Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
🔥 #جشن_سده🔥در یونسکو ثبت شد👍
جشن سده از سوی ایران و تاجیکستان در فهرست میراث یونسکو ثبت جهانی شد.
پیشتر جشن سده در فهرست ملی ایران نیز ثبت شده بود.
جشن سده از آیینهای مهم ایران باستان ماست که همچنان در ایرانزمین کهن پرگهر اهوراییمان برگزار میشود.
#جشن_سده که دهم بهمن ماه، برگزار میشود، جشن پیدایش و مهار #آتش:
در داستان #هوشنگ، از برخورد سنگ با سنگ اخگر آتش پدید میآید.
واژهی سنگ، در اوستا سنگه sangha، چیمهای دیگری هم دارد مانند آسمان و سرود. پس آتش از ابر (بر پایه بندهش)، از آب پدید میآید. (میترا نیز از سنگ پیدایش مییابد).
آتشی که از آب میزاید هر دو نماد جوانیاند. آتش نرینه است و آب مادینه.
هنگامیکه آتش از آب سرچشمه میگیرد، پرورندهی زندگی است و روند آگاهی یافتن از راستیها(:حقیقت) است.
در ورهرام آتشی است که زندگی را در گیتی نگاه میدارد و دروغ و فریب را نابود میسازد.
آتش نمادی است از آگاهی و دانشی که زندگی پرور است.
انسان در فرهنگ ایرانی تخمهی آتش است، همانا سرچشمه خودزای آتش.
انسان وجودی است که از یک آهنگ و ترانه و آواز (سنگ) میافروزد و روشنی (آگاهی) میبخشد
@persianzoroastrians🔥
جشن سده از سوی ایران و تاجیکستان در فهرست میراث یونسکو ثبت جهانی شد.
پیشتر جشن سده در فهرست ملی ایران نیز ثبت شده بود.
جشن سده از آیینهای مهم ایران باستان ماست که همچنان در ایرانزمین کهن پرگهر اهوراییمان برگزار میشود.
#جشن_سده که دهم بهمن ماه، برگزار میشود، جشن پیدایش و مهار #آتش:
در داستان #هوشنگ، از برخورد سنگ با سنگ اخگر آتش پدید میآید.
واژهی سنگ، در اوستا سنگه sangha، چیمهای دیگری هم دارد مانند آسمان و سرود. پس آتش از ابر (بر پایه بندهش)، از آب پدید میآید. (میترا نیز از سنگ پیدایش مییابد).
آتشی که از آب میزاید هر دو نماد جوانیاند. آتش نرینه است و آب مادینه.
هنگامیکه آتش از آب سرچشمه میگیرد، پرورندهی زندگی است و روند آگاهی یافتن از راستیها(:حقیقت) است.
در ورهرام آتشی است که زندگی را در گیتی نگاه میدارد و دروغ و فریب را نابود میسازد.
آتش نمادی است از آگاهی و دانشی که زندگی پرور است.
انسان در فرهنگ ایرانی تخمهی آتش است، همانا سرچشمه خودزای آتش.
انسان وجودی است که از یک آهنگ و ترانه و آواز (سنگ) میافروزد و روشنی (آگاهی) میبخشد
@persianzoroastrians🔥
امروز یکشنبه یکم بهمن ماه، امُرداد روز، به سال ۳۷۶۱ مزديسنی(زرتشتی).
واژه #بهمن در اوستا وهومنهvahou meneh و در زبان پهلوی وهومنvahou mene میباشد که به معنی #اندیشه_نیک، #منش_پاک و #خرد_سپنت است.
باری،
#بهمن، فرشته پاسدار و نگهبان #جانوران است.
🐓 #خروس نماد ویژه #بهمن_ماه است.
#رنگ_سپید رنگ ویژه #بهمن_ماه است.
#گل_یاسمن_سپید گل ویژه #امشاسپند_بهمن است.
#جشن_بهمنگان_شادباد❄️🥂
#جشن_سده_فرخنده_باد🔥🥂
#زادروز_بهمن_ماهیها_شادباش🍷🎂🍷
@Persianzoroastrians🔥
رسم بهمن گیر و از نو تازه کن بهمنجَنه
ای درخت ملک، بارت عز و بیداری تنه.
اورمزدِ بهمن و بهمنجنه فرخ بُوَد
فرخت باد اورمزدِ بهمن و بهمنجنه.
✍️ #منوچهری_دامغانی
.
فرخش باد و خداوندش فرخنده كناد
جشن فرخنده و بهمنجه و بهمنماه.
✍️ #فرخی_سیستانی
.
بعد ما كز سرعيش همه روز افكندی
سخن رفتن و نارفتن ما در افواه
اندر آمد از در حجره من سپیده
دمی روز بهمنجه يعنی دوم بهمن ماه.
✍️ #انوری
@Persianzoroastrians 🔥
واژه #بهمن در اوستا وهومنهvahou meneh و در زبان پهلوی وهومنvahou mene میباشد که به معنی #اندیشه_نیک، #منش_پاک و #خرد_سپنت است.
باری،
#بهمن، فرشته پاسدار و نگهبان #جانوران است.
🐓 #خروس نماد ویژه #بهمن_ماه است.
#رنگ_سپید رنگ ویژه #بهمن_ماه است.
#گل_یاسمن_سپید گل ویژه #امشاسپند_بهمن است.
#جشن_بهمنگان_شادباد❄️🥂
#جشن_سده_فرخنده_باد🔥🥂
#زادروز_بهمن_ماهیها_شادباش🍷🎂🍷
@Persianzoroastrians🔥
رسم بهمن گیر و از نو تازه کن بهمنجَنه
ای درخت ملک، بارت عز و بیداری تنه.
اورمزدِ بهمن و بهمنجنه فرخ بُوَد
فرخت باد اورمزدِ بهمن و بهمنجنه.
✍️ #منوچهری_دامغانی
.
فرخش باد و خداوندش فرخنده كناد
جشن فرخنده و بهمنجه و بهمنماه.
✍️ #فرخی_سیستانی
.
بعد ما كز سرعيش همه روز افكندی
سخن رفتن و نارفتن ما در افواه
اندر آمد از در حجره من سپیده
دمی روز بهمنجه يعنی دوم بهمن ماه.
✍️ #انوری
@Persianzoroastrians 🔥
امروز یکشنبه یکم بهمن ماه برابر با روز امرداد(=بیمرگی و جاودانگی)، از ماه وهومن سال۳۷۶۱ مزدايی است.
#بهمن که از واژه اوستایی وهومنهVahumanah و وهومنVahuman پهلوی گرفته شده است اندیشه و منش نیک و خرد آمده است و نام یکی از امشاسپندان اهورامزداست.
برج فلکی بهمنماه برج دلو(=آبریز) است که یازدهمین برج فلکی نجوم است و نماد برج بهمن، آبریز به انگلیسیAquarius نامیده میشود. آخشیج(:عنصر) این برج هواست.
باری،
در دهم بهمن ماه ما ایرانیان یکی از بزرگترین جشنهای سالانهمان را که #جشن_سده(جشن آتش پیدایش و مهار آتش بدست ایرانیان) میباشد را در پیشرو داریم و جشن میگیریم.
🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥
ای اهورا ما آتش نیرومند تو را که در پرتو راه راستینی و پاکی فروزان است خواهانیم.
آن آتش و اخگر فروزانی که همیشگی و تواناست و پیروان راستی را آشکارا یاریرسان است.
هرآینه ای مزدا این اخگر فروزان، پلیدی و بدی نهفته را در نهاد بدخواهان هویدا میسازد.
✍️#اشوزرتشت_گاتها_هات٣۴بند۴
@Persianzoroastrians🔥
#بهمن که از واژه اوستایی وهومنهVahumanah و وهومنVahuman پهلوی گرفته شده است اندیشه و منش نیک و خرد آمده است و نام یکی از امشاسپندان اهورامزداست.
برج فلکی بهمنماه برج دلو(=آبریز) است که یازدهمین برج فلکی نجوم است و نماد برج بهمن، آبریز به انگلیسیAquarius نامیده میشود. آخشیج(:عنصر) این برج هواست.
باری،
در دهم بهمن ماه ما ایرانیان یکی از بزرگترین جشنهای سالانهمان را که #جشن_سده(جشن آتش پیدایش و مهار آتش بدست ایرانیان) میباشد را در پیشرو داریم و جشن میگیریم.
🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥🔥
ای اهورا ما آتش نیرومند تو را که در پرتو راه راستینی و پاکی فروزان است خواهانیم.
آن آتش و اخگر فروزانی که همیشگی و تواناست و پیروان راستی را آشکارا یاریرسان است.
هرآینه ای مزدا این اخگر فروزان، پلیدی و بدی نهفته را در نهاد بدخواهان هویدا میسازد.
✍️#اشوزرتشت_گاتها_هات٣۴بند۴
@Persianzoroastrians🔥
امروز یکشنبه، یکم بهمن ماه، روز امُرداد(=بیمرگی و جاودانگی)، به سال ۳۷۶۱ مزديسنی(زرتشتی) میباشد.
واژه #بهمن در اوستا وهومنهvahou meneh و در زبان پهلوی وهومنvahou mene میباشد که به معنی #اندیشه_نیک، #منش_پاک و #خرد_سپنت است.
بهمن(وهومن) نام یکی از امشاسپندان #اهورامزداست.
برج فلکی بهمنماه نیز برج دلو(=آبریز) است که یازدهمین برج فلکی نجوم است و نماد برج بهمن، آبریز به انگلیسیAquarius نامیده میشود. آخشیج(:عنصر) این برج هواست.
و اینکه:
🐕🦺 #بهمن، فرشته پاسدار و نگهبان #جانوران است.
🐓 #خروس نماد ویژه #بهمن_ماه است.
🤍 #رنگ_سپید رنگ ویژه #بهمن_ماه است.
🌸 #گل_یاسمن_سپید گل ویژه #امشاسپند_بهمن است.
🔥🔥🔥🔥🔥
اورمزدِ بهمن و بهمنجنه فرخ بُوَد
فرخت باد اورمزدِ بهمن و بهمنجنه.
✍️ #منوچهری_دامغانی
🔥
فرخش باد و خداوندش فرخنده كناد
جشن فرخنده و بهمنجه و بهمنماه.
✍️ #فرخی_سیستانی
🔥
رسم بهمن گیر و از نو تازه کن بهمنجَنه
ای درخت ملک، بارت عز و بیداری تنه.
✍️ #منوچهری_دامغانی
🔥
بعد ما كز سرعيش همه روز افكندی
سخن رفتن و نارفتن ما در افواه
اندر آمد ز در حجره من سپیده دمی
روز بهمنجه يعنی دوم بهمن ماه.
✍️ #انوری_ابیوردی
🔥
بجوش اندرون دیگ بهمنجنه
بگوش اندرون بهمن و قیصران
✍️ #منوچهری_دامغانی
رسم بهمن گیر و از سر تازه کن بهمنجنه
ای درخت ملک بارت عز و بیداری تنه
رسوم بهمن و بهمنجنه است و روز سده
الا، به بهمن پیش آر قبله بهمن.
✍️ #عمعق_بخاری
🔥
ای اهورا ما آتش نیرومند تو را که در پرتو راه راستینی و پاکی فروزان است خواهانیم. آن آتش و اخگر فروزانی که همیشگی و تواناست و پیروان راستی را آشکارا یاریرسان است. هرآینه ای مزدا این اخگر فروزان، پلیدی و بدی نهفته را در نهاد بدخواهان هویدا میسازد.
(✍️#اشوزرتشت_گاتها_هات٣۴بند۴)
🔥🔥🔥🔥
✅در دوم بهمن ماه به سالنامه کنونی خورشیدی کشورمان #جشن_بهمنگان را داریم.
✅در دهم بهمن ماه ما ایرانیان یکی از بزرگترین جشنهای سالانهمان را که #جشن_سده(جشن آتش پیدایش و مهار آتش بدست ایرانیان) میباشد را در پیشرو داریم و جشن میگیریم.
✅ در پانزدهم بهمن ماه نیز جشن میانه زمستان را داریم.
#جشن_بهمنگان_شادباد❄️🥂
#جشن_سده_فرخنده_باد🔥🥂
#زادروز_بهمن_ماهیها_شادباش
🍷🎂🍷
@Persianzoroastrians🔥✍️
واژه #بهمن در اوستا وهومنهvahou meneh و در زبان پهلوی وهومنvahou mene میباشد که به معنی #اندیشه_نیک، #منش_پاک و #خرد_سپنت است.
بهمن(وهومن) نام یکی از امشاسپندان #اهورامزداست.
برج فلکی بهمنماه نیز برج دلو(=آبریز) است که یازدهمین برج فلکی نجوم است و نماد برج بهمن، آبریز به انگلیسیAquarius نامیده میشود. آخشیج(:عنصر) این برج هواست.
و اینکه:
🐕🦺 #بهمن، فرشته پاسدار و نگهبان #جانوران است.
🐓 #خروس نماد ویژه #بهمن_ماه است.
🤍 #رنگ_سپید رنگ ویژه #بهمن_ماه است.
🌸 #گل_یاسمن_سپید گل ویژه #امشاسپند_بهمن است.
🔥🔥🔥🔥🔥
اورمزدِ بهمن و بهمنجنه فرخ بُوَد
فرخت باد اورمزدِ بهمن و بهمنجنه.
✍️ #منوچهری_دامغانی
🔥
فرخش باد و خداوندش فرخنده كناد
جشن فرخنده و بهمنجه و بهمنماه.
✍️ #فرخی_سیستانی
🔥
رسم بهمن گیر و از نو تازه کن بهمنجَنه
ای درخت ملک، بارت عز و بیداری تنه.
✍️ #منوچهری_دامغانی
🔥
بعد ما كز سرعيش همه روز افكندی
سخن رفتن و نارفتن ما در افواه
اندر آمد ز در حجره من سپیده دمی
روز بهمنجه يعنی دوم بهمن ماه.
✍️ #انوری_ابیوردی
🔥
بجوش اندرون دیگ بهمنجنه
بگوش اندرون بهمن و قیصران
✍️ #منوچهری_دامغانی
رسم بهمن گیر و از سر تازه کن بهمنجنه
ای درخت ملک بارت عز و بیداری تنه
رسوم بهمن و بهمنجنه است و روز سده
الا، به بهمن پیش آر قبله بهمن.
✍️ #عمعق_بخاری
🔥
ای اهورا ما آتش نیرومند تو را که در پرتو راه راستینی و پاکی فروزان است خواهانیم. آن آتش و اخگر فروزانی که همیشگی و تواناست و پیروان راستی را آشکارا یاریرسان است. هرآینه ای مزدا این اخگر فروزان، پلیدی و بدی نهفته را در نهاد بدخواهان هویدا میسازد.
(✍️#اشوزرتشت_گاتها_هات٣۴بند۴)
🔥🔥🔥🔥
✅در دوم بهمن ماه به سالنامه کنونی خورشیدی کشورمان #جشن_بهمنگان را داریم.
✅در دهم بهمن ماه ما ایرانیان یکی از بزرگترین جشنهای سالانهمان را که #جشن_سده(جشن آتش پیدایش و مهار آتش بدست ایرانیان) میباشد را در پیشرو داریم و جشن میگیریم.
✅ در پانزدهم بهمن ماه نیز جشن میانه زمستان را داریم.
#جشن_بهمنگان_شادباد❄️🥂
#جشن_سده_فرخنده_باد🔥🥂
#زادروز_بهمن_ماهیها_شادباش
🍷🎂🍷
@Persianzoroastrians🔥✍️
#بهمنماه_با_جشنهایش:
.
#جشن_بهمنگان، دوم بهمن به سالنامه خورشیدی و به ۲۶دی به گاهشمار مزدیسنی #وهومن_روز:
#جشن_بهمنگان جشنی در ستایش و گرامیداشت و پاسداشت جانوران میباشد.
#بهمن در اوستایی وُهومَنَه در پهلوی وَهمَن به معنی «اندیشه نیک و خرد» و یکی از امشاسپندان.
در این روز آشی بهنام «آش بهمنگان» یا «آش دانگو» بهگونه گروهی پخته میشده که نام «دانگو/دانگی» برگرفته از همین سنت اشتراکی آن است.
.
پنجم بهمن #سپندارمز_روز.
پنج روز پیش از جشن سده و جشنی به نام «نوسره».
.
دهم بهمن #مهر_روز #جشن_سده🔥:
شامگاه این روز، هنگام جشن بزرگ «سَده/ سدهسوزی» در چهلمین روزِ پس از چله(زایش خورشید) و سدمین روز پس از یکم آبان.
متون کهن جشن سده را در آبانروز از بهمنماه و در چله زمستان دانستهاند که برابر با دهم بهمنماه میشود.
جشن سده در بخشهای گوناگون با نامهای گوناگونی شناخته میشود.
در خراسان #سَرِه است.
در اراک #جشن چوپانان است.
در خمین #کُردِه است.
در دلیجان #هَلههَله است.
در بدخشان تاجیکستان بهنام خِرپَچار است.
در فراهان، سنگسرِ سمنان و جاهایی دیگر چهار روز پیش و پس از سده را چاروچار و سردترین شبها میدانند که سده در میانه آن جای گرفته است. همچنین هنگام جشن و نمایش کوسه ناقالدی که دو تن در کوچهها به نوازندگی و سرودخوانی میپردازند.
یکی از این دو تن نقش کوسه و دیگری نقش «تَکِه/تگه» (بُز نر) را بهدوش میگیرد. کوسه با پوشیدن جامههای خندهآور، دست و چهره خود را سیاه کرده و تکه پوست بزی با دو شاخ بر سر کشیده و دست و چهره خود را سپید میکند.
گاه پسر نوجوانی نیز در نقش زنِ کوسه به نمایش میپردازد. این مراسم در گیلان نیز با نام «آینه تکم» برگزار میشود.
این نمایش همانندیهای فراوانی با «کوسهسواری»(یکم اسفند) و نیز عمو فیروز نوروزی دارد و بیگمان با آیینهای «بارانخواهی» در پیوند است. مهمترین شوند پیدایش این جشن، انجام آیینهایی نمادین برای کاستن از سختی سرما و نیز چهلمین زادروز خورشید است.
.
پانزدهم بهمن #دی_به_مهر_روز.
جشن میانه زمستان و گاهنباری فراموش شده که دلیل فراموشی آن دانسته نیست. با این وجود برخی دیگر از جشنهای میانه زمستان، بازماندهای از این گاهنبار هستند. همچنین آغاز سال نو در سالنامههای شمال باختری هندوکش در افغانستان امروزی آغاز سال نو در سالنامههای محلی لرستان، بختیاری و کردستان بهنام «وهار کردی». همچنین هنگام جشن مهرگان (میر ما / مهرماه)در گاهشمار تبری و نیز همین روزها، زمان برگزاری جشن «پیر شالیار / پیر شهریار» در «اورامانات» کردستان.
.
بیستودوم بهمن #باد_روز.
جشنی بهنام بادروزی یا کژین در گرامیداشت باد در اوستایی واتَه و ایزد نگاهبان آن با همین نام که از بزرگترین ایزدان ایرانی در باورهای «زَروانی/ زُروانی» بهشمار میرفته است.
کوشیار گیلانی در «زیج جامع» از آن با نام باذوره یاد کرده است. این جشن نیز با بازار همگانی همراه بوده و در آن روز ریسمانهایی از نخ هفترنگ را به آغوش باد میسپردهاند.
بیستوپنجم بهمن #ارد_روز.
برابر ۱۳ یا ۱۴ فوریه و جشن آتش ارمنیان بهنام «دِرِندِز».
سیام بهمن #انارام_روز.
جشن آبریزگان دیگری که با نام «آفریجگان» نیز شناخته شده است. همچنین هنگام جشن مهرگان (میر ما) در سالنامه دَیلمی و در گیلان.
#جشن_بهمنگان و #جشن_سده بر همهی شما ايرانيان تبارمند خجسته و فرخنده باد.
@Persianzoroastrians🔥
.
#جشن_بهمنگان، دوم بهمن به سالنامه خورشیدی و به ۲۶دی به گاهشمار مزدیسنی #وهومن_روز:
#جشن_بهمنگان جشنی در ستایش و گرامیداشت و پاسداشت جانوران میباشد.
#بهمن در اوستایی وُهومَنَه در پهلوی وَهمَن به معنی «اندیشه نیک و خرد» و یکی از امشاسپندان.
در این روز آشی بهنام «آش بهمنگان» یا «آش دانگو» بهگونه گروهی پخته میشده که نام «دانگو/دانگی» برگرفته از همین سنت اشتراکی آن است.
.
پنجم بهمن #سپندارمز_روز.
پنج روز پیش از جشن سده و جشنی به نام «نوسره».
.
دهم بهمن #مهر_روز #جشن_سده🔥:
شامگاه این روز، هنگام جشن بزرگ «سَده/ سدهسوزی» در چهلمین روزِ پس از چله(زایش خورشید) و سدمین روز پس از یکم آبان.
متون کهن جشن سده را در آبانروز از بهمنماه و در چله زمستان دانستهاند که برابر با دهم بهمنماه میشود.
جشن سده در بخشهای گوناگون با نامهای گوناگونی شناخته میشود.
در خراسان #سَرِه است.
در اراک #جشن چوپانان است.
در خمین #کُردِه است.
در دلیجان #هَلههَله است.
در بدخشان تاجیکستان بهنام خِرپَچار است.
در فراهان، سنگسرِ سمنان و جاهایی دیگر چهار روز پیش و پس از سده را چاروچار و سردترین شبها میدانند که سده در میانه آن جای گرفته است. همچنین هنگام جشن و نمایش کوسه ناقالدی که دو تن در کوچهها به نوازندگی و سرودخوانی میپردازند.
یکی از این دو تن نقش کوسه و دیگری نقش «تَکِه/تگه» (بُز نر) را بهدوش میگیرد. کوسه با پوشیدن جامههای خندهآور، دست و چهره خود را سیاه کرده و تکه پوست بزی با دو شاخ بر سر کشیده و دست و چهره خود را سپید میکند.
گاه پسر نوجوانی نیز در نقش زنِ کوسه به نمایش میپردازد. این مراسم در گیلان نیز با نام «آینه تکم» برگزار میشود.
این نمایش همانندیهای فراوانی با «کوسهسواری»(یکم اسفند) و نیز عمو فیروز نوروزی دارد و بیگمان با آیینهای «بارانخواهی» در پیوند است. مهمترین شوند پیدایش این جشن، انجام آیینهایی نمادین برای کاستن از سختی سرما و نیز چهلمین زادروز خورشید است.
.
پانزدهم بهمن #دی_به_مهر_روز.
جشن میانه زمستان و گاهنباری فراموش شده که دلیل فراموشی آن دانسته نیست. با این وجود برخی دیگر از جشنهای میانه زمستان، بازماندهای از این گاهنبار هستند. همچنین آغاز سال نو در سالنامههای شمال باختری هندوکش در افغانستان امروزی آغاز سال نو در سالنامههای محلی لرستان، بختیاری و کردستان بهنام «وهار کردی». همچنین هنگام جشن مهرگان (میر ما / مهرماه)در گاهشمار تبری و نیز همین روزها، زمان برگزاری جشن «پیر شالیار / پیر شهریار» در «اورامانات» کردستان.
.
بیستودوم بهمن #باد_روز.
جشنی بهنام بادروزی یا کژین در گرامیداشت باد در اوستایی واتَه و ایزد نگاهبان آن با همین نام که از بزرگترین ایزدان ایرانی در باورهای «زَروانی/ زُروانی» بهشمار میرفته است.
کوشیار گیلانی در «زیج جامع» از آن با نام باذوره یاد کرده است. این جشن نیز با بازار همگانی همراه بوده و در آن روز ریسمانهایی از نخ هفترنگ را به آغوش باد میسپردهاند.
بیستوپنجم بهمن #ارد_روز.
برابر ۱۳ یا ۱۴ فوریه و جشن آتش ارمنیان بهنام «دِرِندِز».
سیام بهمن #انارام_روز.
جشن آبریزگان دیگری که با نام «آفریجگان» نیز شناخته شده است. همچنین هنگام جشن مهرگان (میر ما) در سالنامه دَیلمی و در گیلان.
#جشن_بهمنگان و #جشن_سده بر همهی شما ايرانيان تبارمند خجسته و فرخنده باد.
@Persianzoroastrians🔥
چو آدینه هرمزد بهمن بود
برین کار فرخ نشیمن بود
✍️ #فردوسی_بزرگ
به فرخندگی جشن بهمن رسید
به هر بوستان یاسمن نودمید
بُوَد تا در این جشن باشی به هوش
نیوشنده باشی پیام سروش
خروس سپید است پیک سروش
که هر بامدادان برآرد خروش
که یزدان به جاندار داده است جان
مبادا به جانش رسانی زیان.
✍️ #شاهین_سپنتا
واژه #بهمن را در اوستا وهومنهvahou meneh و در زبان پهلوی وهومنvahou mene میباشد که به معنی #اندیشه_نیک، #منش_پاک و #خرد_سپنت است.
#بهمن، فرشته پاسدار و نگهبان #جانوران است.
#خروس نماد ویژه #بهمن_ماه است.
رنگ #سپید رنگ ویژه #بهمن_ماه است.
گل #یاسمن_سپید گل ویژه #امشاسپند_بهمن است.
#جشن_بهمنگان_شادباد❄️🥂
#جشن_سده_فرخنده_باد🔥🥂
#زادروز_بهمن_ماهیها_شادباد🍷🎂🍷
@Persianzoroastrians🔥✍️
برین کار فرخ نشیمن بود
✍️ #فردوسی_بزرگ
به فرخندگی جشن بهمن رسید
به هر بوستان یاسمن نودمید
بُوَد تا در این جشن باشی به هوش
نیوشنده باشی پیام سروش
خروس سپید است پیک سروش
که هر بامدادان برآرد خروش
که یزدان به جاندار داده است جان
مبادا به جانش رسانی زیان.
✍️ #شاهین_سپنتا
واژه #بهمن را در اوستا وهومنهvahou meneh و در زبان پهلوی وهومنvahou mene میباشد که به معنی #اندیشه_نیک، #منش_پاک و #خرد_سپنت است.
#بهمن، فرشته پاسدار و نگهبان #جانوران است.
#خروس نماد ویژه #بهمن_ماه است.
رنگ #سپید رنگ ویژه #بهمن_ماه است.
گل #یاسمن_سپید گل ویژه #امشاسپند_بهمن است.
#جشن_بهمنگان_شادباد❄️🥂
#جشن_سده_فرخنده_باد🔥🥂
#زادروز_بهمن_ماهیها_شادباد🍷🎂🍷
@Persianzoroastrians🔥✍️
جشنهای سالانه🌍 #جشن_سده🔥
جشن سده در آغاز شامگاه دهم بهمنماه روز مهر از بهمنماه برگزار میشود.
وارون(:برعکس) مردمانی که این جهان را خوار شمرده و تنها در اندیشه آخرت بودند و یا آنهایی که بیشتر روزهای سال را در اندوه و سوگواری بهسر میبردند و باور داشتند که گریه و خودآزاری ثواب داشته و بر هر درد بیدرمان دواست، پدران و نیاکان نامدار ما ایرانیان در ایران باستان، گیتی و مینو را باهم خواستار بودند و یکی را فدای دیگری نمیکردند.
دنیای آنها دنیای کار و کوشش همراه با جشن و سرور و شادمانی بود. آنها باور رسا داشتند هنگامیکه کار و کوشش با شادی و سرور همراه باشد، سبب شادمانی و خشنودی و درستی تن و روان میشود و زندگی را شیرینتر میسازد.
آری آنها آن اندازه پایبند این مرام بودند که چهبسا شیون و زاری بسیار از اندازه را در مرگ عزیزان از دست رفته گناه بزرگی دانسته و میگفتند هر دانه اشکی که در سوگ عزیزان ریخته شود سیلابی میگردد که جلوی پیشرفت روان را میگیرد.
واژه جشن از واژه اوستایى یسنه Yasna آمده و این واژه از ریشه یز Yaz سانسکریت، یج Yaj گرفته شده که در چم ستایش کردن است. پس واژه جشن به معنی ستایش و بزرگداشت است. یِسن، یَشت، یَزَت، یَزَد، ایزَد، یَزدان… همه ریشه گرفته از همین واژهاند.
زرتشتیان واژه جشنJashn را برای آیینهای بزرگداشت و خوشى و سرور بکار میبرند در چنانچه آیینهای دینی و سرودن اوستا در آن روزها را جَشَنJashan میخوانند برای نمونه میگفتند در اینجا مراسم جَشَنخوانی برپاست یا در آنجا جَشَن میخوانند.
آری، پیشینیان ما در ایران باستان برای اینکه اندوه و سوگ را از جان و روان خود بکاهند در درازای سال جشنهایی ترتیب داده بودند و این جشنها پر از ستایش و نیایش به درگاه اهورامزدا و سخنرانی و راهنمایی بود.
مردم به نگرانیهای یکدیگر رسیدگی کرده و پس از آن به سرور و شادمانی و دست افشانی و پایکوبی پرداخته و بدینگونه اندیشههای بد و زهرآگین را از مغز و روان خود دور ساخته و سبکبال و آسوده خیال، خود را برای کار سخت و پیگیر روزهای دیگر آماده میکردند.
جشنهایی که در ایران باستانی برگزار میشد و امروز هم برخی از آنها از سوی زرتشتیان که پاسداران راستین آیین و سنن نیاکان خود هستند، گرفته میشود سه دستهاند:
۱- #جشنهای_سالیانه
۲- #جشنهای_فصلی
۳- #جشنهای_ماهیانه
که از میان این جشنهای گوناگون، چندتایی که همواره بزرگتر بوده و از ارزش ویژهای نزد همهی ایرانیان برخوردار بودهاند.
امروز نیز در میان تمامی ایرانیان و حتا مردم کشورهای دیگری که فرهنگ و ریشههای مشترک با آنان دارند، ارزش خود را نگاهداشته و بگونه جشنهایی ملی و یا زاستاری(:طبیعی) برگزار میشوند.
جشن سده، یکی از آن جشنهایی است که جنبهی فرهنگی دارد و همانگونه که جشن نوروز، جشن آغاز سال و جشن مهرگان، جشن نیمه سال بوده است. جشن سده نیز جشن پایان سال بهشمار میآمدهاست.
این جشن یکی از جشنهایی است که بهنام جشنهای آتش نامور بودهاند، یعنی جشنهای سده، سوری(چهارشنبهسوری)، آذرگان، شهریورگان و اردیبهشتگان یا گلستانجشن که دو جشن نخست یعنی سده و سوری بیشتر جنبهی ملی دارند و جشنهای دیگر بیشتر جنبهی دینی داشته و امروز دیگر مرسوم نبوده و به فراموشی رفتهاند.
سده جشن پیدایش آتش است، جشن آغاز گرماست، جشن نور و روشنایی است، جشن زاستار(:طبیعت) است، جشن انسان است و جشن اهورایی است. چرا که میبینیم در این زمان است که در روزگاران بسیار پیش، پدران ما چگونگی برپایی آتش را آموختند، آتشی که با گرما و نور و انرژی خود زندگی انسان را دگرگون کرد و بهراهی انداخت که توانست با بهرهگیری از این بزرگترین دادهی خدایی آسایش بیشتری برای زندگی خود فراهم کند و در بدرستی سرآغاز شهریگری یا تمدن انسانی همین پیدایش آتش و افروختن و مهار کردن آن بود.
در پاسخ به این پرسش که آیا درست در همین روز ویژه، یعنی روز دهم از ماه بهمن بوده که چنین چیزی رویداده است، باید گفت که این دیگر ذوق طبیعی پدران ما بود که این روز را، یعنی زمانی را که از روی دانش و تجربه میدانستند که شدت سرما به اوج خود میرسد و از آن پس از شدت آن کاسته میشود یا آنکه گرما زاده میشود، را با رویداد مهم پیدایش آتش در زندگی انسان یکی قرار دادند و هر دو را همزمان جشن گرفتند.
👇ادامهاش👇
جشن سده در آغاز شامگاه دهم بهمنماه روز مهر از بهمنماه برگزار میشود.
وارون(:برعکس) مردمانی که این جهان را خوار شمرده و تنها در اندیشه آخرت بودند و یا آنهایی که بیشتر روزهای سال را در اندوه و سوگواری بهسر میبردند و باور داشتند که گریه و خودآزاری ثواب داشته و بر هر درد بیدرمان دواست، پدران و نیاکان نامدار ما ایرانیان در ایران باستان، گیتی و مینو را باهم خواستار بودند و یکی را فدای دیگری نمیکردند.
دنیای آنها دنیای کار و کوشش همراه با جشن و سرور و شادمانی بود. آنها باور رسا داشتند هنگامیکه کار و کوشش با شادی و سرور همراه باشد، سبب شادمانی و خشنودی و درستی تن و روان میشود و زندگی را شیرینتر میسازد.
آری آنها آن اندازه پایبند این مرام بودند که چهبسا شیون و زاری بسیار از اندازه را در مرگ عزیزان از دست رفته گناه بزرگی دانسته و میگفتند هر دانه اشکی که در سوگ عزیزان ریخته شود سیلابی میگردد که جلوی پیشرفت روان را میگیرد.
واژه جشن از واژه اوستایى یسنه Yasna آمده و این واژه از ریشه یز Yaz سانسکریت، یج Yaj گرفته شده که در چم ستایش کردن است. پس واژه جشن به معنی ستایش و بزرگداشت است. یِسن، یَشت، یَزَت، یَزَد، ایزَد، یَزدان… همه ریشه گرفته از همین واژهاند.
زرتشتیان واژه جشنJashn را برای آیینهای بزرگداشت و خوشى و سرور بکار میبرند در چنانچه آیینهای دینی و سرودن اوستا در آن روزها را جَشَنJashan میخوانند برای نمونه میگفتند در اینجا مراسم جَشَنخوانی برپاست یا در آنجا جَشَن میخوانند.
آری، پیشینیان ما در ایران باستان برای اینکه اندوه و سوگ را از جان و روان خود بکاهند در درازای سال جشنهایی ترتیب داده بودند و این جشنها پر از ستایش و نیایش به درگاه اهورامزدا و سخنرانی و راهنمایی بود.
مردم به نگرانیهای یکدیگر رسیدگی کرده و پس از آن به سرور و شادمانی و دست افشانی و پایکوبی پرداخته و بدینگونه اندیشههای بد و زهرآگین را از مغز و روان خود دور ساخته و سبکبال و آسوده خیال، خود را برای کار سخت و پیگیر روزهای دیگر آماده میکردند.
جشنهایی که در ایران باستانی برگزار میشد و امروز هم برخی از آنها از سوی زرتشتیان که پاسداران راستین آیین و سنن نیاکان خود هستند، گرفته میشود سه دستهاند:
۱- #جشنهای_سالیانه
۲- #جشنهای_فصلی
۳- #جشنهای_ماهیانه
که از میان این جشنهای گوناگون، چندتایی که همواره بزرگتر بوده و از ارزش ویژهای نزد همهی ایرانیان برخوردار بودهاند.
امروز نیز در میان تمامی ایرانیان و حتا مردم کشورهای دیگری که فرهنگ و ریشههای مشترک با آنان دارند، ارزش خود را نگاهداشته و بگونه جشنهایی ملی و یا زاستاری(:طبیعی) برگزار میشوند.
جشن سده، یکی از آن جشنهایی است که جنبهی فرهنگی دارد و همانگونه که جشن نوروز، جشن آغاز سال و جشن مهرگان، جشن نیمه سال بوده است. جشن سده نیز جشن پایان سال بهشمار میآمدهاست.
این جشن یکی از جشنهایی است که بهنام جشنهای آتش نامور بودهاند، یعنی جشنهای سده، سوری(چهارشنبهسوری)، آذرگان، شهریورگان و اردیبهشتگان یا گلستانجشن که دو جشن نخست یعنی سده و سوری بیشتر جنبهی ملی دارند و جشنهای دیگر بیشتر جنبهی دینی داشته و امروز دیگر مرسوم نبوده و به فراموشی رفتهاند.
سده جشن پیدایش آتش است، جشن آغاز گرماست، جشن نور و روشنایی است، جشن زاستار(:طبیعت) است، جشن انسان است و جشن اهورایی است. چرا که میبینیم در این زمان است که در روزگاران بسیار پیش، پدران ما چگونگی برپایی آتش را آموختند، آتشی که با گرما و نور و انرژی خود زندگی انسان را دگرگون کرد و بهراهی انداخت که توانست با بهرهگیری از این بزرگترین دادهی خدایی آسایش بیشتری برای زندگی خود فراهم کند و در بدرستی سرآغاز شهریگری یا تمدن انسانی همین پیدایش آتش و افروختن و مهار کردن آن بود.
در پاسخ به این پرسش که آیا درست در همین روز ویژه، یعنی روز دهم از ماه بهمن بوده که چنین چیزی رویداده است، باید گفت که این دیگر ذوق طبیعی پدران ما بود که این روز را، یعنی زمانی را که از روی دانش و تجربه میدانستند که شدت سرما به اوج خود میرسد و از آن پس از شدت آن کاسته میشود یا آنکه گرما زاده میشود، را با رویداد مهم پیدایش آتش در زندگی انسان یکی قرار دادند و هر دو را همزمان جشن گرفتند.
👇ادامهاش👇
🔥 #جشن_سده 🔥
✅ #خیام_نیشاپوری، اندیشمند، دانشمند، فیلسوف، ریاضیدان، ستارهشناس و رباعیسرای نامدار ایرانی در نوروزنامه آورده است:
«آفریدون همان روز که ضحاک بگرفت، جشن سده برنهاد و مردمان که از جور و ستم ضحاک رسته بودند، پسندیدند و از جهت فال نیک آن روز را جشن کردندی و هر سال تا به امروز آیین پادشاهان نیکعهد را در ایران و دور آن به جای میآورند.»
✅ #ابوریحان_بیرونی دانشمند، ریاضیدان، ستارهشناس، تاریخنگار در «آثارالباقیه» مینویسد:
«ایرانیان پس از آنکه کبس از ماههای ایشان برطرف شد، در این وقت منتظر بودند که سرما از ایشان برطرف شود و دورهی آن به سر آید، زیرا ایشان آغاز زمستان را از پنج روز که از آبان ماه بگذرد میشمردند و آخر زمستان ده روز که از بهمن ماه میگذشت میشد. و اهل کرج این شب را «شب گَزَنه» میگویند، یعنی شبی که در آن گزیدن زیاد است و مقصودشان این است که سرما شخص را در این شب میگزد».
✅ #زندهیاد_صادق_هدایت، نویسنده، مترجم، اندیشمند و روشنفکر ایرانی که در دوران جوانیاش از جشن سده زرتشتیان کرمان دیدن میکند چنین گزارش میدهد:
«سده سوزی(جشن سده) جشنی است که هنوز زرتشتیان کرمان به یادگار جمشید و آیینهای ایران باستان میگیرند و برای این کار موقوفاتی در کرمان در نظر گرفتهاند. ۵۰ روز به نوروز خروارها بوته و هیزم درمنه در گبر محله باغچه بوداغآباد گرد میآورند. کنار این باغچه خانهای هست مسجد مانند و موبدان موبد از بزرگان شهر و حتا خارجیها را دعوت شایانی میکنند. در این آیین نوشیدنی و شیرینی و میوه بسیاری چیده میشود و اول غروب آفتاب دو نفر موبد دو لاله روشن میکنند و بوتهها را با آن آتش میزنند و سرود ویژه میخوانند هنگامی که آتش زبانه میکشد همهی میهمانان که بیش از چندین هزار نفر میشوند با فریادهای شادی دور آتش میگردند و این ترانه را میخوانند:
#سد_به_سده
#سی_به_گله
#پنجاه_به_نوروز.
و نوشیدنی مینوشند و میان هلهله شادی جشن به پایان میرسد».
آری.
آن هنگام که خورشید در باختر غروب میکند و هوا به تاریکی میگراید، موبدان سپیدپوش، بر لب گاهانخوانان و بر دست آتشدان و بَرسَم، دست در دست یکدیگر، به همراه آواز سرنا و دف به گرد هیمه انباشته شده برای سده سه دور (به نشانه اندیشه، گفتار و کردار نیک) میگردند و بر آن آتش مینهند تا فروغ آتش، تیرگی را درنوردد و روشنایی را نوید دهد.
پیشاپیش موبدان سه دختر و سه پسر سپیدپوش که بانویی مشعل بدست را همراهی میکنند، دیده میشوند. این هفت تن نمایندهی هفت فروزه مینویی: #اورمزد، #وهومن، #اردیبهشت، #شهریور، #سپندارمز، #خورداد، #امرداد هستند.
❇️ از آن به دیر مغانم عزیز میدارند
که آتشی که نمیرد همیشه در دل ماست
✍️ #حافظ_شیرازی
پیشاپیش #جشن_سده_فرخنده_و_خجسته_باد🔥
@Persianzoroastrians 🔥
✅ #خیام_نیشاپوری، اندیشمند، دانشمند، فیلسوف، ریاضیدان، ستارهشناس و رباعیسرای نامدار ایرانی در نوروزنامه آورده است:
«آفریدون همان روز که ضحاک بگرفت، جشن سده برنهاد و مردمان که از جور و ستم ضحاک رسته بودند، پسندیدند و از جهت فال نیک آن روز را جشن کردندی و هر سال تا به امروز آیین پادشاهان نیکعهد را در ایران و دور آن به جای میآورند.»
✅ #ابوریحان_بیرونی دانشمند، ریاضیدان، ستارهشناس، تاریخنگار در «آثارالباقیه» مینویسد:
«ایرانیان پس از آنکه کبس از ماههای ایشان برطرف شد، در این وقت منتظر بودند که سرما از ایشان برطرف شود و دورهی آن به سر آید، زیرا ایشان آغاز زمستان را از پنج روز که از آبان ماه بگذرد میشمردند و آخر زمستان ده روز که از بهمن ماه میگذشت میشد. و اهل کرج این شب را «شب گَزَنه» میگویند، یعنی شبی که در آن گزیدن زیاد است و مقصودشان این است که سرما شخص را در این شب میگزد».
✅ #زندهیاد_صادق_هدایت، نویسنده، مترجم، اندیشمند و روشنفکر ایرانی که در دوران جوانیاش از جشن سده زرتشتیان کرمان دیدن میکند چنین گزارش میدهد:
«سده سوزی(جشن سده) جشنی است که هنوز زرتشتیان کرمان به یادگار جمشید و آیینهای ایران باستان میگیرند و برای این کار موقوفاتی در کرمان در نظر گرفتهاند. ۵۰ روز به نوروز خروارها بوته و هیزم درمنه در گبر محله باغچه بوداغآباد گرد میآورند. کنار این باغچه خانهای هست مسجد مانند و موبدان موبد از بزرگان شهر و حتا خارجیها را دعوت شایانی میکنند. در این آیین نوشیدنی و شیرینی و میوه بسیاری چیده میشود و اول غروب آفتاب دو نفر موبد دو لاله روشن میکنند و بوتهها را با آن آتش میزنند و سرود ویژه میخوانند هنگامی که آتش زبانه میکشد همهی میهمانان که بیش از چندین هزار نفر میشوند با فریادهای شادی دور آتش میگردند و این ترانه را میخوانند:
#سد_به_سده
#سی_به_گله
#پنجاه_به_نوروز.
و نوشیدنی مینوشند و میان هلهله شادی جشن به پایان میرسد».
آری.
آن هنگام که خورشید در باختر غروب میکند و هوا به تاریکی میگراید، موبدان سپیدپوش، بر لب گاهانخوانان و بر دست آتشدان و بَرسَم، دست در دست یکدیگر، به همراه آواز سرنا و دف به گرد هیمه انباشته شده برای سده سه دور (به نشانه اندیشه، گفتار و کردار نیک) میگردند و بر آن آتش مینهند تا فروغ آتش، تیرگی را درنوردد و روشنایی را نوید دهد.
پیشاپیش موبدان سه دختر و سه پسر سپیدپوش که بانویی مشعل بدست را همراهی میکنند، دیده میشوند. این هفت تن نمایندهی هفت فروزه مینویی: #اورمزد، #وهومن، #اردیبهشت، #شهریور، #سپندارمز، #خورداد، #امرداد هستند.
❇️ از آن به دیر مغانم عزیز میدارند
که آتشی که نمیرد همیشه در دل ماست
✍️ #حافظ_شیرازی
پیشاپیش #جشن_سده_فرخنده_و_خجسته_باد🔥
@Persianzoroastrians 🔥
🔥 برپایی #جشن_سده 🔥
جشن سده همانند #نوروز، #مهرگان، #سیزدهبهدر #شب_چله و... از آیینهای ملی و باستانی ایران است که بنا به گزارش شاهنامه فردوسی، از زمان هوشنگ شاه به یادگار مانده است.
هنگامی که مردمان و نیاکانمان برای نخستین بار آموختند که برای افروختن آتش بایستی سنگهایی ویژه برهم زده شود تا فروغی پدیدار گردد و فهمیدند که آتش نیاز به خوراک دارد، پس برایش چوب و هیزم فراهم کردند و دریافتند که اگر هوا نیز به آتش نرسد خاموش خواهد شد، آتش گرامی شد.
شاهنامه میافزاید که به پیشنهاد هوشنگ آن شب را همگی به شادمانی پرداخته و جشن سده نامیدهاند که تا امروز نیز پایدار مانده است.
از آنجا که آتش، مرتوگان(:بشر) را از غارنشینی، تاریکی شب، سرمای زمستان و آسیب جانوران رهایی بخشیده بود، از آن روزگار آتش در باور و نگاه ایرانیان، ورجاوند و سپنت(:مقدس) گشته است.
نیاکان فرهمند ما چندی پس از آن دریافتند که باد و باران نیز آتش را ناپدید میکند. این شد که بناهایی برپا کردند تا آتش را به میان آن آورده، نگهداری و پرستاری کنند.
از زمانی که از غارنشینی به شهرنشینی روی آوردند #آتشکدهها در کنار رودخانهها و چشمهها بنا گردید تا چهار آخشیج(:عنصر) #آب، #خاک، #هوا، #آتش در کنار هم گرامی داشته شود.
به زودی در هر خانه جایگاهی برای پختن و تهیه نان و خوراک آماده شد و چون ابزاری ساده برای افروختن آتش در کار نبود، اجاق هر خانه با آتشی که از آتشکدهها دریافت میشد پیوسته فروزان میگشت.
زرتشتیان ایران بر خود میبالند که نه تنها از دیرباز تاکنون، مرده ریگ(:میراث) گذشتگان را ویران نکرده بلکه آیینهای آتش بویژه جشن سده را همچنان پاسداری کردهاند.
برخی از هممیهنان خردمند که در پی پاسداشت فرهنگ نیاکان خود خشنود و شادمان میشوند. هر ساله به دنبال جستجوی جایگاه آتش افروزی سده زرتشتیان بوده که از راه دور و نزدیک خود را به پای گرما و روشنایی جشن سده آنان برسانند.
هر چند هم اکنون زرتشتیان در برخی از شهرهای ایران بویژه کرمان، یزد و تهران، آتش پر هیمهای را در جشن سده فروزان میکنند. لیکن جایگاهی برای باشندگی میهمانان بیشتری ندارند. به همین انگیزه از باشندگی مهمانان پوزش میخواهند.
آشکار است که در آشکار است که در روزگار باستان، در همه شهرها و روستاها، جشنها و آیینهای ملی به شایستگی برگزار میشده است. همچنین یادآوری میشود که برای برپایی جشن نوروز، سیزدهبهدر، شبچله، مهرگان، سپندارمزگان، چهارشنبهسوری و... به سراغ سفره آیینی و جایگاه زرتشتیان مهمان نخواهیم بود بلکه هر خانواده ایرانی با خواسته خویش در برگزاری آیینها پیشگام شده و هر سال باشکوهتر آنها را برگزار کردهایم.
به همین روی پیشنهاد میشود تا همچنان دست به دست هم داده و جشنهای دیگر بویژه جشن سده را نیز بازخوانی و پاسداری کنیم.
به روز #دهم بهمن ماه که روز مهر از ماه بهمن و شانزدهمین روز در گاهشماری ویژه زرتشتیان است. بوتههای خار، هیزم و چوبهای خشک فراهم آورده، در جایی باز و مناسب که پیرامون آن آتش سوزی رخ ندهد، انباشته گردانیم. با پوششهای سپید و روشن در شامگاه گردهم آمده و هیمه خویش را فروزان سازیم. سپید پوشی خوش بیانتر، گزیده برگردان سرود نیایش آتش را بر خواند تا همگان بازگوییم. سپس به روان و فروهر نیاکان خود درود فرستیم که فرهنگ ساز و شادی آفرین بودهاند. آنگاه به شادمانی روی آورده و باورداشته باشیم که نیازی به جشن و شادمانی برگرفته از فرهنگ بیگانه بویژه اروپا و آمریکا نداریم.
(✍️موبد #کورش_نیکنام نویسنده و پژوهشگر فرهنگ و آیین ایران باستان)
#جشن_سده_فرخنده_و_خجسته_باد.
@Persianzoroastrians 🔥
جشن سده همانند #نوروز، #مهرگان، #سیزدهبهدر #شب_چله و... از آیینهای ملی و باستانی ایران است که بنا به گزارش شاهنامه فردوسی، از زمان هوشنگ شاه به یادگار مانده است.
هنگامی که مردمان و نیاکانمان برای نخستین بار آموختند که برای افروختن آتش بایستی سنگهایی ویژه برهم زده شود تا فروغی پدیدار گردد و فهمیدند که آتش نیاز به خوراک دارد، پس برایش چوب و هیزم فراهم کردند و دریافتند که اگر هوا نیز به آتش نرسد خاموش خواهد شد، آتش گرامی شد.
شاهنامه میافزاید که به پیشنهاد هوشنگ آن شب را همگی به شادمانی پرداخته و جشن سده نامیدهاند که تا امروز نیز پایدار مانده است.
از آنجا که آتش، مرتوگان(:بشر) را از غارنشینی، تاریکی شب، سرمای زمستان و آسیب جانوران رهایی بخشیده بود، از آن روزگار آتش در باور و نگاه ایرانیان، ورجاوند و سپنت(:مقدس) گشته است.
نیاکان فرهمند ما چندی پس از آن دریافتند که باد و باران نیز آتش را ناپدید میکند. این شد که بناهایی برپا کردند تا آتش را به میان آن آورده، نگهداری و پرستاری کنند.
از زمانی که از غارنشینی به شهرنشینی روی آوردند #آتشکدهها در کنار رودخانهها و چشمهها بنا گردید تا چهار آخشیج(:عنصر) #آب، #خاک، #هوا، #آتش در کنار هم گرامی داشته شود.
به زودی در هر خانه جایگاهی برای پختن و تهیه نان و خوراک آماده شد و چون ابزاری ساده برای افروختن آتش در کار نبود، اجاق هر خانه با آتشی که از آتشکدهها دریافت میشد پیوسته فروزان میگشت.
زرتشتیان ایران بر خود میبالند که نه تنها از دیرباز تاکنون، مرده ریگ(:میراث) گذشتگان را ویران نکرده بلکه آیینهای آتش بویژه جشن سده را همچنان پاسداری کردهاند.
برخی از هممیهنان خردمند که در پی پاسداشت فرهنگ نیاکان خود خشنود و شادمان میشوند. هر ساله به دنبال جستجوی جایگاه آتش افروزی سده زرتشتیان بوده که از راه دور و نزدیک خود را به پای گرما و روشنایی جشن سده آنان برسانند.
هر چند هم اکنون زرتشتیان در برخی از شهرهای ایران بویژه کرمان، یزد و تهران، آتش پر هیمهای را در جشن سده فروزان میکنند. لیکن جایگاهی برای باشندگی میهمانان بیشتری ندارند. به همین انگیزه از باشندگی مهمانان پوزش میخواهند.
آشکار است که در آشکار است که در روزگار باستان، در همه شهرها و روستاها، جشنها و آیینهای ملی به شایستگی برگزار میشده است. همچنین یادآوری میشود که برای برپایی جشن نوروز، سیزدهبهدر، شبچله، مهرگان، سپندارمزگان، چهارشنبهسوری و... به سراغ سفره آیینی و جایگاه زرتشتیان مهمان نخواهیم بود بلکه هر خانواده ایرانی با خواسته خویش در برگزاری آیینها پیشگام شده و هر سال باشکوهتر آنها را برگزار کردهایم.
به همین روی پیشنهاد میشود تا همچنان دست به دست هم داده و جشنهای دیگر بویژه جشن سده را نیز بازخوانی و پاسداری کنیم.
به روز #دهم بهمن ماه که روز مهر از ماه بهمن و شانزدهمین روز در گاهشماری ویژه زرتشتیان است. بوتههای خار، هیزم و چوبهای خشک فراهم آورده، در جایی باز و مناسب که پیرامون آن آتش سوزی رخ ندهد، انباشته گردانیم. با پوششهای سپید و روشن در شامگاه گردهم آمده و هیمه خویش را فروزان سازیم. سپید پوشی خوش بیانتر، گزیده برگردان سرود نیایش آتش را بر خواند تا همگان بازگوییم. سپس به روان و فروهر نیاکان خود درود فرستیم که فرهنگ ساز و شادی آفرین بودهاند. آنگاه به شادمانی روی آورده و باورداشته باشیم که نیازی به جشن و شادمانی برگرفته از فرهنگ بیگانه بویژه اروپا و آمریکا نداریم.
(✍️موبد #کورش_نیکنام نویسنده و پژوهشگر فرهنگ و آیین ایران باستان)
#جشن_سده_فرخنده_و_خجسته_باد.
@Persianzoroastrians 🔥
سرودههایی از #جشن_سده، تنی چند از چکامهسرایان ایرانی:
از پی تهنیت روز نو آمد بر شاه
سده فرخ روز، دهم بهمن ماه.
✍️ #فرخی_سیستانی
🔥
اینک بیامدهاست به پنجاه روز پیش
جـشـن سـده طلایه نــوروز نـامـدار.
✍️ #منوچهری_دامغانی
🔥
سده دلیل بهار است و روزگار نشات
نشات کن که جهان پر گل است و پر سوسن
بخواه جام و بر افروز آذر بُرزین
که پر شمامهی کافور شد کُه و برزن.
✍️ #بخارایی
🔥
سده جشن ملوک نامدار است
ز افریدون و از جم یادگار است.
گر از فصل زمستان است بهمن
چرا امشب جهان چون لالهزار است.
✍️ #عنصری_بلخی
🔥
شبهای سیه زلف مغان وش داری
در جام طرب بادهی دلکش داری
تو خود همه ساله سدهی خوش داری
تـا زلف چلیپا، رخ آتش داری.
✍️ #عثمانی_مختاری
🔥
ایـران یعنـی هم از دور و هـم از دیـر
ســده، نـوروز، چـلـه، مـهـرگـان، تـیــر
✍️ #شجاعپور
🔥
آن شب که شـب سده بود در کویَت
آتــش دل مــن بــاد و چلـیـپـا مـویـت.
شب سده است بیار ای چراغ رود نواز
از آتش مـی، غم بسوز و چنگ نواز
به جام خویش مر این رام ِخویش را می ده
به کام خویش مر این زار خویش را بنواز
طریق راحت گشای و راه رنج به بند
عنان هجر فرو گیر و اسپ وصل بتاز
چون شعرخوانی در وصف این شب سده خوان
چو عشق بازی در مدح شاه دنیا باز
✍️ #خاقانی_شروانی
🔥
برخیز و برافروز هلا قبله زرتشت
بنشین و برافکن شکم قاقم برپُشت
بس کس که ز زرتشت بگردیده دگربار
ناچار کند روی سوی قبله #زرتشت
من سرد نیایم که مرا ز آتش هجران
آتشکده گشتهاست دل و دیده چو چرخُشت
گر دست نهم بر دل از سوختن دل
انگِشت شود بیشک در دست من انگشت.
✍️ #دقیقی_توسی
(چرخُشت = ابزار آب انگورگیری).
🔥
یکی روز شاه جهان سوی کوه
گذر کرد با چند کَس همگروه
پدید آمد از دور چیزی دراز
سیه رنگ و تیره تن و تیز تاز
دو چشم از بر سر چو دو چشمه خون
ز دود دهانش جهان تیره گون
نگه کرد هوشنگ باهوش و سنگ
گرفتش یکی سنگ و شد تیزچنگ
به زور کیانی رهانید دست
جهانسوز مار از جهانجوی جست
برآمد به سنگ گران سنگ خُرد
همان و همین سنگ گشت خُرد
فروغی پدید آمد از هر دو سنگ
دل سنگ گشت از فروغ آذرنگ
نشد مار کشته ولیکن ز راز
ازین طبع سنگ آتش آمد فراز
جهاندار پیش جهان آفرین
نیایش همی کرد و خواند آفرین
که او را فروغی چنین هدیه داد
همین آتش آنگاه قبله نهاد
بگفتا فروغیست این ایزدی
پرستید باید اگر بخردی
شب آمد برافروخت آتش چو کوه
همان شاه در گرد او با گروه
یکی جشن کرد آن شب و باده خورد
سده نام آن جشن فرخنده کرد
ز هوشنگ ماند این سده یادگار
بسی باد چون او دگر شهریار
کز آباد کردن جهان شاد کرد
جهانی به نیکی از او یاد کرد.
✍️ #فردوسی_توسی
🔥
ای آتش گرم و روشن و پاک
وی بال گشوده سوی افلاک
نام سده را نهاده بر خويش
عمرت ز هزارهها بود بيش
بس راز كهن به دل نهفتی
از آن به كسی سخن نگفتی
آیينهی مردمان پاكی
پرجذبه و گرم و تابناكی
شهنامه كه پيک راستانست
ياد آور دوران باستانست
اينگونه ترا نموده تصوير
ای آتش جاودان پيگير
«هوشنگ» خديو پيشدادی
يک روز پی شكار و شادی
بر اسپ شهی سوار گرديد
در دشت پی شكار گرديد
ناگاه كنار مشت خاری
افتاد نگاه او به ماری
برداشت به چابكی يكی سنگ
افكند بهسوی مار شب رنگ
آن مار، خزيد و جان به در برد
وان سنگ بسنگ دیگری خورد
ناگاه شرارهای بیافروخت
هر خار و خسی كه بود از آن سوخت
آن شعلهی خُرد گسترش يافت
گرمی و فروغ از آن برون تافت
پيدايش آتش از همين جاست
هرچند در اين ميان سخنهاست
در روز دهم ز ماه بهمن
شد آتش جاودانه روشن
جشن سده گرم و شادیافزای
زان روز ستاده پای برجای
آغازگر تمدن است آن
شد حاصل از آن رفاه انسان
زنهار كه هديهای اهوراییست
روشنگر نژاد آرياییست
ديده است هزار زير و بم را
گه شادی و شور و گاه غم را
ننمود به كس اگر چه احوال
جشنیست چو مهرگان، كهنسال
پيريست كه بس هزاره ديده است
گه گفته و گه گهی شنيده است
گه داد به خلق شور و شادی
گه رفت به مرز نامرادی
افسرد، ولی نگشت خاموش
از خاطرهها نشد فراموش
زنهار اگر زبان گشايد
بس راز نهفته را نمايد
گويد به تو، هر وجب ازين خاک
از پرتو عشق شد چنين پاک
از خون دل دلاورانش
سرخ است شفق در آسمانش
فرياد برآورد كه ايران
هرگز نشود نابود و ويران
اين مُلک ز بس كه زير و بم ديد
چون آهن آبداده گرديد
آيين سده نماد هستی است
راهی بسوی خداپرستی است
ايرانی پاک زاده، زنهار
اين آتش گرم را نگهدار
چون شعلهی عشق جاودان است
يـاد آور آتـش مُـغـان اسـت.
✍️ #توران_شهریاری
👇ادامه👇
از پی تهنیت روز نو آمد بر شاه
سده فرخ روز، دهم بهمن ماه.
✍️ #فرخی_سیستانی
🔥
اینک بیامدهاست به پنجاه روز پیش
جـشـن سـده طلایه نــوروز نـامـدار.
✍️ #منوچهری_دامغانی
🔥
سده دلیل بهار است و روزگار نشات
نشات کن که جهان پر گل است و پر سوسن
بخواه جام و بر افروز آذر بُرزین
که پر شمامهی کافور شد کُه و برزن.
✍️ #بخارایی
🔥
سده جشن ملوک نامدار است
ز افریدون و از جم یادگار است.
گر از فصل زمستان است بهمن
چرا امشب جهان چون لالهزار است.
✍️ #عنصری_بلخی
🔥
شبهای سیه زلف مغان وش داری
در جام طرب بادهی دلکش داری
تو خود همه ساله سدهی خوش داری
تـا زلف چلیپا، رخ آتش داری.
✍️ #عثمانی_مختاری
🔥
ایـران یعنـی هم از دور و هـم از دیـر
ســده، نـوروز، چـلـه، مـهـرگـان، تـیــر
✍️ #شجاعپور
🔥
آن شب که شـب سده بود در کویَت
آتــش دل مــن بــاد و چلـیـپـا مـویـت.
شب سده است بیار ای چراغ رود نواز
از آتش مـی، غم بسوز و چنگ نواز
به جام خویش مر این رام ِخویش را می ده
به کام خویش مر این زار خویش را بنواز
طریق راحت گشای و راه رنج به بند
عنان هجر فرو گیر و اسپ وصل بتاز
چون شعرخوانی در وصف این شب سده خوان
چو عشق بازی در مدح شاه دنیا باز
✍️ #خاقانی_شروانی
🔥
برخیز و برافروز هلا قبله زرتشت
بنشین و برافکن شکم قاقم برپُشت
بس کس که ز زرتشت بگردیده دگربار
ناچار کند روی سوی قبله #زرتشت
من سرد نیایم که مرا ز آتش هجران
آتشکده گشتهاست دل و دیده چو چرخُشت
گر دست نهم بر دل از سوختن دل
انگِشت شود بیشک در دست من انگشت.
✍️ #دقیقی_توسی
(چرخُشت = ابزار آب انگورگیری).
🔥
یکی روز شاه جهان سوی کوه
گذر کرد با چند کَس همگروه
پدید آمد از دور چیزی دراز
سیه رنگ و تیره تن و تیز تاز
دو چشم از بر سر چو دو چشمه خون
ز دود دهانش جهان تیره گون
نگه کرد هوشنگ باهوش و سنگ
گرفتش یکی سنگ و شد تیزچنگ
به زور کیانی رهانید دست
جهانسوز مار از جهانجوی جست
برآمد به سنگ گران سنگ خُرد
همان و همین سنگ گشت خُرد
فروغی پدید آمد از هر دو سنگ
دل سنگ گشت از فروغ آذرنگ
نشد مار کشته ولیکن ز راز
ازین طبع سنگ آتش آمد فراز
جهاندار پیش جهان آفرین
نیایش همی کرد و خواند آفرین
که او را فروغی چنین هدیه داد
همین آتش آنگاه قبله نهاد
بگفتا فروغیست این ایزدی
پرستید باید اگر بخردی
شب آمد برافروخت آتش چو کوه
همان شاه در گرد او با گروه
یکی جشن کرد آن شب و باده خورد
سده نام آن جشن فرخنده کرد
ز هوشنگ ماند این سده یادگار
بسی باد چون او دگر شهریار
کز آباد کردن جهان شاد کرد
جهانی به نیکی از او یاد کرد.
✍️ #فردوسی_توسی
🔥
ای آتش گرم و روشن و پاک
وی بال گشوده سوی افلاک
نام سده را نهاده بر خويش
عمرت ز هزارهها بود بيش
بس راز كهن به دل نهفتی
از آن به كسی سخن نگفتی
آیينهی مردمان پاكی
پرجذبه و گرم و تابناكی
شهنامه كه پيک راستانست
ياد آور دوران باستانست
اينگونه ترا نموده تصوير
ای آتش جاودان پيگير
«هوشنگ» خديو پيشدادی
يک روز پی شكار و شادی
بر اسپ شهی سوار گرديد
در دشت پی شكار گرديد
ناگاه كنار مشت خاری
افتاد نگاه او به ماری
برداشت به چابكی يكی سنگ
افكند بهسوی مار شب رنگ
آن مار، خزيد و جان به در برد
وان سنگ بسنگ دیگری خورد
ناگاه شرارهای بیافروخت
هر خار و خسی كه بود از آن سوخت
آن شعلهی خُرد گسترش يافت
گرمی و فروغ از آن برون تافت
پيدايش آتش از همين جاست
هرچند در اين ميان سخنهاست
در روز دهم ز ماه بهمن
شد آتش جاودانه روشن
جشن سده گرم و شادیافزای
زان روز ستاده پای برجای
آغازگر تمدن است آن
شد حاصل از آن رفاه انسان
زنهار كه هديهای اهوراییست
روشنگر نژاد آرياییست
ديده است هزار زير و بم را
گه شادی و شور و گاه غم را
ننمود به كس اگر چه احوال
جشنیست چو مهرگان، كهنسال
پيريست كه بس هزاره ديده است
گه گفته و گه گهی شنيده است
گه داد به خلق شور و شادی
گه رفت به مرز نامرادی
افسرد، ولی نگشت خاموش
از خاطرهها نشد فراموش
زنهار اگر زبان گشايد
بس راز نهفته را نمايد
گويد به تو، هر وجب ازين خاک
از پرتو عشق شد چنين پاک
از خون دل دلاورانش
سرخ است شفق در آسمانش
فرياد برآورد كه ايران
هرگز نشود نابود و ويران
اين مُلک ز بس كه زير و بم ديد
چون آهن آبداده گرديد
آيين سده نماد هستی است
راهی بسوی خداپرستی است
ايرانی پاک زاده، زنهار
اين آتش گرم را نگهدار
چون شعلهی عشق جاودان است
يـاد آور آتـش مُـغـان اسـت.
✍️ #توران_شهریاری
👇ادامه👇
جشنهای سالانهمان
🔥 #جشن_سده🔥
به مناسبت فرار سیدن #جشن_سده،
جشن پیدایش و مهار #آتش:🔥
در داستان #هوشنگ، از برخورد سنگ با سنگ اخگر آتش پدید میآید.
واژهی سنگ، در اوستا سنگه sangha، چیمهای دیگری هم دارد مانند آسمان و سرود. پس آتش از ابر (بر پایه بندهش)، از آب پدید میآید. (میترا نیز از سنگ پیدایش مییابد).
آتشی که از آب میزاید هر دو نماد جوانیاند. آتش نرینه است و آب مادینه.
هنگامیکه آتش از آب سرچشمه میگیرد، پرورندهی زندگی است و روند آگاهی یافتن از راستیها(:حقیقت) است.
در بهرام(ورهرام) آتشی است که زندگی را در گیتی نگاه میدارد و دروغ و فریب را نابود میسازد.
آتش نمادی است از آگاهی و دانشی که زندگی پرور است.
انسان در فرهنگ ایرانی تخمهی آتش است، همانا سرچشمه خودزای آتش.
انسان وجودی است که از یک آهنگ و ترانه و آواز (سنگ) میافروزد و روشنی (آگاهی) میبخشد.
#جشن سده بر همگان فرخنده باد.
نیروی زندگانی و آتش درونی در همگان افزون باد
✍️موبد #کامران_جمشیدی
@persianzoroastrians🔥
🔥 #جشن_سده🔥
به مناسبت فرار سیدن #جشن_سده،
جشن پیدایش و مهار #آتش:🔥
در داستان #هوشنگ، از برخورد سنگ با سنگ اخگر آتش پدید میآید.
واژهی سنگ، در اوستا سنگه sangha، چیمهای دیگری هم دارد مانند آسمان و سرود. پس آتش از ابر (بر پایه بندهش)، از آب پدید میآید. (میترا نیز از سنگ پیدایش مییابد).
آتشی که از آب میزاید هر دو نماد جوانیاند. آتش نرینه است و آب مادینه.
هنگامیکه آتش از آب سرچشمه میگیرد، پرورندهی زندگی است و روند آگاهی یافتن از راستیها(:حقیقت) است.
در بهرام(ورهرام) آتشی است که زندگی را در گیتی نگاه میدارد و دروغ و فریب را نابود میسازد.
آتش نمادی است از آگاهی و دانشی که زندگی پرور است.
انسان در فرهنگ ایرانی تخمهی آتش است، همانا سرچشمه خودزای آتش.
انسان وجودی است که از یک آهنگ و ترانه و آواز (سنگ) میافروزد و روشنی (آگاهی) میبخشد.
#جشن سده بر همگان فرخنده باد.
نیروی زندگانی و آتش درونی در همگان افزون باد
✍️موبد #کامران_جمشیدی
@persianzoroastrians🔥