به‌سوی تمدن نوین اسلامی
325 subscribers
972 photos
122 videos
38 files
1.91K links
مدیر کانال: جواد بهروزفخر
@javad_behruzfakhr
Download Telegram
💠بسمِ‌الله‌ِ‌الرَّحمن‌الرَّحیم💠

🔻#پاورقی
🔻#تمدن_اسلامی‌
🔻#جستارهای_نظری

⭕️مفهوم‌شناسی تمدن در منظر فلسفه تاریخ(9)
🔻از بوزینه تا حیوان ابزارساز!؟
#فلسفه_تاریخ_لیبرالیسم(2)

🔸دو مفهوم Civilization (#تمدن) و Culture (#فرهنگ) [در غرب] از همین نگرش فلسفه تاریخی برخواسته است. Development (#توسعه) به معنایی که امروزه در غرب درک می‌شود، مفهومی است که قرن نوزده [میلادی] به صورت جدی‌تری مطرح شد و حتی در معنای نوینی به کار رفت. این معنای جدید ریشه در #فلسفه_تاریخ مشخصی است که #تکامل آدمی در تاریخ را برحسب چگونگی زیستن و ابزارهایی که برای زندگی مادی دارد توصیف می‌کند. هم [کلمه‌ی] Culture و هم [واژه‌ی] Civilization در ریشه لغوی به معنای رشد و توسعه می‌باشند. توسعه که در #ادبیات_مدرن با عنوان Development شناخته شده، انسان را از #مرحله_بدوی تا #توسعه_صنعتی ترسیم کرده است. در توصیفی که از #انسان می‌شود، اصل انسان را از #میمون آغاز می‌کند. آغاز وجود انسان، حیوانیت و توحشی بوده و هنگامی که با جهش ژنتیکی، به انسان نئاندرتال تبدیل گردید، مرحله آغازین توسعه آدمی و تشکیل جوامع انسانی شروع شد. با سرد شدن هوا، میمون‌هایی که در این نگرش، پدران و نیاکان انسان کنونی محسوب می‌شوند، به غار پناه بردند و با به هم خوردن سنگ‌ها و تجربه زندگی در طبیعت، آتش را کشف کردند. به‌تدریج انسان‌هایی که به تازگی از حالت میمونیت خارج شده‌اند، با ایجاد صداهای مختلف و #قراردادهای_زبانی و رسمیت یافتن #قواعد_گفتاری، زبان را وضع کرده و گفت‌وگوی انسانی را آغاز نمودند. این نگرش در مقابل #دیدگاه_دینی قرار دارد که از اساس، زبان را #تعلیم_الهی به انسان و کلماتی نازل شده از آسمان می‌داند «الاسماء تنزّل من السماء» و خداوند را معلم بیان معرفی کرده است: «علّمه البیان * علّو السماء کلها».
#ادامه_دارد...

🔹#منبع:
متولی امامی، سیدمحمد‌حسین. جستارهای نظری در باب تمدن اسلامی. قم، نشر معارف. چاپ 1394، ص 41.

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami
💠بسمِ‌الله‌ِ‌الرَّحمن‌الرَّحیم💠

🔻#پاورقی
🔻#تمدن_اسلامی‌
🔻#جستارهای_نظری(24)

⭕️فصل دوم/منظومه مفاهیم و شبکه عناصر تمدنی(7)
✔️۱- دقت مفهومی به «تمدن» با پسوند «اسلامی»(6)

🔸1-1- زبان، خانه وجود(2)
#مفاهیم و #رفتارهای آدمی، در شبکه‌ای از مفاهیم، باورها، ارزشها و نسبت‌ها ریشه دارد که با یک ترجمه ساده امکان پذیر نیست. برای نمونه، برکت ویا مفهوم نحس بودن، مفاهیمی است که در جوامع دینی و سنتی درک می‌شود و در یک نظام معنایی خاصی معنا پیدا می‌کند. برهمین اساس است که مقام معظم رهبری در جمع مردم کردستان*، بین توسعه و پیشرفت تفکیک قایل می‌شود و مدل #رشد و #تعالی جامعه اسلامی را نه لفظ «#توسعه» که لفظ «#پیشرفت» می‌داند. توسعه غربی، بر محوریت لذت و پرستش اجتماعی ابلیس است و #پیشرفت_اسلامی، بر محوریت عبودیت و خضوع و پرستش اجتماعی خداوند است.
هریک از این دو مدل رشد، دوگونه از نظام‌های معنایی و شبکه علوم ومعارف را تولید نموده و فرهنگ و تمدنی در تناسب با اهداف خویش را جویا می‌شوند.

🔻پی‌نوشت:
*بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار استادان و دانشجویان کردستان 1388/2/27

🔹#منبع:
متولی امامی، سیدمحمد‌حسین؛
جستارهای نظری در باب تمدن اسلامی،
قم، نشر معارف. چاپ 1394، ص 54.


ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami
⭕️توسعه و مبانی تمدن غرب از منظر شهید آوینی(1)

🔻#غرب‌شناسی
🔻#نقد_تمدن_غربی
🔻#اتوماسیون_و_فراغت

🔸به راستی هیچ فکر کرده‌اید که چرا بشر غربی #توسعه و رشد خود را با افزایش ساعات #اوقات_فراغت و تفنن خویش می‌سنجد؟ یکی از بارزترین مشخصات جامعه‌ی ایده‌آل توسعه یافته این است که در آن، کار تا حداقل ممکن کاهش یافته و متقابلاً ساعات فراغت به حداکتر رسیده باشد. این از خصوصیات رکنی آن بهشت زمینی است که انسان امروز در جست و جوی آن است.

🔸وقتی معیار رشد، کار کمتر باشد مسلماً بهشت جایی است که در آن اصلاً کار نباشد. یک نظر به کتاب‌های اقتصادی غرب که در زمینه‌ی توسعه نگاشته شده است کافی است که این معنا را به انسان بفهماند که اگر می خواهید ببینید جامع‌های توسعه یافته است یا نه، ساعات کار کارگران را نگاه کنید: کار کمتر مساوی با رشد بیشتر است .

🔸استقبال غرب از #اتوماسیون با این اشتباه ملازمه دارد که آنها می‌پندارند که خودکاری با اتوماسیون ساعات فراغت انسان را افزایش می‌بخشد. و البته حتی اگر فراغت را به متابه ارزشی مسلم تلقی کنیم باز همین گسترش اتوماسیون توفیقی در این زمینه نداشته، چرا که بجز اربابان و حکمرانان امپراتوری ماشینی، همه‌ی زندگی انسان‌ها وقف گسترش اتوماسیون شده است.

🔹#منبع:
کتاب توسعه و مبانی تمدن غرب، ص30.
نوشته شهید مرتضی آوینی.

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami
⭕️الگوی پیشرفت اسلامی ایرانی و نقد جریان توسعه‌گرای غربی

🔻#نقشه_راه_تمدن_اسلامی
🔻#نقد__توسعه‌گرایی__غربی
🔻#الگوی_پیشرفت_اسلامی_ایرانی
🔻#حجت‌__الاسلام__علی__کشوری

🔸یک فهم اثباتی از برنامه‌ریزی با نگاه #الگوی_پیشرفت اسلامی ایرانی داریم، اما جمعیت زیادی از کارشناسان در کشور وجود دارند که به دلیل کثرت تدریس و تدّرس در علوم #توسعه_غربی، تصور اینکه یک حرف جدیدی در حوزه برنامه‌ریزی وجود داشته باشد را ندارند؛ حتی نمی‌توانند به آن فکر کنند. اجازه دهید بنده یک مثالی را عرض کنم تا داستان روشن شود. [حدود] چهار دهه است که از انقلاب اسلامی می‌گذرد چه #امام_خمینی عظیم الشأن و چه امام خامنه‌ای عظیم الشأن - هیچ کدام – تحصیلات آکادمیک دانشگاهی به این معنا که مثلاً رشته علوم سیاسی یا جامعه شناسی یا روانشناسی خوانده باشند یا رشته‌های موجودی که غرب آن را ترویج می‌کند را ندارند. اما نوعی مدیریت در دستور کار ایشان وجود دارد که طی [حدود] چهار دهه، خروجی مبتنی بر آن تحصیلات [غربی] را به چالش کشانده‌اند. آخرین مثال این نوع مدیریت مقایسه تشخیص #آیت‌الله_خامنه‌ای در مذاکرات هسته‌ای با تشخیص گروه توسعه‌گرای ساکن در دولت یازدهم و مدیریت کننده‌ی پدیده برجام است.

🔹جلسه 34 تبیین مفهوم "برنامه‌ریزی با نگاه الگوی پیشرفت اسلامی ایرانی" 16/آذرماه/1395.

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami
مواجهه‌ انقلاب با چالشِ "سکولاریسم پنهان"(4)

🔻#یادداشت_منتخب
🔻#سکولاریسم_پنهان
🔻#دکتر_مهدی_جمشیدی

🔸نیروهای تکنوکرات‌ در #دولت_سازندگی، بیش از این که به تجدد «باورمند» و «معتقد» باشند، از منظر «عمل‌گرایانه» و به سبب پیشبرد برنامه‌ #توسعه‌_اقتصادی به آن نگاه می‌کردند. از این رو، در زمینه‌ معرفتی و نظری، بسیار ضعیف و ناتوان بودند و نمی‌توانستند مفهوم‌سازی و تولید فکر کنند. در مقابل، #نیروهای_لیبرال که در دولت بعدی به قدرت دست یافتند، به دلیل این که علوم انسانی آموخته بودند و در زمان حاشیه‌نشینی و دوری‌ از قدرت سیاسی، فعالیت‌های فکری و قلمی انجام داده بودند، هم #تجدد در عمق شخصیت‌شان رسوب کرده و اصالت‌های اسلامی و انقلابی‌شان را تا حد زیادی از دست داده بودند، و هم قادر بودند مواضع خود را تئوریزه کنند. به بیان دیگر، وجوه و دلالت‌های سکولاریستی تجدد در این دوره‌ تاریخی حساس، بسیار بیش از گذشته رسمیت پیدا کرد و کوشیده شد تا به عنوان نفی «قرائت رسمی از دین»، «قرائت #سکولاریستی از اسلام» ساخته و پرداخته شود که در باطن، مغلوب تجدد است. نیروهای #اصلاح‌طلب معتقد بودند که ارزش‌های تجددی، از دو نظر اصالت داشتند: نخست این که ارزش‌های تجددی، «تفوق جهانی» یافته و «مسلط» و «حاکم» شده‌اند و ما به هیچ رو نمی‌توانیم آنها را نادیده گرفته و انزوا و مخالف‌خوانی را در پیش گیریم. دیگر اینکه ارزش‌های تجددی، «عالی» و «انسانی» و «برتر» هستند و از یک جهش بزرگ و درخشان در #عقلانیت انسان معاصر حکایت می‌کنند.

🔸پس اگر «علت‌مدار» به مسأله نگاه کنیم باید گفت ارزش‌های تجددی، به «ضرورت تاریخی» تبدیل شده و اجتناب‌ناپذیر و قهری و محاط شده‌اند؛ و اگر «دلیل‌مدار» سخن بگوییم، استدلال این خواهد شد که #ارزش‌های_تجددی، «فضیلت معرفتی» دارند و نقطه‌ی اوج کمال فکری و علمی به شمار می‌آیند. به هر حال، چه تجدد امر «گریزناپذیر» باشد و چه امر «مطلوب»، نیروهای #لیبرال تلاش کردند دین را در هاضمه‌ی تجدد فروبرند تا خوانش و ترجمانی #متجددانه از دین شکل گیرد، و به این واسطه، دین به نفع تجدد، «مهار» و «محدود» شود.
#پایان.

🔻شماره‌های قبلی این یادداشت:
#سکولاریسم_پنهان(1)
#سکولاریسم_پنهان(2)
#سکولاریسم_پنهان(3)

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami
⭕️جستارهای نظری در باب تمدن اسلامی(73)
فصل دوم؛منظومه مفاهیم و شبکه عناصر تمدنی

🔻#پاورقی
🔻#تمدن_اسلامی‌
🔻#جستارهای_نظری

🔸به #امام_صادق علیه‌السلام می‌گویند بهترین عبادت چیست؟ حضرت می‌فرمایند «تفکر در خدا و خلقت او. می‌گویند چرا؟ می‌فرمایند «تفکر ساعة خیر من عبادة سبعین سنة». شخصی می‌پرسد تفکر چیست؟ امام می‌فرمایند: «یمرّبالخریة» برود در خرابه‌ها «يقول: این ساکنوک؟ این بانوک؟...» برود آن جا بگوید خدایا! این‌ها را که بنا کرد؟ اینها کجا هستند؟ بنابراین عالم دین، عالم #تفکر و #تذکر به معاد است و مسئولین ما بعد از #انقلاب_اسلامی، در شهرسازی و خانه‌سازی و مدیریت فرهنگی به این ضرورت ها کمتر توجه کرده‌اند. حال اگر روزانه و شبانه، مداوم بر روی منبرها و تلویزیون و دیگر رسانه‌ها، تذکر به غیب بدهید، وقتی #صورت_تمدنی امروز جامعه ایرانی، غفلت شده، اثر این تذکرها به حداقل خود می‌رسد. در شرایط و موقعیتی که سیاستگذاری فرهنگی به دست عالمان دینی است، چرا نتوانیم مؤلفه‌های تذکر را وارد #تمدن نماییم؟

🔸امروزه ما می‌خواهیم در شهرهای جدیدی که الگوی آن را از جامعه سرمایه‌داری‌ گرفته‌ایم، #دین‌داری کنیم و به فکر تحول در آن هم نمی‌باشیم. تذکر فقط به وجود قبرستان در داخل شهر بستگی ندارد. شهر اصفهان عصر صفوی که بزرگترین باغ شهر جهان در آن دوران بوده است، توسط شیخ بهایی طراحی می‌شود و اصول جالبی در آن رعایت شده است که مجموعاً به عنوان یک #شهر_اسلامی قابل توجه است. در شهر اسلامی، مسجد در محوریت قرار دارد و بسیاری از امور واقعی مردم، در ارتباط با آن اتفاق می‌افتد. امروزه در جامعه جدید، کسی بدون بانک نمی‌تواند زندگی کند، ولی بدون #مسجد می‌توان زندگی کرد و خللی هم در جریان زندگی اتفاق نمی‌افتد. گره خوردن زندگی واقعی مردم به #مؤلفه‌های_تمدنی دین، کمترین اصول شهر اسلامی است. امروزه به جای #توسعه_فرهنگی مساجد، NGOها رواج یافته و مرکزیت فرهنگی از پایگاه‌های مساجد و حسینیه ‌ها، به مؤسسات خصوصی و چندمنظوره منتقل شده است. از این روی، در هیچ شأنی از شؤون زندگی، مردم نیازی به حوزه‌های علمیه و مساجد ندارند.
#ادامه_دارد...

🔹#منبع:
متولی امامی، سیدمحمد‌حسین؛
جستارهای نظری در باب تمدن اسلامی،
قم، نشر معارف. چاپ 1394، ص 84.

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami
💠بسم الله الرحمن الرحیم💠

🔻#الگوی_پیشرفت_اسلامی

🔸احتراما به اطلاع علاقه‌مندان و کارشناسان محاسبات الگوی پیشرفت اسلامی می‌رساند که تدوین دوره اول مباحث مرتبط با سؤال "ما هو جامعه؟" (مفاد خانه ۱/۴/۴ نقشه الگوی پیشرفت اسلامی) به پایان رسید.

🔸در این دوره بحثی ضمن نقد ساخت‌یابی دوسویه گیدنز؛ یک ساخت‌یابی سه سویه فقهی شامل تبیین نقش بهینه نیت و تبیین نقش بهینه تصمیم و تبیین نقش بهینه مصرف(زهد) در شکل‌گیری جامعه تبیین شده است.

🔸شایان ذکر است که این دوره بحثی در دهه‌ی اول تیرماه ۱۳۹۶ به میزبانی حوزه علمیه امام صادق علیه‌السلام کرج برگزار گردیده است و به زودی محصول آن در اختیار نخبگان قرار می‌گیرد.

🔹#توسعه_محرومیت_زاست
@olgou4

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami
⭕️رسیدن به الگوی اسلامی پیشرفت، جز در بستر يک درگيری همه‌جانبۀ سياسی، اقتصادی و فرهنگی با تمدن غرب ممکن نيست

🔻#متن_منتخب
🔻#الگوی_اسلامی_پیشرفت
🔻#درگیری_همه‌جانبه_با_تمدن_غرب

🔸با مشاهدۀ مسير حرکت تاريخ و تقابل #حق و #باطل به وضوح می‌توان ديد که به هر ميزان، حرکت تاريخ به همگرايی با جبهه حق نزديک می‌شود به همان ميزان نسبت به جبهۀ باطل دچار واگرايی می‌گردد. بی‌ترديد مسير جامعۀ ايران در #پيشرفت و #توسعه، مسير درگيری و چالش با مستکبران جهانی است. اين نکته به عنوان يک اصل بنيادين مطرح است. دستيابی به #الگوی_جديد پیشرفت، جز در بستر يک درگيری همه جانبۀ سياسی، اقتصادی و فرهنگی با #تمدن_مدرن ممکن نيست. اين درگيری ممکن است به #درگيری_نظامی هم بکشد؛ اما در ساحت سياست، اقتصاد و فرهنگ که ابعاد اصلی جامعه هستند بی‌ترديد يک درگيری #همه‌جانبه رخ خواهد دارد. ازاين‌رو طراحی الگوی توسعه، بايد در دل اين مبارزه انجام شود. توليد يک الگوی توسعۀ مسالمت‌آميز با غرب و ايجاد دگرگونی با اين الگوی مسالمت‌آميز در مقياس ملی و بين‌المللی و جهانی، غيرممکن است.

🔹نقل از کانال آیت‌الله میرباقری:
@ostadmirbaqeri

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami
SND09013441
<unknown>
🔺بشنوید:
چرا علی‌رغم اعلام بهبود شاخصه‌های کلان اقتصادی؛ معیشت عمومی بهبود نمی‌یابد؟!

#توسعه_‌غربی_محرومیت_زاست

@olgou4
@tamadone_novine_islami
⭕️چرا علم آموزی در کشور ما نهادینه نشده است؟

#تضارب_آراء
#علم‌آموزی_و_تمدن‌سازی
#حجت‌الاسلام_رسول_جعفریان
https://telegram.me/tamadone_novine_islami

🔸شاید یکی از پربسامدترین مفاهیم در مباحث و #نوشته‌های_تمدنی و اجتماعی ما، بویژه در مقایسه میان غرب و شرق، مفهوم «عقب ماندگی»، یافتن علل آن و تلاش برای جبران آن یعنی رسیدن به #پیشرفت و #توسعه باشد. در این وضعیت، یکی «ما» هستیم و دیگر «غرب». نسبت این دو به همدیگر، و فاصله عریض و طویل میان آنها، تأمل بسیاری از اندیشمندان و سیاستمداران ما را درپی داشته است. در چند دهۀ اخیر، با پیشرفتی که در شرق آسیا پیش‌آمده، یک ابهام دیگر هم بر آنچه بود افزوده شده‌است. معمولاً گفته‌می‌شد، غرب و شرق، اما حالا بخشی از شرق، خود را از وضعیت #عقب‌ماندگی قبلی رهانیده و با سرعت در حال رقابت با «غرب» است. با این حال، خاورمیانه و کشورهای پیرامونی آن و نیز آفریقا و بخش‌هایی از آمریکای لاتین، همچنان از عقب‌ماندگی رنج می‌برند، و طبعاً در فکر رهایی از این وضعیت هستند.

🔸متفکران ما چه اندیشه‌ای در این باره داشته‌اند و چه راه‌حلی ارائه داده‌اند؟
در این باره، و در طول یک قرن‌ونیم، صدها‌هزار صفحه از کتاب و مجله و مقاله نوشته و چاپ شده و بارها و بارها در این باره سخن گفته‌شده‌ است. #راه_حل‌های اقتصادی، سیاسی، نظامی، اجتماعی، فرهنگی و تربیتی همواره ارائه شده، و بوده‌اند کسانی هم که راه‌حل‌های ترکیبی ارائه کرده‌اند. این راه‌حل‌ها همواره مورد حمایت اصحاب اندیشه و عمل بوده و دولت‌ها برای اِعمال برخی از این راه‌حل‌ها تلاش کرده‌اند. کمتر دولتی بوده و هست که هوس رسیدن به «#تمدن» را نداشته‌باشد. از عباس میرزا تا ناصرالدین شاه که سه‌بار به اروپا رفت که تمدن بیاورد، تا برسد به انقلابیون #مشروطه، که می‌خواستند ایران را نجات دهند، تا صدوده سال پس از مشروطه، همه در آرزوی این بوده‌اند که کشوری #پیشرفته داشته‌باشند.

🔹متن کامل این یادداشت را در لینک زیر بخولنید:
https://goo.gl/i6j4aP

ا—--------------------------—ا
💢تفاوت نگاه به الگوهای توسعه در غرب و جهان سوم

مهدی مظفرنیا

#الگوها
#تمدن‌سازی
#توسعه_و_پیشرفت

🔸الگوهای توسعه در غرب به دنبال ساختِ جهانِ سومی، ملحق به تاریخ تجدد بود و فهمی از جهان سوم و علت توسعه نیافتگی آن و چیستی توسعه داشت که همان صورت محقق زندگی غربی بود. جهان توسعه یافته می‌دانست که ما خود نمی‌توانیم توسعه بیابیم، لذا در اثر تجربۀ تاریخی هم فهم خود را ارتقا بخشید و هم تئوری‌های خود را تغيير داد و هم برنامه‌ریزی و شاخه‌ها را تکامل داد تا ما بدانیم چگونه باید طی طریق کنیم.

🔸نزاع تئوریک در غرب بر سر توسعه گره خورده با شرایط عملی است، نه اینکه همانند ما به واسطۀ نقد مبانی آنها و رها از بستر عملی به نزاع بپردازند، و به همین سبب الگوهای آن‌ها در شرایط تاریخی متفاوت، متفاوت طرح شده‌اند، نه مانند ما که الگوها را فارغ از شرایط تاریخیِ طرحشان، به مثابه مدل‌های انتزاعی و مطلق مورد بحث و بررسی قرار می‌دهیم و قصد انتخاب و گزینش میان آنها داریم. غرب می‌دانست که چگونه تصویری از ما برای آینده دارد، اما ما هنوز در مدل #ترکیه و #ژاپن_اسلامی و ... گیر کرده‌ایم. او می‌دانست چه انتظاری از ما دارد و قرار است چگونه باشیم واز این رو، در برابر وضع عملی ما و #اتوپیای خود رفت و برگشت می‌نمود تا تئوری و الگوهای خود را بسازد و تغییر دهد. اما ما میان کدام دو وضعیت به ساخت تئوری پیشرفت دست می‌یازیم؟

🔸على‌الظاهر میان نسبت یک طرفۀ علم و جامعه، اشکالی نیست. ولی فکر و اندیشه #توسعه در غرب و تئوری آن در چنین فضایی که ما داریم تولید نشده است. الگوهای توسعه در غرب در اثر #تجربۀ_تاریخی تغییر کرده‌اند؛ این تغییر تاریخی، نه تكامل الگوها بلکه درک شرایط جدید تاریخی جهان و به نسبت آن، فهم دیگری از چیستی و چگونگی توسعه بوده است، و در نهایت، شاخص‌های توسعه در بستر درک توسعه مدام تغییر کرده‌اند و برنامه‌ریزی توسعه را از حوزه‌ی فنی اقتصادی به حوزه فرهنگی اجتماعی و حتی بومی تحوّل داده است. پس تجربه و آزمون آنها با تجربه و آزمون ما متفاوت است؛ تجربه‌ای است که مدام نسبتِ نظر با وضعِ عملی را تنظیم می‌کند، و برای ما بالعکس، تجربه‌ای است که وضعِ عملی را با نظر تنظیم می‌کند.

🔸لذا به مهندسی اجتماعی نزدیکتریم و شاخص‌ها را به‌عنوان افسار جامعه می‌خواهیم، در حالی که شاخص توسعه نه برای تغییر، بلکه ارزیابی وضعِ عملی پیشنهاد شده‌اند. شاخص‌ها همان توسعه نیستند بلکه در پایین‌ترین مرتبۀ نظام معرفتی توسعه برای سنجش‌اند و در صورتی در جای خود قرار دارند که معنای خود را از حقیقت توسعه اخذ کنند و خود منفک از ماهیت توسعه ابزارهایی معلق‌اند. شاخص‌های توسعه برای اندازه‌گیری آنچه که غرب از توسعه، یافته بود و می‌فهمید کارآمد بود، در حالی که ما بالعکس با شاخص به دنبال بافت معنای توسعه‌ایم.

🔹نقل از کانال گفتمان نخبگان علوم انسانی با اندکی ویرایش
@gnoe_ir

ا—-------------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami
💢 چرا علم‌آموزی در کشور ما نهادینه نشده است؟

حجت‌الاسلام دکتر رسول جعفریان

https://telegram.me/tamadone_novine_islami

🔸شاید یکی از پربسامدترین مفاهیم در مباحث و #نوشته‌های_تمدنی و اجتماعی ما، بویژه در مقایسه میان غرب و شرق، مفهوم «عقب ماندگی»، یافتن علل آن و تلاش برای جبران آن یعنی رسیدن به #پیشرفت و #توسعه باشد. در این وضعیت، یکی «ما» هستیم و دیگر «غرب». نسبت این دو به همدیگر، و فاصله عریض و طویل میان آنها، تأمل بسیاری از اندیشمندان و سیاستمداران ما را درپی داشته است. در چند دهۀ اخیر، با پیشرفتی که در شرق آسیا پیش‌آمده، یک ابهام دیگر هم بر آنچه بود افزوده شده‌است. معمولاً گفته‌می‌شد، غرب و شرق، اما حالا بخشی از شرق، خود را از وضعیت #عقب‌ماندگی قبلی رهانیده و با سرعت در حال رقابت با «غرب» است. با این حال، خاورمیانه و کشورهای پیرامونی آن و نیز آفریقا و بخش‌هایی از آمریکای لاتین، همچنان از عقب‌ماندگی رنج می‌برند، و طبعاً در فکر رهایی از این وضعیت هستند.

🔸متفکران ما چه اندیشه‌ای در این باره داشته‌اند و چه راه‌حلی ارائه داده‌اند؟
در این باره، و در طول یک قرن‌ونیم، صدها‌هزار صفحه از کتاب و مجله و مقاله نوشته و چاپ شده و بارها و بارها در این باره سخن گفته‌شده‌ است. #راه_حل‌های اقتصادی، سیاسی، نظامی، اجتماعی، فرهنگی و تربیتی همواره ارائه شده، و بوده‌اند کسانی هم که راه‌حل‌های ترکیبی ارائه کرده‌اند. این راه‌حل‌ها همواره مورد حمایت اصحاب اندیشه و عمل بوده و دولت‌ها برای اِعمال برخی از این راه‌حل‌ها تلاش کرده‌اند. کمتر دولتی بوده و هست که هوس رسیدن به «#تمدن» را نداشته‌باشد. از عباس میرزا تا ناصرالدین شاه که سه‌بار به اروپا رفت که تمدن بیاورد، تا برسد به انقلابیون #مشروطه، که می‌خواستند ایران را نجات دهند، تا صدوده سال پس از مشروطه، همه در آرزوی این بوده‌اند که کشوری #پیشرفته داشته‌باشند.

🔹متن کامل این یادداشت را در لینک زیر بخولنید:
https://goo.gl/i6j4aP

ا—--------------------------—ا
💢غول چراغ جادویی در کار نیست! بیایید پازل بازی کنیم!

دکتر امیر کرمانی، استاد دانشگاه برکلی، کالیفرنیا

#یادداشت_منتخب
#اقتصادی #سیاسی
#توسعه و #پیشرفت

احتمالا روزی نیست که بسیاری از ما از به دنبال یافتن «مهم‌ترین کاری که وضع اقتصاد ایران را بهتر می‌کند» نباشیم. انگار در پس ذهن‌مان غول چراغ جادویی هست که به ما گفته که فقط یک آرزویت را برآورده می‌کنم و ما هم سخت در تلاش که این یک عدد کوپن غولمان را چگونه خرج بکنيم و در این تمرین ذهنی شاید در هر دوره‌ای به جواب متفاوتی رسیده‌ایم.

در واقع بدنه‌ سیاسی کشور هم در دهه‌های اخیر جواب‌های مختلفی به این سوال داده. پاسخ‌هایی که در دوره‌ای سازندگی و سرمایه‌گذاری بیشتر، در دوره‌ای‌ توسعه‌ی سیاسی، دوره‌ای مبارزه با فساد و بازتوزیع منابع، و در نهایت هم اصلاح رابطه با غرب بوده. اما انگار در انتهای هر دوره با سرخوردگی از جواب قبلی‌مان به سوال جناب غول چراغ جادو از وی می‌خواهیم که لطفا یک فرصت دیگر به ما بدهد.

از سیاسیون که بگذریم، احتمالا اگر امروز این سوال را از اندیشمندان و دغدغه‌مندان کشور عزیزمان هم بپرسیم جواب سوالمان یکی از این گزینه‌ها خواهد بود:
حل مساله محیط زیست و آب، اصلاحات ساختاری بودجه، کاهش مداخلات قیمتی دولت، اصلاح قیمت حامل‌های انرژی، اصلاح نظام مالی (شامل نظام بانکی و بازار سرمایه)، اصلاح سیاست پولی، اصلاح نظام ارزی کشور، اصلاح نظام حکمرانی کشور، مبارزه با فساد، اصلاح نگاه‌مان به رابطه‌ی اقتصادی با دنیا، توسعه‌ی شهری و افزایش ساخت و ساز، افزایش بهره‌وری، توسعه‌ی آی‌تی و زیرساختها‌یش، توسعه‌ی دانش‌بنیان محور،‌ چتر حمایتی واحد، اصلاح نظام بازنشستگی، اصلاح قوانین بازار کار، اصلاح آموزش و پرورش،‌اصلاح نظام درمانی کشور، ....
واقعا این‌بار کدام اینها را از غول چراغ جادو بخواهیم؟

آن‌قدری که من از تجربه‌ توسعه‌ کشورهای مختلف یاد گرفتم، توسعه‌ و رشد اقتصادی بیشتر شبیه درست کردن یک پازل چهل‌هزار تکه است تا پی بردن به یک راه حل جادویی که یکباره همه چیز را درست ‌می‌کند. گذار از نگاه غول چراغ جادویی به نگاه پازلی به توسعه باعث می‌شود که متوجه بشویم:

◻️درست کردن پازل دو نوع کار نیاز دارد: درست کردن تک‌تک قسمت‌های پازل و کنار هم قرار دادن این قسمت‌ها. خیلی وقت‌ها شاید درست کردن تک تک قسمت‌های پازل نتیجه‌ی محسوسی در زندگی مردم نداشته باشد و فقط کنار هم گذاشتن این قسمت‌ها باشد که منجر به نتیجه‌ی نهایی بشود. اما در عین حال پیش‌نیاز کنار هم گذاشتن این قسمت‌ها، درست شدن خود اجزای پازل هست. در نتیجه اگر در دهه‌های اخیر کلی اتفاقات خوب مثل توسعه‌ی آموزش، زیرساخت‌ها و راه‌ها، اینترنت پرسرعت، فولاد و پتروشیمی، بازار سرمایه و اوراق و ... افتاده اما اثر محسوسش را در زندگی مردم ندیدیم فکر نکنیم که این‌ها مهم نبوده. بالعکس. همه‌ی این‌ها بسیار مهم بوده و همه‌ی این‌ها بخشی از پازل توسعه است. اما از طرف دیگر چون ما نتوانستیم قطعات این پازل را به درستی در کنار هم بگذاریم آن تاثیر محسوسی که باید را در زندگی مردم نگذاشته.

◻️توسعه هم نیازمند آدم‌هایی هست که تک تک قطعات این پازل را بسازند (قطعه‌سازان) و هم نیازمند آدم‌هایی که این قطعات را کنار هم بگذارند (پازل‌سازان). در واقع در بسیاری از کشورها مانع اصلی توسعه،‌عدم وجود مجموعه‌هایی از افراد پازل‌ساز و قطعه‌‌ساز بوده که بتوانند در کنار هم کار بکنند. درست است که معمولا برای هر کشوری می‌توان به برخی افراد کلیدی اشاره کرد که بر مسیر توسعه‌ی آن کشور به شدت تاثیر گذار بوده‌اند –مثل کمال درویش در ترکیه، مانهومان سینگ در هند، دنگ شیاپنگ در چین- اما این افراد معمولا نوک کوه یخی هستند که پشتوانه‌ی تک‌تک آن‌ها صدها و هزاران اقتصاددان و تکنوکرات و بروکرات متخصص بوده‌اند که در کنار این افراد توانستند مجموعه‌ی منسجمی از اصلاحات را در یک بازه‌ی چند ساله اجرا بکنند.

◻️عاملی که ساخت پازل توسعه را می‌تواند به شدت تسریع بکند ترسیم شمای کلی این پازل و توافق بر سر آن است. اگر کشوری بتواند شمای کلی پازل خودش را پیدا کند آن وقت می‌تواند تمام نیروهای کارایش را هم در همان راستا بکار گیرد. اما اگر کشوری این شمای کلی را پیدا نکرد، همچنان می‌تواند تمرکزش را بر روی کارهایی بگذارد که مطمئن است در هر صورت بخشی از آن پازل نهایی خواهد بود.


☑️⭕️تجویز راهبردی پایانی:
به شخصه باور دارم که در حال حاضر ایران بیش از هر چیز نیازمند گروهی است که:
◼️بتوانند شمای کلی پازل توسعه‌ ایران ۱۴۰۰ در جهان در حال گذار را ترسیم کنند.
◼️بتوانند به‌بهترین نحو قطعات موجود را در پازل ایران ۱۴۰۰ در کنار هم بگذارند.
◼️بتوانند هدفمند نیرو‌های کشور را متمرکز بر ساختن مهم‌ترین قطعات گم‌شده‌ پازل بکنند.

🔹نقل از سایت ویرگول

http://t.me/tamadone_novine_islami