Пад новы год Міністэрства культуры падкаціла падарункі, якіх не было амаль цэлы год. Статус гісторыка-культурных каштоўнасцей атрымаў шэраг матэрыяльных і нематэрыяльных каштоўнасцей.
🔴 Комплекс будынкаў Магілёўскай абласной псіхіятрычнай бальніцы: будынак вадацяжнай вежы (1929-1933), будынак лячэбнага корпуса (1918-1928) па вуліцы Сурганава, 41.
Пра трагічны лёс гэтага аб'екты мы ўжо распавядалі шмат разоў. Першапачаткова Пячэрск быў загараднай рэзідэнцыяй біскупа. Магілёўскі біскуп Станіслаў Богуш-Сестранцэвіч, глава ўсіх католікаў імперыі пабудаваў тут палац, але ў хуткім часе тут размясцілася псіхіятрычная бальніца, якая стала адной з найбуйнешай у краі. У час сталінскіх рэпрэсій тут закатавалі Цішку Гартнага, а нацысты развярнулі тут сваю праграму па вынішчэнні "непаўнавартасных". Комплекс ужо меў ахоўны статус, але мясцовыя ўлады дамагліся яго пазбаўлення і ўціхую знеслі амаль увесь комплекс разам з біскупскім палацам. Пасля спрабавалі забудаваць 10-павярховікамі, але ахоўныя зоны аднаго недабітага будынка комплексу не далі гэта зрабіць. Цяпер ахоўны статус набылі апошнія будынкі комплексу, якія не мелі раней ахоўнага статусу, але і не былі знесены.
🔴 Будынак павятовага казначэйства ў Чавусах (канец XIX - пачатку XX стагоддзя) па вуліцы Савецкай, 1. Характэрны будынак ў цагляным варыянце эклектычнага стылю, сёння тут размяшчаецца краязнаўчы музей.
🔴 Царква прападобнай Марыі Егіпецкай (1865) у Вілейцы па вуліцы 17 Верасня, 33. Тыповая мура'ёўка, пастаўленая пасля здушэння паўстання. Яна ўжо сустракалася ў нашых публікацыях, калі мясцовы поп правёў такі капітальны рамонт храма, што выкінуў знутры аўтэнтычныя дарэвалюцыйныя кафляныя печы.
🔴 Царква Пакрова Прасвятой Багародзіцы (1867-1871) ў Маладзечне на плошчы Старое Месца, 1. З той жа мураўёўскай оперы. На гэтай старой маладзечанскай плошчы чамусьці дагэтуль не было ніводнай гісторыка-культурнай каштоўнасці, хоць забудова гістарычная маецца і актыўна вынішчаецца рэмонтамі і рэканструкцыямі. Магчыма, цяпер у царквы з'явяцца ахоўныя зоны, якія выправяць сітуацыю.
🔴 Былая сядзіба Свентаржэцкіх другой паловы XIX стагоддзя ў Маліноўшчыне: флігель, рэшткі парку і пірамідальная капліца-пахавальня. У гэтым маёнтку нарадзілася Брыгіда Святарэцкая, жонка Тамаша Зана, сам паэт таксама бываў тут.
🔴 Былы сядзібны дом Макавых (1876) ў Мар'інай Горцы па вуліцы Карла Маркса, 9/1. Сядзіба пабудавана міністрм унутраных спраў Расійскай імперыі Львом Макавым, які валодаў усім мястэчкам пасля канфіскацыі яго ў удзельнікаў паўстання 1863 года. Наданне статусу было ініцыявана нашым падпісчыкам, але мясцовыя ўлады, варта аддаць належнае, як і ў выпадку з Блонню, перахапілі ініцыятыву і падрыхтавалі прапанову самі. ВОСЬ ЯК МУСІЦЬ БЫЦЬ
🔴 Таксама статус нематэрыяльнай гісторыка-культурнай спадчыны быў нанадзены каляднай зорцы Случчыне.
Але ёсць і страты: з Дзяржаўнага спісу быў выключаны паравы млын XX стагоддзя ў Мсціславе. Як мы ўжо не раз зважалі, выключыць аб'ект са спісу паводле дзеяючага заканадаўства немагчыма, бо адзінай умовай з'яўляецца страчанасць аб'екта і немагчымасць яго навукога ўзнаўлення - але ўсе аб'екты ў спісе былі зафіксаваны на фота, таму пры любым разбурэнні навуковае аднаўленне магчымае, той жа Стары замак у Гродне "навукова аднаўляюць" па адной невыразнай гравюры.
Мсціслаў проста пекла Беларусі па стаўленні да помнікаў архітэктуры, тут не выконваюцца абсалютна ніякія законы і патрабаванні вышэйстаячых устаноў. Таму варта разбірацца, чаму выключылі млын і ці было гэта дзейснена законна.
Можна заўважыць, што большасць аб'ектаў дададзена ў Мінскай вобласці, чый мясцовы савет па пытаннях гісторыка-культурных каштоўнасцей найбольш лаяльна і зацікаўлена ставіцца да прысваення ахоўнага статусу новым аб'ектам.
#ахова #Мсціслаў #Магілёў #цэрквы #гістарычнаязабудова #Чавусы #Вілейка #Маладзечна #Маліноўшчына #Мар'інаГорка
🔴 Комплекс будынкаў Магілёўскай абласной псіхіятрычнай бальніцы: будынак вадацяжнай вежы (1929-1933), будынак лячэбнага корпуса (1918-1928) па вуліцы Сурганава, 41.
Пра трагічны лёс гэтага аб'екты мы ўжо распавядалі шмат разоў. Першапачаткова Пячэрск быў загараднай рэзідэнцыяй біскупа. Магілёўскі біскуп Станіслаў Богуш-Сестранцэвіч, глава ўсіх католікаў імперыі пабудаваў тут палац, але ў хуткім часе тут размясцілася псіхіятрычная бальніца, якая стала адной з найбуйнешай у краі. У час сталінскіх рэпрэсій тут закатавалі Цішку Гартнага, а нацысты развярнулі тут сваю праграму па вынішчэнні "непаўнавартасных". Комплекс ужо меў ахоўны статус, але мясцовыя ўлады дамагліся яго пазбаўлення і ўціхую знеслі амаль увесь комплекс разам з біскупскім палацам. Пасля спрабавалі забудаваць 10-павярховікамі, але ахоўныя зоны аднаго недабітага будынка комплексу не далі гэта зрабіць. Цяпер ахоўны статус набылі апошнія будынкі комплексу, якія не мелі раней ахоўнага статусу, але і не былі знесены.
🔴 Будынак павятовага казначэйства ў Чавусах (канец XIX - пачатку XX стагоддзя) па вуліцы Савецкай, 1. Характэрны будынак ў цагляным варыянце эклектычнага стылю, сёння тут размяшчаецца краязнаўчы музей.
🔴 Царква прападобнай Марыі Егіпецкай (1865) у Вілейцы па вуліцы 17 Верасня, 33. Тыповая мура'ёўка, пастаўленая пасля здушэння паўстання. Яна ўжо сустракалася ў нашых публікацыях, калі мясцовы поп правёў такі капітальны рамонт храма, што выкінуў знутры аўтэнтычныя дарэвалюцыйныя кафляныя печы.
🔴 Царква Пакрова Прасвятой Багародзіцы (1867-1871) ў Маладзечне на плошчы Старое Месца, 1. З той жа мураўёўскай оперы. На гэтай старой маладзечанскай плошчы чамусьці дагэтуль не было ніводнай гісторыка-культурнай каштоўнасці, хоць забудова гістарычная маецца і актыўна вынішчаецца рэмонтамі і рэканструкцыямі. Магчыма, цяпер у царквы з'явяцца ахоўныя зоны, якія выправяць сітуацыю.
🔴 Былая сядзіба Свентаржэцкіх другой паловы XIX стагоддзя ў Маліноўшчыне: флігель, рэшткі парку і пірамідальная капліца-пахавальня. У гэтым маёнтку нарадзілася Брыгіда Святарэцкая, жонка Тамаша Зана, сам паэт таксама бываў тут.
🔴 Былы сядзібны дом Макавых (1876) ў Мар'інай Горцы па вуліцы Карла Маркса, 9/1. Сядзіба пабудавана міністрм унутраных спраў Расійскай імперыі Львом Макавым, які валодаў усім мястэчкам пасля канфіскацыі яго ў удзельнікаў паўстання 1863 года. Наданне статусу было ініцыявана нашым падпісчыкам, але мясцовыя ўлады, варта аддаць належнае, як і ў выпадку з Блонню, перахапілі ініцыятыву і падрыхтавалі прапанову самі. ВОСЬ ЯК МУСІЦЬ БЫЦЬ
🔴 Таксама статус нематэрыяльнай гісторыка-культурнай спадчыны быў нанадзены каляднай зорцы Случчыне.
Але ёсць і страты: з Дзяржаўнага спісу быў выключаны паравы млын XX стагоддзя ў Мсціславе. Як мы ўжо не раз зважалі, выключыць аб'ект са спісу паводле дзеяючага заканадаўства немагчыма, бо адзінай умовай з'яўляецца страчанасць аб'екта і немагчымасць яго навукога ўзнаўлення - але ўсе аб'екты ў спісе былі зафіксаваны на фота, таму пры любым разбурэнні навуковае аднаўленне магчымае, той жа Стары замак у Гродне "навукова аднаўляюць" па адной невыразнай гравюры.
Мсціслаў проста пекла Беларусі па стаўленні да помнікаў архітэктуры, тут не выконваюцца абсалютна ніякія законы і патрабаванні вышэйстаячых устаноў. Таму варта разбірацца, чаму выключылі млын і ці было гэта дзейснена законна.
Можна заўважыць, што большасць аб'ектаў дададзена ў Мінскай вобласці, чый мясцовы савет па пытаннях гісторыка-культурных каштоўнасцей найбольш лаяльна і зацікаўлена ставіцца да прысваення ахоўнага статусу новым аб'ектам.
#ахова #Мсціслаў #Магілёў #цэрквы #гістарычнаязабудова #Чавусы #Вілейка #Маладзечна #Маліноўшчына #Мар'інаГорка
Спадчына
Прама цяпер адбываюцца, відавочна, незаконныя будаўнічыя работы на царкве Покрыва Прасвятой Багародзіцы ў в. Дварэц Дзятлаўскага раёна, якая з'яўляецца гісторыка-культурнай каштоўнасцю (шыфр 413Г000700): дах стаў ультрамарынавым, замест бляшаных гранёных главак…
Незаконныя работы, якія былі выкананы на царкве Покрыва Прасвятой Багародзіцы ў в. Дварэц Дзятлаўскага раёна, якая з'яўляецца гісторыка-культурнай каштоўнасцю (шыфр 413Г000700) прызнаныя малазначнымі, уласнік вызвалены ад адміністрацыйнай адказнасці.
Малазначныя змены: дах стаў ультрамарынавым, замест бляшаных гранёных главак - лускаватыя цыбуліны з «сіняга золата», не ўся званіца накрыта — кутнія схілы засталіся адкрытыя для ападкаў, аўтэнтычныя крыжы сіратліва стаяць каля агароджы, а на іх месцы ўжо залатыя, ва ўсіх вокнах пастаўлены пластыкавыя вокны замест драўляных (зроблена раней), а вокны званіцы зашыты нейкімі выявамі святых у кананічна маскоўскім стылі.
МАЛАЗНАЧНА, як уся беларуская спадчына
#Дварэц #цэрквы #антырэстаўрацыя
Малазначныя змены: дах стаў ультрамарынавым, замест бляшаных гранёных главак - лускаватыя цыбуліны з «сіняга золата», не ўся званіца накрыта — кутнія схілы засталіся адкрытыя для ападкаў, аўтэнтычныя крыжы сіратліва стаяць каля агароджы, а на іх месцы ўжо залатыя, ва ўсіх вокнах пастаўлены пластыкавыя вокны замест драўляных (зроблена раней), а вокны званіцы зашыты нейкімі выявамі святых у кананічна маскоўскім стылі.
МАЛАЗНАЧНА, як уся беларуская спадчына
#Дварэц #цэрквы #антырэстаўрацыя
У Ваўкавыску ідзе рамонт на Свята-Мікалаеўскай царкве па вул.Леніна, 43, "аднаўляецца першапачатковы выгляд сцен храма" што б гэта не значыла.
Царква ўзведзена ў 1874 годзе і з'яўляецца гісторыка-культурнай каштоўнасцю. Мяркуючы па залатых купалах, раней святара мала хваляваў ахоўны статус храма.
https://volkovysknews.by/sprashivali-otvechaem/39338-v-svyato-nikolskoj-tserkvi-vremenno-ne-provodyatsya-sluzhby
#Ваўкавыск #цэрквы #антырэстаўрацыя
Царква ўзведзена ў 1874 годзе і з'яўляецца гісторыка-культурнай каштоўнасцю. Мяркуючы па залатых купалах, раней святара мала хваляваў ахоўны статус храма.
https://volkovysknews.by/sprashivali-otvechaem/39338-v-svyato-nikolskoj-tserkvi-vremenno-ne-provodyatsya-sluzhby
#Ваўкавыск #цэрквы #антырэстаўрацыя
Як будзе выглядаць званіца пра Каложскай царкве.
Аляксандр Захарчук, галоўны архітэктар інстытута "Гроднаграмадзянпраект":
"Выкарыстаны натуральныя матэрыялы: камень, дрэва, бляха, плюс яшчэ крыж будзе зроблены, як і на самой Каложы, з нержавейкі. Спрабуем уставіць фрагменты вітражнага шкла. Такая, скажам, ёсць пераклічка з плінфай, з маёлікай, якія знаходзяцца на сценах Каложы. Званы самі - гэта як твор мастацтва, зроблены прыгожа, дыхтоўна. Зразумела, людзі будуць падыходзіць да гэтай пляцоўкі і фатаграфавацца, глядзець на гэта."
Галоўнае, што гэты недарэчны навабуд будзе размешчаны адноса далёка ад помніка, за царкоўнай агароджай, на поўнач. Але была альтэрнатыва - адбудаваць гістарычную званіцу, якую можна пабачыць на гістарычных малюнках.
#Гродна #цэрквы
https://ctv.by/novosti-grodno-i-grodnenskoy-oblasti/v-grodno-vozle-kolozhskoy-cerkvi-postroyat-zvonnicu-uznali-kak
Аляксандр Захарчук, галоўны архітэктар інстытута "Гроднаграмадзянпраект":
"Выкарыстаны натуральныя матэрыялы: камень, дрэва, бляха, плюс яшчэ крыж будзе зроблены, як і на самой Каложы, з нержавейкі. Спрабуем уставіць фрагменты вітражнага шкла. Такая, скажам, ёсць пераклічка з плінфай, з маёлікай, якія знаходзяцца на сценах Каложы. Званы самі - гэта як твор мастацтва, зроблены прыгожа, дыхтоўна. Зразумела, людзі будуць падыходзіць да гэтай пляцоўкі і фатаграфавацца, глядзець на гэта."
Галоўнае, што гэты недарэчны навабуд будзе размешчаны адноса далёка ад помніка, за царкоўнай агароджай, на поўнач. Але была альтэрнатыва - адбудаваць гістарычную званіцу, якую можна пабачыць на гістарычных малюнках.
#Гродна #цэрквы
https://ctv.by/novosti-grodno-i-grodnenskoy-oblasti/v-grodno-vozle-kolozhskoy-cerkvi-postroyat-zvonnicu-uznali-kak
Забаўна. Літаральна ў лютым 2024 года зацверджаны зоны гісторыка-культурнай каштоўнасці «Троіцкі касцёл з брамай і агароджай» у в. Беніца Маладзечанскага раёна. Праект зроблены добра: фактычна ад анаго помніка ахоўныя зоны распаўсюджаны на ўсё мястэчка, вызначана шараговая забудова, для якой прапісаны рэгламенты (прыгадаем адваротны выпадак у Гродне з казармамі на Шчорса).
Але ў праекце вызначана і дысгарманічная забудова. Напрыклад, нейкі будынак насупраць царквы. Звычайная вясковая хата, звыклы аб'ект атачэння для храма. Чаму ён?
І вось пабачыў дакумент аб зносе закінутых дамоў, дзе як раз фігуруе гэты будынак.
Можна было б падумаць "вау, як хутка ўлады кінуліся выпраўляць дысгарманічныя штукі вакол помнікаў". Але здаецца ўсё дакладна наадварот. Праект зон аховы рабіўся з улікам жадання ўладаў пазбавіцца ад нейкага дома.
Дзіўная практыка. І не зусім зразумела, а што будуць рабіць, калі будынак знясуць? Фактычна любое збудаванне, якое з'явіцца на яго месцы, для тых, хто адкрые праект зон аховы, будзе пазначана як дысгарманічнае. Атрымліваецца пад кожны знос трэба змяняць праект? Хто за гэта будзе плаціць?
#Беніца #ахова #цэрквы #касцёлы #гістарычнаязабудова
Але ў праекце вызначана і дысгарманічная забудова. Напрыклад, нейкі будынак насупраць царквы. Звычайная вясковая хата, звыклы аб'ект атачэння для храма. Чаму ён?
І вось пабачыў дакумент аб зносе закінутых дамоў, дзе як раз фігуруе гэты будынак.
Можна было б падумаць "вау, як хутка ўлады кінуліся выпраўляць дысгарманічныя штукі вакол помнікаў". Але здаецца ўсё дакладна наадварот. Праект зон аховы рабіўся з улікам жадання ўладаў пазбавіцца ад нейкага дома.
Дзіўная практыка. І не зусім зразумела, а што будуць рабіць, калі будынак знясуць? Фактычна любое збудаванне, якое з'явіцца на яго месцы, для тых, хто адкрые праект зон аховы, будзе пазначана як дысгарманічнае. Атрымліваецца пад кожны знос трэба змяняць праект? Хто за гэта будзе плаціць?
#Беніца #ахова #цэрквы #касцёлы #гістарычнаязабудова
Сёння ў Эрмітажы прайшоў першы дзень канферэнцыі памяці археолага Алега Іааннісяна (1951-2023).
На ім з дакладам выступіла маскоўская рэстаўратарка Дар'я Скапцова, якая працавала на Спаскай царкве ў Полацку. Паводле даклада барабан гэтага храма XII стагоддзя першапачаткова быў размаляваны найменш у 5 колераў (на схеме рэканструкцыя расфарбоўкі). Высветлілі гэта з дапамогай мікра-фатаграфавання плінфы. Аналогіі ёсць у візантыйскай і заходне-еўрапейскай архітэктуры.
Крыніца
#Полацк #роспісы #цэрквы #старажытнарускаедойлідства
На ім з дакладам выступіла маскоўская рэстаўратарка Дар'я Скапцова, якая працавала на Спаскай царкве ў Полацку. Паводле даклада барабан гэтага храма XII стагоддзя першапачаткова быў размаляваны найменш у 5 колераў (на схеме рэканструкцыя расфарбоўкі). Высветлілі гэта з дапамогай мікра-фатаграфавання плінфы. Аналогіі ёсць у візантыйскай і заходне-еўрапейскай архітэктуры.
Крыніца
#Полацк #роспісы #цэрквы #старажытнарускаедойлідства
У Віцебску згаўнілі (фота 2014 і 2023) былую стараверскую царкву, абшыўшы яе вентфасадам з металакасет у фірмовых для крамы «Пилакос» клоўнскіх колерах. Будынак па праспекце Генерал аЛюднікова, 2 к2 размяшчаецца ў дварах жылога раёна, на паўночны ўсход ад гістарычнага цэнтра.
#Віцебск #цэрквы #дэградацыя #непомнік
#Віцебск #цэрквы #дэградацыя #непомнік
У Аздамічах Столінскага раёна сёння ацыбулілі золатам драўляную Свята-Троіцкую царкву 1893 года пабудовы.
Ахоўнага статусу царква дагэтуль не мае.
Крыніца
#Аздамічы #цэрквы #антырэстаўрацыя #драўлянаедойлідства
Ахоўнага статусу царква дагэтуль не мае.
Крыніца
#Аздамічы #цэрквы #антырэстаўрацыя #драўлянаедойлідства
Пачалася рэстаўрацыя драўлянай Георгіеўскай царквы канец XVIII стагоддзя на Юр'евай горцы ў Жыровіцах. Са сцен ужо знялі шалёўку.
Фота
#Жыровіцы #цэрквы #рэстаўрацыя #драўлянаедойлідства
Фота
#Жыровіцы #цэрквы #рэстаўрацыя #драўлянаедойлідства
«Рэстаўрацыя» Мікольскага манастыра ў Магілёве - суцэльная хлусня і фальсіфікацыя, якую выдаюць за аўтэнтыку. Відаць, папоўская машына ў браму не пралазіла, дык «магілёўскае барока» падкарэктавалі.
#Магілёў #цэрквы #антырэстаўрацыя
#Магілёў #цэрквы #антырэстаўрацыя
Новыя зандажы на фасадзе Спаскай царквы XII стагоддзя ў Полацку пасля апошняй рэстаўрацыі. На паўночным фасадзе раскрылі замураваны аконны праём з дэкараваным зубчыкамі (гэта ўзор называецца парэбрыкам) архівольтам. Больш познія замуроўкі са звычайнай цэглы затаніраваны ў зямлісты колер, відаць, каб не разбураць візуальнае ўпрыманне блізкай па колеры арыгінальнай муроўкі «са схаваным радам» з плінфы.
У мяне толькі ўзнікла пытанне: раней у гэтым месцы стаяла рама - атрымліваецца гэта было фальш-акно?
Яшчэ адзін зандаж над акном апсіды паказвае месца збітага калісьці паўцыркульнага сандрыка з плечыкамі.
#Полацк #зандажы #цэрквы #старадытнарускаедойлідства #рэстаўрацыя
У мяне толькі ўзнікла пытанне: раней у гэтым месцы стаяла рама - атрымліваецца гэта было фальш-акно?
Яшчэ адзін зандаж над акном апсіды паказвае месца збітага калісьці паўцыркульнага сандрыка з плечыкамі.
#Полацк #зандажы #цэрквы #старадытнарускаедойлідства #рэстаўрацыя