⭕️#جایگاه_تمدن_اسلامی_در_تولید_علم..........✍2⃣

🔸روح #دانش_پروری_و_فرهنگ_دوستی اسلام و نیازمندی به درك صحیح مبادی اعتقادی و حقوقی و اخلاقی آن كه روی یك سلسله نكات باریك و دقیق استوار بوده، باعث گردید از همان آغاز اسلام مسلمانها درصدد #توسعه_فرهنگ و #پیشرفت_تمدن_انسانی برآمده دایره آموزش و پرورش را گسترش دهند .

🔸گرچه مسلمان ها تا اوائل قرن دوم بر اثر #اشتغال_به_فتوحات و مسائل ناشی از آن، آنطور كه انتظار می رفت، فرصت پیدا نكردند #علوم_اسلامی را تدوین و تكمیل نموده و اشاعه دهند ولی كم‎كم كه آرامش نسبی و رفاه اقتصادی بر كشور پهناور اسلامی آن روز، حكم فرما گردید، مردم فرصت و امكانات بیشتری پیدا كردند تا كوشش‌های بی‌دریغ و خستگی ناپذیری را در راه پیشرفت دانش و فرهنگ آغاز كنند.

🔸طولی نكشید كه سیل #دانش_مسلمین، سراسر دنیای اسلام را كه شامل تمام ممالك آفریقائیِ ساحل مدیترانه ، اسپانیا و كشورهای آسیائی تا هند بود، فرا گرفت و اكثریت مسلمین قدرت خواندن و نوشتن را پیدا كردند.

🔸#ژزف_ماک‌كاپ درباره پیشرفت فرهنگی و علمی مردم این زمان می‎نویسد : «حتی پست‎ترین طبقات مردم، تشنه #خواندن_كتاب بودند كارگران به غذای كم و جامه ژنده قناعت می‎كردند، برای آنكه بتوانند، تا آخرین شاهی خود را كتاب، خریداری نمایند.

🔸#استاد_نورالله_کوثر، عالم اهل سنت

@tamadone_novine_islami
https://telegram.me/tamadone_novine_islami

⭕️#تمدن‌سازی_و_فرهنگ‌آفرینی_قرآن(2)

🔻#قرآن_کتاب_تمدن‌ساز

🔸هیچ یک از #تمدن‌های_بزرگ_بشری از جمله یونانی، مصری، هندی، چینی، ایرانی و غربی همچون #اسلام_و_تمدن_اسلامی عمیقاً بر مدار و محور #یک_کتاب ( البته مقدس و اسمانی و وحیانی) سامان نیافته است و تا این حد به فرهنگ (های) پیوسته با تمدنش، این چنین روایت های چند گانه و چند گونه پربار، ژرف و شگرف نبخشیده است؛ بی‌آنکه اهمیت، فرآورد و دستاورد فرهنگ‌های دیگر به ویژه تمدن غربی را دست کم بگیریم که به مدد علم و فناوری‌ای که بخش مهمی از آن را از سایر تمدن‌ها و فرهنگ‌ها ( از جمله از تمدن یونانی، اسلامی و ایرانی- اسلامی) گرفته است و امروزه #تمدن_و_فرهنگ_غربی از پنج قرن پیش تاکنون گرایش عرفی و صورت دنیوی ( سکولار) یافته است، اما روایت های چند گانه پربار فرهنگ اسلامی، بیش از یک قرن نیست که بعضی گرایش‌های عرفی را، آن هم عمدتاً از فرهنگ غرب یا تحت تأثیر الگوهای فرهنگی غربی، اقتباس کرده‌اند.

🔸در یک کلمه، #فرهنگ_دینی، در جوامع شرقی اسلامی، بیشتر در عرصه #حیات_اجتماعی و فردی زنده و پویاست تا در جوامع غربی، یا شرق دور. حتی بعضی از کشورهای اسلامی قرآن کریم را رسماً در حکم قانون اساسی کشور و کشورداری خود گرفته‌اند.

🔸#قرآن_سرچشمه_فیاض_فرهنگ_آفرینی است. ما مجموعه‌ای از معارف مهم به نام #علوم_اسلامی ( عقلی و نقلی) داریم و تا آنجا که نگارنده اطلاع دارد، علوم یهودی و علوم مسیحی که قرینه علوم اسلامی در دین توحیدی دیگر باشد، به این وسعت و عمق نیست. البته دین پژوهی/ فقه ( Jurisprudence) و علم کلام در آن ادیان هم تحت تأثیر عهدین رشد و شکوفایی داشته است، اما مثلاً تاریخ و تاریخ نگاری را در نظر بگیرید. تاریخ نگاری در #جهان_اسلام از اشارات و مضامین تاریخی (نه فقط قصص، که گاه به ادبیات و هنر نزدیک تر است تا تاریخ) #قرآن درباره ادیان و انبیای سلف و نیز سیره نبوی اشارات صریح فراوان به زندگی و حتی زندگی خانوادگی و روزانه #حضرت_پیامبر(ص) غزواتی چون بدر، احد، احزاب ( خندق)، تبوک، فتح مکه، نبرد ایرانیان و رومیان، و نبرد مسلمانان با رومیان، اشاره به کار و کردار بسیاری از یاران و خویشان حضرت حتمی مرتبت- بیش از همه #حضرت_علی( ع) و سپس آل عبا= پنج تن ( در آیه تطهیر، سوره احزاب، 33) و سایر #خلفا_و_صحابه، اشاره به ظهور و سقوط امم پیشین و « تمدن‌های» گذشته، همچون قوم عاد، ثمود، سبأ، یمن، یهودیان باستان (بنی اسرائیل)، یهودیان ساکن مدینه، و بسی سخن‌ها در باب اعراب (عرب های بادیه نشین) و دوره جاهلیت و فرهنگ و سنن نیک (چون حج، جوار و ذمه) و بدعت‌های بد آن به میان آمده و احکام امضایی در بر دارد.

🔸آری، #قرآن_کریم با آنکه نه کتاب تاریخ است، نه قصص، با اشاراتی که بخشی از آنها یاد شد، و با اشارات پوشیده، معروف به اسباب النزول یا شأن نزول، منبعی بسیار مهم است برای بررسی‌های تاریخی اقوام پیشین، قوم عرب و #پیامبر_اسلام، صحابه، بسیاری از رویدادهای مهم مانند صلح حدیبیه ( که حاصل بیعت رضوان بود)، بیان رویدادهایی چون هجرت، آشتی دو قوم اوس و خزرج، یاری اهالی مدینه (=انصار) به #مسلمانان مهاجر، پیمان برادری بستن میان مسلمانان، و ده‌ها #رویداد_تاریخی_و_تاریخ_ساز دیگر.

🔸در اینجا به این نکته توجه می‌دهیم که #تاریخ_و_تاریخ‌نگاری، مگر تا حدودی #سیره_نبوی، جزو #علوم_اسلامی به معنی اخص، مانند فقه، حدیث، و کلام نیست(1) و ابتکار و پیشرفت #تاریخ_نگاری_اسلامی که البته از علوم حدیث هم بهره ور شده است، تاریخ پژوهان امروز جهان را به اعجاب آورده است؛ به ویژه آنکه حتی در #قرآن_کریم، مبانی علم فلسفه تاریخ هم آمده است.(2)
—------------------------------------------—
🔻#پی‌نوشت‌ها :
1. قرآن شناخت، مباحثی در فرهنگ آفرینی قرآن. نوشته بهاء الدین خرمشاهی، چاپ پنجم، تهران، شرح نو، 1379، صص 21-22 . "History and the Quran" by Timonthy P. Harrison in EQ

2. « تاریخ/ تاریخ نگاری». [ در یازده بخش با نویسندگان متعدد] در: دانشنامه جهان اسلام، زیر نظر غلامعلی حداد عادل، تهران، 1380، ج6 ( ت- تربت جام). صص 95-185.

🔻#منبع: سایت راسخون

🆔 @behruzfakhr
https://telegram.me/tamadone_novine_islami

🔴#تبیین_الگوی_اسلامی_ایرانی_پیشرفت از دیدگاه #شهید_مطهری(ره)

⭕️#الگوی_اسلامی_ایرانی_پیشرفت نقشه راه #تمدن‌_نوین_اسلامی

🔻#سیدمجتبی_عزیزی[۱]
🔻#سیدجواد_حسینی[۲]
🔻#مقاله

🔸#شهید_مطهری یکی از مشاهیر #اسلام_شناس معاصر و یکی از بهترین اندیشمندانی است که می توان از اندیشۀ او برای استخراج #الگوی_پیشرفت_اسلامی_ایرانی استفاده نمود. به عبارت دیگر، از اندیشه و آثار شهید مطهری (ره) می‌توان برای تبیین بنیان ها و زیرساخت های الگوی پیشرفت اسلامی ـ ایرانی بهره برد. این ادعا به دو دلیل است: ۱ـ قدرت علمی شهید مطهری(ره) در اسلام شناسی؛ ۲ـ تسلط او بر #فرهنگ، #تمدن و #هویت_ایرانی.

🔸#آثار_شهید_مطهری (ره) به عنوان اندیشمندی که تقریباً در تمامی #علوم_اسلامی و همچنین در #تاریخ_و_فرهنگ_ایرانی با نگاه میان رشته ای تحقیق نموده و صاحب نظر شده است، می تواند محمل مناسبی برای تبیین بنیان پیشرفت باشد.

🔸#مقاله‌ی_حاضر در پی دست‌یابی به #راهبردهای_پژوهشی برای استخراج الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت از آثار و آراء استاد شهید مطهری (ره) است. بر این مبنا تلاش خواهد شد تا با ارائۀ برخی از مهم ترین راهبردهای پژوهشی مبتنی بر آثار و آراء این استاد شهید، زمینه برای تحقیقات بیشتر در جهت استخراج الگوی اسلامی و ایرانی پیشرفت فراهم شود. پنج محور پژوهشی زیر، مواردی هستند که مقاله‌ی حاضر به آنها خواهد پرداخت:

🔻۱ـ #بازسازی_مفاهیم_اسلامی مانند سعادت، عدالت، تقوا، زهد، احیای فکر دینی و…
🔻۲ـ #شناسایی_و_تبیین_مؤلفه‌های_جامعه_دینی مانند: محبت، علم، جهاد، همبستگی و وحدت، پویایی و تحرک، تعادل و…
🔻۳ـ شناسایی و #طرح_الگوهای_جامعۀ_دینی مانند: الگوی جامعۀ نبوی، الگوی جامعۀ علوی و الگوی جامعۀ مهدوی (عجل الله تعالی فرجه الشریف).
۴ـ #بازتعریف_مفاهیم_حکومت_اسلامی_و_ولایت_فقیه مانند: بنیان های سیاسی اسلام، فقاهت، عدالت فقهی، امر به معروف و نهی از منکر، اجتهاد، قدرت، و…
🔻۵ـ #تبیین_اصول_مبنایی_تمدن_اسلامی مانند: اصل تقدم پیشگیری بر درمان، اصل اصلاح گری مبتنی بر بصیرت، اصل لحاظ نمودن مقتضیات زمان، اصل تعاطف و تراحم و…

🔸آنچه ما در این مقال به دنبال آن هستیم، ارائۀ #راهبردهای_پژوهشی لازم برای استخراج الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت می باشد که محورهای فوق بخش قابل توجهی از این امر را محقق خواهد ساخت. شایان ذکر است که چارچوب نظری تحقیق حاضر، تحلیل آثار و آرای شهید مطهری به عنوان یک #اندیشمند_اسلامی معاصر خواهد بود و روش پژوهشی نیز توصیفی ـ تحلیلی و روش گردآوری داده های تحقیق نیز کتابخانه‌ای خواهد بود.

🔻#ادامه_مقاله را در لینک زیر مطالعه بفرمایید:⬇️⬇️⬇️

(http://talie.ir/?p=30656)
_______________________________
🔻پی‌نوشت‌ها:
۱. عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق (علیه السلام) و دانشجوی دکتری اندیشۀ سیاسی دانشگاه تهران
۲. دانشجوی کارشناسی ارشد پیوستۀ علوم سیاسی دانشگاه امام صادق (علیه السلام) و کارشناس گروه اندیشۀ سیاسی اسلام مرکز تحقیقات علوم انسانی ـ اسلامی دانشگاه امام صادق (علیه السلام)

🆔 @behruzfakhr
https://telegram.me/tamadone_novine_islami

⭕️استمرار #حرکت‌های_علمی رمز موفقیت #تمدن_سازی_اسلامی

🔻#دکتر_علی‌اکبر_ولایتی
🔻#خبر

🔸دویست و پنجمین جلسه #کمیته_فرهنگ_و_تمدن_اسلام_و_ایران، ۱۷ مهرماه به ریاست دکتر علی اکبر ولایتی در محل دبیرخانه این شورا برگزار شد.

🔸در ابتدای این جلسه رئیس دانشگاه کرمان طی گزارشی با اعلام تشکیل دبیرخانه دائمی همایش گرامیداشت #ابن_هیثم گفت: هدف از تشکیل این دبیرخانه استمرار و تداوم بررسی آثار این #دانشمند_بزرگ_مسلمان است.

🔸دکتر ولایتی در این جلسه با اشاره به اینکه حوزه علوم پایه یکی از مواردی بوده که در #تمدن_اسلام_و_ایران و تاریخ #علوم_اسلامی بسیار مورد توجه قرار گرفته، ولی در #تاریخ‌نگاری_علم چندان به این وجه از #تمدن توجه نشده است؛ گفت: #ابن_هیثم در زمینه روش‌شناسی علوم و آنچه که امروز روش تحقیق و فلسفه علم، خوانده می‌شود، دارای نظرات بدیع و قابل توجهی است.

🔸عضو #شورای_عالی_انقلاب_فرهنگی با اشاره به پیگیری‌های انجام شده در این زمینه، افزود: استمرار حرکت‌های علمی رمز موفقیت در این اقدامات است.

🔻#ادامه_مطلب را در لینک زیر بخوانید:👇🏽👇🏽👇🏽

http://www.talie.ir/استمرار-حرکت‌های-علمی-رمز-موفقیت-در-ز/

—------------------------------------------------------—
🆔 @behruzfakhr
https://telegram.me/tamadone_novine_islami

🔻#تاریخ_تمدن_اسلامی
🔻#مراکز_علمی_اسلامی

⭕️تاثیرات تمدنی توزیع جغرافیایی مراکز علمیِ اسلامی

🔸یکی از مهمترین و کلیدی‌ترین مباحث #علم_اسلامی و #نهاد_علم در تمدن اسلام، جغرافیای فرهنگی علم و نهادهای علمی است. هر چند در منابع موجود به ابعاد مختلف این مسئله پرداخته نشده، اما می‌توان براساس داده‌های موجود، ترسیمی از آن و نقش این جغرافیا در توزیع، تولید و مصرف علم به دست آورد. #جغرافیای_فرهنگی نهادهای علم در قرون اولیه اسلامی از نیشابور و خراسان گرفته تا اهواز جندی‌شاپور و سپس ناحیه عراق، کوفه، بصره و بالاخص بغداد و سپس شام و همچنین حجاز و بالاخص مکه و در نهایت مصر و قاهره بود. قلمرو #جغرافیایی_تمدن_اسلامی، بی آن که بخواهد و بتواند، منحصر به یک مرکز برای علم نبود. به عبارت دیگر #سنت_علمی در تمدن اسلامی یک سنت #چندمرکزی و دارای #توزیع_جغرافیایی خاصی بود، توزیعی که نه بر حسب تصادف بلکه بر حسب #زمینه‌های_تاریخی موجود و همچنین امکان‌ها و توانایی مراکز مختلف علمی- سنتی شکل گرفته بود. به عنوان مثال در قرون چهار و پنج که در حدود 57 مسجد به همراه تعداد زیاد منازل علما و مراکز شخصی در بغداد آن روز، مرکز آموزش #علوم_اسلامی بود، در همان ایام نیشابور، قاهره و حجاز مراکز بسیار مهمی بودند که هرکدام به نوبه خود نقش کلیدی‌ای در توسعه نهاد علمی در #تمدن_اسلامی داشتند. این توزیع پراکنده در نهایت بصورت یک #شبکه_مراکز_علمی در جغرافیایی فرهنگ تمدن اسلامی صورت‌بندی تاریخی خاص خودش را ایجاد کرده بود، و از خلال این شبکه بود که تولید و پویایی علمی و فرهنگی شکل میگرفت و عمل می‌کرد. نکته مهم آنست که کنشگران علمی چگونه از میان این شبکه عمل می‌کردند و آثا رو نتایج خاص خود را ایجاد می‌کردند؟

🔸این #توزیع_جغرافیایی، امری طبیعی و طی روال معمول خود علم بود. یکی از مهمترین پیامدهای توزیع جغرافیایی علم، #تکثر_مراکز_علمی و ممانعت از انحصار جغرافیایی آن بود و مهمتر این که حضور مراکز علمی در مناطق و حوزه‌های جغرافیایی مختلف، امکان تأثیر سنت‌های علمی و مبادلات علمی مسلمانان با سایر سنن علمی غیر اسلامی را فراهم می‌کرد، این اتفاق به طور مثال در دانشگاه جندی شاپور و تأثیر آن بر مراکز بغداد و بصره افتاد. در این شرایط، بی آن که سیاست تأثیری و دخالتی بر مبادلات علمی داشته باشد، خود مراکز علمی و محققان در فرایندی آگاهانه دست به #اقتباس عالمانه و آگاهانه از سنت‌های علمی دیگر می‌زدند. بر این اساس هر مرکزی #سنت_آموزشی و علمای بزرگ و نهادهای آموزشی بزرگ و معروف خودش را داشت؛ که در این بستر فرهنگی- علمی، طلاب و اساتید در کار #تولید_علم بودند.

🔹#دکتر_جبار_رحمانی

—---------------------------------------—

@behruzfakhr
https://telegram.me/tamadone_novine_islami

بِسمِ اللهِ الرَّحمنِ الرَّحیم

🔻#اندیشه‌های_تمدنی

⭕️آشنایی با اندیشه‌ی تمدنی #سید‌منیرالدین_حسینی‌الهاشمی

🔸در اندیشه‌ی تمدنی سیدمنیرالدین حسینی‌الهاشمی، #تمدن بستر‌ساز ارتباط انسان با جامعه و طبیعت است و لازمه این ارتباط آن است که تمدن هم در نحوه تاثیر #انسان و #جامعه بر #طبیعت و هم در نحوه تاثیر طبیعت بر انسان و جامعه حضور دارد. البته مناسبات و ابعاد حیات اجتماعی آن‌گاه #وصف_تمدنی پیدا می‌کنند که به #پذیرش_اجتماعی رسیده و به تعبیری نهادینه شده باشند.

🔸اسلامی ‌بودن تمدن به معنای جریان روشمند دین در تمامی حوزه‌های حیات تمدنی ـ اجتماعی بشر می‌باشد. #نظام_مفاهیم (مفاهیم بنیادی، راهبردی و کاربردی)، #ساختارهای_اجتماعی (که بر اساس آن کلیه ارتباطات انسانی شکل می‌گیرد)، #محصولات_تمدنی (که بر اساس آن جریان نیاز و ارضاء مدیریت می‌شود) زیرساخت اساسی یک تمدن می‌باشد که بر اساس آن #اخلاق_اجتماعی و #سبک_زندگی شکل می‌گیرد. تمدن مادی غرب اگر چه توانسته است مبتنی بر مبانی و اهداف خود شرح صدر پیدا کند و تمام لوازم تمدنی خود را شکل دهد ولی به علت جهت‌گیری مادی آن تمدن، رو به افول است و از علائم افول تمدنی غرب ، عدم تحقق اهداف تمدنی آن و حتی تحقق ضد این اهداف می‌باشد.

🔸بر اساس اندیشه تمدنی سیدمنیرالدین، جهت تحقق #تمدن_اسلامی می‌بایست هم به #شبکه_علوم و هم به #ساختارها و هم #محصولات، مبتنی بر مبانی، آموزه‌ها و اهداف اسلام ناب دست پیدا کرد. بر این اساس در شبکه علوم اسلامی که محور اساسی و هسته تمدن اسلامی است دستیابی به سه لایه از حوزه معارف و دانش‌های #راهبردی و #کاربردی ضرورت دارد که در هماهنگی کامل و در یک نظام فکری منسجم می‌بایست زیر ساخت نظری #تمدن_اسلامی را تمام کنند. این سه لایه معارف عبارتند از: #فقه_سرپرستی، #علوم_اسلامی_کاربردی، #مدل‌های_اسلامی_اداره‌ی_جامعه.

🔹#حجت‌الاسلام_دکتر_مصطفی_جمالی/ عضو هئیت علمی فرهنگستان علوم اسلامی قم

ا—----------------------------------—ا

@behruzfakhr
https://telegram.me/tamadone_novine_islami

💠بسمِ‌الله‌ِ‌الرَّحمن‌الرَّحیم💠

🔻#قرآن_کتاب_تمدن‌سازی
🔻#دکتر_علی_شریعتی

⭕️مراجعه به قرآن ضرورت تمدن‌سازی نوین اسلامی

🔸چون #اسلام برخلاف مذاهب ديگر، مثل مسيحيت در همه زمينه‌های زندگی فردی و اجتماعی، معنوی و مادی دخالت مي‌کند و نظر دارد، و از طرفی فقه به معني اصطلاحي امروز يك رشته خاصي از #علوم_اسلامی است، طبعاً بسياری از #مسائل_اسلامی و يا ابعاد بسياری از يك مسأله اسلامی اساساً مطرح نمی‌شود و مجهول می‌ماند و يا اگر هم مطرح شود در محدوده فقهی و يا سطحی و مجمل بيان می‌شود و اين است که امروز بخش عظيمی از #حقايق_قرآن که مربوط به انسان شناسي، یفلسفه تاريخ و جامعه شناسی و علوم طبيعی است و قسمت اعظم عناصر تشكيل دهنده #مكتب_اسلام که جنبه اقتصادی، روانشناسی، اخلاقی، فلسفی، سياسی دارد، يا تاريك مانده است يا بد و کج و بی اثر در ذهن ها عنوان شده است.

🔹#منبع: کتابِ حسین وارث آدم،ص 291/نوشته‌ی #دکتر_علی_شریعتی

ا—----------------------------------—ا

@behruzfakhr
https://telegram.me/tamadone_novine_islami

⭕️جستارهای نظری در باب تمدن اسلامی(76)
فصل دوم؛منظومه مفاهیم و شبکه عناصر تمدنی

🔻#پاورقی
🔻#تمدن_اسلامی‌
🔻#جستارهای_نظری

🔸امروزه سیستم آموزشی غربی و نظام اداری وارد حوزه گردیده و طلبه‌ها در یک نظام اداری - آموزشی درس می‌خوانند. مدرک سطح یک، دو، سه و چهار، متناسب با اطلاعات دانش پژوهان #علوم_اسلامی صادر می‌گردد و نظام تربیتی به گذشته رو به انقراض است. وقتی نظام آموزشی غرب در حوزه‌ها رواج یافت، دیگر #سنت_حکمی و عالم‌پرور حوزه را نابود کرده‌اید. تربیت مُعمّامهایی که مدرک دکتری دارند، آسیب بزرگی به نظام علمی و آموزشی حوزه‌های علمیه می‌زند که در آینده این چالش‌ها بیشتر نمود خواهند کرد. کسی که دکتر شد، چهارچوب ذهنی، روش فهم و شیوه تولید علم را در تناسب خاص آموزشی غرب دنبال می‌کند. او دیگر مجتهدی در تراز شیخ انصاری نخواهد شد. جملات فراوانی از #امام_خمینی(ره) در دست است که تحول اداری و آموزشی حوزه‌ها را خطر بزرگی برای آینده جامعه حوزوی معرفی می‌کند. راه خروج از وضعیت آن است که نظام علمی بومی و #نظام_آموزشی متناسب با علوم قرآنی تأسیس نماییم. بی‌تردید ساختارها باید از دل نرم‌افزار و متناسب با مبانی و مبادی طراحی شوند. نظام اداری و سیستم آموزشی غرب، نمی تواند برای علوم حوزوی و دروس اسلامی مفید فایده واقع شود.
#ادامه_دارد...

🔹#منبع:
متولی امامی، سیدمحمد‌حسین؛
جستارهای نظری در باب تمدن اسلامی،
قم، نشر معارف. چاپ 1394، ص 86.

ا—--------------------------—ا

https://telegram.me/tamadone_novine_islami