به‌سوی تمدن نوین اسلامی
324 subscribers
972 photos
122 videos
38 files
1.91K links
مدیر کانال: جواد بهروزفخر
@javad_behruzfakhr
Download Telegram
https://telegram.me/tamadone_novine_islami

💠بسمِ‌الله‌ِ‌الرَّحمن‌الرَّحیم💠

🔻#یادداشت_منتخب
🔻#دکتر_مرتضی_شیرودی
🔻#معرفی_و_بررسی_کتاب

⭕️[درباره‌ی کتاب] افق تمدنی آينده انقلاب اسلامی

🔸#كتاب «افق تمدنی آینده انقلاب اسلامی» پژوهشی است که بر مبنای آن #تمدن_اسلامی به عنوان محتمل‌ترین و بسط یافته‌ترین آینده‌ای است که می‌توان برای #انقلاب_اسلامی ترسیم کرد. این کتاب که جدیدترین عنوان از مجموعه مطالعاتی «و انتم الاعلون»است، به قلم #ابوذر_مظاهری تالیف شده است. مظاهری این کتاب را در راستای دغدغه پژوهشی در قلمرو آینده پژوهی و با هدف ارائه تبیینی علمی و درست از #آینده_تمدنی انقلاب اسلامی تالیف کرده است.

🔸در این تحقیق «آینده انقلاب اسلامی» به صورت یک موضوع مورد پژوهش، مد نظر قرار می‌گیرد. چنانکه در ادبیات #آینده‌پژوهی نیز مطرح است، برای هر پدیده‌ای که مورد بررسی آینده‌پژوهی قرار می‌گیرد، سه گونه آینده متصور است: آینده‌های #ممکن، آینده‌های #محتمل و آینده‌های #مطلوب. در این پژوهش، انقلاب اسلامی همچون روندی در نظر گرفته شده که از انقلاب آغاز شده و با پشت سر گذاشتن مراحل نظام، دولت، کشور و تمدن اسلامی به اوج خود می‌رسد و مطلوب‌ترین آینده که پیوستن به #ظهور و #حکومت_جهانی #حضرت_مهدی(عج) است، همچون افقی در نظر گرفته شده که «در حال تحقق» است نه صرفاً «باید تحقق یابد» و این، تحقیق را به سمت لزوم تبیین مبنای اصلی بحث یعنی #فلسفه_تاریخ، سوق می‌دهد.

🔸از نظر این پژوهش #تمدن_اسلامی محتمل‌ترین و بسط یافته‌ترین آینده‌ای است که می‌توان برای انقلاب اسلامی ترسیم کرد. ابوذر مظاهری در مقدمه کتاب شاخص‌هایی همچون ورود به بحث #آینده انقلاب اسلامی از زوایه فلسفه تاریخ، استفاده از برخی روش های ویژه و بدیع در بررسی آینده انقلاب اسلامی یعنی #افق_شناسی، #ظرفیت_شناسی و #روند_شناسی تاریخی، توجه ویژه به تحلیل نظری تاریخ معاصر ایران جهت شناخت روند حرکت ملت ایران، بررسی دیدگاه‌های اندیشمندان داخلی و خارجی درباره آینده انقلاب اسلامی، بررسی آینده انقلاب اسلامی در سه سطح آینده‌های ممکن، آینده‌های محتمل و آینده‌های مطلوب، ظرفیت شناسی تمدنی انقلاب اسلامی به عنوان #محتمل‌ترین آینده انقلاب، را از نقاط تمایز و وجوه مشخصه این تحقیق نسبت به سایر آثار مشابه عنوان می‌کند و در ادامه، پژوهشگر به دلیل اهمیت این موضوع و ابهامات فراوان آن، تحقیقات فراوان و نگاه از زاویه‌های مختلف را ناگزیر عنوان می‌کند.

🔹نقل از کانال دکتر مرتضی شیرودی:↙️
https://t.me/dshirody

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami

@behruzfakhr
💠بسمِ‌الله‌ِ‌الرَّحمن‌الرَّحیم💠

🔻#پاورقی
🔻#تمدن_اسلامی‌
🔻#جستارهای_نظری

⭕️مفهوم‌شناسی تمدن در منظر فلسفه تاریخ(1)

🔸حقیقتِ «#تمدن» و «#تمدن‌سازی» و تعیین هویت آن، متناسب با درک ما از #پیشرفت، #توسعه و #تعالی تعیین می‌شود. یعنی تمدنی که اوج شکوفایی فرهنگ در سطح عینیت است، متناسب با تلقی‌های گوناگون نسبت به پیشرفت و شاخصه‌های رشد و تعالی و تکامل مشخص می‌شود. شاخصه محوری برای توضیح و تبیین چیستی توسعه، بررسی خط سیر تطور و تکامل انسان در تاریخ است. متناسب با تحلیلی که فرهنگ از #حقیقت_تاریخ و عوامل محرک تحولات اجتماعی و تاریخی دارد، ماهیت پیشرفت و تکامل نیز مشخص شده و با تعیین موتور محرک تاریخ، چگونگی طرح حرکت تکاملی انسان نیز معلوم می‌شود.

🔸بنابر این تحلیل آدمی از تاریخ، که به عنوان «#فلسفه_تاریخ» شناخته می‌شود، تعیین کننده خطی است که برای پیشرفت و تعالی خود و جامعه دنبال می‌کند و در این مسیر، بدنبال شکوفایی همان مؤلفه‌ها در صحنه اجتماعی است. نکته اساسی آن است که تاریخ، از ترکیب تمدن‌های هم‌سو ساخته می‌شود. یعنی اگر جوامع هم‌سو، یک تمدن را می‌سازند، تمدن‌های هم‌سو و هم جهت، دراعصار طولانی، یک تاریخ را می‌سازند، به نحوی که در نهایت، هیچ تمدنی و به تبع آن، هیچ جامعه‌ای و هیچ فردی، باقی نخواهد ماند مگر آنکه عضو یک «#جبهه تاریخی» باشد. پس می‌توان علم تاریخ را در یک تعریف دوباره، «علم مطالعه مراحل سیر و تکامل #نظام_اراده‌های_انسانی در جریان تکامل جوامع و تمدن‌ها، در قالب یک کل فراگیر و منسجم» دانست.

🔹#منبع:
متولی امامی، سیدمحمد‌حسین. جستارهای نظری در باب تمدن اسلامی. قم، نشر معارف. چاپ 1394، ص36.
ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami
💠بسمِ‌الله‌ِ‌الرَّحمن‌الرَّحیم💠

🔻#پاورقی
🔻#تمدن_اسلامی‌
🔻#جستارهای_نظری

⭕️مفهوم‌شناسی تمدن در منظر فلسفه تاریخ(2)

🔸جهت حرکت یک تاریخ، نشان دهنده گرایش افراد و جوامع و تمدن‌هایی است که در این جریان تاریخی ظهور کرده‌اند. بنابر این، وابستگی فراوانی در تعریف، ماهیت و جهت‌گیری تمدن به حرکت کلان تاریخی وجود دارد. علمی که جهت کلان تاریخ را با اصول و قواعد عام حاکم بر آن بیان می‌دارد، #فلسفه_تاریخ است. فلسفه تاریخ، علم نظری است که به تحلیل و تعلیل قواعد تاریخی (به مثابه کل فراگیر و منسجم) می‌پردازد، اما به گونه‌ای این قواعد را مشخص می‌کند که نتیجه آن شناختی از تاریخ است که معطوف به کارکردهای عینی باشد. در فلسفه تاریخ، مباحثی مانند علل پیدایش و تکامل تاریخ، مراحل آن، آغاز تاریخ و فرجام آن، نقش خالقیت و ربوبیت الهی و نیز اراده‌های انسانی و امکانات و ساختارهای مادی در پیدایش تحولات تاریخی، جبهه‌بندی و مرزبندی اصلی و فراگیر درون تاریخ و عوامل و ریشه‌های آن و... مورد مطالعه قرار می‌گیرد.

🔸مفهوم تمدن، وابستگی فراوانی در چگونگی توصیف تاریخ دارد، چراکه هرگونه توصیف و تحلیل از تاریخ، فرآیند حال به حال شدن آینده زندگی اجتماعی را نیز توضیح می‌دهد. #فلسفه_تاریخ، به ما می‌گوید که تبار ما چگونه بوده و برای تکامل و پیشرفت و اصطلاحاً رسیدن به تمدن واقعی، باید در چه جهتی حرکت نماییم. بسته به این که ما تاریخ را در چه مسیری تفسیر کنیم و بسته به این که انسان را در چه جهتی متکامل بدانیم، تمدن نیز مفهوم حقیقی‌اش را برملا می‌سازد. منبع فلسفه تاریخ، «#هستی‌شناسی» است. این قواعد می‌تواند منبعث از وحی و تعالیم انبیای الهی باشد و [یا] می‌تواند ساخته و پرداخته خرافات معمولی یا حدس‌های پیچیده‌ مُنجمان، فیلسوفان، دانشمندان علوم طبیعی و ریاضی و... باشد.

🔹#منبع:
متولی امامی، سیدمحمد‌حسین. جستارهای نظری در باب تمدن اسلامی. قم، نشر معارف. چاپ 1394، ص36 و 37.

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami
💠بسمِ‌الله‌ِ‌الرَّحمن‌الرَّحیم💠

🔻#پاورقی
🔻#تمدن_اسلامی‌
🔻#جستارهای_نظری

⭕️مفهوم‌شناسی تمدن در منظر فلسفه تاریخ(4)
#فلسفه_تاریخ_مارکسیسم(1)

🔸#مارکسیسم از مکاتب مادی است که یک #فلسفه_تاریخ مُدون ارائه کرده است. مارکسیسم، منطقی به نام #دیالکتیک دارد که بر اساس آن، کل تاریخ عالم را تحلیل می‌کند. دانشمندان مارکسیسم به‌وسیله این منطق، یک فلسفه مادی به نام #ماتریالیسم_فلسفی طراحی کرده‌اند که تحول و تکامل جهانی و تاریخی بشر را بر اساس مکتب خاص #اصالت_ماده تحلیل می‌نمودند.

🔸بر اساس این تفکر، اصل ماده است و تکامل عالم نیز برآمده از #خصلت‌های_نامتناهی ماده صورت می‌گیرد. این‌ها بر این باورند که خصلت‌های نامتناهی ماده، بر اساس #تضاد به تدریج ظهور و بروز و تکامل پیدا کرده و ماده در تکامل خود به حیات و حیات نیز در تکامل خود به انسان می‌رسد. با تولد انسان، #جامعه و #تاریخ شکل می‌گیرد [و] مسیر مشخصی در حرکت انسان در مقیاس تاریخ شروع می‌شود.


🔹#منبع:
متولی امامی، سیدمحمد‌حسین. جستارهای نظری در باب تمدن اسلامی. قم، نشر معارف. چاپ 1394، ص 38.

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami
💠بسمِ‌الله‌ِ‌الرَّحمن‌الرَّحیم💠

🔻#پاورقی
🔻#تمدن_اسلامی‌
🔻#جستارهای_نظری

⭕️مفهوم‌شناسی تمدن در منظر فلسفه تاریخ(5)
#فلسفه_تاریخ_مارکسیسم(2)

🔸در #نگرش_مارکسیستی، تاریخ بر اساس تضاد بین طبقات اجتماعی متحول می‌گردد. #فلسفه_تاریخی که مارکسیست‌ها ارایه کرده‌اند می‌گوید: در ابتدا انسان‌ها در کمون اولیه زندگی می‌کردند. همه چیز انسان #مشترک بود و #مالکیت و #ملکیت معنا نداشت. هر کس به اندازه نیاز خویش از طبیعت و دیگران بهره می‌برد و حس خودخواهی و خودبرتربینی در میان انسان‌ها نبود. اما با ظهور ملکیت و مالکیت عده‌ای بر زمین‌ها مسلط گردیدند و ایجاد طبقات ارباب - رعیتی، سکون تاریخ را به هم ریخت و درگیری میان طبقات اجتماعی که محور #تحول_اجتماعی است، شکل گرفت. در همین راستا، نظام برده‌داری نیز ایجاد شد و #طبقات_اجتماعی تحقق یافت.

🔸در این تحلیل، روابط اجتماعی به تبع #روابط_تولیدی تغییر کرده و #مالکیت_فردی و پس از آن، برده‌داری به وجود آمده و با تکامل دوباره ابزار تولیدی، #مناسبات_اقتصادی و مالکیت زمین‌ها متحول شد و #نظام_فئودالیه شکل گرفته است. در ادامه بار دیگر #مناسبات_اجتماعی تحول یافته و جامعه وارد مرحله جدیدی شد تا اینکه به مرحله ایجاد کارخانه‌های بزرگ متمرکز رسید که مبدأ پیدایش #نظام_سرمایه‌داری شدند. در نظام سرمایه‌داری که تکامل‌یافته #نظام_برده‌داری انسان، قشرهای ضعیف، کارگر و توده‌های عمومی، به بردگی طبقات بالای اجتماعی و نیروهایی که ابزار تولید در اختیار دارند، کشیده شده‌اند.

🔹#منبع:
متولی امامی، سیدمحمد‌حسین. جستارهای نظری در باب تمدن اسلامی. قم، نشر معارف. چاپ 1394، ص 38 و 39.

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami
💠بسمِ‌الله‌ِ‌الرَّحمن‌الرَّحیم💠

🔻#پاورقی
🔻#تمدن_اسلامی‌
🔻#جستارهای_نظری

⭕️مفهوم‌شناسی تمدن در منظر فلسفه تاریخ(6)
#فلسفه_تاریخ_مارکسیسم(3)

🔸[در #نگاه_مارکسیستی] اختلاف‌های طبقاتی و قشربندی‌های ظالمانه که کارگران را در زیر تصرف و استثمار #سرمایه‌داران، #فئودال‌ها و #بورژواها قرار می‌دهد، در #دوره_مدرن و با ظهور نظام سرمایه‌داری، شدت و قوت بی‌نظیری گرفت. کسانی حاکمیت سیاسی و اقتصادی را به دست می‌گیرند که #ابزار_تولید را در دست دارند. در این نگاه، تاریخ در #تضاد بین منافع طبقاتی شکل می‌گیرد. طبقه حاکم برای جمع سرمایه و تولید بیش‌تر، به استثمار طبقات ضعیف و اقشار کارگری پرداخته و آحاد توده‌های مردمی در یک فضای «از خود بیگانگی»، موجودی بی‌اراده می‌شود. این #نگاه_مارکسیستی است و تاریخ در این نگرش، بر اساس #دیالکتیک و #تضاد بین طبقات اجتماعی شکل می‌گیرد. همیشه تاریخ، نزاع نیان طبقات است که سیاست، فرهنگ و حتی علم را در دست عده محدودی قرار میدهد.

🔸 در مباحث #آینده‌پژوهی، مارکسیست‌ها معتقد هستند که با #انقلاب_کارگری، سرمایه‌داری به زمین خورده و #نظام_کمونیست جدیدی حاکم می‌گردد که مبشر جامعه #بدون_طبقه است. البته این نگرش، امروزه منسوخ گردیده و صورت‌های جدیدی به خود گرفته است.

🔹#منبع:
متولی امامی، سیدمحمد‌حسین. جستارهای نظری در باب تمدن اسلامی. قم، نشر معارف. چاپ 1394، ص 39.

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami
💠بسمِ‌الله‌ِ‌الرَّحمن‌الرَّحیم💠

🔻#پاورقی
🔻#تمدن_اسلامی‌
🔻#جستارهای_نظری

⭕️مفهوم‌شناسی تمدن در منظر فلسفه تاریخ(7)
#فلسفه_تاریخ_مارکسیسم(4)

🔸امروزه #مارکسیست‌ها در یافته‌اند که #استثمار_فرهنگی و #هژمونی_نخبگان، #هژمونی_مصرف در جوامع، مانع از #خودآگاهی و #بیداری اقشار تحت استثمار می‌شود. به همین دلیل، از سویی تحلیل‌های اجتماعی خویش را از عناصر اقتصاد به تأمل #عوامل_فرهنگی حاکم بر افکار و باورهای مردم منتقل کرده‌اند و از سوی دیگر، طیف وسیعی از دانشمندان مارکسیست، به خصوص بزرگان #حلقه_فرانکفورد، دچار یأس وسرخوردگی نسبت به تحولات سیاسی اجتماعی شده‌اند. به هرحال، مارکس بر این باورست که مصرف بی‌رویه و #روابط_سرمایه‌داری حاکم بر جامعه جدید، بُن‌بست بزرگی در تولید کالا ایجاد کرده و موجب سقوط این روابط اقتصادی خواهد شد. آینده با #انقلاب_پرولتاریا به سوی حکومت مارکسیستی و در نهایت کمونیستی متحول می‌شود.

🔸نگرش مذکور، #طرحی_بزرگ برای تاریخ دارد و مسیر حرکت خویش را به سمت و سوی یک جامعه #بدون_طبقه می‌داند. بی‌شک تمدنی هم که مدنظر چنین دیدگاهی است، برخاستهاز اصول تفکر مارکسیستی خواهد بود و به جامعه کمونیستی می‌اندیشد. تمدنی که به یک جامعه بی‌طبقه برسند که منافع مشترک همه تأمین بشود و تقسیم پول عادلانه و ثروت به صورت عادلانه باشد و هیچ طبقه‌ای نیازهای و مطالبات خودش را به طبقه‌های پایین حاکم نکند. البته امروز دیگر آن نگاه‌های کاذب و آرمانی مارکس در میان طرف‌داران او وجود ندارد و بیش‌ترین دغدغه مارکسیست‌ها و #جریان‌های_انتقادی در غرب، آزادی و رهایی بشر است. محدودیت‌های جامعه مدرن که در قالب‌های سیاسی، حقوقی، فرهنگی و آموزشی دست و پای بشر جدید را بسته است، دغدغه اصلی مارکسیست‌ها شده و رهایی از این قیود و خروج از #دیکتاتوری_مدرن، به نوعی آرمان برای جریان‌های انتقادی بدل شده است.
#ادامه_دارد...

🔹#منبع:
متولی امامی، سیدمحمد‌حسین. جستارهای نظری در باب تمدن اسلامی. قم، نشر معارف. چاپ 1394، ص 40.

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami
💠بسمِ‌الله‌ِ‌الرَّحمن‌الرَّحیم💠

🔻#پاورقی
🔻#تمدن_اسلامی‌
🔻#جستارهای_نظری

⭕️مفهوم‌شناسی تمدن در منظر فلسفه تاریخ(8)
🔻از بوزینه تا حیوان ابزارساز!؟
#فلسفه_تاریخ_لیبرالیسم(1)

🔸توصیف دیگری که از تاریخ وجود دارد و می‌توان این تحلیل را مبنای #تفکرات_لیبرالیستی دانست، خط سیری است که انسان نخستین را تا انسان ابزارساز توصیف می‌کند. در این نگرش، تحول تاریخ از یک زندگی بدوی، ابتدایی و حیوانی شروع گشته و به سوی رفاه، آرامش و یک زندگی صنعتی مملو از ابزارآلات منجر می‌شود. به همین دلیل، فلسفه‌هایی که امروز درباره انسان نوشته می‌شود، آدمی را #حیوان_پیشرفته و #ابزارساز معرفی می‌کنند. مثلاً «#نیچه» می‌گوید انسان ابر حیوان است. «#هابز» انسان را گرگ انسان می‌داند، «#دورکیم» می‌گوید انسان حیوان اجتماعی هست. «#اشتراوس» می‌گوید انسان حیوان سخن‌گوست. فلسفه‌های اصالت لذت می‌گویند انسان، حیوان لذتجو است. این تعابیر در سراسر گفتارهای اندیشمندان مدرن وجود دارد و مبنای عمل اجتماعی و هدفگذاری #تمدن_غربی است.
#ادامه_دارد...

🔹#منبع:
متولی امامی، سیدمحمد‌حسین. جستارهای نظری در باب تمدن اسلامی. قم، نشر معارف. چاپ 1394، ص 40و41.

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami
💠بسمِ‌الله‌ِ‌الرَّحمن‌الرَّحیم💠

🔻#پاورقی
🔻#تمدن_اسلامی‌
🔻#جستارهای_نظری

⭕️مفهوم‌شناسی تمدن در منظر فلسفه تاریخ(9)
🔻از بوزینه تا حیوان ابزارساز!؟
#فلسفه_تاریخ_لیبرالیسم(2)

🔸دو مفهوم Civilization (#تمدن) و Culture (#فرهنگ) [در غرب] از همین نگرش فلسفه تاریخی برخواسته است. Development (#توسعه) به معنایی که امروزه در غرب درک می‌شود، مفهومی است که قرن نوزده [میلادی] به صورت جدی‌تری مطرح شد و حتی در معنای نوینی به کار رفت. این معنای جدید ریشه در #فلسفه_تاریخ مشخصی است که #تکامل آدمی در تاریخ را برحسب چگونگی زیستن و ابزارهایی که برای زندگی مادی دارد توصیف می‌کند. هم [کلمه‌ی] Culture و هم [واژه‌ی] Civilization در ریشه لغوی به معنای رشد و توسعه می‌باشند. توسعه که در #ادبیات_مدرن با عنوان Development شناخته شده، انسان را از #مرحله_بدوی تا #توسعه_صنعتی ترسیم کرده است. در توصیفی که از #انسان می‌شود، اصل انسان را از #میمون آغاز می‌کند. آغاز وجود انسان، حیوانیت و توحشی بوده و هنگامی که با جهش ژنتیکی، به انسان نئاندرتال تبدیل گردید، مرحله آغازین توسعه آدمی و تشکیل جوامع انسانی شروع شد. با سرد شدن هوا، میمون‌هایی که در این نگرش، پدران و نیاکان انسان کنونی محسوب می‌شوند، به غار پناه بردند و با به هم خوردن سنگ‌ها و تجربه زندگی در طبیعت، آتش را کشف کردند. به‌تدریج انسان‌هایی که به تازگی از حالت میمونیت خارج شده‌اند، با ایجاد صداهای مختلف و #قراردادهای_زبانی و رسمیت یافتن #قواعد_گفتاری، زبان را وضع کرده و گفت‌وگوی انسانی را آغاز نمودند. این نگرش در مقابل #دیدگاه_دینی قرار دارد که از اساس، زبان را #تعلیم_الهی به انسان و کلماتی نازل شده از آسمان می‌داند «الاسماء تنزّل من السماء» و خداوند را معلم بیان معرفی کرده است: «علّمه البیان * علّو السماء کلها».
#ادامه_دارد...

🔹#منبع:
متولی امامی، سیدمحمد‌حسین. جستارهای نظری در باب تمدن اسلامی. قم، نشر معارف. چاپ 1394، ص 41.

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami
💠بسمِ‌الله‌ِ‌الرَّحمن‌الرَّحیم💠

🔻#پاورقی
🔻#تمدن_اسلامی‌
🔻#جستارهای_نظری

⭕️مفهوم‌شناسی تمدن در منظر فلسفه تاریخ(10)
🔻از بوزینه تا حیوان ابزارساز!؟
#فلسفه_تاریخ_لیبرالیسم(3)

🔸[در نگرش مبتنی بر تکامل حیوانی و مادی بشر]، توسعه زندگی انسانی بر همین منوال صورت می‌گیرد. #انسان_نئاندرتال، به تدریج اشیاء جدیدی را می‌بیند و آزمون و خطا می‌کند. کم‌کم، با پرتاب آشیاء حیوانات را شکار می‌کردند و حیوانات را خام می‌خوردند. به تدریج فهمید که باید #شکار را توسعه دهد و برخی حیوانات را اهلی کند تا از عمل آن‌ها بهره‌کشی نماید. با برخورد سنگ‌ها و مشاهده جرقه، آتش را کشف کرد و با پختن برخی گوشت‌ها، میوه‌ها و سبزیجات، بر تنوع غذاهای خود افزود. بعد از این که انسان تجربه‌هایی برای شکار پیدا کرد، #ابزار_شکار ایجاد می‌کند و شکارچی حیوانات مختلف و از جمله حیوانات وحشی می‌شود. با شکار حیوانات غذا جمع‌آوری می‌‌کند و روش‌هایی برای جمع‌آوری بهینه غذا کشف می‌کند. کم‌کم به رام کردن حیوانات مشغول می‌شود و دامداری را به عنوان یکی از شغل‌های پُرمنفعت انتخاب می‌کند و ابزاری در تناسب با آن ایجاد می‌کند. کم‌کم #گله‌داری و پرورش انبوه حیوانات اهلی را توسعه می‌دهد. با سردی هوا و کمبود مواد غذایی برای خوردن خود و حیواناتش، #کوچ کردن را آغاز می‌کند و با رفتن به مراتع و مکان‌هایی که غذای حیوانات تأمین می‌شود، نوع جدیدی از زندگی به نام #زندگی_عشایری در میان توده‌های انسانی پدید می‌آید.

🔸انسان وقتی #یکجانشین شد و تصمیم گرفت کشاورزی کند و حیوانات را اهلی کرد، مفهوم Culturte و #کشاورزی شکل گرفت (Agriculture یعنی پرورش خاک)، مفهوم Culturte از اینجه [به بعد] مفهوم خاصی پیدا می‌کند و مساوی مفهوم فرهنگ تلقی می‌شود. یعنی فرهنگ بشری از #یکجانشینی و #کشاورزی او آغاز گردیده است. و حرکت انسان‌ها از کشاورزی، #دام‌پروری و #روستاء_نشینی تا #صنعتی_شدن، #رفاه و #شهرنشینی ارتقا می‌یابد. در نتیجه دو مفهوم Culturte و Civilization که به معنای توسعه بود، معنای خاصی از تکامل را مد نظر دارد. با این توصیف، دانشمندان غربی باید تمدنی را در ادامه این تاریخ طراحی می‌کنند و پیشرفت در تناسب با این خط تاریخی رقم می‌خورد. آن‌چیزی که برای این #حیوان تکامل یافته اصالت دارد، لذت، شهواتِ خواسته‌ها و امیال اوست. بنابر این خط پیشرفت و #تمدن‌زایی، وابستگی زیادی به #فلسفه_تاریخ و تحلیل انسان از تاریخ دارد. در معنای Civilization، انسان میمونی تکامل یافته ‌است و تمدنی را دنبال می‌کند که به توسعه لذت، مصرف و بسط حیوانیت او کمک نماید. بی‌شک، #تمدن در این معنا، نه مطلوب قرآن است و نه هدفی پیش‌روی نظام جمهوری اسلامی. بنابراین، نیاز به تحلیل دیگری از تاریخ داریم تا مطابق #آموزه‌های_الهی، تمدنی مطلوب و متناسب با مبانی و اهداف خویش رقم بزنیم.
#ادامه_دارد...

🔹#منبع:
متولی امامی، سیدمحمد‌حسین. جستارهای نظری در باب تمدن اسلامی. قم، نشر معارف. چاپ 1394، ص 42و43.

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami
💠بسمِ‌الله‌ِ‌الرَّحمن‌الرَّحیم💠

🔻#توضیح_ادمین

🔸با لطف خداوند متعال تا کنون طی 10 شماره #پاورقی، بخش‌هایی از #کتاب «جستارهای نظری در باب تمدن اسلامی»، شامل تبیین #فلسفه_تاریخ_مارکسیست و #فلسفه_تاریخ_لیبرالیسم، که تحت #فصل_اول این کتاب با عنوان #مفهوم‌شناسی_تمدن بود، در منظر مخاطبین فرهیخته‌ی قرارگرفت. در ادامه ضمن تبیین #فلسفه_تاریخ_قرآن از منظر این کتاب، شماره‌های بعدی #پاورقی را پی می‌گیریم.

🔹#جواد_بهروزفخر
.
💠بسمِ‌الله‌ِ‌الرَّحمن‌الرَّحیم💠

🔻#پاورقی
🔻#تمدن_اسلامی‌
🔻#جستارهای_نظری

⭕️مفهوم‌شناسی تمدن در منظر فلسفه تاریخ(11)
#فلسفه_تاریخ_قرآن(1)

🔸در نگرش اسلامی، تاریخ دارای قواعد و اصولی متفاوت است. البته عالمان اسلامی ورود کافی و مناسبی به موضوع #فلسفه_تاریخ نداشته‌اند و بحث‌های پراکنده‌ای را در باب تاریخ و قواعد آن ارایه کرده‌اند. در این‌جا خطوط کلی و اجمالی #فلسفه_تاریخ، مستند به #تعالیم_قرآنی و #آموزه‌های_معصومین علیهم‌السلام تقدیم می‌شود.

🔸#فلسفه_تاریخی که #قرآن ارایه می‌کند، نگرشی است که باید پشتوانه #حرکت_تمدنی جمهوری اسلامی واقع شود. در این توصیف تاریخی به‌خصوص [در] فلسفه تاریخِ #تشیع، #امامت نقش اساسی دارد و #ولایت اولیای الهی، تاریخ را جلوبرده است. تاریخی که #قرآن توصیف می‌کند. بر محور زندگی #انبیاء و رشد و غیّ امت‌ها است. در نگرش شیعی، تکامل نهایی تاریخ در #مهدویت رقم می‌خورد و هدف نهایی حرکت تاریخ، #ظهور حجت الهی و حکومت جهانی صالحین است. شروع تاریخ انسان در #منطق_قرآن، از آدم ابوالبشر علیه‌السلام است و انتهای این تاریخ، #مهدویت است. همه نقطه عطف‌های تاریخ هم ظهور اولیای الهی و بندگان صالح خداوند است.

🔸اصول کلی #فلسفه_تاریخ_شیعه را می‌توان در موارد زیر خلاصه نمود:
#الف) عالم، مخلوق #خدای_متعال است و هستیِ همه موجودات، قائم به #خالقیت_خدای متعال و فیض حضرت حق است.
) خدا قیّوم، و ربِّ عالم است و هستی را #به‌سوی_تکامل پیش‌می‌برد.
) اگرچه اساس تکامل عالم از اراده خدای متعال نشأت می‌گیرد، اما اراده انسان نیز در آن حضور دارد؛ لذا #جریان_تکامل، یک جریان جبری محض نیست. انسان دارای فاعلیت و اراده است و مفهوم اراده و فاعلیت انسان به شکل حقیقی در توصیف تکامل انسان دخالت دارد. در این صورت تکامل انسان و تکامل تاریخ، محصول تقوم ربوبیت خدای متعال و اراده انسان است.
#ادامه_دارد...

🔹#منبع:
متولی امامی، سیدمحمد‌حسین. جستارهای نظری در باب تمدن اسلامی. قم، نشر معارف. چاپ 1394، ص 43و44.

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami
💠بسمِ‌الله‌ِ‌الرَّحمن‌الرَّحیم💠

🔻#پاورقی
🔻#تمدن_اسلامی‌
🔻#جستارهای_نظری

⭕️مفهوم‌شناسی تمدن در منظر فلسفه تاریخ(12)
#فلسفه_تاریخ_قرآن(2)

🔸[در شماره قبل، سه اصل از اصول کلی #فلسفه_تاریخ_شیعه خدمت مخاطبین محترم ارائه شد، در ادامه، باقی این اصول مورد مطالعه قرار می‌گیرد.]
) اراده فردی، اجتماعی و تاریخی انسان، سه سطح اراده تاثیرگذار در تاریخ بشر هستند.
) حرکت انسان یا به سمت نور است، یا به سمت ظلمت؛ براین اساس در عالم دو جریان عظیم پرستش و تولّی به ولایت نور و ولایت ظلمت وجود دارد که حاصل آن، تشکیل دو جریان عظیم تاریخی طاعت و عصیان یا همان جبهه حق و جبهه باطل است.
) دو جریان طاعت و عصیان نیز همواره اشتداد و تکامل می‌یابند و بر محور خود، #تمدن و #تاریخ نورانی و یا ظلمانی متناسب با خود را می‌سازند و دم‌به‌دم نیز آن‌را بهینه می‌کنند.
) موازنه قوا و عاقبت #جبهه_حق و باطل یکسان نیست و محور کل عالم خلقت، جبهه عبودیت است؛ به عبارت دیگر، اگر کشمکش این دو جبهه، بسیار طولانی و چند هزارساله باشد، اما #امداد_الهی و ظرفیت جبهه حق برای غلبه بر جبهه باطل بیش‌تر است؛ در نهایت نیز عبودیت جبهه حق، بر شیطنت جبهه باطل غلبه خواهد کرد و حرکت تاریخ، به سمت غلبه عبودیت پیش خواهد رفت.
#ادامه_دارد...

🔹#منبع:
متولی امامی، سیدمحمد‌حسین. جستارهای نظری در باب تمدن اسلامی. قم، نشر معارف. چاپ 1394، ص 44.

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami
💠بسمِ‌الله‌ِ‌الرَّحمن‌الرَّحیم💠

🔻#پاورقی
🔻#تمدن_اسلامی‌
🔻#جستارهای_نظری

⭕️مفهوم‌شناسی تمدن در منظر فلسفه تاریخ(13)
#فلسفه_تاریخ_قرآن(3)

🔸[با توجه به برشماری اصول کلی #فلسفه_تاریخ از منظر شیعه در شماره‌های قبل، باید اضافه کرد که] #قرآن_کریم، با ترسیم دو جبهه حق و باطل، #تقابل میان مؤمنان و مشرکان را برجسته می‌کند و #تضاد موجود در تاریخ را تقابل #اولیای_الهی و #اولیای_شیطان می‌داند. اما #ریشه_تقابل در تاریخ، آن‌گونه که مارکسیست‌ها می‌گوین، اختلاف طبقات اجتماعی و رقابت در کنترل روابط تولید نیست، بلکه ریشه تقابل در تاریخ میان جبهه حق و باطل، طاعت و عصیان است. #مؤمنین برای گسترش و توسعه بندگی خداوند با یکدیگر تعاون و همکاری دارند و کفار برای توسعه لذت و گسترش دنیاپرستی؛ بنابراین، منشأ درگیری‌ها، وجود دو جهت‌گیری تاریخی #حق و #باطل است.

🔸#قرآن_کریم تاریخ را به‌گونه دیگر توصیف می‌کند و قطعاً تمدنی در تناسب با همین توصیف را دنبال می‌کند. در #تقابل حق و باطل، هریک از این دو جبهه، به تولید علم و #جامعه‌سازی می‌پردازند و زمینه‌های رشد و یا طغیان را برای جوامع ایجاد می‌کنند. این‌جا دیگر سخن از تولید ابزار و تکامل زندگی اجتماعی و فرآیند تولید غذا و ثروت و وجود قشربندی اجتماعی نیست، این‌جا سخن از چگونگی اجتماعی شدن #بندگی و #عبودیت جمعی و بندگی دربرابر #خدا است. سخن از الگو گرفتن از #اولیای_الهی در سبک زندگی و زیست جمعی است.

🔹#منبع:
متولی امامی، سیدمحمد‌حسین. جستارهای نظری در باب تمدن اسلامی. قم، نشر معارف. چاپ 1394، ص 44و45.

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami
💠بسمِ‌الله‌ِ‌الرَّحمن‌الرَّحیم💠

🔻#پاورقی
🔻#تمدن_اسلامی‌
🔻#جستارهای_نظری

⭕️مفهوم‌شناسی تمدن در منظر فلسفه تاریخ(14)
#فلسفه_تاریخ_قرآن(4)

🔸هرچند در جبهه حق نیز تولید ثروت، روابط اقتصادی و علوم کاربردی وجود دارد، اما محوریت توصیف تاریخ، مطابق منطق قرآن، #رشد و #غیّ است. در #منطق_قرآن، اولیای الهی‌اند که تاریخ را مدیریت می‌کنند و تکامل تاریخ را آن‌ها رقم می‌زنند.شأن #ولی_الهی این است که اراده حق را تحقق عینی دهد. #اولیای_شیطان نیز به دنبال ایجاد موانع بندگی و تحقق عینی طغیان و نفسانیّت‌اند. بنابراین هریک تمدنی به‌خصوص را طلب می‌کنند.

🔸#هدف‌_گذاری قرآن برای جامعه اسلامی،توسعه و گسترش بندگی خداست، در همه شئون فردی و اجتماعی. این هدف، بدون تردید، زمینه حرکت اجتماعی خاصی خواهد شد که ذیل #ولایت_ولی_الهی و سیاست‌گذار او تحقق می‌یابد. اگر نگاه‌مان به تاریخ، این نگاه شد، درک خوبی از #انقلاب_اسلامی پیدا می‌کنیم؛ یعنی می‌فهمیم که #انقلاب_اسلامی در طول حرکت تاریخی جبهه حقاتفاق افتاده و ادامه تاریخ انبیاست و بر محور گسترش عبودیت حرکت می‌کند.

🔹#منبع:
متولی امامی، سیدمحمد‌حسین؛
جستارهای نظری در باب تمدن اسلامی،
قم، نشر معارف. چاپ 1394، ص 45.

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami
💠بسمِ‌الله‌ِ‌الرَّحمن‌الرَّحیم💠

🔻#پاورقی
🔻#تمدن_اسلامی‌
🔻#جستارهای_نظری

⭕️مفهوم‌شناسی تمدن در منظر فلسفه تاریخ(15)
#فلسفه_تاریخ_قرآن(5)

🔸وقتی درک درستی از تاریخ دین نداشته‌باشیم، تحلیل درستی از انقلاب اسلامی هم نخواهیم داشت. لذا اختلاف‌های بین #آمریکا و #ایران را در امور جزئی درکمی‌کنیم. #دولت‌هایی فکر می‌کردند ایران در مسأله‌های خُرد و اختلافات جزئی و سوءتفاهم‌های قابل اصلاح با آمریکا مبارزه می‌کند، تلقی می‌کردند که با دیپلماسی بهتر و خند‌های بیش‌تر به روی دشمن، اختلافات جهانی ایران و آمریکا حل می‌شود. در حالی که درک #فلسفه_تاریخ_قرآن، ما را رهنمون به تقابل جریان حق و باطل در طول تاریخ کرده است. هرچند دیپلماسی و گفت‌وگوی منطقی قابل قبول است و نباید #آرمان‌های_دینی را بدون توجه به واقعیت‌های جهان دنبال کرد، اما باید دانست که #اختلاف ایران و آمریکا ریشه در تقابل جبهه حق و باطل دارد و به میزان غنی‌سازی [در موضوع هسته‌ای] و محدوده‌ی زمانی آن تقلیل نمی‌یابد و با توافق‌های مقطعی هم قابل حل و فصل نیست. #اختلاف_اساسی بر سر تأسیس #تمدن_دینی در برابر #تمدن_مادی غرب است.

🔸کسی که سرنوشت تاریخ را در دست #اولیای_حق می‌بیند، می‌داند که خروج از #انقلاب_اسلامی، مساوی است با از بین رقتن زمینه‌های بندگی خدای متعال. اگر قرار است که خداوند در جامعه عبادت شود، تنها در همین بستر تاریخی و تنها در همین شرایط [اجتماعی و] سیاسی امکان دارد. پس #روحیه‌ی_جهادی به خودمان می‌گیریم و شب و روز برای #اصلاح و #تکامل نظام اسلامی و تسهیل حرکت جامعه به سوی #تمدن‌زایی_اسلامی تلاش می‌کنیم. ما نمی‌توانیم از هوای #انقلاب_اسلامی خارج شویم و دینی بمانیم. این را #درک_تاریخی به ما می‌دهد.

🔹#منبع:
متولی امامی، سیدمحمد‌حسین؛
جستارهای نظری در باب تمدن اسلامی،
قم، نشر معارف. چاپ 1394، ص 45 و 46.

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami
#پاورقی/جستارهای نظری در باب تمدن اسلامی(32)

🔻#تمدن_اسلامی‌
🔻#جستارهای_نظری

⭕️فصل دوم/منظومه مفاهیم و شبکه عناصر تمدنی(15)
✔️۱- دقت مفهومی به «تمدن» با پسوند «اسلامی»


🔸#هیدگر متفکررا صرفاً فیلسوف نمی‌داند، بلکه شاعران و هنرمندان را به تفکر نزدیک‌‌ترمی‌بیند. به‌جای فلسفه لفظ #اندیشیدن را می‌گذارد. شاعر را هم کسی نمی‌‌داند که نظم می‌سراید بلکه کسی که به #ندای_حقیقت گوش می‌دهد. حقیقت و وجودی که هیدگرازآن سخن می‌گوید، شاید عهد آدمی در عالم و وضع انسان در تاریخ باشد. عهدی که نسبتی با #حقیقت و موضعی در برابر وجود را بر ملاء می‌کند.

🔸حال پرسش اساسی این بحث ، توجه به مفهوم #تمدن_اسلامی است. در صورتی که تمدن را لفظی ترجمه شده از civilization بدانیم، بی‌شک این ترجمه و به کارگیری آن در بستر #فرهنگ_دینی اشتباه و از سر ساده انگاری خواهد بود. مفهوم (سیویلیزیشن)، لفظی است که در #پشتوانه‌های_معنایی خود، درکی از عالم و آدم و فهمی از #فلسفه_تاریخ را پنهان دارد.

🔸در این درک بنیادین، #هستی و #انسان در ابعاد کالبدی و ظاهری‌اش خلاصه می‌شوند و نسل آدمی، از جهش ژنتیکی و ظهور انسان نئاندرتال تا به امروز، یک #حرکت_تکاملی در ابعاد مادی و حیوانی بوده است. گرایش‌هایی که در میمون دیده می‌شود، در آدمی تکامل یافته و حیوانیت او، شدت گرفته است. برای همین است که #نیچه، انسان را «اَبَر حیوان» خطاب کرده است.

🔹#منبع:
متولی امامی، سیدمحمد‌حسین؛
جستارهای نظری در باب تمدن اسلامی،
قم، نشر معارف. چاپ 1394، ص 58 و 59

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami