👈" ظهور تغییر در زیست روزمره‌ی زنان و مردان پس‌از اعتراضات اخیر سال ۱۴۰۱"


🟢بخش دوم:


2️⃣ تغییرات در سطح نگرش

🔸️افزایش توجه زنان به مطالبات عمومی جامعه
🔸️افزایش احترام و نقش حمایتی مردان نسبت به زنان در زیست اجتماعی
🔸️تسری مفاهیم مردانه‌ی پهلوانی و رشادت به زنان از‌سوی مردان با کاهش تعصبات و نگرش‌های جنسیتی در تعامل میان آنان
🔸️نگرش مثبت مردان به آزادی انتخاب سبک زندگی زنان و اصلاح نگاه آنان به ایشان از توصیفاتی مثل مادی‌گری، تجمل‌گرایی، و وابستگی
🔸️قطبی شدن نگرش افراد حتی در حوزه‌ی خصوصی و مناسبات خانوادگی
🔸️فشار و نظارت اجتماعی بر افراد مقابله‌کننده با اعتراضات مردم
🔸️تشدید دیدگاه منفی به حاکمیت در جامعه
🔸️نگرش کلان به مطالبات معترضین فراتر از مسئله‌ی حجاب (فقر، تبعیض، بی‌عدالتی، نقص قوانین، نبود آزادی،  مدیریت افراد نالایق)
🔸️ افزایش تغییر هنجارهای نسل جدید
🔸️افزایش تغییر نگرش به باور‌های دینی با انتقاد و هجو باور‌های اسلام سیاسی و حکومتی
🔸️افزایش نگرش مثبت به نهادها و تشکل‌های غیر‌دولتی

3️⃣ تغییرات در سطح احساس

🔸️احساس قدرت، شجاعت، اعتماد به‌نفس، باور و امنیت بیشتر زنان در زیست فردی و اجتماعی
🔸️احساس یگانگی و اتحاد زنان در‌عین متفاوت بودن اعتقادات و باورها با دیگران
🔸️احساس دلهره و اضطراب افراد برای حضور آزادانه‌ی زنان بدون روسری با احتمال برخورد‌های امنیتی و انتظامی
🔸️احساس ترس، نگرانی و بلاتکلیفی افراد در فضای دو‌دستگی و رویارویی با‌‌هم و نیز نسبت‌به ابراز دیدگاه و کنش آزادانه‌‌ به‌دلیل ازدیاد کنترل‌های رسمی و امنیتی
🔸️احساس رضایت و راحتی زنان و مردان در انتخاب آزادانه‌ی پوشش
🔸️احساس تردید و دو‌دلی در تصمیمات کاری و عاطفی به‌دلیل پیش‌بینی ناپذیری وضعیت جامعه
🔸️احساس خشم و دلهره‌ی فردی و جمعی همراه‌‌ با یأس و آزردگی و ناراحتی
🔸️احساس عدم‌امنیت مردم به‌علت وجود فضای امنیتی جامعه
🔸️افزایش احساس ناکارآمدی مسوولان از‌سوی مردم 
🔸️ایجاد و افزایش احساس دو‌گانه‌ی بیم و امید نسبت‌به تغییر ساختار سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و دینی آینده
🔸️ایجاد احساس توقع و انتظار در نوجوانان و جوانان برای کسب حقوق و مطالبات بیشتر و ایجاد تغییرات اساسی‌تر

👈 جمع‌بندی :

🟦 حدود ۹۰ روز از حادثه‌ی جان‌باختن #مهسا‌امینی می‌گذرد، در مدت اعتراضات پس‌از این حادثه با هر عنوانی که بر آن بگذاریم و هر تعریفی که داشته باشد- خیزش، شورش، جنبش و یا انقلاب- ایجاد تغییر در فضای جامعه؛ مشهود و آشکار است. آشکارترین شکل بروز این تغییرات، کنار رفتن غبار سنگین و ویران‌گر سکون و انفعال فردی و اجتماعی ایرانیان برای نمایش و خروج گدازه‌های ملتهب زیر خاکستر این انفعال و سکوت در قالب اعتراض و مطالبه است.

✅فرد‌گرایی مفرط، بی‌تفاوتی نسبت‌به یکدیگر، بی‌اعتنایی و قهر عمومی توأم با یأس نسبت‌به هر‌نوع تغییر روال سیاسی و اقتصادی و اجتماعی حاکم بر جامعه، سکوت و سکون جنبش دانشجویی، تسلط ابر‌بحران اقتصادی، نزول فزاینده‌ی معیشت و رفاه مردم، فقر گسترده، رشد آسیب‌های فردی و اجتماعی، به‌ویژه پس‌از دوره‌ی طولانی زیست همراه با محدودیت‌های عجیب و تجربه نشده‌ی دوران #کووید۱۹؛ فضایی ساکن و منجمد البته با التها‌باتی گدازه‌وار و زخم‌هایی کهنه و چرکین و ترمیم‌نشده در زیر این لایه‌ی منجمد، توصیف وضعیت جامعه در طی حداقل یک دهه‌ی گذشته است که بارها و بارها توسط متخصصان علوم انسانی و اجتماعی، کنش‌گران مدنی و منتقدان به این وضعیت؛ بیان و تذکر داده شده و حتی بروز این اعتراضات و تغییرات بر‌آمده از آن نیز، پیش‌بینی و گوشزد شد.

✅ اکنون که حدود ۹۰ روز به مشاهدات خود از جامعه‌ی اطراف در فضای فیزیکی و رسانه‌های اجتماعی و نیز تحلیل‌ها و اظهارنظر توده‌ی مردم و نخبگان و به‌طور خاص به پاسخ‌های موشکافانه و دقیق ۴۰ نفری که در یک هفته‌ی گذشته با آن‌ها صحبت کرده و شنونده‌ی نظراتشان بوده‌ام دقت می‌کنم؛ جامعه‌ی ایران را بیش‌از هر زمان دیگر به توصیف و تذکرات و پیش‌بینی متخصصان که به برخی از آن‌ها اشاره کردم، نزدیک می‌بینم.

✅ ایران در این ۹۰ روز، تغییر کرده و رو به‌سوی تغییرات و تحولات بیشتری نیز دارد، حتی اگر مجددا سکون و رخوت و انفعال بر آن حاکم شود.
البته بدیهی‌است این تغییر و تحول در مناطق مختلف شهری و روستایی، سنتی و مدرن، دارای تنوع قومیتی و مذهبی؛ متفاوت است.
التهابات اجتماعی خودبخود درمان نمی‌شود و ازبين هم نمی‌رود بلکه شدت و گسترش یافته و صورت‌های جدیدی نیز بخود می‌گیرد و درنهایت راه بروز خود را از لایه‌های منجمد #نادیده‌انگاری و #طرد و #سرکوب؛ خواهد یافت و آن‌زمان دیگر شاید برای توجه و درمان، بسیار دیر باشد.


✍ فریبا نظری
۲۳ آذر ۱۴۰۱


#التهابات‌اجتماعی
#حجاب‌اجباری
#اعتراضات۱۴۰۱
#تبعیض
#برابری‌خواهی
#احساس‌امنیت
#انسجام‌اجتماعی



https://t.me/Sociologyofsocialgroups
📝 @f_nazari

🔰🔰«نگاهی بر نظام‌های چهارگانه ایران ۱۴۰۲ پس‌از اعتراضات جنبش زن‌زندگی‌آزادی»


🔵 در آستانه‌ی سومین ماه بهار سال ۱۴۰۲، پرسش‌های مهمی درباره‌ی تغییرات زیست فردی و اجتماعی ایرانیان در چهار نظام اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی پس‌از جنبش‌ اخیر اعتراضی؛ مطرح است. از جمله:
🔸اعتراضات اخیر آغازشده از سال ۱۴۰۱ و جنبش اجتماعی موسوم ‌به #زن‌زندگی‌آزادی متأثر از آن، چه پیامدها و تأثیراتی بر جامعه‌ی ایران داشته است؟
🔸ایران امروز با چه نوع تغییراتی مواجه شده‌است؟
🔸حاکمیت چگونه با این تغییر و تحولات، مواجه شده و خواهد شد؟
🔸آیا حاکمیت در سیاست‌ها و رویکردهای خود، تغییر خواهد داد؟
🔸میزان این تغییرات، چه خواهد‌بود؟
🔸آیا تغییرات نظام‌های چهارگانه تا مرز تحولات عمیق پیش خواهد رفت؟
🔸آیا مطالبات معترضین داخل و خارج از کشور، به هم‌سویی قابل‌توجه می‌رسد؟
نگارنده در این یادداشت، تنها به برخی‌از مهمترین تاثیرات جنبش اعتراضی اخیر در میادین نظام‌های چهارگانه، اشاره می‌کند و بدیهی است سخن در باب زوایای دیگر؛ فرصت و مجالی جداگانه می‌طلبد.
🗨️یادآوری این نکته ضروری است که ممکن‌است  تصور شود تغییرات نظام اقتصادی، به‌ویژه در چندسال اخیر وجود داشته و ارتباط مستقلی با این جنبش اعتراضی ندارد، اما به اعتقاد نگارنده؛ این اعتراضات با تأثیرگذاری عمیق بر سه نظام دیگر و ارتباط دوسویه و دیالکتیکی کلیت نظام‌های چهارگانه با یکدیگر، نقش فزآینده‌ای بر چالش‌ها و تحولات اقتصادی داشته است. 
۱- نظام اقتصادی
- افزایش #تحریم‌‌های جهانی منجر‌به انزوای بیش‌از پیش در عرصه‌ی بین‌المللی
- کاهش فروش نفت
- افزایش خروج سرمایه از کشور با کاهش اعتماد اجتماعی عمومی
- کاهش شدید ارزش پول ملی
- افزایش بی‌سابقه‌ی تورم 
- افزایش شمول عمومی خط فقر
- افزایش چشمگیر فقرمطلق
- افزایش شدید نقدینگی
- افزایش شدید قیمت مسکن، خودرو، اقلام خوراکی و مواد غذایی، دارو و درمان
۲- نظام سیاسی
- اعلام #تضاد_گفتمانی آشکار معترضین با حاکمیت
- اعلام مخالفت آشکار معترضین با بالاترین سطوح حاکمیتی نظام
- اعلام آشکار عبور از نظام ازسوی معترضین
- کارزار اخراج سفیران جمهوری اسلامی
- اخراج ایران از کمیسیون مقام زن ملل متحد
- نشست اضطراری شورای حقوق بشر
- نشست غیررسمی شورای امنیت
- کنفرانس امنیتی مونیخ
- رویارویی آشکار حاکمیت با معترضین در #خیابان و #نادیده‌انگاری و انکار اعتراضات
- رویارویی آشکار علمای اهل سنت با حاکمیت و نقد و مخالفت سیاست‌های آن
- کنش‌جمعی در اعتراضات #اقوام و علمای #مذاهب و صنوف مختلف کشور
- افزایش بروز #مقاومت‌مدنی
- استمرار اعتراضات گروه‌ها و صنوف مختلف
- سکوت بسیاری از مدیران‌ارشد پیشین نظام در مواجهه‌با اعتراضات اخیر
- پیاده‌سازی شیوه‌ی رویارویی سخت حاکمیت با معترضین گروه‌ها، صنوف و طبقات مختلف
۳- نظام فرهنگی
- تغییرات آشکار تحول گونه‌ی هنجارهای جامعه
- کنار گذاشتن آشکار حجاب اجباری و تغییر شیوه‌ی حضور زنان در زیست عمومی
- شکل‌گیری و بروز اجتماعی نوعی #کثرت‌پذیری در فرهنگ عمومی جامعه
- افزایش تدریجی #رواداری عمومی و احترام به تنوع فرهنگی
- افزایش عمومی قدرت نقد حاکمیت
- افزایش مهارت نه گفتن به حاکمیت
- ایجاد و تقویت #رسانه‌های_مردمی متناسب با جنبش معترضین
- تمایل برای دوری از فردگرایی و توجه به #کنش‌های‌جمعی
- افزایش عمومی تمایل به جدایی دین از حکومت
- افزایش ابراز شجاعت و جسارت #کنش‌گری_نوجوانان و جوانان
۴- نظام اجتماعی 
- احیای جنبش‌های دانشجویی، کارگری، زنان و بروز آشکار آن‌ها
- ایجاد و بروز آشکار جنبش‌های دانش‌آموزی، اقوام، مذاهب، و صنوف مختلف هنری، ورزشی
- خودباوری و افزایش همبستگی‌اجتماعی ایرانیان خارج از کشور
- افزایش شدت #مهاجرت و تغییر رویه‌ی آن به مهاجرت گروهی و خانوادگی، و صنفی
- کاهش شدید #سرمایه‌ی_اجتماعی حاکمیت
- افزایش همبستگی اجتماعی از یک‌سو و تهدید انسجام اجتماعی ازسوی دیگر به دلیل ایجاد فضای دو‌قطبی در جامعه
- رویارویی آشکار مردم بایکدیگر بنابه باورهای مذهبی گروهی از آنها یا تشویق و درخواست حاکمیت باعنوان امربه معروف و نهی‌از منکر
👈 ایران ۱۴۰۲ در مدتی کوتاه، تغییرات زیاد و مهمی را تجربه نموده و در مسیر تغییر و تحولات عمیق‌تر و گسترده‌تری نیز هست.
آن‌چه مهم است خوش‌بینی به تغییرات مدنی و فرهنگ عمومی است، و آن‌چه محل تأمل و نگرانی است؛ عدم تناسب و همگامی ساختار کلی حاکمیت با تغییر و تحول مدنی جامعه است که دورنمای تثبیت کننده‌ای برای حاکمیت در‌پی نخواهد داشت؛ مگر آن که صدای بلند این تغییرات آشکار را شنیده و بدان گردن نهد.

✍️ فریبا نظری
۱۹ اردیبهشت ۱۴۰۲


 پ.ن: بنظر می‌رسد این موضوع، در عناوین پایان‌نامه‌های دوره‌های ارشد و دکتری و نیز پژوهش‌های مستقل علوم انسانی شایسته‌‌ی پژوهش دقیق‌تر و عمیق‌تر است.

https://t.me/Sociologyofsocialgroups