🔴 آخر و عاقبت ۱۶ آذر
شصت و هشت سال بعد!

✍ دکتر #سوسن_شریعتی

"بار دگر، شانزده آذر" است و مانده‌ام این یادداشت را با نامه پدربزرگم که چند روز قبل از کشته شدن فرزندش آذر در دانشکده فنی در آذر ۱۳۳۲ خطاب به او نوشته شروع کنم و یا با یادداشت کوتاه وصیت گونه پدر در روزهای پایانی ۵۴ و روزهای آغازین ۱۳۵۵؟

🔹از دهه سی، ماجرای این سه شهید دانشگاه چرخ می‌خورد و هربار #تاریخ و حافظه به شکلی و شمایلی به این حادثه و زخمی که برجا گذاشته مراجعه می‌کند. این دو یادداشت هم جزئی از تاریخ معاصر ما است.

🔺 با نامه علی‌اکبر #شریعت_رضوی شروع می‌کنم: (آذر ۲۳۳۲)

🔹نورچشمی، آذر شریعت رضوی

مدتی است که کاغذ شما نمی‌رسد. البته مسبوقم که این روزها گرفتار امتحانات و مراسم اسم نویسی هستید. خیلی میل داشتم در عوض آقا رضا شما مشهد می‌آمدید و شاید هم در #مشهد ماندگار می‌شدید و حال هم اگر در تهران به شما سخت است، فوری بیایید مشهد و خیلی هم در تحصیل اهمیت ندهید. برای این مملکت فایده ندارد. بایستی همرنگ جماعت شد و مشغول کسب و کار گردید؛ بهتر است.

🔹در هر صورت از حالات خودت بنویس مسبوق باشم. در خاتمه تذکر می‌دهم ابدا راضی نیستم از منزل بیرون بروی یا اینکه داخل اجتماعات باشید ولو مجلس روضه. هر چه باشد خیلی احتیاط کنید. فعلاً کار ما در زندگی سخت است. بایستی همگی کوشش نماییم این بچه‌های کوچک را اداره و جمع کنیم. پوران و همه‌ی اقوام سلام می‌رسانند.»
(به نقل از کتاب سرنوشت یک پزشک عوضی- غلامرضا شریعت رضوی - انتشارت قصیده سرا ۱۳۸۴)

🔺نامه پدری که نگران فرزندش است در تهران ملتهب و دانشگاه پر خطر و مجبور است با زبان اشاره صحبت کند. از فرزندش ( با کله‌ای که بوی قورمه سبزی می‌دهد) می‌خواهد به مشهد برگردد، در اجتماعات شرکت نکند (حتی روضه خوانی) و «خیلی هم به تحصیل اهمیت ندهد» که برای مملکت فایده‌ای ندارد. این نامه که با رهنمودهای پدرانه‌اش به دست آذر نرسید، تحلیل جامع و کاملی است از عقوبت نوعی رفتار مدنی- سیاسی در #ایران معاصر؛ تحلیلی که مرگ آذر در چند روز بعد صحتش را تأیید کرد. تحلیلی با چند محور:

*در خانه ماندن بهتر است.
*در اجتماعات شرکت نکردن نیز.
* کسب و کار کم ضررتر است از تحصیل.
*باید همرنگ جماعت شد.

🔹علی اکبر شریعت رضوی به اینکه در آن روزها چرا خطر در کمین کسانی است که در حوزه‌ی عمومی چرخ می‌خورند نمی‌پردازد: به دلیل #کودتای آمریکایی است و آمدن #نیکسون یا انگلیسی که دوباره تدارک بازگشت می‌بیند یا قدرت مرکزی که باید به ساز این و آن برقصد؟ تحلیلش به یک درازمدت تاریخی ذهنی بر می‌گردد و آن اینکه برای هر #انسان آگاه و فضولی در اینجا که ماییم: «مرگ هر لحظه در کمین است». حدوث و قدوم هم نمی‌شناسد.

🔺 بیست سال بعد #شریعتی در خلوت خود، چند ماه پس از آزاد شدن از زندان و به دنبال چاپ یکی از نوشته‌هایش در روزنامه #کیهان در شرایطی که احساس عجز می‌کند و هراسان از حیثیتی که متهم به همکاری شده است، می‌نویسد:
«مرگ هر لحظه در کمین است: توطئه‌ها در میانم گرفته‌اند. من با مرگ زندگی کرده‌ام، با توطئه خو کرده‌ام، اما اکنون و این چنین نمی‌خواهم بمیرم... اگر اجباری که به زنده ماندن دارم نبود خود را در برابر #دانشگاه آتش می‌زدم، همانجایی که بیست و دو سال پیش آذرمان در آتش بیداد سوخت، او را در پیش پای نیکسون قربانی کردند!»
این دلنوشته کوتاه این چنین تمام می‌شود: «آنچه نگرانم کرده است، ناتمام مردن نیست... اما ترسم از «نفله شدن» است... دیروز قیل و قال کافی‌ها برای این بود، نشد. اکنون، بی‌شرمی کیهان‌ها شاید برای همین است.» ( #علی_شریعتی – با مخاطب‌های آشنا-م.آ. ۱)

🔹این متن برای اولین بار در مجموعه آثار جلد اول شریعتی در خارج از کشور به چاپ رسید و در پشت جلد آن کار شد. از همان روزهای آغازین #انقلاب تعبیر «سه آذر اهورایی» بر سر زبان‌ها افتاد و ماجرای قربانی شدنشان در پای نیکسون در ۱۶ آذر ۳۲؛ دو روز مانده به آمدن معاون ریاست جمهوری آمریکا و چندین هفته به دنبال التهاب دانشگاه‌ها در پی احتمال از سرگیری فعالیت شرکت‌های نفتی انگلیسی و البته چند ماه بعد از کودتای آمریکایی ۲۸ مرداد.

🔺۱۶ آذر تا اول انقلاب توسط #اپوزیسیون خارج از کشور (کنفدراسیون دانشجویی، ملیون، توده‌ای ها، گروه‌های چپ) طی بیست و شش سال گرامی داشته می‌شد. با انقلاب #ایران هم همین سنت در سال‌های اول توسط گروه‌های ملی و چپ برقرار بود و قدرت برآمده از انقلاب(پس از دولت موقت) از گرامیداشت این روز سر باز می‌زد. دلیل این تعلل، تفسیر‌های متعدد بر سر #ایدئولوژی این سه #شهید بود و متولیان ملی و چپ این روز در آن سال‌ها، احتیاط قدرتمداران را بر می‌انگیخت.


🔗 متن کامل در instant view مطالعه شود :
https://bit.ly/3oBRY37


✅ @Shariati_Group
🆔 @Iranfardamag

″… اما چه مسأله‌ای برای ايدئولوژی #اسلام، #تشيع و طرز تفکر ايدئولوژيک مطرح است؟ عمل صالح! عمل صالح عبارتست از تغيير نظام فردی يا اجتماعی در مسير يک ايدئولوژیِ خاص که اين #ايدئولوژی ارزش‌ها را تعيين می‌کند. بنابراين بايد ايدئولوژی داشت، بايد #ايمان داشت، بايد اعتقاد مذهبی داشت.
اما برای حسنه اعتقاد نمی‌خواهد. اينست که در #قرآن و يا در #حديث حسنات را هيچ‌وقت(بعد از) مؤمنين نمی‌گويد، اما عمل صالح بخاطر رابطه‌اش با مسأله‌ی ايدئولوژی، هميشه بعد از الذين آمنوا می‌آيد. رابطه‌ی حسنه با هر انسانی(است) که آدم خوبی باشد؛ بد هم باشد، يک مرتبه می‌بينيد که (موقعيتی) گيرش می‌آيد و يک بيمارستان می‌سازد و #وقف می‌کند(درحاليکه) تمام عمرش هم به کثافت گذشته؛ مگر اينطور نيست؟
همه‌ی خيرات و مبرات موقوفات را رذل‌ترين آدم‌های تاريخِ #ايران کرده‌اند. تمام املاک و همه‌ی آن حسنات آستانه مقدسه #مشهد را کثيف‌ترين سيئات مجسم #تاريخ ما ـ شاهزاده‌های مغول و تيموری و ايلخانی و... داده‌اند؛ خوب، حسنه هم هست...!

اين را بدانيد که در همان حال که (عمل) حسنه هرگز نه افتخار است، نه نشانه‌ای از #شيعه بودن و #مسلمان بودن است، نه به اسلام ارتباط دارد، نه کوچکترين ارتباطی با طرز تفکر (ايدئولوژيک) دارد، نه نقشی در عمل صالح و در روی ايمان دارد و حتی ممکن است به‌صورت يک عمل ضد صلاح در بيايد ـ چنانچه الان در فرد يا جامعه می‌فهميم و می‌بينيم ...″

📚 معلم علے‌شریعتے
مجموعه آثار ۲۸/ روش شناخت اسلام / صالحات و حسنات در قرآن

✅ @Shariati_Group

📽 | برشی از مستند «جستجوگر»
نقل خاطره #داریوش_ارجمند از دکتر #شریعتی

اولین جلسه‌ی کلاس #تاریخ بود؛ در دانشگاه #مشهد ما نزدیک چهل پنجاه تا دانشجو بودیم ایشون از در وارد شد، سیگارشم روشن بود. رفت جلوی پنجره و به بیرون خیره شد، یه دقیقه دو دقیقه ده دقیقه یعنی دیگه صدای نفس کشیدن‌های دانشجوها شنیده می‌شد، از جلوی پنجره اومد وسط راه رو کلاس گفت: «در عدم هم ز عشق بویی هست، گل گریبان دریده می‌آید»...
از کلاس رفت بیرون این جلسه اول کلاسش بود، چهل تا #دانشجو که خیلی‌هاشون معلم‌های ۲۵ ساله بودن حیرت‌زده با دهن باز مونده بودن که چی شد، یعنی باید بعضی‌هاشونو تکون میدادی تا بیدار بشن...

بوی گل‌های چیده می‌آید
خونم از دل به دیده می‌آید
در عدم هم ز #عشق بویی هست
گل گریبان دریده می‌آید...

💡«گل‌های چیده»، شعر مشهوری از غلامرضا قدسی که در شامگاه تیرباران دوستانش سروده بود.

✅ @Shariati_Group

🔴 چـرا دکتر شریعتی را «شهیـد» می‌نامیم!؟

📌مروری بر توضیحات دکتر #احسان_شریعتی، درباره ماجرای مبهم مرگ معلم #علی_شریعتی مزینانی و حذف او در آستانه شروع فصل جدید زندگی پر ثمرش

🔹فرزند شریعتی نقل می‌کند: ″عکس گواهی فوت، پزشکی قانونی شهر ساتهمپتون #انگلیس، که از سوی اینجانب فقط برای تحویل گرفتن جسد امضاء شده است، گزارشی است اداری (سطحی و سرپایی)، متناقض و غیرقابل استناد. در این سند سه علت ظاهری محتمل (بدون آنژیو و کالبدشکافی) برای مرگ آورده شده، که با یکدیگر هم‌خوان نیستند.

Cause of death: علت مرگ

a) Cardiac failure. نارسایی قلبی

b) Myocardial ischaemia. بیماری‌- ایسکمیک- قلب

c) coronary atheroma. تصلب شرائین

Natural Causes. علل طبیعی

Certified by Msg Emanuel Coroner for Southampton after post mortem without inquest

تصدیق شده توسط وکیل امانوئل، نمایندهٔ ژوری برای ساتهمپتون پس از مرگ بدون بازرسی (آنکت).


🔹تقاضای بررسی حقوقی (آنکت) از سوی وکیل ما صورت نگرفت زیرا به توصیه‌ی ایشان پرونده به پلیس و بخش جنایی منتقل می‌شد و جنازه را تحویل خانواده نمی‌دادند، و احتمال استرداد وی به دولت #ایران (#ساواک) وجود داشت. حال آنکه خانواده قصد به امانت سپردن جنازهٔ دکتر در زینبیه #دمشق را داشت (ساواک مامورانی برای تحویل فوری جنازه به #لندن فرستاده بود).

🔹دکتر در آستانهٔ خروج از کشور در بیمارستان #مشهد توسط دکتر فرهودی چک‌آپ کامل و دقیق شده و هیچگونه مشکل قلبی و قبلی نداشت. در سفر روز پیش، دکتر از #پاریس به لندن، در مرز بازجویی شده بود و کیفش ضبط شده بود که در ایام تشییع بازگردانده شد (در آن زمان به اتباع خارجی که به انگلیس می‌رفتند واکسن‌های ضد بیماری‌های واگیردار نیز تزریق می‌شد). همچنین، آیا دکتر در خانه فوت کرده بوده است (طبق تشخیص «پزشکی قانونی»)، در اینصورت چرا با صندلی چرخ‌دار (ویلچیر) به بیمارستان منتقل شده است؟! بیمارستان ساتهمپتون در پاسخ به استعلام مکتوب ما می‌گوید: پرونده چنین شخصی در آرشیو ما موجود نیست! چرا؟ و… انبوهی از پرسش‌ها و تناقضات دیگر...″

✅ @Shariati_Group

📽 | جسمم در آمریکاست، امیدوارم در مشهد دفن شوم

▫️استاد احمد مهدوی دامغانی چهره در نقاب خاک کشید... او نزدیک به ۳۵ سال می‌شود که به ایران نیامده بود، او که بسیار دلتنگ کشورش بود، در برنامه زنده تلویزیونی شوکران با بغض و اشک می‌گوید: جسمم در آمریکاست، اما ۳۵ سال است که هر شب در خواب به #ایران می‌آیم. امیدوارم پیش از مرگم #امام_رضا(ع) را زیارت کنم و در #مشهد دفن شوم...

استاد مهدوی دامغانی، خادم فرهنگ و دانشمند فرزانه؛
زادهٔ ۱۳ شهریور ۱۳۰۵، مشهد
درگذشته در ۲۷ خرداد ۱۴۰۱، فیلادلفیا

🥀 روانش شاد

✅ @Shariati_Group

📌 شرط اصلی مبارزه

🔅پیش از شروع حرکت دکتر #شریعتی، پدر ایشان مرحوم #محمدتقی_شریعتی، در مشهد خدمات بسیار زیادی انجام داده بود. ایشان ضمن حمایت از #نهضت_ملی‌ شدن صنعت #نفت و فعالیت در جهت مقابله با کودتای #۲۸_مرداد در کانون نشر حقایق اسلامی، به طرح مسائل اسلامی می‌پرداخت. اواسط دهه‌ی ۱۳۴۰، مرحوم آقای همایون در کنار محل فعلی #حسینیه_ارشاد که به محله‌ی چاله‌هرز معروف بود زمینی را برای فعالیت‌های مذهبی در نظر گرفت و چادری در آن برپا کرد، مرحوم استاد محمدتقی شریعتی که به #تهران آمده بود در آن محل در شب‌های جمعه تفسیر #قرآن می‌گفت. در آن محل همچنین به مناسبت اعیاد مذهبی و وفیات مراسم برگزار می‌کردند. آن جلسات که به همت بانیان حسینیه ارشاد و انجمن اسلامی مهندسین برگزار می‌شد تأثیر بسزایی در گرایش جوانان به مسائل سیاسی و مذهبی داشت. دکتر #علی_شریعتی از جمله اعضای #جبهه_ملی_ایران در #خراسان بود. پس از کودتای ۲۸ مرداد، عضو نهضت مقاومت ملی شد و با پدرش در #مشهد به فعالیت پرداخت. بعد از تأسیس #نهضت_آزادی، دکتر شریعتی به عضویت آن درآمد.

🔅آخرین بار که من با ایشان ملاقات کردم چند روز پیش از مسافرت دکتر شریعتی به #اروپا بود. اواسط اردیبهشت ۱۳۵۶ به مناسبت #آزادی آقای دکتر شیبانی از زندان من از تعدادی از دوستان و هم‌اندیشان که بالغ بر یکصد و پنجاه نفر بودند، از جمله آقای رضا اصفهانی، مهندس #مهدی_بازرگان و خانم #اعظم_طالقانی دعوت کرده بودم. در آن مراسم دکتر شریعتی درباره این‌که شرط اصلی مبارزه ساده‌زیستی است و با تجمل و تجمل‌گرایی حضور در صحنه مبارزه امکان ندارد صحبت کرد. بعد از سخنرانی ایشان ما با یکدیگر مدتی در باغ قدم زدیم. دکتر شریعتی در آن صحبت‌ها در مورد اعتقاد خود به دکتر #مصدق و لزوم تقید به #مذهب صحبت کرد؛ بعد هم در پایان اضافه کرد که منظور ما از نقش و تأثیر مذهب آن نیست که آقایان به فکر #حکومت کردن بیفتند...

✅ @Shariati_Group

📚 خاطرات مرحوم #حسین_شاه‌حسینی
روزنامه اطلاعات / ۳۰ خرداد ۱۳۹۶ - تحت عنوان: شرط اصلی مبارزه

🔴 چرا حکیمی مهم است؟

🔸اولین آشنایی من با مرحوم علامه #محمدرضا_حکیمی به دورانی باز می‌گردد که می‌خواستم با چهره‌ی فردی که پدرم تا آخر عمر برایش نامه می‌نوشت و میراث‌اش را به او واگذار کرد، آشنا شوم و او را بشناسم؛ اما بعدها کتاب «منهای فقر» ایشان مرا بیشتر با شخصیتش آشنا کرد. با این #کتاب در دوران #دانشگاه انس قابل توجهی داشتم و برایم بسیار جالب بود فردی که باید درگیر مسائل #فقه و اصول و مسائل مذهبی باشد، چنین کتابی را نگاشته و معتقد است #انقلاب در ساخت یک جامعه‌ی #منهای_فقر موثر نبوده است و باید به آن پرداخته شود.

🔸ساختن این نوع جامعه یعنی برداشت حقیقی از دین چراکه مرحوم #علامه_حکیمی #دین را با #عدالت تعریف و تفسیر می‌کند. علامه حکیمی با تأکید معتقد است در رأس همه‌ی عبادات، خدمت به #خلق و خدمت به جامعه است و در نتیجه، اعمال دینی فقط به #حجاب، #نماز و #روزه و... ختم نمی‌شود و اولویت آن قبل از هر چیز، مبارزه با #فقر، بی‌عدالتی و نابرابری است.

🔸حکیمی وقتی از «عدالت» صحبت می‌کند می‌گوید اولین وجه عدالت، وجه اقتصادی و معیشتی است. ایشان در نامه‌ای نوشته است تمام حرف #قرآن در دو کلمه‌ی #توحید و #عدالت خلاصه می‌شود. در جامعه‌ای که عدالت نباشد پس دین، #اسلام و #ایمان هم نیست.

🔸من وقتی نامه‌ی پدرم (#علی_شریعتی) به علامه حکیمی را می‌خواندم، ایشان علامه حکیمی را مرد #تقوا و وارث دین و #اخلاص معرفی می‌کند و از او می‌خواهد این میدان خالی #عدالت‌طلبی را پر کند.

🔸 اندیشه‌ی حکیمی دعوت می‌کند به #واقعیت و عمل به آنچه امروز می‌گذرد و باید نتایج را بررسی کنیم که آیا #حکومت ما همان حکومت عامل به #عدل است و می‌توانیم جامعه‌مان را یک جامعه‌ای اسلامی بدانیم؟!
در زندگی علامه حکیمی توجه به مناطق و اقشار مختلف و همچنین زهد واقعی دیده می‌شود و او همیشه تأکید می‌کند که ندای قرآن بانگ توحید و عدالت است.

✅ @Shariati_Group

📚 گزیده سخنان دکتر #سارا_شریعتی در همایش چهارسوی #مشهد / آئین بزرگداشت نخستین سالگرد درگذشتِ علامه حکیمی

⭕️ نگاهی به بینش و منش استاد شریعتی، مردی که یک‌تنه رو در روی استبداد ایستاد

🗓 به مناسبت ۳۱ فروردین، سالروز درگذشت استاد #محمدتقی_شریعتی، ملقب به سقراط خراسان

🔅«نام این بنده محمدتقی، نام خانوادگی‌ام مزینانی، شهرت #شریعتی است.» این جمله سرآغاز زندگی‌نامه‌ی خودنوشت #سقراط #خراسان، استاد محمدتقی شریعتی مزینانی، است. او که سال‌ها در شهر #مشهد به مبارزه با جریان‌های چپ و توده‌ای پرداخت و شجاعانه از #مکتب #اسلام دفاع کرد. او در سال ۱۲۸۶ خورشیدی در #مزینان متولد شد. پدربزرگ استاد از شاگردان مرحوم #ملاهادی_سبزواری بوده است.

🔅استاد درباره او چنین می‌نویسد: «پدرم، مرحوم شیخ محمود، جدم، مرحوم آخوند ملاقربانعلی، از شاگردان برجسته مرحوم حاج ملاهادی سبزواری، #حکیم و #فیلسوف شهیر شرق و ممتاز عصر خویش، می‌باشد. طائفه مادری این‌جانب نیز از روحانیون و سادات صحیح‌النسب حسنی هستند. همه‌ی قبیله من عالمان #دین بودند.»

🔗 مطالعه متن کامل این گزارش

✅ @Shariati_Group

⭕️ پدیده شریعتی و حسادت دوستان!

برشی از یک کتاب:

″...طی سال‌های ۱۹۶۶-۱۹۶۸، در فضای آکادمیک و روشنفکری #ایران، خبر پیچید که فردی در دانشگاه #مشهد، افکار و نظرات بدیع و جذابی در حوزه #تاریخ و #جامعه‌شناسی‌ ارائه کرده است. او دکتر #علی_شریعتی بود که به تازگی از #فرانسه بازگشته بود. در این دوره، حتی نسخه‌هایی از درس‌های شریعتی به #تهران رسید. شمس #آل‌احمد که در آن دوران در دانشگاه علم و صنعت، #تاریخ_ادیان تدریس می‌کرد، به ياد می‌آورد که از طریق یک نسخه چاپی از کتاب  #اسلام‌شناسی که یک دانشجو به وی داده بود، برای نخستین بار با نام علی شریعتی آشنا شده بود‌. شمس، با لحنی صادقانه، که در میان روشنفکران، استثنایی کمیاب است، به ياد می‌آورد که پس از مطالعه اسلام شناسی، نسبت به شریعتی سخت حسادت می‌ورزید و خود را با این فکر که شریعتی هم یک سوپاپ اطمینان است، تسلا می‌داد!
به گفته‌ی شمس، شجاعت و فصاحت و قدرت بیان شریعتی موجب شده بود که دچار احساس حقارت شود. او در ملاقاتی که چند سال بعد، با #شریعتی داشت، این احساسات را برای وی بازگو و از وی عذر خواسته بود..″

An Islamic Utopian: A Political Biography of Ali Shariati, by Ali Rahnema, I.B.Tauris Pub., 1998,  P. 250.

✅ @Shariati_Group
🆔 @DrNoruzi