Адзіная прыемная навіна — пачаліся зрухі па Троіцкай царквы ў Слоніме. Па аб'екце прызначаны навуковы кіраўнік і з Мінкультуры прапрацоўваецца прыняцце навукова-абгрунтаваных рашэнняў па замене купалоў.

Нагадаю, што ў 2012 годзе па Троіцкай царкве, якая з'яўляецца гісторыка-культурнай каштоўнасцю рэспубліканскага значэння (шыфр 412Г000496), было прынята рашэнне замяніць шатровы купал на бляшаны купал складанай цыбулепадобнай формы, пафарбаваны ў цёмна-зялёны колер, вяртанне якога было абгрунтавана фотаздымкамі пачатку XX ст. У 2015 годзе новы купал быў заменены на гіганцкі залаты купал-цыбуліну, таксама на залатыя цыбуліны былі заменены шлемападобныя купалы над бакавымі капліцамі - такім чынам было парушана аблічча помніка барока. Міністэрства культуры пацвердзіла незаконнасць гэтых дзеянняў і ў 2016 годзе склала ў раённы суд адміністрацыйны пратакол.

#слонім #рэстаўрацыя #антырэстаўрацыя #цэрквы

Змена аўтэнтычнага выгляду праваслаўных храмаў, якія маюць статус гісторыка-культурнай каштоўнасці, набывае ўсё больш шырокія маштабы. Практычна па кожнаму выпадку ідзе рэакцыя, як з боку грамадскіх аб'яднанняў, так і асобных грамадзян. Пішуцца лісты, парушальнікі перыядычна прыцягваюцца да адміністрацыйнай адказнасці, але сітуацыя не нармалізуецца. У сувязі з гэтым быў ініцыяваны адкрыты ліст да Патрыяршага экзарха ўсёй Беларусі Паўла, які падпісалі кіраўнікі і прадстаўнікі грамадскіх аб'яднанняў, якія згодна сваёй статутнай дзейнасці займаюцца аховай гісторыка-культурнай спадчыны, і прадстаўнікі творчай і навуковай інтэлегенцыі.

На фота: #Валавель, #Слонім, #НоваяПапіна, #Бездзеж, #НовыСвержань
#цэрквы #антырэстаўрацыя

У слонімскім Альбярціне адну ўродскую цыбуліну на міжваеннай царкве Афанасія Брэсцкага замянілі на іншую ўродскую, але ўжо залатую.

#антырэстаўрацыя #Слонім #Альбярцін #цэрквы

Зацвержаны праекты зон аховы сядзібы Пуслоўскіх «Альбярцін» у Слоніме і будынка ешывы ў Валожыне. Што цікавага?

У Альбярціне звяртае на сябе ўвагу прызнанне гістарычна каштоўнымі кампанентамі не толькі скульптур львоў (дзіўна, што яны не лічацца часткай палаца), але і гістарычнага брукаванага і галечнага пакрыцця дарог на тэрыторыі сядзібы, а таксама, да здзіўлення, Слонімская ГЭС пачатку XIX - XX стагоддзя.

Што тычыцца ешывы, то тут ахоўныя зоны выходзяць далёка за гэта невялікі будынак ўглыбіні квартала. Гістарычна каштоўнай забудовай прызнаны як ўвесь фронт забудовы квартала, які выходзіць на галоўную плошчу горада, так і стары мост, жыдоўскія могілкі і бутавая агарожа могілак, размешчаныя зусім з іншага канца — іхні знос ці правядзенне работ без захавання і аднаўлення гістарычнага аблічча забаронены.

#ахова #Валожын #Альбярцін #Слонім #сядзібы #яўрэйскаяспадчына

У 2024 годзе плануюць дадаць у Дзяржаўны спіс гісторыка-культурных каштоўнасцяў шэраг новых аб'ектаў.

У Гомельскай вобласці:
* руіны царквы ў вёсцы Свержань Рагачоўскага раёна.
* Месца былога замка Сапегаў у вёсцы Антонаў Нараўлянскага раёна. (Першы раз чую пра такі!)
У Гродзенскай вобласці:
* Будынак Гродзенскага абласнога драматычнага тэатра. Нарэшце ўзяліся за савецкі мадэрнізм.
* Гістарычная частка Слоніма
У Магілёўскай вобласці:
* Новаствораны гістарычны цэнтр Бабруйска, у якім сёння 58 аб'ектаў, дапоўняць яшчэ 15 будынкамі.

У Віцебскай вобласці:
* Касцёл Найсвяцейшай Дзевы Марыі ў Параф'янаве Докшыцкага раёна, пабудаваны ў пачатку XX стагоддзя ў стылі неабарока. Гэта брат-блізнюк касцёла ў Лынтупах, які атрымаў нарэшце ахоўны статус летась.
* Касцёл Нараджэння Найсвяцейшай Дзевы Марыі 1824 года ў неараманскім стылі ў Браславе.

У Мінску:
* Дом па праспекце Незалежнасці, 27А. Адзіны будынак, які застаўся ад Юр'еўскай вуліцы

Такім чынам у аўтсайдарах пакуль застаюцца Брэсцкая і Мінская вобласці. А яшчэ зноў ніводнага драўлянага будынка ці помніка манументальнага мастацтва. Але добра, што ў першай палове года ёсць нейкі план, запас аб'ектаў на год. Можа да канца года яшчэ якія помнікі падцягнуцца. Нагадаю, што падрыхтаваць прапанову на наданне ахоўнага статусу можа кожны, хоць гэта і складана.

#ахова #Антонаў #Браслаў #Параф'янава #Свержань #Бабруйск #Слонім #Мінск #Гродна

Гэта не толькі на ўсходзе так калгасяць тое, што можна і трэба было па заканадаўстве аднавіць нармальна, паводле навукі.

Вось брама кляштара бернадзінак у Слоніме. Быццам бы падобна, калі ідзеш па іншым баку і не прыглядаешся. Як толькі бярэш стары фотаздымак, то разумееш якую садамію тут нагарадзілі. Але не разумееш навошта. Лепш шчыры навабуд, чым бяздарная імітацыя.

Адразу кідаецца ў вочы тое, што прапорцыі не тыя: падрос і звузіўся праём аркі. Над аркай з'явілася нейкая бэлька, але знікла замковая раскрапоўка. Усе тонкапрафіляваныя карнізы і паясочкі сталі проста прамавугольнымі ступенькамі ў таўчыню цагліны. Валюты спачатку пабудавалі, пасля зразумелі, што не той формы, і завіток пусцілі не па контуры. Уверсе праёмы былі лучковымі, а сталі цыркульнымі. Пра каромыслападобны паясок, які агінаў верхні праём таксама нічога добрага не скажаш - проста так нейкі згладжаны "домік".

То бок абсалютна кожная дэталь і прапорцыя ў гэтай браме (як і ў браме ў Магілёве) не адпавядае гістарычным. Каб спраектаваць такое трэба вельмі пастарацца на зло. Або будаваць без праекта, што больш верагодна.

Ініцыятыўны і самаўпэўнены ксёндз/поп у багатай парафіі - заўсёды смерць для помніка.

Мы не такі багаты народ, каб аднаўляць нашу спадчыну так дрэнна, што пасля трэба будзе пераробліваць усё з нуля. Рабі пільна – і тут будзе Вільня

#Слонім #касцёлы #антырэстаўрацыя