ﮔﺮ ﺯ ﺧﯿﺎﻝ ﭼﻬﺮﻩ ﺍﺕ
ﻋﮑس ﻓﺘﺪ
به جاﻡ می

ﻣﺴﺘﯽ ﭼﺸﻢ ﻣﺴﺖ ﺗﻮ
ﻣﺴﺖ ﮐﻨﺪ
ﭘﯿﺎﻟﻪ ﺭﺍ...


#نظامی_گنجوی🌹

بیست و یکم اسفند ماه ، سال روز بزرگداشت نظامی_گنجوی ، شاعر بزرگ ایران زمین را گرامی می داریم.

جمال‌الدین ابومحمّد الیاس بن یوسف بن زکی بن مؤیَّد، متخلص به نظامی و نامور حکیم نظامی (زادهٔ ۵۳۵ هـ. ق در گنجه– درگذشتهٔ ۶۰۷–۶۱۲ هـ. ق) شاعر و داستان‌سرای ایرانی و پارسی‌گوی حوزهٔ تمدن ایرانی در سده ششم هجری (دوازدهم میلادی)، که به‌عنوان پیشوای داستان‌سرایی در ادب پارسی شناخته شده‌است.آرامگاه حکیم نظامی، در حاشیه غربی شهرگنجه (جمهوری آذربایجان فعلی)قرار دارد.🌹

سه‌شنبه 21 اسفند 1397
12 مارس 2019

🌀دوازدهم مارس #روز_جهانی_مبارزه_با_سانسور_در_اینترنت نام‌گذاری شده است. این روز برای گرامی‌داشت و ترویج اینترنت آزاد، حق دسترسی آزاد شهروندان به اینترنت و مبارزه با سانسور اینترنتی است. با این‌همه در برخی از کشور‌های جهان به ‌خصوص ایران شهروندان از این حق قانونی و شهروندی خود محروم هستند.

🌀 جمال‌الدین ابومحمّد الیاس بن یوسف بن زکی بن مؤیَّد، متخلص به #نظامی (زاده ۵۳۵ هـ. ق – درگذشته ۶۰۷–۶۱۲ هـ. ق) شاعر و داستان‌سرای ایرانی در قرن ششم هجری، به‌عنوان پیشوای داستان‌سرایی در ادب فارسی شناخته شده‌است. نظامی در زمره گویندگان توانای شعر فارسی است، که نه‌تنها دارای روش و سبکی جداگانه است، بلکه تأثیر شیوه او بر شعر فارسی نیز در شاعرانِ پس از او آشکارا پیداست. اثر معروف و شاهکار بی‌مانند نظامی، خمسه یا پنج گنج است. روز ۲۱ اسفند در تقویم رسمی ایران #روز_بزرگداشت_نظامی_گنجوی است.

🌀#ادوارد_آلبی (Edward Albee) (زاده ۱۲ مارس ۱۹۲۸-درگذشته ۱۶ سپتامبر ۲۰۱۶) نمایشنامه‌نویس شهیر آمریکایی و برنده ۳ جایزه پولیتزر بود. وی را که بیشتر به خاطر نگارش «چه کسی از ویرجینیا وولف می‌ترسد؟»، «داستان باغ وحش» و «رویای آمریکایی» معروف است، وجدان بیدار آمریکا می‌نامیدند. نمایشنامه معروف «چه کسی از ویرجینیا وولف می‌ترسد؟» سوای اهمیتش در عرصه نمایش و سینما، به عنوان یک متن مرجع در دروس روانشناسی و علوم ارتباطات دانشگاه‌های جهان مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرد. این کتاب توسط #نشر_مروارید با ترجمه‌ی #سیامک_گلشیری منتشر شده است.

🌀#جک_کرواک (Jack Kerouac) (زاده 12 مارس 1922 ـ درگذشته 21 اکتبر 1969) رمان‌نویس و شاعر آمریکایی فرانسوی‌تبار بود. کرواک به خاطر فی‌البداهه‌نویسی‌اش شهرت بسیاری یافته بود. از آثار معروف وی می‌توان به اثر «در جاده» اشاره کرد که بر پایه آن فیلمی در سال ۲۰۱۲ توسط #والتر_سالس ساخته شد. این اثر با همین نام توسط #نشر_کوله_پشتی و با نام «در راه» توسط #نشر_چشمه منتشر شده است. «مگی کسیدی»، «دور از بودا» و «ولگردهای دارما» از دیگر آثار منتشر شده وی در ایران هستند.
🎬 On the Road (2012)

🌀#ویرجینیا_همیلتون (Virginia Hamilton) (زاده ۱۲ مارس ۱۹۳۶ - درگذشته ۱۹ فوریه ۲۰۰۲) نویسنده آمریکایی ادبیات کودکان بود. وی در سال 1992 برنده جایزه هانس کریستیان آندرسن شد. همیلتون آثار متعددی مانند «انسان‌ها می‌توانند پرواز كنند»، « عشق سفيد»، «پسر عمو»، «دختر پيچيده»، «زمان از دست رفته» و «خانه آقای دایز دریر» را نوشته که از این میان کتاب «خانه آقای دایز دریر» توسط #نشر_قدیانی با ترجمه #ژاله_نوینی منتشر شده است. #نشر_هرمس هم از ا ین نویسنده «قصه‌های عامیانه سیاهپوستان امریکا» را منتشر کرده است.

🌀#کارل_هایسن (Carl Hiaasen) (زاده ۱۲ مارس ۱۹۵۳) رمان‌نویس، مقاله‌نویس و روزنامه‌نگار آمریکایی است. داستان‌های وی اغلب دارای تم محیط‌ زیستی هستند و به مسائل و مشکلات اجتماعی نوجوانان می‌پردازند. از آثار وی می‌توان «جغد بهتر است یا پن کیک؟» را نام برد که توسط #نشر_قطره با ترجمه‌ی #پروین_جلوه_نژاد منتشر شده است.

🌀#گابریله_دانونزیو (Gabriele D'Annunzio) (زاده ۱۲ مارس ۱۸۶۳ ـ درگذشته ۱ مارس ۱۹۳۸) شاعر، نویسنده و نمایش‌نامه‌نویس مشهور ایتالیایی قرن بیستم بود. از آثار وی می‌توان به «فرزند هوس»، «جووانی اپیسکوپو»، «پیروزی بر مرگ»، «دختر جورجیو» و «شهر مرده» اشاره کرد. کتاب «جووانی اپیسکوپو» با نام «تو سری خور» توسط #بهمن_فرزانه به فارسی برگردان شده است.

🌀#جرج_بارکلی (George Berkeley) (زاده 12 مارس 1685 ـ درگذشته 14 ژانویه 1753) فیلسوف و کشیش ایرلندی بود که توسط بسیاری از فلاسفهٔ امروزی از فیلسوفان ایدئالیست مدرن محسوب می‌شود. از آثار وی «نظریه ای تازه در باب ابصار» توسط #بابک_ارزانی به فارسی برگردان شده‌اند. همچنین کتابی با نام «سهروردی، بارکلی و هستی به مثابه حضور» درباره‌ی اندیشه وی توسط #محسن_اکبری نوشته شده است.

🌀#آندره_کنت_اسپونویل (André Comte-Sponville) (زاده ۱۲ مارس ۱۹۵۲) فیلسوف و نویسنده فرانسوی است. کتاب «رساله‌ای کوچک در باب فضیلت‌های بزرگ» مشهورترین اثر وی است که در ایران با ترجمه #مرتضی_کلانتریان توسط #نشر_آگاه منتشر شده. #نشر_علم هم از وی کتاب دیگری با نام «فلسفه» منتشر کرده است.

🌀#دیو_اگرز (Dave Eggers) (زاده ۱۲ مارس ۱۹۷۰) نویسنده، ویراستار و فیلم‌نامه‌نویس آمریکایی است. وی برنده جوایزی همچون جایزه مدیسی و جایزه ایمپک دوبلین شده است. از آثار ترجمه شده وی به فارسی می‌توان «هولوگرامی برای شاه»، «چطور گرسنه هستیم»، «دایره»، «زیتون» و «جیغ اساساً کارساز است» را نام برد.

@parnian_khyial

‍ ۲۸ اردیبهشت بزرگداشت
#خیام_نیشابوری
(زاده اردیبهشت ۴۲۷ در نیشابور
درگذشتهٔ ۱۲ آذر ۵۱۰ در نیشابور)
همه‌چیزدان، فیلسوف، ریاضی‌دان، ستاره‌شناس و رباعی‌سرای ایرانی در دورهٔ سلجوقی است.

گرچه پایگاه علمی خیام برتر از جایگاه ادبی اوست و لقبش «حجّةالحق» بوده‌است، ولی آوازهٔ وی بیشتر با انگیزه نگارش رباعیآتش است که شهرت جهانی دارد. افزون بر آن‌که رباعیات خیام را به بیشترِ زبان‌های زنده برگردان نموده‌اند، ادوارد فیتزجرالد رباعیات او را به زبان انگلیسی برگردانده است که مایهٔ شهرت بیشتر وی در مغرب زمین شده‌است.

خیام زندگی‌اش را به عنوان ریاضیدان و فیلسوفی شهیر سپری کرد، در حالی‌که هم دوره‌هایش از رباعیاتی که امروز مایه شهرت و افتخار او هستند بی‌خبر بودند.هم دوره‌های خیام نظیر #نظامی_عروضی یا #ابوالحسن_بیهقی از شاعری خیام یادی نکرده‌اند.

#صادق_هدایت در این باره می‌گوید:
«گویا ترانه‌های خیام در زمان زیستنش به دلیل خشک مغزی مردم پنهان بوده و دسته‌بندی نشده و تنها بین یکدسته از دوستان همرنگ و صمیمی او شهرت داشته یا در حاشیه‌ی جنگ‌ها و کتب اشخاص باذوق به گونه ای قلم‌انداز چند رباعی از او ضبط شده، و پس از مرگش منتشر گردیده‌».

تا پیش از تصحیحات علمی مجموعه‌هایی که با نام رباعیات خیام وجود داشت؛ مجموعه‌هایی مغشوش از آرای متناقض و افکار متضاد بود به طوری که به قول صادق هدایت «اگر یک نفر صد سال عمر کرده باشد و روزی دو مرتبه کیش و مسلک و عقیده‌ی خود را عوض کرده باشد قادر به گفتن چنین افکاری نخواهد بود.».

بی‌مبالاتی نسخه‌نویسان و اشتباه کاتبان همیشه در بررسی نسخه‌های خطی دیده می‌شود. اما در مورد خیام گاه اشعارش را به‌عمد تغییر داده‌اند تا آن را به مسلک تصوف نزدیک کنند.

صادق هدایت حتی می‌گوید یک علت مغشوش بودن رباعیات خیام این است که هر کس می‌خوارگی کرده‌است و رباعی‌ای گفته است از ترس تکفیر آن را به خیام نسبت داده‌است.

مشکل دیگری که وجود دارد این است که بسیاری به پیروی و تقلید از خیام رباعی سروده‌اند و رباعی ایشان بعدها در شمار رباعیات خیام آمده‌است.

نخستین تصحیح معتبر رباعیات خیام به دست #صادق_هدایت انجام گرفت. وی از نوجوانی دلبسته‌ی خیام بود تدوینی از رباعیات خیام صورت داده بود.

بعدها در سال ۱۳۱۳ هجری خورشیدی آن را مفصل‌تر و علمی‌تر و با مقدمه‌ای طولانی با نام ترانه‌های خیام به چاپ رسانید.

تصحیح معتبر بعدی به دست #محمدعلی_فروغی در سال ۱۳۲۰ به انجام رسید.

لازم است ذکر شود که اروپاییان نظیر #ژوکوفسکی، #فردریش_روزن و #کریستنسن دست به تصحیح رباعیات زده بودند اما منتقدان بعدی شیوه‌ی تصحیح و حاصل کار ایشان را چندان معتبر ندانسته‌اند.

#احمد_شاملو روایتی از ۱۲۵ رباعی خیام در کتابی به نام #ترانه‌ها روایت: احمد شاملو ارائه داده‌است.

✍🌺پیامبر شعر
بر شانه های دفتر سنگینی می کرد
تا پیام بگذارد
بوسه شد، بر لبان سرخ واژه ای
نامت خیس بوسه می خندید
و می بست دفتر را
تا طعم تازه اش نپرد
#بینا(ایرج)

✍🌺چه حوصله ای دارد شعر
دریا را در چشمی می ریزد
اقیانوسی را شنا می کند
وآرام از پیراهنی می گذرد
ودر فرمان دارد
باد ،درخت ،شب خیال ورویا را
واین همه را تا بگوید :
«دوستت دارم»

#بینا(ایرج)


✔️🌺درود ظهرتان دل انگیزتان بر مدار شادی وروشنی روزتان سرشار از مهر و سربلندی

✍🌺غبار غم بشویید از دهان شب که فروردین
به دامانش عبیر از باغ می آرد نگار از دشت
#بینا(ایرج)

✍🌺ز چینی به‌جز چین ابرو مخواه
ندارند پیمانِ مردم نگاه
سخن راست گفتند پیشینیان
که عهد و وفا نیست در چینیان
همه تنگ‌چشمی پسندیده‌اند
فراخی به چشم کسان دیده‌اند

#نظامی
اسکندرنامه
✔️پاندمی را به خانه نبریم پروتکلهای بهداشتی را رعایت کنیم

خمیده پشت از آن دارند پیرانِ جهاندیده
که اندر خاک می جویند ایام جوانی را

#نظامی

با یاد یارِ شاطرِ فرهنگِ ایران


▪️وطن ما، به یک معنی، سرزمینی‌ست پر از صحراهای فراخ و کوه‌های بلند و رودها و دریاچه‌هایی که در درازای زمان بارها زیر پای مهاجمان مختلف کوفته شده و باز به ‌پا خاسته. ولی ما وطن دیگری هم داریم که در ذهنمان جای دارد. وطنی که #رودکی در آن چنگ می‌نواخت و #فردوسی از خِرَد و دلاوری‌های قهرمانان سخن می‌گفت، و #خیام سرگردانی انسان را بازمی‌نمایاند و #ابوسعید و #نظامی و #سعدی و #مولوی و #حافظ، با استادی حیرت‌انگیز، از ظرایف روان انسان، بیش از همه عشق، سخن می‌گفتند. این وطن را می‌توان از گزند حوادث در امان داشت. وطن من این وطن است.

مرحوم استاد دکتر احسان یارشاطر
▪️بنیان‌گذار و سرویراستار دانشنامهٔ ایرانیکا، بزرگ‌ترین و جامع‌ترین پروژهٔ بین‌المللی ایران‌شناختی، بنیان‌گذار مرکز مطالعات ایران‌شناسی، و استاد بازنشستهٔ مطالعات ایرانی در دانشگاه کلمبیا نیویورک
۱۴فروردین ۱۲۹۹ همدان۰

۱۱ شهریور ۱۳۹۷ کالیفرنیا

.


نیست مبارک ستم انگیختن
آب خود و خون کسان ریختن

داد کن، از همت مردم بترس
نیمشب از تیر تَظَلُّم بترس

دادگری شرط جهانداری است
شرط جهان بین، که ستمکاری است

هر که در این خانه شبی داد کرد
خانهٔ فردای خود آباد کرد

#نظامی_گنجوی          🌾🦏🕊
📒   خمسه ، مخزن‌الاسرار

به بهانه بیست و یکم اسفند ماه ، روز بزرگداشت حکیم و شاعر بزرگ ایرانی ، نظامی گنجوی

.

غمین باد انکه او شادت نخواهد
خراب آن کس که آبادت نخواهد

👤 #نظامی_گنجوی

°

نخستین بار گفتش: از کجایی؟
بگفت: از دارِ مُلکِ آشنایی

بگفت: آنجا به صنعت در چه کوشند؟
بگفت: اَندُه خرند و جان فروشند!

بگفتا: جان‌فروشی در ادب نیست
بگفت: از عشقبازان این عجب نیست

بگفت: از دل شدی عاشق بدین‌سان؟
بگفت: از دل تو می‌گویی؛ من از جان

بگفتا: عشق شیرین بر تو چون است؟
بگفت: از جان شیرینم فزون است

بگفتا: هر شبَش بینی چو مهتاب؟
بگفت: آری، چو خواب آید؛ کجا خواب؟

بگفتا: دل ز مِهرش کی کنی پاک
بگفت: آنگه که باشم خفته در خاک

#نظامی
#خسرو_و_شیرین
#مناظره_خسرو_و_فرهاد