر آسترونومی منتشر شده است.
@onestar_in_sevenskies
کستاس دیالیانس، دانشمند فضا در آکادمی آتن یونان و نویسنده‌ی اصلی پژوهش می‌گوید: «دلیل این که هورسپهر ساختاری کروی دارد نه دنباله‌دارگونه، نیرومند بودن میدان مغناطیسی میان‌ستاره‌ای (بسیار نیرومندتر از چیزی که در گذشته پیش‌بینی شده بود)، و همچنین این واقعیت که نسبت میان فشار ذرات و فشار مغناطیسی درون هورنیام (غلاف خورشیدی- heliosheath) بالاست.»

یکی از دستگاه‌های #فضاپیمای_کاسینی -که بیش از یک دهه است در سامانه‌ی کیوان به سر می‌برد- سرنخ‌های مهم و تازه‌ای درباره‌ی شکل سمت پشتی هورسپهر را در بر دارد؛ این سمت را اغلب به نام هوردُم (#heliotail) می‌شناسند. هنگامی که ذرات باردار از بخش درونی سامانه‌ی خورشیدی به مرز هورسپهر می‌رسند، گاهی دستخوش رشته‌ای از دادوستَدهای بار با اتم‌های خنثای گاز درون محیط میان‌ستاره‌ای می‌شوند، یعنی به هنگام پیشروی در این منطقه‌ی مرزی گسترده‌، با برخورد به اتم‌های خنثای منطقه، الکترون می‌دهند و دوباره می‌گیرند. برخی از این ذرات به شکل اتم‌های خنثای پرسرعت دوباره به درون سامانه‌ی خورشیدی پرتاب می‌شوند که کاسینی توانسته آنها را اندازه بگیرد.

تام کریمیگیس، یکی از سرپرستان ابزارها در ماموریت‌های وویجر و کاسینی ناسا در آزمایشگاه فیزیک کاربردی دانشگاه جانز هاپکینز در لورل مریلند و یکی از نویسندگان این پژوهش، می‌گوید: «دستگاه کاسینی برای تصویربرداری از ....

ادامه در پست بعد 👇👇👇👇
«شبیه‌سازی پیچ و تاب‌های باد خورشیدی»
—------------------------------------

شاید در زمان خواندن این نوشته در حال قهوه خوردن باشید. نوشیدنی‌تان را که با قاشق به هم می‌زنید تاوه‌هایی (پیچاب‌هایی) در آن درست می‌شود که وامی‌پاشند و به گیژاوهای کوچک‌تر (گرداب‌های کوچک با جهت مخالف) تبدیل می‌شوند و سرانجام به کلی ناپدید می‌گردند. این را می‌توان به عنوان آبشاری از تاوه‌های بزرگ به کوچک توصیف کرد. افزون بر این، حرکت قاشق باعث می‌شود مایع داغ با هوای خنک تماس پیدا کند و گرما بهتر بتواند از آن به هوا گریزد و در نتیجه خنک شود.

یک چنین پدیده‌ای در فضا هم رخ می‌دهد، در ذرات اتمی بارداری که از خورشید بیرون می‌زنند و به نام پلاسمای باد خورشیدی شناخته می‌شوند، ولی با یک تفاوت کلیدی: در فضا هوایی نیست. انرژی‌ای که خورشید به بادهایش داده به آبشارهایی از آشفتگی‌های کوچک‌تر منتقل می‌شود، درست مانند قهوه‌ی ما، ولی دمای پلاسما به جای کاهش، رو به افزایش می گذارد زیرا هوای خنکی در کار نیست که جلوی بالا رفتنش را بگیرد.

این که پلاسمای باد خورشیدی دقیقا چگونه داغ می‌شود خودش یک موضوع داغ در دانش فیزیک فضاست، زیرا داغ‌تر از چیزیست که برای یک گازِ گسترنده انتظار می‌رود و تقریبا هیچ برخوردی هم وجود ندارد. دانشمندان دلیل احتمالی این گرمایش را در سرشت متلاطم پلاسمای باد خورشیدی دانسته‌اند.

شبیه‌سازی‌های ابررایانه‌ای پیشرفته می‌توانند در بررسی این حرکت‌های پیچیده به ما کمک کنند: تصویری که اینجا می‌بینید نمایی ثابت از یکی از همین شبیه‌سازی‌هاست. در اینجا پراکندگی (توزیع) چگالی جریان در پلاسمای پرآشوب باد خورشیدی را می‌بینیم. رشته‌ها و تاوه‌های موضعی به عنوان دستاورد آبشار انرژی متلاطم پدید آمده‌اند. رنگ‌های آبی و زرد شدیدترین جریان‌ها را نشان می‌دهند (آبی مقدارهای منفی و زرد مقدارهای مثبت).

این ساختارهای همدوس ایستا نیستند، بلکه با گذشت زمان دگرگون شده و با هم برهمکنش انجام می‌دهند. افزون بر این، میان نقاط برخورد، جریان بسیار شدید می‌شود، مناطقی از تنش مغناطیسیِ بالا پدید می‌آید و پدیده‌ای به نام بازپیوند مغناطیسی رخ می‌دهد؛ هنگامی که خطوط مغناطیسی با جهت مخالف، به هم می‌رسند می‌توانند به طور ناگهانی پیکره‌بندی تازه‌ای یافته و انرژی سهمگینی آزاد کنند که این می‌تواند به گرمایشی موضعی بیانجامد. [تصویر بعدی را ببینید]

چنین رفتارهایی در فضا هم دیده شده‌اند، برای نمونه، ماهواره‌های اروپایی چهارقلوی کلاستر (Cluster) که در مدار زمین‌اند چنین پدیده‌هایی را در باد خورشیدی مشاهده می‌کند. کلاستر همچنین شواهدی از گیژاوهای آشفته به بزرگی دستکم ده‌ها کیلومتر یافته که در اثر برخورد #باد_خورشیدی به میدان مغناطیسی زمین پدید می‌آیند.

این آبشار انرژی می‌تواند در گرمایش کلی باد خورشیدی نقش داشته باشد، موضوعی که خورشیدگرد آینده‌ی سازمان فضایی اروپا، فضاپیمای سولار اوربیتر Solar Orbiter) هم به بررسی‌اش خواهد پرداخت.

در این میان، از بررسی آبشارهای آشفته‌ی تاوه‌ها در قهوه‌ی خود لذت ببرید!
https://goo.gl/MKwMHD
—------------------
در همین زمینه: * بادهای خورشید پیچنده و گردابی هستند (https://goo.gl/7LpMBP)

—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/01/SolarWindPlasma.html
—-------------------------------------------------

تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
«تماشای "استیو" در عرض‌های پایین»
—---------------------------------

در روز شنبه، ۵ ماه می، جریانی از #باد_خورشیدی به زمین رسید و توفان‌های زمین‌مغناطیسی (ژئومغناطیسی) از رده‌ی جی۱ و جی۲ را پدید آورد. در فراز بالای جو زمین، نوارهای داغ پلاسما آغاز به رقصیدن در مغناطکره‌ی سیاره کردند. و ناگهان، "استیو" پدیدار شد.

آلن دایر از گلیچن در آلبرتای کانادا عکس‌هایی از نوار درخشان بنفش آن گرفت. به گفته‌ی وی، #استیو در آغاز مانند کمانی کم‌نور در سمت خاور بود و سپس پرنور شده و از این سر تا آن سر آسمان کشیده شد.

"تابش گرمایی ناگهانی از افزایش سرعت" یا STEVE نخستین بار همین چند سال پیش در آلبرتا دیده شد، هرچند که بی‌تردید از مدت ها پیش از این هم وجود داشته و رخ می‌داده. نوار باریک استیو یک ارتباطی با #شفق_قطبی دارد، ولی پیکره‌ و رنگی ویژه‌ی خود دارد و در جاهایی خاص پدید می‌آید. تا جایی که می‌دانیم، استیو نمایشی‌ست که در پی جریان پلاسمای داغ در لایه‌های بالایی جو اجرا می‌شود.

الیزابت مک‌دونالد از مرکز پروازهای فضایی گودارد ناسا به تازگی مقاله‌ای درباره‌ی استیو منتشر کرده. در این مقاله، استیو به پدیده‌ای به نام "رانش یونی زیرشفقی" (subauroral ion drift) که سرواژه‌ی آن می‌شود "سِد" (SAID) ربط داده شده. ماهواره‌ها هزاران سد را ردگیری کرده‌اند: آنها بیشتر در فصل‌های بهار و پاییز پدیدار می‌شوند و به نظر می‌رسد عرض‌های جغرافیایی نزدیک به۶۰+ درجه را بیشتر ترجیح می‌دهند.

این هفته، استیو به عرض‌هایی جنوبی‌تر از همیشه رفت. گرِگ اَش نوار آن را بر فراز الی در مینه‌سوتا، در عرض ۴۷.۹+ شمالی دید و به تصویر کشید.

وی می‌گوید: «این نخستین بار بود که استیو را می‌دیدم و برایم فراموش‌نشدنی بود. با چشم نامسلح دیده می‌شد و من می‌توانستم تپش‌های نور سبز و بنفش را در آن ببینیم.»

همه‌ی جاهایی که این استیو را دیدند در عرض‌هایی به نسبت پایین بودند: تافت، مینه‌سوتا (۴۷.۶+)، باکستون، داکوتای شمالی (۴۷.۶+)، آرکادیا، میشیگان (۴۴.۵+) و فورت فرانسیز، اونتاریو (۴۸.۶+). این عرض‌های به نسبت پایین نشانه‌ای دلگرم‌کننده‌ برای آسمان‌دوستانی است که خواهان تماشای این نوارهای شگفت‌انگیز با چشم خود هستند. نیازی نیست برای دیدن استیو به دایره‌ی شمالگان بروید؛ شاید خودش سری به آسمانتان بزند.

🔴تصویر: استیو در گلیچن، آلبرتا.
https://goo.gl/fKRQ5S
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/05/STEVE.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
«دلربایی "استیو" در شب مهتابی»
-------------------------------
https://goo.gl/wpogR7
پنجشنبه شب گذشته، با ورود زمین به جریانی پرسرعت از #باد_خورشیدی، رود داغی از پلاسما هم در جو بالایی زمین روان شد. اینجا بود که "استیو" (#Steve) پدیدار شد. متیو ویلر این نوار روشن بنفش را از رابسون ولی بریتیش کلمبیای کانادا به تصویر کشید.

وی که پیش از این در شب‌های تاریک‌تر، ویدیوهایی باورنکردنی از پدیده‌ی استیو گرفته می‌گوید: «با وجود مهتاب، باز هم می‌شد آن را با چشم نامسلح دید.» [ویدیوهای ویلر را اینجا دیده بودید: * ویدیوهایی نادر از پدیده شگفت‌انگیز "استیو" (https://goo.gl/qzbhdW)]

این جریان باد خورشیدی استعداد پدید آوردن #استیو را دارد. در دور چرخش پیشین خورشید (چرخش به گرد محورش)، در اوایل ماه می، همین جریان به میدان مغناطیسی زمین برخورد کرد. آن زمان استیو نه تنها در کانادا (که جای معمولی برای آنست)، بلکه در چندین ایالت آمریکا دیده شد. این بار نور ماه باعث شده دیدن این نوار رازگونه سخت‌تر شود و چه بسا گزارش‌های کمتری از دیده شدنش دریافت شود.

---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/06/STEVE.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
«فصل شکافتن سپر مغناطیسی زمین از راه رسیده»
----------------------------------------------

یک هفته بیشتر به هموگان یا اعتدال پاییزی در نیمکره‌ی شمالی نمانده. این یک معنی دارد: میدان مغناطیسی زمین دارد شکاف بر می‌دارد. پژوهشگران مدت‌هاست که می‌دانند در چند هفته‌ی پیرامون اعتدال‌های فصلی شکاف‌هایی در مغناطکره‌ی زمین پدید می‌آید. باد خورشیدی از درون این شکاف‌ها وارد جو زمین می‌شود و نمایشی از شفق‌های قطبی پدید می‌آورد. [توجه کنید که حتی در زمان آرامش خورشید هم چنین چیزی می‌تواند در آغاز پاییز و بهار رخ می‌دهد-م].

یک چنین نمایشی از شفق‌ها دو شب پیش در رووانیمی فنلاند اجرا شد که اینجا عکسی از آن را می‌بینیم. الکساندر کوزنسوف، عکاس این تصویر می‌گوید این بهترین نمایش فصل تازه بود.

این پدیده به نام "اثر راسل-مک‌فرون" شناخته می‌شود، برگرفته از نام دو پژوهشگری که نخستین بار آن را توضیح دادند.
🔵🔴 پژوهشنامه‌ی دانشگاه کالیفرنیا، لس آنجلس در این باره را اینجا بخوانید.

شکاف‌ها توسط خود باد خورشیدی پدید می‌آیند. میدان‌های مغناطیسیِ رو به جنوب درون باد خورشیدی در خلاف #میدان_مغناطیسی زمینند که رو به شمال است. این دو همدیگر را تا اندازه‌ای خنثا می‌کنند و یک شکاف پدید می‌آورند. این خنثا کردن در هر زمانی از سال می‌تواند رخ دهد، ولی در زمان اعتدال‌ها با شدت بیشتری انجام می‌شود. در حقیقت یک پژوهش ۷۵ ساله نشان می‌دهد که سپتامبر (شهریور/مهر) [و همچنین مارس (اسفند/فروردین)] از فعال‌ترین ماه‌ها از نظر فعالیت زمین‌مغناطیسی (ژئومغناطیسی) در سال هستند- نتیجه‌ی سرراست "شکاف‌های اعتدالی".

ماهواره‌های ناسا و اسا سال‌هاست که این شکاف‌ها را شناسایی می‌کنند. شکاف‌های کوچک به اندازه‌ی ایالت کالیفرنیا هستند ولی بسیاری از آنها از کل سیاره‌مان گسترده‌ترند. در این هنگام خطری برای مردم رخ نمی‌دهد. جو سیاره‌ی ما جلوی ورود ذرات #باد_خورشیدی را گرفته و پس‌فروزهای زیبای شفقی را پدید می‌آورد.
#شفق_قطبی

--------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/09/EquinoxCracks.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky