А ў Германішках не змаглі з пластыку паўтарыць ажурныя неагатычныя рамы, хоць вельмі стараліся. Але старання мала, часам навукова не абгрутаваны выбар матэрыялу дыктуе свае ўмовы.

Фота
#касцёлы #германішкі #вокны #дэталі

На плошчы Якуба Коласа ў Мінску вынішчаюць старыя савецкія слупы з тумбамі, якія з'яўляюцца адной з візітовак сталіцы і нед'емнай часткай ансамблю праспекта Незалежнасці. Замест іх з'яўляюцца безаблічныя слупы, якія маюць большы дыяметр за старыя, так што спадзеву на тое, што металічныя тумбы са старых слупоў перанясуць на новыя, няма. Раней у Мінску практыкавалі замену чыгунных тумб на пластыкавыя (і нават рознакаляровыя), але атрымлівалася не вельмі натуральна.

Не беражом тое, што маем, а пасля будзем з нуля рабіць муляжы.

#Мінск #дэградацыя #знішчэнне #дэталі #савецкаяспадчына

У Магілёве на доме па Першамайскай, 32 мяняюць балконы. На ім, як «каштоўнай забудове» забаронена змяняць характар архітэктуры фасадаў.

Выглядае падобнае, але не выглядае дакладна: адсутнічае раскрапоўка (выступ) плоскасці парапетнай сценкі, адсутнічае кесаніраванне ніжняй плоскасці балкона, бо няма «бэлькі», якая быццам бы абапіралася на фігурныя кранштэйны з парэзкай расліннага матыву, балясы чорт ведае якога ляда выстаўлены не ў адной плоскасці з парапетнай сценкай, а заглыблены, самі балясы з прамых цыліндраў з карынфскай капітэлькай ператварыліся ў фігурныя з дарычнай капітэлькай, адсутнічаюць прафіляваныя паяскі (гэта яшчэ могуць дадаць), а тыя, што зроблены - не адпавядаюць тым, што былі да рамонту. Магчыма, што пры аднаўленні паяскоў кіраваліся прафілямі з гістарычных чарцяжоў будынка, але іншыя вышэй пералічаныя хібы кажуць пра тое, што чарцяжы тут наўрад ці адыгрывалі нейкую ролю. Больш менш праўдападобна аднавілі хіба што самі кранштэйны — і гэта ўжо вялікі прагрэс для горада.

#Магілёў #савецкаяспадчына #дэталі #гістарычнаязабудова

На дзверы на ўваходзе ў Іосіфаўскі касцёл дарэчы дадалі металічныя клёпкі і іншую фурнітуру. Здаецца, бракуе толькі нашчыльніка.

#рэстаўрацыя #мінск #касцёлы #дэталі #дзверы

Чарговая знаходна на аўкцыёне - прапрапрадзедаў камод ручной працы. Прыгожы.

Але, багаты класічны архітэктурны дэкор (калонкі з пілястрамі, фрыз і карніз з сухарыкамі), далікатна вырабленыя філёнгі створак, складаны роспіс пад мармур і барочны каларыт, роўна як і наяўнасць унізе выступу, які, відавочна, быў часткай подыуму, наводзяць на думкі, што гэта не дзедаў камод, а частка царкоўнага начыння. Не выключана, што алтар якога-небудзь зруйнаванага касцёла ці пераробная з іканастаса шафа ў закрыстыі.

Просяць за яго 1200 рублёў. Міністэрству культуры варта абследаваць гэты прадмет і пры пацвярджэнні яго культавага прызначэння выкупіць у фонды музея.

#аўкцыёны #мінск #касцёлы #інтэр'еры #дэталі

Скульптурнае аздабленне Ларэтанскай капліцы (або капліцаы Св. Барбары) у бернардзінскім касцёле ў Гродне. Інтэр'ер датуецца другой паловай XVII стагоддзя. На думку Ірыны Варкулевіч стыль афармлення капліцы цалкам адпавядае працам П'етра Перці, аднаму з найвялікшых скульптараў у ВКЛ, праз што выказвае здагадку аб удзеле арцелі майстра.

Крыніца
#Гродна #касцёлы #інтэр'еры #дэталі

11 лютага ў кафедральным касцёле Святога Францыска Ксаверыя ў Гродне адбылося ўрачыстае адкрыццё і пасвячэнне адноўленага алтара Бічавання Пана Езуса.

Выканаўца алтара невядомы. Ён быў сур’ёзна пашкоджаны: падчас Другой сусветнай вайны з правага боку святыні выбіла шыбы, з гэтай прычыны ўнутр трапляла вільгаць, і дрэва падгніло.

У ходзе рэстаўрацыі давялося поўнасцю разабраць алтар, чаго не рабілі з папярэднімі. Усе яго часткі былі сабраныя нанава, некаторыя элементы заменены. Жывапіс алтара быў рэстаўраваны гродзенскім мастаком Уладзімірам Кіслым.

Па словах пробашча катэдральнай парафіі ксяндза каноніка Яна Кучынскага, плануецца аднаўленне і іншых алтароў, наступным з якіх будзе алтар Маці Божай Нястомнай Дапамогі.

Пробашч дадае, што ёсць мара аднавіць усе цэнтральныя алтары ў кафедры, каб кожны, хто заходзіць у святыню, мог захапіцца яе архітэктурай, «бо яна прамаўляе».

«Кожны завіток мае сваё значэнне. І калі штосьці ведаеш пра сакральнае мастацтва, то зусім па-іншаму глядзіш на разьбу, абразы: не толькі як на „золата“. Заходзіш у касцёл — і як кнігу чытаеш… Усё гэтае багацце паказвае неверагодную прыгажосць і прыцягвае чалавека да Бога», — кажа святар.

#гродна #касцёл #інтэр'еры #дэталі #рэстаўрацыя

https://catholic.by/3/news/belarus/16934-u-katedralnaj-bazylitsy-grodne-biskup-kashkevich-nanava-pasvyatsi-adno-leny-altar-bichavannya-khrysta

Царква Раства Багародзіцы (былы касцёл Унебаўзяцця Найсвяцейшай Панны Марыі кармелітаў босых) і кляштар кармелітаў у Глыбокім, сфатаграфаваныя Ежы Дулевічам не пазней за вясну 1928 года з дамбы паміж каналам Капаніца.

На сцяне кармеліцкіх муроў звяртае на сабе ўвагу сонечны гадзіннік. Ці захаваўся ён?

Ну як вам сказаць. За гады з моманту вызвалення ад "панскай Польшчы" помнік архітэктуры даведзены да ручкі. Не тое, што сонечны гадзіннік не захаваўся, нават пазнаць яго з таго ж ракурсу складана. А на месцы гадзінніка не засталося ніводнага кавалку тынкоўкі.

Гэтую развалюху апошнія гады безвынікова спрабуюць прадаць хоць каму, але ніхто не бярэ. Самі давялі да такога стану - самі і аднаўляйце.

Фота
#Глыбокае #дэталі #разбурэнне #касцёлы

На будынку Руска-Азіяцкага банка ў Гомелі, пабудаваным у 1910—1912 гады па праекце пецярбургскага архітэктара Оскара Мунца, ёсць кутняя вежка, вакол круглага акенца на якой змешчана скульптурная кампазіцыя. Фігура злева распазнаецца па крылатых шлеме і сандалях, а таксама кадуцэі ў руцэ без асаблівых цяжкасцей — гэта рымскі бог гандлю, прыбылі і ўзбагачэння. Меркурый цалкам пасуе да той дзейнасці, якой займаецца любы банк.

Але хто тая жанчына па іншы бок акна? У крыніцах яна або ніяк не апазнана, або падаецца як «алегарычная жаночая скульптура».

Насамрэч гэта таксама рымская багіня — Мінерва, якой у грэчаскім пантэоне адпавядае Афіна. Не пазналі яе таму, што няма звыклых атрыбутаў багіні мудрасці і вайны: шлема з высокім грэбенем, дзіды, эгіды з галавой Гаргоны Медузы і савы.

Але калі б ведалі, што Мінерва яшчэ была багіняй рамёстваў і гандлю, то разгадку адшукалі б лёгка. Менавіта ў такой якасці, а не ў якасці ваяркі яе адлюстраваў скульптар на фасадзе гомельскага будынка.

Тое, што гэта Мінерва пацвярджае і адзіны атрыбут - галіна, якую яна трымае ў руцэ. Гэта галіна аліўкавага дрэва, традыцыйны сімвал міру, з якой багіня малюецца не менш часта, чым з савой ці дзідай. Галіна таксама адсылае нас да грэчаскага міфа пра спрэчку Афіны і Пасейдона за права быць заступнікам горада. Пасейдон даў людзям крыніцу салёнай вады, а Афіна - аліўкавае дрэва. Багіня перамагла і ў яе гонар быў названы горад Афіны.

#Гомель #дэталі

Уласна на Беларусі такога дабра таксама нямала. Але праблема ў тым, што калі ў чагосьці няма назвы, то гэта нешта цяжка адрозніць адрозніць ад чагосьці іншага. Таму гэтымі публікацыямі я хачу даць ім хоць нейкія беларускія назвы, каб можна было лёгка знайсці і карыстацца далей.

І вось картуш на Смальянскім замку і завяршэнне каміна ў вежы Гальшанскага замка - найбольш яскравыя прыклады гэтай маньерысцкай арнаментыкі. Падкладка знізу, якая паварочваецца да нас трыма парамі рогаў - скручаных канцоў металічных стужак — гэта яўны картушова-скручаны матыў (рольвер), на які пакладзены роўнаканцовы крыж і круг (у Смальянах) / квадрат (у Гальшанах), у якіх можна апазнаць аковачны матыў (бешлагверк).

Частыя гэтыя арнаменты і на надмагіллях і алтарах у храмаха таго часу, трэба толькі часцей звяртаць на іх увагу. З ходу магу прыгадаць толькі "вушы" скульптурнага надмагілля Станіслава Радзівіла ў бернардзінскім касцёле ў Вільні.

#арнаменты #Смальяны #Гальшаны #дэталі #Вільня #маньерызм

Пахаванне сэрцаў бацькі і сына Мікалая (пам. 1746) і Фаўстына (пам. 1755) Радзівілаў у касцёле Унебаўзяцця Дзевы Марыі ў Дзятлаве. Целы іх нейкі час спачывалі тут жа ў крыпце, а пасля былі перавезены ў Нясвіж, а сэрцы вось, засталіся.

Крыніца
#касцёлы #Дзятлава #дэталі #інтэр'еры

Пакуль вы спалі, мы ўсю ноч разглядалі фоткі ўсходняга корпуса Ружанскага палаца і маем заявіць, што ўсё аказалася нашмат горш, чым проста «ушки на макушке».

Па-першае, выявілася, што раней тумбы былі вымураваны менавіта там, дзе іх маляваў Бэкер на фасадах - па краях франтона. Не ідэальна, у адну плоскасць з фрызам і уступам рызаліта яны ўсё роўна дзесьці на цагліну-дзве не патрапілі, але нашмат лепш, чым цяпер.

А пасля, калі накрывалі дахоўкай, іх проста знішчылі. Відаць, заміналі будаўнікам 😄

Тут можна было б выбачыцца перад праекціроўшчыкамі, за тое, што дарма на іх ганілі. Але далей выявілася, што мы мала іх ганілі.

Мы адшукалі здымкі корпуса 2009-2013 гадоў, то бок часу, калі рэстаўрацыйныя работы толькі пачаліся. Якасць здымкаў таго часу вельмі паганая. Але нашу ўвагу прыцягнула адна рэч, пасля якой колькі-небудзь сур'ёзна ставіцца да работ на Ружанскім палацы складана.

На здымках, дзе яшчэ не перакладзены разбураны эрозіяй мур уверсе сцен, мы заўважылі шэраг адтулін. Адтуліны размешчаны парамі, роўна над кожнай пілястрай на фасадзе. Такія сляды над пілястрамі ёсць толькі на цэнтральным рызаліце.

Іх прызначэнне думаю, тлумачыць не трэба - у адтуліны ўстаўляліся бэлькі, якія нешта неслі. Унутры такія сляды сведчасць пра бэлькі перакрыццяў. А звонку ... пра балконы, лоджыі і порцікі. Улічваючы, што адтуліны ёсць над кожнай пілястры, а кожнай пілястры на фасадзе адпавядае калона на праекце Бэкера, можа прыйсці да высновы, што бэлькі гэтыя злучалі будынак з порцікам.

Атрымліваецца, праблема не ў тым, што тумбы на франтоне не там, а ў тым, што рэстаўратары зрабілі выгляд, што порціка не было, і не сталі яго аднаўляць, хоць сама муроўка сведчыць пра іншае. Сёння гэтых адтулін ужо няма, бо верх сцен перамуравалі ў час рэстаўрацыі.

Цікавая асаблівасць рэстаўрацыі ў Ружанах — адсутнасць ганкаў. 9 выхадаў з тэатральнага корпуса ў двор-курданёр, але ганкі нават прыкладна не намечаны, быццам уваходзілі прама з зямлі. Паколькі ганкі не рабілі, то і зямлю вакол будынка не капалі. Вельмі верагодна, што калі б яны гэта зрабілі, то адшукалі б падмуркі знішчанага порціка.

Трэшовы трэш.

Будзем удзячныя, калі ў вас ёсць якасныя фотаздымкі цэнтральнай часткі тэатральнага корпуса да пачатку рэстаўрацыі верху сцен (прыкладна да 2013 года)

#ружаны #антырэстаўрацыя #палацы #дэталі #дэкор

Доме па праспекце Незалежнасці, 43, пабудаваным у 1936—1937 гады архітэктарам Герасімам Якушкам, у час рамонту аднавілі гістарычны выгляд балконаў з балясамі, металічныя вароты ў браме, а цяпер адбудоўваюць на даху парпетныя сценкі, як было ў 1930-я. Таксама да агульнага колеру прыведзены аконныя рамы.

фота
#Мінск #савецкаяспадчына #рэстаўрацыя #аднаўленне #дэталі

Як выглядае сёння царква: уваходныя дзверы ўжо замененыя на новыя, ашаляваныя вузкімі дошкамі, арыгінальныя аконныя ліштвы, якія можна бачыць на здымку Балзункевіча, выкінуты, вокны патанулі ў целе сцен, над вокнамі з'явіліся фэнтэзійныя сандрыкі над вокнамі якіх не было ніколі, а таксама навесы над галоўным і бакавым уваходамі, якіх таксама ніколі не было.

«Рэстаўрацыя» ад РПЦ па ўсёй красе.

#антырэстаўрацыя #Латыгаль #дэталі #драўлянаедойлідства #цэрквы

Ёсць меркаванне, што калі б не войны, то мы б не ведалі, як выглядала Беларусь. Тут нельга не пагадзіцца, хоць праўда гэта даволі сумная, бо многія помнікі толькі на тых здымах і засталіся.

І гэтыя здымкі, якія рабілі зусім не для нас, могуць быць каштоўнай крыніцай па аднаўленні помнікаў архітэктуры. Вось некалькі здымкаў з часоў польскай акупацыі Бабруйска, на якіх пазіравалі польскія жаўнеры, а за адно заснялі мноства дэталяў: прыгожую сталярку, прыступкі, каваныя агароджы.

Першы будынак гэта асабняк Мірэнбурга па вуліцы Пушкіна, 211 выдатна захаваўся і звонку і знутры (калі будзеце, зайдзіце ўнутр, там у памяшканнях ёсць прыгожы партал і старыя кафляныя печы, якія можна папрасіць сфоткаць). Але здымак вельмі добрай якасці (на ім ёсць Уладзіслаў Андэрс) паказвае, што насамрэч мное страчана, няма прыгожай мадэрнай фрамугі, няма прафіляваных прыступак, няма агароджы мастацкай коўкі.

Астатнія два здымкі таксама з Бабруйска, але пакуль не адшукаў месца. Спарава хутчэй за ўсё не ў тым, што будынкі былі знесены, а ў тым, што ў Бабруйска велізарны (па адчуваннях больш за Брэст) і выдатна захаваны гістарычны цэнтр, але вельмі дрэнна вывучаны. Але паглядзіце якія вокны і дзверы 😍

#бабруйск #дэталі #вокны #дзверы #гістарычнаязабудова #фотапараўнанне