نقل از صفحه انستاگرام #مصطفی_شیخ_پور


«من روز فاجعه را خوب به یاد دارم، بچه ی کوچکی بودم، ما را کتاب به دست از مدرسه بردند به گمانم به میدان ساعت، و همانجا کتابهایی را که به #زبان_مادری مردم شهر بود آتش زدند. آن موقع ما بچه بودیم نمی فهمیدیم فقط یادم هست معلمی به نام امیرخیزی آهسته گریه می کرد. حادثه آن روز هرگز یادم نمی رود.»
( #رضا_براهنی )

###

در روز 26 آذر 1325، نیروهای رژیم نژاد پرست پهلوی به دستور تهران با بی شرمی تمام، کلیه کتابها و نشریاتی را که پیش از آن به #زبان_ترکی چاپ شده بود. در #میدان_ساعت_تبریز جمع کرده و به آتش کشیدند. کتابخانه های دانشگاهها و مدارس تخلیه و به میدان ساعت منتقل شد. و طی مراسمی خاص و در میان بهت مردم سوزانده شد.
با وجود کشتار بیرحمانه در روزهای قبل از 26 آذر 1325 نیروهای دولتی با انجام مراسم #کتاب_سوزان نه چند نفر بلکه بشریت را به آتش کشیدند.کاری که نمونه آن را در جهان کمتر می توان پیدا کرد. حتی به گواهی شاهدان عینی ماجرا، #قرآن هایی که در آن سالها با #ترجمه_ترکی چاپ و نشر شده بود از این فاجعه در امان نماند. فاجعه ای که با سکوت رسانه های آن زمان مواجه شد. حتی نشریات منتسب به #حزب_توده که ادعای دوستی با مردم را داشتند چشم بر اتفاقات آن روز بستند، سکوت نشریات مرکز هم که جای خود داشت، سکوتی که تا به امروز ادامه داشته است. با وجود آن، روز 26 آذر هیچگاه از خاطر این سرزمین پاک نخواهد شد.

پس از آن تاریخ آن روز یعنی روز 26 آذر، به نام "#روز_کتاب_آذربایجان" نامگذاری شد و مردم با خرید کتابهای چاپ شده به زبان ترکی و اهدا آن به دوستان و آشنایان، آن روز را گرامی میدارند. شایسته است که با خرید کتاب و یادآوری این روز قدمی هر چند کوچک در راه اعتلای فرهنگ این مرز و بوم برداریم.
یاد معلمانی چون #امیرخیزی را گرامی میداریم. آنهایی که هنوز هم آهسته گریه می کنند.


#مصطفی_شیخ_پور
25 آذر 1390

#اونوتمادیق_اونوتماریق
#کتاب #کتابسوزان #۲۶-آذر_۱۳۲۵
#آذربایجان

https://telegram.me/dusharge

در طول #تاریخ_معاصر_ایران، ادبیات یک #روشنفکر_فارس_زبان با ادبیات متولیان سیاسی نسبت به #زبان_و_فرهنگ_ترکی هیچ فرقی با هم نداشته است.
#جلال_آل_احمد در #کتاب خدمت و خیانت روشنفکران، گویا از ما دفاع کرده. اشتباه نکنید علت اصلی او دفاع از ما نبوده، علتش این بوده که با این کار و از طریق روشنفکران آذربایجان همچون #صمد_بهرنگی و #ساعدی و #براهنی می خواسته هم آنها و هم #مردم_آذربایجان را به طرف خود جذب بکند. او دغدغه دفاع از زبان و فرهنگ ترکی را نداشته است. بسیاری از روشنفکران فارس زبان همچون #شاملو، #دولت‌ابادی، #اخوان و غیره دم از حقوق انسانها زده‌اند اما وقتی به آنها گفته می‌شود ما هم به عنوان یک انسان #حق_تحصیل، حق تولید به #زبان_مادری را داریم، طوری جواب می‌دهند که انگار می‌گویند منظور از حقوق انسانی انسانهای خارج از کشور است. باید انسانهای داخل کشور با یک زبان انحصارطلبانه که همه را به هم مرتبط می‌کند حرف بزنند، تولید فرهنگی بکنند و این حق شامل آنها نمی‌شود.

#فکر_انحصار_طلبانه در ایران در طول تاریخ مختص سردمداران نبوده، میتوان سردمداران را در این خصوص بخشید، اما روشنفکری که ادای #حقوق_بشری را در سر می‌پروراند و با این کار می‌خواهد عوامفریبی بکند نمی‌توان بخشید.

#همت_شهبازی

https://telegram.me/dusharge

جایزه مهرگان ادب زبان مادری
(یادداشتی برای #ترجمه آثار #زبان_مادری به زبان‌های دیگر)

#همت_شهبازی


یکی از شاخص‌هایی که طی دوره‌ی گذشته جایزه #مهرگان_ادب را برجسته نمود توجه ویژه به آثار داستانی منتشر شده به زبان‌های مادری بود که به فارسی ترجمه شده بود. سهم #ادبیات_آذربایجان از این جایزه، معرفی رمان «قوشلار داها قورخمورلار» از خانم #رقیه_کبیری بود که در این جایزه شایسته تقدیر شناخته شد.

از سال‌ها پیش یعنی از دهه‌ی 80 در وبلاگ ادبی خود به نام #دوشرگه، بخشی تحت عنوان «چئویری بوتاسی» به راه انداختیم و در آن زمان متذکر شدیم که بیایید آثار ادبی خود را به زبانهای دیگر ترجمه کنیم. بعضی از آثار هم در حوزه نقد و شعر به زبانهای #فارسی، #انگلیسی، #فرانسه و #کردی ترجمه شد. در همان زمان هم متذکر شدیم که برای ورود به ادبیات جهانی، ترجمه آثار خود به زبان‌های دیگر ضروری است. مسلما مترجمینی که زبان مادریشان غیر از زبان ترکی است و تازه این زبان را فرا گرفته‌اند کمتر میل و وقت برای ترجمه آثار ما خواهند داشت. این، برعهده‌ی ماست که آثارمان را به زبان‌های دیگر ترجمه کنیم. تجربه‌ی ادبیات جهان هم این موضوع را تایید کرده است. در دهه 1950 در #ترکیه مترجمینی از خود ترکیه #نهضت_ترجمه‌ی آثار خود به زبان‌های دیگر را شروع کردند و نتیجه هم گرفتند. امروزه ادبیات ترکیه پابه‌پای آثار نویسندگان دنیا در جهان چاپ می‌شود.

جایزه مهرگان ادب یک جایزه مستقل ادبی است که با افزودن بخشی تحت عنوان ادبیات زبان مادری گام بزرگی در این عرصه برداشته است. این رویکرد جایزه، تنگ‌نظری محافل روشنفکری و ادبی و سیستم حکومتی که در جامعه ما حاکم است را کنار زده و نشان می‌دهد که قصد تحول در نگرش مزبور و ورود به بازنگری و تعامل نسبت به ارزش‌های زبان مادری را دارد. فرصتی که مغتنم است برای معرفی آثار داستانی‌مان به دنیای دیگر. و تا آنجا که اطلاع دارم در صورت استقبال، قصد گسترش آن نه با ترجمه بلکه با محوریت و اولویت دادن به اصل زبان‌های مادری را دارند و طبیعتا آثار تالیفی، به زبان‌های مادری داوری و معرفی خواهد شد.

بنظر می‌رسد ورود به این حوزه برای نویسندگان ما خالی از تاثیر نیست و با رویکردی خوشبینانه و فارغ از هرگونه نگرش بدبینانه پیشنهاد می‌کنیم که ورود به این عرصه را در اولویت کاری خود قرار دهند.
#فراخوان جایزه مهرگان ادب را به اشتراک می‌گذارم.

موغان _ ۱۳۹۹/۱۰/۱۶

http://ishiq.net/?p=25690

https://telegram.me/dusharge