⭕️پیوند فلسفه اسلامی و اصول فقه برای تأسیس تمدن نوین اسلامی

🔻#یادداشت_منتخب
🔻#فلسفه_و_فقه_اسلامی
🔻#تمدن‌سازی_نوین_اسلامی
🔻#حجت‌الاسلام_دکتر_خسروپناه
https://telegram.me/tamadone_novine_islami

✅مقدمه:
«انقلاب و تطور در تاریخ و اندیشه اسلامی» عنوان ‌همایشی بود که در #آکادمی_فلسفه_روسیه با شرکت جمعی از پژوهشگران ایران و روسیه و کشورهای دیگر، روز 13 مهر (5 اکتبر) برگزار شد. در این همایش که با همکاری موسسه پژوهشی #حکمت_و_فلسفه‌ ایران برگزار شد، حجت‌الاسلام دکتر عبدالحسین خسروپناه رئیس این موسسه، با #موضوع «مطالعه تطبیقی سیر تطور فلسفه اسلامی و علم اصول فقه» به ایراد سخن پرداخت.

🔸خسروپناه در این سخنرانی سعی کرد که نشان دهد که چگونه فلسفه و به‌ویژه #فلسفه_اسلامی بر اصول فقه اثرگذار بوده و این اثرگذاری چگونه می‌تواند به #ساختارسازی در جامعه و درنهایت تأسیس #تمدن_نوین_اسلامی منجر شود. او برای دستیابی به این هدف، مروری بر دو مقاله خود با عنوان «سیر تطور چیستی فلسفه در یونان و جهان اسلام» و «سیر تحول اصول فقه در تاریخ #تفکر_اسلامی» انجام داد و سپس یافته‌های آن را بر هم تطبیق داد و در پنج محور سخنانش را عرضه کرد.

🔸او به‌عنوان نخستین نکته به نسبت استدلال و فلسفه اسلامی و همچنین نسبت استدلال در فرآیند استنباط در اصول فقه اشاره کرد و گفت: «فلسفه اسلامی خودش به منطق استدلال نمی‌پردازد بلکه از منطق استدلال مدد می‌جوید تا مباحث فلسفی را اثبات کند، #اصول_فقه دانشی است که خودش دربردارنده منطق استنباط است.»

🔸خسروپناه معتقد است به‌رغم اینکه #مسلمانان مباحث فلسفی را از #یونان و #روم وام گرفته‌اند اما آن‌چنان به آن عمق و غنا بخشیده‌اند که به‌طور مثال می‌توان مباحث مشترک میان #فلسفه_ارسطو و #ابن‌سینا را حدود 20 درصد دانست. او این تأثیر را در خصوص علم اصول کمتر از یک درصد می‌داند که آن‌هم به مباحث الفاظ در علم اصول مربوط می‌شود که از علم منطق گرفته شده است.

🔸او در بخش بعدی سخنانش به #تعریف_فلسفه در نزد یونانیان به‌عنوان «بحث از عوارض و احکام موجود بماهو موجود» اشاره کرد و تصریح کرد که این تعریف و ساختار کلی متافیزیک توسط دانشمندان مسلمان پذیرفته شد. خسروپناه تغییرات فلسفه در #جهان_اسلام را بیشتر متوجه «#روش‌شناسی» دانست و گفت: «شیخ اشراق روش شهودی را به روش عقلی افزود. میرداماد روش نقلی دینی را به روش عقلی اضافه کرد. @ملاصدرا نیز روش شهودی و نقلی را در کنار روش عقلی قرار داد.»

🔹ادامه‌ی این یادداشت را در لینک زیر بخوانید:
http://sobhe-no.ir/newspaper/332/14/12908

ا—--------------------------—ا

⭕️#نگاه_کوتاه/نقش تمدنی امامان شیعه علیهم‌السلام

🔻#تمدن_اسلامی_و_امامان_شیعه

🔸نویسندگان کتاب‌های #تاریخ_تمدن، کمتر به نقش مهم امامان شیعه علیهم‌السلام در پیش‌برد تمدن اسلامی توجه کرده‌اند؛ اما باید توجه داشت که هر چند امامان معصوم -به جز امیرمؤمنان علی علیه‌السلام و امام حسن علیه‌السلام در مدتی کوتاه– عهده‌دار حکومت نبودند، امّا با اقدامات فرهنگی خود، نه تنها در میان شیعیان، که در مجموع #جهان_اسلام، اثرگذار شدند. آنان شاگردان زیادی تربیت کردند، احادیت فراوانی را بیان کردند، قرآن را به درستی تفسیر کردند، حتی عالمان و اندیشمندان غیر شیعی را تحت تأثیر تعالیم خود قرار دادند. #تعالیم_امامان شیعه، مسیر تمدن درست و مطلوب اسلامی را - که بر اساس توحید و عدالت باید بنا می‌شد - ترسیم می‌کرد. در این تعالیم، آموزه‌هایی از علوم دینی و علوم غیردینی تبیین می‌شد؛ علومی همچون شیمی، علوم سیاسی، جامعه شناسی، روانشناسی، فلسفه، حقوق، تفسیر، کلام، ادبیات، شعر و... در میان تعالیم امامان معصوم علیهم‌السلام آموزه‌های جالب درباره‌ی روابط و قوانین اجتماعی مطلوب اسلام به چشم می‌خورد.

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami

✅نظریات سید قطب در باره نقد تمدن غربی، لزوم تأسیس تمدن اسلامی، و تأثیر و انعکاس آن در ایران(5/پایانی)

🔻#یادداشت_منتخب
🔻#سید_قطب_و_نقد_تمدن_غرب
🔻#حجت‌الاسلام_دکتر_رسول_جعفریان

🔸این تفکر #سید_قطب در آثار دیگر او هم که به فارسی درآمد، و بالغ بر ده مورد است، در ایران انعکاس بسیاری داشت. او خود متأثر از #مودودی و #ندوی و جز اینها بود، اما از بن مایه‌های فکری تند خود هم که در جهت #ایجاد_انقلاب و #تأسیس_حکومت بود استفاده کرد. این افکار در ایران محبوبیت یافت و اصول دیدگاه‌هایی که در باره #تمدن_اسلامی منعکس می‌شد، بر اساس نوعی #مشارکت_فکری عمومی که در #جهان_اسلام بود، مورد تأیید قرار می‌گرفت. در مقدمه همان کتاب، که مترجم در سال 49 آن را نوشته، پس از یاد کردن از مفاهیمی چون فرنگی‌مآبی، خود‌باختگی، مغزشویی، سنت‌شکنی، کشتار هولناک ارزشهای معنوی، دریوزگی غرب، گسترش مدنیت غرب، گذشته افتخار آمیز و فراموشی آن، دیو استعمار، خودفراموشی و بیگانه گرایی، می‌نویسد:👇🏼

🔸«در برابر اسلام، مکتب توحید و انسانیت، غول #تمدن_غرب که اکنون در برابر ما قد برافراشته، یک واقعیت است، واقعیتی است که هر لحظه بر حجم آن می‌افزاید، و بخش دیگری از فضای تنفس انسان‌ها را اشغال می‌کند. فرآورده‌های این تمدن که بیگمان همه محکوم یک حکم نیستند، هر روز و هر ساعت رو به توسعه‌اند. بشر امروزی که به اضطرار قالب پولادین این تمدن را بر خود تحمیل کرده، هر لحظه بیش از پیش خود را محتاج آن حس می‌کند. قلمرو این تمدن که تا چندی پیش فقط صحنه‌ی این کره‌ی خاکی بود امروز اوج آسمان‌ها و سیارات دور دست را نیز در برگرفته است. ماه و زهره و مریخ که روزگاری جز در رصدخانه‌های منجمان یا سروده‌های شاعران و یا در افسانه‌ها و اساطیر خدایان طرحی از خود نمی‌نمودند، آن هم طرحی وهم‌ آمیز و خیال‌انگیز، اکنون ذلیل و زبون تمدن بشری و بازیچه‌ی دست ماشین مخلوق و فراهم آمده‌ی اویند. آری این تمدن واقعیتی است، آن هم واقعیتی هر لحظه رو به رشد و تورم، و به هیچ‌وجه نمی‌توان آن را نادیده یا حقیر و غیر قابل اعتنا تلقی کرد. لیک با این همه، این تمدن بدین شکل کنونی، اگر چه ساخته‌ی دست #انسان است، در خورد انسان نیست، فرزندی است که از خون مادر تغذیه می‌کند و در مسیر خود به سوی رشد و کمال قدم بر بناگوش و سینه‌ی آفریننده‌ی خویش می‌کوبد، و افزایش خود را با کاستی او تأمین می‌کند. تاکنون چنین بوده و چنین رفته است. آری آنچه این واقعیت را ـ واقعیت #تمدن_صنعتی را ـ تحمل ناپذیر ساخته واقعیت دیگری است، و آن ناسازگاری این تمدن است با انسان. تمدن بشری که باید برای انسان و در راه ترقی و کمال او بکار افتد، پیوسته در اضمحلال انسان کوشیده، و از سرور موجودات زمین، برده‌ای فرمان‌بردار و یا بقول نویسنده‌ی دانشمند این کتاب، ماشینی یا چهارپایی ساخته است، این است سند محکومیت این تمدن» (مقدمه ادعا نامه، ص 9 ـ 11).

🔸اینها نمونه‌ای از تعریف غرب، انتقاد از آن و استدلال‌هایی بود که مسلمانان حتی با استفاده از متونی چون انسان موجود ناشناخته می‌نوشتند. بحث #ماشین‌یزم سال‌ها بود که در ایران مطرح شده‌بود و #شریعتی هم در این باره به تفصیل سخن گفته بود. در واقع، نقدهای خود شریعتی از تمدن غرب، باز در امتداد همین دیدگاه‌ها و با استفاده از مطالبی است که او از غربی‌ها گرفته و با حس شرقی آنها را بیان کرده است. چنان که اشاره شد، این افکار در شبه قاره هم مطرح بود. علاوه بر مودودی که روی سید قطب تأثیر جدی داشت، و اندکی هم در ایران، باید به #ابوالحسن_ندوی اشاره کرد که زمانی هم به ایران آمد و مهمان #دارالتبلیغ بود. او کتابی با عنوان «ماذا خسر العالم بانحطاط المسلمین» را نوشت، اثری که با عنوان «حدود خسارت جهان و انحطاط مسلمین» توسط #مصطفی_زمانی ترجمه شد. (ترجمه دیگر این کتاب توسط #عبدالحکیم_عثمانی با عنوان «جهان در سایه عقب ماندگی مسلمانان» انجام گرفت (زاهدان، 1424ق). کتاب دیگر ابوالحسن بدوی، «الصراع بین الفکرة الاسلامیة و الفکرة الغربیه فی الاقطار الاسلامیه» که به نام ارزیابی تمدن غرب (و نیز نام نبرد ایدئولوژیک) در سال 1354 توسط #محمد_ثقفی و #علی‌اکبر_مهدی‌پور دارالتبلیغ قم منتشر شد.
#پایان.

🔹نقل از کانال رسول جعفریان
@jafarian1964

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami

✅نگاهی تمدنی به دلایل ظهور داعش و ریشه‌های فکری آن

⭕️گفت‌و‌گو با حجت‌الاسلام دکتر حمید پارسانیا
🔻#نگاه_تمدنی
🔻#دلایل_ظهور_داعش
🔻#حجت‌الاسلام_دکتر_حمید_پارسانیا
https://telegram.me/tamadone_novine_islami

🔸عوامل ظهور داعش وسيع‎تر از آن است كه به منطقه شام و عراق يا خاورميانه محدود شوند و عميق‎تر از آن است كه به افراط و تفريط افراد، اشخاص و گروه‎ها محدود گردد. عمق مسأله را بايد در دايره يك #مواجهه_تمدنی و از پيامدهای عملكرد جهان غرب در قبال #بيداری_اسلامی ديد. عملكرد خشن داعش و گروه‎هايی مانند آن، واقعيتی نيست كه تنها حاصل افراط آنها يا نتيجه ظاهرگرايی و گريز يك گروه خاص از عقل و عقلانيت باشد. يعنی مسأله به اينجا ختم نمی‎شود كه يك عده اعتدال يا برخوردهای ملايم‎تری ندارند.

🔸افراطی‎گری، خشك سری، ظاهرگرايی، جمود و گريز از عقل و استنباطات عقلی از متون، همواره در افراد يا گروه‎های مختلف بخش‎های #جهان_اسلام وجود داشته و دارد و اين امور گرچه از زمينه‎های پيدايش گروه‎های افراطی هستند ولیكن هيچ‎ گاه به تنهايی پديده‌‎ايی در سطح #داعش را به دنبال نمی‎آورند.

🔹مشروح این گفت‌وگو را در لینک زیر بخوانید:
http://islamtimes.org/fa/doc/article/469523/

ا—--------------------------—ا

⭕️علوم انسانیِ اسلامی بیش از سکولارزدگی به افکار غلط شبه اسلامی دغدغه دارد

🔻#سخنرانی_علمی
🔻#علوم_انسانی_اسلامی
🔻#حجت‌الاسلام_دکتر_رضا_غلامی
https://telegram.me/tamadone_novine_islami

🔸علوم انسانیِ اسلامی، هم‌زمان در #سه_جهان زیست دارد : جهان علم، جهان عالمان و جهان واقع یا عرصه عمل. در جهان علم، مسأله اصلی علوم انسانیِ اسلامی رفع انحصارات و تضییقات از منابع شناخت و همچنین روش‌هاست که برآیند این انحصارزدایی را باید در رفع تقلیل‌گرایی از ساحت علم انسانی و اجتماعی و افزایش قدرت #علوم_انسانی در فهم و حل مسائل اجتماعیِ بشر جستجو نمود.

🔸در واقع، برخلاف بعضی بدفهمی‌ها، در علوم انسانیِ اسلامی، از یک طرف، نه تنها علم رایج کنار گذاشته نمی‌شود بلکه با باز شدن چتر #جهان_بینی_الهی بر سر آن، قابلیت علم متعارف البته در همان مناطق یا لایه‌های اختصاصیِ خود که از سوی #فلسفه_علم اسلامی معین می‌شود، ارتقاء می‌یابد؛ و از طرف دیگر، منابع و روش‌هایی به علوم انسانی اضافه می‌شود که توان این علوم را چه در عرصه فهم پیچیدگی‌ها و عمق حیات فردی و اجتماعی انسان، و تعیین نسبت حیات دنیوی و حیات اخروی، و چه در پاسخگویی به مسائل انسانی و اجتماعی بالا می‌برد.

🔸نکته کلیدی در فلسفه و #روش‌شناسی علوم انسانیِ اسلامی، گریز این علوم از #نسبی‌گرایی و تلاش برای ساخت لایه بنیادی علوم انسانی بر اساس #معرفت_یقینی یا در حد یقین است، البته ادعای علوم انسانیِ اسلامی به مثابه یک اجتهاد بشری و صورت غیر قدسی، در لایه‌های رویین علوم انسانی، دست یابی به قطعیت نیست بلکه آنچه در علوم انسانیِ اسلامی مدنظر می باشد تلاش برای #تقرب به حقیقت است که بکارگیریِ منابع و روش‌ها در هر منطقه و لایه علوم انسانیِ اسلامی نیز با همین منظور هماهنگ است...

🔹متن کامل این سخنرانی را در لینک زیر بخوانید:
http://www.talie.ir/?p=56543

ا—--------------------------—ا

✅«وحدت و الزامات تمدن نوین اسلامی» عنوان سی‌ویکمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی

🔻#خبر
🔻#تمدن_نوین_اسلامی
🔻#سی‌ویکمین_کنفرانس_وحدت_اسلامی

🔸سی‌ویکمین کنفرانس بین‌المللی #وحدت_اسلامی امروز سه‌شنبه 14 آذر 1396 با حضور 300 مهمان داخلی و 200 مهمان خارجی در تهران آغاز به‌کار کرد.

🔸شرکت‌کنندگان در این کنفرانس در 9 کمیسیون (5 کمیسیون اصلی و 4 کمیسیون جنبی) به بحث پیرامون مسائل #جهان_اسلام خواهندپرداخت.

🔸کمیسیون‌های اصلی عبارتند از موقعیت کنونی جهان اسلام، ویژگی‌های #تمدن_نوین_اسلامی، طرح‌های احیاگران جهان اسلام در جهت #تمدن‌سازی، تمدن نوین اسلامی به مثابه #راهبرد_وحدت و نقش خود باوری مسلمانان در تشکیل تمدن نوین اسلامی.

🔸کمیسیون‌های جنبی هم عبارتند از کمیسیون بانوان، علمای مقاومت، کمیسیون سادات و کمیسیون مساعی حمیده. در کنار سخنرانی‌ها و کمیسیون‌ها، نمایشگاه‌هایی هم در بخش جنبی برگزار می‌شود. همچنین جمعه‌شب، شب‌شعر بزرگی را در قم برگزار خواهد شد، ضمن اینکه همزمان با برگزاری این کنفرانس، کنفرانس‌های حاشیه‌ای با موضوع وحدت در استان‌های مختلف کشور برگزار می‌شود.

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami

✅هایدگر: تمدن غرب منتظر است تا خدایی بیایید و کاری بکند!

⭕️مباحث تمدن‌زایی شیعه(54)
🔻#گزیده‌ی_کتاب
🔻#تمدن‌زایی_شیعه
🔻#استاد_اصغر_طاهرزاده

🔸«#هایدگر» در مصاحبه‌اش با روزنامه‌ی اشپیگل می‌گوید: این مصاحبه‌ام را بعد از مرگم چاپ کنید. از او می‌پرسند: «درمان #تمدن_غرب چیست؟»، می‌گوید: «خدایی بیاید و کاری کند!». شاید بگویید: به‌چه دلیل این قدر این جمله بزرگ است؟ به نظر من چون نمی‌گوید: «خدای موجود که در ذهن و فرهنگ غرب است، کاری بکند»، اگر می‌گفت: «آن خدا کاری بکند»، جمله‌اش خبر از فکر بزرگ او نمی‌داد، چون می‌داند این برداشتی که امروزه مردم از خدا دارند برای تغییر سرنوشت این #تمدن کافی نیست، آن خدایی که باید بیاید خدای دیگری است، به این معنی که این‌ها متوجه خدای واقعی که در زندگی‌شان نقش آفرین باشد، نیستند خدای ارسطویی را می‌شناسند اگر نگوییم طاغوت را خدا گرفته‌اند و در شرایطی هم نیستند که بتوان آن خدا را به آنها معرفی کرد، چون هرچه ما از خدا برای این‌ها بگوییم به همین #خدای_ذهنی که دارند منتقل می‌شوند و لذا باید زمانه آنچنان عوض شود که امکان #آزادی_ذهن، از خدایی که دارند فراهم شود و با خدای واقعی و وجودی یعنی خدای #اهل_البیت و #پیامبر(ع) آشنا شوند، که در شرح کتاب «آنگاه که فعالیت‌های فرهنگی پوج می‌شود» باب آن باز شده است. لذاست که در واقع باید هایدگر در جواب آن روزنامه‌نگار همین را می‌گفت که گفت. اگر چه برای او مسلم است که #خدا باید تمدن غرب را نجات دهد، نه برنامه‌های کارشناسان، ولی نمی‌داند کدام خدا، چون آن خدا خودش خود را در #تمدن_آینده مُنکشف می‌کند.

🔸از این جهت جمله‌ی هایدگر جمله‌ی عالمانه‌ای است؛ با همین حرفش به #جهان_غرب می‌گوید من می‌دانم از این خدایی که شما از آن سخن می‌گویید، هیچ‌کاری در تغییر سرنوشت این تمدن بر نمی‌آید؛ آن خدایی که باید بیاید و کاری بکند، همان خدایی است که «#نیچه» می‌گوید مرده است. یک خدایی باید بیابد و کاری بکند که آقای #دکتر_فردید «رحمة‌الله‌علیه» می‌گوید: «خدای پس‌فردا»، خدای فردا نه، خدای پس‌فردا، حرف دکتر فردید هم حرف عالمانه‌ای است، چون مردم بر اساس افق فکری امروزشان نهایتاً خدای فردا را می‌بینند، اما آن خدایی را که ماوراء این افق موجود است هنوز نمی‌بینند. شاید از این حرفها تعجب کنید؛ که مگر خدا هم فردا و پس‌فردا دارد؟! علت این تعجب آن است که هنوز در امروز هستید، اصلاً این زبان برای کسی که ماوراء این تمدن تنفس نمی‌کند، زبان نامأنوسی است. عظمت تفکر وقتی ظاهر می‌شود که می‌فهمد چگونه #روح_زمانه جون آختاپوسی سایه‌ی سیاهش را بر اندیشه‌ی انسان‌ها می‌اندازد تا نتوانند آزاد از آن زمانه فکر کنند. هایدگر انصافاً افق‌های ارزشمندی را در جلو خوانندگان آثارش می‌گشاید. او کتابی نوشت به نام «زمان». بعد قولی داد جلد دومش را هم بنویسد، اما هرگز ننوشت. چون دید در بحث زمان، وقتی از «زمان» سخن می‌گوید می‌خواهد به افقی ماوراء #روح_مدرنیته و تفکر ارسطویی نظر شود، ولی کتابی را که او #فوق علم حصولی نوشته است دارند با علم حصولی می‌فهمند، حساب کرد جلد دوم کتاب را هم با همین افق می‌بینند، این بود که جلد دوم را ننوشت و این ننوشتن، بیشتر از نوشتن ارزشمند بود، چون پیام خود را با آن ننوشتن به همه رساند که در چه شرایطی گرفتار است.

🔹#منبع:
کتاب تمدن‌زایی شیعه، ص 61 و 62؛
تالیف استاد اصغر طاهرزاده.

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami

⭕️نسخه‌ی درمان مُصلحان مسلمان، برای جهان اسلام چیست؟

🔻#گزیده‌ی‌_کتاب
🔻#اندیشه‌های_اصلاحی
🔻#شهید_مرتضی_مطهری

🔸مصلحان و دوراندیشان اسلامی وقتی که به فکر #اصلاح دنیای اسلام افتادند و این جهان بیمار اسلام را مورد مطالعه قرار دادند که این بیمار چه بیماری دارد که در این قرون اخیره سر جای خودش خوابیده و تکان نمی‌خورد، مانند یک طبیب، #جهان_اسلام را مورد مطالعه قرار دادند [تا ببینند] این موجود زنده‌ای که قرن‌ها بر جهان سیادت کرده و یکی از #بزرگترین تمدن‌ها و فرهنگ‌ها را به وجود آورده است، در حدود پنج قرن پیشروترین، قویترین و عالِم‌ترین ملت‌های جهان بوده چه سبب شده که به این حال نزار افتاده است؟ چه بیماری دارد؟

🔸امثال #سیدجمال‌الدین_اسدآبادی وقتی که مطالعه کردند گفتند یکی از آن علل، یکی از موجبات بیماری یا بگوییم یکی از آن بیماری‌های مزمن این است که عنصر #حرکت و #انقلاب که نامش #جهاد است در این دین فراموش شده، حتی عنصر #امربه‌معروف و #نهی‌ازمنکر به معنی وسیع خودش در این دین فراموش شده. اسلام یک دین مُهاجم و مُتعرض است #علیه اوضاع فاسد و نابسامانی که در جامعه وجود پیدا می‌کند. این بود که از صد سال پیش این فکر مطرح شد که این عنصر را باید در جهان اسلام از نو #زنده_کرد و در واقع این بیمار را از این بیماری مزمن باید نجات داد.

🔹منبع:
کتاب آینده انقلاب اسلامی/ص121

ا—--------------------------—ا


https://telegram.me/tamadone_novine_islami

‍ ⭕️معرفی کتابِ "در ستایش تمدنِ اسلامی- مسیحی" اثر ماندگار ریچارد دبلیو بولت

#معرفی_کتاب
#غرب_و_تمدن_اسلامی
#دکتر_ریچارد_دبلیو_بولت


🔻بخشی از سخن مترجم کتاب:

🔸«کتاب در ستایش تمدن اسلامی - مسیحی اثر ماندگار ریچارد دبلیو بولت، استاد برجسته تاریخ دانشگاه کلمبیا است. بولت به واسطه نظریات عالمانه و میانه روانه‌اش، هم در عرصه جهانی شهرت دارد و هم در جهان اسلام و ایران شخصیتی شناخته شده و مورد احترام است. کار کنونی او [در این کتاب] در زمره بسیاری از تلاش‌هایی ارزیابی می‌شود که در دو دهه اخیر برای جلوگیری از رویارویی تمدنی اسلام و غرب نوشته شد. او فهم جالبی از نگاه غرب کنونی به دست می‌دهد و نظریات غربی را در شناخت #جوامع_اسلامی نارسا می‌داند. به زعم بولت، اشکال اساسی این نظریات آن است که یا در پی شکل دادن به #جهان_اسلام مطابق نظر خودشان غربی شدن، اروپایی شدن و یا آمریکایی شدن - هستند یا فهم درستی از جوامع اسلامی و خاورمیانه ندارند. با توجه به این نارسایی‌ها، کتاب اساساً برای پر کردن خلاء مربوط به نبود فهم درست از جهان اسلام در غرب تدوین شده است.

🔸به نظر بولت، شناخت درست جوامع اسلامی و به طور اخص، خاورمیانه به بهترین وجهی، تنها از #بررسی_تاریخی تحولات دینی و #تمدن‌سازی اسلام و مسیحیت به دست می‌آید. در این راه، او #دین را عاملی تمدن‌ساز در تمام دوران سلطه اسلام و مسیحیت قلمداد می‌کند و سهم شایسته‌ای از این تمدن‌سازی را برای دین اسلام قائل می‌شود. به نظر وی، دوران اخير نه هنگامه منحصر به فرد رقابت میان جهان آزاد و غیر آزاد یا دموکراتیک و غیر دموکراتیک بلکه نتیجه رقابتی دور و دراز و بازمانده از سده‌های میانه و دوران #جنگ‌های_صلیبی است که به دوران استعمار و سپس جنگ سرد و دوره پس از آن رسیده است. به نظر بولت، معرفی اسلام بر حسب پدیده #بنیادگرایی_اسلامی و شاخ و شانه کشیدن صلیبی‌های نوین به نام دموکراسی و حقوق بشر در سایه نظریاتی چون #جهانی_شدن، نوسازی و ... چیزی جز ادامه همان نگاه و روش خصمانه به جهان اسلام نیست. از این رو، پیشنهاد وی برای آشتی، بازسازی این نگه و روش خصمانه و جایگزینی آن با ستایش از #تمدن_اسلامی مسیحی است.

🔸در این نگاهِ خوشبینانه به هر دو دین و تمدن، بولت برخی از دستاوردهای علمی، فرهنگی و دینی هر دو را بازشناسی می‌کند و بر آن است که غرب بدون آن دستمایه‌های علمی که در سده‌های میانه از جهان اسلام به اروپا انتقال یافت، نمی‌توانست چنان پیشرفتی داشته باشد. علاوه بر این، او وضع بغرنج تاریخی جوامعی که امروزه در قلمرو اسلام و مسیحیت هستند را بررسی کرده و نشان می‌دهد که این دو دین با گسترش به این مناطق ارزش‌های تمدنی درخشانی به آنها ارزانی داشته‌اند و از این رو، این #اثرگذاری_تمدنی را در هر دو سر می‌ستاید. وی با یادآوری اسلام و مسیحیت در قالب دو تمدن پیشرفته بشری، بر آن است که این دو دین و تمدن بیش از آنکه با هم اختلاف داشته باشند، زمینه‌های خویشی و همکاری دارند...»

📚 کتاب "در ستایش تمدنِ اسلامی- مسیحی" در 208 صفحه توسط انتشارات کویر در سال 1394 منتشر شده است.

🔹کانالِ "به‌سوی تمدن نوین اسلامی"
@tamadone_novine_islami

⭕️جریان‌شناسی اندیشه‌ی تمدنی در ایران معاصر (#بخش_نهم)

#جریان‌شناسی
#اندیشه‌ی_تمدنی_ایران_معاصر
#حجت‌الاسلام_دکتر_مهدی_ابوطالبی


🔻برائتی‌های افراطی یا تشیع انگلیسی

🔸برائتی‌های افراطی یا #تشیع_انگلیسی به جریانی اطلاق می‌شود که معتقد است برای حفظ ارزش‌ها و تفکرات شیعی باید نقاط اختلاف شیعه و سنی پررنگ شود و شیوه‌های خاصی از عزاداری مثل #قمه‌زنی گسترش پیدا کند. تفکری که در این جریان مطرح است شباهت بسیار زیادی به #سلفی‌های_تکفیری دارد و آن دور کردن مردم از تعقل است. شاید این جریان در ادعا اخباری نباشد و کتاب‌های اصولی نیز داشته باشند ولی نوع مواجهه آن با مسائل مختلف اخباری است که نتیجه آن دور کردن مردم از تعقل است. این جریان به صراحت به این امر اشاره دارد که زمان تقیه به سر آمده است و #وحدت و #تقریب بین مذاهب را کفر قلمداد می‌کنند. مسئله بعدی نیز این است که با یک تعبیر خودساخته با بحث شعائر حسینی مواجه می‌شوند. آنها با خط کشی شدید بین شیعه و غیرشیعه بر علیه وحدت اقدام می‌کنند.

🔸این جریان در مکتوبات خود به هیچ وجه به مسئله جدایی دین از #سیاست اشاره ای ندارد ولی در عمل برای جدایی دین از سیاست اقدام می کنند. به این دلیل که بتوانند بدنه ای از مردم را با خود همراه کند لذا با #انجمن_حجتیه به خاطر زاویه‌ای که با نظام #جمهوری_اسلامی دارد، ائتلاف می‌کنند. آنها تلاش می‌کنند که مراجعی را که وارد بحث‌های سیاسی نمی‌شوند، منتسب به خود کنند که این خیلی مسئله خطرناکی است.

🔸یکی از اقدامات این جریان، #تفرقه_افکنی در جهان اسلام است. یک رویکرد از مدل تفرقه‌انگیز در میان برادران اهل سنت داریم که جریانات سلفی از نمونه آن است. در میان تشیع نیز همین جریان #برائتی‌های_افراطی یا تشیع انگلیسی است که هم در جهان تشیع ایجاد تفرقه می کند و هم در برابر برادران اهل سنت. آنها حرمت لباس پیامبر(ص) را رعایت نمی‌کنند و با الفاظ رکیکی از علمای شیعه و سنی یاد می‌کنند.

🔸 این جریان با تبدیل #روز_قدس به روز امامین عسکریین و همچنین تبدیل #هفته_وحدت به هفته برائت به نوعی به دنبال تغییر اولویت‌های #جهان_اسلام هستند. این جریان با ایجاد میزانی مانند قمه‌زنی یا #سب و_لعن، هر کس که به این تراز اعتقادی نداشته باشد را از دایره تشیع خارج می‌کنند و آنها را متهم به بی‌غیرتی در مورد ولایت و شعائر حسینی متهم می‌کنند.

🔸این جریان نیز به دلیل تأکید عملی بر نوعی از #جدایی دین از سیاست و مهم‌تر از آن مخالفت با رویکرد وحدت‌گرایانه نمی‌تواند همراهی مناسبی با بحث #تمدن_نوین_اسلامی داشته باشد.
#ادامه_دارد...

🔻بازنشر از کانالِ:
«گفتمان تمدنی سربازان ولایت خلیجِ همیشه فارس»
@TamadonEN


https://telegram.me/tamadone_novine_islami

ا---------------------------------------------ا

🔻لینک کانالِ «به‌سوی تمدن نوین اسلامی» در پیام‌رسان‌های #ایتا و #سروش:

1- ایتا↙️
https://eitaa.com/tamadone_novine_islami
2- سروش↙️
http://sapp.ir/tamadone_novine_islami

💢جستارهای نظری در باب تمدن اسلامی (111)

⭕️فصل سوم/فاصله جامعه‌سازی تا تمدن‌زایی

🔻جایگاه اراده آدمی در زایش‌های تمدنی (4)

#پاورقی
#تمدن_اسلامی‌
#جستارهای_نظری

🔸تمدن مدرن که به جهت رشد علوم تجربی و توسعه فن آوری‌ها، به سرعت جهانی شد و مقبولیت عامی در شرق و غرب یافت، نه تنها به علوم وحیانی در دوران رنسانس پشت نمود که حتی معرفت عقلی را نیز نامعتبر و نامفهوم قلمداد کرد و علم تجربی را تنها معرفت معتبر نامید. یکه‌تازی پوزیتیویسم در دوران مدرن و وجود زمینه‌های مبناگروی در تفکر فلسفی شرق، تفکرات مبناگرایانه را در #جهان_اسلام رسمیت بخشید و مخالفتی را نیز در جریان‌های دینی برنیانگیخت. معتبر شدن مبناگرایی در شرق و به خصوص در میان مجامع دانشگاهی، باعث شد تا تلقی خاصی از #تمدن_غربی در میان برخی مسلمين و به خصوص روشنفکران به‌وجود آید. با نگرش مذکور که معتقد است دانشمندان، متکی بر مبانی ثابت و مشخصی تولید علم کرده و با انگیزه کشف قوانین طبیعت و حقایق، نسخه واحدی از معرفت را به بشریت تقدیم می‌کنند، غرب جهانی پیشرفته است که تنها در ابعاد اخلاقی و اندیشه‌های کلامی و الهی دچار مشکل شده است. در این منظر، غرب به دلیل رشد علمی و گستردگی فن‌آوری‌هایش، یک پدیده فرهنگی - علمی و یک واحد عینی به هم‌پیوسته نیست، بلکه #جهان_غرب، یک اتفاق سیاسی است که #انقلاب_اسلامی، در برابر رویکرد سیاسی و حقوقی آن، اعتراض دارد.

🔸سطح تحلیل این‌گونه از مسلمانان، تقابل #جمهوری_اسلامی وغرب را به یک جنگ سیاسی و نظامی تقلیل می‌دهد و ساختارهای رسمی و علوم و دستاوردهای غربی را به مثابه علومی همه‌جایی وهمه‌گیر که از مسلمین به غرب انتقال یافته، تلقی می‌کند. بنابراین، مشکلی که در جهان غرب، از دیدگاه این دسته از مسلمانان وجود دارد، مشکل اخلاقی و حقوقی است. این دسته که می‌توان آنها را با عنوان «مسلمانان تجددمآب» شناخت، ریشه تقابل انقلاب اسلامی و غرب را تمدنی ندانسته و تنها به روحیه استکباری غرب در حوزه سیاست تمرکز کرده‌اند. مشکلات اخلاقی و مشکلات سیاسی مثل #استکبار، #امپریالیسم و #زیاده‌خواهی دولت‌های غربی، باعث انحراف آنهاست واما علوم و دستاوردهای ایشان، مورد تقدیر و تشکرو تعظیم است. این نگرش معتقد است ریشه‌های علمی که امروزه در جهان غرب دیده می‌شود، ابتدا در دست مسلمین بود و در یک تنبلی و کاهلی، از دست مسلمین خارج شد و به دست اغیار افتاد! برای نمونه مهندس بازرگان می‌گوید: بشر همان راهی را ناخودآگاه رفت که انبیاء می‌خواستند با هدایت جامعه بروند!

🔸به نظر می‌رسد که با قبول چنین دیدگاهی، رضاخان هم جهت خوبی برای توسعه ایران گرفته بود. فقط تنها اشکال او خشونت علیه دین و مقابله با روحانیت بود. در نگرش مذکور، می‌توان رضاخان را به خاطر توسعه ادارات دولتی و بخش‌های منظم آموزشی و مدیریتی، هم چنین به خاطر تأسیس گسترده مدارس جدید، تحول در معماری و شهرسازی، تحول در نوع پوشش و حتی حمام ها و.... تمجید کرد؟
#ادامه_دارد...

🔹#منبع:
متولی امامی، سیدمحمد‌حسین؛
جستارهای نظری در باب تمدن اسلامی،
قم، نشر معارف. چاپ 1394، ص 120 و 121.

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami

💢نسخه‌ی درمان مُصلحان مسلمان، برای جهان اسلام چیست؟

#گزیده‌ی‌_کتاب
#اندیشه‌های_اصلاحی
#شهید_مرتضی_مطهری

🔸مصلحان و دوراندیشان اسلامی وقتی که به فکر #اصلاح دنیای اسلام افتادند و این جهان بیمار اسلام را مورد مطالعه قرار دادند که این بیمار چه بیماری دارد که در این قرون اخیره سر جای خودش خوابیده و تکان نمی‌خورد، مانند یک طبیب، #جهان_اسلام را مورد مطالعه قرار دادند [تا ببینند] این موجود زنده‌ای که قرن‌ها بر جهان سیادت کرده و یکی از بزرگترین #تمدن‌ها و #فرهنگ‌ها را به وجود آورده است، در حدود پنج قرن پیشروترین، قویترین و عالِم‌ترین ملت‌های جهان بوده چه سبب شده که به این حال نزار افتاده است؟ چه بیماری دارد؟

🔸امثال #سیدجمال‌الدین_اسدآبادی وقتی که مطالعه کردند گفتند یکی از آن علل، یکی از موجبات بیماری یا بگوییم یکی از آن بیماری‌های مزمن این است که عنصر #حرکت و #انقلاب که نامش #جهاد است در این دین فراموش شده، حتی عنصر #امربه‌معروف و #نهی‌ازمنکر به معنی وسیع خودش در این دین فراموش شده. اسلام یک دین مُهاجم و مُتعرض است #علیه اوضاع فاسد و نابسامانی که در جامعه وجود پیدا می‌کند. این بود که از صد سال پیش این فکر مطرح شد که این عنصر را باید در جهان اسلام از نو #زنده_کرد و در واقع این بیمار را از این بیماری مزمن باید نجات داد.

🔹منبع:
کتاب آینده انقلاب اسلامی/ص121

ا—--------------------------—ا


https://telegram.me/tamadone_novine_islami

💢 هایدگر: تمدن غرب منتظر است تا خدایی بیایید و کاری بکند!

#گزیده‌ی_کتاب
#تمدن‌زایی_شیعه
#استاد_اصغر_طاهرزاده

🔸#هایدگر در مصاحبه‌اش با روزنامه‌ی اشپیگل می‌گوید: این مصاحبه‌ام را بعد از مرگم چاپ کنید. از او می‌پرسند: «درمان #تمدن_غرب چیست؟»، می‌گوید: «خدایی بیاید و کاری کند!». شاید بگویید: به‌چه دلیل این قدر این جمله بزرگ است؟ به نظر من چون نمی‌گوید: «خدای موجود که در ذهن و فرهنگ غرب است، کاری بکند»، اگر می‌گفت: «آن خدا کاری بکند»، جمله‌اش خبر از فکر بزرگ او نمی‌داد، چون می‌داند این برداشتی که امروزه مردم از خدا دارند برای تغییر سرنوشت این #تمدن کافی نیست، آن خدایی که باید بیاید خدای دیگری است، به این معنی که این‌ها متوجه خدای واقعی که در زندگی‌شان نقش آفرین باشد، نیستند خدای ارسطویی را می‌شناسند اگر نگوییم طاغوت را خدا گرفته‌اند و در شرایطی هم نیستند که بتوان آن خدا را به آنها معرفی کرد، چون هرچه ما از خدا برای این‌ها بگوییم به همین #خدای_ذهنی که دارند منتقل می‌شوند و لذا باید زمانه آنچنان عوض شود که امکان #آزادی_ذهن، از خدایی که دارند فراهم شود و با خدای واقعی و وجودی یعنی خدای #اهل_البیت و #پیامبر(ع) آشنا شوند، که در شرح کتاب «آنگاه که فعالیت‌های فرهنگی پوج می‌شود» باب آن باز شده است. لذاست که در واقع باید هایدگر در جواب آن روزنامه‌نگار همین را می‌گفت که گفت. اگر چه برای او مسلم است که #خدا باید تمدن غرب را نجات دهد، نه برنامه‌های کارشناسان، ولی نمی‌داند کدام خدا، چون آن خدا خودش خود را در #تمدن_آینده مُنکشف می‌کند.

🔸از این جهت جمله‌ی هایدگر جمله‌ی عالمانه‌ای است؛ با همین حرفش به #جهان_غرب می‌گوید من می‌دانم از این خدایی که شما از آن سخن می‌گویید، هیچ‌کاری در تغییر سرنوشت این تمدن بر نمی‌آید؛ آن خدایی که باید بیاید و کاری بکند، همان خدایی است که «#نیچه» می‌گوید مرده است. یک خدایی باید بیابد و کاری بکند که آقای #دکتر_فردید «رحمة‌الله‌علیه» می‌گوید: «خدای پس‌فردا»، خدای فردا نه، خدای پس‌فردا، حرف دکتر فردید هم حرف عالمانه‌ای است، چون مردم بر اساس افق فکری امروزشان نهایتاً خدای فردا را می‌بینند، اما آن خدایی را که ماوراء این افق موجود است هنوز نمی‌بینند. شاید از این حرفها تعجب کنید؛ که مگر خدا هم فردا و پس‌فردا دارد؟! علت این تعجب آن است که هنوز در امروز هستید، اصلاً این زبان برای کسی که ماوراء این تمدن تنفس نمی‌کند، زبان نامأنوسی است. عظمت تفکر وقتی ظاهر می‌شود که می‌فهمد چگونه #روح_زمانه جون آختاپوسی سایه‌ی سیاهش را بر اندیشه‌ی انسان‌ها می‌اندازد تا نتوانند آزاد از آن زمانه فکر کنند. هایدگر انصافاً افق‌های ارزشمندی را در جلو خوانندگان آثارش می‌گشاید. او کتابی نوشت به نام «زمان». بعد قولی داد جلد دومش را هم بنویسد، اما هرگز ننوشت. چون دید در بحث زمان، وقتی از «زمان» سخن می‌گوید می‌خواهد به افقی ماوراء #روح_مدرنیته و تفکر ارسطویی نظر شود، ولی کتابی را که او #فوق علم حصولی نوشته است دارند با علم حصولی می‌فهمند، حساب کرد جلد دوم کتاب را هم با همین افق می‌بینند، این بود که جلد دوم را ننوشت و این ننوشتن، بیشتر از نوشتن ارزشمند بود، چون پیام خود را با آن ننوشتن به همه رساند که در چه شرایطی گرفتار است.

🔹#منبع:
کتاب تمدن‌زایی شیعه، ص 61 و 62؛
تالیف استاد اصغر طاهرزاده.

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami

💢انقلاب اسلامی و نظریه عدم وابستگی به شرق و غرب، احیاگر ظرفیّتِ تمدن‌سازی نوین اسلامی

#انقلاب_اسلامی
#نه_شرقی_نه_غربی
#تمدن‌سازی_نوین_اسلامی

🔸انقلاب اسلامى با بیان نظریه «نه شرقى، نه غربى» توانست ابَر نظمى جمعى مبتنى بر برابرى دولت ها و حاکمیت ها و تحقق حقوق الهى و انسانى ملت ها در نظام بین‏‌الملل را رقم زند و با احیاى ظرفیت‌‏ها و امکانات فراموش شده ملت هاى غیر متعهد و نفى انفعال و مرعوبیت در برابر استکبار، درصدد قطع ریشه‌‏هاى وابستگى ملت ها به قدرت هاى بزرگ و درافکندن طرحی نو برآید. هدف نهایی انقلاب اسلامی رسیدن به تمدن اسلامی در زنجیره ای منطقی و مستمر است که بر چهار رکن #دین، #عقلانیت، #علم‌واخلاق بنا شده است.

🔸این زنجیره از حلقه #انقلاب_اسلامی آغاز شده و پس از شکل گیری #نظام_اسلامی وارد مرحله #دولت_اسلامی می گردد؛ و پس از دولت اسلامی، #جامعه_اسلامی اسوه تحقق می یابد و این برق که در این گوشه از جهان درخشیدن گرفته بسان تمام تمدن‌ها در بستری طبیعی در #جهان_اسلام و نیز در جهان بشریت تلألو می‌یابد و فصلی نو در حیات بشر رقم می‌زند. پس از وقوع انقلاب اسلامی و تشکیل نظام اسلامی که ارکان، عناصر و ابعاد آن در قانون اساسی به طور اجمال بیان شده و البته هنوز به طور کامل و تفصیلی تحقق پیدا نکرده است ، عبور از سه گام دیگر در زنجیره #تمدن‌سازی فرآیندی پیچیده است.

🔸بر این اساس، تامل و تعمق در این مفاهیم و مراحل، و تلاش برای #گفتمان‌سازی به منظور ایجاد نهضت نرم افزاری و تولید فکر و علم به شکل طبیعی در این مجرا، امری ضروری و حیاتی است و کانالِ "به‌سوی تمدن نوین اسلامی" نیز تلاش کوچکی است برای حرکت در مسیرِ تحقق این هدف و منظور.

ا-------------------------------ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami

✅نظریات سید قطب در باره نقد تمدن غربی، لزوم تأسیس تمدن اسلامی، و تأثیر و انعکاس آن در ایران(5/پایانی)

✍حجت‌الاسلام دکتر رسول جعفریان

🔻#سید_قطب_و_نقد_تمدن_غرب

🔸این تفکر #سید_قطب در آثار دیگر او هم که به فارسی درآمد، و بالغ بر ده مورد است، در ایران انعکاس بسیاری داشت. او خود متأثر از #مودودی و #ندوی و جز اینها بود، اما از بن مایه‌های فکری تند خود هم که در جهت #ایجاد_انقلاب و #تأسیس_حکومت بود استفاده کرد. این افکار در ایران محبوبیت یافت و اصول دیدگاه‌هایی که در باره #تمدن_اسلامی منعکس می‌شد، بر اساس نوعی #مشارکت_فکری عمومی که در #جهان_اسلام بود، مورد تأیید قرار می‌گرفت. در مقدمه همان کتاب، که مترجم در سال 49 آن را نوشته، پس از یاد کردن از مفاهیمی چون فرنگی‌مآبی، خود‌باختگی، مغزشویی، سنت‌شکنی، کشتار هولناک ارزشهای معنوی، دریوزگی غرب، گسترش مدنیت غرب، گذشته افتخار آمیز و فراموشی آن، دیو استعمار، خودفراموشی و بیگانه‌گرایی، می‌نویسد:👇🏼

🔸«در برابر اسلام، مکتب توحید و انسانیت، غول #تمدن_غرب که اکنون در برابر ما قد برافراشته، یک واقعیت است، واقعیتی است که هر لحظه بر حجم آن می‌افزاید، و بخش دیگری از فضای تنفس انسان‌ها را اشغال می‌کند. فرآورده‌های این تمدن که بیگمان همه محکوم یک حکم نیستند، هر روز و هر ساعت رو به توسعه‌اند. بشر امروزی که به اضطرار قالب پولادین این تمدن را بر خود تحمیل کرده، هر لحظه بیش از پیش خود را محتاج آن حس می‌کند. قلمرو این تمدن که تا چندی پیش فقط صحنه‌ی این کره‌ی خاکی بود امروز اوج آسمان‌ها و سیارات دور دست را نیز در برگرفته است. ماه و زهره و مریخ که روزگاری جز در رصدخانه‌های منجمان یا سروده‌های شاعران و یا در افسانه‌ها و اساطیر خدایان طرحی از خود نمی‌نمودند، آن هم طرحی وهم‌ آمیز و خیال‌انگیز، اکنون ذلیل و زبون تمدن بشری و بازیچه‌ی دست ماشین مخلوق و فراهم آمده‌ی اویند. آری این تمدن واقعیتی است، آن هم واقعیتی هر لحظه رو به رشد و تورم، و به هیچ‌وجه نمی‌توان آن را نادیده یا حقیر و غیر قابل اعتنا تلقی کرد. لیک با این همه، این تمدن بدین شکل کنونی، اگر چه ساخته‌ی دست #انسان است، در خورد انسان نیست، فرزندی است که از خون مادر تغذیه می‌کند و در مسیر خود به سوی رشد و کمال قدم بر بناگوش و سینه‌ی آفریننده‌ی خویش می‌کوبد، و افزایش خود را با کاستی او تأمین می‌کند. تاکنون چنین بوده و چنین رفته است. آری آنچه این واقعیت را ـ واقعیت #تمدن_صنعتی را ـ تحمل ناپذیر ساخته واقعیت دیگری است، و آن ناسازگاری این تمدن است با انسان. تمدن بشری که باید برای انسان و در راه ترقی و کمال او بکار افتد، پیوسته در اضمحلال انسان کوشیده، و از سرور موجودات زمین، برده‌ای فرمان‌بردار و یا بقول نویسنده‌ی دانشمند این کتاب، ماشینی یا چهارپایی ساخته است، این است سند محکومیت این تمدن» (مقدمه ادعا نامه، ص 9 ـ 11).

🔸اینها نمونه‌ای از تعریف غرب، انتقاد از آن و استدلال‌هایی بود که مسلمانان حتی با استفاده از متونی چون انسان موجود ناشناخته می‌نوشتند. بحث #ماشین‌یزم سال‌ها بود که در ایران مطرح شده‌بود و #شریعتی هم در این باره به تفصیل سخن گفته بود. در واقع، نقدهای خود شریعتی از تمدن غرب، باز در امتداد همین دیدگاه‌ها و با استفاده از مطالبی است که او از غربی‌ها گرفته و با حس شرقی آنها را بیان کرده است. چنان که اشاره شد، این افکار در شبه قاره هم مطرح بود. علاوه بر مودودی که روی سید قطب تأثیر جدی داشت، و اندکی هم در ایران، باید به #ابوالحسن_ندوی اشاره کرد که زمانی هم به ایران آمد و مهمان #دارالتبلیغ بود. او کتابی با عنوان «ماذا خسر العالم بانحطاط المسلمین» را نوشت، اثری که با عنوان «حدود خسارت جهان و انحطاط مسلمین» توسط #مصطفی_زمانی ترجمه شد. (ترجمه دیگر این کتاب توسط #عبدالحکیم_عثمانی با عنوان «جهان در سایه عقب ماندگی مسلمانان» انجام گرفت (زاهدان، 1424ق). کتاب دیگر ابوالحسن بدوی، «الصراع بین الفکرة الاسلامیة و الفکرة الغربیه فی الاقطار الاسلامیه» که به نام ارزیابی تمدن غرب (و نیز نام نبرد ایدئولوژیک) در سال 1354 توسط #محمد_ثقفی و #علی‌اکبر_مهدی‌پور دارالتبلیغ قم منتشر شد.
#پایان.

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami

📚 روشنفکران جهان عرب/ معرفی آرا و آثار یکصد چهرۀ فرهنگی- فکری معاصر جهان عرب

#معرفی_کتاب
#روشنفکران_جهان_عرب
yon.ir/uS9jf

🔸مواجهه مسلمانان با #مدرنیته و #دستاوردهای_تمدنی آن اندیشمندان بسیاری را از #جهان_اسلام به واکاوی این تفاوت‌ها و ریشه‌های فکری آن واداشت. آشنایی با طیف وسیع این افراد در خارج از ایران محققان امروز ما را، از یک سو، با جریانات فکری جهان اسلام آشنا می‌سازد و، از سوی دیگر، با روشن شدن مسئله‌شناسی‌ها و راه‌حل‌های آنها، ریشه بسیاری از اندیشه‌های روشنفکران ایرانی را آشکار می‌کند.

🔸کتاب روشنفکران جهان عرب حاصل دو سال پژوهش در این زمینه است که به معرفی کوتاه بی‌طرفانه و دائرة‌المعارفی صد چهره فکری- فرهنگی جهان عرب پرداخته است. تنوع چهره‌های انتخاب شده نیز قابل توجه است: از نسل‌های گذشته تا افراد زنده؛ از چپ سکولار تا لیبرال اسلام‌گرا، از نومعتزلی تا اسلام‌گرای سلفی؛ از استاد دانشگاه تا شاعر، از فیلم‌ساز تا کاریکاتوریست و روزنامه‌نگار.

🔸به این ترتیب به نام‌هایی همچون محمد‌حسنين هيكل، احمد امین، حسن البنا، ادوارد سعيد، محمود درويش، حسن حنفی، مصطفی عُقاد، محمد اركون، محمد‌عابد الجابری، طارق رمضان، اسماعیل فاروقی و طاها عبدالرحمن برخورد می‌کنیم.

🔸ساختار معرفی هر فرد از بخش‌های زیر تشکیل شده است: کلیات (نام، تخصص، گرایش فکری، تولد، صفحه شخصی)، مقدمه‌ای کوتاه، سوابق تحصیلی، اجرایی، سیاسی، جوایز، معرفی مهم‌ترین آثار) و در نهایت گزیده فشرده نظرات. در حاشیه معرفی افراد، گاه انجمن‌ها و تشکل‌های روشنفکری نیز در قالب پیوست‌هایی ارائه شده و به طور ضمنی جریانات فکری روشنفکری مطرح گردیده است.

🔸نمایه مفصل و مفیدی از آثار و مفاهیم نیز به انتهای کتاب پیوست شده است که برای مقاصد پژوهشی بسیار مناسب و کاربردی است. این کتاب شامل بیش از ۱۰۰ صفحه نمایه است.

🔹این کتاب توسط انتشارات ترجمان راهی بازار نشر شده است.

💢 تفاوت جایگاه هنر در تمدن اسلامی و تمدن غرب

#هنر_و_تمدن
#دکتر_محمدرضا_ریخته‌گران

🔸جایگاه هنر در جهان اسلام و تمدن اسلامی، با جایگاه آن در تفکر غربی تفاوت دارد. تلقی ما از #هنر در #عالم_اسلام نیز خلاف تلقی غربیان است. در حقیقت، با #تفکر_غربی مفهوم خاصی از هنر پدیدار می‌شود که با خلق اثر هنری همراه است. در این تفکر، #هنرمند به کسی گفته می‌شود که نحوه‌ی حضور و نسبت بی‌واسطه‌ای دارد و او این نسبت بی‌واسطه را در اثر هنری خود به ظهور می‌رساند.

🔸در #تمدن_اسلامی اگر قرار بر حضور کسی است، این حضور از نوع #حضور_دینی و #معنویت_عرفانی است و اگر آن شخص #اهل_حضور نیست و اهل ساختن و پرداختن و حرفه و پیشه و صنعتگری است، این نیز در زمره متحرفه و پیشه‌وران و صنعتگران قرار می‌گیرد. بنابراین چنین تلقی در #جهان_اسلام وجود نداشته است که کسی در عین ساختن و پرداختن یک اثر هنری، حضوری غیر دینی را در آن اثر به ظهور برساند. این یک تلقی آتنی و یونانی است.

🔸از این رو لفظی که ما در جهان اسلام برای هنر به کار برده‌ایم، کمتر معنای ساختن و پرداختن دارد. معنایی که از این لفظ برمی‌آید، بیشتر به نیکی و فضیلت باز می‌گردد؛ چنان که #هنر برگرفته از «هونره» زبان پهلوی است. در این زبان «هو» به معنای نیکی و «نره» به معنای مرد دلیر و شجاع است. یعنی در #تمدن_اسلامی، هنر و هنرمندی بعد از کسب مقام نیکی و دلاوری و شجاعت است. دلیری و شجاعت نیز وقتی است که شخص از مرتبه اضطراب و ترس و دودلی به در می‌آید و به مرتبه امنیت و قرار و اطمینان می‌رسد. به این ترتیب باید گفت که هنر در تمدن اسلامی، بیشتر یک معنا و فضیلت درونی است؛ فضیلتی که مربوط به قلب و دل آدمی است. این تلقی از هنر با تلقی مبتنی بر تخنه و ساختن و پرداختن که بیشتر در #عالم_غربی رواج دارد، متفاوت است.

ا—-------------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami

‍💢 چرا کتاب تمدن‌پژوهی* برایم جالب‌ است؟

✍ نعمت‌الله مظفرپور**

#نقد_کتاب
#تمدن‌پژوهی
#یادداشت_منتخب

🔸نخست اینکه این اثر یک نوشته پایه است و هر کسی در حوزه سیاست خارجی فعالیت می‌کند و یا پژوهشگر حوزه سیاست خارجی و اساساً فعال و کنشگر اجتماعی است، لازم است با مبانی واژه‌گانی مانند #فرهنگ و #تمدن آشنا باشد. مثلاً ادمین کانالِ [اندیشه‌ء سیاسی و دیپلماسی] تاکنون نمی‌دانست که تمدن لزوماً باید گستره‌ای جهانی داشته‌باشد و این یک اصل تمدنی است.

🔸دیگر و مهم‌تر اینکه کتاب بر روی عمده‌ترین «مساله» این کانال دست می‌گذارد و آن مساله «تناسب» است. نویسندهء کتاب #تمدن را ترکیب متناسب چهار ضلع عاطفی انسانی، سیاست، فرهنگ و اقتصاد می‌داند که انگار فقدان هر کدام از اینها به معنای فقدان تمدن است.

🔸کتاب همچنین خواسته و ناخواسته فرازهایی را ارائه می‌کند که از بزرگترین مسائل ذهنی این نویسنده بوده است و آن اینکه تعالیم متعالی و حاکمیّت انسانهای متعالی اگر به تمدن ختم نشود، ماندگار نخواهد بود و حداکثر اینکه به حوزه فردی سقوط خواهد کرد. چون افراد می‌روند و #رویه‌های_تمدنی و #حکمرانی می‌مانند. برای نمونه دکتر حسینی در ص ۳۰ [کتاب] می‌نویسد که دوره کنونی دوره #حیات_تمدنی است و به دنبال انسان یا جامعه متعالی بودن کافی نیست بلکه به ناچار باید ایجاد تمدن مطلوب را هدف قرار داد زیرا تحقق انسان و جامعه آرمانی در پرتو تحقق تمدن ممکن است.

🔸وی در ص ۱۴ نیز می‌نویسد که هر جامعه‌ای که درصدد تحقق تمدن نباشد، به مرزهای جغرافیایی خود محصور خواهد شد. "عمق راهبردی خود را نیز از دست خواهد داد." (رجوع شود به کتابِ چگونه عمق راهبردی جمهوری اسلامی ا یران را پایدارکنیم؟) وی ادامه می‌دهد که جهان معاصر #جهان_تمدنی است. تقابل و تعامل همه در حوزه تمدنی است. فرهنگ و زبان هم تمدنی است. انسان امروز انسان تمدنی و حیات او هم حیات تمدنی است.

🔸نهایتاً اینکه این کانال بدین خاطر «امنیتی کردن» را مهم‌ترین مساله ج.ا.ایران معرفی می‌کند که، #امنیتی_کردن‌ که از سوی محور خصم خارجی تولید و‌ شارژ می‌شود، نظام‌مندی و تناسب ارزشها و مولفه‌های چهارگانه تمدن را کج و معوج می‌کند. امنیتی کردن [وضعیت و اوضاع] عمده‌ترین عامل امتناع تمدن دینی و موفقیت جمهوری اسلامی ایران است که در سلسله یادداشتهای سایت دیپلماسی ایرانی استدلالهای لازم ارائه شده است.‌

🔸جالب اینکه برخی کنشگران، غلتیدن مفرط در این دایره خبیثه را «مقاومت»۵ می‌نامند! تکرار می‌شود که مقاومت یک اصل مفروض مسلم است اما چیستی آن مسلم و متعیّن نیست و فرضیه‌ای علمیِ پیچیده است.

🔻 #پی‌نوشت‌ها:

* کتابِ "تمدن‌پژوهی؛ مطالعات مفهومی تمدن اسلامی"، اثر دکتر سیدحسین حسینی عضو هیئت‌‌علمیِ پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، توسط انتشارات جامعه‌شناسان در سال ۱۳۹۵ چاپ و منتشر شده است.

** جناب آقای نعمت‌الله مظفر‌پور مدیر کانالِ "اندیشهء سیاسی و دیپلماسی" هستند.

@Andishe_Diplomacy
@tamadone_novine_islami

💢پیام حضرت آیت الله نوری همدانی به دومین نشست هم‌اندیشی احزاب و گروه‌های مقاومت

#مکتب_سلیمانی
#گروه‌های_مقاومت
#تمدن_نوین_اسلامی

✳️به گزارش ایلنا، دومین نشست هم‌اندیشی احزاب و گروه‌های جبهه مقاومت با هدف ایجاد هماهنگی و تعامل میان گروه‌های سیاسی و جهادی مؤثر در منطقه، هم‌اندیشی برای تبیین راهکارهای عملی اخراج آمریکا از منطقه به عنوان هدف مشترک، بررسی راهکارهای تحقق #تمدن_نوین_اسلامی در سایه همکاری و تعامل جهان اسلام، امروز 21 مرداد 1399 بصورت ویدئوکنفرانس برگزار شد.

🔰حضرت #آیت‌الله_نوری‌_همدانی در پیامی به این نشست که از صبح امروز و به صورت مجازی در حال برگزاری است، تاکید کردند، اخراج آمریکا از منطقه یکی از ابعاد انتقام سخت خداوند از دشمنان اسلام خواهد و با بازتولید آموزه‌های وحدت گرایانه مکتب فکری شهید سلیمانی، اصل راهبردی در تقویت جبهۀ مقاومت به شمار می‌آید. در بخش‌های دیگری از این پیام، چنین آمده است:

🔸...باید در چگونگی تداوم اقتدار جریان مقاومت در راستای تحقق #تمدن_نوین_اسلامی در سال‌های پسا سلیمانی اندیشید و به این مسألۀ راهبردی رهنمون شد که در مقابله فکری و علمی در برابر آمریکا و متحدانش چگونه باید عمل کرد؛ زیرا تداوم پیروزی‌ها و استمرار اقتدار روز افزون #جبهۀ_مقاومت مقوله‌ای نرم افزاری است و در کنار نوسازی سخت‌افزاری کشورهای منطقه باید بر نوسازی علمی و نظری در راستای تحقق تمدن نوین اسلامی تأکید کرد.

🔸در این میان بازتولید آموزه‌های وحدت‌گرایانه مکتب فکری #شهید_سلیمانی، اصل راهبردی در وحدت #امت_اسلامی، تقویت جبهۀ مقاومت و تسریع مطالبۀ تمدن‌سازی نوین اسلامی به شمار می‌آید.

🔸در تبیین این مسأله باید گفت وحدت امت اسلامی از جمله عوامل حیاتی شکوفایی تمدن اسلامی است؛ تأمل در نظام معنایی سپهبد شهید #حاج_قاسم_سلیمانی نشان می‌دهد آن شهید والا مقام خود را فدایی مسلمانان و عموم انسان‌ها می‌دانست و اینگونه سپهبد سلیمانی در طول مبارزات خود علیه داعش، به شاخص و اسطوره‌ای برای امت اسلامی تبدیل گردید.

🔸هم چنین تحقق تمدن‌سازی نوین اسلامی در گرو مواجهه مثبت و سازنده با #جهان_متکثر فارغ اقوام، زبان‌ها، فرهنگ‌ها و مذاهب اسلامی در ممالک اسلامی و دیگر جوامع بشری است، که این اصل نیز در پرتو اصل مهاجرت، در بستر فرهنگ محوری و تعامل‌گرایی و صلح‌طلبی شکل می‌گیرد...

مشروح پیام حضرت آیت الله نوری همدانی:👇
https://www.ilna.news/fa/tiny/news-952301