به‌سوی تمدن نوین اسلامی
335 subscribers
972 photos
122 videos
38 files
1.91K links
مدیر کانال: جواد بهروزفخر
@javad_behruzfakhr
Download Telegram
#پاورقی:👇🏽📝👇🏽

🔴عوامل و زمینه‌های #احیای_تمدن_اسلامی..........7⃣

🔶در (6) شماره قبل، به این بخش رسیدیم که برای تحقق #پیشرفت_اسلامی_ایرانی باید عرصه‌های اساسی آن را شناخت. در این خصوص از چهار عرصه اساسی اعلام شده از سوی #رهبر_معظم_انقلاب که عبارت بودند از؛ 1- عرصه فکر، 2- عصه علم، 3- عرصه زندگی و 4- عرصه معنویت، #عرصه_فکر تبیین گردید، در این شماره به تبیین و توضیح #عرصه_علم پرداخته می‌شود.

🔸#عرصه_علم
شاید در تاریخ، هیچ دینی به اندازه #دین_اسلام به تشویق و حمایت از علم و دانش و عالمان و دانشمندان نپرداخته باشد از بسیاری از #آیات_کتاب_الهی و #احادیث_معصومان این نکته به خوبی روشن می‌گردد. #پیامبر(ص) مردم را به کسب دانش و طلب آگاهی فرا می‌خواند و این کار را محترم می‌شمرد از این جهت با اغلب مصلحان دینی تفاوت نمایانی داشت. (حلبی، ۱۳۶۵، ص ۲۵)

🔸#قرآن مکرر مردم را به #فکر _و_تدبر در احوال کائنات و به تامل در اسرارآیات دعوت کرده است و مکرر به برتری اهل علم و درجات آن‌ها اشاره نموده است. (زرین کوب، ۱۳۹۱، ص ۲۶) کلمه علم به جز مشتقات آن حدود هشتاد بار در قرآن کریم در مواضع مختلف به کار رفته است. (ولایتی، ۱۳۸۴، ص ۲۵) از جمله می توان به این آیات اشاره کرد «یرفع الله الذین آمنوا منکم و الذین اوتوا العلم درجات» (مجادله: ۱۱)، قل هل یستوی الذین یعلمون و الذین لا یعلمون” (زمر: ۹)، انما یخشی الله من عباده العلماء «(فاطر: ۲۸).

🔸#پیامبر(ص) علاوه بر سخن در عمل نیز مسلمین را به #آموختن تشویق می‌کرد چنانکه بعد از جنگ بدر هر کس از اسیران که فدیه نمی‌توانست بپردازد در صورتیکه به ده تن از اطفال مدینه خط و سواد می‌آموخت آزادی می‌یافت. (زرین کوب، ۱۳۹۱، ص ۲۶) ابن سعد در طبقات این مورد را بیان کرده و می‌گوید: «#رسول_خدا(ص) در روز بدر هفتاد اسیر از مشرکان گرفت و از آن‌ها به اندازه توانایی شان فدیه می‌گرفتند. مردم مکه می نوشتند و مردم مدینه نوشتن نمی‌دانستند؛ هر اسیری که مال نداشت ده کودک از کودکان مدینه به او می‌سپردند تا بدیشان #نوشتن_بیاموزد و چون کودکان نوشتن فرا می‌گرفتند و ورزیده می‌شدند، همین کار فدیه او بود و آزاد می‌شد. زید بن ثابت از کسانی بود که به همین ترتیب نوشتن آموخت.» (کاتب واقدی، ۱۳۷۴، ج‌۲، ص ۱۹).

🔸ثمرۀ تحریص و تاکید اسلام در این مقوله، چند قرن ایستادن بر بلندای علم و دانش و پرکردن سفره های بشریت از فواید علوم دانشمندان امت اسلام بود که نه تنها مسلمانان بلکه اندیشمندان شرق و غرب نیز بر این برتری خارق العاده اذعان دارند. (روشنای علم: مروری بر بیانات #رهبر_معظم_انقلاب پیرامون دانش و تولید علم، ۱۳۹۱، مقدمه) در حقیقت #تمدن_اسلامى به برکت حرکت علمى که از روز اول در اسلام شروع شد، به‌ وجود آمد. هنوز دو قرن به‌ طور کامل از طلوع اسلام نگذشته بود که حرکت علمى جهش‌وار اسلامى - آن هم در آن محیط - به‌وجود آمد؛ اگر بخواهیم آن حرکت علمى را با امروز مقایسه کنیم، باید قطب‌هاى علمى امروز دنیا را در نظر بگیریم، بعد کشورى را فرض کنیم که در نقطه‌ى دوردستى از دنیا که دور از هر گونه مدنیتى است قرار دارد؛ این کشور وارد میدان تمدن مى‌شود و به فاصله‌ى مثلاً صد یا صدوپنجاه سال، از لحاظ علمى بر همۀ آن تمدنها فائق مى‌آید؛ این یک حرکت معجزآساست؛ اصلاً قابل تصور نیست. این برتری به این دلیل بود ‌که اسلام به علم، فراگیرى آن و تعلیم دادن علم و زندگى عالمانه، تحریص داشت. (بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی، ۰۵/۰۷/۱۳۸۳).

🔸با در نظر گرفتن این نقش مهم علم #رهبر_معظم_انقلاب نیز پیشرفت در این عرصه را مهم دانسته و می فرمایند: علم پایه پیشرفت همه جانیه یک کشور است، علم اقتدار است هر کس این اقتدار را داشته باشد، می‌تواند به همۀ مقاصد خود دست پیدا کند. (خطبه‌های نماز جمعه تهران، ۱۴/۱۱/۱۳۹۰) البته ایشان اهمیت این عرصه را کمتر از عرصه فکر می‌دانند و در این زمینه می فرمایند: «این عرصه که اهمیتش کمتر از عرصه اول است محصول فکر می‌باشد. (بیانات در نخستین نشست اندیشه‌های راهبردی، ۱۰/۰۹/۱۳۸۹)

🔸با توجه به اهمیتی که علم در #اقتدار_یک_کشور دارد لازم است که به این موضوعات بپردازیم که مفهوم #تولید_علم چیست؟ چه می‌توان کرد که در علم سبقت بگیریم، آیا امکان سبقت در علم وجود دارد؟ چگونه می‌توان از کسانی که در مسائل علمی بسیار جلوتر از ما هستند پیشی گرفت؟ آیا برای سبقت در این راه باید از همان مسیری برویم که آن‌ها رفته‌اند؟
#ادامه_دارد...

🔻نویسندگان:
#محمد_جواد_اشکواری
#سیده_زهرا_موسوی

@tamadone_novine_islami
https://telegram.me/tamadone_novine_islami
فرآیند تحقق تمدن اسلامی از منظر حضرت آیت‌الله سید‌علی خامنه‌ای

🔻#تمدن_نوین_اسلامی_در_اندیشه‌_و_کلام_رهبر‌معظم‌انقلاب
🔻#مراحل_تحقق_تمدن_نوین_اسلامی
🔻#ارکان_تمدن_نوین_اسلامی
🔻#مقاله

🔸از منظر #آیت‌الله_سید_علی_خامنه‌ای به‌عنوان یک متفکر و اندیشمند اسلامی، هدف نهایی انقلاب اسلامی رسیدن به #تمدن_اسلامی در زنجیره‌ای منطقی و مستمراست که بر #چهار_رکن دین، عقلانیت، علم و اخلاق بنا شده است و برای تحقق آن بایستی #پنج_مرحله؛ انقلاب اسلامی، نظام اسلامی، دولت اسلامی، جامعه اسلامی و تمدن اسلامی را در مسیر #تمدن_سازی پشت سر گذاشته شوند.

🔸پس از وقوع انقلاب اسلامی و #تشکیل_نظام_اسلامی (جمهوری اسلامی) که ارکان، عناصر و ابعاد آن در قانون اساسی متجلی است و البته هنوز به‌طور کامل تحقق پیدا نکرده است، عبور از سه‌گام دیگر در #زنجیره_تمدن_سازی فرآیندی پیچیده است.

🔸بررسی بیانات ایشان نشان می‌دهد که برای تحقق این سه مرحله از #زنجیره_تمدن_نوین_اسلامی، پیمودن چهار گام لازم است که عبارت‌اند از اول: #تولید_نظریه توسط حوزه علمیه؛ دوم: #تولید_علم توسط دانشگاه؛ سوم: #کاربست در سطح خرد توسط گروه‌های خودجوش نخبگانی و #گفتمان_سازی که نهایتاً به تطبیق دولت و چارچوب‌های آن با چارچوب‌های دینی وچهارم: تفوق گفتمانی که منجر به ریل‌گذاری و تعیین مسیر حرکت می‌شود.

🔸با شکل‌گیری #جامعه_اسلامی_اسوه، زمینه برای الگو گیری و #آغاز_تمدن_اسلامی که تجلی کامل آن در عصر ظهور خواهد بود فراهم می‌گردد. مسئله اصلی این نوشتار تبیین نظر #حضرت_آیت‌الله_سیدعلی_خامنه‌ای در باب لوازم پیشینی تحقق دولت، جامعه و تمدن اسلامی است.

🔻#متن_کامل_مقاله را در نشانی زیر مطالعه بفرمایید:👇🏽⬇️👇🏽
(http://www.talie.ir/فرآیند-تحقق-تمدن-اسلامی-از-منظر-حضرت-آی/)

🆔 @behruzfakhr
https://telegram.me/tamadone_novine_islami
⭕️#تمدن_اسلامی تنها راه بقای #حکومت_اسلامی

🔻#جنبش_نرم‌افزاری
🔻#نظریه_پردازی
🔻#تولید_علم

🔸بدیهی است هر حکومت اگر بخواهد به بقای خود ادامه دهد، ناچار است بر اساس مبانی خود #فرهنگ‌سازی، #جامعه‌سازی و به طور کلی #تمدن‌سازی کند؛ و برای تمدن‌سازی باید دست به #تولید_علم در همه‌ی زمینه‌های آن اعم از "انسانی"، "تجربی"، "فنی‌ومهندسی" و ... بزند؛ و این همان رهنمود #رهبر_معظم_انقلاب، یعنی ضرورت پرداختن به #جنبش_نرم‌افزاری و نهضت تولید علم است. و در این راستا بخش مهم این حرکت و جنبش، #نظریه_پردازی علمی است، بخصوص در حوزه‌ی #علوم_انسانی، که باید مورد توجه جدی و مستمر قرار داشته باشد.

🆔 @behruzfakhr
https://telegram.me/tamadone_novine_islami
⭕️باور به شعار #ما_می‌توانیم لازمه احیای #تمدن_اسلامی...3⃣

🔻#گفت‌و‌گو_با_دکترداوودعامری

🔸#پرسش_4:
آیا در این مسیر توان رقابت با تمدن‌های رقیب، خاصه تمدن غرب را داریم؟

🔸#پاسخ:
اول باید پاسخ دهیم که آیا برای #رقابت_با_تمدن_غرب، همه ظرفیت‌های لازم را خواهیم داشت یا نه؟ امتیازهایی که در #جهان_اسلام وجود دارد نشان می‌دهد این امکان وجود دارد. مؤلفه جمعیتی، موقعیت ژئوپلتیکی، منابع طبیعی و غنیِ موجود در #کشورهای_اسلامی، ظرفیت‌های امنیت‌سازی و ظرفیت‌های علمی به واسطه حضور دانشمندان مسلمان در سراسر جهان، داشته‌های کمی نیست. از همه مهمتر #ظرفیت_فرهنگی، هنری و ادبی است که #زیرساخت_تمدن را تشکیل می‌دهد. بدون خیلی از چیزها می‌توان تمدن تشکیل داد اما بدون فرهنگ هرگز. مجموعاً جهان اسلام ظرفیت و تراز بالایی در #تمدن‌سازی دارد.

در کشور خود ما که کمی تلاش نظام‌مند و هدفدار در حوزه علم و فناوری با #توصیه‌های_رهبری صورت گرفته، در این حوزه سرعت ما در دنیا در #تولید_علم_جهانی بی‌نظیر شده است. این نشان می‌دهد ما می‌توانیم عقب‌ماندگی‌ها را جبران کنیم. #دانشمندان_مسلمان و کشورهای اسلامی جایگاه ویژه‌ای در جهان دارند. البته در اینکه چطور بتوانیم علوم به دست آمده را تبدیل به تکنولوژی و ثروت کنیم، عقب هستیم؛ ولی امکان جبران هست. #ظرفیت_نخبگی یکی دیگر از ظرفیت‌های موجود است. اگر #جهان_اسلام نقاط ضعف خود را شناسایی و برطرف نماید، می‌توانیم دنیای جدیدی بسازیم. اگر عالمان و حُکما، حکمران باشند امکان #احیای_تمدن هست.

از قضا یکی از ویژگی‌های مهم #جمهوری_اسلامی همین است که شرایطی در کشور ایجاد نموده که عالم‌ترین و فرهیخته‌ترین مسلمان، رهبری را برعهده می‌گیرد؛ ضمن اینکه به #مردم‌سالاری_دینی پایبند هستیم، نشان داده‌ایم توانسته‌ایم پیش‌برویم.
#ادامه_دارد...

🔹#منبع: ویژه‌نامه روزنامه جوان- شهریور 1395

🔻#بخش‌های_پیشین:
باور به شعار #ما_می‌توانیم لازمه احیای #تمدن_اسلامی...1⃣
باور به شعار #ما_می‌توانیم لازمه احیای #تمدن_اسلامی...2⃣
—-------------------------------------
🆔 @behruzfakhr
https://telegram.me/tamadone_novine_islami
https://telegram.me/tamadone_novine_islami


🔻#یادداشت_منتخب

⭕️با این دانشگاه، دولت اسلامی نمی‌شود
🔺#فریبرز_حاجیوند

🔸#آرمان_انقلاب_اسلامی این است که با گذر از مراحل پنج گانه‌ای که عبارتند از: انقلاب اسلامی؛ استقرار نظام اسلامی؛ تشکیل دولت اسلامی؛ تشکیل جامعه اسلامی؛ و تمدن نوین اسلامی، بتواند #تمدن_نوین_اسلامی را بنا کند.

🔸حضرت آقا در دیدار دست اندر کاران مرکز #الگوی_اسلامی_ایرانی_پیشرفت فرمودند که دولت ما تا کنون اسلامی نشده است و اگر #دولت_اسلامی نشود نمی‌توانیم مراحل باقی مانده را طی کنیم (نقل به مضمون).

🔸لازم است بدانید که در واقع این #دانشگاه است که دولت را می‌سازد. #کارگزاران_دولت و همچنین مبنای عمل دولت که همان علم (علوم انسانی به عنوان نرم‌افزار دولت و علوم‌پایه و فنی به عنوان سخت‌افزار دولت) است، هر دو توسط دانشگاه تربیت و تولید می‌شوند و حقیقت امر این است که مردم مجبورند از میان تربیت یافتگان دانشگاه عده‌ای را انتخاب کنند و آن عده بر اساس علمی که دانشگاه در اختیارشان می‌گذارد کشور را اداره می‌کنند.

🔸با توجه به وارداتی و #غیر_بومی بودن دانشگاه ما، حاصل این فرآیند چیزی جز #دولت_سکولار نمی‌شود. از طرفی چون همین دولت به وسیله #وزارت_علوم خود دانشگاه را مدیریت و جهت‌دهی خواهد کرد، نمی‌توان امیدی به اسلامی و بومی شدن آن داشت.

🔸از دیگر سو این دانشگاه یا به وظیفه تولید علم خود عمل نمی‌کند و یا اگر هم عمل کند، کشور را بر اساس فرآیندی که ذکر شد به سمت #تمدن_مادی غرب سوق خواهد داد و ما این را نمی‌خواهیم.

🔸بدون شک بنای #تمدن_نوین_اسلامی بدون تولید علم بالاخص علم انسانی اسلامی میسر نیست. از این رو می‌توان نتیجه گرفت که #تولید_علم آن هم در راستای تمدن نوین اسلامی و آن هم با شتاب بالا یکی از ضرورت های حیاتی امروز #انقلاب_اسلامی است و از آن جا که دانشگاه و #دانشگاهیان فعلی ما از این فضا فاصله زیادی دارند، لازم است تا مجموعه‌های انقلابی مثل #بسیج_دانشجویی در این عرصه مهم ورود کند و #فضای_سکولار حاکم بر دانشگاه را به سمت #تمدن_نوین_اسلامی سوق دهد.

🔹نقل از کانال: #به_سوی_دولت_اسلامی↙️
https://telegram.me/joinchat/BjV18zumInK5DCG1nEpqiA

—----------------------------------------

@behruzfakhr
https://telegram.me/tamadone_novine_islami
🔻#تاریخ_تمدن_اسلامی
🔻#مراکز_علمی_اسلامی

⭕️تاثیرات تمدنی توزیع جغرافیایی مراکز علمیِ اسلامی

🔸یکی از مهمترین و کلیدی‌ترین مباحث #علم_اسلامی و #نهاد_علم در تمدن اسلام، جغرافیای فرهنگی علم و نهادهای علمی است. هر چند در منابع موجود به ابعاد مختلف این مسئله پرداخته نشده، اما می‌توان براساس داده‌های موجود، ترسیمی از آن و نقش این جغرافیا در توزیع، تولید و مصرف علم به دست آورد. #جغرافیای_فرهنگی نهادهای علم در قرون اولیه اسلامی از نیشابور و خراسان گرفته تا اهواز جندی‌شاپور و سپس ناحیه عراق، کوفه، بصره و بالاخص بغداد و سپس شام و همچنین حجاز و بالاخص مکه و در نهایت مصر و قاهره بود. قلمرو #جغرافیایی_تمدن_اسلامی، بی آن که بخواهد و بتواند، منحصر به یک مرکز برای علم نبود. به عبارت دیگر #سنت_علمی در تمدن اسلامی یک سنت #چندمرکزی و دارای #توزیع_جغرافیایی خاصی بود، توزیعی که نه بر حسب تصادف بلکه بر حسب #زمینه‌های_تاریخی موجود و همچنین امکان‌ها و توانایی مراکز مختلف علمی- سنتی شکل گرفته بود. به عنوان مثال در قرون چهار و پنج که در حدود 57 مسجد به همراه تعداد زیاد منازل علما و مراکز شخصی در بغداد آن روز، مرکز آموزش #علوم_اسلامی بود، در همان ایام نیشابور، قاهره و حجاز مراکز بسیار مهمی بودند که هرکدام به نوبه خود نقش کلیدی‌ای در توسعه نهاد علمی در #تمدن_اسلامی داشتند. این توزیع پراکنده در نهایت بصورت یک #شبکه_مراکز_علمی در جغرافیایی فرهنگ تمدن اسلامی صورت‌بندی تاریخی خاص خودش را ایجاد کرده بود، و از خلال این شبکه بود که تولید و پویایی علمی و فرهنگی شکل میگرفت و عمل می‌کرد. نکته مهم آنست که کنشگران علمی چگونه از میان این شبکه عمل می‌کردند و آثا رو نتایج خاص خود را ایجاد می‌کردند؟

🔸این #توزیع_جغرافیایی، امری طبیعی و طی روال معمول خود علم بود. یکی از مهمترین پیامدهای توزیع جغرافیایی علم، #تکثر_مراکز_علمی و ممانعت از انحصار جغرافیایی آن بود و مهمتر این که حضور مراکز علمی در مناطق و حوزه‌های جغرافیایی مختلف، امکان تأثیر سنت‌های علمی و مبادلات علمی مسلمانان با سایر سنن علمی غیر اسلامی را فراهم می‌کرد، این اتفاق به طور مثال در دانشگاه جندی شاپور و تأثیر آن بر مراکز بغداد و بصره افتاد. در این شرایط، بی آن که سیاست تأثیری و دخالتی بر مبادلات علمی داشته باشد، خود مراکز علمی و محققان در فرایندی آگاهانه دست به #اقتباس عالمانه و آگاهانه از سنت‌های علمی دیگر می‌زدند. بر این اساس هر مرکزی #سنت_آموزشی و علمای بزرگ و نهادهای آموزشی بزرگ و معروف خودش را داشت؛ که در این بستر فرهنگی- علمی، طلاب و اساتید در کار #تولید_علم بودند.

🔹#دکتر_جبار_رحمانی

—---------------------------------------—

@behruzfakhr
https://telegram.me/tamadone_novine_islami
⭕️ما در زمینه‌ی علوم انسانی احتیاج به تحقیق و نوآوری داریم

🔻#تولید_علم
🔻#بیانات_رهبر_انقلاب
🔻#نوآوری_در_علوم_انسانی

🔸مسأله‌ی #تولید_علم فقط مربوط به علوم پایه، تجربی و ... نیست، بلکه شامل همه‌ی علوم و از جمله علوم انسانی است. ما بخصوص در زمینه‌ی #علوم_انسانی، برخلاف آنچه که انتظار می‌رفت و توقّع بود، حرکت متناسب و خوبی نکرده‌ایم، بلکه مفاهیم گوناگون مربوط به این علم را - چه در زمینه‌ی اقتصاد و چه در زمینه‌های جامعه‌شناسی، روان‌شناسی و سیاست - به شکل وحی مُنزل از مراکز و خاستگاه‌های غربی گرفته‌ایم و به‌صورت فرمول‌های تغییر نکردنی در ذهن‌مان جا داده‌ایم و بر اساس آن می‌خواهیم عمل و برنامه‌ی خودمان را تنظیم کنیم! گاهی که این فرمول‌ها جواب نمی‌دهد و خراب درمی‌آید، خودمان را ملامت می‌کنیم که ما درست به‌کار نگرفته‌ایم؛ در حالی‌که این روش، روشِ غلطی است. ما در زمینه‌ی علوم انسانی احتیاج به تحقیق و #نوآوری داریم. مواد و مفاهیم اساسی‌ای هم که بر اساس آن می‌توان حقوق، اقتصاد، سیاست و سایر بخش‌های اساسی علوم انسانی را شکل داد و تولید و فراوری کرد، به معنای حقیقی کلمه در #فرهنگ عریق و عمیق اسلامی ما وجود دارد که باید از آن استفاده کنیم. البته در این قسمت، حوزه و استادان مؤمن و معتقد به اسلام می‌توانند با جستجو و تفحّص، نقش ایفا کنند. این‌جا از آن‌جاهایی است که ما باید به تولید علم برسیم.
🔺بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار جمعی از اساتید دانشگاه‌ها ۱۳۸۲/۰۸/۰۸

🔹نقل از کانال مطالعات تمدن اسلامی (متا)↙️
@matanevesht

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami
💢 فرآیند تحقق تمدن اسلامی از منظر حضرت آیت‌اللّه خامنه‌ای

#مقاله_منتخب
#فرزاد__جهان‌بین
#مسعود_معینی‌پور
yon.ir/P9UjG

🔸از منظر آیت‌الله خامنه‌ای به‌مثابه یک متفکر و اندیشمند اسلامی، هدف نهایی انقلاب اسلامی رسیدن به #تمدن_اسلامی در زنجیره‌ای منطقی و مستمر است که بر چهار رکن #دین، #عقلانیت، #علم و #اخلاق بنا شده‌است و برای تحقق آن بایستی #پنج_مرحله؛ انقلاب اسلامی، نظام اسلامی، دولت اسلامی، جامعه اسلامی و تمدن اسلامی در مسیر تمدن‌سازی پشت سر گذاشته شوند. پس از وقوع انقلاب اسلامی و تشکیل نظام اسلامی (جمهوری اسلامی) که ارکان، عناصر و ابعاد آن در قانون اساسی متجلی است و البته هنوز به طور کامل تحقق پیدا نکرده است، عبور از سه گام دیگر در زنجیره تمدن‌سازی فرآیندی پیچیده است.

🔸بررسی بیانات ایشان نشان می‌دهد که برای تحقق این سه مرحله از زنجیره #تمدن_نوین_اسلامی، پیمودن چهار گام لازم است که عبارتند از: #تولید_نظریه توسط حوزه علمیه؛ #تولید_علم توسط دانشگاه؛ #کاربست در سطح خرد توسط گروه‌های خودجوش نخبگانی و #گفتمان‌سازی که نهایتاً به تطبیق دولت و چارچوب‌های آن با چارچوب‌های دینی می‌انجامد؛ تفوق گفتمانی که منجر به ریل‌گذاری و تعیین مسیر حرکت می‌شود. با شکل‌گیری #جامعه_اسلامی اسوه، زمینه برای الگوگیری و آغاز تمدن اسلامی که تجلی کامل آن در عصر ظهور خواهد بود فراهم می‌گردد. مسئله اصلی این مقاله تببین نظر حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در باب لوازم پیشینی تحقق دولت، جامعه و تمدن اسلامی است.

🔹متن کامل مقاله ↙️
💢ما و فرانسیس فوکویاما!

احمد زیدآبادی

#یادداشت_منتخب
#تولید_نظریه
#تولید_علم

🔸در نشستی به‌مناسبت معرفی کتاب خاطرات‌ام در کرمان، دوستی پرسید: «فوکویاما اخیراً در مقاله‌ای از فروپاشی جامعۀ ایران سخن گفته‌است؛ به نظر شما درست گفته‌است؟»

🔸در پاسخ او گفتم: «اگر اتفاقی در بطن جامعۀ ایران در حال وقوع باشد؛ من و شما باید از آن خبر داشته باشیم یا فوکویاما که ده‌ها هزار کیلومتر از این سرزمین دور است و پای‌اش هم هرگز به اینجا نرسیده است! فروپاشی متر و معیارهای کم و بیش مشخصی دارد. اگر آن معیارها را با محیط خانه و کوچه و خیابان و محله و دانشگاه و محل کارتان منطبق می‌بینید پس در حال فروپاشی هستیم و نیازی هم به تأیید فوکویاما نیست؛ اما اگر آن معیارها را با محیط پیرامون منطبق نمی‌بینید؛ فوکویاما بی‌ربط گفته است!»

🔸غرض اینکه گویا ما ایرانیان به نحوی به عصر اسکولاستیک برگشته‌ایم دوره‌ای که اهل نظر برای تعیین تعداد دندان‌های اسب به جای آنکه جسارت سر زدن به اسطبل و شمارش دندان‌های حیوان را در خود ببینند؛ به قول و نظر ارسطو استناد می‌کردند و بر سر آن جرّ و بحث‌های داغ به راه می‌انداختند!

🔸در واقع، مطالعۀ مستمر و بی‌وقفۀ آراء و نظرات متفکران جهانی و تکرار آنها در محیطی دیگر، به نظر من دانشی تولید نمی‌کند و از قضا نگاه ما را نسبت به واقعیت پیرامون‌مان تیره و تار می‌سازد.

🔸این نکته بدان معنا نیست که ما از مطالعۀ نظریه‌های گوناگون متفکران دوره‌های مختلف تاریخ بی‌نیازیم. نه، درست به عکس. فهم و هضم نظریه‌ها ضروری است؛ اما این به خودی خود، دانشی فراهم نمی‌کند. دانش از قدرت مقایسه و تطبیق آن نظریه‌ها با شرایط زیست - بوم ما پدید می‌آید و کسی که از این قدرت برخوردار نباشد؛ حتی اگر به تمام نظریه‌های عالم نیز مسلط باشد؛ فاقد کارآیی لازم برای تحلیل و تبیین مسائل جامعۀ خویش است.

🔸من استادانی را سراغ دارم که هر گاه در بارۀ برخی نظریه‌های جامعه‌شناسی سخن می‌گویند؛ متین و استوار به نظر می‌رسند؛ اما هنگامی که مسائل عینی ایران را تحلیل می‌کنند؛ زبان‌شان چنان عامیانه و سطحی می‌شود که پنداری هنری بیش از مطالعۀ نشریات زرد در چنته ندارند.

🔸نظریه‌ها موجوداتی متافیزیکی و هورقلیایی در آن سوی آسمان و یا ابزاری برای خودنمایی علمی نیستند؛ بلکه به کار تبیین و تفسیر زندگی فردی و جمعی ما می‌آیند. اگر نتوانیم از آنها در این جهت بهره گیریم؛ در واقع با انباشت آنها در ذهن‌مان، ضمیر خود را خسته و مفلوک کرده‌ایم مانند کسی که به جای سرهم کردن چند قطعۀ اساسی ماشین بر روی هم که امکان حرکت داشته باشد؛ هزاران قطعه از همان ماشین را در انباری روی هم تلنبار کند! کاری که جز اتلاف وقت و اشغال بی‌مورد فضا حاصلی ندارد.

🔸از این جهت، دانشجویان و اهل فکر جامعۀ ما به جای آنکه هر روز نگران آن باشند که فلان فرد در آن سوی دنیا در مورد شرایط ما چه گفته‌است؛ بهتر است از آموزه‌های نظری خود در جهت تحلیل و تبیین واقعیت‌های پیرامون خود بهره بگیرند و به جای احساس حقارت در برابر نام‌های معروف و مشهور جهانی که شرایط ما را نداشته و فهم نکرده‌اند؛ جسارت اندیشیدن به خود دهند.

🔹نقل از کانال دانشگاه انسانیت
@danishgah_ansanyat

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami
💢حرکت در مسیر امام صادق علیه‌السّلام و تأسی به سیره تمدن‌سازی او

#تولید_علم_و_تمدن‌سازی
#سیرۀ_امام_جعفر_صادق(ع)
#حجت‌الاسلام_حسن_رضائی‌مهر

🔸رکن اساسی احیای #تمدن_اسلامی، تولید علم است. و ما تا وقتی که با این قضیه به صورت جدی و واقع‌بینانه نگاه نکنیم هیچگاه به #تولید_علم و احیای تمدن اسلامی نخواهیم رسید. اگر به بایدها و نبایدهای تولید علم توجه نشود و یا باوری در این خصوص نباشد شکی نیست که نه علمی تولید می‌شود و نه تمدنی شکل می‌گیرد.

🔸واقعاً مسئولین فرهنگی و علمی باید توجه کنند چقدر از ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های علمی ما به نحو صحیح مورد توجه و استفاده قرار می‌گیرند و چقدر فضای تولید علم را برای محققین فراهم کرده‌ایم و چقدر محقق و پژوهشگر را ارج نهاده‌ایم. مراد ما از علم، همان علوم و فنون مختلف نافع غیر ضار است و فقط علوم مصطلح دینی نیست چون هر علمی که نافع باشد و ضار نباشد، دینی است و این بیان مستند دینی دارد.

🔸بر این اساس مراد ما از لزوم تولید علم، تولید علم در حوزه‌های مختلف آن است. بنابراین حرکت در مسیر #امام_صادق(ع) و تأسی به سیره #تمدن‌سازی او وظایفی را برای ما رقم می‌زند که نباید از آنها غفلت ورزیم.

http://t.me/tamadone_novine_islami