Спадчына
2.89K subscribers
10.2K photos
87 videos
22 files
1.61K links
Канал пра гістарычную архітэктурную спадчыну Беларусі і не толькі.

Наш чат: https://t.me/spadczynachat
Бот зваротнай сувязі: https://t.me/spadczyna_szepat_bot
Чат пра могілкі: https://t.me/mohilki
Download Telegram
Сёння ва Украіне згарэў помнік нацыянальнай значэння — драўляная царква ў сяле Сможэ Львоўскай вобласці. Помнік не старажытны, узведзены ў 1874 годзе ў традыцыйным бойкаўскім стылі.

Для навукі храм быў страчаны яшчэ дзесяць гадоў таму, калі яе спідарасілі гіганцкімі залатымі цыбулінамі і іншымі радасцямі калгаснага еўрарамонту. Вось табе і нацыянальны статус...

#Украіна #антырэстаўрацыя #знішчэнне
На лошыцкай вінакурні ў час рэканструкцыі да падмуркаў разабралі шэраг пабудоў. Быў разабраны на цэглу адзін з карпусоў самой вінакурні, а таксама палова вадзянога млына.

Крыніца
#Лошыца #гістарычнаязабудова #МІнск #знішчэнне
На тэрыторыі сядзібы Ваньковічаў і Аскеркаў у былой вёсцы Рудакоў Хойніцкага раёна вальнулі значны кавалак тэрыторыі з закінутымі будынкамі і расліннасцю. Гэта бачна пры параўнанні спадарожнікавых здымкаў.

Нягледзячы на тое, што сама вёска была адселена і пахавана пасля Чарнобыльскай катастрофы, сядзібны комплекс з паркам нейкім цудам збярог свой ахоўны статус - сёння гэта гісторыка-культурная каштоўнасць 2-й катэгорыі (рэспубліканскага значэння).

Тры будынкі, унесены ў спіс, здаецца, не зачапіла зачыстка, але для сядзібы дагэтуль адсутнічае праект зон аховы, то бок мы не ведаем якія граніцы ў сядзібы і якую гаспадарчую дзейнасць можна там і побач весці.

Для такіх выпадкаў у Кодэксе аб культуры адназначна прапісаная забарона на ажыццяўленне любой дзейнасці, якая можа аказаць уздзеянне на помнік. Але ў Хойніцкім раёне, відаць, пра Кодэкс ніхто і не чуў.

#сядзібы #знішчэнне #Рудакоў
Як выглядае броваў пры Лошыцкай сядзібы пасля зачысткі гістарычных пабудоў.

#Лошыца #прамысловаяспадчына #Мінск #знішчэнне
https://realt.onliner.by/2024/05/09/rekonstrukciya-istoricheskix-postroek
На плошчы Францішка Багушэвіча дабіваюць карпусы міжваенных фабрыкі «Кастрычнік» і завода «Ударнік» (пасля аб'яднаных у «Сукно»). Замест прыстасавання і захавання гісторыі месца - поўнае знішчэнне і новае будаўніцтва невядома чаго.

Фота
#мінск #прамысловаяспадчына #знішчэнне
Спадчына
Please open Telegram to view this post
VIEW IN TELEGRAM
У Магілёве на скрыжаванні Пушкінскага праспекта і вуліцы Астроўскага рыюць катлаван пад будаўніцтва падземнага пераходу.

Праблема ў тым, што менавіта на гэтым скрыжаванні, у граніцах катлавана ў пачатку XIX стагоддзя была пабудаваная адна з парадных уязных арак — Чарнігаўская брама. Помнік класіцызму, як і аналагічная брама на быхаўскім кірунку, не перажыў пасляваеннае аднаўленне горада.

Тым не менш ягоныя падмуркі ўсё яшчэ знаходзяцца ў зямлі. Помнік не абмераны, не прывязаны да мясцовасці, не зафіксаваны. Калі яго падмуркі разбураць, то будзе цалкам страчаны для навукі.

Горадабудаўнічая сітуацыя дазваляе нават зрабіць такую развязвязку, якая б дазволіла аднавіць гэтае збудаванне на сваім гістарычным месцы.

На жаль у горадзе праводзіцца палітыка, якая ігнаруе патрэбы пешаходаў, веласіпедыстаў, маламабільных грамадзян. Усё дзеля аўтамабіляў. Яшчэ адну паласу дадамо і загонім людзей пад зямлю і ўсё паедзе.

Не паедзе. Праверана на сотнях еўрапейскіх гарадоў яшчэ ў сярэдзіне XX стагоддзя. Нажаль гэтыя «свежыя» навіны ўрбанізму дагэтуль не дабраліся да кабінетаў магілёўскіх чыноўнікаў. Падземны здзек з людзей падаецца як падарунак жыхарам!

Думаю, будаўніцтва падземнага пераходу выклікана яшчэ адной прычынай — неабходнасцю загрузіць будаўнічыя і праектныя арганізацыі горада хоць нейкай працай. З той жа прычыны праектуецца велізарны пацёмкінскі жылы раён на ўскраіне, хоць горад адзіны з абласных цэнтраў, які паводле перапісу імкліва змяншаецца. Старыя паміраюць, а маладыя з'язджаюць у месцы, дзе не будуюць падземныя пераходы на кожным скрыжаванні...

#Магілёў #археалогія #знішчэнне #гістарычнаязабудова
У Гродне па вуліцы Урублеўскага знеслі фантан перад будынкам Галоўнага статыстычнага ўпраўлення Гродзенскай вобласці. Акрамя дэкаратыўнай функцыі - а можна быць упэўненымі, што архітэктары б не выперлі яго інакш перад галоўным фасадам, ён яшчэ быў часткай сістэмы ахаладжэння электронных вылічальных машын.

Калі неабходнасць у ахаладжэнні знікла, то фантан перасталі эксплуатаваць, а цяпер зусім знеслі, забыўшы, што акрамя ўтылітарнай у яго была эстэтычна-рэкрэацыйная функцыя.

Дзіўны выпадак недальнабачнасці і шкодніцтва. Ці шмат за апошнія 30 гадоў у жылых раёнах Гродна з'явілася новых фантанаў з чашамі, каб так вольна распраўляцца са старымі?

І што цяпер? Пад плітку закатаюць ці гробаныя туі пасадзяць?


https://newgrodno.by/region/samyj-dlinnyj-podvesnoj-most-v-strane-razobrali/
#Гродна #савецкаяспадчына #знішчэнне #добраўпарадкаванне
Як у Мінску зносілі сутарэнні даходнага дома Кастравіцкай (роднай сястры Эдварда Вайніловіча) у 2003 годзе для будаўніцтва нічым не апраўданага ГЦ «Сталіца», чыя жыццядзейнасць сёння штучна падтрымліваецца.

Будынак спраектаваў беларускі архітэктар Станіслаў Гайдукевіч у рацыянальным варыянце мадэрну. Пасля будаўніцтва Дома ўрада стаў косткай у горле савецкіх горадабудаўнікоў, бо замінаў стварэнню параднай плошчы.

У вайну дзіўным чынам не пацярпеў, таму знасіць яго ў разбураным горадзе ніхто не стаў. Былі, як кажуць прапановы, перасунуць будынак далей па Савецкай вуліцы ў бок Чырвонага касцёла, што было б найлейшым варыянтам. Але прасцей было знесці, што і зрабілі ў 1964 годзе.

Падмуркі на бессэнсоўна вялікай і пустой плошчы Леніна, а пасля Незалежнасці так бы і захоўваліся ў зямлі, чаючы свайго даследчыка, але з'явіўся амбіцыйны праект пабудаваць пад усёй плошчай шматпавярховы падземны горад. Фармат такіх збудаванняў маральна састарэў на момант з'яўлення праекта. Але маскоўскі "Ахотны рад", які пачалі будаваць за 10 гадоў да таго, не даваў спакою "малодшаму брату".

І што рабіць цяпер з гэтай плошчай і прорвай пад ёй - незразумела, нават дрэвамі не засадзіш, бо крыццё на гэта не разлічана.

#Мінск #знішчэнне #гістарычнаязабудова
Спадчына
У Магілёве праваслаўныя царалюбцы хочуць вынішчыць Замкавую гару і адзіны ў цэнтры горада парк пад свой "Дыснейлэнд" — музейны комплекс вакол царквы у гонар Царскіх Пакутнікаў (гісторыя яе пабудовы ў 2000-я гады асобная тэма, можаце пагугліць), у якім будуць…
У Магілёве па выніках грамадскага абмеркавання рэкамендавалі прыняць да рэалізацыі праект музея цара, які прывядзе да знішчэння Замкавай гары з рэшткамі гарадскіх умацаванняў і паловы найстарэйшага парку горада.

З 143 галасоў, сабраных пад петыцыяй супраць будаўніцтва, улічылі толькі 5(!). Пры гэтам аднекуль з дзіркі ад бубліка з'явілася 498 меркаванняў за рэалізацыю - гэта, вядома, мёртвыя душы з епархіі ці ад бюджэтнікаў па разнарадцы. Тое ж самае бачылі па выніках грамадскіх абмеркаванняў і ў іншых гарадах.

Прыведзеныя нарматыўна-прававыя абмежаванні на будаўніцтва ў гэтым месцы цалкам праігнараваны.

Што ж, кіраўніцтва горада будуе сабе той жа помнік, што збудаваў сабе некалі старшыня Віцебска, які загадаў узарваць помнік XII стагоддзя — нашчадкі вам гэтага ніколі не даруюць.

#Магілёў #замкі #паркі #знішчэнне #петыцыі
У Жамыслаўлі Іўеўскага раёна ў парку перад палацам Умястоўскіх, відаць, у выніку нядаўніх бур зламаны каштоўны 130-гадовы ясень пенсільванскі аўкубалістны.

Гэтаму рэдкаму дэкаратыўнаму дрэву яшчэ ў 1972 годзе быў нанадзены статус батанічнага помніка прыроды рэспубліканскага значэння. Не збераглі. Цяпер, мяркую, пень ясеня гэтага статусу будзе пазбаўлены.

#Жамыслаўль #прырода #знішчэнне
У цэнтры Гомеля дэмантуюць дэкаратыўнае пано “Гомель у часе” аўтарства Уладзіміра Еўтухова, якое размешчана па Савецкай вуліцы, каля дома № 25.

З фотаздымкаў, якія публікуюць гомельцы ў сацсетках, бачна, што фактычна знішчаная адна з частак вялікага пано з выявай рысі і заснавальнікаў горада. Ад пазнавальнай мастацкай работы ў рэдкай цяпер тэхніцы сграфіта засталіся толькі груды тынкоўкі. Для чаго праводзіцца дэмантаж мануменатальнага твора ніхто не паведамляў.

Мы неаднойчы пісалі, што ў Беларусі па законе магчымая толькі рэканструкцыя твораў манументальнага і манументальна-дэкаратыўнага мастацтва пасля правядзення адпаведных узгадненняў. Аднак на практыцы закон ігнаруецца мясцовымі органамі, а Міністэрства культуры і пракуратура адмаўляюцца прыцягваць іх да адказнасці. Сваім ўсё, ворагам — закон.

#Гомель #манументальнаемастацтва #роспісы #знішчэнне #савецкаяспадчына
У Баранавічах мясцовыя ўлады разглядаюць магчымасць зносу аднаго з пазнавальных сімвалаў горада. Гаворка ідзе пра мадэрнісцкі фантан «Каменная кветка» на плошчы Леніна каля кінатэатра «Кастрычнік».

У тэлеграм-канале баранавіцкай раёнкі «Наш край» з’явілася характэрная апытанка з тлумачэннем, што да іх пастаянна прыходзяць скаргі на стан фантана, які працаўнікі камунальных службаў рэгулярна падфарбоўваюць, але літаральна праз некалькі тыдняў фарба пачынае аблазіць.

Раёна публікуе прапанову неабыякавага жыхара кардынальна прывесці аб’ект у парадак або зрабіць замест яго нешта сучаснае, напрыклад, сухі фантан. У апытанцы прапаную прагаласаваць за некалькі варыянтаў ад поўнага зносу да рэстаўрацыі. Вядома, што такія апытанкі проста так у раёнках не з’яўляюцца, таму не дзіўна, што яе да сябе перапосціў і канал Баранавіцкага гарвыканкама.

Помнік мадэрнізму ў небяспецы.

Але таксама ўзнікае некалькі пытанняў:
Па-першае, нахрана камунальныя службы ўвогуле фарбуюць бетонную кампазіцыю? Бетон не баіцца вады і, мяркуючы па старых здымках, фарбаваць «Каменную кветку» гэта мода апошняга часу. Бетон адзін з самых шляхетных матэрыялаў у свеце, але пакуль у сталічных інтэр’ерах не шпаклююць перакрыцці, каб захаваць тэкстуру бетону і апалубкі, у правінцыі не толькі фантаны ў бірузовы фарбуюць, але і ад пабелкі бетонных бардзюрных камянёў і сметніц адмовіцца ніяк не могуць.

Па-другое, чаму камунальныя службы марнуюць бюджэтныя грошы на фарбу, якая не прызначаная для таго, каб выкарыстоўваць яе ў вільготных месцах, калі ёсць адмысловыя пакрыцці? А калі яны выкарыстоўваюць гэтыя пакрыцці, то чаму наносяць на пласты старой фарбы? Там жа паўсюль будзе напісана, што перад выкарыстаннем трэба ачысціць паверхню.

Самі займаюцца глупствам, якое шкодзіць архітэктуры, а пасля здзіўляюцца, чаму гэтая архітэктура дрэнна выглядае.

#Баранавічы #знішчэнне #савецкаяспадчына
У Мазыры палае будынак былой павятовай бальніцы пачатку ХХ стагоддзя. Будынак па вуліцы вул. Рыжкова, 11 — афіцыйны помнік архітэктуры, але ў Дзяржаўны спіс унесены пад памылковай назвай «Былы гарадскі асабняк» (шыфр 312Г000861). Але гэта не так, ён адразу пабудаваны як бальніца, а ягоны архітэктурны дэкор дакладна паўтарае архітэктурны дэкор комплексу політэхнічнага інстытута ў Кіеве.

Нягледзячы на тое, што за 20 метраў ад гістарычнага будынка размешчаны будынак МУС, шмат гадоў занядбаны будынак, відавочна, стаў прыстанкам для бамжоў і іншых маргіналаў.

Ну нічога, дагарыць - можна будзе з чыстым сумленнем знесці.

#Мазыр #знішчэнне
На Анлайнеры зноў выйшаў матэрыял, у якім ліжуць сраку брэсцкім забудоўшчыкам, якія знішчаюць гістарычны цэнтр Брэста дом за домам.

Абсалютна некрытычная падача, незразумела толькі чаму подпісу "на правах рэкламы" няма.

Цяпер у шматпакутным Брэсце дабраліся да дома Малкіндаў па вуліцы Савецкіх Пагранічнікаў, 22, які быў перабудаваны са старой камяніцы ў 1930 годзе.

Дырэктар канторы «Студыа А-3» Аляксей Андрэюк пачынае ўціраць лютую дзіч пра рэстытуцыю(???) і тое, што "для максімальнага набліжэння да арыгіналу будынак трэба разабраць". Прабачце, але нам нахер не патрэбны вах "арыгінальны выгляд", нам патрэбная аўтэнтычная каштоўнасць.

Здагадайцеся якая прычына знайшлася, каб знішчыць камяніцу для "набліжэння да арыгіналу"? Калі вы сачылі за брэсцкімі будоўлямі, то ўжо ведаеце адказ - грунты, якія не нясуць!

Кожны раз, калі знішчаюць будынак у Брэсце, аказваецца, што грунты не нясуць, вось-вось усё складзецца як картачны домік. Стагоддзе без капрамоўнтаў забудова прастаяла на сваіх грунтах і нічога з ёй катастрафічнага не адбылося. А цяпер выявілася, што пад усім старым Брэстам грунты не нясуць!

Бо забудоўшчыкам гэта выгадна. Прыдумалі сабе штуку з грунтамі і цяпер ёй можна абгрунтаваць усё, што хочаш. А праверыць - немагчыма.

Каб захаваць будынак, пішуць далей, трэба было адзець яго ў жорсткі металічны гарсэт, што "парушала яго аўтэнтычнасць".

АААААААААААААА. Проста няма слоў. Гэтых металічных гарсэтаў сотні і тысячы і ніхто іх не бачыць, бо пад тынкам можна схаваць што заўгодна. І толькі ў шызікаў з Брэста свой шлях - знішчыць будынак, каб не парушыць яго аўтэнтычнасць.

Хто дапусціў гэтых блядзей да праектавання ў гістарычным цэнтры горада? Ім толькі дваровы талкан даверыць можна.

А да Анлайнера пытанне: а вы праўда лічыце гэты артыкул журналістыкай? Чаму няма ў артыкуле меркавання тых, хто займаецца аховай спадчыны? Яны б вам расказалі, як справы ў Брэсце вядуцца.

https://realt.onliner.by/2024/09/10/stoletnij-dom

#Брэст #гістарычнаязабудова #знішчэнне
Другі зашквар Анлайнера: «Замест заброшак - новы квартал з офісамі, барамі і кафэ».

Як расстаўлены прыярытэты бачна, а цяпер я выглядае сітуацыя насамрэч: у Брэсце ЗНОЎ ЦАЛКАМ ЗНІШЧАЦЬ ТРЫ гістарычныя будынкі ў цэнтры горада. Гаворка ідзе пра аднапавярховыя камяніцы: прыбудову да будынка па Дзяржынскага, 39, якая не мае свайго нумара, дамы па пешаходнай Савецкай вуліцы, 96, 98.

То бок «заброшкі» з загалоўка гэта «гістарычныя камяніцы», а «новы квартал» і «незвычайны аб'ект» - гэта шараговая безаблічная архітэктура са шкла і бетону, якая добра выглядае толькі на рэндарах. Вось такая падмена паняццяў.

Месца лакамае, гэтыя камяніцы дарэчы амаль адзіныя, якія ў праекце зон аховы гістарычнага цэнтра Брэста нават не абазначылі як «шараговая забудова» (гэты статус, праўда, ніяк не дапамагае, як мы ўжо бачылі), каб можна было спакойна забудаваць.

Таксама забудоўшчык з лёгкасцю махляра абыходзіць рэгламент для забудовы Савецкай вуліцы, які забараняе будаваць «вышэй адзнакі вільчака даху прылягаючых гістарычных будынкаў, размешчаных па лініі забудовы». Суседнія будынкі комплексу - Дзяржынскага, 39 і Савецкая, 100 - двухпавярховыя, а ў навабудзе ўжо тры паверхі і мансардны дах! 👏 Брава, мая павага, усіх паймелі. На макеце, праўда, увогуле было было яшчэ на паверх вышэй, але, відаць, гэта было занадта нават для Рады пры Мінкультуры.

#знішчэнне #гістарычнаязабудова #Брэст
У Віцебску ў раёне, дзе жыў Марк Шагал, знішчылі гістарычную камяніцу па вуліцы Красіна, 8. Мяркуючы па ўсім, фасадная сцяна была часткова захвана пры будаўніцтве хлевападобнага асабняка. Але ён быў схаваны за новай аддзелкай, для якой, відаць, была выкарыстана старая цэгла або з гэтага ж дома, або з суседняй Любавіцкай сінагогі.

Нягледзячы на тое, што камяніца знаходзіцца ў межах гістарычнага цэнтра горада, у праекце зон аховы паняцце «каштоўная шараговая забудова» адсутнічае як від, а значыць з гэтым і іншымі старымі дамамі ў раёне ўласнік можа рабіць што заўгодна.

Крыніца
#знішчэнне #Віцебск #гістарычнаязабудова