👈" ظهور تغییر در زیست روزمره‌ی زنان و مردان پس‌از اعتراضات اخیر سال ۱۴۰۱"


🟢بخش دوم:


2️⃣ تغییرات در سطح نگرش

🔸️افزایش توجه زنان به مطالبات عمومی جامعه
🔸️افزایش احترام و نقش حمایتی مردان نسبت به زنان در زیست اجتماعی
🔸️تسری مفاهیم مردانه‌ی پهلوانی و رشادت به زنان از‌سوی مردان با کاهش تعصبات و نگرش‌های جنسیتی در تعامل میان آنان
🔸️نگرش مثبت مردان به آزادی انتخاب سبک زندگی زنان و اصلاح نگاه آنان به ایشان از توصیفاتی مثل مادی‌گری، تجمل‌گرایی، و وابستگی
🔸️قطبی شدن نگرش افراد حتی در حوزه‌ی خصوصی و مناسبات خانوادگی
🔸️فشار و نظارت اجتماعی بر افراد مقابله‌کننده با اعتراضات مردم
🔸️تشدید دیدگاه منفی به حاکمیت در جامعه
🔸️نگرش کلان به مطالبات معترضین فراتر از مسئله‌ی حجاب (فقر، تبعیض، بی‌عدالتی، نقص قوانین، نبود آزادی،  مدیریت افراد نالایق)
🔸️ افزایش تغییر هنجارهای نسل جدید
🔸️افزایش تغییر نگرش به باور‌های دینی با انتقاد و هجو باور‌های اسلام سیاسی و حکومتی
🔸️افزایش نگرش مثبت به نهادها و تشکل‌های غیر‌دولتی

3️⃣ تغییرات در سطح احساس

🔸️احساس قدرت، شجاعت، اعتماد به‌نفس، باور و امنیت بیشتر زنان در زیست فردی و اجتماعی
🔸️احساس یگانگی و اتحاد زنان در‌عین متفاوت بودن اعتقادات و باورها با دیگران
🔸️احساس دلهره و اضطراب افراد برای حضور آزادانه‌ی زنان بدون روسری با احتمال برخورد‌های امنیتی و انتظامی
🔸️احساس ترس، نگرانی و بلاتکلیفی افراد در فضای دو‌دستگی و رویارویی با‌‌هم و نیز نسبت‌به ابراز دیدگاه و کنش آزادانه‌‌ به‌دلیل ازدیاد کنترل‌های رسمی و امنیتی
🔸️احساس رضایت و راحتی زنان و مردان در انتخاب آزادانه‌ی پوشش
🔸️احساس تردید و دو‌دلی در تصمیمات کاری و عاطفی به‌دلیل پیش‌بینی ناپذیری وضعیت جامعه
🔸️احساس خشم و دلهره‌ی فردی و جمعی همراه‌‌ با یأس و آزردگی و ناراحتی
🔸️احساس عدم‌امنیت مردم به‌علت وجود فضای امنیتی جامعه
🔸️افزایش احساس ناکارآمدی مسوولان از‌سوی مردم 
🔸️ایجاد و افزایش احساس دو‌گانه‌ی بیم و امید نسبت‌به تغییر ساختار سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و دینی آینده
🔸️ایجاد احساس توقع و انتظار در نوجوانان و جوانان برای کسب حقوق و مطالبات بیشتر و ایجاد تغییرات اساسی‌تر

👈 جمع‌بندی :

🟦 حدود ۹۰ روز از حادثه‌ی جان‌باختن #مهسا‌امینی می‌گذرد، در مدت اعتراضات پس‌از این حادثه با هر عنوانی که بر آن بگذاریم و هر تعریفی که داشته باشد- خیزش، شورش، جنبش و یا انقلاب- ایجاد تغییر در فضای جامعه؛ مشهود و آشکار است. آشکارترین شکل بروز این تغییرات، کنار رفتن غبار سنگین و ویران‌گر سکون و انفعال فردی و اجتماعی ایرانیان برای نمایش و خروج گدازه‌های ملتهب زیر خاکستر این انفعال و سکوت در قالب اعتراض و مطالبه است.

✅فرد‌گرایی مفرط، بی‌تفاوتی نسبت‌به یکدیگر، بی‌اعتنایی و قهر عمومی توأم با یأس نسبت‌به هر‌نوع تغییر روال سیاسی و اقتصادی و اجتماعی حاکم بر جامعه، سکوت و سکون جنبش دانشجویی، تسلط ابر‌بحران اقتصادی، نزول فزاینده‌ی معیشت و رفاه مردم، فقر گسترده، رشد آسیب‌های فردی و اجتماعی، به‌ویژه پس‌از دوره‌ی طولانی زیست همراه با محدودیت‌های عجیب و تجربه نشده‌ی دوران #کووید۱۹؛ فضایی ساکن و منجمد البته با التها‌باتی گدازه‌وار و زخم‌هایی کهنه و چرکین و ترمیم‌نشده در زیر این لایه‌ی منجمد، توصیف وضعیت جامعه در طی حداقل یک دهه‌ی گذشته است که بارها و بارها توسط متخصصان علوم انسانی و اجتماعی، کنش‌گران مدنی و منتقدان به این وضعیت؛ بیان و تذکر داده شده و حتی بروز این اعتراضات و تغییرات بر‌آمده از آن نیز، پیش‌بینی و گوشزد شد.

✅ اکنون که حدود ۹۰ روز به مشاهدات خود از جامعه‌ی اطراف در فضای فیزیکی و رسانه‌های اجتماعی و نیز تحلیل‌ها و اظهارنظر توده‌ی مردم و نخبگان و به‌طور خاص به پاسخ‌های موشکافانه و دقیق ۴۰ نفری که در یک هفته‌ی گذشته با آن‌ها صحبت کرده و شنونده‌ی نظراتشان بوده‌ام دقت می‌کنم؛ جامعه‌ی ایران را بیش‌از هر زمان دیگر به توصیف و تذکرات و پیش‌بینی متخصصان که به برخی از آن‌ها اشاره کردم، نزدیک می‌بینم.

✅ ایران در این ۹۰ روز، تغییر کرده و رو به‌سوی تغییرات و تحولات بیشتری نیز دارد، حتی اگر مجددا سکون و رخوت و انفعال بر آن حاکم شود.
البته بدیهی‌است این تغییر و تحول در مناطق مختلف شهری و روستایی، سنتی و مدرن، دارای تنوع قومیتی و مذهبی؛ متفاوت است.
التهابات اجتماعی خودبخود درمان نمی‌شود و ازبين هم نمی‌رود بلکه شدت و گسترش یافته و صورت‌های جدیدی نیز بخود می‌گیرد و درنهایت راه بروز خود را از لایه‌های منجمد #نادیده‌انگاری و #طرد و #سرکوب؛ خواهد یافت و آن‌زمان دیگر شاید برای توجه و درمان، بسیار دیر باشد.


✍ فریبا نظری
۲۳ آذر ۱۴۰۱


#التهابات‌اجتماعی
#حجاب‌اجباری
#اعتراضات۱۴۰۱
#تبعیض
#برابری‌خواهی
#احساس‌امنیت
#انسجام‌اجتماعی



https://t.me/Sociologyofsocialgroups
📝 @f_nazari

🔰« سلام بر ایرانی برای همه‌ی ایرانیان، چه باروسری، چه بی‌روسری »


🔵 این روزها بیشتر از هر زمان دیگری در تاریخ این کشور به نظر می رسد در حال تمرین توسعه یافتگی، دموکراسی، آزاد اندیشی و بازتولید مفاهیم جدید و مناسب برای ایجاد گفتمانی نو به منظور رسیدن به صلح و آرامش و زندگی بهتر هستیم. این تکاپو برای ایجاد گفتمانی تازه از مطالبه‌ی #زن‌زندگی‌آزادی آغاز و در دل آن، جوانه زد و درحال رشد است.  ممکن است پرسیده شود در کنار خشونت، تفرقه، نفرت، رنج و اندوه مداوم، و ظلم و ستم و مصیبت‌هایی که در لایه‌های مختلف جامعه جریان دارد؛ چگونه در حال ایجاد گفتمانی نو آن‌هم برای رسیدن به صلح و آرامش و زیست بهتر قرار داریم؟
🔷 چگونه تلخی ها و تاریکی های پیاپی و فراگیر جامعه در این میان دیده نمی شود؟ آیا این یک خوش‌بینی زائد و مثبت‌اندیشی ظاهری و بدون سود و بیهوده است؟
خیر، طبعا این‌گونه نیست چرا که وقتی تیرگی و سیاهی فراگیر می‌گردد، کوچک ترین نور و سپیدی به خوبی دیده می‌شود و می‌درخشد. این روزها سپیدی های کوچک در حال اتصال به یکدیگرند و درحال زدودن بخش‌های زیادی از تاریکی‌اند، در حال درخشش هستند.
🔹به یکدیگر نیک بنگریم، صداها را خوب بشنویم، کلمات، جملات و عبارات را خوب بفهمیم، به اطرافمان دقیق نگاه کنیم؛ آنگاه متوجه تغییراتی می شویم، تغییر برای دیگرگون شدن، برای احترام به یکدیگر، برای پذیرش تفاوت ها، برای درک تنوع جامعه 
🔹تغییر برای حساسیت به ظلم و ستم، 
باور به قدرت نه‌گفتن برای احترام به انسانیت، باور به قدرت باهم بودن برای مطالبه‌ی حق‌شهروندی به‌دور از جنس و سن و دین و مذهب و قوم و جغرافیا
🔹مقابله با ایدئولوژی خشن و غیردینی و غیرانسانی برای دوری از ظلم و ستم به خود و به دیگران برای دفاع از آموزه‌های اخلاقی، برای ازبین‌نرفتن اخلاق، برای کنش‌گری دین‌باوران* در محک آزمونی دشوار و به غایت بااهمیت
🔹تغییر برای دفاع از شعور و آزادی و حق انتخاب برای زندگی؛ زندگی عادی و معمولی، آرام و شاد، برای رسیدن به آرامش در کنارهم و باهم و برای هم در یک جغرافیای غم‌زده و پژمرده پلاستیکی و مصنوعی که خواهان شادی و طراوت و تازگی است.
- آیا این دیگرگونی، پیمودن مسیر توسعه یافتگی و دموکراسی و آرامش نیست؟ بنظرم هست.
- آیا این جوانه‌ی زیبا که در وداع تلخ اجباری و ناگهانی و دیگرخواسته‌ی دختری محجوب به نام #مهسا‌امینی در تابستانی گرم و پراندوه، پاییز و زمستان را از سردی و کرختی پالایش کرد و خود را به بهار رساند تا بگوید و نشان دهد که قصد بازایستادن و تسلیم ندارد و می‌خواهد رشد کند، سرسبز شود، شاخه دهد، برگ دهد تا یک زندگی معمولی و آرام را به همگان یادآوری کند؛ نشانی از تلاش برای تحول و دگرگونی نیست؟ بنظرم هست.
🗨️ سال‌ها پیش انیمیشنی دیدم به‌نام #لورکس یا لاستیک‌آباد، داستان یک شهر بدون درخت که همه چیز در آن مصنوعی‌ست! درگذشته‌ای نه‌چندان دور، خودخواهی یک جوان برای ثروتمند شدن باعث از بین رفتن تمام درختان شهر شده و کوچکترین گیاه طبیعی در آن‌جا وجود نداشت، چون مردم جرئت نداشتند گیاه طبیعی داشته باشند و همه‌چیز مصنوعی و از جنس پلاستیک بود حتی درختان! اما حالا پسری به نام «تد» آخرین دانه درخت را پیدا می‌کند و آن را وسط شهر می‌کارد. قهرمان این داستان، یک پسر نوجوان و الگوی مناسبی از شجاعت برای کودکان است. این انیمیشن شاد و کمدی، اهمیت داشتن طبیعت و مراقبت از آن را به خوبی نمایش می‌دهد، اما یک چیز دیگر را هم به خوبی و سادگی می‌گوید: تلاش برای تغییر و تحول همگانی به‌منظور رسیدن به زندگی طبیعی و معمولی و شاد و بازتولید نشاط و سبزی و دوستی و آرامش و آزادی برای رسیدن به شهری برای همه...
🌿این روزهای جامعه، مرا بیاد همان تلاش برای تغییر و تحول باهدف رسیدن به ایرانی برای همه‌ی ایرانیان بدور از خشونت و سیاهی و نقاب دوگانگی و دروغ؛ می‌اندازد.
راستی چقدر این دورنما، زیباست !

👈پ.ن: این انیمیشن را ببینید، حال خوبی پیدا می‌کنید.

✍️ فریبا نظری
۱۴ اردیبهشت ۱۴۰۲


https://t.me/Sociologyofsocialgroups/883👈 سخنی با دین‌باوران ایران*

#ایران_برای_همه‌_ایرانیان
#توسعه_یافتگی
#آزاداندیشی
#گفتمانی_نو
#رواداری
#مطالبه‌گر_باشیم
#کنش‌گر_باشیم

 https://t.me/Sociologyofsocialgroups

🔴🔴« در این کشور چه خبر است؟! »


🔵 دراردیبهشت ماه سال ۱۴۰۲به استناد اخبار خبرگزاری‌های داخلی ازجمله #میزان، فراوان می‌خوانیم که تعدادی از زندانیان به اتهام‌های مختلفی چون #محاربه، #بغی، و #موادمخدر؛ اعدام می‌شوند.
https://www.mizanonline.ir/00Jm9d
شنیده ها حاکی از آن است که امروز جمعه ۲۹ اردیبهشت، هفت نفر از زندانیان در #اصفهان به چوبه‌ی دار سپرده شدند.
❓💢 چند پرسش‌ مهم و ضروری که به اذهان بسیاری از مردم متبادر می‌شود:

۱- آیا اتهامات زندانیان اعدام‌شده‌ی اخیر، برخلاف #امنیت و نظم عمومی جامعه بوده‌است؟
اگر پاسخ مثبت است، چرا چنین موضوع مهمی در دادگاه ‌های علنی با پوشش رسانه‌ای کامل؛ به آگاهی عموم مردم این کشور نرسیده است؟
۲- چرا با روند غیرعادی و #غیرعلنی درخصوص پرونده‌های #حساس، اعتماد عمومی جامعه مورد خدشه قرارگرفته و بر #تشکیک_عمومی مردم این کشور؛ افزوده می‌شود؟ 
۳- چرا به پدیده‌ی #غیرقانونی و مورد اعتراض بسیاری‌از مردم باعنوان #شکنجه زندانیان و اعترافات اجباری متأثر از آن، در روند بررسی قضایی این اعدام‌ها؛ توجه و اعتنایی ازسوی حاکمیت نمی‌شود؟
۴- چرا زمان و نوع بررسی و رسیدگی قضایی به پرونده‌های مختلف، باهم تفاوت آشکار و غیرعادلانه دارد؟
۵- چرا احکام مجازات بسیاری از پرونده‌های حساس #اقتصادی و اجتماعی که #امنیت_عمومی را مختل نموده و موجب خسارت جسمی و روانی به بسیاری از مردم شده، شباهتی با احکام زندانیان اعدام شده و تناسبی با جرائم صورت‌گرفته مجرمان آن‌ها؛ ندارد؟
۶- چرا پس‌از گذشت چهار دهه از انقلاب سال ۵۷ و کشتن سران تشکیلات منافقین (سازمان مجاهدین خلق) و خروج سایر نیروهای آن از کشور، همچنان اتهام بسیاری از زندانیان سیاسی و معترض مدنی در ایران؛ ارتباط با آن‌ها مطرح شده و منجربه #اعدام بسیاری از این زندانیان می‌شود؟
۷- آیا هم‌چنان این‌همه طرفدار و اعضای غیررسمی و ازراه دور این سازمان در این کشور وجود دارد؟
۸- هنگامی‌که جرم بسیاری از زندانیان اعدامی، جاسوسی دشمنان و سازمان‌های اطلاعاتی کشورهای دیگر اعلام می‌شود، این پرسش مهم مطرح است که آیا براستی این‌همه #جاسوس در میان ایرانیان وجود دارد؟
۹- حاکمیت چگونه حکمرانی کرده که این تعداد جاسوس و #تروریست و هوادار دشمنان این کشور، در این سرزمین زندگی و کار می‌کنند؟
۱۰- چرا به پرونده‌های #جانباختگان_و_مصدومان_اعتراضات_اخیر، رسیدگی قضایی و توجه نمی‌شود؟
۱۱- آیا #سلامت_روان مردمان این سرزمین، برای حاکمیت ارزشی ندارد؟ که روزها و هفته‌ها و ماه‌ها؛ جسم و جان ایشان در معرض وقایع خشن، ناگوار، تلخ، همراه‌با پرسش‌های فراوان بی‌پاسخ؛ قرار داده می‌شود؟
۱۲- آیا و آیا حاکمیت عامدانه و آگاهانه به سوی فروپاشی جامعه، گام برمی‌دارد؟
👈براستی در این کشور، چه خبر است؟!
این پرسش‌ها و تشکیک و تردیدها، می‌تواند فهرست طولانی‌تری داشته باشد اگر شیوه‌ی حکمرانی و کشورداری حاکمیت، هم‌چنان با همین فرآیند و روال پیش رود. و نتیجه‌ی آن نیز همان‌طور که بارها و بارها ازسوی تحلیل‌گران و کنش‌گران و دغدغه‌مندان این سرزمین گفته شده؛ افول بیش‌از پیش سرمایه‌ی اجتماعی نظام سیاسی حاکم، #فروپاشی کامل و طغیان رو به گسترش دریای اعتراضات عمومی گروه‌های مختلف مردم شود.
اعتراضاتی که از رخداد جان‌باختن #مهسا_امینی در بازداشتگاه گشت ارشاد پلیس در تابستان سال ۱۴۰۱ آغاز شده و باوجود ابهامات و پرسشهای بی‌پاسخ یادشده و فضای رعب و خشونت امنیتی در جامعه؛ تاکنون نیز ادامه دارد.
✍️ فریبا نظری
۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۲


#زن‌زندگی‌آزادی
#مهسا‌امینی
#نه_به_بی‌عدالتی
#نه_به_تبعیض
#نه_به_اعدام
#نه_به_شکنجه
#دادگاه_علنی
#کنش‌گر_باشیم
#مطالبه‌گر_باشیم

https://t.me/Sociologyofsocialgroups

🔰🔰اجباری شدن حجاب، پس‌از انقلاب ۵۷ و اکنون در جنبش #زن‌زندگی‌آزادی/بخش دوم


🔷 #شهلالاهیجی، نویسنده و ناشر در این مورد می‌گوید: «به نظر من مهم‌ترین نکته که اینجا همیشه فراموش می‌شود، این است که یک سیستم یا ایدئولوژی معتقد یا لااقل مدعی اخلاق، چطور نتوانسته است مردهایش را جوری تربیت کند که به محض این که مثلا یک تکه از موی زنی را ببینند، کنترل‌شان را از دست می‌دهند. واقعا مردان ما این جوری نیستند و من همیشه فکر می‌کنم این جوری حجاب را تعریف کردن برمی‌گردد به این که چقدر در تربیت جامعه کوتاهی شده است»( دویچه‌وله فارسی، میترا شجاعی، ۱۳۹۲).
🔹بعداز موضع‌گیری‌های روحانیون نسبت به حجاب، گروهی از زنان با عنوان زنان حقوقدان در ۲۱ اسفندماه بیانیه‌ای صادر کرده و در آن اعلام کردند که مسئله حجاب را منتفی می‌دانند و به همین دلیل اعتراضات به این موضوع را پایان می‌دهند، اما موضوع حجاب ختم نشد.
آیت‌الله خمینی که در سال ۵۷ بعد از تنها اظهارنظر رسمی‌اش در مورد حجاب دیگر هیچ موضعی اتخاذ نکرده‌بود، در تیرماه ۱۳۵۹ طی یک سخنرانی، شدیدا از دولت انتقاد کرد که چرا هنوز نشانه‌های شاهنشاهی را در ادارات دولتی از بین نبرده ‌است. وی به دولت #بنی‌صدر ۱۰ روز فرصت داد تا ادارات را اسلامی کند. بعد از این سخنان از صبح شنبه ۱۴ تیرماه ۱۳۵۹ ورود زنان بی‌حجاب به ادارات دولتی ممنوع شد. اما این بار بر خلاف سال ۵۷ اعتراض گسترده و شدیدی علیه این سخنان و دستور اجباری شدن حجاب برای زنان، شکل نگرفت ( همان).

🔻 برخی‌از دلایل سکوت همگانی آن روزها در سال ۵۹ (به‌ویژه جامعه‌ی زنان) نسبت به پیاده‌سازی حجاب اجباری را می‌توان چنین برشمرد:
۱- دراولویت ندانستن مسئله‌ی حجاب اجباری ازسوی روشنفکران، گروه‌های چپ‌گرا، مبارزین انقلابی و بسیاری از زنان 
۲- درگیری‌های مسلحانه‌ی گروه‌های چپ‌گرا و مجاهدین خلق با نیروهای نظامی و انتظامی نظام
۳- التهاب فضای سیاسی کشور با تسخیر سفارت آمریکا و اختلافات دولت موقت و انقلابیون عضو نهضت آزادی با سران و رهبران انقلاب
۴- وجود سرمایه‌ی‌اجتماعی بالای رهبر انقلاب نزد عموم مردم و نیروهای طرفدار جمهوری اسلامی
۵- ابهام گزاره های گفتمان انقلاب و جمهوری اسلامی درخصوص حقوق زنان و برابری جنسیتی
۶- ابهام گفتمان انقلاب و جمهوری اسلامی در خصوص آزادی و حقوق شهروندی گروه‌های مختلف ایرانیان از جمله اقوام، ادیان، مذاهب، و گروه‌های سیاسی و احزاب و سازمان‌ها
۷- حمایت روحانیون و علمای دینی جامعه از اجرای حجاب اجباری
۸- گذر اندک از عمر انقلاب و امید به تحقق وعده‌های داده شده
🔷 پس از گذشت چهار دهه از اجباری شدن حجاب در تیرماه سال ۱۳۵۹، در شهریور سال ۱۴۰۱ رخداد جانباختن #مهساامینی در بازداشتگاه گشت ارشاد به بهانه‌ی عدم رعایت حجاب؛ منجر به اعتراضات دامنه‌داری شد که تاکنون و در سال ۱۴۰۲ نیز ادامه دارد. این اعتراضات به ظهور جنبشی به نام #زن‌زندگی‌آزادی انجامید و مقاومت مدنی گسترده‌ای را در قالب کنار گذاشتن حجاب اجباری از سوی بسیاری از زنان ایجاد نمود.
🔻🔻 برخی‌از دلایل چالش دوباره‌‌ی حجاب اجباری در ایران کنونی سال ۱۴۰۲، پس‌از گذشت چهار دهه از الزام عمومی آن را می‌توان چنین مرور کرد:
۱ - اعتراض به حجاب اجباری به‌عنوان نماد چند دهه ستم و تبعیض و نابرابری
۲- تحقق نیافتن وعده‌ها و شعارهای محوری انقلاب سال ۵۷ هم‌چون: آزادی، استقلال، حاکمیت جمهور، دین غیر اجباری، عدالت و رفاه اجتماعی، برابری
۳- افول سرمایه‌ی اجتماعی حاکمیت
۴- تجربه‌ی زیسته‌ی طولانی زنان، اقوام و مذاهب همراه با بی‌عدالتی و تبعیض
۵- وجود انسداد سیاسی، فرهنگی
۶- وجود انقیاد و سلطه‌ی ایدئولوژیک
۷ - دگرگونی مواضع گروه‌های عامل و کنش‌گر انقلاب سال ۵۷ درخصوص استفاده‌ی ابزاری حاکمیت از حجاب اجباری
۸- تمایل عمومی ایرانیان بر ارتباط انسانی ورای ملیت، عقیده و باور، نژاد، قوم با کشورهای جهان
۹- افزایش آگاهی عمومی درخصوص خوانش‌های گوناگون دینی
۱۰- اثرات مخرب کژکارکردها و عملکردهای نادرست و تبعیض‌آمیز کارگزاران سیاسی نظام
۱۱ - اثرات مخرب و ویران‌گر و متحجرانه‌ی طبقه‌ی روحانیت و عالمان دینی به‌عنوان کارگزاران نهاد دین
۱۲ - دگرگونی هنجاری حجاب از مخالفت با رژیم پهلوی در انقلاب سال ۵۷ به مخالفت و مقابله با حاکمیت کنونی ازسوی بسیاری از مردم
۱۳- وجود رسانه‌های گسترده و متنوع ارتباطی


✍️ فریبا نظری
۵ تیر ۱۴۰۲


#زن‌زندگی‌آزادی
#حجاب‌اجباری
#تبعیض
#سرمایه‌ی_اجتماعی
#نهاد‌دین


🔴 ادامه دارد...

https://t.me/Sociologyofsocialgroups

🔰🔴«گشت ارشاد ازبین نمی‌رود؛ بلکه از حالتی به‌حالت دیگر تبدیل می‌شود!»


🔵 در دهمین ماه از اعتراضات آغازشده از سال ۱۴۰۱ پس‌از جان‌باختن #مهساامینی در بازداشتگاه #گشت‌ارشاد پلیس امنیت اخلاقی و جنبش موسوم به #زن‌زندگی‌آزادی، این خبر اعلام شد:
« سخنگوی فراجا از استقرار گشت‌های خودرویی و پیاده پلیس در سراسر کشور با هدف انجام مأموریت‌ها و برخورد با افرادی که بر هنجارشکنی‌های اجتماعی اصرار دارند، خبر داد »( اقتصادنیوز).
🔷 بازتاب این خبر، بیشتر بر یک محور تمرکز داشته است: چرایی بازگشت گشت ارشاد!
اما به اعتقاد نگارنده، گشت ارشاد ازبین نرفته بود که بخواهد دوباره بازگردد. بلکه این سیستم و شیوه‌ای است که در چهار دهه‌ی گذشته، از حالتی به حالت دیگر تغییر یافته و می‌یابد و اسامی مختلفی برای آن انتخاب شده‌است.
🔹به برخی‌از شیوه‌ها و اسامی گشت ارشاد درطی چند دهه‌ی گذشته اشاره می‌شود:
1️⃣ گشت #کمیته‌های انقلاب اسلامی( از سال ۱۳۵۷)
2️⃣ گشت ثارالله #سپاه پاسداران انقلاب اسلامی( از سال ۱۳۵۸)
3️⃣ گشت جندالله #ژاندارمری( ابتدای دهه‌ی شصت) 
4️⃣ طرح مبارزه با بدحجابی #وزارت‌کشور  ( دهه‌ی هفتاد و ابتدای دهه‌ی هشتاد )
5️⃣ گشت ارشاد نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ( از نیمه‌ی سال ۱۳۸۵)
6️⃣ گشت امنیت اجتماعی( از نیمه‌ی دوم دهه‌ی هشتاد)
7️⃣ گشت ارشاد پلیس امنیت اخلاقی( از ابتدای دهه‌ی نود تا سال ۱۴۰۱)
8️⃣ حراست، حفاظت، انتظامات، و یا کمیته‌ی انضباطی دانشگاه‌ها، مدارس، وزارت‌خانه‌ها، ادارات، بیمارستان‌ها، سازمان‌ها، فرودگاه‌ها، ترمینال‌های مسافری، و دیگر حوزه‌های زیست عمومی و اجتماعی افراد و حتی داخل خودروهای شخصی و محدوده‌ی زیست فردی شهروندان جامعه
9️⃣  واکنون، گشت خودرویی برخورد با هنجارشکنی اجتماعی نیروی انتظامی (از تیرماه ۱۴۰۲)
🔻🔻چند پرسش مهم:
۱- چرا سیستم کنترل حجاب اجباری و سبک زندگی شهروندان، تا این اندازه برای حاکمیت اهمیت دارد؟
۲ - چرا حاکمیت به‌طور مستمر، نام و صورت گشت ارشاد را تغییر داده، به‌روز کرده و با اسامی و شیوه‌های مختلف اما با هدف و مأموریت و ماهیتی یکسان؛ از آن رونمایی می‌کند؟
۳- چرا حاکمیت در تعامل و #دیپلماسی خارج از مرزها، نرمش قهرمانانه نشان می‌دهد ولی در داخل کشور، حاضر به هیچ‌گونه همراهی و شنیدن مطالبات و صدای مردم نیست؟
۴- آیا حاکمیت در داخل کشور، در قبضه‌ی کارگزارانی از جنس #گروه‌فشار قراردارد؟
۵- آیا حاکمیت، #قدرت‌تحلیل و تبیین و تفسیر واقعیات جامعه‌‌ی امروز ایران را ازدست داده‌است؟
۶ - آیا منافع بزرگتری از حاکمیت درپس فضای #دو‌قطبی مطالبه و مقابله با حجاب اجباری، درمعرض خطر و اهمیت محفوظ داشتن است؟
۷ - آیا تصور حاکمیت از چالش #فقرشدید و مشکلات اقتصادی عموم جامعه، فراموشی و واسپاری مطالبات جنبش #زن‌زندگی‌آزادی شامل: عدالت، آزادی، حق انتخاب، برابری، محو استبداد و انسداد سیاسی_ اجتماعی، احترام، حقوق شهروندی برابر، آسایش، رفاه، سلامت جسم و جان، شأن منطقه‌ای و جهانی؛ ازسوی معترضان و کنش‌گران است؟
۸ - آیا حاکمیت پیشاپیش در آستانه‌ی فرارسیدن اعتراضات آغازشده از سال ۱۴۰۱، به استقبال معترضین و خانواده‌های #دادخواه جنبش #زن‌زندگی‌آزادی می‌رود تا صدای ایشان را به کلی، محو و حذف کند؟
۹ - آیا حاکمیت می‌خواهد پیش‌از فرارسیدن یک‌سالگی رخداد بدنامی گشت ارشاد در شهریور سال ۱۴۰۱، توان #کنش‌گری و #مطالبه‌گری جامعه‌‌ی پرتلاطم و معترض را بسنجد و محک بزند؟
۱۰ - و درنهایت، شیوه و عنوان و سازوکار بعدی گشت ارشاد، چگونه خواهدبود؟
👈شاید تصور شود صلاح مملکت خویش خسروان دانند!، اما گویا این‌بار خسروان حقیقی مملکت؛ همین مردم کنش‌گر و مطالبه‌گر هستند...

  ✍️ فریبا نظری
۲۶ تیر ۱۴۰۲

#زن‌زندگی‌آزادی
#مهساامینی
#حجاب‌اجباری
#گشت‌ارشاد

https://t.me/Sociologyofsocialgroups

🟢🟢« مسئولیت دین‌باوران و دین‌ناباوران در ایران نوین با مطالبه‌ی زن‌زندگی‌آزادی »


 🟩 به اطراف خود نگاه کنیم، کمتر جمع حقیقی یا مجازی دیده می‌شود که در آن دین و مولفه‌ها و ابعادش مورد بحث و گفتگو نباشد. این گفتگوها و مجادلات به‌ویژه پس‌از اعتراضات گروه‌های مختلف مردم در سراسر کشور با جان‌باختن #مهساامینی و زایش جنبش #زن‌زندگی‌آزادی، شدت و گسترش و استمرار زمانی داشته‌است.
❓چرا دین، موضوع و محور گفتگوهای امروز ایرانیان در داخل و خارج از کشور است؟
❓آیا دین و ابعاد و مولفه‌های آن، به یک #مسئله‌ی‌اجتماعی تبدیل شده است؟
❓مسئولیت دین‌باوران* و دین‌ناباوران در شرایط نوین و متفاوت امروز، چیست؟ نادیده انگاری این گفتگوها؟ مشارکت در آن‌ها؟ یا مقابله با آن‌ها؟
❓آیا #کارکردهای_دین در زیست ایرانیان مواجه‌شده با جنبش زن‌زندگی‌آزادی در فرآیند تولد و رشد و تداوم این جنبش، دچار دگرگونی شده‌است؟
❓آیا این دگرگونی در کارکردهای دین، برای موافقان این جنبش است یا مخالفان آن؟ یا هردو؟
❓آیا این دگرگونی در کارکردهای دین، برای دین‌باوران رخ داده یا ازمنظر دین‌ناباوران هم دیده می‌شود؟
❓آیا اعتراضات اخیر آغازشده از سال ۱۴۰۱ پس‌از جان‌باختن مهساامینی،  جنبشی #ضددین بوده؟ یا اعتراض به دین حکومتی و سیاسی، و تبعیض و بی‌عدالتی در حقوق ایرانیان از باورها و سلایق مختلف بوده و هست؟
❓آیا مطالبه‌ی محوری زن‌زندگی‌آزادی، تنها شامل اعتراض به حذف #حجاب‌اجباری است؟ یا به مطالباتی فراتر از حجاب‌اجباری، می‌پردازد؟
❓آیا نتیجه‌ی مطالبه‌ی محوری زن‌زندگی‌آزادی، زیست مسالمت‌آمیز، عادلانه و محترمانه‌ی دین‌باوران و دین‌ناباوران در این سرزمین خواهدبود؟
❓آیا نتیجه‌ی محور قرارگرفتن دین به‌عنوان یک مسئله‌ی اجتماعی در ایران امروز، حذف آن است یا دگرگونی آن از #دین‌حکومتی به #دین‌عرفی خواهدبود؟
❓آیا #نهاد_دین در زیست آینده‌ی ایرانیان، جای خود را به #باورهای‌فردی خواهدداد؟ 

👈 به گمان نگارنده، این‌ پرسش‌های مهم و تلاش برای گفتگو درباره‌ی آن‌ها به شیوه‌ی دیالکتیکی و آزاداندیشانه و اقناعی؛ دوران سخت اما پرباری برای جامعه‌ی پرتلاطم و آشنفته‌ی ایران به ارمغان خواهد‌آورد. این سرزمین و مردمانش، ناگزیرند از این دوران سخت؛ عبور کرده و خود را به ساحل رواداری، زیست مهربانانه درکنارهم، و پذیرش باورها و سلایق متنوع برای یک زندگی معمولی مانند بسیاری از مردمان این کره‌ی خاکی، برسانند.
شاید بزرگترین مسئولیت دین‌باوران و دین‌ناباوران در ایران نوین با مطالبه‌‌ی زن‌زندگی‌آزادی، پذیرش این تحولات و تمرین زیست روادارانه در کنار یکدیگر خواهدبود.
🔹توجه به‌این نکته بسیار مهم و ضروری است که در چند دهه‌ی گذشته، آن‌ها که خود را دین‌باور و دین‌دار و دین‌مدار می‌نامیده و می‌دانند، برمناسبات قدرت؛ هژمونی و استیلا داشته و میدان زندگی را یک‌سویه برای خود و خودی‌های همراه می‌دانستند و می‌خواهند و امروز با چالش نقد این یک‌سویه‌نگری و باور خودی و غیرخودی ازسوی دین‌باوران منتقد و ناباوران‌دین باهدف ایرانی برای همه‌ی ایرانیان**، روبرو شده‌اند.
آزمون مهم و سخت مردمان این سرزمین، با هر باور و سلیقه و اعتقادی، رواداری و زیست محترمانه و مهربانانه در کنار یکدیگر است.
ایمان بیاوریم به آغاز فصلی سبز و گرم...
گرچه سرما و زردی برآن سنگینی نماید...

✍️ فریبا نظری
۴ مرداد ۱۴۰۲


#زن‌زندگی‌آزادی

https://t.me/Sociologyofsocialgroups/883👈 *سخنی با دین‌باوران


https://t.me/Sociologyofsocialgroups/896👈 **سلام بر ایرانی برای همه‌ی ایرانیان، چه با روسری چه بی‌روسری


 https://t.me/Sociologyofsocialgroups

🌿🌹 « ترانه‌های اعتراضی/ بخش هشتم

🎼 دوران جنبش زن‌زندگی‌آزادی ( آغازشده از سال ۱۴۰۱ تاکنون)/ قسمت ۱
🖍️ فریبا نظری


🔵 در هفت بخش گذشته، ترانه‌های اعتراضی را از دوران مشروطیت تا جنبش سبز مرور کردیم، و برخی از کارکردهای این نوع ترانه‌ها را برشمردیم. در بخش هشتم، ترانه‌های اعتراضی دوران جنبش موسوم به #زن‌زندگی‌آزادی را بررسی می‌کنیم. تولید این آثار از شهریور سال ۱۴۰۱ پس از جان باختن #مهساامینی در بازداشتگاه گشت ارشاد پلیس امنیت اخلاقی آغاز و تاکنون ادامه داشته‌است. از نظر زمانی بیشتر این ترانه‌های اعتراضی در فاصله‌ی مهر ۱۴۰۱ تا پایان اسفند همان سال تولید شده‌اند.
🔹به دلایل زیر؛ مرور، توصیف و تفسیر آثار این دوران کار آسانی نیست:
۱- تداوم این دوران تا زمان تدوین این پژوهش 
۲- نامشخص بودن پایان زمانی و محتوایی این دوران
۳- تاثیرگذاری متغیرهای مختلف بر تولید آثار اعتراضی این دوران
🔷 شایان ذکر است برخی ازترانه‌های اعتراضی پیشین دوران #مشروطیت تا انقلاب ۵۷، در دوره‌های پس از آن متناسب با ویژگی‌های محتوایی هر دوره اعتراضی؛ بازخوانی، باز تولید، یا بازنشر شدند. ازجمله این‌ها می‌توان به دو نمونه پرتکراراشاره کرد:

1️⃣ #مرغ‌سحر یکی از تصنیف‌های اعتراضی دوران مشروطیت است. خوانندگان بسیاری این تصنیف را اجرا کرده‌اند که از آن جمله می‌توان به ملوک ضرابی، ایران‌الدوله هلن، جلال تاج اصفهانی، محمدرضا شجریان، نادر گلچین، هنگامه اخوان، شهلا سرشار، همایون شجریان، فاضل جمشیدی، شکیلا، سالار عقیلی، و فرهاد مهراد؛ اشاره کرد. شعر این تصنیف مضمونی سیاسی-اجتماعی دارد و مفاهیم انقلابی در آن به وفور دیده می‌شود. بهار این شعر را کمی پس از استبداد صغیر و در دوره‌ای سرود که جنبش مشروطه ایران به تازگی به پایان و رضاشاه تازه به پادشاهی رسیده بود. از همین رو، شعر مرغ سحر منعکس‌کننده‌ی روحیات انقلابی مردم در آن دوره دانسته می‌شود. متن شعر روایت‌گر گفتگوی شاعر با یک پرنده (مرغ سحر) است که هر دو ناامید هستند…
اما می‌بینیم که پس‌از مشروطه، در دوره‌های مختلف اعتراضی از انقلاب ۵۷ تا جنبش سبز و زن‌زندگی‌آزادی نیز، به شیوه‌های گوناگون بازخوانی و بازنشر شده‌است.

2️⃣ پژمان اکبرزاده پیانیست و پژوهش‌گر موسیقی در گفت و گو با بخش فارسی رادیو بی بی سی در مورد تاریخچه‌ی سرود #آفتاب‌کاران‌جنگل گفت: "آهنگی که در ایران به نام سرود آفتابکاران یا سر اومد زمستون معروف شده، در واقع یک اثر #ارمنی است به نام «ساری سیرون یار» که در ارمنستان بارها به شکل‌های گوناگون اجرا شده و می‌شود. این قطعه به عنوان سرود آفتاب کاران در ایران معروف شد، در صورتی که نه موسیقی آن مربوط به ایران یا چریک‌های فدایی خلق است و نه اینکه اساسا فرم مارش‌گونه دارد. اینکه به آن گفته‌اند سرود، احتمالاً به خاطر محتوای سیاسی شعر و احساسات انقلابی است" (بی‌بی‌سی نیوز، خرداد ۱۳۸۹).
این ترانه_سرود تغییر شکل و محتواداده نیز در دوره‌های مختلف اعتراضی از انقلاب ۵۷ تا امروز، بسته به شرایط موجود؛ کم و بیش بازخوانی و یا بازنشر شده‌است.

با این‌وجود، از ویژگی‌های بارز آثار دوران جنبش زن‌زندگی‌آزادی برخلاف سایر دوره‌های اعتراضی، اقبال کمتر به این آثار و تمایل به نوگرایی و خلق ترانه‌های اعتراضی جدید با ادبیاتی صریح و آشکار است، آن‌چنان که در پی‌ می‌آید.
🔺نگارنده سه محور کلی محتوایی در ترانه‌های اعتراضی دوران جنبش زن‌زندگی‌آزادی را که بر سایر ویژگی‌های این آثار سایه افکنده و تأثیر گذاشته است، چنین برمی‌شمارد:
🔰عصیان‌گری
🔰برابری خواهی
🔰آزادی‌خواهی و زندگی‌طلبی

👈 برخی‌از ویژگی‌های ترانه‌های اعتراضی این دوران زیر چتر محورهای سه‌گانه‌ی یادشده عبارتنداز:
۱- بازتولید و بازخوانی کمتر آثار اعتراضی دوره‌های پیشین از مشروطیت تا جنبش سبز
۲- تولید آثار جدید با متن جدید مبتنی بر اعتراضات اخیر
۳- صراحت در کلام و متن ترانه‌ها با محوریت زندگی‌طلبی و دوری از تمثیل و ایهام در محتوا
۴- عاملیت چشمگیر هنرمندان زن
۵- افزایش مشارکت و عاملیت هنرمندان ناشناخته یا کمتر شناخته شده
۶- اجرای گروهی با نوگرایی و خلاقیت
۷- لحن و موسیقی حماسی و کنش‌گرانه
۸- محتوای انتقادی به گفتمان دینی و ایدئولوژیک
۹- محتوای منتقدانه و ضداستبدادی
۱۰- تولید ترانه‌های اعتراضی همراه با فیلم، انیمیشن، رقص، نقاشی، طراحی(پرفورمنس‌های اعتراضی)
۱۱- بهره‌مندی از شعارها و مطالبات اعتراضات اخیر به‌ویژه مطالبه‌ی محوری زن‌زندگی‌آزادی در بیشتر ترانه‌های اعتراضی
۱۲- بازخوانی و بازنشر برخی ترانه‌های مورد علاقه‌ی جان‌باختگان در گرامی‌داشت آن‌ها
۱۳- خوانش برخی آثار به زبان اقوام ایرانی ( کردی، عربی، ترکی، لری، بلوچی)



#زن‌زندگی‌آزادی
#شروین‌حاجی‌پور
#هنرمندان_معترض 
#ترانه‌های_اعتراضی


👈 ادامه‌ دارد👇👇


https://t.me/Sociologyofsocialgroups

🟢🟢« ترانه‌ی #برای، پرفورمنس اعتراضی خشونت‌پرهیز در ستایش زندگی معمولی و حسرت نبود آن »

👈 درحاشیه‌ی نوشتار پژوهشی ترانه‌های اعتراضی


🔵 ماه‌ها مطالعه، بررسی و شنیدن ترانه‌های اعتراضی از دوران مشروطیت تاکنون در دوران جنبش #زن‌زندگی‌آزادی، نگارنده را بدین نکته‌ی مهم رهنمون ساخت که اگر حاکمیت، اپوزیسیون داخلی و برون‌مرز، و گروه‌های مختلف مردم(موافق یا مخالف این اعتراضات) خواهان شناخت، درک، حمایت این جنبش هستند؛ اجرای ترانه‌ی #برای #شروین_حاجی‌پور را بارها و بارها بشنوند و ببینند.
 این ترانه، شفاف‌ترین، آشکارترین، ساده‌ترین و صادقانه‌ترین بیانیه‌ی غیررسمی این جنبش است که محور آن #زندگی‌طلبی، #آزادیخواهی و #برابری‌خواهی است.
اگر پرسیده شود چرا بدین گزاره رسیده‌ام، پاسخ می‌دهم:
1️⃣متن این ترانه برگرفته از توئیت‌های اعتراضی ( طوفان توئیتری در فضای شبکه‌ی مجازی توئیتر پس‌از جان‌باختن #مهساامینی) جامعه است.
2️⃣این یادداشت‌های اعتراضی حاوی مطالبات و درخواست‌های گروه‌های مختلف مردم است.
3️⃣این یادداشت‌های اعتراضی با رهبری فردی یا گروهی سیاسی یا اجتماعی یا دینی شکل نگرفته است.
4️⃣این توئیت‌های اعتراضی، حاوی جملات آشکار و بدون کنایه بر اساس اتفاقات سالیان گذشته و زندگی روزمره‌ی گروه‌هایی از مردم است.
5️⃣این یادداشت‌ها به موضوعات فلسفی و پیچیده اشاره‌ای ندارد بلکه مستقیماً از مناسبات یک #زندگی_معمولی و عادی حرف می‌زند.
6️⃣متن ترانه‌ی #برای، همچون تابلویی ساده و بی‌آلایش؛ گزاره‌های کوتاه، روان و شفاف مردم را یک‌جا جمع کرده و بدون هیجان تصنعی به همگان اعلام می‌کند.
7️⃣ترانه‌ی #برای، در نوع بیان این مطالبات اعتراضی، از موسیقی خاص و پیچیده باضرباهنگ تند به‌عنوان ابزار کمک کننده‌ی انتقال پیام، استفاده نمی‌کند. برعکس، موسیقی آرام و تصویر معمولی خواننده و سازنده‌ی این اثر با تصاویر توئیت‌های اعتراضی؛ خبر از پیامی مهم می‌دهد.
8️⃣یادداشت‌های اعتراضی این ترانه به مهم‌ترین موضوعات مورد چالش جامعه‌ی ایران به ویژه ظرف چند دهه‌ی گذشته اشاره می‌کند: محیطزیست، سبک‌زندگی، فقر، انسدادسیاسی، آنومی اقتصادی و اجتماعی، بحران‌هویت، نابرابری و تبعیض (به‌ویژه جنسیتی)، و آزادی و حقوق انسانی در یک #زندگی‌طبیعی_و_معمولی برای زنده‌ماندن و زندگی کردن.
🔰بنظر می‌رسد تلاش سالیان حاکمیت و ساختارهای آشکار و پنهان ایدئولوگ آن در ایجاد و بازتولید گفتمان تقدیس مرگ و سرزنش زندگی برای ایرانیان غیرمنسوب و خارج از خانواده‌ی بزرگ مناسبات قدرت؛ منجربه تولید گفتمانی در میان مردم شده که زندگی را مقدس می‌شمارد.
و آن‌را با همه‌ی وجود طلب می‌کند و از آن استقبال کرده وبی‌اعتنا به مرگی که خواهدآمد؛ زندگی را در آغوش می‌کشد.
و این چکیده‌ی گفتمان جنبش #زن‌زندگی‌آزادی‌ است که به سادگی و زیبایی در ترانه‌ی اعتراضی #برای، اعلان عمومی می‌شود:
« ترانه‌ای که یک پرفورمنس اعتراضی خشونت‌پرهیز در ستایش زندگی است؛ با کلامی اعتراضی و اجرای ساز و آوازی آرام با نمایش یک به یک مطالبات در اعتراض به هرچه و هرکس که مخالف زیست شادمانه و معمولی است».
🔺اما چند نکته:
۱- همان‌طور که پیش‌تر گفته شد* نام‌بردن از برخی آثار تولیدشده در طی این سال‌ها، صرفاً به عنوان ذکر نمونه‌هایی از آثار است. ازاین‌رو در همه‌ی این موارد قید «برخی» بکار رفته است.
۲- ضمن خوانش و تأملی دوباره در بخش چهارم باعنوان: دوره‌ی پیروزی انقلاب ۵۷ و قبل و بعد از آن، بنظر می‌رسد یک نوع از ترانه‌های اعتراضی با محتوای ضد آمریکایی که حاصل وقوع انقلاب سال ۵۷ و گفتمان انقلابی و ضدامپریالیستی متأثر از آن بوده؛ تصریح نشده است. این نوع آثار حاوی نگاه جهان وطنی و مبارزه با غرب به‌ویژه آمریکا به‌عنوان دشمن ملت‌های محروم و ستمدیده است که‌ بازتولید گفتمان انقلاب اسلامی و ایدئولوژی مذهبی شیعه و نیز گفتمان گروه‌های چپ‌گرای انقلاب ۵۷، است. سرودهای زیر، دو نمونه‌ی مشهور این آثار است:
🔸سرود« آمریکا ننگ به نیرنگ تو»، باصدای اسفندیار قره‌باغی، شعر حمیدسبزواری، آهنگ احمدعلی راغب
🔸سرود«اتحاد»، اجرای گروهی، شعر حمیدسبزواری، آهنگ حمیدشاهنگیان
۳- در تحلیل ویژگی‌های محتوایی ترانه‌های هر دوران، نگارنده برداشت و تفسیر خود از ترانه‌ها را با شنیدن چندباره و تأمل در آن‌ها مبتنی‌بر نظرات مفسران و هنرمندان این حوزه در منابع مختلف، بیان کرده و برداشت و نظر پژوهش‌گران دیگر ممکن است متفاوت باشد.
۴- این مطالعه و نوشتار، خالی از کاستی و نقص احتمالی نیست و مانند هر اثر دیگری، نیاز به نظرات تکمیلی پژوهش‌گران و متخصصان دارد. نگارنده از آن‌ استقبال و سپاسگزاری می‌کند.


✍️ فریبا نظری
۱۶مرداد۱۴۰۲



*https://t.me/Sociologyofsocialgroups/970

https://t.me/Sociologyofsocialgroups/1066 ۸/۱بخش
https://t.me/Sociologyofsocialgroups/1067 ۸/۲بخش

https://t.me/Sociologyofsocialgroups

🟢🟢« دیاسپورای* ایرانی و رویارویی با رخداد قرآن‌سوزی »


🔰در طی ماه‌های گذشته شاهد چند مورد قرآن‌سوزی( و نیز پاره‌کردن قرآن ) در کشور سوئد و دانمارک بودیم. این پدیده ازمنظر جامعه‌شناختی ابعاد مختلفی برای بررسی و تبیین دارد که از منظور این نوشتار خارج است. آن‌چه از نظر نگارنده مورد توجه و تأمل قرار گرفته، کنش ایرانیان مقیم و مهاجر کشورهای دیگر نسبت به این رخداد است. این موضوع درقیاس با تجمعات اعتراضی ایرانیان در یک‌سال اخیر پس‌از جان‌باختن #مهساامینی؛ جای پرسش جدی دارد. 
بررسی اخبار رسانه‌ها و بازتاب آن در شبکه‌های اجتماعی نشان‌گر آن است که گویا دیاسپورای ایرانی خارج‌از کشور ( ایرانیان مهاجر ) که عمدتا مسلمان هستند و در بستر خانوادگی عرفی آشنا با قرآن رشد یافته و به صورت ظاهری هم که شده با آموزه‌های عرفی احترام به‌آن آشنا هستند؛ درکنار کنش‌های اعتراضی فردی و جمعی سازمان‌دهی شده در همراهی با اعتراضات جنبش #زن‌زندگی‌آزادی در اروپا، آمریکا، کانادا و استرالیا؛ تمایل و اراده‌ی بسیاراندکی در اعتراض به رخداد قرآن‌سوزی داشته و دارند.
اما چرا چنین است؟

💢 برخی‌از مهم‌ترین علل این عدم حضور یا کنش کم‌رنگ و کم‌تعداد را می‌توان چنین برشمرد.
شما چه فکر می‌کنید؟
کدام‌یک از دلایل زیر سبب حضور کم‌رنگ یا عدم حضور ایرانیان خارج‌از کشور در تجمعات اعتراضی به رخداد قرآن‌سوزی این ماه‌ها؛ شده است؟
۱- اعتقاد به حق آزادی بیان انسان‌ها بدون حد و حصر
۲- حمایت از انجام کنش قرآن‌سوزی درراستای حق آزادی بیان با سکوت و بی‌تفاوتی
۳- عدم پذیرش این اقدامات به‌عنوان کنش نژادپرستانه و نفرت‌پراکنانه
۴- تجربه‌ی زیسته‌ی ایرانیان در ایران تحت لوای حکومتی که داعیه دار اسلام و تشیع در جهان است
۵- اسلام ستیزی و اسلام‌هراسی
۶- احتمال سوءبرداشت سیاسی از همراهی با تجمعات اعتراض به قرآن‌سوزی
۷- باور به اینکه احترام قرآن با سوزاندن و یا پاره‌کردن ظاهری آن، خدشه‌دار نمی‌شود
۸- کاهش باورهای دینی
۹- افزایش باورهای سکولار
۱۰- افزایش باورهای دین‌ناباوری و یا خداناباوری
۱۱- تغییر دین از اسلام به ادیان دیگر
۱۲- اعتراض به حکومت های استبدادی دینی با بی‌تفاوتی و عدم اعتراض به این رخداد
۱۳- بی‌اهمیت بودن این رخداد در قیاس با رخدادهای یک‌ساله‌ی اخیر داخل کشور پس‌از جان‌باختن #مهساامینی
۱۴- وجود اولویت‌های ضروری دیگر در زندگی آنان و اهمیت کمتر این رخداد برای ایشان

💢هریک از این دلایل که موثر بر نوع کنش دیاسپورای ایرانی باشد، نشان‌از ظهور تغییرات جدید و پیچیده‌ی فرهنگی در نظام شخصیتی ایرانیان دارد.
🔹 آیا بقول #پارسونز، مجموعه‌ی کنش‌گران ایرانی خارج‌از کشور بر حسب رابطه‌شان با موقعیت‌شان و با یکدیگر و به واسطه‌ی یک نظام ساختار بندی شده‌ی فرهنگی و نهادهای مشترک مشخص نمی‌شوند؟
🔹 آیا نظام اجتماعی که الگویی تعاملی برآمده از نقش‌ها و هنجارهای اجتماعی در عرصه‌های مختلف نظیر خانواده، مسجد( عبادتگاه دینی)، حزب، بازار، دانشگاه، و رسانه است و پارسونز این نظام را مانند موجودی زنده تشبیه می‌کند؛ از کارکردهای انطباق، دست‌یابی به هدف، یکپارچگی و حفظ الگو بقای نظام اجتماعی و تداوم آن‌؛ فاصله گرفته است؟
🔹آیا همان‌گونه که پارسونز معتقد است ارزش‌ها و هنجارهای اجتماعی، چگونگی کنش افراد را شکل می‌دهد؛ ارزش‌ها و هنجارهای اجتماعی تغییریافته و برساخته‌ای کنش ایرانیان خارج‌از کشور را درخصوص رخداد قرآن‌سوزی، در سکوت و عدم حضور در تجمعات اعتراضی بدان شکل داده است؟
🔹آیا این تغییرات ارزش‌های فرهنگی عمومی، نشان‌گر آن‌است که نهاد دینی جامعه‌ی اولیه‌ی ایرانیان مهاجر که مسئولیت ثبات اخلاقی جامعه را بر عهده داشته و دارد؛ از وظایف درست خود در خرده نظام‌های جامعه، دور شده و کارکرد خود را ازدست داده و دچار کژکارکردی شده است؟

👈این‌ها پرسش‌های به غایت مهمی است که رسیدن به پاسخ آن‌ها، نیازمند بررسی و پژوهش‌های دقیق و عمیق است و ذهن پرسش‌گر اندیشمندان را بخود فرامی‌خواند.

✍️ فریبا نظری
۲۸مرداد ۱۴۰۲



* #دیاسپورا: به گروه‌های پراکنده از مردم مهاجر اطلاق می‌شود که دارای ریشه مشترکی هستند و از خانه و وطن خود رانده شده یا فرار کرده‌ و به‌عنوان مهاجر قانونی یا پناهنده به کشور دیگری برای زندگی و کار رفته‌اند. ایجاد جوامع دور از میهن و مهاجرت به کشورهای دیگر می‌تواند خودخواسته یا ناخواسته باشد.
برای مطالعه‌ی بیشتر👇👇
https://anthropologyandculture.com/%D9%85%D8%B1%D8%B2%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D9%81%D9%87%D9%88%D9%85%DB%8C-%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D9%BE%D9%88%D8%B1%D8%A7/

#زن‌زندگی‌آزادی
#دیاسپورای_ایرانی
#پارسونز
#قرآن‌سوزی
#نهاددین



https://t.me/Sociologyofsocialgroups

🔴🔴« آیا انقلاب فرهنگی سوم درحال رخ‌دادن است؟»


🔵 از فرآیند پاک سازی دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی ایران با هدف اسلامی‌سازی نهاد دانشگاه و نیز نزدیکی حوزه و دانشگاه، به انقلاب فرهنگی یاد می‌شود.

🔹برخی‌از مشخصات اصلی تحولات این دوران عبارتنداز:
۱- دوره‌ی زمانی مستمر و مستقیم از خرداد سال ۱۳۵۹ تا ۱۳۶۲
۲- براساس فرمان بنیانگذار جمهوری اسلامی
۳- زیرنظر ستاد انقلاب فرهنگی، اعضای اولیه ستاد انقلاب فرهنگی عبارت بودند از: علی شریعتمداری، محمدجواد باهنر، مهدی ربانی املشی، حسن حبیبی، عبدالکریم سروش، شمس آل احمد، جلال‌الدین فارسی.
۴- تعطیلی ۳۰ ماهه‌ی دانشگاه‌ها
۵- اهداف اصلی:
- تربیت استاد و گزینش افراد شایسته برای تدریس در دانشگاه‌ها
- گزینش دانشجو
- اسلامی‌کردن جو دانشگاهها و تغییر برنامه‌های آموزشی دانشگاه‌ها، به صورتی که محصول کار آن‌ها در خدمت مردم قرار گیرد

۶- اقدامات انجام‌شده:
- بازبینی محتوای کتاب‌های درسی
- حذف تفکرات چپ‌گرا
- اخراج دانشجویان و استادان بهائی از دانشگاه
- اسلامی‌سازی جنسیتی نهاد دانشگاه شامل: جداسازی جنسیتی، اجباری کردن حجاب، محدودیت جنسیتی آموزش و تحصیل در برخی رشته‌ها، پاک‌سازی‌ جنسیتی متون درسی 
- گزینش استادان و دانشجویان
- بازگشایی دانشگاه‌ها
- تأسیس دانشگاه‌ها و نهادهای جدید آموزش عالی
- تلاش برای احیای پژوهش در دانشگاه‌ها به علت تعلیق فعالیت‌های پژوهشی اساتید و پژوهش‌گران تصفیه‌شده و مهاجر به خارج از کشور، و نیز جایگزینی تدریس به‌جای پژوهش به دلیل کمبود استاد

۷- تبدیل ستاد انقلاب فرهنگی به شورای عالی انقلاب فرهنگی در آذر سال ۱۳۶۳ با تصویب لایحه‌ی دولت وقت در مجلس شورای اسلامی و فرمان بنیانگذار جمهوری اسلامی

🟧 انقلاب فرهنگی دوم

🔵 به دنبال اخراج چند تن از استادان دانشگاه، انتصابات جدید و پاره‌ای محدودیت‌ها در دانشگاه‌ها، در دوره‌ی نخست ریاست جمهوری محمود احمدی‌نژاد، منتقدان دولت نگرانی‌هایی در مورد شروع #انقلاب_فرهنگی_دوم اظهار نمودند. هم‌زمان مدیرکل وقت امور فرهنگی وزارت علوم، ضمن تأکید بر اینکه بحث انقلاب فرهنگی دوم از ناحیه وزارت علوم مطرح نشده‌ است، اضافه کرد:
 «به نظرم مقصود از طرح انقلاب فرهنگی دوم شالوده‌شکنی و درنوردیدن اساس‌ها و بنیادها نیست بلکه طرح این بحث تلاش برای جدا شدن از فرهنگ و وضع موجود و رسیدن به فرهنگ و وضع مطلوب است»( شرق، خرداد ۱۳۸۶).
 در نقطه مقابل روزنامه‌ی دولتی ایران، در دولت وقت محمود احمدی‌نژاد؛ اظهار نظر منتقدان دولت در مورد شروع انقلاب فرهنگی را هیاهوی تبلیغاتی خواند ( قدیانی، خرداد ۱۳۸۶).
پایان مهر ۱۳۸۴ احمدی‌نژاد در دیدار با استادان بسیجی دانشگاه‌های کشور، آنان را خطاب پیام خود قرار داد و گفت: 
«... باید فضای دانشگاه‌ها به غایت #انقلابی و #آرمانی باشد تا پیشرفت و جهش علمی در کشور رخ دهد. تحولات بزرگ را در این فضا می‌توان زمینه‌سازی کرد. ریشه بسیاری از مشکلات دانشگاه‌ها مبانی علمی دارد. نظام آموزشی و نوع نگاهی که به تولید علم حاکم است، باید عوض شود. دانشگاه‌ها باید پاسخگوی نیازهای جامعه باشد. #بسیج می‌تواند این موضوع را در متن جامعه جاری کند».

🔹 برخی‌از ویژگی‌ها و اقدامات این دوره عبارتست‌از:
۱- دوره‌ی زمانی از ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۲
۲- اخراج، بازنشستگی اجباری و پیش‌از موعد، و تعلیق اساتید
۳- تعلیق، اخراج و ستاره‌دار کردن دانشجویان کنش‌گر و فعال مدنی
۴- اعمال مجدد جداسازی و محدودیت‌های جنسیتی در نهاد دانشگاه
۵- جذب فله‌ای افراد به‌عنوان اساتید و هیأت علمی دانشگاه‌ها
۶- فاجعه‌ی جذب ۳۷۰۰ بورسیه‌ی تقلبی

🟥 انقلاب فرهنگی سوم

💢 با روی کار آمدن دولت سیزدهم، به‌ویژه با آغاز اعتراضات سال ۱۴۰۱ پس‌از جان‌باختن #مهساامینی در جنبش #زن‌زندگی‌آزادی، فرآیند و پروسه‌ی پاک‌سازی‌ نهاد دانشگاه از اساتید و دانشجویان غیرخودی و منتقد و کنش‌گر؛ با برچسب‌ها و توجیهات متنوع و گاه بدون توضیح و شفافیت خبری برای افکار عمومی، شتاب باورنکردنی و گسترده‌ای بخود گرفته است.

❓❓آیا انقلاب فرهنگی سوم درحال رخ‌دادن است؟
  

✍️ فریبا نظری
۵ شهریور ۱۴۰۲


#زن‌زندگی‌آزادی
#انقلاب_فرهنگی_سوم


https://t.me/Sociologyofsocialgroups

🔴🔴 « آن‌چه در یک‌سال اخیر رخ داد »


🔵 مدتی است که در جمع‌های دوستانه، خانوادگی، علمی، آموزشی و رسانه‌ای؛ سخن بر اینست که آیا در سالگرد جان‌باختن #مهساامینی، اتفاقی خواهد افتاد یا خیر؟
به گمان نگارنده اتفاقات بسیاری در سالی که گذشت* رخ‌داده که باهم مروری به برخی‌از آن‌ها می‌کنیم. برای درک و نظم بهتر این رخدادها در دسته‌بندی زیر قرار گرفته‌اند:

✅ داخلی
🔹الف_ اقتصادی
۱- کوچک‌‌تر شدن سفره‌های مردم
۲- افزایش فقرشدید در جامعه
۳- کاهش ارزش پول ملی
۴- افزایش فاصله‌ی طبقاتی
۵- افزایش بی‌سابقه‌ی تورم
۶- افزایش اعتراضات کارگران، بازنشستگان، معلمان از مشکلات معیشتی

🔹ب_ اجتماعی
۱- افزایش اعتراضات گروه‌های مختلف مردم
۲- افزایش مقاومت مدنی در زیست اجتماعی به‌ویژه پوشش اختیاری به‌عنوان نماد آزادی
۳- اعتراض عمومی به ظلم و بی‌عدالتی
۴- اعتراض به انکار و نادیده انگاری مردم معترض و مطالبه‌گر
۵- تلاش برخی رسانه‌های داخلی و نیز برخی رسانه‌های برون‌مرزی برای قطبی‌سازی جامعه
۶- نفرت‌پراکنی برخی مسئولین لشکری و کشوری
۷- افزایش آسیب‌های اجتماعی
۸- افزایش مهاجرت ایرانیان
۹- افول پایگاه و منزلت روحانیون
۱۰- کاهش اعتبار رسانه‌های داخلی
۱۱- خدشه‌دار شدن حیثیت نهاد دانشگاه
۱۲- خدشه‌دار شدن باورهای دینی جامعه
۱۳- سیاسی _امنیتی شدن باورهای دینی و آیین‌های مذهبی
۱۴-افزایش اعتبار رسانه‌های برون‌مرزی و شبکه‌های اجتماعی
۱۵-آگاهی عمومی از شهرها و مناطق دور از پایتخت و افزایش حساسیت و توجه عمومی به مشکلات و رخدادهای این مناطق
۱۶- افزایش شدت مشکلات زیست محیطی همچون: خشکی دریاچه‌ی ارومیه، شدت فرونشست زمین،  آسیب تولیدات داخلی
۱۷- اعتراف برخی مسئولین به تأثیرات زیانبار تحریم‌های جهانی
۱۸- رشد کمی و کیفی هنرهای اعتراضی

🔹ج_ سیاسی
۱- افزایش فاصله‌ی ملت از حاکمیت
۲- کاهش سرمایه‌ی اجتماعی حاکمیت در ابعاد اعتماد و مشارکت اجتماعی در حوزه‌های سیاسی، دینی، مدنی
۳- احیای دوباره‌ی جنبش دانشجویی
۴- آغاز شکل‌گیری و اعلام موجودیت جنبش دانش آموزی
۵- تبدیل تعدادی از طرفداران نظام به کنش‌گران منتقد و هم صدایی آن‌ها با اعتراضات اخیر
۶- حضور نوجوانان معترض و دگراندیش در اعتراضات اخیر
۷- اعلام آشکارتر مطالبات زنان
۸- اعلام وجود و اعتراضات صریح‌تر فعالین مدنی اقوام و مذاهب 
۹- هم‌صدایی شهرهای بزرگ و کوچک در اعتراضات اخیر 
۱۰-اعتراض خانواده‌های جان‌باختگان و بازداشت شدگان به بی‌عدالتی و بی‌قانونی رویه‌های قضایی
۱۱-هم صدایی و هم‌دلی بسیاری از مردم با خانواده‌های آسیب‌دیدگان اعتراضات اخیر
۱۲- کاهش ترس مردم از اعتراض و دادخواهی
۱۳-همراهی آشکار علمای اهل سنت به‌ویژه در کردستان، سیستان و بلوچستان، گلستان، آذربایجان غربی
۱۴- همراهی بسیاری از گروه‌های مرجع با اعتراضات اخیر هم چون: معلمان مدارس، استادان دانشگاه‌ها، هنرمندان، ورزشکاران
۱۵- بازتاب اعتراض به تضییع حقوق شهروندی معترضین و خانواده‌های دادخواه ایشان
۱۶- خروج پلیس از کارکردهای خود در حفظ امنیت جامعه
۱۷- به چالش کشیده شدن و مخاطب قرارگرفتن بالاترین سطوح حاکمیت در اعتراضات اخیر
۱۸- خشونت کلامی برخی معترضین
۱۹- افزایش خشونت در مقابله و سرکوب اعتراضات
۲۰- جان‌باختن و مصدومیت تعدادی از معترضین
۲۱- آشکار شدن شکاف گفتمانی نسل کنش‌گر انقلاب و جنگ هشت ساله با حاکمیت
۲۲- تضاد گفتمانی طرفداران حاکمیت با اعتراضات اخیر و همراهی آنان با نظام
۲۳- تداوم اعتراضات اخیر در اشکال مختلف
۲۴- به چالش کشیده شدن سیاست خارجی نظام در افکار عمومی
۲۵- افزایش شدت برخورد حاکمیت با کنش‌گران گروه‌های مرجع همچون: معلمان مدارس، استادان دانشگاه‌ها، ورزشکاران، هنرمندان
۲۶- افزایش شدت برخورد و محدودیت کنش‌گران کارگری، زنان، اقوام
۲۷- تداوم تثبیت نظام جمهوری اسلامی
۲۸- تغییر برخی رویه‌‌های سیاست خارجی نظام

✅✅ خارجی
۱- هم‌کنشی ایرانیان خارج‌از کشور در همراهی با اعتراضات داخل
۲- آشکار شدن اختلافات اپوزیسیون خارج‌از کشور
۳- عدم حمایت دولت‌های خارجی از مطالبات اپوزیسیون خارج‌از کشور
۴- تقابل گفتمانی اپوزیسیون خارج‌از کشور با نوع مطالبات معترضین داخل کشور
۵-عدم ضریب نفوذ راهبری‌های اپوزیسیون خارج‌از کشور در اعتراضات اخیر داخل کشور
  
💢💢 توجه به نکات زیر، مهم و ضروری است:
۱- حتما اتفاقات دیگری هست که در این نوشتار مغفول مانده است.
۲- بدیهی است همه‌ی این رخدادها در یک‌سال اخیر، شکل نگرفته و برخی‌از آن‌ها حاصل یک دوره‌ی زمانی چند ساله و برخی نیز برون‌داد چند دهه‌ی گذشته است.
۳- سرعت و شدت برون‌داد وقایع و رخدادهای یک‌سال اخیر پس‌از جان‌باختن #مهساامینی در جنبش اعتراضی #زن‌زندگی‌آزادی، قابل توجه و تأمل است.

✍️ فریبا نظری
۸ شهریور ۱۴۰۲



https://t.me/Sociologyofsocialgroups/905
*نگاهی بر نظام‌های چهارگانه ایران...



https://t.me/Sociologyofsocialgroups