«چیزی که در طیف ریزموج مانند یک حفره کیهانی دیده می‌شود»
—----------------------------------------------------------
https://goo.gl/pwrWiC
رویدادهای پس از #مهبانگ (انفجار بزرگ) آنچنان سهمگین و هولناک بودند که مُهرهایی ماندگار بر بافت کیهان زدند. ما اکنون می‌توانیم با مشاهده‌ی کهن‌ترین نور کیهان این کبودی‌ها را ببینیم. از آنجایی که این نور حدود ۱۴ میلیارد سال پیش آزاد شد، امروزه به پرتوی #ریزموج کم‌جانی تبدیل شده و به همین دلیل آن را تابش زمینه‌ی ریزموج کیهانی (سی‌ام‌بی، #CMB) نامیده‌اند. این تابش اکنون بسیار گسترش یافته و سرتاسر کیهان را در بر گرفته است، و ما می‌توانیم فوتون‌هایش که از همه جای فضا می‌آیند را ببینیم.

تابش زمینه‌ی کیهانی را می‌شود به کمک پدیده‌ای به نام اثر سونیائف-زلدویچ (Sunyaev-Zel’dovich) یا SZ که نخستین بار، بیش از ۳۰ سال پیش کشف شد بررسی کرد. فوتون‌های ریزموج سی‌ام‌بی تا به زمین و به چشم ما برسند از درون خوشه‌های کهکشانی که در بردارنده‌ی الکترون‌های پرانرژی هستند می‌گذرند. این الکترون‌ها انرژی فوتون‌های سی‌ام‌بی را اندکی بالاتر می‌برند. دیدن این فوتون‌های انرژی گرفته از پشت تلسکوپ کاری دشوار ولی مهم است زیرا می‌تواند به اخترشناسان در شناخت برخی از ویژگی‌های بنیادین کیهان، مانند جایگاه و پراکندگی خوشه‌های فشرده‌ی کهکشانی کمک کند.

این تصویر نخستین سنجش اثر گرمایی یونیائف-زلدوویچ که به کمک آرایه‌ی بزرگ میلیمتری/زیرمیلیمتری آتاکاما (آلما) در شیلی انجام شده را نمایش می‌دهد؛ داده‌های آلما به رنگ آبی نشان داده شده‌اند و تصویر زمینه هم عکس نور دیدنی (مریی) تلسکوپ هابل از این خوشه است (تصویر دوم در وبلاگ).

اخترشناسان برای پدید آوردن واضح‌ترین تصویر ممکن، داده‌های به دست آمده از آنتن‌های ۷ و ۱۲ متری آلما را با هم آمیختند. خوشه‌ی هدف این پژوهش، یکی از پرجرم‌ترین خوشه‌های کهکشانی به نام RX J1347.5–1145 در فاصله‌ی ۵ میلیارد سال نوری زمین بود و مرکزش در این تصویر، درون "حفره‌ی" تیره‌ای که در داده‌های آلماست دیده می‌شود. تغییر پراکندگی (توزیع) انرژی فوتون‌های سی‌ام‌بی به هنگام گذر آنها از درون خوشه، از چشم آلما مانند یک کاهش دما در طول موج دیده شده و از همین رو در این تصویر، در جای خوشه یک لکه‌ی تیره پدید آمده.

#خوشه_کهکشانی
#unyaev_Zeldovich
—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/02/SZ.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies

تصویر زمینه‌ که عکسی در نور دیدنی (مریی) از خوشه‌ی کهکشانی RX J1347.5–1145 است و به کمک هابل گرفته شده
@onestar_in_sevenskies

«شب رنگارنگ و پرجنب و جوش»
—------------------------------

آسمان شب همواره در تغییر است. این ویدیوی #زمان‌گریز (time-lapse) که در شبی از شب‌های ژوئن ۲۰۱۴ گرفته شده، دگرگونی‌هایی را نمایش می‌دهد که در مدت بیش از شش ساعت در آسمان بر فراز تلسکوپ‌های دوگانه‌ی ۶.۵ متری ماژلان در رصدخانه‌ی لاس کامپاناس #شیلی رخ داده بود.

پرتوی سرخ‌فامی که در آغاز ویدیو در افق دیده می‌شود پرتوی #هواتاب است؛ هوای زمین به هنگام روز از نور خورشید برانگیخته شده و شب‌هنگام به رنگ‌هایی ویژه می‌درخشد. در ادامه‌ی ویدیو هم نوارهای هواتاب آسمان را راه راه می‌کنند.

هر از گاهی نور چراغ خودرویی از سمت چپ دیده می‌شود. ماهواره‌ها که در مدارهایی به گرد زمین می‌چرخند و نور خورشید را باز می‌تابانند به شتاب از روی چشم‌انداز می‌گذرند و یک ابر نازک و بلند هم به آرامی آسمان را می‌پیماید.

ابر بزرگ ماژلان از سمت چپ طلوع می‌کند و همزمان، نوار مرکزی گسترده‌ی کهکشان راه شیری هم با چرخش زمین از این سوی آسمان به سوی دیگر می‌رود. در تمام این ساعت‌های شب، تلسکوپ‌های ماژلان هم با پشتکار رویشان را به هدف‌هایی از پیش تعیین شده در آسمان می گردانند.

دگرگونی‌های آسمان‌ها به شیوه‌های متفاوت رخ می‌دهد، هرچند پدیده‌هایی که در این دگرگونی‌ها
نقش دارند معمولا یکسانند.

#apod #time_lapse
—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/02/MagellanTelescopes.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies

شب رنگارنگ و پرجنب و جوش در کنار تلسکوپ‌های دوقلوی ماژلان در شیلی و زیر آسمانی روشن از پرتوی هواتاب و جلوه‌های آسمانی.
توضیح بیشتر:
https://goo.gl/iMo8ZR
یا:
https://t.me/onestar_in_sevenskies/2220

«آیا سیاره سرخ دارد برای خودش حلقه می‌سازد؟»
—------------------------------------------—
https://goo.gl/nyRv1E
* فوبوس، ماه سیاره‌ی بهرام (مریخ) تا چند میلیون سال دیگر از هم خواهد پاشید و تکه‌هایش قرصی تخت، مانند حلقه‌های کیوان را به گرد بهرام خواهند ساخت. ولی گویا پیشاپیش تکه‌هایی از هر دو ماه بهرام از آنها جدا شده و دارند به گرد این سیاره می‌چرخند- انگار تولد یک حلقه!

ستاره‌شناسان دیرزمانیست که احتمال داده‌اند حلقه‌هایی از ذرات #فوبوس و دیموس #بهرام را در بر گرفته باشد، ولی هیچ کس آنها را ندیده. شاید به این دلیل که صفحه‌ی این حلقه‌های به گونه‌ایست که از روی زمین یا توسط تلسکوپ‌های فضایی به آسانی دیده نمی‌شود- یا شاید هم به این دلیل که اصلا حلقه‌ای در کار نیست!

فضاپیمای تکامل جو و گازهای گریزای بهرام ناسا (ماون، MAVEN) پس از آن که در سال ۲۰۱۳ به بهرام رسید، ابری از غبار در فراز بالا را دید که سیاره را در بر گرفته بود. گروه ماون نتوانستند بزرگی ذرات این غبار و سرچشمه‌ی آنها را تعیین کنند، ولی توانستند پی ببرند که این ذرات به طور یکدست پخش شده‌اند نه این که در حلقه‌هایی گرد آمده باشند. این نشان می‌داد که از فضای میان‌سیاره‌ای آمده‌اند.

بر پایه‌ی بررسی تازه‌ای که روی داده‌های ماون انجام شده، چیز دیگری هم بهرام را در بر گرفته: پیش-حلقه‌هایی از غبار که بخشی از آن از ماه‌هایش سرچشمه گرفته.

جایش پاباری از آزمایشگاه پژوهش‌های فیزیک در احمدآباد هند به همراه همکارانش سنجش‌های غبار ماون را با شبیه‌سازی‌هایی که بر پایه‌ی پنداشت‌های کنونی درباره‌ی میزان برخورد شهاب‌واره‌ها به بهرام و ماه‌هایش انجام شده بود مقایسه کردند. به گفته‌ی آنان، ذرات کوچک‌تری که از برخورد شهاب‌واره‌ها به بیرون پرتاب می‌شوند به طور معمول توسط باد خورشیدی روبیده می‌شوند [جاروب می‌شوند]، ولی ذرات بزرگ‌تر به دام گرانش بهرام افتاده و در پیش‌-حلقه‌هایی در راستای مدار خود ماه‌ها انباشته می‌شوند.

غبار از این حلقه‌ها می‌تواند به جو بالایی بهرام برسد. گروه پاباری دریافتند که گرچه بیشتر ابر غبار پیرامون بهرام از فضای میان‌سیاره‌ای آمده، ولی حدود ۰.۶ درصد آن می‌تواند از فوبوس و دیموس آمده باشد.

پاباری می‌نویسد: «ذرات بزرگ‌تر حلقه می‌توانند در یک دوره‌ی زمانی به بهرام برسند و به غبارهای میان‌ستاره‌ای پیرامون آن بپیوندند.»

تولید غبار در اثر برخورد شهابگون‌ها، همزمان با وارد شدن گرانش بهرام بر فوبوس و از هم پاشیدن آن در ۲۰ تا ۷۰ میلیون سال آینده ادامه خواهد داشت. این بدین معناست که در زمان فروپاشی فوبوس، چیز چندانی از آن باقی نمانده. پاباری می‌نویسد: «این اساسا می‌تواند چگالی پایانی غبارهای #حلقه را کاهش دهد.»

گروه ماون درباره‌ی وجود پیش-حلقه متقاعد نشده‌اند. به گفته‌ی بروس جاکوفسکی، سربازرس این ماموریت از دانشگاه کلرادو در بولدر، فضاپیمای ماون در سال ۲۰۱۶ به فوبوس نزدیک شد و مدیران ماموریت هیچ افزایشی در غبار "در راستای مدار آن" ندیدند.

ماون برای بررسی غبار طراحی نشده، بنابراین شناسایی قطعی سرچشمه‌ی گرد و غبار پیرامون بهرام برای آن دشوار است. یک کاوشگر ژاپنی به نام نوزومی که قرار بود در سال ۲۰۰۳ به بهرام برسد، دستگاهی برای سنجش غبار به همراه داشت ولی دچار نقص الکتریکی شد و نتوانست وارد مدار این سیاره شود. پاباری پیشنهاد ماموریت سنجش غبار دیگری در آینده به نام "آزمایشگاه غبار مدار بهرام" (مودکس، MODEX) را داده است.

لیلا اندرسن از دانشگاه بولدر کلرادو نیز می‌گوید: «برای دادن نظر قطعی درباره‌ی گرد و غبار، نیاز به یک آشکارساز ویژه‌ی غبار داریم.» اندرسن سرگرم بررسی غبار به کمک دستگاه‌های سنجش الکتریکی ماون بوده و هنوز هم دارد داده‌ها را بررسی می‌کند.

وی می‌گوید: «ما هنوز نشانه‌ی خوبی از این که در کنار ماه‌ها مقدار چشمگیری از مواد وجود داشته باشد نیافته‌ایم. بنابراین من فکر می‌کنم [این نظریه] شانس کمی دارد. ولی هیچگاه نباید گفت هرگز.»

🔴 این تصویر نمایی هنری از سیاره ی بهرام با حلقه ی آینده اش را نشان می دهد.

—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/02/Mars-ring.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies

«سه چیز بی‌ربط در کنار هم: نهنگ، چوب هاکی و دنباله‌دار!»
—------------------------------------------------------
https://goo.gl/efyDVk
در روز ۱۱ فوریه‌ی ۲۰۱۷، دنباله‌دار سبزفام ۴۵پی/هوندا-مارکوس-پایدوشاکوا نزدیک‌ترین رویارویی یک #دنباله‌دار با زمین در عصر فضا را انجام داد و از کنار سیاره‌مان گذشت. ولی افسوس که بسیار کم‌نور بود و با چشم نامسلح دیده نمی‌شد.

یک هفته بعد، این جرم [از چشم ما] گذری بسیار رضایت‌بخش‌تر را انجام داد: گذشتن از کنار دو کهکشان دوردست. میشائیل یاگر از اتریش این رویداد را در روز ۱۸ فوریه به تصویر کشید.

این دو کهکشان که با فاصله‌ی ۲۵ میلیون سال نوری زمین، در صورت فلکی تازی‌ها جای دارند، به دلیل پیکره‌ی ویژه‌شان به نام‌های "نهنگ و چوب هاکی" شناخته می‌شوند.

گمان می‌رود شکل ساختار چوب هاکی دستاورد یک رویارویی است که مدت‌ها پیش با کهکشان نهنگ انجام داده بوده. از این که در آن برخورد چه روی داد چیز دقیقی نمی‌دانیم. احتمال می‌رود گرانش نهنگ باعث شده بوده توده‌ای از گازهای ستاره‌زا از بدنه‌ی کهکشان چوب هاکی بیرون کشیده شود و قرص آن به این ریخت که مانند یک چوب با سر خمیده است در آید. عنوان رسمی این دو کهکشان ان‌جی‌سی ۴۶۳۱ (نهنگ) و ان‌جی‌سی ۴۶۵۶ (چوب هاکی) است.

[خبر رویارویی‌ این دنباله‌دار با زمین را خوانده بودید: * گلوله برفی سبزی که دیروز از کنار زمین گذشت (https://goo.gl/VzcKNn)]

#برخورد_کهکشانی

—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/02/Comet45P.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies

ناسا دقایقی پیش در نشستی خبری اعلام کرد تلسکوپ فضایی اسپیتزر ناسا هفت سیاره‌ی هم‌اندازه‌ی زمین را پیرامون یک ستاره‌ی کوتوله‌ی نزدیک به زمین یافته که سه تا از آنها به گونه‌ی پایداری زیست‌پذیر هستند.

اسپیتزر در مدت ۲۱ روز اُفت نوری که در پی گذر هر یک از این سیاره‌ها از جلوی ستاره‌ی تراپیست-۱ رخ می‌داد را اندازه می‌گرفت و توانست روی هم رفته هفت سیاره‌ی سنگی (زمین‌سان) پیرامون این ستاره، از جمله سه سیاره درون منطقه‌ی زیست پذیر آن، یعنی جایی که آب روی سطح می‌تواند به حالت مایع باشد را شناسایی کند.

مطلب کامل را به زودی ترجمه و منتشر خواهیم کرد.
@onestar_in_sevenskies

«بمب خبری ناسا: کشف منظومه‌ای با هفت سیاره همانند زمین»
—------------------------------------------------—
https://goo.gl/38Xc5U
اخترشناسان سامانه‌ای با هفت سیاره‌ی زمین‌سان را در فاصله‌ی ۴۰ سال نوری یافته‌اند. همه‌ی این سیاره‌ها به کمک چندین تلسکوپ فضایی و زمینی از جمله تلسکوپ فضایی اسپیتزر ناسا و تلسکوپ وی‌ال‌تی در رصدخانه‌ی جنوبی اروپا و به روش "گذر" یافته شدند، یعنی با گذشتن از برابر ستاره‌ی میزبان و کاستن از نور آن. این ستاره یک کوتوله‌ی فراسرد است و تراپیست-۱ نام دارد.

بر پایه‌ی پژوهشنامه‌ای که در نشریه‌ی نیچر منتشر شده، سه تا از این سیاره‌ها درون منطقه‌ی زیست‌پذیر جای دارند و می‌توانند اقیانوس‌هایی از آب مایع را روی سطحشان داشته باشند، چیزی که شانس این سامانه‌ی ستاره‌ای برای میزبانی زندگی را بالا می‌برد. این سامانه دارای بیشترین شمار سیاره‌های هم‌اندازه‌ی زمین است که تاکنون یافته شده و بیشترین سیاره‌ی زیست‌پذیر را در بر دارد. این هفت سیاره به ترتیب فاصله‌شان از ستاره به نام‌های تراپیست-ابی، سی، دی، ئی، اف، جی و اچ نامیده شده‌اند.

اُفتی که در اثر گذشتن هر یک از این سیاره‌ها از برابر ستاره در بروندهی نور آن رخ می‌داد به اخترشناسان اجازه داد تا به اندازه، همنهش و مدار آنها پی ببرند. آنها دریافتند که دستکم شش سیاره‌ی درونی از نظر اندازه و دما همسان با زمینند.

نویسنده‌ی اصلی پژوهش، میکایل ژیلون درباره‌ی این یافته‌ها می‌گوید: «این یک سامانه‌ی سیاره‌ای شگفت‌انگیز است- نه تنها برای این که این همه سیاره یافته‌ایم، بلکه به این دلیل که همه‌ی آنها به گونه‌ی غافلگیرکننده‌ای همانند زمینند!»

تراپیست-۱ با داشتن تنها ۸ درصد جرم خورشید، یک ستاره‌ی بسیار کوچک است -تنها کمی بزرگ‌تر از سیاره‌ی مشتری - و با این که به ما نزدیک است، ولی بسیار کم‌نور در صورت فلکی دلو (آبریز) دیده می‌شود. اخترشناسان این انتظار را داشتند که چنین ستارگان کوتوله‌ای بتوانند میزبان چندین سیاره‌ی هم‌اندازه‌ی زمین در مدارهای فشرده باشند، [و از همین رو] آنها را هدف‌هایی نویدبخش برای شکار زندگی فرازمینی می‌دانستند، ولی تراپیست-۱ نخستین ستاره‌ای از این گونه است که تاکنون یافته شده.

یکی دیگر از نویسندگان پژوهش می‌گوید: «بروندهی انرژی ستارگان کوتوله‌ای مانند تراپیست-۱ بسیار کمتر از خورشید ماست. سیاره‌ها برای داشتن آب مایع سطحی، باید در مدارهایی بسیار نزدیک‌تر از چیزی که در سامانه‌ی خورشیدی می‌بینیم جای بگیرند. خوشبختانه به نظر می‌رسد این پیکره‌بندی درست همان چیزیست که پیرامون تراپیست-۱ می‌بینیم.»

به گفته‌ی این دانشمندان، همه‌ی این هفت #سیاره_فراخورشیدی از نظر اندازه همانند زمین و ناهید، یا اندکی کوچک‌ترند. اندازه‌گیری چگالی نشان می‌دهد که دستکم شش سیاره‌ی درونی احتمالا همنهش (ترکیب) سنگی دارند.

مدارهای این سیاره‌ها نه چندان بزرگ‌تر از مدار ماه‌های گالیله‌ای مشتری، و بسیار کوچک‌تر از مدار تیر (عطارد) است. ولی کوچکی تراپیست-۱ و دمای پایین آن بدین معناست که انرژی دریافتی سیاره‌هایش هم‌ارز انرژی دریافتی سیاره‌های درونی سامانه‌ی خورشیدی است؛ انرژی دریافتی تراپیست-۱سی، دی و اف به ترتیب اندازه‌ی ناهید، زمین، و بهرام است.

هر هفت سیاره‌ی یافته شده در این سامانه احتمالِ داشتن آب مایع سطحی را دارند، ولی فاصله‌های مداری برخی از آنها، شانسشان را بیشتر کرده مدل‌های آب و هوایی نشان می‌دهد که درونی‌ترین سیاره‌ها (تراپیست-۱بی، سی و دی) احتمالا گرم‌تر از آنند که آب مایع داشته باشند ولی در بخش‌های کوچکی از سطحشان شاید چنین امکانی باشد. فاصله‌ی مداری بیرونی‌ترین سیاره (تراپیست-۱اچ) تایید نشده، ولی به احتمال بسیار دورتر از آنست که آب مایع سطحی داشته باشد- با فرض این که هیچ فرآیند گرمایشی دیگری برایش رخ ندهد. ولی تراپیست-۱ئی، اف، و جی همان چیزی هستند که شکارچیان سیاره در آرزوی یافتنش بودند، زیرا مدارشان درون منطقه‌ی زیست‌پذیر ستاره (دامنه‌ی زندگی) جای دارد و می‌توانند اقیانوس‌هایی از آب مایع روی سطحشان داشته باشند.

این یافته‌های تازه سامانه‌ی تراپیست-۱ را به هدفی بسیار ارزشمند برای پژوهش‌های آینده تبدیل کرده است. تلسکوپ هابل چندیست که جستجوی جو پیرامون سیاره‌ها را آغاز کرده و دانشمندان از احتمال‌های آینده هیجان‌زده‌اند: «با از راه رسیدن نسل تازه‌ی تلسکوپ‌ها، مانند تلسکوپ اروپایی بی‌اندازه بزرگ در رصدخانه‌ی جنوبی اروپا و تلسکوپ فضایی جیمز وب ناسا، به زودی خواهیم توانست جستجو برای آب و حتی چه بسا نشانه‌های زندگی روی این سیاره‌ها را آغاز کنیم.»

برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/02/TRAPPIST-1.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies

خبر پیشین که در ماه می ۲۰۱۶ درباره‌ی سامانه‌ی تراپیست-۱ منتشر شده بود را اینجا خوانده بودید:

http://www.1star7sky.com/2016/05/blog-post_4.html

نموداری از مدارهای سیاره‌های سامانه‌ی تراپیست-۱ و مقایسه‌ی آنها با ماه‌های گالیله‌ای مشتری و سه سیاره‌ی درونی سامانه‌ی خورشیدی
https://t.me/onestar_in_sevenskies/2226

ترتیب سیاره‌های سامانه‌ی تراپیست-۱
سیاره‌های e، f، و g همان گنجی هستند که شکارچیان سیاره‌های زیست‌پذیر در آرزوی یافتنش بودند
https://t.me/onestar_in_sevenskies/2226

سامانه‌ی تراپیست-۱ در فاصله‌ی تنها ۱۲ پارسکی زمین، بهترین مقصد آیندگان برای گذراندن تعطیلات در یک "منطقه‌ی زیست‌پذیر"
https://t.me/onestar_in_sevenskies/2226

«منظومه هفت سیاره‌ای تراپیست-۱ از چشم یک تلسکوپ خیالی»
—-------------------------------
https://goo.gl/DyOoV2
چنان چه در خبر دیروز اعلام شد، دانشمندان به کمک تلسکوپ اسپیتزر ناسا و چند تلسکوپ رصدخانه‌ی جنوبی اروپا، گنجینه‌ای از هفت سیاره‌ی زمین‌سان را پیرامون یک ستاره به نام #تراپیست_۱ یافته‌اند که بیشترین شمار چنین سیاره‌هاییست که تاکنون پیرامون یک تک ستاره یافته شده. پیش از آن در ماه می ۲۰۱۶، سه سیاره ی زیست‌پذیر این سیاره به کمک تلسکوپ تراپیست یافته شده بودند.

در این نقاشی هنرمندانه، هر هفت سیاره‌ی این سامانه در کنار ستاره‌شان از چشم یک تلسکوپ فضایی بسیار نیرومند خیالی به تصویر کشیده شده‌اند. بزرگی سیاره‌ها و جایگاه نسبی آنها بر پایه‌ی مقیاس عکس‌های تلسکوپ اسپیتزر تصویر شده‌. در این نگاره، سیاره‌های درونی سامانه دارند از برابر چهره‌ی سرخ ستاره‌ی مادریشان که تقریبا هم‌اندازه‌ی مشتری است می‌گذرند.

بمب خبری دیروز این بود:
* کشف منظومه‌ای با هفت سیاره همانند زمین (https://goo.gl/RpuCdL)

#سیاره_فراخورشیدی #apod

—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/02/TRAPPIST.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram.me/onestar_in_sevenskies

لوگوی گوگل به مناسبت کشف ۷ سیاره‌ی زمین‌سان در یک منظومه در فاصله‌ی ۴۰ سال نوری.
@onestar_in_sevenskies

«موج‌ساز کوچک»
—------------—

چه اتفاقی دارد در حلقه‌های کیوان رخ می‌دهد؟ اتفاق خاصی نیست، تنها یک ماه کوچک دارد می‌گذرد و پشت سرش موج درست می‌کند!

این ماه (قمر)، دافنیس ۸ کیلومتری است و همچنان که جست و خیزکنان در شکاف کیلر حلقه‌های #کیوان به پیش می‌رود، موج‌هایی هم در آن پدید می‌آورد، آن هم تنها به کمک گرانش خود.

این تصویر نمونه‌ی گسترده‌ی عکس دیگریست که فضاپیمای روباتیک کاسینی ناسا ماه گذشته در یکی از مدارهای "پایان بزرگ" خود گرفته بود.

دافنیس در انتهای سمت راست دیده می‌شود، با پشته‌هایی روی سطحش که به احتمال بسیار از انباشته شدن ذرات حلقه درست شده‌اند.

دافنیس در سال ۲۰۰۵ در عکس‌های فضاپیمای کاسینی یافته شد. ذراتی که این ماه از #حلقه‌های_کیوان بیرون می‌کشد به اندازه‌ای بالا می‌روند که در سال ۲۰۰۹ -در زمان برابران (اعتدال فصلی) کیوان، هنگامی که صفحه‌ی حلقه‌ها درست رو به خورشید شده بود- سایه‌های چشمگیرشان بر روی حلقه‌ها به خوبی نمایان بود.
https://goo.gl/U9TOAV
#فضاپیمای_کاسینی
—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/02/Daphnis.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies

«سفر به تراپیست-۱ با فناوری امروز چقدر زمان می‌برد؟»
—---------------------------------—

* کشف هفت سیاره‌ی هم‌اندازه‌ی زمین پیرامون یک ستاره‌ی نزدیک به نام تراپیست-۱ قطعا خبر هیجان‌انگیزیست. ولی اگر بخواهیم به این دنیاهای بیگانه‌ی زمین‌سان سفر کنیم چه مدت در راه خواهیم بود؟

فاصله‌ی تراپیست-۱ از زمین ۳۹ سال نوری است، یعنی حدود ۳۶۹ تریلیون کیلومتر. اگر با سرعت نور بخواهیم این فاصله را بپیماییم نیاز به ۳۹ سال زمان خواهیم داشت. ولی تاکنون هیچ فضاپیمایی که بتواند به سرعتی حتی نزدیک به این حد برسد هم ساخته نشده.

با این وجود فضاپیماهای بسیار سریعی تاکنون به فضا پرتاب شده‌اند. با فناوری امروزی، چه مدت زمان می‌برد تا به تراپیست-۱ برسیم؟

اندازه‌گیری این مدت بر پایه‌ی سرعت فضاپیماها کاری ساده است. از آنجایی که سرعت برابر است با مسافت بخش بر زمان؛ پس مدت سفر به تراپیست-۱ برابر می‌شود با فاصله (۳۹ سال نوری) بخش بر سرعت فضاپیما....
🔴ادامه در پست بعد

⚫️ نیوهورایزنز
نیوهورایزنز یا افق‌های نو، سریع‌ترین فضاپیماییست که تاکنون به فضا پرتاب شده [دقت کنید: سرعت پرتاب، یعنی سرعت آغازین-م]. این کاوشگر در سال ۲۰۱۵ از کنار پلوتو گذشت و اکنون دارد با سرعت ۱۴.۳۱ کیلومتر بر ثانیه رو به بیرون از سامانه‌ی خورشیدی و به سوی فضای میان‌ستاره‌ای پیش می‌رود. با این سرعت، نیوهورایزنز برای رسیدن به تراپیست-۱ باید حدود ۸۱۷۰۰۰ سال در راه باشد.

⚫️ جونو
فضاپیمای جونوی ناسا در عمل برای رسیدن به مشتری در سال ۲۰۱۶ سرعتی بیش از نیوهورایزنز داشت. این فضاپیما به کمک گرانش مشتری به سرعت بیشینه‌ای حدود ۲۶۵۰۰۰ کیلومتر بر ساعت نسبت به زمین دست یافت و سریع‌ترین ساخته‌ی دست انسان نام گرفت- هر چند که سرعت پرتابش کمتر از سرعت پرتاب نیوهورایزنز بود.

جونو حتی اگر به طور پیوسته با این سرعت پیش برود (بدون هیچ تغییر سرعتی در راه)، ۱۵۹۰۰۰ سال زمان می‌برد تا به تراپیست-۱ برسد.

⚫️وویجر ۱
وویجر ۱، دورترین جسم ساخته‌ی انسان، در سال ۲۰۱۲ از سامانه‌ی خورشیدی بیرون رفت و پای به فضای میان‌ستاره‌ای گذاشت. به گفته‌ی ناسا، این فضاپیما اکنون دارای سرعتی حدود ۶۱۵۰۰ کیلومتر بر ساعت (۱۷ کیلومتر بر ثانیه) است. وویجر ۱ اگر بخواهد به تراپیست-۱ برسد ۶۸۵۰۰۰ سال در راه خواهد بود.

ولی واقعیت اینست که وویجر ۱ هرگز به تراپیست-۱ نخواهد رسید زیرا مسیرش رو به ستاره‌ی دیگری به نام AC +79 3888 (گلیزه ۴۴۵) در فاصله‌ی ۱۷.۶ سال نوری زمین است و ۴۰ هزار سال دیگر از فاصله‌ی ۱.۷ سال نوری آن خواهد گذشت [خود این ستاره دارد با سرعت ۴۳۰ هزار کیلومتر بر ساعت به سوی سامانه‌ی خورشیدی می آید و در زمان رسیدن وویجر به آن، تنها ۳.۴۵ سال نوری از خورشید فاصله خواهد داشت-م].

⚫️شاتل فضایی
شاتل فضایی ناسا با سرعت بیشینه‌ی حدود ۲۸۱۶۰ کیلومتر بر ساعت زمین را دور می‌زد. فضاپیمایی با این سرعت حدود ۱.۵ میلیون سال در راه خواهد بود تا به تراپیست-۱ برسد.

بنابراین برای سفر انسان‌ها به سامانه‌ی تراپیست-۱، فضاپیمای شاتل وسیله‌ی کاربردی‌ای نخواهد بود.

⚫️برنامه‌ی رویایی هاوکینگ
یک فضاپیمای فراسریع که می‌تواند در بازه‌ی زمانی بسیار کوتاه‌تری به تراپیست-۱ برسد، فضاپیمایی میان‌ستاره‌ایست که توسط استیون هاوکینگ در برنامه‌اش (Breakthrough Starshot) رویاپردازی شده.

کاوشگرهای کوچک و پیشران-لیزری هاوکینگ از دید نظری می‌توانند با سرعتی ۲۰ درصد سرعت نور، یا ۲۱۶ میلیون کیلومتر بر ساعت پرواز کنند. این حدود ۴۰۰۰ برابر سرعت فضاپیمای رکوردشکن نیوهورایزنز ناسا است! فضاپیمایی با این سرعت می‌تواند در کمتر از ۲۰۰ سال به تراپیست-۱ برسد. ولی چنین رویایی هنوز جامه‌ی واقعیت نپوشیده.

با فناوری امروز هیچ راهی برای این که کسی از مردمان امروز بتواند در مدت زندگی خود به تراپیست-۱ برسد وجود ندارد. در نشست خبری روز ۲۲ فوریه‌ی ناسا که درباره‌ی این یافته‌ی تازه برگزار شده بود، مقام‌های ناسا گفتند برای رسیدن به سامانه‌ی #تراپیست_۱ دستکم به ۸۰۰ هزار سال زمان نیاز داریم.

پس به این زودی‌ها برنامه‌ریزی برای یک تعطیلات میان‌ستاره‌ای را آغاز نکنید!

#سیاره_فراخورشیدی #سفر_فضایی
—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/02/spacetravel.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies

«زیبارویی که اهل محله ما نیست»
—---------------------------

بیرون از مرزهای گروه محلی کهکشان‌ها، در فاصله‌ای نزدیک به ۲۲ میلیون سال نوری زمین و در صورت فلکی جنوبی چندسرِ مارآبی (مار باریک)، کهکشانی به نام ان‌جی‌سی ۳۶۲۱ جای دارد.

بازوان پیچیده‌ی این جزیره‌ی باشکوه کیهانی با انبوهی از خوشه‌های ستاره‌ای آبی‌فام، مناطق ستاره‌زایی سرخ‌فام، و رگه‌های تیره‌ی غبار آراسته شده‌اند. با این همه، ان‌جی‌سی ۳۶۲۱ برای اخترشناسان تنها یک #کهکشان_مارپیچی زیبا که از روبرو دیده می‌شود نیست. برخی از ستارگان درخشان این کهکشان به عنوان شمع‌های استاندارد برای برآورد فاصله‌های فراکهکشانی و مقیاس کیهان به کار گرفته شده‌اند.

این تصویر زیبای ان‌جی‌سی ۳۶۲۱ یک همگذاری از داده‌های تلسکوپ‌های فضایی و زمینی است و بازوهای گشاده‌ی این کهکشان را نشان می‌دهد که از مرکز پرنور آن بیرون زده و در فضایی به پهنای حدود ۱۰۰ هزار سال نوری گسترده شده‌اند.

ستارگان کهکشان خودمان با تیزی‌های پراش، و همچنین کهکشان‌های بسیار دورتر هم در جای جای این چشم‌انداز رنگین پراکنده‌اند.
#صورت_فلکی_مار_آبی #صورت_فلکی_مار_باریک

#apod https://goo.gl/J6Ng35
—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/02/NGC3621.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies

«هندسه شگفت‌انگیز یک ستاره نوزاد»
—-------------------------

یکی از چیستان‌های بزرگ اخترفیزیک چگونگی پیدایش ستارگانی مانند خورشید از رُمبش ابرهای مولکولی در مناطق ستاره‌زایی کیهان است. نام فنی این چیستان، مساله‌ی تکانه‌ی زاویه‌ای در پیدایش ستارگان است [تکانه= اندازه حرکت].

پرسش اساسی اینست: گازهای درون ابر ستاره‌زا به گونه‌ای در چرخش است که باعث می‌شود هر عنصر درون این گاز تکانه‌ی زاویه‌ای متفاوتی پیدا کند. این ابر به دنبال رمبش، سرانجام به حالتی می‌رسد که در آن کشش گرانشی ستاره‌ی نوزادی که دارد از رمبش پدید می‌آید با نیروی مرکزگریز (گریز از مرکز، centrifugal force) برابر می‌شود، در نتیجه رمبش به درون در یک شعاع متوقف می‌شود مگر این که بتواند بخشی از تکانه‌ی زاویه‌ایش را پس بزند (بیرون بریزد). این نقطه به نام "سد مرکزگریز" شناخته می‌شود.

اکنون گروهی از دانشمندان به رهبری نامی ساکائی از آزمایشگاه زایش ستاره و سیاره‌ی ریکن (RIKEN) با بهره از داده‌های آنتن‌های رادیویی به سرنخ‌هایی درباره‌ی این که گازهای درون ابر چگونه می‌توانند راهشان به سطح ستاره‌ی نوزاد را پیدا کنند دست یافته‌اند. ساکائی و گروهش برای بهتر شناختن این فرآیند به سراغ رصدخانه‌ی آلما رفتند، آرایه‌ای از ۶۶ آنتن در بیابان آتاکاما در شمال شیلی. این آنتن‌ها با هماهنگی دقیقی که با یکدیگر دارند می‌توانند عکس‌هایی از تابش‌های رادیویی مناطق پیش‌سیاره‌ای در آسمان بگیرند.

این پژوهشگران پیش‌ستاره‌ای به نام ال۱۵۲۷ در یک منطقه‌ی ستاره‌زایی نزدیک به نام ابر مولکولی گاو (ثور) در حدود ۴۵۰ سال نوری زمین را برگزیدند. این پیش‌ستاره دارای یک قرص پیش‌سیاره‌ای چرخان است که از دید ما تقریبا از لبه دیده می‌شود (لبه‌نما است) و در دل پوشش گسترده‌ای از مولکول‌ و غبار جای گرفته.

ساکایی پیش از این با شناسایی مولکول‌ها پیرامون همین پیش‌ستاره دریافته بود که بر خلاف فرضیه‌ی رایج، گذار از پوشش بیرونی به قرص درونی آن هموار و یکنواخت نیست بلکه بسیار پیچیده است (قرص درونی همان قرصیست که در آینده سیاره‌ها را می‌سازد). ساکایی می‌گوید: «ما با بررسی داده‌ها دریافتیم که منطقه‌ی نزدیک سد مرکزگریز -جایی که پیشروی ذرات به درون متوقف می‌شود- بسیار پیچیده است، و پی بردیم که بررسی جابجایی‌ها در این منطقه‌ی گذار می‌تواند برای شناخت چگونگی رمبش پوشش بیرونی نکته‌ای کلیدی باشد. مشاهدات ما نشان می دهند که پوشش بیرونی در این نقطه دارد پهن می‌شود، نشانه‌ی چیزی مانند یک "ترافیک" در منطقه‌‌ای درست بیرون از سد مرکزگریز، جایی که گازها در اثر یک موج شوک داغ می‌شوند. مشاهدات نشان دادند که بخش چشمگیری از تکانه‌ی زاویه‌ای دارد توسط گازهایی که در راستای عمودی از قرص تخت پیش‌سیاره‌ای پیرامون پیش‌ستاره بیرون می‌زنند از دست می‌رود.»

این رفتار با محاسبه‌هایی که گروه دانشمندان با بهره از یک مدل‌ پرتابی خالص انجام داده بودند جور در می‌آمد. در این مدل، ذرات مانند پرتابه‌های ساده‌ای رفتار می‌کردند که نیاز به تاثیر نیروی مغناطیسی یا نیروهای دیگر نداشتند.

ساکایی می‌گوید: «ما قصد داریم برای پالایش بیشتر دانسته‌هایمان از پویایی (دینامیک) پیدایش ستارگان و یافتن توضیح کامل چگونگی رمبش مواد برای ساختن ستاره، به رصدهایمان با آرایه‌ی نیرومند #آلما ادامه دهیم این همچنین می‌تواند به ما در شناخت بهتر فرگشت سامانه‌ی خورشیدی خودمان هم کمک کند.»

گزارش این پژوهش توسط انتشارات دانشگاه آکسفورد در ماهنامه‌ی انجمن سلطنتی اخترشناسی منتشر شده است.

#ستاره‌زایی #قرص_پیش‌سیاره‌ای #رمبش_گرانشی
https://goo.gl/DTtJ5J
—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/02/L1527.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies

«سیاره‌ها همگی به صف!»
—------------------—

در این تصویر گسترده و سراسرنمای (پانورامای) ۳۶۰ درجه‌ای که از این سو تا آن سوی آسمان در صفحه‌ی برجگاهی (دایره‌البروجی) را در خود جای داده، هفت سیاره‌ی سامانه‌ی خورشیدی را بر زمینه‌ای پرستاره از آسمان شب می‌بینیم.

این سراسرنما از پیوند نماهایی درست شده که از ۲۴ تا ۲۶ ژانویه، از ساحل ناکپان، ال نیدو در پالاوان فیلیپین گرفته شده بودند، و از افق خاوری در ساعت‌های تاریک سپیده‌دم (سمت چپ) تا افق باختری در ساعت‌های غروب (سمت راست) را پوشانده است.

#برجگاه (#منطقه‌البروج) آراسته به نوار محو نور برجگاهی، از میان تصویر، راست به چپ می‌گذرد، و کهکشان راه شیری هم به طور کج، چشم‌انداز را به دو نیمه‌ی چپ و راست بخش کرده است.

در افق خاوری، ابرها با سیاره‌ی گریزپای تیر همراه شده‌اند. رو به سمت راست، کیوان زردفام، ستاره‌ی درخشان کژدم‌دل (قلب عقرب) و سیاره‌ی مشتری روی خط برجگاهی جای گرفته‌اند. ستاره‌ی درخشان شیردل (آلفای شیر) و خوشه‌ی ستاره‌ای ام ۴۴ هم نوار برجگاه را نزدیک مرکز تصویر در آغوش دارند.

روی نوار برجگاهی در افق باختری هم سیاره‌های شبانگاهی گرد آمده‌اند: اورانوس کم‌نور، بهرام سرخ‌فام، ناهید تابناک، و حتی نپتون کم‌نورتر.

برای این که بتوانید آسان‌تر این شبچراغ‌ها را پیدا کنید، تصویر دوم را ببینید.

#دایره‌البروج #apod
https://goo.gl/cDb5jL
—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/02/ecliptic.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies

«سیاره‌ها همگی به صف!»

@onestar_in_sevenskies