👑یک ستاره در هفت آسمان👑
1.15K subscribers
2.29K photos
598 videos
73 files
5.28K links
وبلاگ تخصصی نجوم و اخترفیزیک که از سال ۲۰۱۰ تاکنون بی‌وقفه به کار ترجمه‌ی مطالب متنوع و گوناگونِ این حوزه‌ی دانش، از معتبرترین سایت‌های بین‌المللی می‌پردازد:
http://www.1star7sky.com/
فیسبوک: https://www.facebook.com/1star7sky/
Download Telegram
«این واقعا حفره‌ای در فضاست»
—---------------------------

این چشم‌انداز شبح‌وار توسط تلسکوپ فضایی هابل به تصویر کشیده شده و نمایی مانند مِهی دارد که چراغ خیابان با چرخش به گرد یک حفره‌ با شکل عجیب آن را روشن کرده- و یک جورهایی هم همینطور است. اینجا "مه" در واقع گاز و غبار میان‌ستاره‌ای است که توسط یک ستاره روشن شده، و "حفره" هم یک تکه‌ی خالی در آسمان است.

نخستین بار که از این لکه‌ی تیره عکس گرفته شد، آن را به عنوان یک ابر بسیار سرد و فشرده‌ی گاز و غبار شناسایی کردند که به اندازه‌ای چگال است که در طیف نور دیدنی (مریی) به کلی مات است و جلوی همه‌ی نوری که از اجرام پشتش آمده را گرفته. به طور کلی چنین گویچه‌هایی را پیله‌هایی کوچک برای پرورش ستارگان تازه می‌دانند. ولی تلسکوپ فضایی هرشل سازمان فضایی اروپا که می‌توانست هر گونه ردی از ستاره‌زایی را در طیف فروسرخ ببیند، هیچ چیزی در آن ندید و با بررسی‌های دیگر توسط رصدخانه‌های روی زمین، اخترشناسان پی بردند که این به راستی یک بخش کاملا تهی در آسمانست.

به باور اخترشناسان این حفره زمانی پدید آمده که فواره‌های گازیِ برخی از ستارگان جوان در منطقه‌ی گسترده‌ترِ پیرامونی، این لایه‌ی گاز و غبار را شکافت و سوراخی در آن درست کرد. پرتوهای نیرومند یک ستاره‌ی بالغ در آن نزدیکی هم احتمالا به روفتن و تهی کردن حفره کمک کرده.

ستاره‌ی پرنوری که اینجا دیده می‌شود ستاره‌ی "وی۳۸۰ شکارچی" است، ستاره‌ای جوان و متغیر به جرم ۳.۵ برابر خورشید. دمای سطح این ستاره به حدود ۱۰ هزار درجه‌ی سانتیگراد -تقریبا دو برابر دمای سطح خورشید- می‌رسد و به همین دلیل سفیدرنگ دیده می‌شود. این ستاره به اندازه‌ای جوانست که هنوز ابرهای مواد زاینده‌اش آن را در بر گرفته‌اند. مواد درخشان درون تصویر تنها به کمک نور این ستاره روشن و پدیدار شده‌اند و خودشان در طیف دیدنی (مریی) پرتویی نمی‌گسیلند، و این ویژگیِ یک "سحابی بازتابی" است. این #سحابی_بازتابی که به نام ان‌جی‌سی ۱۹۹۹ شناخته می‌شود، پهنایی حدود ۰.۳ سال نوری دارد و با فاصله‌ی ۱۵۰۰ سال نوری از زمین، در راستای #صورت_فلکی_شکارچی (جبار) دیده می‌شود.
https://goo.gl/BfqN6G
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/11/NGC1999.html
—-------------------------------------------------
کانال یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
«ابر کیهانی که چهره‌اش را تغییر می‌دهد»
—-------------------------------------

چه چیزی باعث تغییرات سحابی متغیر هابل می‌شود؟

سحابی شگفت‌انگیزی که در این عکس می‌بینید در عرص چند هفته، ظاهر خود را به گونه‌ی چشمگیری تغییر می‌دهد.

این سحابی که نخستین بار بیش از ۲۰۰ سال پیش یافته و پس از آن به عنوان ان‌حی‌سی ۲۲۶۱ رده‌بندی شد، نام ادوین هابل را بر خود دارد، کسی که در آغاز سده‌ی گذشته آن را بررسی کرد. و عکسی که اینجا از آن می بینید را نیز همنام هابل گرفته: #تلسکوپ_فضایی_هابل.

سحابی متغیر هابل یک #سحابی_بازتابی درست شده از گاز و غبار نرم است که با پیکره‌ای بادبزن-مانند از کنار ستاره‌ی "آر تکشاخ" به بیرون گسترده شده.

این سحابی پهنایی نزدیک به یک سال نوری دارد و با فاصله‌ی ۲۵۰۰ سال نوری از زمین، در راستای صورت فلکی تکشاخ دیده می‌شود.

نظریه‌ی اصلی برای چراییِ تغییرات این سحابی اینست که توده‌های فشرده‌ی غبار از کنار ستاره‌ی آر تکشاخ می‌گذرد و سایه‌هایی متحرک بر روی غبارهایی که نور ستاره را باز می‌تابانند می‌اندازد.

#apod
https://goo.gl/7mtVNB
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/11/RMon.html
—-------------------------------------------------
کانال یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
«پاندورا، آشوبگر ناکام»
—------------------—

فضاپیمای کاسینی ناسا در مسیر رویارویی مرگبارش با سیاره‌ی کیوان (زحل)، دمی رو برگرداند و نگاهی به پاندوورا، ماه کوچک این سیاره در کنار حلقه‌ی F این سیاره که مانند خطی نازک دیده می‌شد انداخت.

کاسینی در درازنای ماموریتش به دانشمندان در شناخت پاندورا کمک کرد و نشان داد که نقش پاندورا در پیکربندی این حلقه‌ی باریک کمتر از چیزیست که در آغاز گمان می‌رفت.

هنگامی که کاسینی در سال ۲۰۰۴ به #کیوان رسید، بسیاری از دانشمندان فکر می‌کردند پاندورا و پرومتئوس (پرومته) هر دو با هم، کار چوپانی حلقه‌ی ‌F که میانشان است را بر عهده دارند و ساختار شگفت‌انگیز آن را می‌تراشند و می‌بافند. ولی داده‌های کاسینی نشان داد که این دو ماه در حقیقت با گرانش خود حلقه‌ی F را به هم می‌زنند و با آشفتن آن، الگوی "شکاف و درفشک" در آن پدید می‌آورند [عکس و ویدیوی بعدی را ببینید].

شبیه‌سازی‌های تازه، که تصاویر کاسینی هم آنها را تایید می‌کرد نشان داده که تنها پرومته است که با ویژگی‌های مداری‌اش، پیکره‌ی حلقه‌ی F را محدود کرده. پرومته مواد حلقه‌ی F را وارد جاهای پایداری می‌کند که در آنها، بازآوایی‌های (رزنانس‌های) گرانشی خودش کمترین تداخل را با گرانش پاندورا دارد.

دیدگاه این تصویر رو به سمت روشن حلقه‌ها و حدود ۲۸ درجه بالاتر از صفحه‌ی آنهاست.عکس در طیف دیدنی (مریی) با دوربین زاویه‌باریک #فضاپیمای_کاسینی ناسا در روز ۱۴ سپتامبر ۲۰۱۷ گرفته شده.

در زمان گرفتن عکس، فاصله‌ی کاسینی از پاندورا حدود ۵۷۷۰۰۰ کیلومتر، و زاویه‌ی خورشید-فضاپیما-کاسینی (زاویه‌ی گام) ۱۱۹ درجه بود. هر پیکسل تصویر در اندازه‌ی اصلی هم‌ارز ۳.۵ کیلومتر است.

فضاپیمای کاسینی ماموریت خود را در روز ۱۵ سپتامبر ۲۰۱۷، با شیرجه‌ای به درون جو سیاره‌ی کیوان ه پایان برد.
https://goo.gl/oqesB1
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/11/Pandora.html
—-------------------------------------------------
کانال یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
رود نیل، از خارطوم در سودان تا قاهره در مصر.
عکسی که پائولو نسپولی، فضانورد اروپایی ایستگاه فضایی بین‌المللی در روز ۷ نوامبر ۲۰۱۷ گرفت و در تویتر خود منتشر کرد.

@onestar_in_sevenskies
«نیمرخ تاب‌خورده یک کهکشان غول‌پیکر»
—-------------------------------------

کهکشان مارپیچی بزرگ و زیبای ان‌جی‌سی ۱۰۵۵ عضو برجسته‌ی یک گروه کهکشانی کوچک در فاصله‌ی ۶۰ میلیون سال نوری زمین است که در #صورت_فلکی_نهنگ، هیولای آبزی دیده می‌شود.

این جزیره‌ی کیهانی که از دید ما یک کهکشان لبه‌نما است (از لبه دیده می‌شود) قطری بیش از ۱۰۰ هزار سال نوری دارد و کمی بزرگ‌تر از راه شیری خودمانست.

ستارگان رنگارنگی که در گوشه و کنار این نمای نزدیک ان‌جی سی ‌۱۰۵۵ دیده می‌شوند همگی ستارگان پیش‌زمینه‌اند و در کهکشان خودمان جای دارند. ولی لکه‌های صورتی‌رنگی که در این کهکشان دیده می‌شود همگی مناطق ستاره‌زایی هستند که در دل رگاه‌های غبار در راستای صفحه‌ی پیچ‌خورده‌ و نازک این #کهکشان_مارپیچی پدید آمده‌اند.

این تصویر ژرف (با نوردهی بلند) افزون بر کهکشان‌های دورتر از ان‌جی‌سی ۱۰۵۵، یک هالیه‌ی جعبه‌مانند را هم نمایان کرده که تا بالا و پایین کوژی مرکزی و صفحه‌ی ان‌جی‌سی ۱۰۵۵ گسترده شده.

در خود این هاله هم ساختارهای باریک و کم‌نوری دیده می‌شود که می‌توانند آوارها و پسماندهای به هم ریخته و پخش شده‌ی یکی از کهکشان‌های ماهواره‌ای ان‌جی‌سی ۱۰۵۵ باشند که حدود ۱۰ میلیارد سال پیش، توسط این مارپیچی بزرگ از هم گسیخته شده بوده.

#apod
https://goo.gl/ReZetU
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/11/NGC1055.html
—-------------------------------------------------
کانال یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
«کشف یک "ستاره زامبی" که چندین بار مرده و زنده شده!»
—----------------------------------------------------

* اخترشناسان یک "ستاره‌ی زامبی" یافته‌اند که با انفجارهای سهمگینی که به طور معمول هر ستاره‌ای را از پا در می‌آورد نیز جان نداده. این ستاره که با فاصله‌ی نیم میلیارد سال نوری از زمین، در راستای صورت فلکی خرس بزرگ دیده می‌شود، از سال ۱۹۵۴ تاکنون چندین بار منفجر شده و باز زنده شده، ولی گویا سرانجام دارد راهی گورستان کیهانی‌اش می‌شود.

این نخستین بارست که اخترشناسان می‌بینند یک ستاره چندین بار منفجر می‌شود. تا امروز هر چه ابرنواختر دیده شده رویدادهای یکباره بوده‌اند. ابرنواخترها مرگ درخشان و خیره‌کننده‌ی ستارگانی‌اند که همه‌ی سوخت خود را سوزانده‌اند.
@onestar_in_sevenskies
ایار ارکاوی، اخترشناس رصدخانه‌ی لاس کامبرز می‌گوید: «این شگفت‌آورترین ابرنواختریست که تاکنون دیده‌ایم. نخستین بارست که چند انفجار در یک نقطه می‌بینیم.» هیچ نظریه‌ای برای توضیح چیزی که دیده شده وجود ندارد.

این رویداد عجیب زمانی آشکار شد که اخترشناسان ابرنواختری را در سپتامبر ۲۰۱۴ با تلسکوپ iPTF نزدیک سن دیگو مشاهده کردند. ستاره‌ای که منفجر شده بود در نگاه نخست چیز چشمگیری به نظر نمی‌رسید، ولی رصدهای چهار ماه بعد نشان داد که برخلاف انتظار، این ابرنواختر به جای آن که رو به خاموشی بگذارد در حقیقت پرنورتر شده.

ارکاوی نخست فکر کرد یکی از ستارگان کهکشان خودمان که در همان راستا بوده، جلوی این ابرنواختر آمده. وی می‌گوید: «حاضر بودم خودرویم را سر آن شرط ببندم. ولی خوشحالم که این کار را نکردم. ما شگفت‌زده شدیم از این که دیدیم این همان ابرنواختر است.»
@onestar_in_sevenskies
هنگامی که ستارگان در پایان زندگیشان منفجر می‌شوند، می‌توانند ۱۰۰ میلیون برابر از خورشید درخشان‌تر شوند و پس از سه ماه و اندی هم در خاموشی فرو می‌روند. ابرنواختر سال ۲۰۱۴ که به نام iPTF14hls نامیده شده، تا بیش از دو سال درخشان ماند و در این مدت نورش دستکم پنج بار کاهش و افزایش یافت. به نظر می‌رسد نوری که در سال ۱۹۵۴ دیده شده بود هم از همین نقطه بود. محاسبه‌های اخترشناسان نشان می دهد که به احتمال ۹۵ تا ۹۹ درصد آن انفجار هم از همین ستاره بوده.

این دانشمندان بیشتر نظریه‌های رایج ابرنواخترها را کنار گذاشتند، ولی یکی را یافتند که بخشی از رفتار نامعمول این ستاره را توضیح می‌داد. بر پایه‌ی "مدل اَبَرنو‌اختر ناپایداری تپشی جفت"، ستارگانی با جرم دستکم ۱۰۰ برابر خورشید می‌توانند تا پیش از مرگ، چندین بار منفجر شوند و در هر انفجار انبوه غول‌آسایی از مواد را به فضا بفرستند. هر از گاهی مواد بیرون زده از ستاره می‌توانند به مواد دفعه‌ی پیش برسند و با برخورد به آنها برق درخشانی پدید بیاورند. ارکاوی می‌گوید: «این نظریه همه چیز را توضیح نمی‌دهد، ولی تنها چیزیست که به آن نزدیکست.»
@onestar_in_sevenskies
وی می‌افزاید: «چیزی که می‌توانیم درباره‌ی یک ابرنواختر بگوییم اینست که چه مدت پیش منفجر شده بوده. شگفت این که این یکی حتی با گذشت دو سال، نمایی مانند یک ابرنواختر دو ماهه دارد.» انگار که انفجار این ستاره با حرکت آهسته رخ داده است.

فهمیدن این که رواج ستارگانی با انفجارهای چندگانه چقدر است کار ناممکنیست. ارکاوی می‌گوید: «درست است که این نخستین موردیست که یافته‌ایم، و به اندازه‌ی درخشان است که به سختی می‌تواند نادیده‌اش گرفت، ولی مانند معمولی‌ترین ارنواخترها دیده می‌شود... ما نمی‌دانیم چند تا از آنها را تاکنون دیده‌ایم و [چون مانند دیگر ابرنواخترها بوده‌اند] دیگر هیچگاه نگاهشان نکرده‌ایم [تا ببینیم باز هم منفجر می‌شود یا نه]. شاید آنها را از دست داده باشیم.»

بر پایه‌ی مقاله‌‌ای که ...

ادامه در پست بعد 👇👇👇👇👇
👑یک ستاره در هفت آسمان👑
«کشف یک "ستاره زامبی" که چندین بار مرده و زنده شده!» —---------------------------------------------------- * اخترشناسان یک "ستاره‌ی زامبی" یافته‌اند که با انفجارهای سهمگینی که به طور معمول هر ستاره‌ای را از پا در می‌آورد نیز جان نداده. این ستاره که با فاصله‌ی…
ادامه‌ی پست پیشین 👆🏽👆🏽👆🏽👆🏽👆🏽

... بر پایه‌ی مقاله‌‌ای که در نیچر منتشر شده، رصدهای تازه‌ترِ این ستاره نشان می‌دهد که انفجار ۲۰۱۴ احتمالا آخرین انفجارش بوده. اخترشناسان برای رصد کم‌نور شدنش به سراغ تلسکوپ‌های دیگر رفته‌اند و به زودی تلسکوپ فضایی هابل را نیز به کار خواهند گرفت. به زودی، مرکز ابرنواختر -جایی که اکنون یک سیاهچاله پنهان شده- را باید بشود دید. ار کاوی می‌گوید: «ما تصمیم قاطع داریم که از این یکی چشم بر نداریم.»

استن ووزلی، مدیر مرکز پژوهش ابرنواخترها در دانشگاه کالیفرنیا، سانتا کروز می‌گوید شناخت این #ابرنواختر می‌تواند به شناخت ما از فرگشت پرجرم‌ترین ستارگان کیهان، و پیدایش گونه‌های ویژه‌ای از سیاهچاله‌ها کمک کند. وی می‌گوید: «در این زمان، این ابرنواختر بزرگ‌ترین دلهره‌ی اخترشناسان شده: چیزیست که نمی‌دانند چیست.»

* توضیح تصویر:
نمودار زرد: ابرنواختر iPTF14hls - نمودار آبی: یک ابرنواختر معمولی. نور iPTF14hls دستکم پنج بار در مدت دو سال کاهش و افزایش یافت
https://goo.gl/BzjeSv
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/11/iPTF14hls.html
—-------------------------------------------------
کانال یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
طلوع آفتاب از پشت لایه‌ آبی‌فام جَو زمین، از چشم ساکنان ایستگاه فضایی. این فضانوردان که با سرعت ۲۸۱۶۴ کیلومتر بر ساعت به گرد زمین می‌چرخند، روزی ۱۶ بار این طلوع‌ها را می‌بینند.

@onestar_in_sevenskies
«رشته دایره‌ای کمیاب روی خورشید»
—------------------------------—

رصدخانه‌ی دینامیک خورشیدی ناسا (SDO) چیز شگفت‌انگیزی را روی خورشید به تصویر کشیده که تاکنون بسیار کم مانندش دیده بود: یک رشته‌ی تاریک که به گرد یک منطقه‌ی فعال حلقه زده (۲۹ تا ۳۱ اکتبر ۲۰۱۷).

رشته‌های خورشیدی ابرهایی از ذرات باردارند که میدان مغناطیسی خورشید آنها را بر فراز سطح شناور کرده. آنها به طور معمول مانند رگه‌های بلند و کشیده‌‌ی ناهمواری دیده می‌شوند [اگر این رشته‌ها روی لبه‌ی خورشید، یعنی بر پس‌زمینه‌ی فضا دیده شوند، "زبانه‌ی خورشیدی" نام می‌‌گیرند- م]. تاکنون شمار بسیار کمی از این رشته‌های دایره‌‌مانند دیده شده.

منطقه‌ی سیاه در سمت چپِ منطقه‌ی فعال درخشان یک "سوراخ تاجی" است، منطقه‌ای که در آن، خطوط میدان مغناطیسی #خورشید "باز می‌شوند": خطوطی که از سطح بیرون زده اند، به جای آن که دوباره به درون بخش دیگری از سطح خورشید بروند، به درون فضای میان‌سیاره‌ای کشیده می‌شوند.

اگرچه این رشته‌های دایره‌ای از نظر علمی اهمیت چندانی ندارند، ولی کمیاب بودنشان از آنها پدیده‌هایی چشمگیر ساخته.

#رصدخانه‌_دینامیک_خورشیدی این عکس را در طیف نهایت فرابنفش گرفته.
https://goo.gl/SDgydu
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/11/SDO.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
«"گردگیر فلمینگ" در آسمان»
—------------------------—

این رشته‌های در هم تنیده‌ی گازهای برافروخته که با نمای آشفته‌شان بخشی از "سحابی پرده"‌اند که در آسمان سیاره‌ی زمین، در راستای #صورت_فلکی_ماکیان دیده می‌شود. خود سحابی پرده یک "پسماند ابرنواختر" است، ابر گسترنده‌ای که با انفجار مرگبار یک ستاره‌ی بزرگ در آسمان پخش شده.

خود سحابی پرده پسماند‌های بزرگ یک ابرنواختر است، ابری گسترنده که از انفجار مرگبار یک ستاره‌ی بزرگ بر جای مانده. نور انفجار آن ابرنواختر بیش از ۵۰۰۰ سال پیش به زمین رسیده بود. موج شوک میان ستاره‌ای که در پی این رویداد سهمگین و فاجعه‌بار پدید آمد در فضا به پیش رفت و با برخورد به مواد میان ستاره‌ای، آن را برانگیخت.

این رشته‌های برافروخته در واقع بیشتر مانند چین‌هایی بلند در یک برگه هستند که تقریبا از لبه دیده می‌شود، و به گونه‌ی چشمگیری، تابش اتم‌های یونیده‌ی هیدروژن به رنگ سرخ و و اکسیژن به رنگ‌ آبی در آن جدا از هم دیده می‌شود.

سحابی پرده که به نام حلقه‌ی ماکیان هم شناخته می‌شود، اکنون پس از چند هزار سال پهنه‌ای به اندازه‌ی حدود ۳ درجه، یا تقریبا ۶ برابر قطر ماه کامل را در آسمان زمین می‌پوشاند.

پهنای کل این سحابی در فاصله‌ی برآورد شده‌ی ۱۵۰۰ سال نوری آن، هم‌ارز ۷۰ سال نوریست ولی بخشی از آن که در این چارچوب می‌بینیم کمتر از یک سوم را در بر دارد.
مجموعه‌ی این رشته‌ها با هم به نام سه‌گوش پیکرینگ یا مثلث پیکرینگ (برگرفته از نام چارلز پیکرینگ، مدیر رصدخانه‌ی کالج هاروارد) و با عنوان رده‌بندی ان‌جحی‌سی ۶۹۷۹ شناخته می‌شود، ولی شاید نام مناسب‌تر برای آن "گردگیر سه‌گوش فلمینگ باشد، برگرفته از نام یابنده‌اش، اخترشناس ویلیامینا فلمینگ.

#پسماند_ابرنواختر #apod
https://goo.gl/CEZdqr
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/11/Veil.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
https://goo.gl/PWUhJr

در این تصویر تازه‌ی فضاپیمای جونوی ناسا، قطب جنوب #مشتری را با جزییاتی عالی و زیبا می‌بینیم.

در این عکس که بهبود رنگ داده شده، یکی از بیضی‌های سفید در "رشته‌ی مروارید" مشتری را می‌بینیم، یکی از هشت توفان بزرگ و چرخان در جو این غول گازی که در عرض ۴۰ درجه‌ی جنوبی آن جای دارد.

#فضاپیمای_جونو این عکس در ساعت ۱۱:۱۱ بامداد به وقت اقیانوس آرام روز ۲۴ اکتبر ۲۰۱۴ و در نهمین گذرش از کنار مشتری گرفته شده. فاصله‌ی فضاپیما از قله‌ی ابرهای مشتری در عرض ۵۲.۹۶- در زمان گرفتن عکس ۳۳۱۱۵ کیلومتر بود.

هر پیکسل تصویر در اندازه‌ی اصلی، هم‌ارز ۲۲.۳ کیلومتر است.

@onestar_in_sevenskies
«هابل گسترش "پژواک" نور یک انفجار را به تصویر کشید»
—---------------------------------------------------—
https://goo.gl/JiTUqg
* ستاره‌ای که در رویدادی ابرنواختری منفجر شده بود، پژواکی از نور از خود به یادگار گذاشت که #تلسکوپ_فضایی_هابل گسترش آن را در فضا به تصویر کشیده.

دانشمندان با بهره از عکس‌هایی پی در پی که تلسکوپ فضایی هابل در درازنای دو سال گرفته بود توانستند گسترش حلقه‌ای از نور در فضا را به تصویر بکشند. به گزارش تارنمای هابل در بنیاد علوم تلسکوپ فضایی، این نور از انفجار یک ستاره گسیلیده شده که نخستین بار سه سال پیش دیده شد و ما اکنون داریم بازتاب نورش را در ابرهای گازی نزدیک آن ستاره می‌بینیم.

در این گزارش آمده: «بازتاب صدا از کوه‌ها و دیوارها نمونه‌هایی از پژواک (اکو) هستند. فضا هم پژواک ویژه‌ی خود را دارد. پژواک آن از جنس صدا (موج صوتی) نیست، بلکه از جنس نورست و زمانی پدید می‌آید که نور از روی ابرهای غبار بازتابیده شود.»

انفجار آغازین، یک ابرنواختر به نام اس‌ان ۲۰۱۴جی بود که روز ۲۱ ژانویه‌ی ۲۰۱۴ در کهکشانی ستاره‌فشان به نام ام۸۲ (کهکشان سیگار)، در فاصله‌ی ۱۱.۴ میلیون سال نوری زمین دیده شده بود [خبرش را خواندید: * سیگار کیهانی به دست ستاره‌ای پیر روشن شد (https://goo.gl/wyWYD5)].

این "پژواک" نور مانند موجی دیده می‌شود که پس از افتادن سنگی، در آبگیر گسترده می‌شود.

ستارگانی که از حدی از بزرگ‌ترند پس از پایان یافتن سوختشان به #ابرنواختر تبدیل می‌شوند، رویدادی که به واکنش‌های هسته‌ای پرانرژی و سهمگین، از جمله انفجار مواد می‌انجامد.

پژواک به این دلیل رخ می‌دهد که نور ابرنواختر فاصله‌های گوناگونی را در فضا می‌پیماید تا به زمین برسد. بخشی از این نور یکراست از خود ابرنواختر به زمین می‌رسد، ولی بخش‌های دیگر نور با درنگ (تاخیر) به چشم ما می‌رسند زیرا یکراست از انفجار نیامده‌ و از مسیری نامستقیم می‌آیند.

در مورد این ابرنواختر، نور آن از روی ابر غول‌پیکری از غبار بازتابیده که ۳۰۰ تا ۱۶۰۰ سال نوری به گرد آن گسترده شده، و پس از بازتاب به زمین رسیده است.

در ادامه‌ی گزارش آمده: «اخترشناسان تاکنون تنها ۱۵ پژواک نور پیرامون ابرنواخترهای بیرون از کهکشان راه شیری را دیده‌اند. #پژواک نور ابرنواخترها بسیار کم دیده می‌شود زیرا باید به ما نزدیک باشند تا تلسکوپ‌ها توان آشکارسازی‌شان را پیدا کنند.»

این مورد را هم داشتیم: * ویدیویی از پژواک‌های نور یک ستاره (https://goo.gl/pCiMXQ)

—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/11/echo.html
—-------------------------------------------------
کانال یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
این تصویر پویا (متحرک) را در اندازه ی بزرگ تر بینید:
«ماه را رنگارنگ ببینیم»
—---------------------
https://goo.gl/BjUA15
ماه به طور عادی خاکستری‌رنگ (سیاه سفید) دیده می‌شود. ولی در این تصویر که چهل‌تکه‌ای از عکس‌هایی باکیفیت است که در زمانی نزدیک به گام کامل ماه گرفته شده‌اند و با هم چشم‌انداز چندرنگی از مرکز ماه را نشان می‌دهند، رنگ‌ها بسیار سیرتر شده‌اند تا تفاوت‌های رنگی اندک ولی سنجش‌پذیر در سطح ماه آشکار شود.

تفاوت‌های رنگی سطح ماه نمایانگر تفاوت‌های وقعی در همنهش (ترکیب) کانی‌های درون خاک‌های هر بخش ماه هستند.

فام‌های آبی مناطقی سرشار از تیتانیوم را نشان می‌دهند و رنگ‌های نارنجی و ارغوانی نماینده‌ی مناطقی با تیتانیوم و آهن کمتر هستند.

دریای شگفت‌انگیز بخارها زیر مرکز چارچوب، و ردیف کمانی کوهستان اپنینی هم بالای آن دیده می‌شود. سطح تاریک دهانه‌ی ۸۳ کیلومتری ارشمیدس درون دریای رگبارها را در بالا، سمت چپ تصویر می‌بینیم.

نزدیک شکافی که بالای کمان اپنینی دیده می‌شود هم جاییست که فضاپیمای آپولوی ۱۵ در آن فرود آمده بود [ببینید: * پانورامایی از سطح ماه و فضانوردان آپولو ۱۵ (https://goo.gl/J6xc4L)].

این گونه عکس‌های چندرنگ که رنگشان به کمک سنگ‌هایی که فضاپیماهای آپولو به زمین آورده بودند واسنجیده (کالیبره) شده، برای سنجش و بررسی همنهش سطح سرتاسر #ماه به کار می‌روند.

#apod

—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/11/Moon.html
—-------------------------------------------------
کانال یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
«حباب‌ها و شاخک‌های رتیل»
—------------------------

#ابر_ماژلانی_بزرگ (ال‌ام‌سی) با فاصله‌ی تنها ۱۶۰ هزار سال نوری از ما، یکی از نزدیک‌ترین همدم‌های کهکشان راه شیریست. این ابر [در واقع کهکشان] جایگاه یکی از بزرگ‌ترین و پرانرژی‌ترین مناطق فعال #ستاره‌زایی است که تاکنون در گروه محلی شناخته شده: سحابی رتیل یا "۳۰ زرین‌ماهی".

در این تصویر که #تلسکوپ_فضایی_هابل ناسا گرفته، هم رشته‌های تار عنکبوتی از گاز و غبار که نام این منطقه از روی آنها گرفته شده را می‌بینیم، و هم دسته‌ای از "حباب‌ها" که به نام "سحابی کندو" (یا سحابی لانه زنبوری) شناخته می‌شوند (پایین، سمت چپ).

سحابی کندو به طور شانسی توسط ستاره‌شناسانی یافته شد که با "تلسکوپ فناوری نوین" (ان‌تی‌تی) در رصدخانه‌ی جنوبی اروپا، سرگرم تصویربرداری از #ابرنواختر اس‌ان۱۹۸۷ای، نزدیک‌ترین ابرنواخترِ دیده شده به زمین در ۴۰۰ سال گذشته بودند. ساختار حباب‌گونه و شگفت‌انگیز این سحابی از زمان یافته شدن آن در دهه‌ی ۱۹۹۰ تاکنون، یرای اخترشناسان یک راز بوده. نظریه‌های گوناگونی برای توضیح ساختار یگانه‌ی پیشنهاد شده که برخی آنها نسبت به دیگران بسیار شگفت‌انگیز بوده‌اند.

در سال ۲۰۱۰، گروهی از اخترشناسان این سحابی را بررسی کردند و با بهره از روش‌ها و مدل‌سازی‌های پیشرفته، به این نتیجه رسیدند که به احتمال بسیار، نمای ویژه‌ی این سحابی دستاورد تاثیر ترکیبی دو ابرنواختر است- یک انفجار تازه‌تر، پوسته‌ی رو به گسترشی که در یک انفجار کهن‌تر پدید آمده بود را شکافت. گمان می‌رود اکنون زاویه‌ی دید ما باعث شده این پوسته‌های دایره‌ای چنین نمای خیره‌کننده‌ی داشته باشند- احتمالا اگر از زاویه‌ی دیگری آنها را ببینیم ساختار آن را لانه زنبوری نخواهیم دید.
https://goo.gl/MtzEvJ
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/11/LMC.html
—-------------------------------------------------
کانال یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies