Forwarded from ایران زمین
زبان پارسی پس از گذشت چند هزار سال و البته با برنامه های فاشیستی و ترکیزه کردن اجباری علیف‌ها ، هنوز در #آران زنده است
@pasoookh
🔴 آشنایی با زبان #تاتی_قفقاز یا #پارسی یا #آرانی
این زبان جز دسته زبانهای « جنوب غربی ایرانی » و همخانواده با #فارسی و #لری است و با زبان #تاتی_ایران که از شاخه « شمال غربی » است ، تفاوت دارد. این زبان در جمهوری آذربایجان ، داغستان روسیه ، اسراییل ، و تا حدودی آمریکا رایج است ، هرچند که با برنامه های اجباری « ترکی سازی » رژیم باکو ، جمعیت گویشوران این زبان بشدت کاهش یافته و درحال نابودی است.
این زبان را ، زبان بازماندگان سپاهیان #ساسانی دوران #انوشیروان میدانند. در کتاب تاریخی « احسن التقاسیم مقدسی » نام آن بعنوان #آرانی یاد شده است و مقدسی خاطر نشان ساخته که زبانشان با دری خراسانیان یکی است و فقط در برخی حروف با یکدیگر اختلاف دارند.
بنظر میرسد در گذشته محدوده زبان تاتی در منطقه قفقاز بسیار بزرگتر بوده باشد و باتوجه به حکومت طولانی مدت #شروانشاهان که حامی #زبان_فارسی در #قفقاز بودند و تا زمان #صفویان بر منطقه استیلا داشتند احتمالاً این زبان رشد و گسترش بیشتری داشته است.
این زبان در سال ۱۹۰۱ بیش از ۱۳۵٫۰۰۰ نفر گویشور داشته است. امروزه با وجود چندین برابر شدن جمعیت منطقه قفقاز ، زبان تاتی قفقازی تنها ۲۳٫۰۰۰ گویشور دارد. این زبان که در آذربایجان به نفع ترکی آذربایجانی بشدت درحال عقب‌نشینی است از سوی یونسکو در فهرست زبانهای در خطر جای گرفت.
گویشوران زبان تاتی به سه دسته تقسیم می‌شوند که سه لهجه مجزا نیز برای خود دارند :
تاتهای مسلمان که در آبشوران، خیزین، دوه‌چی و برخی نواحی مجاور آن زندگی می‌کنند و مسلمان می‌باشند.
تاتهای یهودی که که بیشتر آنان به اسرائیل مهاجرت نموده‌اند و به زبان تاتی سخن می‌گویند. این افراد خود را «داغ جودی» یا «یهودی کوهستان» می‌نامند و سرزمین اصلی شان داغستان روسیه است.
تاتهای مسیحی: یا تاتهای ارمنی که در روستاهای ماتراسه و بخش اسماعیل‌لی و روستای کیلوز و بخش دوه‌چی و ارتاشِن و قوبا و برخی نواحی دیگر بسر می‌برند. این دسته از تات‌ها مسیحی مذهب هستند و گاهی آنان را تاتهای ارمنی نیز می‌نامند.
در نقشه اقوام قفقاز ، متعلق به سال ۱۸۷۷ میلادی ، از مردم منطقه محدود به باکو ، شماخی و قبه با عنوان Persans (ایرانیان) Hadjemis (عجم‌ها) و Tats (تات‌ها) یاد شده است.
نخستین اشاره در منابع موجود از حضور پارسیان در قفقاز جنوبی ، به گسترش نظامی هخامنشیان بازمی‌گردد که جز یکی از ساتراپهای حکومتی بود. کشف ویرانه های معماری هخامنشی ، قطعات جواهرات و سفالینه‌ها در بررسیهای باستانشناسی در جمهوری آذربایجان ( ازجمله در شماخی ) ، ارمنستان و گرجستان این موضوع را تأیید کرده است.
گمان مؤکد بر این است که نیاکان تاتهای کنونی در زمان ساسانیان در این منطقه ساکن شده باشند. ساسانیان برای استواری موقعیت خود در قفقاز جنوبی شهرها و پادگانهایی ساختند. انوشیروان ، پادشاه ساسانی عنوان نمایندگی خود را در شروان ( منطقه شرقی قفقاز جنوبی ) به یکی از خویشان نزدیکش داد. این فرد ، نیای نخستین دودمان شروانشاهان ( حدوداً ۵۱۰–۱۵۳۸ ) بود.
پس از پیروزیهای اعراب در منطقه ، مسلمان شدن مردم قفقاز جنوبی شروع شد. حمله اعراب با حمله‌های ترک ها و مغول ها در آسیای میانه دنبال گردید. تاتهای قفقاز جز آذربایجانی های فارسی زبانند که زبان آنها در اثر حمله ترکان هنوز تغییر نکرده است ، هرچند این حملات در دگرگونی و کاهش گویشوران تاتی بی تاثیر نبود. گرچه با روند تسلط زبان ترکی آذری در جمهوری آذربایجان هر روز از جمعیت آنان کاسته می‌شود.
ابو الحسن علی بن الحسین بن علی المسعودی ، تاریخدان عراقی ، در سالهای بین ۸۹۶ تا ۹۵۶ پس از میلاد مسیح؛ پیش از حمله ترک و مغول به ایران ؛ حضور پارسیان و پارسی زبانان را در منطقه گواهی می‌دهد. وی می‌گوید :
« مرزهای پارسیان عبارتند از کوه‌های ماد و آذربایجان تا ارمنستان، اران، بیلقان، دربند و ری و تبرستان، مسقط و شابران، جرجان و ابرشهر که نیشابور است و هرات و مرو و دیگر سرزمینها در خراسان و سجستان، کرمان، فارس و اهواز … همه این سرزمینها روزی یک پادشاهی بود با یک فرمانروا و یک زبان … اگرچه گویشهای متفاوتی در آن زبان وجود داشت ؛ ولی ، این گویشها در واقع یک زبان است ، به صورتی که حرفهای آنها به یک صورت نوشته می‌شود و به یک صورت در ترکیب به کار برده می‌شود. بدین ترتیب ، گویشهای مختلفی است که عبارتند از : پهلوی، دری، آذری و دیگر زبانهای پارسی. »
🌀 پاینده باد اتحادیه خویشاوندان آریایی ، ساکنان ۱۱ هزار ساله فلات #ایران : کرد و #آذری و آرانی و #پارسی و لر و #تات و تاجیک و پشتون و بلوچ و خراسانی و سیستانی و جنوبی و خوزی و بوشهری و اسپهانی و تالش و گیلک و مازنی و #آسی و ...
t.me/pasoookh
.
@pasoookh
🔴 آشنایی با زبان #تاتی_قفقاز یا #پارسی یا #آرانی
این زبان جز دسته زبانهای « جنوب غربی ایرانی » و همخانواده با #فارسی و #لری است و با زبان #تاتی_ایران که از شاخه « شمال غربی » است ، تفاوت دارد. این زبان در جمهوری آذربایجان ، داغستان روسیه ، اسراییل ، و تا حدودی آمریکا رایج است ، هرچند که با برنامه های اجباری « ترکی سازی » رژیم باکو ، جمعیت گویشوران این زبان بشدت کاهش یافته و درحال نابودی است.
این زبان را ، زبان بازماندگان سپاهیان #ساسانی دوران #انوشیروان میدانند. در کتاب تاریخی « احسن التقاسیم مقدسی » نام آن بعنوان #آرانی یاد شده است و مقدسی خاطر نشان ساخته که زبانشان با دری خراسانیان یکی است و فقط در برخی حروف با یکدیگر اختلاف دارند.
بنظر میرسد در گذشته محدوده زبان تاتی در منطقه قفقاز بسیار بزرگتر بوده باشد و باتوجه به حکومت طولانی مدت #شروانشاهان که حامی #زبان_فارسی در #قفقاز بودند و تا زمان #صفویان بر منطقه استیلا داشتند احتمالاً این زبان رشد و گسترش بیشتری داشته است.
این زبان در سال ۱۹۰۱ بیش از ۱۳۵٫۰۰۰ نفر گویشور داشته است. امروزه با وجود چندین برابر شدن جمعیت منطقه قفقاز ، زبان تاتی قفقازی تنها ۲۳٫۰۰۰ گویشور دارد. این زبان که در آذربایجان به نفع ترکی آذربایجانی بشدت درحال عقب‌نشینی است از سوی یونسکو در فهرست زبانهای در خطر جای گرفت.
گویشوران زبان تاتی به سه دسته تقسیم می‌شوند که سه لهجه مجزا نیز برای خود دارند :
تاتهای مسلمان که در آبشوران، خیزین، دوه‌چی و برخی نواحی مجاور آن زندگی می‌کنند و مسلمان می‌باشند.
تاتهای یهودی که که بیشتر آنان به اسرائیل مهاجرت نموده‌اند و به زبان تاتی سخن می‌گویند. این افراد خود را «داغ جودی» یا «یهودی کوهستان» می‌نامند و سرزمین اصلی شان داغستان روسیه است.
تاتهای مسیحی: یا تاتهای ارمنی که در روستاهای ماتراسه و بخش اسماعیل‌لی و روستای کیلوز و بخش دوه‌چی و ارتاشِن و قوبا و برخی نواحی دیگر بسر می‌برند. این دسته از تات‌ها مسیحی مذهب هستند و گاهی آنان را تاتهای ارمنی نیز می‌نامند.
در نقشه اقوام قفقاز ، متعلق به سال ۱۸۷۷ میلادی ، از مردم منطقه محدود به باکو ، شماخی و قبه با عنوان Persans (ایرانیان) Hadjemis (عجم‌ها) و Tats (تات‌ها) یاد شده است.
نخستین اشاره در منابع موجود از حضور پارسیان در قفقاز جنوبی ، به گسترش نظامی هخامنشیان بازمی‌گردد که جز یکی از ساتراپهای حکومتی بود. کشف ویرانه های معماری هخامنشی ، قطعات جواهرات و سفالینه‌ها در بررسیهای باستانشناسی در جمهوری آذربایجان ( ازجمله در شماخی ) ، ارمنستان و گرجستان این موضوع را تأیید کرده است.
گمان مؤکد بر این است که نیاکان تاتهای کنونی در زمان ساسانیان در این منطقه ساکن شده باشند. ساسانیان برای استواری موقعیت خود در قفقاز جنوبی شهرها و پادگانهایی ساختند. انوشیروان ، پادشاه ساسانی عنوان نمایندگی خود را در شروان ( منطقه شرقی قفقاز جنوبی ) به یکی از خویشان نزدیکش داد. این فرد ، نیای نخستین دودمان شروانشاهان ( حدوداً ۵۱۰–۱۵۳۸ ) بود.
پس از پیروزیهای اعراب در منطقه ، مسلمان شدن مردم قفقاز جنوبی شروع شد. حمله اعراب با حمله‌های ترک ها و مغول ها در آسیای میانه دنبال گردید. تاتهای قفقاز جز آذربایجانی های فارسی زبانند که زبان آنها در اثر حمله ترکان هنوز تغییر نکرده است ، هرچند این حملات در دگرگونی و کاهش گویشوران تاتی بی تاثیر نبود. گرچه با روند تسلط زبان ترکی آذری در جمهوری آذربایجان هر روز از جمعیت آنان کاسته می‌شود.
ابو الحسن علی بن الحسین بن علی المسعودی ، تاریخدان عراقی ، در سالهای بین ۸۹۶ تا ۹۵۶ پس از میلاد مسیح؛ پیش از حمله ترک و مغول به ایران ؛ حضور پارسیان و پارسی زبانان را در منطقه گواهی می‌دهد. وی می‌گوید :
« مرزهای پارسیان عبارتند از کوه‌های ماد و آذربایجان تا ارمنستان، اران، بیلقان، دربند و ری و تبرستان، مسقط و شابران، جرجان و ابرشهر که نیشابور است و هرات و مرو و دیگر سرزمینها در خراسان و سجستان، کرمان، فارس و اهواز … همه این سرزمینها روزی یک پادشاهی بود با یک فرمانروا و یک زبان … اگرچه گویشهای متفاوتی در آن زبان وجود داشت ؛ ولی ، این گویشها در واقع یک زبان است ، به صورتی که حرفهای آنها به یک صورت نوشته می‌شود و به یک صورت در ترکیب به کار برده می‌شود. بدین ترتیب ، گویشهای مختلفی است که عبارتند از : پهلوی، دری، آذری و دیگر زبانهای پارسی. »
🌀 پاینده باد اتحادیه خویشاوندان آریایی ، ساکنان ۱۱ هزار ساله فلات #ایران : کرد و #آذری و آرانی و #پارسی و لر و #تات و تاجیک و پشتون و بلوچ و خراسانی و سیستانی و جنوبی و خوزی و بوشهری و اسپهانی و تالش و گیلک و مازنی و #آسی و ...
t.me/pasoookh
.