🟢♻️🟢« زنان، کنش‌گری مرزی و ورود به کانون قدرت در ایران »


🔵 با قدردانی از نظریه‌ی کنش‌گران مرزی دکتر #مقصود_فراستخواه و برداشتم از آن به‌عنوان یک دانش‌آموخته‌ی جامعه‌شناسی؛ #کنش‌گری_زنان در گروه‌ها و طبقات گوناگون ایران طی سده‌ی اخیر به دلیل تأثیرگذاری ویژه بر شرایط سیاسی_اجتماعی این کشور و مخالفت و موافقت صاحبان قدرت در نظام‌های حکمرانی این دوره‌ی را می‌توان براساس نظریه‌ی ایشان با چنین ویژگی‌هایی برشمرد. با این توضیح که نوع و گستره‌ی کنش زنان در این دوره‌، از فراز و فرود زیادی برخوردار بوده است:

۱- زنان به‌ویژه از دوران مشروطه تاکنون به تدریج و با تلاش و مرارت بسیار و البته جسارت و هزینه‌ی فراوان، موفق به ورود به مراکز قدرت و کسب پایگاه‌های حداقلی در آن در مواجهه و هم‌کنشی با سایر کانون‌های قدرت در حاکمیت و دیگر طبقات جامعه‌ی ایران؛ شده‌اند.
 
۲- خلق لحظه‌های مومنتومی تحول و دگرگونی اجتماعی، سیاسی و فرهنگی در ایران؛ از دیگر دستاوردهای بااهمیت زنان در تاریخ این کشور است. لحظات تحولی هم‌چون:
🔹کنش‌ زنان در ایجاد مدارس جدید و تثبیت #حق_آموزش با وجود تلاش و واکنش سلبی گروه‌هایی از جامعه به‌ویژه طبقه‌ی روحانیون و بنیادگرایان اسلامی
🔹تلاش برای گرفتن و تثبیت #حق_رای با وجود مخالفت بخشی از روحانیت
🔹رشد چشم‌گیر سوادآموزی و استمرار تحصیلات تا سطوح تکمیلی ارشد و دکتری با وجود تبعیض و نابرابری در سهمیه‌بندی رشته‌ها و کاهش پذیرش و جذب در اشتغال
🔹ورود به عرصه‌ی هنر و ادبیات و تولید آثار آوانگارد و تابوشکن
🔹اعتراض به اجباری شدن حجاب در آغاز استقرار حاکمیت جمهوری اسلامی
🔹تداوم کنش‌گری حق پوشش اختیاری در چهاردهه‌ی اخیر
🔹 کنش‌گری برای ورود به عرصه‌ی تسخیر شده‌ی مناصب سیاسی و اداری و آموزشی
🔹آشکار نمودن مبارزه‌ی مدنی در حوزه‌ی خشونت علیه زنان و برابری خواهی
🔹عزم راسخ برای ماندن و فعالیت در عرصه‌های هنری، ورزشی، علمی و سیاسی
🔹رسیدن به میدان #زن‌زندگی‌آزادی از شهریور سال ۱۴۰۱، نه به حجاب اجباری، انتخاب پوشش اختیاری و تداوم حضور در این میدان و به چالش کشاندن گفتمان رسمی؛ نمونه‌های شگفت‌انگیزی از این لحظه‌های مومنتومی تحول و دگرگونی اجتماعی است که ازسوی زنان خلق شده و می‌شود.
  
۳- کمک به شکل‌گیری، گسترش و تقویت شبکه‌های کنش‌گران مرزی در طبقات مختلف جامعه از دیگر دستاوردهای بااهمیت زنان در این سرزمین بوده و هست.

۴- سازندگی نقش‌ها و قواعد زندگی اجتماعی بجای گرفتن و اجرای نقش‌ها و انتظارات جامعه ازسوی زنان، ایشان را به‌عنوان افرادی نقش‌ساز ( Role maker ) در تاریخ این کشور ثبت نموده است.

♻️ با بررسی ویژگی‌های کنش‌گری زنان ایران، می‌بینیم که واکاوی برای تشخیص و یافتن کنش‌گران مرزی از سطح خرد و مصادیق آن در میان افراد شاخص فراتر رفته و در میان طبقات و گروه‌های اجتماعی دیگر در این سرزمین نیز مصداق و عینیت دارد. همان‌گونه که در دیگر جوامع دنیا نیز کنش‌گران مرزی در معادلات سیاسی و اجتماعی وارد شده و موازنه‌ی کانون‌های قدرت را به چالش کشیده‌اند.

✳️ ازجمله گروه‌های کنش‌گر مرزی در ایران که زنان در نقش برخی‌از آن‌ها ایفای کنش‌گری نموده و می‌نمایند، می‌توان چنین نام برد:

- کارآفرینان
- مدیران برخی نهادها و سازمان‌ها
- خبرنگاران و فعالان رسانه‌ای
- معلمان و استادان نهادهای آموزشی
- کارگران
- تجار و صاحبان سرمایه
- هنرمندان
- نظامیان
- فعالین محیط زیست
- دانشجویان
- فعالان اقوام و مذاهب
- فعالین سازمان‌های مردم‌نهاد
و برخی گروههای دیگر که طرح  و شرح بیشتر آن به مجالی و نوشتاری دیگر نیازمند است.

🔰زنان به علت محرومیت طولانی و تاریخی از بسیاری از حقوق طبیعی و دور نگه داشته شدن از کانون‌های قدرت، در دوره‌هایی از این تاریخ با کنشی آگاهانه و معطوف به هدف؛ نقبی به میادین قدرت زده و با یک گام هرچند اندک و کوچک در مناسبات قدرت و گامی دیگر در بطن جامعه، گاه به تنهایی و تحمل تحقیر و طرد و سرکوب و گاه نیز با همیاری سایر کنش‌گران مرزی که از برخی‌از آن‌ها نام برده شد؛ تأثیری شگرف از خود بجای نهاده‌اند.
حتی اگر موافق کنش‌گری زنان در این سرزمین نباشیم یا نوع کنش‌ایشان را به دلیل هم‌سو نبودن با هنجارهای مورد قبول خود تأیید نکنیم؛ در شگرف بودن تأثیر و برون‌داد این برهه‌ها، نمی‌توانیم تردید نموده و آن‌ها را انکار و نفی کنیم.
🗨️ آن‌چه مهم است اینست که تاریخ و تحولات ایران همواره سرشار از بیم و امید بوده و هست. و کانون‌های قدرت نیز هرگز در انحصار و چنبره‌ی حاکمیت‌ و نظام‌های حکم‌رانی نبوده است؛ بلکه گروه‌ها و طبقات گوناگونی در این معادلات و مناسبات و میادین قدرت، سهم داشته و کانون‌های متنوع و متکثری خلق نموده اند.
و این حکایت هم‌چنان باقی است...

✍️ فریبا نظری
۷ بهمن ۱۴۰۲


#کنش‌گران_مرزی
#زنان_نقش_ساز
#کانون_قدرت
#زن‌زندگی‌آزادی

https://t.me/Sociologyofsocialgroups

♻️♻️ ایرانی برای همه‌ی ایرانیان با هر باور و اعتقاد و انتخاب🌿☘️

🌿این تصویر بیان‌گر مطالبه‌ی زیبا و ستودنی #زن‌زندگی‌آزادی است که در طول تاریخ این سرزمین ازسوی بسیاری از زنان و مردان با صدایی رسا مطالبه شده و می‌شود:
« زیست روادارانه در کنار یکدیگر »
زندگی در کنار هم با احترام و صلح اجتماعی، حس بسیار خوبی است.
این حس زیبا را تجربه کنیم و در گسترش آن بکوشیم. کاری که در همه‌ی جوامع آرام و صلح طلب و آزاد، بخشی از #زندگی_معمولی روزمره‌ی مردمان آن هاست.
بسیار خرسندم که می‌توانیم این‌چنین در کنار هم، با مهر و شادی و آزادانه و بااحترام متقابل؛ زندگی کنیم و به یکدیگر عشق بورزیم.
من عمیقاً امید دارم بزودی این زندگی کاملا معمولی برایمان هر روز تکرار شده و در همه جای این سرزمین، همگانی و عادی می‌شود.

همه‌کس طالب یارند، چه هوشیار و چه مست
 همه‌جا خانه‌ی عشق‌ست چه مسجد چه کنشت...

✌️✌️☘️🌿

#طالقان
#جامعه‌شناسان_کوه‌پیما_و_طبیعت‌گرد
#رواداری
#جامعه‌ی_عشق_محور
#پوشش_اختیاری
#ایران_برای_همه‌ی_ایرانیان_است
#زن‌زندگی‌آزادی
#کنش‌گر_باشیم


https://t.me/Sociologyofsocialgroups

♻️🔰♻️ « انقلاب ۵۷، زنان و عاملیت کنش‌گری »


🔵 زنان و حقوق آنان همواره با رویکرد ابژه‌سازی و ابژه‌گی ازسوی نظام‌های حکم‌رانی کشورمان روبرو بوده اند و در مناسبات قدرت این نظام‌ها نیز، زنان جایگاهی نداشته و اگر هم حضور اندکی بوده؛ با تلاش خود زنان برای تحول از #ابژه‌گی به #سوژه‌گی و با پرداخت هزینه‌های بسیار بدست آمده است.
از دوران #مشروطیت تا زمان وقوع انقلاب ۵۷، زنان با وجود همه‌ی محدودیت‌ها و موانع سیاسی، اجتماعی و فرهنگی؛ به کنش‌گری فردی و جمعی پرداخته‌ و بدین نتایج دست یافتند:
۱- حق آموزش
۲- ورود به مسائل خانواده ازجمله ازدواج و طلاق
۳- پرداختن به بهداشت و پیشگیری از بیماری‌ها در میان مادران و کودکان
۴- آغاز کنش‌گری رسانه‌ای با انتشار مجلات و نشریات 
۵- آغاز کنش‌ جمعی با تشکیل انجمن‌ها و جمعیت‌های زنان
۶- پوشش اختیاری
۷- افزایش سوادآموزی
۸- افزایش مطالبات به سطوح اجتماعی و سیاسی هم چون اشتغال و حق رأی
۹- به حاشیه رفتن مطالبات سیاسی چون حق رأی و حضور در احزاب به دلیل انسداد سیاسی پس‌از کودتای ۲۸ مرداد سال ۱۳۳۲ و مخالفت روحانیون
۱۰- تصویب حق رأی و #قانون_حمایت_از_خانواده به‌ویژه با تلاش و کنش‌گری برخی جمعیت‌های غیردولتی زنان و اراده و عزم هسته‌ی محوری حاکمیت

🔶در انقلاب ۱۳۵۷، زنان باوجود حضور و نقش توده‌وار در راهپیمایی‌های حمایتی از انقلابیون به‌ویژه گروه‌های مذهبی و روحانیون و البته حضور اندکی نیز در قالب کنش‌گران احزاب سیاسی چپ و سازمان مجاهدین خلق؛ از روزهای آغازین پس‌از استقرار انقلابیون بنیان‌گذار جمهوری اسلامی با نادیده‌گرفتن وعده‌های داده شده و بازگشت به برخی محدودیت‌های سده‌ی گذشته، مواجهه‌ای تلخ و باورنکردنی داشتند:
۱- لغو پوشش اختیاری
۲- لغو قانون حمایت از خانواده مصوب دهه‌ی ۱۳۴۰
۳- عدم حضور یا حضور حداقلی در کانون‌های قدرت و تصمیم‌سازی هم چون: شورای انقلاب، مجلس خبرگان قانون اساسی، مجلس خبرگان رهبری، شورای نگهبان، مجمع تشخیص مصلحت نظام
۴- اخراج گسترده‌ی زنان از ارتش، ادارات، بیمارستان‌ها، و مراکز آموزشی، فرهنگی و هنری
۵- نداشتن حق کاندیداتوری ریاست‌جمهوری و ریاست قوه‌ی قضاییه( ناقص سازی حق رأی و انتخاب )
۶- لغو حق قضاوت از زنان
۷- کنترل سبک زندگی و انواع ممنوعیت‌ها بنام شرع و دین( ممنوعیت موتورسیکلت سواری، دوچرخه‌سواری، خروج از کشور، ورود به ورزشگاه، آواز، مدیریت برخی سازمان‌ها، تحصیل و اشتغال در برخی رشته‌ها و ...)

🔺🔺با وجود این محدودیت‌های گسترده و بازگشت وضعیت زنان به سال‌ها قبل؛ به گواهی یافته‌های عینی و مصادیق چهار دهه‌ی اخیر، جنبش احیای حقوق زنان و مقدمات توسعه‌یافتگی ایران برای رسیدن به جامعه‌ای آگاه و برابری خواه، راه خود را پیدا کرده و متناسب با مقتضیات زمان ازجمله بهره‌مندی از تکنولوژی‌های نوین و رشد ارتباطات، به مطالبه گری‌های گسترده‌تر و عمیق‌تر پرداخته و با تبدیل تهدید‌ها به فرصت‌ها؛ به نتایجی شگرف رسیده است.
نتایجی که امروز حاکمیت جمهوری اسلامی پس‌از ۴۵ سال از وقوع انقلاب ۱۳۵۷، بدان افتخار می‌کند و با ادعای بهبود وضعیت زنان و نسبت دادن عاملیت پیشرفت آنان به خود، این شرایط را به دلیل ظلم به زنان و استفاده‌ی ابزاری از ایشان در دوران پهلوی اول و دوم، به رخ زنان می‌کشد. اما غافل از این حقیقت است که با ایجاد محدودیت و کنترل زنان به عاملیت آنان برای احیای حقوق‌شان با اراده و آگاهی و انتخاب در گذار از این نابرابری‌ها، یاری رسانده است.
انقلابی که ناخواسته با محدودیت‌ها و گفتمان تقابلی با زنان ایرانی و استفاده‌ی توده‌وار ایشان در بزنگاه‌های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی؛ منجر به تقویت و عمق عاملیت کنش‌گری جامعه‌ی زنان و نیز مردان برابری خواه و توسعه طلب در این سرزمین شده و سبب سرعت و عمق تحول زنان از ابژه‌گی به سوژه‌گی گردیده است. 
💢شاهد مثال این عاملیت تقویت شده و گسترده‌ی زنان و مردان برابری خواه، تمرکز حاکمیت بر گفتمان کنترل زنان و مقابله با مطالبات آن‌هاست:
🔹 تأکید بر حجاب اجباری
🔹تداوم تبعیض جنسیتی
🔹استمرار بهره‌برداری توده‌وار از زنان
🔹ایدئولوژیک کردن نقش و هویت زنان
🔹تقابل زنان و مردان جامعه در برابر هم
🔹کاهش رواداری اجتماعی در پذیرش تنوع و تکثر جامعه
🔹دور کردن هرچه بیشتر زنان از کانون‌های قدرت
🔹و مقابله و سرکوب جنبشی که مطالبه‌ی محوری‌اش #زن‌زندکی‌آزادی است.
آری!
#معنای_زندگی زنان ایرانی، تغییر خود و موقعیت سختی است که ناممکن بنظر می‌آید اما ممکن شده و می‌شود...

✍️ فریبا نظری
۲۲ بهمن ۱۴۰۲   



#انقلاب_۵۷
#عاملیت_کنش‌گری
#سوژه‌گی_زنان
#گفتمان_کنترل
#زن‌زندگی‌آزادی


📎 مطالعه‌ی بیشتر:
◀️عاملیت در جنبش زن‌زندگی‌آزادی، فرزانه صادقی، مریم تهرانی، مجله‌ی ایران آکادمیا، ۲۰۲۳
◀️سیاست جنسیت در ایران معاصر، الهه صادقی، فصلنامه دولت‌پژوهی، ۱۴۰۰

https://t.me/Sociologyofsocialgroups

🔺⚫🔺« کدام روزنه؟ کدام گشایش؟! »


🔸«۱۱۰ فعال مدنی و سیاسی و چهره‌های روشنفکری و اصحاب رسانه در بیانیه‌ای تحلیلی خواستار روزنه‌گشایی احزاب و نیروهای سیاسی و مدنی در انتخابات مجلس ۱۴۰۲ از طریق حمایت از ائتلافی از نامزدهای میانه‌رو، توسعه‌گرا و اصلاح‌گر در حوزه‌هایی که نامزدی برای رقابت مانده شدند»( خبرآنلاین )

❓❓ چند پرسش مهم از بیانیه نویسان روزنه‌گشایی احزاب و نیروهای سیاسی:

۱- آیا انتخابات با شرایط فعلی و در چارچوب گفتمان و رویکرد حاکمیت جمهوری اسلامی، توان گام‌های آغازین تحول و گذار به شرایطی متفاوت از اوضاع و احوال کنونی را دارد؟

۲- آیا احزاب به شکلی واقعی و در معنای دقیق خود در این کشور فعالیت می‌کنند که بخواهند روزنه گشایی کنند؟

۳- آیا ابهامات و اشکالات و فجایع انتخابات دوره‌های پیشین مانند نظارت استصوابی و رد صلاحیت‌ گسترده‌ی داوطلبان، احکام حکومتی در حین کار مجلس، احضار نمایندگان برای نطق‌های انتقادی، انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۱۳۸۸ و رویدادهای پس از آن در جنبش سبز، انواع فساد در مجلس چون مدارک تقلبی و دروغین، کامجویی های رذیلانه و حقیرانه‌ی مالی، آتش زدن برجام و استقبال از انزوای ایران و فقر و نکبت جامعه، تقاضای اعدام مردم معترض جنبش #زن‌زندگی‌آزادی ازسوی نمایندگان و ده‌ها نمونه‌ی دیگر؛ با این روزنه گشایی، تعیین تکلیف و رفع می‌شود؟

۴- آیا این دعوت برای روزنه گشایی، با تهدید مردم یا التماس به آن‌ها ازسوی حاکمیت، تناسبی دارد؟ و دعوت کنندگان را به فکر وا نداشته که چگونه انتخاباتی که با تهدید و التماس ایدئولوژیک از ملت همراه است، نتیجه‌اش پیشبرد کشور بسوی تحول برای رسیدن به آرامش و توسعه و رفاه و امنیت و آزادی مردم خواهد بود؟

۵- آیا با روزنه گشایی برای این انتخابات همان‌طور که مدنظر و خواست نویسندگان بیانیه است می‌شود از شدت و عمق و گستره‌ی فرآیند خالص‌سازی و یکدست سازی فرو کاست و جلوگیری نمود درحالی که گزاره‌ی محوری گفتمان حاکمیت، خودی و غیرخودی دیدن و پاکسازی غیرخودی ها و گردش قدرت در دایره‌ی بسته‌ی خودی هاست؟ دایره‌ای که هر روز تنگ ‌تر و محدودتر می‌شود؟

💢اگر پاسخ نویسندگان بیانیه به این پرسش‌ها مثبت است، بسیار خب! این گوی و این میدان!
روزنه گشایی کنند و نتیجه را نیز ببینند گرچه آزموده را آزمودن خطاست!
اما بیاد فروغ فرخزاد عزیز
این روزنه رو به خانه‌ی ملت نیست،
این روزنه، رو به سیاهی است...


✍️ فریبا نظری
۲۶ بهمن ۱۴۰۲



#روزنه_گشایی_احزاب_و_نیروهای_سیاسی
#انتخابات
#خانه‌ی_ملت
#جنبش_سبز
#زن‌زندگی‌آزادی


https://t.me/Sociologyofsocialgroups

🔺🔹🔺« مجلسی با لوایح معطل مانده، هیاهوی بسیار و دیگر هیچ…» 


۱- وزارت بهداشت در سال ۱۳۸۲ کار تدوین قانونی را با عنوان #سلامت_روان به دکتر مهدی نصر اصفهانی سپرد که استاد پیشکسوت دانشگاه علوم پزشکی ایران است. او به همراه گروهی از متخصصان پیش نویسی برای لایحه حمایت از حقوق افراد مبتلابه اختلالات روانی تهیه و تا سال ۱۳۹۴ بارها تغییراتی پیدا کرد و مواردی کاهش یافت. سرانجام در آذرماه ۱۳۹۸ در دولت دوازدهم به تصویب رسید و در روز ۲۶ فروردین ماه ۱۳۹۹ در مجلس اعلام وصول شد. #قانون_سلامت_روان هرچند برای نخستین بار تهیه و در قالب لایحه‌ای به مجلس ارائه شده و ممکن است نقایص و مشکلاتی داشته باشد، ولی می تواند دستورالعمل ها و راهکارهای خوبی برای حوزه سلامت روان در برداشته باشد.
(https://pconews.ir/?p=3266)

۲- پس از گذشت ۱۲ سال، لایحه‌ی پیشگیری از آسیب‌دیدگی زنان و ارتقای امنیت آنان در برابر سوءرفتار که در دولت یازدهم تحت عنوان #لایحه‌ی_منع_خشونت_علیه_زنان به مجلس دهم ارسال شد، با تغییر و اصلاحاتی متعدد حتی در نام، در تاریخ ۲۰ فروردین ۱۴۰۲ به تصویب مجلس‌یازدهمی‌ها رسید. این لایحه با تمرکز بر بازدارندگی و پیشگیری، ارتقای امنیت روانی و جسمانی زنان در محیط خانه، کار و اجتماع سعی دارد امنیت زنان را با حمایت‌های قانون تأمین کند. این لایحه، ۵۱ ماده و ۵ فصل دارد که از سال ۱۳۹۱ بین نهادها، سازمان‌ها و کمیسیون‌های مختلف دست به دست شد تا اینکه در نهایت فروردین‌ماه سال جاری، با ۱۹۰ رأی موافق به تصویب اهالی بهارستان رسید. البته لایحه فوق به شرط اینکه به واقع اقدامی برای ارتقای سطح امنیت زنان باشد، مدت طولانی در کمیسیون اجتماعی خاک خورد و در نوبت صحن قرار گرفت ( فرارو/ دی ۱۴۰۲ ).

۳- #لایحه‌ی_همسان‌سازی_حقوق_بازنشستگان صندوق‌های کشوری و لشگری و تأمین اجتماعی
که سال‌هاست هم‌چنان بدون نتیجه در حال دست بدست شدن است.

💢 این سه لایحه‌ی ضروری و بااهمیت  بخشی از ده لایحه‌ی معطل مانده در مجلسی است که قرار است در یازده اسفند ۱۴۰۲، دوازدهمین دوره‌ی آن با نمایندگان جدید آغاز بکار نماید.

🔰حال با هم برخی‌از اولویت‌ها و عملکرد مجلس یازدهم  را مرور می‌کنیم:

۱- گرفتن خودروهای شاسی بلند و نمایش اقرار و انکار بر سر این موضوع
۲- نوشتن طومار و تقاضای حکم اعدام برای مردم معترض در اعتراضات سال ۱۴۰۱ جنبش #زن‌زندگی‌آزادی
۳- رسوایی ماجرای خرید سیسمونی نوه‌ی رئیس مجلس از ترکیه و مشغولیت دو گروه منتقد و طرفدار ایشان در بین نمایندگان
۴- تصویب خارج از نوبت و چند فوریتی لایحه‌ایی موسوم به حجاب و عفاف با هدف محدودیت و انسداد بیشتر اجتماعی جامعه
۵- نطق‌های پیش از دستور تکراری با ادبیات دهه‌ی شصت
۶- عدم ورود اندک نمایندگان برای رسیدگی به اختلاس و فساد گسترده‌ی چای دبش
۷- عدم ورود نمایندگان به تورم روزافزون، کاهش لحظه‌ای ارزش پول ملی و بحران‌های اقتصادی
۸- عدم ورود نمایندگان به اوضاع بحرانی محیط زیستی
۹- ماجرای وام‌های چند صد میلیونی ودیعه‌ی مسکن برخی نمایندگان
۱۰- افشاگری یک نماینده‌ی باسابقه‌ی تهران از رئیس مجلس و درگیری‌های این دو
۱۱- حملات لفظی برخی نمایندگان به دولت
۱۲- تلاش برای جلوگیری از لغو تحریم‌ها
۱۳- درخواست تعدادی از نمایندگان برای محاکمه‌ی وزیر خارجه‌ی دولت دوازدهم
۱۴- طرح تغییر قانون انتخابات ریاست‌جمهوری
۱۵- حمایت از مجموعه‌ی تلویزیونی گاندو برای آشکار کردن ماهیت دولت دوازدهم
۱۶- مخالفت با کلیات طرح اصلاح قانون نظارت بر شفافیت رفتار و عملکرد نمایندگان

🔴 به‌عنوان یک شهروند که از قضا جامعه‌شناسی خوانده و با عینک بررسی قواعد زندگی اجتماعی به ساختار و مناسبت قدرت و عاملیت جامعه می‌نگرد، نمی‌توانم امتیاز بالایی به برون داد کارآیی اعضای خانه‌ی ملت بدهم.
سه لایحه‌ایی که ذکر آن رفت و سال‌هاست بی‌نتیجه مانده، نمونه‌ای نمایا برای مطالبات فردی و اجتماعی گروه‌های مختلف جامعه در حوزه‌های اقتصادی و اجتماعی است که از نظر نمایندگانی که قرار است وکلای ملت باشند؛ چندان اهمیتی ندارد.
این خانه، خانه‌ی ملت نیست، خانه‌ی ما نیست، تهی از وکلای ماست. تهی از مطالبات و خواست ملت است.
محفلی است برای بازی‌های سیاسی که شوربختانه کام ملت را تلخ و تلخ‌تر می‌سازد. محفلی که مطالبات و رنج ملت، در اولویت آخر اعضای آن هم نیست.
محفلی با هیاهوی بسیار و دیگر هیچ…

✍️ فریبا نظری
۵ اسفند ۱۴۰۲

 #انتخابات
#چای_دبش
#اعتراضات_۱۴۰۱
#تحریم
#زندگی_معمولی


 https://t.me/Sociologyofsocialgroups

🟢🎼🟢 « محکومیت عجیب پرفورمنس خشونت‌پرهیز در ستایش زندگی معمولی !!»


🎶🎵 ماه‌ها مطالعه، بررسی و شنیدن ترانه‌های اعتراضی از دوران مشروطیت تا امروز مرا بدین نکته‌ی مهم رهنمون ساخت که اگر حاکمیت، اپوزیسیون داخلی و برون‌مرز، و گروه‌های مختلف مردم (موافق یا مخالف این اعتراضات جنبش #زن‌زندگی‌آزادی) خواهان شناخت، درک، حمایت این جنبش هستند؛ اجرای ترانه‌ی #برای #شروین_حاجی‌پور را بارها و بارها بشنوند و ببینند.
این ترانه، شفاف‌ترین، ساده‌ترین و صادقانه‌ترین بیانیه‌ی غیررسمی این جنبش است که محور آن #زندگی‌طلبی،
#آزادیخواهی
و #برابری‌خواهی است.

🔹اگر پرسیده شود چرا بدین گزاره رسیده‌ام، چنین پاسخ می‌دهم:

1️⃣ متن این ترانه برگرفته از توئیت‌های اعتراضی ( طوفان توئیتری در فضای شبکه‌ی مجازی توئیتر پس‌از جان‌باختن #مهساامینی) بخشی از جامعه است.

2️⃣ این یادداشت‌های اعتراضی حاوی مطالبات و مشکلات بخشی از گروه‌های مختلف جامعه‌ی ایران است.

3️⃣ این یادداشت‌های اعتراضی خودجوش شکل گرفت همان‌طور که ارائه‌ی آن در قالب ترانه‌ی #برای؛ خلاقیت و ابتکار شخصی یک جوان هنرمند به نام #شروین_حاجی‌پور بود.

4️⃣ این توئیت‌های اعتراضی، حاوی جملات آشکار و بدون کنایه بر اساس اتفاقات سالیان گذشته و زندگی روزمره‌ی گروه‌هایی از مردم است.

5️⃣ این یادداشت‌ها به موضوعات فلسفی و پیچیده اشاره‌ای ندارد بلکه مستقیماً از مناسبات یک #زندگی_معمولی و عادی حرف می‌زند.

6️⃣ متن ترانه‌ی #برای، همچون تابلویی ساده و بی‌آلایش؛ گزاره‌های کوتاه، روان و شفاف مردم را یک‌جا جمع کرده و بدون هیجان تصنعی به همگان اعلام می‌کند.

7️⃣ ترانه‌ی #برای، در نوع بیان این مطالبات اعتراضی، از موسیقی خاص و پیچیده باضرباهنگ تند به‌عنوان ابزار کمک کننده‌ی انتقال پیام، استفاده نمی‌کند. برعکس، موسیقی آرام و تصویر ساده خواننده و سازنده‌ی این اثر با تصاویر توئیت‌های اعتراضی؛ خبر از پیامی مهم می‌دهد.

8️⃣ یادداشت‌های اعتراضی این ترانه به مهم‌ترین موضوعات مورد چالش جامعه‌ی ایران طی چند دهه‌ی گذشته اشاره می‌کند:
محیطزیست،
سبک‌زندگی،
فقر،
انسدادسیاسی،
آنومی اقتصادی و اجتماعی،
بحران‌هویت،
نابرابری و تبعیض (به‌ویژه جنسیتی)،
و ستایش آزادی و حقوق انسانی در یک #زندگی‌معمولی

🔰بنظر می‌رسد تلاش سالیان حاکمیت و ساختارهای آشکار و پنهان ایدئولوگ آن در ایجاد و بازتولید گفتمان تقدیس مرگ و سرزنش زندگی برای ایرانیان، منجربه تولید گفتمانی در میان مردم شده که زندگی را مقدس می‌شمارد
و آن‌را با همه‌ی وجود طلب می‌کند و بی‌اعتنا به مرگی که خواهدآمد؛ زندگی را در آغوش می‌کشد.

و اینک خالق این ترانه‌ی اعتراضی محکوم بشود یا نشود؛ چکیده‌ی گفتمان جنبش #زن‌زندگی‌آزادی‌ در چنین قامتی رخ نموده و ماندگار شده:
برای
یک پرفورمنس اعتراضی خشونت‌پرهیز در ستایش زندگی؛ با کلامی از جامعه و اجرای ساز و آوازی آرام در اعتراض به هرچه و هرکس که مخالف زیست شادمانه و معمولی است...


✍️ فریبا نظری
۱۲ اسفند ۱۴۰۲


#شروین_حاجی‌پور
#برای
#پرفورمنس_اعتراضی
#زیست_شادمانه
#زندگی_معمولی
#زن‌زندگی‌آزادی


https://t.me/Sociologyofsocialgroups

♻️🔹♻️ « جامعه و تغییر در تعریف و تأیید گروه‌های مرجع » 


🟢 از ویژگی‌های دوره کنونی تغییر برخی از مفاهیم مهم در زندگی اجتماعی جوامع مختلف است. این تغییر ناشی از دگرگونی در هنجارهای مورد وثوق مردم صورت می‌گیرد. یکی از دلایلی که سبب این دگرگونی می‌شود، آگاهی اجتماعی جدیدی است که به دلیل ارتباطات گسترده به ویژه با کمک شبکه‌های اجتماعی؛ گروه‌های زیادی از جامعه را پیرامون رخدادها و موضوعات و مفاهیم جدید با یکدیگر، هم صدا و هم‌کنش می‌سازد.
گروه‌های مرجع یکی از مفاهیم هنجارمند هر جامعه است که به ویژه نسل جوان در چیستی و چرایی هویت خویش، رو بسوی آن دارد. این گروه‌ها در همه‌ی دوره‌ها برای یک جامعه وضعیت ثابتی ندارند و بسته به تغییر و تحولات فرهنگی، موقعیت آن‌ها نیز فراز و فرود پیدا می‌کند.

🟢 امروز ویدیویی کوتاه در شبکه‌های اجتماعی دیدم مبنی بر رویارویی منفی مردم در یک کنسرت موسیقی با یکی از مشاهیر علمی کشور و بیرون راندن وی از سالن. در حالی‌که کراوات زده بود و در کنسرت خواننده‌ی معروف پاپ ایرانی شرکت داشت.
بسیاری از منتقدین او در شبکه‌های اجتماعی و برخی افرادی که با آن‌ها صحبت کرده‌ام علت روگردانی بسیاری از ایرانیان از وی را بی‌تفاوتی نسبت به مشکلات داخل کشور به‌ویژه اعتراضات سال ۱۴۰۱ جنبش #زن‌زندگی‌آزادی و جان‌باختن و مجروحیت تعدادی از هم‌وطنان به دلیل نزدیکی به مناسبات قدرت می‌دانند. منتقدین ایشان می‌گویند او می‌توانست به‌عنوان یک شخصیت علمی شناخته شده، صدای ملت ایران در اعتراضات باشد اما نخواست و نشد.

🔹واکنش من در هنگام تماشای ویدئو علاوه‌بر احساسی ناخوشایند، دو نکته بود:
۱- تحلیل جامعه شناختی این اتفاق 
۲- مقایسه رویارویی و ابراز احساسات مردم نسبت به مشاهیر دیگر
و در این میان ناخودآگاه یاد احساسات ایرانیان نسبت به #محمدرضا_شجریان افتادم.

🔹چه اتفاقی در جامعه می‌افتد که فردی چون شجریان با پیشینه‌ی یک خانواده مذهبی که قبل از ورود به میدان موسیقی ایرانی به خواست پدر قرآن می‌خواند و یکی از ماندگارترین نواهای دینی و عرفانی او #آیات_ربنا به هنگام افطار در ماه رمضان مسلمانان نزد همگان مشهور و دلنشین و گوش‌نواز است، به‌ویژه از سال ۱۳۸۸ و #جنبش_سبز اعتراضی بخش زیادی از جامعه؛ در دل و جان گروه‌های سنی مختلف فارغ از هر باور و اعتقاد به‌عنوان گروه مرجع ماندگار می‌شود؟

🔰وقتی به کارنامه‌ی زندگی محمدرضا شجریان نگاه می‌کنیم، نه فقط در جنبش سبز که در دوره‌های مختلف او را همراه با مردم کوچه و خیابان می‌بینیم. برخی‌از این همراهی ها عبارتنداز:

✅ همراهی با مردم در پیروزی انقلاب ۵۷ به تصور رسیدن به آزادی با ترانه‌های اعتراضی #از_خون_جوانان_وطن، #سپیده، #شب_نورد، #همراه_شو_عزیز،
✅ مبارزه برای پیشبرد موسیقی ایرانی و ادبیات پارسی قبل و پس از انقلاب
✅ اعتراض به محدودیت‌ها و انسداد سیاسی و فرهنگی و هنری پس از انقلاب
✅ زندگی در ایران و لمس مشکلات و محدودیت‌ها در کنار جامعه
✅ برگزاری کنسرت موسیقی در ایران با همه‌ی ناملایمات و محدودیت‌ها
✅ همراهی با مردم در مصیبت‌ها و سختی‌ها چون زلزله‌ی بم 
✅ ورود هم‌دلانه و راهگشا به مسائل اجتماعی  
مانند مکاتبه و تقاضای توقف حکم اعدام #ریحانه_جباری
✅ ساخت و اجرای ترانه‌های اعتراضی پرمغز و فاخر در دهه‌های گذشته مانند آلبوم #بیداد، #زبان_آتش، #قاصدک
✅ و هم صدایی و هم‌کنشی با مردم معترض در جنبش سبز هم با حضور در خیابان و هم با نغمه و آواز و هنر خود
✅ دوری از مناسبات قدرت و رانت و امتیازات ویژه‌ی آن

💢 بنظر می‌رسد گروه‌های مرجع نزد جامعه‌ی امروز:

۱- همواره ثابت نیستند.

۲- در نسل‌های مختلف با گروه‌های مرجع گوناگون و متکثری روبرو هستیم.

۳- میان گروه‌های مختلف جامعه و گروه‌های مرجع آن، منافع مشترک ارزشی؛ نقش مهمی دارد.

۴- برای گروه‌های مختلف جامعه، مسئولیت اجتماعی گروه‌های مرجع نسبت به مردم و جامعه‌ای که خود را متعلق بدان می‌دانند؛ عامل تعیین کننده‌ای برای پذیرش آن‌ها شمرده می‌شود.

۵- جامعه کسانی را در جایگاه گروه مرجع خود می‌نشاند که دارای ارتباطات دوسویه و هم‌کنشی صمیمانه‌ و پاسخ‌گویانه با آن‌ها باشند.

۶- نزدیکی با ملت و شفاف سازی دوری از مناسبات قدرت و منافع مشترک آن‌ها از طریق رانت و امتیازات ویژه

۷- صداقت و شفافیت به‌هنگام و آشکار در هم‌کنشی با جامعه، از ویژگی‌های اصلی و مهم کسانی است که به‌ویژه نسل نوجوان و جوان آگاه امروز ایشان را مفتخر به منزلت گروه‌ مرجع می‌سازد و آنان را از گروه‌های مرجع جعلی و مردود؛ متمایز می‌دارد.

✍️ فریبا نظری
۱۴ اسفند ۱۴۰۲

 
#گروه‌های_مرجع
#محمدرضا_شجریان
#ترانه‌های_اعتراضی
#جنبش_سبز
#زن‌زندگی‌آزادی


https://t.me/Sociologyofsocialgroups

🔺🔹🔺« قانون‌گذارانی در غیاب ملت، دیروز و فردا »


1️⃣ ویدئوی کوتاهی از برنامه‌ای بنام افق در صدا و سیما در شبکه‌های اجتماعی بازنشر می‌شود با موضوع تصویب قانونی جدید برای برخورد با زنان بدون حجاب اجباری و برداشت ۳ میلیون تومان از حساب آن‌ها.
به دور از محتوای ضد حقوق شهروندی زنانی که مایل به استفاده از پوشش اختیاری هستند، برایم جالب بود بدانم نماینده‌ای که با چهره‌ای خندان و شوق بسیار از تصویب این قانون در هفته آینده و اجرای آن پس از تعطیلات نوروز بشارت می‌دهد؛ نماینده‌ی کدام استان بوده و با چه تعداد آرا در جایگاه وکیل ملت نشسته است؟

🔹نماینده‌ی فعلی استان اصفهان، حوزه انتخابیه اصفهان و ورزنه در مجلس یازدهم
🔺میزان آرای کسب شده: ۲۴۵ هزار و ۶۲۹ رای
🔹واجدین شرایط استان اصفهان برای انتخابات مجلس یازدهم در سال ۱۳۹۸: ۳ میلیون و ۶۰۳ هزار و ۵۳۹ نفر
💢در حقیقت جناب نماینده‌ی دلواپس حجاب اجباری زنان در سال ۹۸ با حدود ۶/۸ درصد کل واجدین شرایط استان اصفهان وکالت جامعه را در خانه ملت به عهده گرفته و به مدت ۴ سال در مجلس شورای اسلامی قانون‌گذاری کرده است.

2️⃣ نفر نخست منتخبین مجلس سیزدهم در کلان‌شهر تهران نیز با ۵۹۷ هزار و ۷۷۰ رأی از میان ۱۰ میلیون و ۳۰ هزار نفر واجدین شرایط رأی پایتخت یعنی با حدود ۶ درصد آرای مردم، قرار است در سال ۱۴۰۳ به خانه‌ی ملت رفته و ۴ سال ادامه دهنده‌ی قانون‌گذاری نماینده‌ی اصفهان باشد.

و این حکایت خانه‌ای است که در غیاب ملت می‌خواهد مرکز قانون‌گذاری این سرزمین باشد…
سرزمینی با زنانی که تصمیم خود را برای حق انتخاب و آزادی انسانی گرفته و عزم خود را برای این کنش‌گری جزم کرده‌اند که با پوشش اختیاری چه با روسری چه بدون آن در کنار یکدیگر ایرانی آباد و آزاد بسازند ...

✍️ فریبا نظری
۱۹ اسفند ۱۴۰۲



#خانه‌ی_ملت
#قانون‌گذاری
#پوشش_اختیاری
#حجاب_اجباری
#حقوق_شهروندی
#زن‌زندگی‌آزادی


https://t.me/Sociologyofsocialgroups

♻️🔺♻️« اعتراض به زندگی دستوری ایدئولوژیک و سیاست‌زده برای زنان »


👈 به بهانه‌ی سخنان تعدادی از عزیزان خارج از کشور در برنامه‌ای بنام «حال یا هرگز» با موضوع:
پوشش در ایران، اختیاری یا اجباری؟


🔰در توئیتی از یک هم‌وطن پرسش مهمی دیدم که محور یادداشت من است:
« پیش‌از انقلاب در زمان رضاشاه می‌خواستند زنان به اجبار حجاب نداشته باشند، شما زنان مقاومت کردید. پس‌از انقلاب ۵۷ می‌خواهند شما حجاب اجباری داشته باشید، باز هم شما زنان مقاومت می‌کنید.
 به ما بگویید شما زنان چه می‌خواهید؟! ».

🔵این پرسشی ساده ولی مهم و اساسی بوده و چه خوب است گروه‌های مختلف روشنفکر، منتقد دین، عالم دین، فعالین ضد دین، دین باوران و دین ناباوران، اپوزیسیون داخل و خارج، استادان دانشگاه، و سطوح مختلف حاکمیت نیز مانند این هم‌وطن بجای بایدها و نبایدهای طولانی و صدور احکام تأیید یا عدم تأیید #پوشش_اختیاری زنان به چنین پرسشی بیندیشند:

❓زنان دقیقاً چه می‌خواهند؟
🟢 بنظر می‌رسد پاسخ این پرسش نیز بسیار ساده ولی مهم  است:
💢 دست از سر زنان بردارید!

۱- زنان ایرانی از دیرباز به‌ویژه از #دوران_مشروطیت فریاد زده و می‌زنند هیچ فرد یا گروهی نمی‌تواند و نباید به زنان بگوید چگونه بیندیشند، چگونه بپوشند، چگونه رفتار کنند، چگونه سخن بگویند، و چگونه زندگی کنند!

۲- زنان می‌خواهند و باید حق آموزش، حق رأی، حق بهداشت و سلامت، حق پوشش اختیاری، حق برابری سیاسی ، و حق یک زندگی آزادانه مانند تمام جامعه داشته باشند که چون هنوز بدست نیامده هم‌چنان در حال کنش مدنی و مقاومت‌اند. 

۳- داشتن حجاب و نوع پوشش یا نداشتن آن در اختیار یا محدوده‌ی اجبار و توصیه‌ی هیچ گروه و فرد و طبقه‌ای نیست.
چه #دیروز برای شکوفایی و مدرن شدن زن ایرانی ازسوی حاکمیت وقت،
چه #امروز ازسوی گروه‌های تندرو حاکمیت در داخل کشور با ادعای دین‌باوری و هدایت اجباری زنان به بهشت، و نیز گروه‌های تندرو منتقد و #اپوزیسیون جمهوری اسلامی با باورهای ضددینی و اجبار زنان به سوی رهایی.

۴- زنان نشان داده‌اند در برابر هر نوع گروه فشار مقاومت می‌کنند.
با کمال تأسف و تعجب باید گفت گروه‌های فشار صرفا در داخل کشور وجود ندارند و برخی از افراد به نام منتقد و اپوزسیون حاکمیت فعلی این سرزمین، از راه دور کارکرد #گروه_فشار داشته و فراموش کرده‌اند که اجبار به نداشتن حجاب و روسری و چادر همان میزان پلشت و غیرانسانی است که اجبار بدان.

۵- کاربرد و تکرار تحقیرآمیز عباراتی چون #لچک_به_سر و #چادر_چاقچوری برای زنان باورمند به #حجاب همان اندازه ضد زن، خشونت‌ورزانه و ضد آزادی است که بکار بردن کلماتی چون #هرزه‌گی و #لخت_و_عور برای زنان باورمند به پوشش اختیاری.

۶- این افراط و تفریط و زندگی دستوری گروه‌های تندرو مدعی دین‌باوری داخل و نیز گروه‌های تندرو ضددین خارج‌ از کشور، دو سر یک طیف دستوری و خام اندیشانه است که می‌خواهد برای زنان نسخه‌ی رهایی بپیچد، به‌جای زنان بیندیشد و تصمیم بگیرد و البته این برای زنان آزاداندیش پذیرفتنی نیست.

۷- جامعه‌ی زنان به چنان رشد و آگاهی رسیده که هرگونه افراط و تفریط و هر نوع اجبار و زور با هر استدلال و توجیه درخصوص حق انتخاب و آزادی زنان برای یک #زندگی_معمولی ازسوی تمام گروه‌ها با هر اعتقاد و باور ایدئولوژیک و سیاست زده، مردود و غیر قابل پذیرش است.

۸- حق حاکمیت بر بدن، یک حق بشری است که در اختیار خود زنان است. همان‌طور که حق حاکمیت بر بدن مردان، حق بشری آن‌ها بوده و در اختیار خود آن‌هاست.

♻️♻️ اکنون در حالی‌که برخی گروه‌هایی از اپوزیسیون خارج‌از کشور با گرایش‌های سیاسی مشروطه خواه، چپ، و جمهوری خواه به همراه گروه‌های رادیکال داخلی به‌دنبال تجویز زندگی دستوری ایدئولوژیک و سیاست زده ی خود برای زنان ایرانی هستند؛ زنان این سرزمین در گروه‌های گوناگون طبقاتی، قومی، جغرافیایی، با هر گرایش اعتقادی، همگام و هم‌کنش با یکدیگر؛ گام‌ها جلوتر از افراد یا گروه‌هایی هستند که قصد اجبار #زندگی_دستوری را بر آن‌ها دارند.

این همگامی و هم‌کنشی گرچه در سالیانی کمتر و اندک بود اما در نتیجه‌ی سرکوب و انسداد به‌ویژه از #جنبش_سبز بدین سو افزایش یافت و در اعتراضات جنبش #زن‌زندگی‌آزادی، به اوج رسیده است.

بیاد داشته باشیم استبداد در هر نوعی، ویران‌گر است؛ چه استبداد دینی و چه استبداد غیردینی.

بیاد داشته باشیم مطالبه‌ی #زن‌زندگی‌آزادی در اعتراض به استبداد دینی، متعلق به هیچ ایدئولوژی و سیاست و گروه و فرد خاصی نیست؛ که متعلق به زنان اندیشمند، کنش‌گر، مطالبه‌گر، جسور و آزادی‌خواه ایرانی در گروه‌های گوناگون فکری، طبقاتی، قومی و جغرافیایی است...
‌
✍️ فریبا نظری
۲۰ اسفند ۱۴۰۲



#حق_حاکمیت_بر_بدن 
#زندگی_دستوری
#گروه_فشار
#افراط_و_تفریط_ایدئولوژیک_و_سیاست‌زده
#پوشش_اختیاری
#دست_از_سر_زنان_بردارید


https://t.me/Sociologyofsocialgroups

♻️🕊️♻️« جامعه‌شناسی و ایران در سال ۱۴۰۲»


🔵 بررسی‌هایم نشان می‌دهد هرچه در ایران میزان کنش‌های اعتراضی یا مقاومت‌های مدنی با فراوانی روبه‌رو شده و گسترش و عمق می‌یابد، هم اقبال جامعه از تحلیل‌های جامعه‌شناختی بیشتر می‌شود و هم جامعه‌شناسان توجه افزون‌تری به توصیف و تبیین این کنش‌های مدنی نشان می‌دهند.
به‌عنوان نمونه داده‌های زیر درباره‌ی مقوله‌ی اعتراضات سال ۱۴۰۱ را باهم مرور  می‌کنیم:

۱- سمیه توحیدلو در مقاله‌ای پژوهشی با عنوان «فراترکیب تحلیل‌های موجود درباره اعتراضات ۱۴۰۱ایران» می‌گوید:
 نیمه دوم سال ۱۴۰۱ درگیر حوادث و اعتراض‌هایی بود. در میانه این اعتراض‌ها، جامعه شناسان متعددی به تحلیل وقایع پرداختند. مقاله حاضر فراترکیبی از تحلیل­ های آن‌ها (۴۰ سخنرانی در انجمن جامعه ­شناسی ایران و مجموعه ۴۶ یادداشت تحلیلی) درباره این اعتراض‌ها است.
https://doi.org/10.22034/jsi.2023.1996220.1650

۲- تبیین و تفسیر اعتراضات ۱۴۰۱ و تداوم کنش‌های آن در ۱۴۰۲ از سوی یک صد جامعه‌شناس ایرانی داخل و خارج‌از کشور در قالب سخنرانی، مناظره، مصاحبه، یادداشت تحلیلی و پژوهشی، مقاله ( استخراج از پژوهشی با‌عنوان« جامعه‌شناسان و جامعه در سال ۱۴۰۲»، فریبا نظری).

۳- معناشناسی، تحلیل و تفسیر مطالبه‌ی #زن‌زندگی‌آزادی از سوی سی جامعه‌شناس ایرانی در قالب سخنرانی، مناظره، مصاحبه، یادداشت، مقاله ( همان).

۴- اعتراضات #زن زندگی آزادی حتی برای تعدادی از جامعه شناسان غیر ایرانی از جمله #اسلاوی_ژیژک( رادیو زمانه، مهر ۱۴۰۱) و #جک‌_گلدستون(یورونیوز فارسی، فروردین ۱۴۰۲) نیز محل تامل و توجه بوده است.

🔰 در طی یک سال و نیم گذشته و پس از آغاز اعتراضات سال ۱۴۰۱، در گفت‌وگو با جامعه‌ی آماری ۲۰ نفره ازگروه‌هایی که جامعه‌شناس نیستند، جامعه‌شناسی نخوانده‌اند اما به این شاخه از علم علاقمند هستند و آن را دنبال می‌کنند؛ درباره‌ی انتظارات و توجه ایشان به کنش جامعه‌شناسان ایرانی، سخن گفته و نظراتشان را جویا شدم. با برخی از آن‌ها این گفت‌و‌گو استمرار داشته و برخی نیز صرفا در حد یک یا چند مورد بوده است.
🔹مشاغل این افراد عبارتست از:
پزشک فوق تخصص، جراح و دندانپزشک، نویسنده، شاعر، آرایش‌گر، کسب و کار آزاد، مددکار اجتماعی، وکیل، بازنشسته‌ی وزارت‌خانه‌های کشاورزی، آموزش و پرورش، ارشاد، بنیاد شهید، بانک‌، راننده تاکسی، کارگر بخش خصوصی، خانه‌دار، فعال مدنی، نقاش، کارکنان و مدیران دولتی، معلم، فروشنده و دانشجویان.
🔹گروه سنی: ۲۰ تا ۷۰ سال
🔹جنس: زن و مرد

💢 نتایج زیر حاصل گفت‌وگو با این افراد است:

۱- در مقایسه با متخصصان علوم دیگر حتی در زیر شاخه‌ی علوم انسانی، نظرات و تحلیل‌های جامعه شناسان در خصوص اعتراضات سال ۱۴۰۱ و وضعیت اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، و فرهنگی ایران؛ برایشان اهمیت داشته و دارد.

۲- آن‌ها از جامعه شناسان انتظار داشته و دارند وضعیت آینده کشور و کنش‌های اعتراضی و مدنی را به روشنی و درستی، تحلیل و در اختیار جامعه بگذارند.

۳- آن‌ها از جامعه شناسان انتظار دارند برای رهایی جامعه از شرایط آنومیک امروز ایران راهکار جامعه شناختی ارائه دهند.

۴- برخی از این افراد به فراتر از وضعیت موجود فکر می‌کنند و از جامعه شناسان انتظار دارند به تحلیل وضعیت جامعه ایران و ساختار مناسبات قدرت آن در آینده بپردازند.

۵- برخی از این افراد از جامعه شناسان انتظار دارند در مسائل و وضعیت جامعه‌ی ایران صرفاً به نظریات جامعه شناسان و اندیشمندان غیر ایرانی در جوامع دیگر بسنده نکنند و متناسب با شرایط امروز ایران، توصیف و تفسیر خود را ارائه دهند.

۶- برخی از این افراد نمره‌ی مثبت و کاملی به عملکرد جامعه شناسان ایرانی به‌ویژه در اعتراضات یک دهه‌ی اخیر نمی‌دهند و تحلیل‌های جامعه شناسان ایرانی را راهگشا، شفاف و درست نمی‌دانند.

۷- در برابر این گروه، تعداد دیگری از گفتگو شوندگان معتقدند جامعه شناسان ایرانی به ویژه در اعتراضات ۱۴۰۱ به این‌سو عملکرد روشنگرانه و مثبتی داشته و دارند و به تداوم این عملکرد آنان امیدوارند.

۸- تعدادی هم از این افراد انتظار بیشتری از عملکرد کنش‌گرانه‌ی جامعه شناسان ایرانی نسبت به سرنوشت مردم ایران و شرایط اجتماعی امروز دارند.

۹- تعدادی از گفتگو شوندگان به صراحت و شفافیت و شجاعت برخی جامعه شناسان نظیر دکتر #سعید_مدنی در ارتباط با مسئولیت اجتماعی خود به جامعه ایران اشاره و قدردانی می‌کنند.

⭕ توجه به این نکته ضروری و مهم است که گرچه انتظارات جامعه از جامعه شناسان ممکن است لزوماً و بطور کامل با تعریف دقیق و صحیح کارکرد یک جامعه شناس مطابق این علم، انطباق نداشته باشد؛ اما شنیدن صدای جامعه در نقش مورد انتظار برای متخصصان جامعه شناس و ارتباط تنگاتنگ آن‌ها با مردم از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

✍️ فریبا نظری
۲۹ اسفند ۱۴۰۲


#جامعه‌شناسان_ایرانی


https://t.me/Sociologyofsocialgroups

#کنش‌گران_زن_دربند
#گیلان
#زن‌زندگی‌آزادی
#ایران



https://x.com/fnp1390?t=X_xQIPMwQE3qo2d9C6lfrg&s=09

https://t.me/Sociologyofsocialgroups

📝 📝«چرا در شرایط کنونی، حاکمیت به برخورد دوباره با زنان روی آورده است؟ »


✏️باوجود آرایش جنگی نیروهای سیاه‌پوش در داخل برخی میادین و گذرگاه‌های شهرهای مختلف برای رویارویی و نبرد با زنان و مردان به‌ویژه نوجوانان و جوانان این سرزمین؛ شهر هم‌چنان در حال و هوای #زن‌زندگی‌آزادی است.
اما یک پرسش و ابهام بزرگ این روزها برای بخش‌هایی از جامعه و نیز #اپوزیسیون مطرح هست که:
❓ چرا حاکمیت در شرایطی که در نبرد خارجی قرار گرفته، با بهانه‌ی تکراری #حجاب_اجباری به نبرد داخلی با زنان رفته است؟

 ✏️چند پاسخ احتمالی به ذهن نگارنده می‌رسد که با هم مرور می‌کنیم.
⬅️ یادآوری این نکته‌ ضروری است که وجود یک یا چند یا همه‌ی گزینه‌ها به‌عنوان پاسخ به این پرسش مهم، احتمال داشته و امکان پذیر است.

۱- نشان دادن ایرانی قوی در برابر دشمن خارجی و سایر کشورها با پرداختن به #حجاب_اجباری به‌عنوان اولویت‌ مهم و اساسی نظام در داخل کشور با شرایط عادی

۲- اعلام استمرار گفتمان ایدئولوژیک دین سیاسی در داخل کشور به نشانگان رشد سکولاریسم در جامعه و به‌ویژه دین‌باوران

۳- اعلان عمومی و آشکار قاطعیت و قدرت نظام به جامعه در مبارزه با گفتمان جنبش زن‌زندگی‌آزادی

۴- تسلط بر #خیابان در شرایط احتمالی بروز اعتراضات گروه‌های مختلف جامعه هم‌زمان با تنش و منازعات خارجی 

۵- بهره‌مندی از فرصت فضای گنگ و مبهم و همراه با اضطراب تنش و منازعات خارجی به‌ منظور برخورد با مقاومت و کنش‌های مدنی روزافزون زنان و مردان جامعه پس‌از اعتراضات سال ۱۴۰۱ و جنبش زن‌زندگی‌آزادی

۶- توجه دادن جامعه در فضای عینی و مجازی به #ترس و وحشت بازگشت قدرتمند #گشت_ارشاد و نیروهای #حجاب‌بان

۷- کم‌رنگ نمودن بحران‌های اقتصادی، #تورم و #فقر روزافزون، کاهش ارزش پول ملی و به‌ویژه فسادهای گسترده‌ی مالی هم چون: ماجرای #رسوایی_مالی امام جمعه‌ی موقت تهران و ریاست مجلس یازدهم

۸ - کم‌رنگ نمودن و به فراموشی سپردن #انتخابات کم‌روتق و با مشارکت پایین اسفند ۱۴۰۲

۹- محک و آزمون میدانی #کنش_جمعی گروه‌های مختلف جامعه در قبال برخورد شدید و آرایش جنگی نیروی انتظامی و همیاران لباس شخصی و داوطلب با زنان و کنش #پوشش_اختیاری

۱۰- تأکید بر وادار نمودن زنان به اطاعت از #گفتمان_رسمی و نشان دادن تداوم هژمونی و سیطره بر آنان

۱۱- هم‌زمانی بهره‌مندی روایت رسانه‌ای جنگ با دشمن خارجی و نبرد داخلی با زنان برای اقناع و رضایت طرفداران تندرو و ایدوئولوژی زده‌ی حاکمیت جمهوری اسلامی

✍️ فریبا نظری
۳۰ فروردین ۱۴۰۳



#حجاب_اجباری
#پوشش_اختیاری
#جنگ_دوباره_با_زنان
#به_حاشیه_راندن_فقر_فساد
#زن‌زندگی‌آزادی


https://t.me/Sociologyofsocialgroups

📝📝« حقوق دانشجویان معترض آمریکا را به خودشان بسپاریم و به ایران بپردازیم »


✏️ چند روزی می‌شود که برخی رسانه‌های داخلی کشور با شور و هیجان خاصی در محکومیت برخوردهای پلیس آمریکا با دانشجویان معترض حامی فلسطین و ضدجنگ، مشغول تولید خبر و تحلیل و گزارش هستند و از خشونت‌ورزی و جلوگیری از آزادی بیان و نبود رعایت حقوق بشر در آمریکا، بسیار ابراز نگرانی می‌کنند. هم‌چنین بحث‌های فراوانی هم در بین گروه‌های اپوزیسیون خارج از کشور در این مورد مطرح است.
افزون بر تناقض آشکار و سیاست دوگانه‌ی سرکوب اعتراضات دانشجویی داخلی در طی سه دهه‌ی گذشته و برخوردهای امنیتی با دانشجویان و استادان منتقد و معترض ازسوی حاکمیت، به عنوان یک ایرانی که در این کشور زندگی می‌کنم و شاهد مشکلات و تنگناهای بسیاری در این سرزمین هستم یک پرسش اساسی ذهنم را مشغول کرده است:

💢 اگر بپذیریم پلیس و مسئولین دولت ایالات متحده آمریکا با دانشجویان معترض خود برخوردهای خشن دارند و آزادی بیان و حقوق بشر در این کشور به چالش کشیده شده است؛ منطقی است سپس بپرسیم، بسیار خب! 
فایده و برون‌داد این موضوع در شرایط نابهنجار اقتصادی، سیاسی، امنیتی، و اجتماعی که زیست فردی و اجتماعی ما ایرانیان را در بر گرفته؛ چیست؟

✏️ حدود یک ماه و اندی از سال ۱۴۰۳ می‌گذرد، #وضعیت_اقتصادی و رفاهی زیست گروه‌های مختلف شغلی به‌ویژه کارگران، بازنشستگان، معلمان، کشاورزان، مشاغل غیررسمی چون دست‌فروشان با افزایش تورم شدید و نقدینگی بالا؛ در شرایط وخیمی قرار دارد.
علاوه بر #مشکل_تأمین_زیست_روزمره، رشد تورم، کاهش ارزش پول ملی و انواع بحران‌های اقتصادی؛ تنگناها و افزایش روزافزون مشکلات زیر نیز برهم زننده‌ی سلامت جسم و جان جامعه است:

⬅️ خشونت میدانی گسترده با زنان در مقابله با پوشش اختیاری و تحمیل حجاب
⬅️ اخبار متعدد فساد و اختلاس افراد رده بالا در حاکمیت بدون برخورد و پیگیری سیستم قضایی
⬅️ اخبار ناگوار از جانباختگان اعتراضات جنبش #زن‌زندگی‌آزادی و خانواده‌های دادخواه ایشان
⬅️ اخبار ناگوار دادرسی‌های مبهم و احکام قضایی شدید هم‌چون اعدام و حبس و تبعید از بازداشت شدگان اعتراضات جنبش #زن‌زندگی‌آزادی
⬅️ افزایش ناهنجاری‌های فردی و اجتماعی براساس اعلام سازمان‌ها و مراکز پژوهشی داخلی مانند: خودکشی به‌ویژه در برخی گروه‌های شغلی و سنی، سرقت، کاهش ازدواج و افزایش طلاق، کاهش زاد و ولد، کودکان کار، بیکاری، خشونت های خانگی 
⬅️ افزایش مهاجرت گروه‌های تخصصی چون: پزشکان و پرستاران، استعدادهای برتر دانش‌آموزی و دانشجویی، مدال‌آوران ورزشی
⬅️ مشکلات زیست محیطی چون فرونشست زمین، بحران آب، خشکی دریاچه‌ها و تالاب‌ها، رخدادهای طبیعی زیست محیطی مکرر
⬅️ افزایش محرومیت ‌ها و نابودی زیرساخت‌های توسعه در برخی مناطق و استان‌های کشور مانند: سیستان و بلوچستان، لرستان، خوزستان،کرمان
⬅️ مشکلات زیستی و درمانی گروه‌های با نیازهای ویژه، مانند: معلولان، سالمندان، بیماران خاص
⬅️ هشدار اختلالات سلامت روان در گروه‌هایی چون: کادر درمان، سربازان، کارگران، خانواده‌های معلولین، زنان و کودکان طبقه‌ی فقیر در معرض خشونت و سوءاستفاده جنسی
⬅️ افزایش فاصله  و بی‌اعتمادی میان بخش زیادی از جامعه و نظام حکمرانی
⬅️ وجود اضطراب و ترس مداوم جنگ و منازعه و ناامنی منطقه‌ای و جهانی
⬅️ درگیری‌ها و ناامنی‌های متعدد چون: حمله‌های تروریستی شاه‌چراغ، کرمان، چابهار و راسک 

✏️ واقعا در این شرایط چه اهمیت و اولویتی دارد که دانشجویان معترض به جنگ اسرائیل و فلسطین و یا حامی فلسطینیان در دانشگاه‌های آمریکا در چه شرایطی قرار دارند و آیا حقوقشان رعایت می‌شود یا خیر؟
 این در حالیست که ما در کشورمان هنوز شاهد دادخواهی عادلانه و پاسخی برای برخوردهای شدید امنیتی و سیاسی منجر به تحقیر و مصدومیت و بازداشت و ستاره‌دار شدن و اخراج دانشجویان معترض در ماجرای #کوی_دانشگاه سال ۱۳۷۸ تا امروز نبوده‌ و نیستیم.
این ژست غلیظ رسانه‌ای و دولتی نادیده‌انگاری ایران و دلسوزی برای خارج، کی پایان می‌یابد؟

ما به شدت نیازمند تحولات عمیق و گسترده‌ی اقتصادی، سیاسی و اجتماعی هستیم.
این موضوع برای شهروندان این سرزمین از هر موضوع دیگری با اهمیت‌تر و ضروری‌تر است.
سال‌هاست #زندگی_معمولی از بسیاری از ما ایرانیان دریغ شده، و اکنون مطالبه‌ی این زندگی از هر مسئله و امر دیگری مهم‌تر است.
زندگی همراه با امنیت، آرامش، رفاه، احترام، عدالت، قانون، و آزادی بدون تبعیض و فساد و خشونت‌.
آن‌چنان که بسیاری از مردمان در جوامع دنیا درحال تجربه‌ی آن هستند.

🗨️ پ.ن : بقول کارگران و بازنشستگان و معلمان معترض:
آمریکا رو رها کن
فکری به حال ما کن!

✍️ فریبا نظری
۱۲ اردیبهشت ۱۴۰۳



#جنبش_دانشجویی
#کوی_دانشگاه
#پوشش_اختیاری
#بحران_اقتصادی
#رفاه_و_امنیت
#معلمان
#کارگران
#زندگی_معمولی
#ایران


https://t.me/Sociologyofsocialgroups

📝📝« مدیریت ناتوان و عقب‌افتاده‌ی ورزش ایران، مایه‌‌ی سرافکندگی است »


⬅️ این یک یادداشت اعتراضی از یک شهروند معمولی است که حق دارد بر سر مدیران ناشایست و ناتوان ورزش کشور، بانگ زند.
⬅️ این یک یادداشت اعتراضی از یک شهروند معمولی است که حق دارد در برابر توهین و تبعیض مداوم به زنان، خشمگین باشد.


✏️ سال‌هاست مدیریت ناتوان و عقب افتاده‌ی ورزش ایران نمی‌تواند برای یک حق ساده و نخستین زنان ورزش دوست ایرانی تدبیر نماید و آن #حق_ورود_محترمانه_به_ورزشگاه‌ها برای تماشای مسابقات مختلف ورزشی است.

تأسف بار است که امر بدین سادگی که حتی در کشورهای منطقه و عربی_ البته به استثنای دولت اسلامی طالبان_ به خوبی مدیریت شده و ورزشگاه‌های این کشورها نظیر ترکیه، عربستان، قطر، و ارمنستان و ... با وضعیتی مناسب و بدون تهدید و خط و نشان و بی‌احترامی و تحقیر، پذیرای زنان ورزش دوست است؛ اما هم‌چنان در کشور ما یک دردسر بزرگ برای زنان ورزش دوست ما محسوب می‌شود.

مایه‌ی شرم و سرافکندگیست که امری بدین سادگی هنوز در کشور ما محل مناقشه و بحث، میزگردهای فراوان، ورود نهادهای امنیتی و غیر ورزشی و نظامی است.
و در این میان، کار حتی به دفاتر مراجع و نهاد دین نیز رسیده است و این جای بسی دریغ و تأسف برای جامعه‌ای است که سال‌ها پیش‌تر از همه‌ی این کشورها، زنانش از #حق_آموزش و #حق_رأی برخوردار شدند اما افسوس که چند دهه است در کسب برخی حقوق شهروندی ابتدایی خود، عقب نگه داشته شده‌ و در حال مبارزه اند.

و تأسف بارتر آن که برای این حقوق ابتدایی باید ساعت‌ها استدلال بیاوریم، مطالبه کنیم، وقت بگذاریم، هزینه دهیم، آسیب ببینیم و در نهایت هم با توهین آمیزترین وضعیت ممکن شرایط برای ورود قطره‌ای و گزینشی زنان آن هم صرفاً در برخی رشته‌های ورزشی فراهم شود.

✏️ اگر این امر بدین سادگی، به دلیل ضعف و ناتوانی مدیریت ورزش کشور در این مرحله از عقب‌افتادگی متوقف نمی‌شد؛ امروز کسی جرأت نمی‌کرد زنان تماشاچی فوتبال را مانند #مجرمان سابقه‌دار خطرناک، در بدترین محل استقرار تماشاچی ورزشگاه‌ها جای دهد!
 اگر چنین نبود، #هتاکان و لمپن‌های بی‌مقدار در همین ورزشگاه‌ها مجوز نمی‌یافتند که با وقاحت چندش‌آور به زنان این سرزمین توهین کنند و مانند دشمن متجاوز به این ملت آنان را به تجاوز تهدید نمایند!
اگر مدیریت ورزش این کشور، این میزان فشل، ناتوان، ناکارآمد و کژکارکرد نبود؛ پس از هر بازی شاهد جنگ رسانه‌ای و موج تبلیغاتی مضحک و توهین آمیز برخی به زنان نبودیم که تهدید کنند اگر این بار فلان عمل از زنان سر بزند یا فلان رفتار و ظاهری که ما می‌خواهیم نداشته باشند، مجدداً از حضورشان به ورزشگاه‌ها جلوگیری خواهد شد!
این است مدیریت بی‌مایگان و ناشایست‌ها بر اریکه‌ی سیاست‌ورزی دستگاه‌ها و سازمان‌های مختلف‌ ...

✏️ مطالبه‌ی #زن‌زندگی‌آزادی، دقیقا بر همین مبنا از دل جامعه‌ی ایران بانگ زده شد، که هیچ گروه و قشر و رده‌ و طبقه‌ی اجتماعی در این سرزمین شایسته‌ی تبعیض و تحقیر و تهدید نیست.
و #زنان در این مطالبه، #نمادی از همه‌ی گروه‌های به حاشیه رانده شده و مورد تبعیض و تحقیر قرار گرفته؛ خواهان #زندگی و #آزادی هستند.
از ورزش و هنر گرفته تا سیاست و آموزش و خانواده و خیابان!
و این #زندگی و #آزادی را بدست خواهند آورد، همان‌گونه که سال‌ها پیش #حق_رأی و #حق_آموزش را بدست آوردند.
چنین نماند
و
چنین نیز هم نخواهد ماند...

✍️ فریبا نظری
۱۴ اردیبهشت ۱۴۰۳


#یادداشت_اعتراضی
#مدیریت_ناتوان_و_عقب‌افتاده‌ی_ورزش
#حقوق_شهروندی
#تبعیض
#لمپن‌های_بی‌مقدار
#زن‌زندگی‌آزادی
#زندگی_معمولی
#دست_از_سر_زنان_بردارید


https://t.me/Sociologyofsocialgroups

💫☀️💫« تاریکی محتوم به نابودی است »


✏️واقعیت اینست که طرح تاریک #حجاب_اجباری، شکست خورده است. نشانه‌های این شکست، همه‌ی قوا و قدرت خشونت‌ورزی است که به میدان برخورد با زنان آمده است.
قدیمی‌ها می‌گفتند: عدو شود سبب خیر اگر خدا خواهد!

سخنان دکتر جواد کاشی، تکان دهنده و درست است:
« آنکه دختری را در خیابان کتک می‌زند، ماموریت مقدسی دارد: خدا را از زمین می‌تاراند.
خدای زمینی شده آلوده به همه شرارت‌ها و خودخواهی‌ها و زیاده‌خواهی‌های انسانی است. اصلا خدا نیست، شیطان است در پوست خداوند…»
✏️ لیکن این همه‌ی ماجرا نیست، خدای آسمان، نور است و نور بر تاریکی چیره است، نه که چیره می‌شود، چیره هست، اکنون چیره هست.
همان نوری که از میان این‌ همه تاریکی، #زن‌زندگی‌آزادی را متبلور و متولد ساخت با نور هزاران زن و مرد کنش‌گر و مطالبه گر.
همان نوری که میلیون‌ها چون من با #پوشش_اختیاری را به همراهی و هم‌صدایی با هم‌نوعان و خواهران خود بدون این پوشش اختیاری، پیوند داده است، پیوندی از سر #آزادی و #زندگی، پیوندی به احترام آزادی.
همان نوری که ایران را برای همه‌ی ایرانیان می‌خواهد.
همان نوری که هرچه برای خود می‌پسندد برای دیگران نیز می‌پسندد،
و هرچه برای خود زشت و ناپسند می‌داند برای دیگران نیز.
آن نوری که عاملان فقر و تهیدستی مردمان این سرزمین را آشکار و رسوا نشان می‌دهد.
نوری که عاملیت قدرت طلب مرگ‌ خودخواسته‌ی یک خانواده را در پایتخت این سرزمین، نشانه می‌رود تا خود را در تاریکی و تیرگی، پنهان نسازد و به قدرت تاریکی خود سرخوش نباشد.
این نور است که در پس این همه تاریکی، جنگ قدرت‌طلبی با مردمان را هویدا می‌سازد...

با همان نور است که به آبادانی و آزادی این سرزمین، امیدواریم و چون روز برای ما روشن است که هر طرح تاریکی بسان حجاب اجباری حتی با زد و خورد، دشنام، شلاق، توهین و تحقیر، محتوم به شکست و نابودی است.

می‌بینم
     آن شکفتنِ شادی را
          پروازِ بلند آدمیزادی را
              آن جشنِ بزرگ روز آزادی را…
🕊️🕊️🕊️
✍️ فریبا نظری
۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۳



#نور
#تاریکی
#حجاب_اجباری
#پوشش_اختیاری
#زن‌زندگی‌آزادی



https://t.me/Sociologyofsocialgroups

📝📝« خوشامدگویی به جامعه‌شناسان به سبک رسانه‌ی ملی »


✏️اگرچه بسیار دیرهنگام اما در نهایت رسانه‌ی رسمی حاکمیت از گفتمان جامعه‌شناختی و تحلیل جامعه‌شناسان این کشور درباره‌ی پدیده‌ها و وقایع سیاسی و اجتماعی این سرزمین استقبال کرد. این دعوت البته با ادبیاتی خشن، تهاجمی همراه با دستپاچگی به سطحی‌ترین شکل و غیرجامعه‌شناختی ترین شیوه بیان شد؛ تا جایی که حتی بدین دقت نشد که افراد در تصاویر صفحه نمایش، همگی جامعه شناس نیستند.
و البته اینکه از میان علوم انسانی مانند فلسفه، علوم سیاسی، تاریخ، روان‌شناسی، یا اقتصاد؛ مرجعیت علمی جامعه شناسی در تحلیل وقایع پیچیده و چند بعدی ایران امروز ازسوی گفتمان رسمی مورد توجه قرار می‌گیرد، خود امری فرخنده و قابل تأمل است.

✏️ پیش از این در نوشتاری باعنوان: «جامعه‌شناسان زندانی ایرانی سده‌ی اخیر» اشاره کردم که چرا جامعه شناسان مغضوب نظام‌های حکمرانی هستند:
https://t.me/Sociologyofsocialgroups/1316

🔹اکنون نیز ضمن استقبال از پذیرش مرجعیت علمی جامعه شناسی در تحلیل وقایع ایران ازسوی #رسانه‌ی_ملی چند نکته‌ را با هم مرور می‌کنیم:

⬅️ در یک تعریف ساده، جامعه‌شناسی علم مطالعه و بررسی زیست و رفتار اجتماعی اعضای یک جامعه در مناسبات ارتباطی و برهم‌کنشی افراد با یکدیگر در بستر کلی فرهنگ آن جامعه است. این مطالعه شامل بعد ایستا و پویای جامعه در شرایط نظم یا تغییر و تحول اجتماعی است. بنابراین جامعه‌شناسی هم به روند وجود انسجام اجتماعی در جامعه توجه دارد و هم از تحول‌خواهی برای ایجاد نظم جدید در شکل مطالبه‌گری، اعتراض، جنبش، شورش، بی‌تفاوتی و بی‌نظمی؛ غافل نیست و نشانگان این پدیده‌ها را تشخیص و تبیین و هشدار می‌دهد.

⬅️ در یک سیستم حکمرانی سالم، از مطالعات و بررسی‌های علم جامعه شناسی و تبیین‌های جامعه‌شناسان در هر دو سویه‌ی انسجام اجتماعی و تقویت آن و نیز ازهم‌ گسیختگی اجتماعی و برطرف کردن آن، بهره‌برداری می‌شود. وظیفه‌ی جامعه شناسان تمجید از نظام‌های حکمرانی و نادیده گرفتن نشانگان ضعیف شدن انسجام ملی، سرمایه اجتماعی حاکمیت، هنجارهای اجتماعی و سلامت عمومی جامعه نیست. هم‌چنان که پزشکان تمرکزشان بر نشانگان عوامل تضعیف جسمانی و هشدار برای جلوگیری از آسیب به سلامت عمومی افراد است نه تمجید از بیمار.

⬅️ همان‌طور که پزشکان را برای تشخیص بیماری‌های مختلف، بازداشت و به زندان نمی‌افکنند؛ نظام‌های حکم‌رانی سالم نیز جامعه شناسان را پس از تشخیص نشانگان بیماری‌های اجتماعی در سطوح خرد و کلان، مورد شماتت و دشنام قرار نداده و ایشان را از کار بیکار نکرده و روانه‌ی زندان و تبعید نمی‌سازند.

⬅️ همان‌گونه که هر نوع برچسب یا انگ‌، افراد را برای ایفای نقش طبیعی خود در یک جامعه دچار چالش و مشکل می‌سازد، جامعه‌شناسی در جامعه‌‌ی ما از ابتدای انقلاب سال ۵۷ با برچسب غربی بودن؛ جامعه‌شناسان را دچار مشکلات و محدودیت‌های بسیاری نموده و ایفای نقش یک جامعه‌شناس را به کاری پرخطر، سخت و مبهم بدل کرده است. در این میان تعدادی سکوت پیشه کرده و مشغول فعالیت محض علمی در چارچوب دانشگاه بدون توجه به جامعه شدند. گروهی در صدد جلب توجه حاکمیت و جذب پست‌های اجرایی گشته و تعدادی هم خطر ایفای نقش جامعه‌شناسی در میدان واقعی جامعه را بجان خریدند.

 ⬅️ انجام پژوهش‌ها و مطالعات جامعه‌شناختی معمولاً به صورت فردی و در محیط ایزوله امکان‌پذیر نیست بلکه جامعه شناس ناگزیر است تا با کمک گروهی از همکاران در رشته‌های گوناگون و در میدان زیست اجتماعی گروه‌های مختلف جامعه، مطالعات را به سرانجام برساند. تجربه‌ی ورود جامعه‌شناسان در سال‌های گذشته‌ به‌ویژه در بحران‌های اعتراضی هم‌چون کوی دانشگاه و جنبش سبز تا اعتراضات آب ۱۴۰۰ و جنبش #زن‌زندگی‌آزادی ۱۴۰۱ تا به امروز و نیز مشکلات اجتماعی مرتبط با این اعتراضات؛ نشان داده که انجام هر نوع کنشی در قالب مطالعه، تبیین و هشدار به حاکمیت برای رفع مشکلات و  تحول لازم، برای آن‌ها هزینه‌های بسیار چون احضار و تذکر، تعلیق، اخراج، بازنشستگی اجباری، زندان و تبعید به همراه داشته است.

💢بسیاری از جامعه شناسان به ویژه در دو دهه‌ی اخیر تلاش نموده‌اند به حاکمیت تفهیم نمایند که علاوه بر جمعیت طرفدار نظام، به کمیت و کیفیت آن بخشی از جامعه که به دلایل مختلف، دلبستگی خود را به نظام از دست داده و به عملکرد آن انتقاد دارد نیز توجه کند. چرا که جامعه ایران تنها آن بخشی نیست که دلبسته نظام جمهوری اسلامی بوده، حجاب اجباری را می‌ستایند، آرزومند نابودی اسرائیل هستند و در راهپیمایی و خاکسپاری شخصیت‌های سیاسی نظام شرکت می‌کنند.
پرسش اینجاست آیا از تمامی ابعاد تحلیل و تبیین جامعه‌شناسان استقبال می‌شود یا از آنان انتظار یک کنش جانبدارانه در تحلیلی ناقص و یک‌سویه به نفع حاکمیت پذیرفته است؟

✍️ فریبا نظری
۷ خرداد ۱۴۰۳


#مرجعیت_جامعه‌شناسی
#جامعه‌شناسان
#سعید_مدنی

🌹🕊️🌿 «لیلی مهدوی! این زن نماد دادخواهی است»


✏️آقایان نامزدهای انتخابات!
لیلی مهدوی را می‌شناسید؟ 
سیاوش محمودی را چطور؟
هر زمان برای پاسخ به دادخواهی این زن؛ بدون هیچ پرده پوشی و دروغگویی، بدون هیچ بازی با کلمات و توصیه به شکیبایی وسکوت، بدون هیچ فشار و آزار مجدد بر این زن سوگوار و دادخواه، جان باختن فرزند این زن و دیگر جان‌باختگان اعتراضات یک دهه‌ی اخیر و دادخواهی خانواده‌های ایشان را به رسمیت شناختید؛ سخنان شما شایسته‌ی شنیدن است!

✍️ فریبا نظری
۱ تیر ۱۴۰۳


#سیاوش_محمودی
#لیلی_مهدوی
#خانواده‌های_دادخواه
#زن‌زندگی‌آزادی


https://t.me/Sociologyofsocialgroups

📝📝« فردای رأی گیری با دولت خاکستری »


✏️جمعه پانزدهم تیر ۱۴۰۳ رأی گیری چهاردهمین دوره ریاست جمهوری نهایی شد و مسعود پزشکیان به عنوان رییس‌جمهور منتخب با مشارکت ۴۹ درصد از ایرانیان دارای شرایط رأی، تعیین گردید.
از امروز شانزدهم تیر ۱۴۰۳، دو روز مانده به بیست و پنجمین سال‌روز اعتراضات جنبش دانشجویی و رخدادهای خشونت‌بار کوی دانشگاه در سال ۱۳۷۸؛ هم‌چنان مشکلات و بحران‌های ایران تداوم دارد:

1️⃣ فقر، تورم، رکود، بی‌ارزشی پول ملی، #فلاکت_اقتصادی و دوری از زندگی معمولی برای بسیاری از ایرانیان
2️⃣ فاصله و بی‌اعتمادی میان ملت و حاکمیت
3️⃣ فساد سیستماتیک اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی
4️⃣ انواع خشونت سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی؛ همراه با فضای بسته و کنترل‌گر پیامد این خشونت، احساس خشم انباشت شده‌ی ناشی از ظلم و خسارت انکار شده و بی‌پاسخ مانده‌ی معترضین سه دهه‌ی اخیر از کوی طلاب مشهد در سال ۱۳۷۳ تا جنبش #زن‌زندگی‌آزادی
5️⃣ سیاست خارجی پرتنش و شکاف گفتمان و باورهای میان حاکمیت و ملت در این حوزه
6️⃣ استمرار مهاجرت فردی و گروهی ایرانیان به خارج از کشور
7️⃣ از بین رفتن محیط زیست ایران و تداوم ابربحران‌ های این حوزه
8️⃣ افزایش نابهنجار آسیب‌های فردی و اجتماعی
9️⃣ تبعیض و بی‌عدالتی بر گروه‌های مختلف به حاشیه رانده شده‌ی: زنان، اقوام، مذاهب، فرودستان اقتصادی و اجتماعی مانند: بازنشستگان، کارگران، معلولان
🔟 فیلترینگ رسانه‌ای
⏪و از همه مهم‌تر، تداوم #دولت_سایه
 
✏️اما یک تفاوت آشکار ایجاد شده و آن پیام #تحول_جویی عمیق و گسترده در ساختار نظام حکمرانی این سرزمین است که از سوی بخش زیادی از جامعه با صدای رسا و آشکار، اعلام شده است. مخالفت و #نه_معنادار اعلام شده‌ی بیش از نیمی از ایرانیان واجد شرایط رأی به چیستی #راهبردهای اداره‌ی کشور در سطوح مختلف و کارکردهای آن.

⬅️ ایران وارد دوره اجرایی #دولتی_خاکستری شده که رییس منتخب آن خود را اصلاح‌طلب نمی‌داند اما برخی حامیان سیاسی آن اصلاح‌طلبانی خاکستری هستند که از گفتمان اصلاحات و تحول‌جویی دوری گزیده و حتی تحول‌جویان را مورد عتاب و سرزنش قرار داده و می‌دهند. این گروه استمرارطلبی را برگزیده‌اند و نهایت مقصود و آرمان خود را در تغییراتی خرد و حداقلی بدون خدشه و تحول در قواعد و سیاست‌های نظام حکمرانی موجود، می‌دانند.
دولتی که با رأی مشارکت کنندگانی مسئولیت اجرایی کشور را بدست آورده که از ترس یک دولت بنیادگرای افراطی‌، بپای صندوق رأی رفته‌اند. چنان‌که گزاره‌ی محوری تبلیغات ستادهای انتخاباتی آن نیز بر همین #سیاست_ترساندن جامعه از رقیب استوار بود. گرچه مشخص نیست چه میزان از سیاست‌های #گفتمان_بنیادگرای ایدئولوژیک موجود و نهادینه شده در ساختارهای قدرت و نیز مداخلات دولت سایه را می‌تواند یا می‌خواهد تغییر دهد.
 
✍️ فریبا نظری
۱۶ تیر۱۴۰۳ 


#تحول‌جویی
#کوی_دانشگاه_۷۸
#بنیادگرایی_نهادینه‌_شده
#زندگی_معمولی
#دولت_خاکستری


https://t.me/Sociologyofsocialgroups

📝📝« برای همه‌ی دختران سرزمینم ایران »


✏️مریم میرزاخانی تا همیشه، نامی پرافتخار و دوست‌داشتنی برای ایرانیان و این سرزمین باقی خواهد ماند. اما من یقین دارم مریم های بسیاری در میان دختران ایران و کنار ما هستند که ما آن‌ها را نمی‌شناسیم و شاید حتی قدرشان را نیز نمی‌دانیم.
مریم های بسیاری که با تبعیض‌ها و محدودیت‌های فراوان برای بروز توانمندی و خلاقیت و نبوغ بالای خود روبرو هستند.
تبعیض‌هایی که این دختران را حتی از یک زندگی معمولی دور می‌دارد و ممکن است پرتو نور استعدادهای ایشان را به خاموشی بکشاند.

⏪ وجود قوانین غلط و ناقص و نبود قوانین کارآمد و درست
⏪ عدم امکان دسترسی به حقوق شهروندی* مانند: 
🔹حق کرامت و برابری انسانی
🔹حق آزادی و امنیت شهروندی
🔹حق مشارکت در تعیین سرنوشت
🔹حق برخورداری از دادخواهی عادلانه
🔹حق اشتغال و کار شایسته
🔹حق آموزش و پژوهش
🔹حق رفاه و تأمین اجتماعی
🔹حق تشکیل و برخورداری از خانواده
🔹حق تابعیت، اقامت وآزادی رفت وآمد

⏪ رویکرد و قرائت ایدئولوژیک و متحجرانه‌ی متولیان و قانون‌گذاران ارشد
⏪ بخشی از فرهنگ عمومی و عرفی نادرست و تبعیض آمیز
⏪ نهادهای بازتولید کننده‌ی تبعیض و خشونت به دختران و زنان مانند: آموزش، رسانه، دین حکومتی و سیاسی، و نهادهای قضایی و قانون‌گذار

✏️این‌ها اشاره ای اندک و گذرا به موانع و محدودیت‌های تبعیض آمیز و ناعادلانه نسبت به نیمی از ایرانیانی است که با کمال تأسف در میان آن‌ها، چه بسا مریم میرزاخانی های بسیاری را گرفتار خشونت، ناامیدی، ناکام در رسیدن به رویا، مرگ، و مهاجرت از این سرزمین نماید.
حق پوشش اختیاری و اعتراض به حجاب اجباری با مطالبه‌ی #زن‌زندگی‌آزادی؛ نمادی از برابری خواهی جامعه برای رهایی دختران ایرانی از این تبعیض‌ها و جلوگیری از آسیب به مریم های عزیزی است که هر یک در مهارت و حوزه‌ی مورد علاقه‌ی خود از آشپزی و ورزش و ریاضی و سیاست گرفته تا نجوم و اقتصاد و قضاوت و ژنتیک و هنر؛ می‌خواهند افتخار زندگی خویش و این سرزمین باشند و از زیست معمولی و روزمره‌ی خود، لذت ببرند.
بیاد #مریم_میرزاخانی عزیز و بنام دختران سرزمینمان ایران، به حقوق انسانی شان احترام گذاشته و برای دست یابی و پیاده‌سازی کامل آن، تلاش کنیم و مطالبه گر باشیم.

✍️ فریبا نظری
۲۳ تیر۱۴۰۳


* برای آکاهی و مطالعه از جزییات حقوق شهروندی به لینک زیر مراجعه فرمایید 👇
https://president.ir/fa/96859


#مریم_میرزاخانی
#دختران_سرزمین‌مان_ایران
#پوشش_اختیاری
#حقوق_شهروندی
#زندگی_معمولی


 https://t.me/Sociologyofsocialgroups

📝📝« وضعیت ایران کنونی در مقایسه با ایران در جنگ هشت ساله »


✏️تخصصی در ژئوپلیتیک و سیاست خارجی ندارم، اما این را آموخته و می‌دانم تحلیل ابعاد مختلف پدیده‌ #جنگ در دوران پیشرفت تکنولوژیک منازعات نظامی و سیاسی و امنیتی باید با نگاه به حوزه‌های اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی داخل کشور و سطوح منطقه‌ای و بین‌المللی باشد. و تفاوت پیامدهای وقوع جنگ حتی در نوع و شکلی متمایز از تجربه‌ی جنگ پیشین سال‌های ۱۳۵۹- ۱۳۶۷ را متناسب با این حوزه‌ها، بررسی و توصیف و تبیین نمود.

◀️بیایید مروری داشته باشیم بر بخش‌هایی از وضعیت ایران کنونی در آبان سال ۱۴۰۳ پس از گذر از دوران‌های مختلف چند دهه‌ی اخیر در شرایط جنگ احتمالی مستقیم با اسرائیل و آمریکا در مقایسه با ایران دهه‌ی شصت در جنگ با عراق:

۱- وجود سرمایه اجتماعی اندک حاکمیت و نظام حکمرانی جمهوری اسلامی در حال حاضر؛ رجوع به پژوهش های متعدد در این زمینه به‌ویژه پیمایش موج چهارم با این گزاره مهم دارای اهمیت است:
۹۲ درصد ایرانیان به وضعیت فعلی ایران معترضند.
دیگر واقیعت مستند در این زمینه، سیر نزولی مشارکت کنندگان در رأی گیری های ادواری ایران در پنج دهه‌ی اخیر است که رخدادی معنادار از نظر مشارکت سیاسی و اجتماعی ذیل سرمایه اجتماعی نظام حکمرانی شمرده می‌شود.

۲- اوضاع وخیم اقتصادی در پنج دهه گذشته؛ براساس داده‌های مراکز مختلف پژوهشی رسمی و افراد حقیقی و حقوقی( مرکز پژوهش های مجلس، روسای قوا، وزارت خانه‌های مختلف) متولی در سطوح عالی حاکمیت: نرخ فقر، میزان فقر مطلق، جمعیت دچار فقر، وضعیت فلاکت اقتصادی، تورم، میزان تولید ناخالص ملی، سطح رفاه عمومی؛ بیان‌گر این وخامت است.

۳- وجود اعتراضات مختلف سرکوب شده و پاسخ نگرفته گروه‌های مختلف جامعه در طی سه دهه‌ی گذشته، همچون صفحات تکتونیک زمین* که انباشت انرژی آماده‌ی رهایی است ( مثالی گویا تر نیافتم! )

۴- کاهش قابل توجه مرجعیت و مشروعیت رسانه‌های داخلی در کشور؛
از دهه‌ی هشتاد به این‌سو، با جهت‌گیری‌های سیاسی- جناحی و ایدئولوژیک صدا و سیما به‌ویژه در اعتراضات جنبش #سبز، دی ۹۶، آبان ۹۸، بهار ۱۴۰۰، و جنبش #زن‌زندگی‌آزادی.

۵- شکاف میان باورهای ملی و ایدئولوژیک در عموم جامعه و توازی دو رویکرد:
حفظ و صیانت از منافع ملی ایران و ایرانیان؛ در برابر حفظ و صیانت از منافع مسلمانان و مردمان تحت ستم کشورهای دیگر منطقه و جهان.
تفاوت چشمگیر تجمع کنندگان کشورهای دیگر جهان ازجمله آمریکا و اروپا در حمایت از فلسطین و محکومیت اسرائیل در مقایسه با تجمع‌کنندگان حامی فلسطین در ایران طی یک دهه‌ی گذشته به‌ویژه در یک سال اخیر، در همین زمینه گویا و معنادار است.

۶- افزایش آگاهی مردم ( مجموعه‌ای از روایت‌های درست و نادرست داخلی و برون‌مرزی) به عملکرد و مأموریت‌های سپاه قدس و فرماندهی ارشد آن سردار قاسم سلیمانی پس از ترور ایشان هم‌زمان با رخدادهای اعتراضات آبان ۹۸ و اصابت موشک به هواپیمای مسافربری اوکراینی.

۷- فروکش کردن هیجانات مبارزه با امپریالیسم و ستم فرادستان اقتصادی و سیاسی بر علیه فرودستان جهان ازجمله فلسطین و لبنان در ایران امروز نسبت به پنج دهه‌ی پیش.

۸- استفاده ابزاری و سیاسی از ایثارگران جنگ ایران و عراق، فراموشی و قدرناشناسی محترمانه و عزت‌مندانه برای زندگی معمولی و واقعی آن‌ها و خانواده‌های شان و ایجاد یک صفحه نمایش بزرگ منفی از مواجهه با کنش این افراد در تجربه پیشین پدیده جنگ در برابر نظاره و دیدگان جامعه و نسل جدید.

۹- تغییرات و تحولات آشکار و عینی در نظام هنجاری جامعه و قواعد زندگی اجتماعی مردم؛ نقد مستقیم حاکمیت در اعتراضات، عبور بدنه‌ی جامعه از دو جناح سیاسی مطرح کشور، افزایش کنش‌گری و مطالبه گری در گروه‌های مختلف جامعه، و به‌ویژه ظهور و بروز آشکار پوشش اختیاری و پذیرش عمومی آن به‌عنوان هنجار جدید دوران زیست اجتماعی ایرانیان.

۱۰- تغییر نسل جدید با نسل کنش گر زمان جنگ هشت ساله در دهه‌ی شصت از نظر سبک زندگی، باورهای دینی و ملی، نوع کنش‌گری و مطالبه‌گری، نوع رویارویی با انقیاد و کنترل نهادهای رسمی، و نوع نگاه و معنای زندگی.

✍️ فریبا نظری
۱۶ آبان ۱۴۰۳


#سرمایه_اجتماعی
#سیاست_خارجی
#پیمایش_موج_چهارم
#نظام_هنجاری_جامعه
#جنگ
#باورهای_دینی_و_ملی
#جنبش‌های_اعتراضی 



* نظریهٔ تکتونیک صفحه‌ای، به حرکت تکه‌های پوسته زمین در ابعاد قاره‌ای می‌پردازد. از این دانش برای مطالعه‌ی نحوه‌ی رخداد زلزله، زمین‌شناسی مهندسی و مطالعه‌ی مخازن نفت و گاز استفاده می‌شود. مفهوم زمین‌ساخت همچنین برای گفت‌وگو درباره‌ی حرکت آهسته صفحه‌ها به‌کار می‌رود، که در آن مورد به آن بیشتر زمین‌ساخت صفحه‌ای یا رانش قاره‌ای گفته می‌شود. زمین‌ساخت همچنین به مباحث زلزله، صفحات قاره‌ای و پدیده‌هایی از این دست می‌پردازد.



https://t.me/Sociologyofsocialgroups