Forwarded from عبدالكريم سروش
#گزیده‌ای‌از‌گفتار‌ها‌و‌اندیشه‌های #دکتر‌سروش
شماره۶ : #انسان_کامل !!
من بارها دیده ام کسانی که بحث های انتقادی نسبت به #دین می کنند و گناهانی را به گردن دینداران می گذارند که لغزش آدمیان است.
#دینداران هم آدمیانند.
ما فراموش می کنیم که یک مسلمان در تمام ٢٤ ساعت عمر خودش مسلمان نیست، یک مسیحی هم همین طور.
ممکن است اسماً مسلمان باشد، اما ٢٤ ساعت عمر خودش که به فرمانهای #اسلامی عمل نمی کند.
حالا از دینداران بگذریم، یک انسان که در تمام ٢٤ ساعت عمر خودش لزوما #انسان نیست، انسانی عمل نمی کند.
این حیوانیتی که درون ماست، هیچ وقت تعطیل نشده، هیچ وقت نمرده، یک وقت هایی آن هم بالا می آید، آنها هم یک وقت هایی به هر حال نقش آفرینی می کنند.
اینکه ما گمان کنیم که هر چه مسلمانها میکنند، یا هر چه مسیحی ها میکنند، این از حاقّ مسلمانی یا مسیحیت بیرون می آید، حرف نادرستی است.
مسلمانها هم مثل بقیه مردم خشم دارند، شهوت دارند، غضب دارند، منافع دارند. گاهی این چیزها را به امور اخلاقی ترجیح می دهند، در تله می افتند، در دام می افتند، خطا می کنند، گناه می کنند، لغزش می کنند، همه اینها اتفاق می افتد.
اینکه انسان فکر بکند اگر یک کسی #ظلم کرد، مثلا این حتما به دلیل مسلمان بودنش است[ درست نيست]، نه، اتفاقا به دلیل نامسلمان بودنش است.
به دلیل آن است که به ارزشهای دینی یا انسانی خودش عمل نمی کند. این خطا یا این مغالطه خیلی زیاد رخ می دهد.
ما همه انسانیم و نباید فراموش کنیم که:
هیچ انسان کاملی وجود ندارد، انسان خالصی وجود ندارد.
این دنیای ماده و طبیعت که ما در آن زندگی می کنیم، دار ناخالصی هاست. شما یک چیز خالص به من نشان بدهید، یک چیز کامل را به من نشان بدهید. یک چیز کامل را بتوانید اصلا تعریف کنید.
بنده می دانم اینجا افرادی هستند یا پزشکند یا روانشناسند. شما برای ما تعریف کنید که انسان سالم کیست؟
یک کسی که بدنش سالم باشد، سلامت را چه کسی می تواند تعریف کند، یا روان سالم را چه کسی می تواند تعریف کند؟
اینها همه نسبی است، همه ناقص است، همه بالاخره در یک حد و حدودی هست.
در مورد دینداری هم همین طور است.
دیندار خالص کجا پیدا می شود. دیندار کامل کجا پیدا می شود؟
شما اگر دیدید سلام بنده را هم برسانید.
همان که #حافظ و دیگر شاعران ما هم گفته اند و دائما به ما هشدار می دهند:
دوش رفتم به در میکده خواب آلوده
خرقه تردامن و سجاده شراب آلوده
آمد افسوس کنان مغبچه باده فروش
گفت بیدار شو ای رهرو خواب آلوده...
این وصف آدمیان است. ما همه خواب آلوده ایم و دامن و سجاده شراب آلوده. یعنی از یک طرف خواب آلوده ایم، یعنی قدرت تشخیص کامل، قدرت دیدن کامل نداریم، از نظر نظری هم نقصان داریم.
با دین و بی دین همه از این جهت یکسانیم و لذا نباید زیادی به یکدیگر سخت بگیریم.
@SchoolofRumi
شماره۶ : #انسان_کامل !!
من بارها دیده ام کسانی که بحث های انتقادی نسبت به #دین می کنند و گناهانی را به گردن دینداران می گذارند که لغزش آدمیان است.
#دینداران هم آدمیانند.
ما فراموش می کنیم که یک مسلمان در تمام ٢٤ ساعت عمر خودش مسلمان نیست، یک مسیحی هم همین طور.
ممکن است اسماً مسلمان باشد، اما ٢٤ ساعت عمر خودش که به فرمانهای #اسلامی عمل نمی کند.
حالا از دینداران بگذریم، یک انسان که در تمام ٢٤ ساعت عمر خودش لزوما #انسان نیست، انسانی عمل نمی کند.
این حیوانیتی که درون ماست، هیچ وقت تعطیل نشده، هیچ وقت نمرده، یک وقت هایی آن هم بالا می آید، آنها هم یک وقت هایی به هر حال نقش آفرینی می کنند.
اینکه ما گمان کنیم که هر چه مسلمانها میکنند، یا هر چه مسیحی ها میکنند، این از حاقّ مسلمانی یا مسیحیت بیرون می آید، حرف نادرستی است.
مسلمانها هم مثل بقیه مردم خشم دارند، شهوت دارند، غضب دارند، منافع دارند. گاهی این چیزها را به امور اخلاقی ترجیح می دهند، در تله می افتند، در دام می افتند، خطا می کنند، گناه می کنند، لغزش می کنند، همه اینها اتفاق می افتد.
اینکه انسان فکر بکند اگر یک کسی #ظلم کرد، مثلا این حتما به دلیل مسلمان بودنش است[ درست نيست]، نه، اتفاقا به دلیل نامسلمان بودنش است.
به دلیل آن است که به ارزشهای دینی یا انسانی خودش عمل نمی کند. این خطا یا این مغالطه خیلی زیاد رخ می دهد.
ما همه انسانیم و نباید فراموش کنیم که:
هیچ انسان کاملی وجود ندارد، انسان خالصی وجود ندارد.
این دنیای ماده و طبیعت که ما در آن زندگی می کنیم، دار ناخالصی هاست. شما یک چیز خالص به من نشان بدهید، یک چیز کامل را به من نشان بدهید. یک چیز کامل را بتوانید اصلا تعریف کنید.
بنده می دانم اینجا افرادی هستند یا پزشکند یا روانشناسند. شما برای ما تعریف کنید که انسان سالم کیست؟
یک کسی که بدنش سالم باشد، سلامت را چه کسی می تواند تعریف کند، یا روان سالم را چه کسی می تواند تعریف کند؟
اینها همه نسبی است، همه ناقص است، همه بالاخره در یک حد و حدودی هست.
در مورد دینداری هم همین طور است.
دیندار خالص کجا پیدا می شود. دیندار کامل کجا پیدا می شود؟
شما اگر دیدید سلام بنده را هم برسانید.
همان که #حافظ و دیگر شاعران ما هم گفته اند و دائما به ما هشدار می دهند:
دوش رفتم به در میکده خواب آلوده
خرقه تردامن و سجاده شراب آلوده
آمد افسوس کنان مغبچه باده فروش
گفت بیدار شو ای رهرو خواب آلوده...
این وصف آدمیان است. ما همه خواب آلوده ایم و دامن و سجاده شراب آلوده. یعنی از یک طرف خواب آلوده ایم، یعنی قدرت تشخیص کامل، قدرت دیدن کامل نداریم، از نظر نظری هم نقصان داریم.
با دین و بی دین همه از این جهت یکسانیم و لذا نباید زیادی به یکدیگر سخت بگیریم.
@SchoolofRumi
من بارها دیده ام کسانی که بحث های انتقادی نسبت به #دین می کنند و گناهانی را به گردن دینداران می گذارند که لغزش آدمیان است.
#دینداران هم آدمیانند.
ما فراموش می کنیم که یک مسلمان در تمام ٢٤ ساعت عمر خودش مسلمان نیست، یک مسیحی هم همین طور.
ممکن است اسماً مسلمان باشد، اما ٢٤ ساعت عمر خودش که به فرمانهای #اسلامی عمل نمی کند.
حالا از دینداران بگذریم، یک انسان که در تمام ٢٤ ساعت عمر خودش لزوما #انسان نیست، انسانی عمل نمی کند.
این حیوانیتی که درون ماست، هیچ وقت تعطیل نشده، هیچ وقت نمرده، یک وقت هایی آن هم بالا می آید، آنها هم یک وقت هایی به هر حال نقش آفرینی می کنند.
اینکه ما گمان کنیم که هر چه مسلمانها میکنند، یا هر چه مسیحی ها میکنند، این از حاقّ مسلمانی یا مسیحیت بیرون می آید، حرف نادرستی است.
مسلمانها هم مثل بقیه مردم خشم دارند، شهوت دارند، غضب دارند، منافع دارند. گاهی این چیزها را به امور اخلاقی ترجیح می دهند، در تله می افتند، در دام می افتند، خطا می کنند، گناه می کنند، لغزش می کنند، همه اینها اتفاق می افتد.
اینکه انسان فکر بکند اگر یک کسی #ظلم کرد، مثلا این حتما به دلیل مسلمان بودنش است[ درست نيست]، نه، اتفاقا به دلیل نامسلمان بودنش است.
به دلیل آن است که به ارزشهای دینی یا انسانی خودش عمل نمی کند. این خطا یا این مغالطه خیلی زیاد رخ می دهد.
ما همه انسانیم و نباید فراموش کنیم که:
هیچ انسان کاملی وجود ندارد، انسان خالصی وجود ندارد.
این دنیای ماده و طبیعت که ما در آن زندگی می کنیم، دار ناخالصی هاست. شما یک چیز خالص به من نشان بدهید، یک چیز کامل را به من نشان بدهید. یک چیز کامل را بتوانید اصلا تعریف کنید.
بنده می دانم اینجا افرادی هستند یا پزشکند یا روانشناسند. شما برای ما تعریف کنید که انسان سالم کیست؟
یک کسی که بدنش سالم باشد، سلامت را چه کسی می تواند تعریف کند، یا روان سالم را چه کسی می تواند تعریف کند؟
اینها همه نسبی است، همه ناقص است، همه بالاخره در یک حد و حدودی هست.
در مورد دینداری هم همین طور است.
دیندار خالص کجا پیدا می شود. دیندار کامل کجا پیدا می شود؟
شما اگر دیدید سلام بنده را هم برسانید.
همان که #حافظ و دیگر شاعران ما هم گفته اند و دائما به ما هشدار می دهند:
دوش رفتم به در میکده خواب آلوده
خرقه تردامن و سجاده شراب آلوده
آمد افسوس کنان مغبچه باده فروش
گفت بیدار شو ای رهرو خواب آلوده...
این وصف آدمیان است. ما همه خواب آلوده ایم و دامن و سجاده شراب آلوده. یعنی از یک طرف خواب آلوده ایم، یعنی قدرت تشخیص کامل، قدرت دیدن کامل نداریم، از نظر نظری هم نقصان داریم.
با دین و بی دین همه از این جهت یکسانیم و لذا نباید زیادی به یکدیگر سخت بگیریم.
✍دکتر #عبدالکریم_سروش
📝 انسان کامل
#دینداران هم آدمیانند.
ما فراموش می کنیم که یک مسلمان در تمام ٢٤ ساعت عمر خودش مسلمان نیست، یک مسیحی هم همین طور.
ممکن است اسماً مسلمان باشد، اما ٢٤ ساعت عمر خودش که به فرمانهای #اسلامی عمل نمی کند.
حالا از دینداران بگذریم، یک انسان که در تمام ٢٤ ساعت عمر خودش لزوما #انسان نیست، انسانی عمل نمی کند.
این حیوانیتی که درون ماست، هیچ وقت تعطیل نشده، هیچ وقت نمرده، یک وقت هایی آن هم بالا می آید، آنها هم یک وقت هایی به هر حال نقش آفرینی می کنند.
اینکه ما گمان کنیم که هر چه مسلمانها میکنند، یا هر چه مسیحی ها میکنند، این از حاقّ مسلمانی یا مسیحیت بیرون می آید، حرف نادرستی است.
مسلمانها هم مثل بقیه مردم خشم دارند، شهوت دارند، غضب دارند، منافع دارند. گاهی این چیزها را به امور اخلاقی ترجیح می دهند، در تله می افتند، در دام می افتند، خطا می کنند، گناه می کنند، لغزش می کنند، همه اینها اتفاق می افتد.
اینکه انسان فکر بکند اگر یک کسی #ظلم کرد، مثلا این حتما به دلیل مسلمان بودنش است[ درست نيست]، نه، اتفاقا به دلیل نامسلمان بودنش است.
به دلیل آن است که به ارزشهای دینی یا انسانی خودش عمل نمی کند. این خطا یا این مغالطه خیلی زیاد رخ می دهد.
ما همه انسانیم و نباید فراموش کنیم که:
هیچ انسان کاملی وجود ندارد، انسان خالصی وجود ندارد.
این دنیای ماده و طبیعت که ما در آن زندگی می کنیم، دار ناخالصی هاست. شما یک چیز خالص به من نشان بدهید، یک چیز کامل را به من نشان بدهید. یک چیز کامل را بتوانید اصلا تعریف کنید.
بنده می دانم اینجا افرادی هستند یا پزشکند یا روانشناسند. شما برای ما تعریف کنید که انسان سالم کیست؟
یک کسی که بدنش سالم باشد، سلامت را چه کسی می تواند تعریف کند، یا روان سالم را چه کسی می تواند تعریف کند؟
اینها همه نسبی است، همه ناقص است، همه بالاخره در یک حد و حدودی هست.
در مورد دینداری هم همین طور است.
دیندار خالص کجا پیدا می شود. دیندار کامل کجا پیدا می شود؟
شما اگر دیدید سلام بنده را هم برسانید.
همان که #حافظ و دیگر شاعران ما هم گفته اند و دائما به ما هشدار می دهند:
دوش رفتم به در میکده خواب آلوده
خرقه تردامن و سجاده شراب آلوده
آمد افسوس کنان مغبچه باده فروش
گفت بیدار شو ای رهرو خواب آلوده...
این وصف آدمیان است. ما همه خواب آلوده ایم و دامن و سجاده شراب آلوده. یعنی از یک طرف خواب آلوده ایم، یعنی قدرت تشخیص کامل، قدرت دیدن کامل نداریم، از نظر نظری هم نقصان داریم.
با دین و بی دین همه از این جهت یکسانیم و لذا نباید زیادی به یکدیگر سخت بگیریم.
✍دکتر #عبدالکریم_سروش
📝 انسان کامل
♻️♻️♻️
♻️♻️
♻️
#مذهب_علیه_اخلاق ؛؛؛؛؛؛
با اندک تاملی در آیین #بودا ؛ می توان باور کرد که گوهر این دین بزرگ جهانی ؛؛ برای درمان رنج های روحی انسان بنا شده است و هدف بودا پس از رسیدن به نیروانا ؛ ماندن در کنار انسانها بود تا از اندوه آنها بکاهد و اصولی را برای آدمیان بیاموزد که از طریق بکار بردن آن اصول ؛ انسانها از رنج رها شده و احساس روشنایی و آرامش کنند ۰
این مقصود و مقصد نهایی آیین بوداست که آدمیان ؛ بدور از تقسیم بندی های عقیدتی و نژادی و جغرافیایی ؛ از طریق بدست آوردن بینش درست ؛ معیشت درست ؛ گفتار درست و ارتباطی سازنده ؛ به یک زندگی پاک دور از خشونت دست یابند و با نفی انانیت و خود پرستی و دوری از تمایلات نفسانی ؛ عشق و دوستی را در میان خود ترویج و چراغ جنگ و خشونت را خاموش کنند ۰
ولی دریغ و صدر دریغ که آیینی با این همه جذابیت ؛ در #میانمار بدست و به تفسیر انسانهای متعصب خشک مغز بی شرمی افتاده که بنام بودا ؛ آتش جنگ و خشونت را شعله ور کرده و انسانهای مظلوم و بی دفاعی را از خانه و کاشانه خودشان آواره می کنند و با بی رحمانه ترین و وحشیانه ترین رفتارها ؛ بر زندگی و جان و مال افرادی می تازند که جرمشان مسلمان بودن و راهشان متفاوت از راه معلمان متعصب حاکم بر آن ناحیه است ۰
این حادثه تلخ و دردناک نشان می دهد که مذهب اگر آمیخته به #تعصب و جهل و نادانی متولیان و معلمان دینی شود بجای ترویج اخلاق و صلح و مروت ؛ تبدیل به ابزاری می شود که میتواند زندگی را به جهنمی سوزان بدل سازد ۰
متن دین همواره باید فهمیده شود و برای یافتن فهمی درست در معرض نقد و نظر عالمان و متفکران قرار گیرد و راه فهم های غلط و خشونت بار مسدود گردد ۰
اگر فهم متون دینی انحصاری شود و عده ای بنام مرشد معنوی و عالم دینی درک خود را بر دیگران تحمیل کنند و مخالفان خود را گمراه و بی هویت اعلام نمایند ؛ بشر با پدیده های شومی همچون داعش و یا تسویه حسابهای خونین و وحشتناکی همچون حادثه میانمار و نسل کشی #مسلمانان روبرو می شود ۰
آنچه امروز #دینداران را بجان هم انداخته و بنام مذهب که هدف اصلی اش گسترش صلح در جهان و تقویت مناسبات سالم اخلاقی در میان انسانهاست ؛ جنگ و ویرانی و خشونت را ترویج کرده ؛ نه بی محتوا دانستن متون دینی و نفی زحمات پیامبران و انسانهای معنوی است ؛ بلکه نقد مغزهای خشک و تهی از عقل برخی مفسران متون دینی است که بخاطر روح ضعیف و خالی از فضیلت خود ؛ تصویری از دین ارائه می کنند که پیروان خود را به تعصبات جاهلانه و رفتار خوشونت بار دعوت می کنند ۰
ما در #میانمار ؛ با استادانی روبرو هستیم که گرفتار جهل و وجود تاریکی هستند که از آیین بودا ؛ نه کاهش رنج انسان که افزایش تنازع و کشمکش را آموخته اند و از مشرب و مرامی پاک که با میلونها پیروان متین و سلیم خود در سراسر جهان نقش مهمی در گسترش اخلاق و فرزانگی داشته اند ؛ فقط تاخت و تاز و کشتن آدمیان بی دفاع و سوزندان خانه های افراد مظلوم و بی تکیه گاه را فرا گرفته اند.
من از #تعصب_خام و جهل مردمان و روح خشونت خواه برخی آدمیان حقیر و پست ؛ که کام انسانهای دیگر را تلخ و زندگی آنان را تباه کرده اند به خداوند شکایت می کنم و از راهی دور و با نوشتن این مطلب با برادران و خواهرانم چه آنها که در سوریه آوراره و بی خانمان هستند و چه آنها که در برمه و میانمار با قساوت و بی رحمی از خانه و کاشانه خود فراری شده اند همدری میکنم و در سوگ از کف رفتن عزیزانشان نالان و دل گرفته ام، کاش بیشتر از این می توانستم ولی دریغ ۰
گرچه از آتش دل چون خُم می در جوشم ؛؛؛
#ُمهر_بر_لب زده خون می خورم و خاموشم
#دكتر_ناصر_مهدوي
♻️♻️
♻️
#مذهب_علیه_اخلاق ؛؛؛؛؛؛
با اندک تاملی در آیین #بودا ؛ می توان باور کرد که گوهر این دین بزرگ جهانی ؛؛ برای درمان رنج های روحی انسان بنا شده است و هدف بودا پس از رسیدن به نیروانا ؛ ماندن در کنار انسانها بود تا از اندوه آنها بکاهد و اصولی را برای آدمیان بیاموزد که از طریق بکار بردن آن اصول ؛ انسانها از رنج رها شده و احساس روشنایی و آرامش کنند ۰
این مقصود و مقصد نهایی آیین بوداست که آدمیان ؛ بدور از تقسیم بندی های عقیدتی و نژادی و جغرافیایی ؛ از طریق بدست آوردن بینش درست ؛ معیشت درست ؛ گفتار درست و ارتباطی سازنده ؛ به یک زندگی پاک دور از خشونت دست یابند و با نفی انانیت و خود پرستی و دوری از تمایلات نفسانی ؛ عشق و دوستی را در میان خود ترویج و چراغ جنگ و خشونت را خاموش کنند ۰
ولی دریغ و صدر دریغ که آیینی با این همه جذابیت ؛ در #میانمار بدست و به تفسیر انسانهای متعصب خشک مغز بی شرمی افتاده که بنام بودا ؛ آتش جنگ و خشونت را شعله ور کرده و انسانهای مظلوم و بی دفاعی را از خانه و کاشانه خودشان آواره می کنند و با بی رحمانه ترین و وحشیانه ترین رفتارها ؛ بر زندگی و جان و مال افرادی می تازند که جرمشان مسلمان بودن و راهشان متفاوت از راه معلمان متعصب حاکم بر آن ناحیه است ۰
این حادثه تلخ و دردناک نشان می دهد که مذهب اگر آمیخته به #تعصب و جهل و نادانی متولیان و معلمان دینی شود بجای ترویج اخلاق و صلح و مروت ؛ تبدیل به ابزاری می شود که میتواند زندگی را به جهنمی سوزان بدل سازد ۰
متن دین همواره باید فهمیده شود و برای یافتن فهمی درست در معرض نقد و نظر عالمان و متفکران قرار گیرد و راه فهم های غلط و خشونت بار مسدود گردد ۰
اگر فهم متون دینی انحصاری شود و عده ای بنام مرشد معنوی و عالم دینی درک خود را بر دیگران تحمیل کنند و مخالفان خود را گمراه و بی هویت اعلام نمایند ؛ بشر با پدیده های شومی همچون داعش و یا تسویه حسابهای خونین و وحشتناکی همچون حادثه میانمار و نسل کشی #مسلمانان روبرو می شود ۰
آنچه امروز #دینداران را بجان هم انداخته و بنام مذهب که هدف اصلی اش گسترش صلح در جهان و تقویت مناسبات سالم اخلاقی در میان انسانهاست ؛ جنگ و ویرانی و خشونت را ترویج کرده ؛ نه بی محتوا دانستن متون دینی و نفی زحمات پیامبران و انسانهای معنوی است ؛ بلکه نقد مغزهای خشک و تهی از عقل برخی مفسران متون دینی است که بخاطر روح ضعیف و خالی از فضیلت خود ؛ تصویری از دین ارائه می کنند که پیروان خود را به تعصبات جاهلانه و رفتار خوشونت بار دعوت می کنند ۰
ما در #میانمار ؛ با استادانی روبرو هستیم که گرفتار جهل و وجود تاریکی هستند که از آیین بودا ؛ نه کاهش رنج انسان که افزایش تنازع و کشمکش را آموخته اند و از مشرب و مرامی پاک که با میلونها پیروان متین و سلیم خود در سراسر جهان نقش مهمی در گسترش اخلاق و فرزانگی داشته اند ؛ فقط تاخت و تاز و کشتن آدمیان بی دفاع و سوزندان خانه های افراد مظلوم و بی تکیه گاه را فرا گرفته اند.
من از #تعصب_خام و جهل مردمان و روح خشونت خواه برخی آدمیان حقیر و پست ؛ که کام انسانهای دیگر را تلخ و زندگی آنان را تباه کرده اند به خداوند شکایت می کنم و از راهی دور و با نوشتن این مطلب با برادران و خواهرانم چه آنها که در سوریه آوراره و بی خانمان هستند و چه آنها که در برمه و میانمار با قساوت و بی رحمی از خانه و کاشانه خود فراری شده اند همدری میکنم و در سوگ از کف رفتن عزیزانشان نالان و دل گرفته ام، کاش بیشتر از این می توانستم ولی دریغ ۰
گرچه از آتش دل چون خُم می در جوشم ؛؛؛
#ُمهر_بر_لب زده خون می خورم و خاموشم
#دكتر_ناصر_مهدوي