پرنیان خیال (ادبی اجتماعی)
300 subscribers
31.9K photos
10.7K videos
7.34K files
8.92K links
پرنیان خیال با مطالب ادبی ،شعر،مقاله ،کتاب ومتنهای اجتماعی تاریخی تلاش برای گسترش فرهنگ کتاب خوانی دارد.
Download Telegram
#تقویم تاریخ

امروز جمعه، ۲۹ اردیبهشت، ۱۹ می

▫️ روز برگزاری دوازدهمین دور انتخابات ریاست جمهوری ایران

▫️ تاسیس فرهنگستان ایران به ریاست #محمدعلی_فروغی(ملقب به #ذکاءالملک)


زادروز

#مالکوم_ایکس(۱۹۶۵-۱۹۲۵)
فعال سیاه‌پوست مسلمان و مدافع حقوق سیاه‌پوستان آمریکایی‌. وی به دلیل مبارزاتش علیه تبعیض‌نژادی و همچنین زندگی پرماجرا و پر فراز و نشیبش مشهور است. مالکوم ایکس بالاخره به‌دست شماری از سیاهپوستان تطمیع شده توسط کِلان‌های زیرزمینی به شکلی دلخراش ترور شد.

#محمد_مصدق (۱۳۴۵-۱۲۶۱)
حقوقدان، متفکر، سخن‌دان و مرد سیاسی عالی‌مقام ایران در دوران معاصر است. با نگاهی کوتاه به زندگی مصدق درمی‌یابیم که او یک چهره سیاسی و مبارز بود که تمام پست‌ها و مشاغل حساس کشور را یکی یکی تجربه کرد: وزارت مالیه، عدلیه، والیگری (استانداری)، وزارت خارجه، نمایندگی مجلس، نخست وزیری و سرانجام رهبری نهضت #ملی_شدن_صنعت_نفت_ایران.

در دوره چهاردهم مجلس هم‌زمان با سقوط رضاشاه، مصدق طرحی قانونی را به تصویب رساند که دولت از مذاکره در مورد امتیاز نفت تا زمانی که نیروهای خارجی در ایران هستند منع می‌شد. در سال ۱۳۲۸ او اقدام به پایه‌گذاری جبهه ملی ایران کرد و پس از ترور رزم‌آرا (نخست‌وزیر)، طرح ملی‌شدن صنعت نفت به رهبری دکتر مصدق در مجلس تصویب و او نخست وزیر شد. در کودتای ۲۵ مرداد ۱۳۳۲، شاه که از افول قدرت خود و اختیارات گسترده قانونی دولت مصدق در هراس بود، فرمان عزل او را امضا کرد. و بالاخره در روز ۲۸ مرداد سال ۱۳۳۲ دولت مصدق پس از گذراندن چند روز پرالتهاب و طوفانی و با دخالت سازمان‌های خارجی که با تطمیع اوباش و عوام، طرفداران دولت را به خانه‌هایشان رانده بودند، سقوط کرد. مصدق پس از کودتای ۲۸ مرداد در دادگاه نظامی محاکمه شد و دادگاه وی را به ۳ سال زندان محکوم کرد. پس از آن دکتر مصدق به ملک خود در احمد آباد منتقل و تا پایان عمر تحت نظارت شدید و حصر خانگی قرار گرفت. مصدق وصیت کرده بود او را کنار شهدای ۳۰ تیر در ابن بابویه دفن کنند، ولی با مخالفت شاه او در یکی از اتاق‌های منزلش، به خاک سپرده شد. روزشمار وقایع و زندگی پرحادثه این مرد بزرگ سیاسی را -که بسیار هم عبرت آموز است- می‌توانید در کتاب "بهار مصدق" بخوانید...

#منصور_برمکی (۱۳۸۶-۱۳۱۹)
شاعر و صاحب آثاری چون: "گريه‌های ساحلی"، "فصل بروز خشم"، "ريشه‌های ريخته" و "دهان بي‌شكل پنهان".

#جعفر_مدرس_صادقی (۱۳۳۳)
نویسنده، مترجم و ویراستار. او کارش را با گزارش‌نویسی در روزنامه اطلاعات شروع کرد و با انتشار رمان "گاوخونی" به شهرت رسید که بهروز افخمی نیز سال ١٣٨٣ فیلمی بر اساس آن ساخته است. رمان‌ دیگر او "کله‌ی اسب" نیز به انگلیسی ترجمه شده است. نثر وی گزارشی و داستان‌هایش شخصیت محور هستند. او همواره در آثارش با ارجاعاتی نوستالژیک به دوران کودکی نقب می‌زند.


● وداع با

#ناتانیل_هاثورن (۱۸۰۴ - ۱۸۶۴)
نویسنده رمانتیسیسم آمریکایی. سبکی ظریف و ساده دارد و می‌تواند زبان را به بیان اندیشه‌هایش وادار کند. یکی از موضوعات مورد علاقه‌اش معصیت و توبه و کفاره است که از مسائل مورد توجه پیوریتَنیسم (فرقه‌ی مذهبی پیرو خلوص روحانی و مخالف اشرافیت کلیسا) نیز شمرده می‌شود. از وی سه اثر به فارسی ترجمه شده است:
"داغ ننگ اولین" با ترجمه #سیمین_دانشور، "صورت سنگی بزرگ" و "ویکفیلد".
برگ نوشته ای از کتاب خاطرات زنده یاد محمدعلی فروغی.

حدود ۱۶۰ سال پیش ملک التجار روسیه یک دست چای خوری برای امیر کبیر تحفه فرستاد.
امیر اندیشید که آیا صنعت گران زبردست ایرانی می توانند نظیرش را بسازند؟
سالها بعد در ایام نوروز جمعی در باغ چهل ستون اصفهان به تفریح نشسته بودند در این بین گدایی پیش آمد و درخواست کمک نمود و گفت:
من واقعا گدا نیستم سرگذشتی دارم اگر حوصله ی شنیدن دارید برایتان تعریف کنم.

او گفت: در زمان صدارت امیر کبیر یک روز حاکم اصفهان صنعت گران شهر را احضار کرد. گفت آیا میتوانید کسی را که در میان شما از همه استادتر است معرفی کنید.
صنعتگران مرا معرفی کردند.
حاکم گفت: امیرکبیر برای انجام کار مهمی تو را به تهران خواسته است و من در تهران به حضور امیر رسیدم. سماوری نزد امیر بود او سماور را آب و آتش نمود و تمام اجزاء سماور را بیانکرد و گفت: میتوانی سماوری مانند این بسازی؟
من تا آن زمان سماور ندیده بودم جلو رفتم و پس از ملاحظه گفتم بله می توانم.
امیر گفت این سماور را ببر، مانندش را بساز و بیاور.
من سماور را برداشتم مشغول شدم پس از اتمام کار سماور ساخته شده را نزد امیر بردم و مورد پسند واقع شد. امیر پرسید این سماور با مزد و مصالح به چه قیمت تمام شده است؟ من عرض کردم روی هم رفته ۱۵ ریال. امیر دستور داد تا امتیاز نامه ای برای من بنویسند که فن سماور سازی به طور کلی برای مدت ۱۶ سال منحصر به من باشد و بهای فروش هر سماور را ۲۵ ریال تعکیین کرد.
پس از صدور این فرمان گفت به حاکم اصفهان دستور دادم که وسایل کارت را از هر جهت فراهم نماید.

در بازگشت به اصفهان بسرعت مشغول کار شده و چند نفر را نیز استخدام کردم و مجموعا مبلغ۲۰۰ تومان خرج شد. اما هنوز مشغول کار نشده بودم که از طرف حکومت به دنبال من آمدند من را همچون دزدان نزد حاکم بردند.
تا چشم حاکم به من افتاد با خشونت گفت: میرزا تقی خان امیر کبیر از صدارت خلع شده و دیگر کاره ای نیست. تو باید هر چه زودتر مبلغ ۲۰۰ تومان را به خزانه ی دولت برگردانی.

در آن هنگام من پولی نداشتم پس دستور مصادره اموال من صادر شد. با این وجود بیش از ۱۷۰ تومان فراهم نشد. برای ۳۰ تومان دیگر مرا سر بازار برده و در انظار مردم چوب زدند تا اینکه مردم ترحم کرده و سکه های پول را به سوی من که مشغول چوب خوردن بودم پرتاب کردند. سرانجام آن ۳۰ تومان هم پرداخت شد. اما به خاطر آن چوبها و صدمات چشم هایم تقریبا نابینا شده و دیگر نمیتوانم به کارگری مشغول شوم از این رو به گدایی افتادم....

این حکایت دویست ساله ماست که با تغییر اشخاص و حاکمان کل زیر ساخت هایمان را شخم میزنیم !!!

#محمدعلی_فروغی.

یک‌شنبه 11 فروردین 1398
31 مارس 2019

📌 نیکلای واسیلیِویچ گوگول یا #نیکلای_گوگول (Nikolai Gogol) (زاده ۳۱ مارس ۱۸۰۹ - درگذشته ۴ مارس ۱۸۵۲) نویسنده روسی بود. گوگول بنیان‌گذار سبک رئالیسم انتقادی در ادبیات روسی و یکی از بزرگترین طنزپردازان جهان است. از وی آثار بسیاری به فارسی برگردان شده است که از آن میان می‌توان به «نفوس مرده»، «پرتره»، «شنل»، «کالسکه»، «دماغ» و «یادداشتهای یک دیوانه» اشاره کرد.

📌#ادوارد_فیتز_جرالد (Edward FitzGerald) (زاده ۳۱ مارس ۱۸۰۹ - درگذشته ۱۴ ژوئن ۱۸۸۳) نویسنده‌ انگلیسی بود که بیشتر به‌خاطر خلق نخستین و معروف‌ترین ترجمه‌ی #رباعیات_خیام به زبان انگلیسی شناخته می‌شود. وی درباره این اثر می‌گوید: «شک دارم که جز ترجمه‌ای بس یک‌سویه از عمر خیام به دست داده‌باشم؛ لیکن آنچه من انجام می‌دهم فقط به‌صورت حبابی در سطح آب پدید می‌آید و می‌شکند».

📌#اکتاویو_پاز (Octavio Paz)‏ (زاده ۳۱ مارس ۱۹۱۴ – درگذشته ۱۹ آوریل ۱۹۹۸) شاعر، نویسنده، دیپلمات و منتقد مکزیکی است. او در سال ۱۹۹۰ برنده جایزه #نوبل ادبیات شد. گزیده‌ای از اشعار وی با نام‌های «دیالکتیک تنهایی »، «طرحی از سایه‌ها»، «سراشیب شرق»، «به من گوش سپار چنان که به باران»، «دسته گل آبی» و «آزادی» در ایران منتشر شده است.

📌#جان_فاولز (John Fowles) (زاده ۳۱ مارس ۱۹۲۶ ـ درگذشته ۵ نوامبر ۲۰۰۵) رمان‌نویس بریتانیایی بود. از میان آثار این نویسنده، کتاب «مجوس» توسط #نشر_چشمه و کتاب «برج عاج» توسط #نشر_کتاب_پنجره منتشر شده است. #پیمان_خاکسار مترجم کتاب «مجوس» درباره عنوان کتاب می‌گوید: «مجوس از واژه «مُغ» به معنی روحانیون زرتشتی ریشه می‌گیرد. اعراب به مغ‌ها، مجوس می‌گفتند. الان هم داعشی‌ها ما فارس‌ها را با لفظ مجوس می‌خوانند. معرّب این واژه وارد انگلیسی شده و به شکل همان Majus درآمده که البته لغت کم‌کاربردی در زبان انگلیسی و به معنی «جادوگر» است.»

📌#رنه_دکارت (René Descartes) (زادهٔ ۳۱ مارس ۱۵۹۶ ـ درگذشتهٔ ۱۱ فوریهٔ ۱۶۵۰) ریاضی‌دان، فیلسوف و نویسنده فرانسوی معروف عصر رنسانس بود. از آثار منتشر شده وی در ایران می‌توان «گفتار در روش درست به‌کاربردن عقل» ترجمه‌ی #محمدعلی_فروغی، «قواعد هدایت فکر» ترجمه #منوچهر_صانعی و «اعتراضات و پاسخ‌ها» ترجمه‌ی #علی_افضلی را نام برد.

📌 #اندرو_مارول (Andrew Marvell) (زاده ۳۱ مارس ۱۶۲۱ – درگذشته ۱۶ اگوست ۱۶۷۸) شاعر متافیزیکی و سیاست‌مدار بریتانیایی بود. مارول در طول زندگی‌اش فقط به عنوان نویسندهٔ قطعات طنز و فکاهی به نظم و نثر اندک شهرتی داشت و سروده‌های جدی او تنها پس از مرگش به چاپ رسید و اکنون در زمرهٔ مهمترین سرایندگان سبک متافیزیکال قرار می‌گیرد. شعر «به معشوق شرم‌رویش» از بهترین سروده‌های وی محسوب می‌شود.

📌فلیس لئوناردو بوسکالیا یا #لئو_بوسکالیا (Felice Leonardo Buscaglia) (زاده ۳۱ مارس ۱۹۲۴ ـ درگذشته ۱۱ ژوئن ۱۹۹۸) استاد دانشگاه، نویسنده و سخنران آمریکایی‌ بود. کتاب‌های او در زمره آثار پرفروش زمان خود در آمریکا قرار گرفتند. از بوسکالیا آثار بسیاری به فارسی برگردان شده است که از این میان می‌توان «در تکاپوی انسانیت»، «بیا دریا شویم» و «زندگی، عشق و دیگر هیچ» را نام برد.

📌#آلبرت_حورانی (Albert Hourani) (زاده ۳۱ مارس ۱۹۱۵ - درگذشته ۱۷ ژانویه ۱۹۹۳) تاریخ‌نگار و نویسنده انگلیسی-لبنانی در زمینه خاورمیانه بود. مشهورترین اثر وی کتاب «تاریخ مردمان عرب» دربارهٔ گذشتهٔ مردم عرب از آغاز پدیداری اسلام تا سدهٔ ۲۰ میلادی است. #نشر_امیرکبیر این کتاب را با ترجمه‌ی #فرید_جواهرکلام منتشر کرده است.

📌#نیکیتا_استانسکو (Nichita Stănescu) (زاده ۳۱ مارس ۱۹۳۳ – درگذشته ۱۳ دسامبر ۱۹۸۳) شاعر و نویسندهٔ اهل رومانی بود. او از مهم‌ترین پایه‌گذاران شعر پست‌مدرن اروپایی محسوب می‌شود. گزیده‌ای از اشعار وی با نام «عروسی یک پروانه» توسط #محسن_عمادی به فارسی برگردان شده است.

@parnian_khyial
پرنیان خیال (ادبی اجتماعی)
تصویرهوایی ازآرامگاه #خیام_نیشابوری معمار: هوشنگ سیحون؛ سال ۱۳۴۲ حكيم عمر خيام هزارسال پيش درحالی‌كه تنها یک جوان ۳۲ ساله بود ، تقويمى را تدوين كرد كه در آستانهء۱۳۹۷ اُمین سال آن هستيم و هنوز به‌عنوان دقيق‌ترين تقويم جهان شناخته مى‌شود. امروز، ۲۸ اردیبهشت،…
‍ ۲۸ اردیبهشت بزرگداشت
#خیام_نیشابوری
(زاده اردیبهشت ۴۲۷ در نیشابور
درگذشتهٔ ۱۲ آذر ۵۱۰ در نیشابور)
همه‌چیزدان، فیلسوف، ریاضی‌دان، ستاره‌شناس و رباعی‌سرای ایرانی در دورهٔ سلجوقی است.

گرچه پایگاه علمی خیام برتر از جایگاه ادبی اوست و لقبش «حجّةالحق» بوده‌است، ولی آوازهٔ وی بیشتر با انگیزه نگارش رباعیآتش است که شهرت جهانی دارد. افزون بر آن‌که رباعیات خیام را به بیشترِ زبان‌های زنده برگردان نموده‌اند، ادوارد فیتزجرالد رباعیات او را به زبان انگلیسی برگردانده است که مایهٔ شهرت بیشتر وی در مغرب زمین شده‌است.

خیام زندگی‌اش را به عنوان ریاضیدان و فیلسوفی شهیر سپری کرد، در حالی‌که هم دوره‌هایش از رباعیاتی که امروز مایه شهرت و افتخار او هستند بی‌خبر بودند.هم دوره‌های خیام نظیر #نظامی_عروضی یا #ابوالحسن_بیهقی از شاعری خیام یادی نکرده‌اند.

#صادق_هدایت در این باره می‌گوید:
«گویا ترانه‌های خیام در زمان زیستنش به دلیل خشک مغزی مردم پنهان بوده و دسته‌بندی نشده و تنها بین یکدسته از دوستان همرنگ و صمیمی او شهرت داشته یا در حاشیه‌ی جنگ‌ها و کتب اشخاص باذوق به گونه ای قلم‌انداز چند رباعی از او ضبط شده، و پس از مرگش منتشر گردیده‌».

تا پیش از تصحیحات علمی مجموعه‌هایی که با نام رباعیات خیام وجود داشت؛ مجموعه‌هایی مغشوش از آرای متناقض و افکار متضاد بود به طوری که به قول صادق هدایت «اگر یک نفر صد سال عمر کرده باشد و روزی دو مرتبه کیش و مسلک و عقیده‌ی خود را عوض کرده باشد قادر به گفتن چنین افکاری نخواهد بود.».

بی‌مبالاتی نسخه‌نویسان و اشتباه کاتبان همیشه در بررسی نسخه‌های خطی دیده می‌شود. اما در مورد خیام گاه اشعارش را به‌عمد تغییر داده‌اند تا آن را به مسلک تصوف نزدیک کنند.

صادق هدایت حتی می‌گوید یک علت مغشوش بودن رباعیات خیام این است که هر کس می‌خوارگی کرده‌است و رباعی‌ای گفته است از ترس تکفیر آن را به خیام نسبت داده‌است.

مشکل دیگری که وجود دارد این است که بسیاری به پیروی و تقلید از خیام رباعی سروده‌اند و رباعی ایشان بعدها در شمار رباعیات خیام آمده‌است.

نخستین تصحیح معتبر رباعیات خیام به دست #صادق_هدایت انجام گرفت. وی از نوجوانی دلبسته‌ی خیام بود تدوینی از رباعیات خیام صورت داده بود.

بعدها در سال ۱۳۱۳ هجری خورشیدی آن را مفصل‌تر و علمی‌تر و با مقدمه‌ای طولانی با نام ترانه‌های خیام به چاپ رسانید.

تصحیح معتبر بعدی به دست #محمدعلی_فروغی در سال ۱۳۲۰ به انجام رسید.

لازم است ذکر شود که اروپاییان نظیر #ژوکوفسکی، #فردریش_روزن و #کریستنسن دست به تصحیح رباعیات زده بودند اما منتقدان بعدی شیوه‌ی تصحیح و حاصل کار ایشان را چندان معتبر ندانسته‌اند.

#احمد_شاملو روایتی از ۱۲۵ رباعی خیام در کتابی به نام #ترانه‌ها روایت: احمد شاملو ارائه داده‌است.
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
#فرهنگ_و_اندیشه
#تاریخ



«تاریخ را اصل و مبنای علم سیاست می‌دانم و عقیده دارم که بدون این علم سیاست مملکت معطل خواهد بود. پیشرفت کار صنایع و حِرَف و اصلاح و فساد اخلاق ملل از ضعف و قوت دولت‌ها و تجاربی که از آنها حاصل می‌شود، در تاریخ و از تاریخ است.

بنابراین برای عمل آوردن عقل انسان و تکمیل رتبه اولویت و مقام بشری، تاریخ از ملزومات است. از این جهت در فرنگ و آمریکا یکی از علومی محسوب می‌شود که معلمین مدارس و شاگردان را از تحصیل آن گریزی نیست و ناچار باید بخوانند و کسی‌که تاریخ نداند، پولیتیک (علوم سیاسی) ندارد و کسی که پولیتیک نداند خطاست که دخل و تصرفی در کارهای مملکتی و دولتی نماید و از آن سخن بگوید.»


✍🏼 #محمدعلی_فروغی

..............
..............


🎥 #یووال_نوح_هراری این چنین می‌گوید:

"در نظامهای تمامیت‌خواه مطالعه‌‌ی تاریخ خطرناک است."



@taft_Iran