«آسمان هیدروژنی»
—-------------------------
ابرهای گازی کهکشان راه شیری در کجاها هستند و به کجا میروند؟
برای یافتن پاسخ این پرسش، به تازگی پُروضوحترین نقشه از آسمان در طیف فراوانترین گاز کیهان، یعنی هیدروژن تهیه شده و اکنون به همراه دادههای زیربنایی آن انتشار یافته است .
در این تصویر، نقشهی سرتاسر آسمان از تابش هیدروژن در طول موج ۲۱ سانتیمتر را میبینید که فراوانی این عنصر را به همراه درخشش و سرعت این گاز با رنگهای گوناگون نشان داده.
سرعتهای شعاعی پایین که جهتشان رو به ماست با رنگ آبی، و سرعتهای شعاعی پایین که از ما دور میشوند به رنگ سبز نمایانده شدهاند.
نواری که در میان تصویر دیده میشود صفحهی کهکشان راه شیری است و لکههای روشن پایین-سمت راست، همسایههایمان، ابرهای ماژلانی هستند.
برای ساخت این نقشه که HI4PI نام دارد، دادههای به دست آمده در بیش از یک میلیون رصد به کار برده شده؛ این رصدها توسط رادیوتلسکوپ ۱۰۰ متری افلسبرگ در آلمان و رادیوتلسکوپ ۶۴ متری پارکس (The Dish) در استرالیا انجام شده بودند.
جزییات این نقشه نه تنها بر آگاهی ما از ستارهزایی و گازهای میانستارهای در کهکشانمان میافزاید، بلکه به ما میگوید که به هنگام رصد اجرام بیرون از کهکشان، این گازهای محلی چقدر از نور آنها را میدرآشامد (جذب میکند).
گفتنی است جزییات دیگری در این نقشه هست که هنوز به خوبی شناخته نشدهاند.
#کهکشان_راه_شیری #هیدروژن #HI4PI #سرعت_شعاعی
http://apod.nasa.gov/apod/image/1610/HydrogenSky_HI4PI_2048.jpg
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
https://1star-7skies.blogspot.com/2016/10/blog-post_24.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
—-------------------------
ابرهای گازی کهکشان راه شیری در کجاها هستند و به کجا میروند؟
برای یافتن پاسخ این پرسش، به تازگی پُروضوحترین نقشه از آسمان در طیف فراوانترین گاز کیهان، یعنی هیدروژن تهیه شده و اکنون به همراه دادههای زیربنایی آن انتشار یافته است .
در این تصویر، نقشهی سرتاسر آسمان از تابش هیدروژن در طول موج ۲۱ سانتیمتر را میبینید که فراوانی این عنصر را به همراه درخشش و سرعت این گاز با رنگهای گوناگون نشان داده.
سرعتهای شعاعی پایین که جهتشان رو به ماست با رنگ آبی، و سرعتهای شعاعی پایین که از ما دور میشوند به رنگ سبز نمایانده شدهاند.
نواری که در میان تصویر دیده میشود صفحهی کهکشان راه شیری است و لکههای روشن پایین-سمت راست، همسایههایمان، ابرهای ماژلانی هستند.
برای ساخت این نقشه که HI4PI نام دارد، دادههای به دست آمده در بیش از یک میلیون رصد به کار برده شده؛ این رصدها توسط رادیوتلسکوپ ۱۰۰ متری افلسبرگ در آلمان و رادیوتلسکوپ ۶۴ متری پارکس (The Dish) در استرالیا انجام شده بودند.
جزییات این نقشه نه تنها بر آگاهی ما از ستارهزایی و گازهای میانستارهای در کهکشانمان میافزاید، بلکه به ما میگوید که به هنگام رصد اجرام بیرون از کهکشان، این گازهای محلی چقدر از نور آنها را میدرآشامد (جذب میکند).
گفتنی است جزییات دیگری در این نقشه هست که هنوز به خوبی شناخته نشدهاند.
#کهکشان_راه_شیری #هیدروژن #HI4PI #سرعت_شعاعی
http://apod.nasa.gov/apod/image/1610/HydrogenSky_HI4PI_2048.jpg
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
https://1star-7skies.blogspot.com/2016/10/blog-post_24.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«ماهی مرکب غول آسا در دل خفاش پرنده»
—---------------------------------------------
https://goo.gl/D8wJWz
سحابی غولپیکر ماهی مرکب (سَرپاوَر) یا #Ou4، جرمی بسیار کمنور ولی بسیار پهناور در آسمان سیارهی زمین است، و در این عکس که بخشی از آسمان در راستای صورت فلکی شاهانهی #قیفاووس را نشان میدهد، آن را به همراه Sh2-129 یا سحابی #خفاش_پرنده میبینیم.
این نمای تلسکوپی که از همگذاری دادههای تصویریِ حدود ۱۷ ساعت نوردهی در محدودهی باریک-باند طیف به دست آمده، حدود ۴ درجه یا به عبارتی ۸ برابر قرص کامل ماه را در آسمان میپوشاند.
سحابی #ماهی_مرکب که در سال ۲۰۱۱ توسط یک عکاس نجومی فرانسوی به نام نیکلا اوته یافته شد، ساختاری دوقطبی دارد و در اینجا میتوانید آن را به کمک تابش آبی-سبزی که از اتمهای دو بار یونیدهی #اکسیژن گسیلیده شده شناسایی کنید.
با این که به نظر میرسد سحابی Sh2-129 با تابشهای سرخ فام گسیلیده از #هیدروژن به طور کامل سحابی ماهی مرکب را در بر گرفته، ولی فاصلهی دقیق این جانور دریایی کیهانی از زمین و سرشتش هنوز کاملا شناخته نشده. هرچند یک پژوهش تازه نشان داده که Ou4 (سحابی ماهی مرکب) با فاصلهی حدود ۲۳۰۰ سال نوری از زمین، واقعا در دل #Sh2_129 جای گرفته.
اگر نتیجهی این بررسی درست باشد، پس این ماهی مرکب در اثر برونریزی تماشایی موادی پدید آمده که خاستگاهشان یک سامانهی سهتایی از ستارگانی داغ و پرجرم به نام HR8119 است. خود سامانهی #HR8119 نزدیک مرکز سحابی دیده میشود.
با این حساب، این جانور دریایی بسیار غول پیکر میبایست چیزی در حدود ۵۰ سال نوری گستردگی داشته باشد.
#apod
—-------------------------------------------------
می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
https://1star-7skies.blogspot.com/2016/10/blog-post_16.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
—---------------------------------------------
https://goo.gl/D8wJWz
سحابی غولپیکر ماهی مرکب (سَرپاوَر) یا #Ou4، جرمی بسیار کمنور ولی بسیار پهناور در آسمان سیارهی زمین است، و در این عکس که بخشی از آسمان در راستای صورت فلکی شاهانهی #قیفاووس را نشان میدهد، آن را به همراه Sh2-129 یا سحابی #خفاش_پرنده میبینیم.
این نمای تلسکوپی که از همگذاری دادههای تصویریِ حدود ۱۷ ساعت نوردهی در محدودهی باریک-باند طیف به دست آمده، حدود ۴ درجه یا به عبارتی ۸ برابر قرص کامل ماه را در آسمان میپوشاند.
سحابی #ماهی_مرکب که در سال ۲۰۱۱ توسط یک عکاس نجومی فرانسوی به نام نیکلا اوته یافته شد، ساختاری دوقطبی دارد و در اینجا میتوانید آن را به کمک تابش آبی-سبزی که از اتمهای دو بار یونیدهی #اکسیژن گسیلیده شده شناسایی کنید.
با این که به نظر میرسد سحابی Sh2-129 با تابشهای سرخ فام گسیلیده از #هیدروژن به طور کامل سحابی ماهی مرکب را در بر گرفته، ولی فاصلهی دقیق این جانور دریایی کیهانی از زمین و سرشتش هنوز کاملا شناخته نشده. هرچند یک پژوهش تازه نشان داده که Ou4 (سحابی ماهی مرکب) با فاصلهی حدود ۲۳۰۰ سال نوری از زمین، واقعا در دل #Sh2_129 جای گرفته.
اگر نتیجهی این بررسی درست باشد، پس این ماهی مرکب در اثر برونریزی تماشایی موادی پدید آمده که خاستگاهشان یک سامانهی سهتایی از ستارگانی داغ و پرجرم به نام HR8119 است. خود سامانهی #HR8119 نزدیک مرکز سحابی دیده میشود.
با این حساب، این جانور دریایی بسیار غول پیکر میبایست چیزی در حدود ۵۰ سال نوری گستردگی داشته باشد.
#apod
—-------------------------------------------------
می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
https://1star-7skies.blogspot.com/2016/10/blog-post_16.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«سرعت رخ دادن یک ابرنواختر چقدر است؟»
—---------------------------------------------------
https://goo.gl/DlKGsP
* ستارگان بزرگ هنگامی که به پایان زندگی میرسند به شکل یک ابرنواختر منفجر میشوند. ولی این فرآیند با چه سرعتی رخ میدهد؟
خورشید ما میلیاردها سال دیگر، زمانی که شیرهی سحرانگیز جانش به پایان رسید، با مرگی آرام و اندوهبار خواهد مُرد. البته برای اندک مدتی یک #غول_سرخ باشکوه خواهد شد ولی پس از آن به کوتولهای سفید تبدیل شده و مانند انسان کهنسالی که دوران بازنشستگیاش فرارسیده، آرام خواهد گرفت. از آن پس خورشید به آرامی سرد و سردتر خواهد شد تا به کلی خاموش شده و همدمای فضای پیرامونش شود.
اگر خورشید ما جرمی کمتر از اکنون داشت، عمرش از این هم درازتر میشد. پس جای شگفتی نیست که بگوییم اگر جرمش بیشتر بود، گذر عمرش هم سریعتر میبود. در واقع ستارگانی که چندین برابر خورشید جرم دارند مرگی آنی خواهند داشت: یک انفجار ابرنواختری که در یک دَم رخ میدهد. معمولا سخن از فضا که میشود از رویدادهایی میگوییم که میلیاردها سال به درازا میکشند. آیا دربارهی ابرنواختر هم چنین است؟ میتوانید حدس بزنید ابرنواختر با چه سرعتی رخ میدهد؟
ابرنواخترها در عمل چند گونهی مختلف دارند، هر یک با سازوکاری متفاوت و دورهی زمانی متفاوت. ولی ما میخواهیم بر ابرنواخترهای رُمبش هستهای تمرکز کنیم.
ستارگانی که جرمشان میان ۸ تا ۵۰ برابر جرم خورشید است، سوخت #هیدروژن هستهی خود را به سرعت و تنها در چند میلیون سال به پایان میبرند. این ستارگان هم درست مانند خورشید ما، با #همجوشی هیدروژن، #هلیوم می سازند و در این فرآیند مقدار هنگفتی انرژی آزاد میکنند که در برابر فشار رو به درونی که از سوی گرانش ستاره وارد میشود پایداری کرده و جلوی رُمبش ستاره را میگیرد.
با ته کشیدن سوخت هیدروژن ستاره در هسته، نوبت به همجوشی هلیومها میرسد و پس از آن هم #کربن، سپس #نئون، و ..... این روند در #جدول_تناوبی ادامه مییابد تا به #آهن میرسد. مشکل اینجاست که آهن برای ستارگان همارز خاکستر است و نمیتواند انرژیای از راه همجوشی تولید کند، بنابراین با رسیدن به آن، دیگر چیزی نخواهد توانست جلوی فشار گرانش ستاره و رُمبش آن را بگیرد و در نتیجه ستاره در خود میرُمبد.... و بوم! #ابرنواختر رخ میدهد.
لبههای بیرونی هسته با سرعت ۷۰ هزار کیلومتر بر ثانیه، حدود ۲۳% سرعت نور، به درون فرو میریزند. مواد فروریزنده تنها در عرض یک چهارم ثانیه از روی هستهی آهنی ستاره به بیرون میجهند و موج شوکی از مواد پدید میآورند که رو به بیرون منتشر میشود. این #موج_شوک می تواند در مدت چند ساعت به سطح ستاره برسد.
این موج با گذشتن از درون ستاره، عنصرهای شگفت تازهای میسازد که ستاره در زمان زندگی عادیاش هرگز نمی توانست آنها را در هسته بسازد. و اینجاست که ما ثروتمند میشویم! همهی طلا، نقره، پلاتین، اورانیوم و هر عنصر سنگینتر از آهنی که در جدول تناوبی وجود دارد در همین جا ساخته میشود. [در وبلاگ خواندید: * چرا میگویند "ما از مواد ستارهای ساخته شدهایم"؟ (https://goo.gl/GOyrOU)]
یک ابرنواختر سپس چند ماه زمان میبرد تا به اوج درخشش خود برسد، و شاید بتواند انرژیای هم ارز انرژی کل کهکشانش آزاد کند.
ابرنواختر ۱۹۸۷-آ، نخستین ابرنواخترِ سال ۱۹۸۷، ۸۵ روز زمان برد تا به اوج درخشش خود برسد و تا دو سال بعد هم به آرامی نورش خاموش شد. با گذشت چند دهه، هنوز هم تلسکوپهای پرقدرتی مانند تلسکوپ فضایی هابل میتوانند موج شوک آن را که دارد در فضا گسترش مییابد ببینند.
ابرنواخترهای "#رمبش_هستهای" تنها یک گونه از ستارگان انفجاری هستند. گونه ی دیگری از آن ها به نام #ابرنواختر_1a یا (#Ia) زمانی رخ میدهد که یک #کوتوله_سفید در یک #سامانه_دو_ستارهای مواد پیکره ی همدمش را مانند یک انگل غولآسا میمکد. این انگل کارش را آنقدر ادامه میدهد تا جرمش به ۱.۴ برابر جرم خورشید برسد، و اینجاست که منفجر میشود. این ابرنواخترها تنها در چند روز به اوج درخشش میرسند و بسیار سریعتر از ابرنواخترهای رمبش هستهای هم کمنور میشوند.
* خوب پس چه مدت طول میکشد تا یک ابرنواختر منفجر شود؟
پاسخ اینست: میلیونها سال زمان میبرد تا ستاره به پایان زندگیاش برسد، کمتر از یک چهارم ثانیه تا هستهاش برُمبد، چند ساعت تا موج شوک به سطحش برسد، چند ماه تا به اوج درخشش برسد، و تنها چند سال تا کم کم ناپدید شود.
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2015/08/blog-post_50.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
—---------------------------------------------------
https://goo.gl/DlKGsP
* ستارگان بزرگ هنگامی که به پایان زندگی میرسند به شکل یک ابرنواختر منفجر میشوند. ولی این فرآیند با چه سرعتی رخ میدهد؟
خورشید ما میلیاردها سال دیگر، زمانی که شیرهی سحرانگیز جانش به پایان رسید، با مرگی آرام و اندوهبار خواهد مُرد. البته برای اندک مدتی یک #غول_سرخ باشکوه خواهد شد ولی پس از آن به کوتولهای سفید تبدیل شده و مانند انسان کهنسالی که دوران بازنشستگیاش فرارسیده، آرام خواهد گرفت. از آن پس خورشید به آرامی سرد و سردتر خواهد شد تا به کلی خاموش شده و همدمای فضای پیرامونش شود.
اگر خورشید ما جرمی کمتر از اکنون داشت، عمرش از این هم درازتر میشد. پس جای شگفتی نیست که بگوییم اگر جرمش بیشتر بود، گذر عمرش هم سریعتر میبود. در واقع ستارگانی که چندین برابر خورشید جرم دارند مرگی آنی خواهند داشت: یک انفجار ابرنواختری که در یک دَم رخ میدهد. معمولا سخن از فضا که میشود از رویدادهایی میگوییم که میلیاردها سال به درازا میکشند. آیا دربارهی ابرنواختر هم چنین است؟ میتوانید حدس بزنید ابرنواختر با چه سرعتی رخ میدهد؟
ابرنواخترها در عمل چند گونهی مختلف دارند، هر یک با سازوکاری متفاوت و دورهی زمانی متفاوت. ولی ما میخواهیم بر ابرنواخترهای رُمبش هستهای تمرکز کنیم.
ستارگانی که جرمشان میان ۸ تا ۵۰ برابر جرم خورشید است، سوخت #هیدروژن هستهی خود را به سرعت و تنها در چند میلیون سال به پایان میبرند. این ستارگان هم درست مانند خورشید ما، با #همجوشی هیدروژن، #هلیوم می سازند و در این فرآیند مقدار هنگفتی انرژی آزاد میکنند که در برابر فشار رو به درونی که از سوی گرانش ستاره وارد میشود پایداری کرده و جلوی رُمبش ستاره را میگیرد.
با ته کشیدن سوخت هیدروژن ستاره در هسته، نوبت به همجوشی هلیومها میرسد و پس از آن هم #کربن، سپس #نئون، و ..... این روند در #جدول_تناوبی ادامه مییابد تا به #آهن میرسد. مشکل اینجاست که آهن برای ستارگان همارز خاکستر است و نمیتواند انرژیای از راه همجوشی تولید کند، بنابراین با رسیدن به آن، دیگر چیزی نخواهد توانست جلوی فشار گرانش ستاره و رُمبش آن را بگیرد و در نتیجه ستاره در خود میرُمبد.... و بوم! #ابرنواختر رخ میدهد.
لبههای بیرونی هسته با سرعت ۷۰ هزار کیلومتر بر ثانیه، حدود ۲۳% سرعت نور، به درون فرو میریزند. مواد فروریزنده تنها در عرض یک چهارم ثانیه از روی هستهی آهنی ستاره به بیرون میجهند و موج شوکی از مواد پدید میآورند که رو به بیرون منتشر میشود. این #موج_شوک می تواند در مدت چند ساعت به سطح ستاره برسد.
این موج با گذشتن از درون ستاره، عنصرهای شگفت تازهای میسازد که ستاره در زمان زندگی عادیاش هرگز نمی توانست آنها را در هسته بسازد. و اینجاست که ما ثروتمند میشویم! همهی طلا، نقره، پلاتین، اورانیوم و هر عنصر سنگینتر از آهنی که در جدول تناوبی وجود دارد در همین جا ساخته میشود. [در وبلاگ خواندید: * چرا میگویند "ما از مواد ستارهای ساخته شدهایم"؟ (https://goo.gl/GOyrOU)]
یک ابرنواختر سپس چند ماه زمان میبرد تا به اوج درخشش خود برسد، و شاید بتواند انرژیای هم ارز انرژی کل کهکشانش آزاد کند.
ابرنواختر ۱۹۸۷-آ، نخستین ابرنواخترِ سال ۱۹۸۷، ۸۵ روز زمان برد تا به اوج درخشش خود برسد و تا دو سال بعد هم به آرامی نورش خاموش شد. با گذشت چند دهه، هنوز هم تلسکوپهای پرقدرتی مانند تلسکوپ فضایی هابل میتوانند موج شوک آن را که دارد در فضا گسترش مییابد ببینند.
ابرنواخترهای "#رمبش_هستهای" تنها یک گونه از ستارگان انفجاری هستند. گونه ی دیگری از آن ها به نام #ابرنواختر_1a یا (#Ia) زمانی رخ میدهد که یک #کوتوله_سفید در یک #سامانه_دو_ستارهای مواد پیکره ی همدمش را مانند یک انگل غولآسا میمکد. این انگل کارش را آنقدر ادامه میدهد تا جرمش به ۱.۴ برابر جرم خورشید برسد، و اینجاست که منفجر میشود. این ابرنواخترها تنها در چند روز به اوج درخشش میرسند و بسیار سریعتر از ابرنواخترهای رمبش هستهای هم کمنور میشوند.
* خوب پس چه مدت طول میکشد تا یک ابرنواختر منفجر شود؟
پاسخ اینست: میلیونها سال زمان میبرد تا ستاره به پایان زندگیاش برسد، کمتر از یک چهارم ثانیه تا هستهاش برُمبد، چند ساعت تا موج شوک به سطحش برسد، چند ماه تا به اوج درخشش برسد، و تنها چند سال تا کم کم ناپدید شود.
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2015/08/blog-post_50.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«رتیل آبی و سرخ آسمان»
—------------------------------
https://goo.gl/IWKmkk
این بزرگترین و پیچیدهترین منطقهی ستارهزایی در سرتاسر گروه محلی کهکشانهاست.
این جرم آسمانی که به دلیل نمای عنکبوت-مانندش، به نام "سحابی رتیل" شناخته میشود، در ابر بزرگ ماژلان که یکی از کهکشانهای ماهوارهایِ کهکشان راه شیری است جای دارد.
بزرگی این رتیل ۱۰۰۰ سال نوری است. اگر این سحابی به اندازهی سحابی شکارچی (نزدیک ترین پرورشگاه ستارهای به زمین که ۱۵۰۰ سال نوری دورتر از زمین، در کهکشان خودمان جای دارد) از ما فاصله داشت، پهنهای بیش از ۳۰ درجه (۶۰ برابر قرص کامل ماه) را در آسمان سیارهی زمین میپوشاند.
در تصویر امروز، جزئیات فریبندهی سحابی رتیل را در رنگهای نور گسیلیده از هیدروژن و اکسیژن میبینیم.
پاهای بلند و تارتَنَندهی سحابی رتیل، خوشهی انجیسی ۲۰۷۰ را در میان گرفتهاند. این ابرخوشهی ستارهای که شماری از درخشانترین و پرجرمترین ستارگان شناخته شده را در خود دارد، در مرکز تصویر و به رنگ آبی دیده میشود.
از آنجایی که ستارگان سنگین و پرجرم زندگی کوتاهی دارند و در جوانی میمیرند، چندان جای شگفتی نیست که این رتیل کیهانی یکی از نزدیکترین ابرنواخترهای روزگار نوین (ابرنواختر ۱۹۸۷آ) را هم در کنار خود دارد.
#ستارهزایی #گروه_محلی #سحابی_رتیل #ابر_بزرگ_ماژلان #ابرنواختر_۱۹۸۷آ #هیدروژن #اکسیژن #apod
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2016/11/blog-post_22.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
—------------------------------
https://goo.gl/IWKmkk
این بزرگترین و پیچیدهترین منطقهی ستارهزایی در سرتاسر گروه محلی کهکشانهاست.
این جرم آسمانی که به دلیل نمای عنکبوت-مانندش، به نام "سحابی رتیل" شناخته میشود، در ابر بزرگ ماژلان که یکی از کهکشانهای ماهوارهایِ کهکشان راه شیری است جای دارد.
بزرگی این رتیل ۱۰۰۰ سال نوری است. اگر این سحابی به اندازهی سحابی شکارچی (نزدیک ترین پرورشگاه ستارهای به زمین که ۱۵۰۰ سال نوری دورتر از زمین، در کهکشان خودمان جای دارد) از ما فاصله داشت، پهنهای بیش از ۳۰ درجه (۶۰ برابر قرص کامل ماه) را در آسمان سیارهی زمین میپوشاند.
در تصویر امروز، جزئیات فریبندهی سحابی رتیل را در رنگهای نور گسیلیده از هیدروژن و اکسیژن میبینیم.
پاهای بلند و تارتَنَندهی سحابی رتیل، خوشهی انجیسی ۲۰۷۰ را در میان گرفتهاند. این ابرخوشهی ستارهای که شماری از درخشانترین و پرجرمترین ستارگان شناخته شده را در خود دارد، در مرکز تصویر و به رنگ آبی دیده میشود.
از آنجایی که ستارگان سنگین و پرجرم زندگی کوتاهی دارند و در جوانی میمیرند، چندان جای شگفتی نیست که این رتیل کیهانی یکی از نزدیکترین ابرنواخترهای روزگار نوین (ابرنواختر ۱۹۸۷آ) را هم در کنار خود دارد.
#ستارهزایی #گروه_محلی #سحابی_رتیل #ابر_بزرگ_ماژلان #ابرنواختر_۱۹۸۷آ #هیدروژن #اکسیژن #apod
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2016/11/blog-post_22.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«جنین یک کهکشان بزرگ غرق در گاز سرد در آغاز کیهان»
—-------------------------------------------------------------
https://goo.gl/k1oPPJ
* اخترشناسان با بررسی خوشهای از پیش-کهکشانهای ستارهزا که نورشان بیش از ۱۰ میلیارد سال در راه بوده تا به زمین برسد پی بردهاند که یک کهکشان غولپیکر دارد در مرکز این خوشه از سوپ بیاندازه چگالی از گاز مولکولی ساخته میشود.
رهبر این گروه پژوهشی بینالمللی، بیورن امونتز از مرکز اخترزیستشناسی اسپانیا میگوید: «این با چیزی که ما در جهان نزدیک میبینیم تفاوت دارد؛ کهکشانها در خوشههای نزدیکتر به ما از راه بلعیدن کهکشانهای دیگر رشد میکنند. [ولی] در خوشهای که ما دیدهایم، یک کهکشان غولپیکر دارد با خوردن سوپی از گاز سرد که خودش در آن شناور است بزرگ میشود.»
این دانشمندان جرمی به نام #کهکشان_تار_عنکبوت (MRC_1138-262) را بررسی کردند، که در حقیقت هنوز یک کهکشان یگانه نشده، بلکه پیش-کهکشانهایی است که دارند با هم در فاصلهی ۱۰ میلیارد سال نوری از زمین گرد هم میآیند. در آن فاصله، ما این جرم را در زمانی میبینیم که تنها ۳ میلیارد سال از عمر کیهان گذشته بوده. اخترشناسان به کمک آرایهی تلسکوپی فشردهی استرالیا (ATCA) و آرایهی بسیار بزرگ کارل جانسکی (VLA) متعلق به بنیاد ملی علوم توانستند گاز مونوکسید کربن (CO) را [در این جرم] شناسایی کنند.
@onestar_in_sevenskies
وجود گاز CO نشانگر وجود مقدار بزرگتری #هیدروژن مولکولی است که دیدنش بسیار سختتر است. اخترشناسان جرم این گاز مولکولی را بیش از ۱۰۰ میلیارد برابر خورشید برآورد کردهاند. به گفتهی پژوهشگران، این همه گاز نه تنها مقدارش مایهی شگفتی است، بلکه به گونهی نامنتظرهای هم سرد است، با دمای حدود ۲۰۰ درجه ی سلسیوس زیر صفر. چنین #گاز_مولکولی سردی مادهی خام برای ساخته شدن ستارگان تازه است.
#مونوکسید_کربن درون این گاز نشان میدهد که انفجارهای ابرنواختریِ ستارگان نسلهای گذشته این گاز را پُرمایه (غنی) کرده بودهاند. کربن و اکسیژنِ CO در هستههای ستارگان منفجر شده ساخته شده بودند.
مشاهدات ATCA گستردگی کل این گاز را آشکار کرد، و مشاهدات VLA که با دقت بسیار بیشتری کانونی شده بود، شگفتی دیگری را رو کرد: بیشتر گاز سردِ یافته شده، نه درون پیش کهکشانها، بلکه در میان آنها جای داشت.
پریشانت جاگاناتان از رصدخانهی ملی اخترشناسی رادیویی (NARO) در سوکوروی نیومکزیکو میگوید: «این یک سامانهی غولپیکر است، و این گاز مولکولی در فضایی سه برابر ابعاد کهکشان راه شیری گسترده شده.»
مشاهدات گذشته که در طول موجهای فرابنفش از تار عنکبوت انجام شده بود نشان داده که ستارهزاییهای سریع در بیشتر منطقهای که با این گاز پر شده در جریان است.
جاگاناتان میگوید: «به نظر میرسد کل این سامانه سرانجام میرُمبد و به یک تک کهکشان غول پیکر تبدیل میشود.»
کری کاریلی از NARO میگوید: «ما در اینجا نمایی فریبنده از چیزی را میبینیم که باور داریم یک گام آغازین در رشد کهکشانهای بزرگ در خوشههاست، گامی بسیار متفاوت با رشد کهکشانها در کیهان کنونی (نزدیکتر).»
این پژوهشگران گزارش یافتههای خود را در شمارهی ۲ دسامبر نشریهی ساینس منتشر کردند.
****************************************
توضیح تصویر:
* برداشت هنری (نقاشی) از کهکشان تار عنکبوت. در این تصویر، پیشکهکشانها به رنگهای سفید و صورتی نشان داده شدهاند، و رنگ آبی هم جای گاز مونوکسیدکربنی را نشان میدهد که پیشکهکشانها را در میان گرفته.
در گذشته دربارهی این کهکشان خوانده بودید: * قطرههای آب روی تار عنکبوت کیهانی [https://goo.gl/bSNjie]
#پیشکهکشان #ستارهزایی #MRC_1138_262
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2016/12/Spiderweb-Galaxy.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
—-------------------------------------------------------------
https://goo.gl/k1oPPJ
* اخترشناسان با بررسی خوشهای از پیش-کهکشانهای ستارهزا که نورشان بیش از ۱۰ میلیارد سال در راه بوده تا به زمین برسد پی بردهاند که یک کهکشان غولپیکر دارد در مرکز این خوشه از سوپ بیاندازه چگالی از گاز مولکولی ساخته میشود.
رهبر این گروه پژوهشی بینالمللی، بیورن امونتز از مرکز اخترزیستشناسی اسپانیا میگوید: «این با چیزی که ما در جهان نزدیک میبینیم تفاوت دارد؛ کهکشانها در خوشههای نزدیکتر به ما از راه بلعیدن کهکشانهای دیگر رشد میکنند. [ولی] در خوشهای که ما دیدهایم، یک کهکشان غولپیکر دارد با خوردن سوپی از گاز سرد که خودش در آن شناور است بزرگ میشود.»
این دانشمندان جرمی به نام #کهکشان_تار_عنکبوت (MRC_1138-262) را بررسی کردند، که در حقیقت هنوز یک کهکشان یگانه نشده، بلکه پیش-کهکشانهایی است که دارند با هم در فاصلهی ۱۰ میلیارد سال نوری از زمین گرد هم میآیند. در آن فاصله، ما این جرم را در زمانی میبینیم که تنها ۳ میلیارد سال از عمر کیهان گذشته بوده. اخترشناسان به کمک آرایهی تلسکوپی فشردهی استرالیا (ATCA) و آرایهی بسیار بزرگ کارل جانسکی (VLA) متعلق به بنیاد ملی علوم توانستند گاز مونوکسید کربن (CO) را [در این جرم] شناسایی کنند.
@onestar_in_sevenskies
وجود گاز CO نشانگر وجود مقدار بزرگتری #هیدروژن مولکولی است که دیدنش بسیار سختتر است. اخترشناسان جرم این گاز مولکولی را بیش از ۱۰۰ میلیارد برابر خورشید برآورد کردهاند. به گفتهی پژوهشگران، این همه گاز نه تنها مقدارش مایهی شگفتی است، بلکه به گونهی نامنتظرهای هم سرد است، با دمای حدود ۲۰۰ درجه ی سلسیوس زیر صفر. چنین #گاز_مولکولی سردی مادهی خام برای ساخته شدن ستارگان تازه است.
#مونوکسید_کربن درون این گاز نشان میدهد که انفجارهای ابرنواختریِ ستارگان نسلهای گذشته این گاز را پُرمایه (غنی) کرده بودهاند. کربن و اکسیژنِ CO در هستههای ستارگان منفجر شده ساخته شده بودند.
مشاهدات ATCA گستردگی کل این گاز را آشکار کرد، و مشاهدات VLA که با دقت بسیار بیشتری کانونی شده بود، شگفتی دیگری را رو کرد: بیشتر گاز سردِ یافته شده، نه درون پیش کهکشانها، بلکه در میان آنها جای داشت.
پریشانت جاگاناتان از رصدخانهی ملی اخترشناسی رادیویی (NARO) در سوکوروی نیومکزیکو میگوید: «این یک سامانهی غولپیکر است، و این گاز مولکولی در فضایی سه برابر ابعاد کهکشان راه شیری گسترده شده.»
مشاهدات گذشته که در طول موجهای فرابنفش از تار عنکبوت انجام شده بود نشان داده که ستارهزاییهای سریع در بیشتر منطقهای که با این گاز پر شده در جریان است.
جاگاناتان میگوید: «به نظر میرسد کل این سامانه سرانجام میرُمبد و به یک تک کهکشان غول پیکر تبدیل میشود.»
کری کاریلی از NARO میگوید: «ما در اینجا نمایی فریبنده از چیزی را میبینیم که باور داریم یک گام آغازین در رشد کهکشانهای بزرگ در خوشههاست، گامی بسیار متفاوت با رشد کهکشانها در کیهان کنونی (نزدیکتر).»
این پژوهشگران گزارش یافتههای خود را در شمارهی ۲ دسامبر نشریهی ساینس منتشر کردند.
****************************************
توضیح تصویر:
* برداشت هنری (نقاشی) از کهکشان تار عنکبوت. در این تصویر، پیشکهکشانها به رنگهای سفید و صورتی نشان داده شدهاند، و رنگ آبی هم جای گاز مونوکسیدکربنی را نشان میدهد که پیشکهکشانها را در میان گرفته.
در گذشته دربارهی این کهکشان خوانده بودید: * قطرههای آب روی تار عنکبوت کیهانی [https://goo.gl/bSNjie]
#پیشکهکشان #ستارهزایی #MRC_1138_262
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2016/12/Spiderweb-Galaxy.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«میگوی دریای کیهانی»
—------------------------------------
https://goo.gl/1TOK6P
جنوب ستارهی #کژدمدل (آنتارس، قلب عقرب)، در دُم صورت فلکی پر از سحابیِ #کژدم (عقرب)، یک سحابی گسیلشی به نام آیسی ۴۶۲۸ جای دارد.
ستارگان داغ و پرجرم نزدیک به این سحابی که تنها چند میلیون سال از عمرشان میگذرد، پرتوهای #فرابنفش نادیدنیِ خود را بر آن میتابانند و الکترونهایش را از اتمها جدا میسازند. این الکترونها سرانجام دوباره برگشته و به اتمهایشان میپیوندند و همین باعث برافروختگی و تابش سحابی در طول موج نور دیدنی (مریی) میشوند، تابشی که به طور عمده به رنگ سرخ است و از اتمهای #هیدروژن گسیلیده میشود.
سحابی آیسی ۴۶۲۸ حدود ۶۰۰۰ سال نوری از زمین فاصله دارد. در این فاصله، پهنای چشمانداز درون این چارچوب حدود ۲۵۰ سال نوری است و در آسمان، گسترهای نزدیک به چهار برابر قرص کامل ماه را میپوشاند.
این سحابی با عنوان "گام ۵۶" نیز ردهبندی شده که برگرفته از نام اخترشناس استرالیایی، کالین استنلی گام است، ولی اخترشناسان دوستدار خوراکهای دریایی شاید این ابر کیهانی را به نام #سحابی_میگو نیز بشناسند.
این تصویر رنگی وسوسهانگیز به تازگی از همگذاری دادههای به دست آمده از دوربین ۲۶۸ مگاپیکسلی گستردهمیدانِ اومگاکم (OmegaCAM) در رصدخانهی جنوبی اروپا و عکسهای آماتوری که زیر آسمانهای تاریک جزیرهی تنریف در جزایر قناری گرفته شده بودند به دست آمده.
#IC_4628 #سحابی_گسیلشی #Gum_56 #apod
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2016/12/IC4628.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
—------------------------------------
https://goo.gl/1TOK6P
جنوب ستارهی #کژدمدل (آنتارس، قلب عقرب)، در دُم صورت فلکی پر از سحابیِ #کژدم (عقرب)، یک سحابی گسیلشی به نام آیسی ۴۶۲۸ جای دارد.
ستارگان داغ و پرجرم نزدیک به این سحابی که تنها چند میلیون سال از عمرشان میگذرد، پرتوهای #فرابنفش نادیدنیِ خود را بر آن میتابانند و الکترونهایش را از اتمها جدا میسازند. این الکترونها سرانجام دوباره برگشته و به اتمهایشان میپیوندند و همین باعث برافروختگی و تابش سحابی در طول موج نور دیدنی (مریی) میشوند، تابشی که به طور عمده به رنگ سرخ است و از اتمهای #هیدروژن گسیلیده میشود.
سحابی آیسی ۴۶۲۸ حدود ۶۰۰۰ سال نوری از زمین فاصله دارد. در این فاصله، پهنای چشمانداز درون این چارچوب حدود ۲۵۰ سال نوری است و در آسمان، گسترهای نزدیک به چهار برابر قرص کامل ماه را میپوشاند.
این سحابی با عنوان "گام ۵۶" نیز ردهبندی شده که برگرفته از نام اخترشناس استرالیایی، کالین استنلی گام است، ولی اخترشناسان دوستدار خوراکهای دریایی شاید این ابر کیهانی را به نام #سحابی_میگو نیز بشناسند.
این تصویر رنگی وسوسهانگیز به تازگی از همگذاری دادههای به دست آمده از دوربین ۲۶۸ مگاپیکسلی گستردهمیدانِ اومگاکم (OmegaCAM) در رصدخانهی جنوبی اروپا و عکسهای آماتوری که زیر آسمانهای تاریک جزیرهی تنریف در جزایر قناری گرفته شده بودند به دست آمده.
#IC_4628 #سحابی_گسیلشی #Gum_56 #apod
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2016/12/IC4628.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«مردابی به پهنای ۵۰ سال نوری»
—------------------------------------
https://goo.gl/5cBbdb
در این مرداب کیهانی نبردی میان ستارگان و تودههای گاز و غبار در جریانست که بهرهی اصلی را عکاسان نجومی از آن میبرند.
سحابی خوشعکس مرداب که به نام ام۸ نیز شناخته میشود، در صورت فلکی کمان (قوس) جای دارد و حتی بدون ابزار هم میتوان آن را تماشا کرد.
فرآیندهای پرانرژی ستارهزایی در این سحابی نه تنها به برافروختگی رنگین آن انجامیده، بلکه درونش را هم پرآشوب و متلاطم ساخته است.
رنگ سرخ این مرداب دستاورد تابش نور پرانرژی ستارگان بر گازهای هیدروژن میانستارهای است. رشتههای تیرهای که آن را آراستهاند نیز رگههای غباری هستند که در جو ستارگان غول سرد و در پسماندههای انفجارهای ابرنواختری پدید آمدهاند.
نوی که امروز از ام۸ میبینیم حدود ۵۰۰۰ سال پیش آن را ترک کرده بوده. حدود ۵۰ سال نیز زمان میبرد تا نور بتواند پهنای این بخش از سحابی که در این عکس میبینیم را بپیماید.
این تصویر از همگذاری دادههای به دست آمده از دوربین میدان-گستردهی اُمگاکم در تلسکوپ پیمایشی ویالتی (VST) رصدخانهی جنوبی اروپا (ESO) درست شده است.
#سحابی_مرداب #M8 #apod #کمان #هیدروژن #VST #VLT
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2016/12/M8.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
—------------------------------------
https://goo.gl/5cBbdb
در این مرداب کیهانی نبردی میان ستارگان و تودههای گاز و غبار در جریانست که بهرهی اصلی را عکاسان نجومی از آن میبرند.
سحابی خوشعکس مرداب که به نام ام۸ نیز شناخته میشود، در صورت فلکی کمان (قوس) جای دارد و حتی بدون ابزار هم میتوان آن را تماشا کرد.
فرآیندهای پرانرژی ستارهزایی در این سحابی نه تنها به برافروختگی رنگین آن انجامیده، بلکه درونش را هم پرآشوب و متلاطم ساخته است.
رنگ سرخ این مرداب دستاورد تابش نور پرانرژی ستارگان بر گازهای هیدروژن میانستارهای است. رشتههای تیرهای که آن را آراستهاند نیز رگههای غباری هستند که در جو ستارگان غول سرد و در پسماندههای انفجارهای ابرنواختری پدید آمدهاند.
نوی که امروز از ام۸ میبینیم حدود ۵۰۰۰ سال پیش آن را ترک کرده بوده. حدود ۵۰ سال نیز زمان میبرد تا نور بتواند پهنای این بخش از سحابی که در این عکس میبینیم را بپیماید.
این تصویر از همگذاری دادههای به دست آمده از دوربین میدان-گستردهی اُمگاکم در تلسکوپ پیمایشی ویالتی (VST) رصدخانهی جنوبی اروپا (ESO) درست شده است.
#سحابی_مرداب #M8 #apod #کمان #هیدروژن #VST #VLT
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2016/12/M8.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«سیاره کوتوله سرس: آب، همه جا آب!»
—---------------------------------------—
* یافتههای تازهی فضاپیمای مدارگرد داون ناسا (#Dawn) نشان میدهد که سرس، بزرگترین جرم کمربند سیارکها، لایهای سرتاسری از آب یخزده درست زیر سطح تیره و خاکیاش دارد.
حتی پیش از رسیدن #فضاپیمای_داون به سیارهی کوتولهی #سرس-۱ در ماه مارس ۲۰۱۵، دانشمندان سیارهای میدانستند که این سیارهی کوتوله یک جرم بزرگ بسیار خشک مانند چیزی که از سیارکها به ذهن میآید نیست. نخست این که چگالی ۲.۱ گرم بر سانتیمتر مکعبی آن بسیار کمتر از چگالی یک گوی جامد از جنس سنگ سیلیکاتی است. بررسی طیف فروسرخ آن که بسیار پیش از این -در سال ۱۹۷۸- انجام شده بود نیز وجود کانیهای رسی آبگرفته را بر سطحش نشان داده بود، و پیمایشهای رصدخانهی فضایی هرشل اِسا در چند سال پیش هم تولید ابرهای بخار آب در آن را ثابت کرده بود.
ولی شگفت این که داون نشان داد جدا از چند لکهی روشن درون دهانهها در اینجا و آنجای سرس، در واقع یخ بیرونزدهی چندانی روی سطح آن وجود ندارد. هر یخی که این #سیاره_کوتوله داشته باشد میبایست در ژرفای زیر سطحش نهفته باشد.
اکنون روشن شده که این "ژرفای زیر سطح" شاید بیش از ۱ تا ۲ متر نباشد، و در ضمن، یخ آب تنها در چند نقطه نیست و بلکه باید در همهجای سرس باشد. چنانچه در گزارش این هفتهی نشریهی ساینس آمده، خرده سنگهای شکستهی روی سطح سرس دارای انباشت هیدروژن بسیاری هستند- و اگر از نظر #کیهانشیمی بخواهیم بگوییم، یخ آب تنها ترکیب ممکن برای توجیه این همه هیدروژن است. در واقع چنان چه توماس پرتیمن از بنیاد علوم سیارهای و همکارانش میگویند، تا ۱۰ درصد جرم سنگهای نزدیک سطح سرس را آب تشکیل داده، و لایهی یخش هم به احتمال بسیار تا ژرفای بسیاری ادامه دارد.
@onestar_in_sevenskies
"آشکارساز پرتو گاما و نوترون" داون (گرند، #GRAND) همچنان که فضاپیما به گرد سرس میچرخید، کم کم نقشههایی از نوترونها و پرتوهای گامایی که از آن بیرون میزد پدید آورد. پرتیمن توضیح میدهد: «پرتوهای گاما اثر انگشت چیزی که در سطحست را به ما میدهند.»، زیرا آنها محصول پایانی برهمکنشهای پیچیدهی نوترونها هستند که در اثر تابش #پرتوهای_کیهانی بر سطح رخ میدهد. نکتهی مهم اینست که آشکارساز گرند تنها نوترونها و پرتوهای گامایی که از جاهایی بسیار نزدیک به سطح -ژرفای حدود ۱ متر- میآید را آشکار میکند.
نقشههای به دست آمده نشان میدهند که هیدروژنِ نزدیک-سطحی تقریبا ۱۰۰ برابر فراوانتر از چیزیست که در سیارک #وستا -میزبان پیشین داون- که به طور عمده با سنگهای بازالتی پوشیده شده دیده بودیم. در سرس، نشانههای #هیدروژن بسیار یکدست است و به گونهی چشمگیری رو به قطبها افزایش مییابد. گروه دانشمندان این شیبِ افزایش را نشانهی تغییر از کانیهای واکنش داده (و آمیخته) با آب مایع در نزدیکی استوا، به یخ آبِ نزدیک-سطحی که از عرض جغرافیایی حدود ۴۰ درجه رو به قطب آغاز میشود میدانند. به گفتهی پرتیمن، از این عرض به بالا احتمال دارد یخ #آب شکافهای میان ذرات ریز خاک را پر کرده باشد.
این آب از دنبالهدارهایی که با سرس برخورد میکردند نیامده بلکه میبایست در زمان پیدایش سرس در آن وجود میداشته. در آغاز تاریخ سامانهی خورشیدی، این جرم به احتمال بسیار به دلیل انرژی جنبشی ناشی از بمبارانهای تقریبا پیوسته و واپاشی عنصرهای پرتوزا در مواد سنگیاش اگر نگوییم داغ، دستکم گرم بوده، از همین رو درون آن یک هستهی سنگی پدید آمد که با یک لایهی بیرونی با چگالی کمتر در بر گرفته شده بود.
روشن نیست که این جدایی تا کجا پیش رفته بوده، ولی این که سرس زمانی یک اقیانوس سرتاسری (یا دستکم یک لایهی بیرونی از گل و لای شور) داشته چندان دور از ذهن نیست. با گذشت زمان، نور آفتاب مناطق استوایی را به اندازهی کافی گرم میکرد که آبهای نزدیک-سطحی را بیرون رانده و در قطبها انباشته کند.
با این وجود ... (ادامه در پست بعد👇🏼)
—---------------------------------------—
* یافتههای تازهی فضاپیمای مدارگرد داون ناسا (#Dawn) نشان میدهد که سرس، بزرگترین جرم کمربند سیارکها، لایهای سرتاسری از آب یخزده درست زیر سطح تیره و خاکیاش دارد.
حتی پیش از رسیدن #فضاپیمای_داون به سیارهی کوتولهی #سرس-۱ در ماه مارس ۲۰۱۵، دانشمندان سیارهای میدانستند که این سیارهی کوتوله یک جرم بزرگ بسیار خشک مانند چیزی که از سیارکها به ذهن میآید نیست. نخست این که چگالی ۲.۱ گرم بر سانتیمتر مکعبی آن بسیار کمتر از چگالی یک گوی جامد از جنس سنگ سیلیکاتی است. بررسی طیف فروسرخ آن که بسیار پیش از این -در سال ۱۹۷۸- انجام شده بود نیز وجود کانیهای رسی آبگرفته را بر سطحش نشان داده بود، و پیمایشهای رصدخانهی فضایی هرشل اِسا در چند سال پیش هم تولید ابرهای بخار آب در آن را ثابت کرده بود.
ولی شگفت این که داون نشان داد جدا از چند لکهی روشن درون دهانهها در اینجا و آنجای سرس، در واقع یخ بیرونزدهی چندانی روی سطح آن وجود ندارد. هر یخی که این #سیاره_کوتوله داشته باشد میبایست در ژرفای زیر سطحش نهفته باشد.
اکنون روشن شده که این "ژرفای زیر سطح" شاید بیش از ۱ تا ۲ متر نباشد، و در ضمن، یخ آب تنها در چند نقطه نیست و بلکه باید در همهجای سرس باشد. چنانچه در گزارش این هفتهی نشریهی ساینس آمده، خرده سنگهای شکستهی روی سطح سرس دارای انباشت هیدروژن بسیاری هستند- و اگر از نظر #کیهانشیمی بخواهیم بگوییم، یخ آب تنها ترکیب ممکن برای توجیه این همه هیدروژن است. در واقع چنان چه توماس پرتیمن از بنیاد علوم سیارهای و همکارانش میگویند، تا ۱۰ درصد جرم سنگهای نزدیک سطح سرس را آب تشکیل داده، و لایهی یخش هم به احتمال بسیار تا ژرفای بسیاری ادامه دارد.
@onestar_in_sevenskies
"آشکارساز پرتو گاما و نوترون" داون (گرند، #GRAND) همچنان که فضاپیما به گرد سرس میچرخید، کم کم نقشههایی از نوترونها و پرتوهای گامایی که از آن بیرون میزد پدید آورد. پرتیمن توضیح میدهد: «پرتوهای گاما اثر انگشت چیزی که در سطحست را به ما میدهند.»، زیرا آنها محصول پایانی برهمکنشهای پیچیدهی نوترونها هستند که در اثر تابش #پرتوهای_کیهانی بر سطح رخ میدهد. نکتهی مهم اینست که آشکارساز گرند تنها نوترونها و پرتوهای گامایی که از جاهایی بسیار نزدیک به سطح -ژرفای حدود ۱ متر- میآید را آشکار میکند.
نقشههای به دست آمده نشان میدهند که هیدروژنِ نزدیک-سطحی تقریبا ۱۰۰ برابر فراوانتر از چیزیست که در سیارک #وستا -میزبان پیشین داون- که به طور عمده با سنگهای بازالتی پوشیده شده دیده بودیم. در سرس، نشانههای #هیدروژن بسیار یکدست است و به گونهی چشمگیری رو به قطبها افزایش مییابد. گروه دانشمندان این شیبِ افزایش را نشانهی تغییر از کانیهای واکنش داده (و آمیخته) با آب مایع در نزدیکی استوا، به یخ آبِ نزدیک-سطحی که از عرض جغرافیایی حدود ۴۰ درجه رو به قطب آغاز میشود میدانند. به گفتهی پرتیمن، از این عرض به بالا احتمال دارد یخ #آب شکافهای میان ذرات ریز خاک را پر کرده باشد.
این آب از دنبالهدارهایی که با سرس برخورد میکردند نیامده بلکه میبایست در زمان پیدایش سرس در آن وجود میداشته. در آغاز تاریخ سامانهی خورشیدی، این جرم به احتمال بسیار به دلیل انرژی جنبشی ناشی از بمبارانهای تقریبا پیوسته و واپاشی عنصرهای پرتوزا در مواد سنگیاش اگر نگوییم داغ، دستکم گرم بوده، از همین رو درون آن یک هستهی سنگی پدید آمد که با یک لایهی بیرونی با چگالی کمتر در بر گرفته شده بود.
روشن نیست که این جدایی تا کجا پیش رفته بوده، ولی این که سرس زمانی یک اقیانوس سرتاسری (یا دستکم یک لایهی بیرونی از گل و لای شور) داشته چندان دور از ذهن نیست. با گذشت زمان، نور آفتاب مناطق استوایی را به اندازهی کافی گرم میکرد که آبهای نزدیک-سطحی را بیرون رانده و در قطبها انباشته کند.
با این وجود ... (ادامه در پست بعد👇🏼)
«پوست روباه، تکشاخ، و درخت کریسمس»
—---------------------------------------------
https://goo.gl/76BNFB
ابرهایی از گاز برافروختهی #هیدروژن این چشمانداز رنگین کیهانی در صورت فلکی کمنور ولی خیالانگیز تکشاخ را پر کردهاند.
این آشفتهبازار پرآشوب گاز و غبار در واقع یک منطقهی ستارهزایی به نام NGC ۲۲۶۴ در فاصلهی حدود ۲۷۰۰ سال نوری زمین است و در آن، سحابیهای گسیلشی (نشری) سرخفامی که از نور پرانرژی ستارگان نوزاد برافروخته شدهاند با ابرهای تیرهی غبار میانستارهای در هم آمیختهاند.
این ابرهای غبار اگر میان ما و ستارگان باشند، جلوی رسیدن نور آنها به چشم ما را میگیرند و چون از پشت روشن شدهاند، خودشان به حالت ضدنور و تمام تیره دیده میشوند، ولی اگر از چشم ما، کنار ستارگان داغ و جوان باشند، نور آنها را بازتابانده و برای ما به یک سحابی بازتابی آبیفام تبدیل میشوند.
این تصویر تلسکوپی چندتکه از بالا به پایین حدود ۳/۴ درجه از آسمان، یعنی تقریبا ۱.۵ برابر قرص ماه را میپوشاند که در فاصلهی برآورد شدهی NGC ۲۲۶۴ همارز ۴۰ سال نوریست.
در این نمایش چند شخصیت کیهانی خودنمایی میکنند از جمله سحابی پوست روباه، که خزهای در هم پیچیدهاش درست سمت چپ مرکز دیده میشود، ستارهی متغیر و درخشان اس-تکشاخ که غرق در غبارهای آبیفام پوست روباه شده، و سحابی مخروط که نوکش رو به پایین چشمانداز است.
گفتنی است که ستارگان NGC ۲۲۶۴ به نام #خوشه_ستارهای_درخت_کریسمس هم شناخته میشوند. ستارگان این خوشه با هم یک مثلث را ساختهاند که نوکش در نوک سحابی مخروط است و ستارهای اس-تکشاخ هم نزدیک مرکز پایهاش (قاعدهاش) جای دارد.
#صورت_فلکی_تکشاخ #اس_تکشاخ #سحابی_پوست_روباه #سحابی_مخروط #سحابی_گسیلشی #سحابی_بازتابی #NGC_2264 #apod #درخت_کریسمس
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2016/12/NGC2264.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
—---------------------------------------------
https://goo.gl/76BNFB
ابرهایی از گاز برافروختهی #هیدروژن این چشمانداز رنگین کیهانی در صورت فلکی کمنور ولی خیالانگیز تکشاخ را پر کردهاند.
این آشفتهبازار پرآشوب گاز و غبار در واقع یک منطقهی ستارهزایی به نام NGC ۲۲۶۴ در فاصلهی حدود ۲۷۰۰ سال نوری زمین است و در آن، سحابیهای گسیلشی (نشری) سرخفامی که از نور پرانرژی ستارگان نوزاد برافروخته شدهاند با ابرهای تیرهی غبار میانستارهای در هم آمیختهاند.
این ابرهای غبار اگر میان ما و ستارگان باشند، جلوی رسیدن نور آنها به چشم ما را میگیرند و چون از پشت روشن شدهاند، خودشان به حالت ضدنور و تمام تیره دیده میشوند، ولی اگر از چشم ما، کنار ستارگان داغ و جوان باشند، نور آنها را بازتابانده و برای ما به یک سحابی بازتابی آبیفام تبدیل میشوند.
این تصویر تلسکوپی چندتکه از بالا به پایین حدود ۳/۴ درجه از آسمان، یعنی تقریبا ۱.۵ برابر قرص ماه را میپوشاند که در فاصلهی برآورد شدهی NGC ۲۲۶۴ همارز ۴۰ سال نوریست.
در این نمایش چند شخصیت کیهانی خودنمایی میکنند از جمله سحابی پوست روباه، که خزهای در هم پیچیدهاش درست سمت چپ مرکز دیده میشود، ستارهی متغیر و درخشان اس-تکشاخ که غرق در غبارهای آبیفام پوست روباه شده، و سحابی مخروط که نوکش رو به پایین چشمانداز است.
گفتنی است که ستارگان NGC ۲۲۶۴ به نام #خوشه_ستارهای_درخت_کریسمس هم شناخته میشوند. ستارگان این خوشه با هم یک مثلث را ساختهاند که نوکش در نوک سحابی مخروط است و ستارهای اس-تکشاخ هم نزدیک مرکز پایهاش (قاعدهاش) جای دارد.
#صورت_فلکی_تکشاخ #اس_تکشاخ #سحابی_پوست_روباه #سحابی_مخروط #سحابی_گسیلشی #سحابی_بازتابی #NGC_2264 #apod #درخت_کریسمس
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2016/12/NGC2264.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«صدفهای ابر بزرگ ماژلان»
—------------------------------------------
https://goo.gl/TFbmV2
یکی از چشماندازهای دلفریب آسمان نیمکرهی جنوبی ابر بزرگ ماژلان (LMC) است که اینجا از پشت فیلتر باند-باریک به تصویر کشیده شده.
فیلترهای باند باریک تنها نوری را از خود میگذرانند که از اتمهای یونیدهی #گوگرد، #هیدروژن، و #اکسیژن گسیل شده باشد. این اتمها که از تابش پرانرژی نور ستارگان یونیده شدهاند، با بازپسگیری الکترونِ از دست رفته و رفتن به تراز انرژی پایینتر، نوری که نماد ویژگیهای خودشان است را میگسیلند.
در نتیجه این عکس که با بهره از چنین فیلتری گرفته شده و برای نمایان کردن این طیفها، به رنگهای نمایشی رنگآمیزی شده، #LMC را پر از ابرهای صدف-مانندی از گاز یونیده نشان میدهد که هر یک ستارگان جوان و بزرگی را در میان گرفتهاند.
این ابرهای برافروخته که در اثر وزش بادهای نیرومند و تابشهای فرابنفش ستارگانِ درونشان روشن شدهاند، بیش از همه طیف هیدروژن یونیده را میگسیلند و به نام مناطق #H_II (اچ ۲) نشاخته میشوند.
سحابی غولپیکر رتیل که خود از چندین ابر صدفیِ روی هم افتاده تشکیل شده، یک منطقهی بزرگ ستارهزایی است و در مرکز چشمانداز دیده میشود.
#ابر_بزرگ_ماژلان یکی از ماهوارههای کهکشان راه شیری است. پهنای این کهکشان به ۱۵۰۰۰ سال نوری میرسد و با فاصلهی ۱۸۰ هزار سال نوری از زمین، در راستای #صورت_فلکی_زرینماهی دیده میشود.
#سحابی_رتیل #apod
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2016/12/LMC.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
—------------------------------------------
https://goo.gl/TFbmV2
یکی از چشماندازهای دلفریب آسمان نیمکرهی جنوبی ابر بزرگ ماژلان (LMC) است که اینجا از پشت فیلتر باند-باریک به تصویر کشیده شده.
فیلترهای باند باریک تنها نوری را از خود میگذرانند که از اتمهای یونیدهی #گوگرد، #هیدروژن، و #اکسیژن گسیل شده باشد. این اتمها که از تابش پرانرژی نور ستارگان یونیده شدهاند، با بازپسگیری الکترونِ از دست رفته و رفتن به تراز انرژی پایینتر، نوری که نماد ویژگیهای خودشان است را میگسیلند.
در نتیجه این عکس که با بهره از چنین فیلتری گرفته شده و برای نمایان کردن این طیفها، به رنگهای نمایشی رنگآمیزی شده، #LMC را پر از ابرهای صدف-مانندی از گاز یونیده نشان میدهد که هر یک ستارگان جوان و بزرگی را در میان گرفتهاند.
این ابرهای برافروخته که در اثر وزش بادهای نیرومند و تابشهای فرابنفش ستارگانِ درونشان روشن شدهاند، بیش از همه طیف هیدروژن یونیده را میگسیلند و به نام مناطق #H_II (اچ ۲) نشاخته میشوند.
سحابی غولپیکر رتیل که خود از چندین ابر صدفیِ روی هم افتاده تشکیل شده، یک منطقهی بزرگ ستارهزایی است و در مرکز چشمانداز دیده میشود.
#ابر_بزرگ_ماژلان یکی از ماهوارههای کهکشان راه شیری است. پهنای این کهکشان به ۱۵۰۰۰ سال نوری میرسد و با فاصلهی ۱۸۰ هزار سال نوری از زمین، در راستای #صورت_فلکی_زرینماهی دیده میشود.
#سحابی_رتیل #apod
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2016/12/LMC.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«زنی در زنجیر و گرفتار در میان ابرهای سرخفام»
—------------------------------------------------
https://goo.gl/RDXhCr
کهکشان زیبای "#زن_در_زنجیر" (آندرومدا) اغلب توسط ستارهشناسان از روی زمین به تصویر کشیده میشود.
این کهکشان که ام۳۱ نیز نام دارد، نزدیکترین کهکشان بزرگ مارپیچی به زمین است و به خوبی با چشمانداز آن با هستهی درخشان زردفام، رگههای تیرهی غبار، و بازوان مارپیچی آراسته به ستارگان آبیفامش آشناییم.
ولی در این تصویر رنگین و برجسته که چهلتکهای از دادههای تصویری ژرفِ پهن-باند و باریک-باند است، همین جزیرهی کیهانی همسایهی ما با ویژگیهایی بسیار ناآشنا دیده میشود: ابرهای سرخفام و کمنور گاز یونیده و برافروختهی #هیدروژن در میدانِ دیدِ خود این کهکشان.
البته این ابرهای برافروختهی هیدروژن ربطی به کهکشان زن در زنجیر نداشته و در پیشزمینهی تصویر، درست در کهکشان خودمان جای دارند. اینها میتوانند مربوط به ابرهای غبار میانستارهای فراگیر پَرسا (سیروس) کهکشانی باشند که صدها سال نوری بالاتر از صفحهی کهکشان راه شیری شناورند.
اگر این ابرها به راستی در فاصلهی ۲.۵ میلیون سال نوری، یعنی همان فاصلهی کهکشان زن در زنجیر جای داشتند، بسیار غولپیکر میبودند، زیرا خود این کهکشان چیزی نزدیک به ۲۰۰ هزار سال نوری پهنا دارد.
#M31 #پرسا #سیروس #apod
—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/01/M31.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
—------------------------------------------------
https://goo.gl/RDXhCr
کهکشان زیبای "#زن_در_زنجیر" (آندرومدا) اغلب توسط ستارهشناسان از روی زمین به تصویر کشیده میشود.
این کهکشان که ام۳۱ نیز نام دارد، نزدیکترین کهکشان بزرگ مارپیچی به زمین است و به خوبی با چشمانداز آن با هستهی درخشان زردفام، رگههای تیرهی غبار، و بازوان مارپیچی آراسته به ستارگان آبیفامش آشناییم.
ولی در این تصویر رنگین و برجسته که چهلتکهای از دادههای تصویری ژرفِ پهن-باند و باریک-باند است، همین جزیرهی کیهانی همسایهی ما با ویژگیهایی بسیار ناآشنا دیده میشود: ابرهای سرخفام و کمنور گاز یونیده و برافروختهی #هیدروژن در میدانِ دیدِ خود این کهکشان.
البته این ابرهای برافروختهی هیدروژن ربطی به کهکشان زن در زنجیر نداشته و در پیشزمینهی تصویر، درست در کهکشان خودمان جای دارند. اینها میتوانند مربوط به ابرهای غبار میانستارهای فراگیر پَرسا (سیروس) کهکشانی باشند که صدها سال نوری بالاتر از صفحهی کهکشان راه شیری شناورند.
اگر این ابرها به راستی در فاصلهی ۲.۵ میلیون سال نوری، یعنی همان فاصلهی کهکشان زن در زنجیر جای داشتند، بسیار غولپیکر میبودند، زیرا خود این کهکشان چیزی نزدیک به ۲۰۰ هزار سال نوری پهنا دارد.
#M31 #پرسا #سیروس #apod
—------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/01/M31.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«چشمانداز قلب سرخ ماکیان»
—------------------------
https://goo.gl/FuZsEv
در این تابلوی زیبای آسمانی که هنرمند کیهانی با قلممویی از گاز برافروختهی #هیدروژن آن را رنگآمیزی کرده، بخشی از کهکشان راه شیری نزدیک انتهای شمالی "شکاف بزرگ" و مرکز #صورت_فلکی_ماکیان را میبینیم. این چشمانداز از پیوند ۳۶ نمای تلسکوپی درست شده و حدود شش درجه از آسمان زمین سیارهی را میپوشاند.
ستارهی ابرغول پرنور گاما ماکیان (صدر یا "صدر دجاجه") در بالا، سمت راست مرکز چارچوب بر پسزمینهای از ابرهای پیچیدهی گاز و غبار و میدانهای پرستاره نور میافشاند.
سمت چپ گاما ماکیان هم پیکرههایی مانند دو بال روشن را میبینیم که با یک رگهی بلند و تیرهی غبار از هم جدا شدهاند؛ این سحابی آیسی ۱۳۱۸ است که به نام برازندهی "سحابی پروانه" نیز شناخته میشود [با این یکی سحابی زیبای پروانه تفاوت دارد: (https://goo.gl/yGQXGl)].
سحابی کوچکتر و درخشانتری که پایین، سمت راست چارچوب دیده میشود انجیسی ۶۸۸۸ یا سحابی هلال نام دارد.
بر پایهی برخی برآوردها، ستارهی گاما ماکیان حدود ۱۸۰۰ سال نوری از زمین فاصله دارد ولی فاصلهی آیسی ۱۳۱۸ و انجیسی ۶۸۸۸ از زمین چیزی میان ۲۰۰۰ تا ۵۰۰۰ سال نوری برآورد شده است.
#apod
—---------------------------------------------—
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/03/Cygnus.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
—------------------------
https://goo.gl/FuZsEv
در این تابلوی زیبای آسمانی که هنرمند کیهانی با قلممویی از گاز برافروختهی #هیدروژن آن را رنگآمیزی کرده، بخشی از کهکشان راه شیری نزدیک انتهای شمالی "شکاف بزرگ" و مرکز #صورت_فلکی_ماکیان را میبینیم. این چشمانداز از پیوند ۳۶ نمای تلسکوپی درست شده و حدود شش درجه از آسمان زمین سیارهی را میپوشاند.
ستارهی ابرغول پرنور گاما ماکیان (صدر یا "صدر دجاجه") در بالا، سمت راست مرکز چارچوب بر پسزمینهای از ابرهای پیچیدهی گاز و غبار و میدانهای پرستاره نور میافشاند.
سمت چپ گاما ماکیان هم پیکرههایی مانند دو بال روشن را میبینیم که با یک رگهی بلند و تیرهی غبار از هم جدا شدهاند؛ این سحابی آیسی ۱۳۱۸ است که به نام برازندهی "سحابی پروانه" نیز شناخته میشود [با این یکی سحابی زیبای پروانه تفاوت دارد: (https://goo.gl/yGQXGl)].
سحابی کوچکتر و درخشانتری که پایین، سمت راست چارچوب دیده میشود انجیسی ۶۸۸۸ یا سحابی هلال نام دارد.
بر پایهی برخی برآوردها، ستارهی گاما ماکیان حدود ۱۸۰۰ سال نوری از زمین فاصله دارد ولی فاصلهی آیسی ۱۳۱۸ و انجیسی ۶۸۸۸ از زمین چیزی میان ۲۰۰۰ تا ۵۰۰۰ سال نوری برآورد شده است.
#apod
—---------------------------------------------—
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/03/Cygnus.html
—-------------------------------------------------
به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«اسپاگتی سرخ»
—-------------
اگر بخواهید رشتههای کمنور و در هم پیچیدهای که از پسماند ابرنواختر سیمیس ۱۴۷ به جا مانده و در این تصویر پرجزییات دیده میشود را دنبال کنید، به سادگی راهتان را گم خواهید کرد.
این جرم آسمانی که با عنوان شارپلس۲-۲۴۰ هم فهرستبندی شده ولی بیشتر آن را به نام سحابی اسپاگتی میشناسیم، نزدیک به ۳ درجه از آسمان، یعنی گسترهای به اندازهی ۶ قرص کامل ماه را در مرز صورتهای فلکی گاو و ارابهران میپوشاند. فاصلهی این ابر پسماند ستارهای از زمین ۳۰۰۰ سال نوری برآورد شده و در این فاصله، پهنایش حدود ۱۵۰ سال نوریست.
در این تصویرِ همنهاده، تابش سرخفام اتمهای یونیدهی هیدروژن دیده میشود که به کمک فیلترهای باند باریک ثبت شدهاند و مناطق گازی برانگیخته و داغِ ضربه خورده از انفجار ابرنواختر را نشان میدهند.
عمر این پسماند ابرنواختر حدود ۴۰ هزار سال برآورد شده؛ یعنی نور انفجار سهمگین ستاره، نخستین بار ۴۰ هزار سال پیش به زمین رسیده بود.
البته این پسماندهای رو به گسترش، تنها دستاورد ماجرا نبودهاند. این فاجعهی کیهانی یک ستارهی نوترونی چرخان (یک تپاختر) نیز به جا گذاشته که در واقع همهی چیزیست که از هستهی ستارهی منفجر شده به جا مانده است.
#پسماند_ابرنواختر #هیدروژن #apod
https://goo.gl/6ETjf8
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/05/Simeis147.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram: @onestar_in_sevenskies
—-------------
اگر بخواهید رشتههای کمنور و در هم پیچیدهای که از پسماند ابرنواختر سیمیس ۱۴۷ به جا مانده و در این تصویر پرجزییات دیده میشود را دنبال کنید، به سادگی راهتان را گم خواهید کرد.
این جرم آسمانی که با عنوان شارپلس۲-۲۴۰ هم فهرستبندی شده ولی بیشتر آن را به نام سحابی اسپاگتی میشناسیم، نزدیک به ۳ درجه از آسمان، یعنی گسترهای به اندازهی ۶ قرص کامل ماه را در مرز صورتهای فلکی گاو و ارابهران میپوشاند. فاصلهی این ابر پسماند ستارهای از زمین ۳۰۰۰ سال نوری برآورد شده و در این فاصله، پهنایش حدود ۱۵۰ سال نوریست.
در این تصویرِ همنهاده، تابش سرخفام اتمهای یونیدهی هیدروژن دیده میشود که به کمک فیلترهای باند باریک ثبت شدهاند و مناطق گازی برانگیخته و داغِ ضربه خورده از انفجار ابرنواختر را نشان میدهند.
عمر این پسماند ابرنواختر حدود ۴۰ هزار سال برآورد شده؛ یعنی نور انفجار سهمگین ستاره، نخستین بار ۴۰ هزار سال پیش به زمین رسیده بود.
البته این پسماندهای رو به گسترش، تنها دستاورد ماجرا نبودهاند. این فاجعهی کیهانی یک ستارهی نوترونی چرخان (یک تپاختر) نیز به جا گذاشته که در واقع همهی چیزیست که از هستهی ستارهی منفجر شده به جا مانده است.
#پسماند_ابرنواختر #هیدروژن #apod
https://goo.gl/6ETjf8
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/05/Simeis147.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«دو پرنده سرخ آسمان»
—-------------------
سحابی عقاب و سحابی قو (نعل اسب) این چشمانداز گستردهی تلسکوپی پرستاره از #صورت_فلکیماکیان (قو) در بازوی مارپیچی "کمان" و در مرکز کهکشان راه شیری را پوشاندهاند.
عقاب یا ام۱۶ در بالای چارچوب و قو یا ام۱۷ در پایین چارچوب دیده میشوند و هر دو ابرهایی کیهانی با مناطق سرخفام و فعال ستارهزایی هستند.
هر دوی این سحابیها در بازوی مارپیچیای جای گرفتهاند که انباشته از گازهای #هیدروژن اتمی با گسیلشهای سرخفام ویژهشان، و سحابیهای غبارآلود تاریک هستند.
ام۱۷ که به جز قو، به نام سحابیهای ماکیان و اُمگا نیز شناخته میشود، حدود ۵۵۰۰ سال نوری از زمین فاصله دارد، ولی ام۱۶ نزدیک به ۱۰۰۰ سال نوری از آن دورتر است و در فاصلهی ۶۵۰۰ سال نوری زمین جای گرفته.
مرکزهای هر دو سحابی مناطق #ستارهزایی آشنایی هستند که نمای نزدیکشان را تاکنون چندین بار در عکسهای تلسکوپ فضایی هابل دیدهایم.
در این نمای پیوندی که حدود ۳ درجه از آسمان را میپوشاند، دادههای تصویری پرجزییاتِ باندباریک برای بهبود نمای بخشهای مرکزی دو سحابی به کار رفته.
بالهای گشودهی سحابی عقاب حدود ۱۲۰ سال نوری گسترده شدهاند و پهنای سحابی قو نیز به بیش از ۳۰ سال نوری میرسد.
#apod #سحابی_گسیلشی
https://goo.gl/jnMpsF
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/08/M16-M17.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram.me/onestar_in_sevenskies
—-------------------
سحابی عقاب و سحابی قو (نعل اسب) این چشمانداز گستردهی تلسکوپی پرستاره از #صورت_فلکیماکیان (قو) در بازوی مارپیچی "کمان" و در مرکز کهکشان راه شیری را پوشاندهاند.
عقاب یا ام۱۶ در بالای چارچوب و قو یا ام۱۷ در پایین چارچوب دیده میشوند و هر دو ابرهایی کیهانی با مناطق سرخفام و فعال ستارهزایی هستند.
هر دوی این سحابیها در بازوی مارپیچیای جای گرفتهاند که انباشته از گازهای #هیدروژن اتمی با گسیلشهای سرخفام ویژهشان، و سحابیهای غبارآلود تاریک هستند.
ام۱۷ که به جز قو، به نام سحابیهای ماکیان و اُمگا نیز شناخته میشود، حدود ۵۵۰۰ سال نوری از زمین فاصله دارد، ولی ام۱۶ نزدیک به ۱۰۰۰ سال نوری از آن دورتر است و در فاصلهی ۶۵۰۰ سال نوری زمین جای گرفته.
مرکزهای هر دو سحابی مناطق #ستارهزایی آشنایی هستند که نمای نزدیکشان را تاکنون چندین بار در عکسهای تلسکوپ فضایی هابل دیدهایم.
در این نمای پیوندی که حدود ۳ درجه از آسمان را میپوشاند، دادههای تصویری پرجزییاتِ باندباریک برای بهبود نمای بخشهای مرکزی دو سحابی به کار رفته.
بالهای گشودهی سحابی عقاب حدود ۱۲۰ سال نوری گسترده شدهاند و پهنای سحابی قو نیز به بیش از ۳۰ سال نوری میرسد.
#apod #سحابی_گسیلشی
https://goo.gl/jnMpsF
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/08/M16-M17.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram.me/onestar_in_sevenskies
«خورشیدگرفتگی رنگارنگ»
—------------------------
در روز ۲۱ اوت ۲۰۱۷، با کامل شدن گام #خورشیدگرفتگی، طیف دیدنی (مریی) خورشید هم در یک آن از جذبی به گسیلشی (نشری) تغییر یافت.
این لحظهی کوتاه و زودگذر به کمک لنز تلهفوتو و یک توری پراش و نیز با زمانبندی مناسب، تنها در سه نوردهی از آسمان صاف مدرس، ایالت اورگان به تصویر کشیده شد که درخشش طیفی گذرای خورشید یا همان فامسپهر (رنگکرهی) آن را نشان میدهد.
در سمت چپ، عکس مستقیم خورشید را در آغاز و پایان گرفتِ کامل میبینیم، دو زمانی که خورشید مانند انگشتر الماس شده بوده و دو پرانتز به گرد قرص تیرهی ماه درست کرده بود [یک الماس بالا و یک الماس پایین].
طیفی که ما هر روز از خورشید می بینیم، به طور عمده طیف درآشامی (جذبی) است که از نورسپهر آن دریافت میشود (نورسپهر یا شیدسپهر یا فوتوسفر همان بخش نمایان خورشید است)، ولی به هنگام خورشیدگرفتگی که ماه سرتاسر نورسپهر را میپوشاند، این طیف هم ناپدید میشود و به جایش طیفی گسیلشی میبینیم که به نام "طیف درخشی" یا "بیناب درخشی" شناخته میشود.
در سمت راستِ تصویر باقیماندهی طیف خورشید به هنگام گرفتگیِ کامل را میبینیم که به کمک توری پراش به رنگهای سازندهاش بخش شده. در واقع آنچه در سمت راست تصویر دیده می شود عکسهای خورشیدگرفتگی در تک تک طول موجهای نوری را نشان میدهد که توسط اتمهای موجود در دو کمان نازکِ فامسپهر خورشید (کروموسفر) گسیلیده شده.
پرنورترین تصویرها که در حقیقت از آنِ نیرومندترین خطوط گسیلشی فامسپهری هستند، از اتمهای هیدروژن گسیل شده و رنگ سرخ #هیدروژن آلفا را در سمت راست، و رنگ آبی هیدروژن بتا را در سمت چپ پدید آوردهاند.
در میان این دو، تابش روشنِ زردفامی را میبینیم که از اتم های هلیوم تابیده، عنصری که نخستین بار در طیف درخشی خورشید یافته شد.
#apod
https://goo.gl/YgW3ED
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/09/FlashSpectrum.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram.me/onestar_in_sevenskies
—------------------------
در روز ۲۱ اوت ۲۰۱۷، با کامل شدن گام #خورشیدگرفتگی، طیف دیدنی (مریی) خورشید هم در یک آن از جذبی به گسیلشی (نشری) تغییر یافت.
این لحظهی کوتاه و زودگذر به کمک لنز تلهفوتو و یک توری پراش و نیز با زمانبندی مناسب، تنها در سه نوردهی از آسمان صاف مدرس، ایالت اورگان به تصویر کشیده شد که درخشش طیفی گذرای خورشید یا همان فامسپهر (رنگکرهی) آن را نشان میدهد.
در سمت چپ، عکس مستقیم خورشید را در آغاز و پایان گرفتِ کامل میبینیم، دو زمانی که خورشید مانند انگشتر الماس شده بوده و دو پرانتز به گرد قرص تیرهی ماه درست کرده بود [یک الماس بالا و یک الماس پایین].
طیفی که ما هر روز از خورشید می بینیم، به طور عمده طیف درآشامی (جذبی) است که از نورسپهر آن دریافت میشود (نورسپهر یا شیدسپهر یا فوتوسفر همان بخش نمایان خورشید است)، ولی به هنگام خورشیدگرفتگی که ماه سرتاسر نورسپهر را میپوشاند، این طیف هم ناپدید میشود و به جایش طیفی گسیلشی میبینیم که به نام "طیف درخشی" یا "بیناب درخشی" شناخته میشود.
در سمت راستِ تصویر باقیماندهی طیف خورشید به هنگام گرفتگیِ کامل را میبینیم که به کمک توری پراش به رنگهای سازندهاش بخش شده. در واقع آنچه در سمت راست تصویر دیده می شود عکسهای خورشیدگرفتگی در تک تک طول موجهای نوری را نشان میدهد که توسط اتمهای موجود در دو کمان نازکِ فامسپهر خورشید (کروموسفر) گسیلیده شده.
پرنورترین تصویرها که در حقیقت از آنِ نیرومندترین خطوط گسیلشی فامسپهری هستند، از اتمهای هیدروژن گسیل شده و رنگ سرخ #هیدروژن آلفا را در سمت راست، و رنگ آبی هیدروژن بتا را در سمت چپ پدید آوردهاند.
در میان این دو، تابش روشنِ زردفامی را میبینیم که از اتم های هلیوم تابیده، عنصری که نخستین بار در طیف درخشی خورشید یافته شد.
#apod
https://goo.gl/YgW3ED
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/09/FlashSpectrum.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram.me/onestar_in_sevenskies
«خورشید تاریک ولی رنگارنگ!»
—------------------------—
https://goo.gl/6GP6g1
این تصویر رنگارنگ یک "طیف درخشی فامسپهر" خورشید را در زمان #خورشیدگرفتگی کلی ۲۱ اوت ۲۰۱۷ نشان میدهد. عکس توسط گروه اعزامی سازمان فضایی اروپا گرفته شده که خورشیدگرفتگی را از کَسپر در ایالت وایومینگ آمریکا زیر نظر داشتند.
در یک خورشیدگرفتگی، هنگامی که ماه نور خیرهکنندهی نورسپهر (فوتوسفر) خورشید را میپوشاند، اخترشناسان میتوانند سنجشهایی بیمانند را برای خورشید انجام دهند. از جملهی این سنجشها و بررسیها، رنگ سرخ و به طور معمول نادیدنی فامسپهر (کروموسفر) است، لایهای از جو خورشید که درست بالای سطح پرآشوب شیدسپهر آنست.
چنین تصویری میتواند به کمک دو برق نوری که درست پیش و پس از گرفتِ کلی، از لبهی خورشید دیده میشود گرفته شود؛ این نور آنیِ چند ثانیهای را به نام "درخش" (flash) می شناسیم. در لحظهی درخش، پرتوی گسیلشی (نشری) خورشید به طیفی از رنگ تجزیه شده و اثرانگشت عنصرهای شیمیایی گوناگون را نشان میدهد.
—-------
برای درک بهتر این موضوع، میتوانید این دو مطلب را بخوانید:
* طیفی از خورشید که در زمان عادی دیده نمی شود (https://goo.gl/ev48Yw)
* خورشیدگرفتگی رنگارنگ (https://goo.gl/AvXKqa)
—---------—
طیف درخشی که اینجا میبینید در نخستین لحظهی پدیدار شدن قرص خورشید از پشت ماه پس از گرفتِ کامل پدید آمده. نوردهی دوربین برای این تصویر دقیقا ۱/۳۰ (یک سیام) ثانیه بود. اینجا هم سمت چپ و هم سمت راست، تصویر کامل خورشید (در همین لحظه) را میبینیم؛ ولی در سمت راست، طیف هر نقطهی خورشید نیز به تصویر سمت چپ افزوده شده.
نیرومندترین تابش از آنِ هیدروژن است که به در بخشهای هیدروژن-آلفا به رنگ سرخ، و آبی و بنفش در سمت چپ دیده میشود. رنگ زرد نشانگر هلیوم است، عنصری که نخستین بار به هنگام خورشیدگرفتگی کلی ۱۸ اوت ۱۸۶۸ در #طیف_درخشی خورشید دیده شد، هر چند که در آن زمان کسی آن را نمیشناخت. حدود سه دهه بعد بود که این عنصر روی زمین هم یافته شد. اکنون دیگر میدانیم که #هلیوم پس از #هیدروژن، دومین عنصر کیهان از نظر فراوانی است.
این عکس توسط اخترشناسان پروژهی علمی آموزشی سزار گرفته شده. پایگاه این پروژه در مرکز اخترشناسی فضایی اروپا نزدیک مادرید اسپانیا است.
#طیف_نور
—---------------------------------------—
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/10/flash.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
—------------------------—
https://goo.gl/6GP6g1
این تصویر رنگارنگ یک "طیف درخشی فامسپهر" خورشید را در زمان #خورشیدگرفتگی کلی ۲۱ اوت ۲۰۱۷ نشان میدهد. عکس توسط گروه اعزامی سازمان فضایی اروپا گرفته شده که خورشیدگرفتگی را از کَسپر در ایالت وایومینگ آمریکا زیر نظر داشتند.
در یک خورشیدگرفتگی، هنگامی که ماه نور خیرهکنندهی نورسپهر (فوتوسفر) خورشید را میپوشاند، اخترشناسان میتوانند سنجشهایی بیمانند را برای خورشید انجام دهند. از جملهی این سنجشها و بررسیها، رنگ سرخ و به طور معمول نادیدنی فامسپهر (کروموسفر) است، لایهای از جو خورشید که درست بالای سطح پرآشوب شیدسپهر آنست.
چنین تصویری میتواند به کمک دو برق نوری که درست پیش و پس از گرفتِ کلی، از لبهی خورشید دیده میشود گرفته شود؛ این نور آنیِ چند ثانیهای را به نام "درخش" (flash) می شناسیم. در لحظهی درخش، پرتوی گسیلشی (نشری) خورشید به طیفی از رنگ تجزیه شده و اثرانگشت عنصرهای شیمیایی گوناگون را نشان میدهد.
—-------
برای درک بهتر این موضوع، میتوانید این دو مطلب را بخوانید:
* طیفی از خورشید که در زمان عادی دیده نمی شود (https://goo.gl/ev48Yw)
* خورشیدگرفتگی رنگارنگ (https://goo.gl/AvXKqa)
—---------—
طیف درخشی که اینجا میبینید در نخستین لحظهی پدیدار شدن قرص خورشید از پشت ماه پس از گرفتِ کامل پدید آمده. نوردهی دوربین برای این تصویر دقیقا ۱/۳۰ (یک سیام) ثانیه بود. اینجا هم سمت چپ و هم سمت راست، تصویر کامل خورشید (در همین لحظه) را میبینیم؛ ولی در سمت راست، طیف هر نقطهی خورشید نیز به تصویر سمت چپ افزوده شده.
نیرومندترین تابش از آنِ هیدروژن است که به در بخشهای هیدروژن-آلفا به رنگ سرخ، و آبی و بنفش در سمت چپ دیده میشود. رنگ زرد نشانگر هلیوم است، عنصری که نخستین بار به هنگام خورشیدگرفتگی کلی ۱۸ اوت ۱۸۶۸ در #طیف_درخشی خورشید دیده شد، هر چند که در آن زمان کسی آن را نمیشناخت. حدود سه دهه بعد بود که این عنصر روی زمین هم یافته شد. اکنون دیگر میدانیم که #هلیوم پس از #هیدروژن، دومین عنصر کیهان از نظر فراوانی است.
این عکس توسط اخترشناسان پروژهی علمی آموزشی سزار گرفته شده. پایگاه این پروژه در مرکز اخترشناسی فضایی اروپا نزدیک مادرید اسپانیا است.
#طیف_نور
—---------------------------------------—
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/10/flash.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
«گل سرخ همیشه هم سرخ نیست!»
—---------------------------—
گل سرخ همیشه هم سرخ نیست، ولی باز هم میتواند زیبایی ویژهاش را داشته باشد.
سحابی زیبای گل سرخ یا روزت و دیگر مناطق ستارهزایی هم در بیشتر عکسهای نجومی به رنگ سرخ دیده میشوند، زیرا بیشتر تابششان دستاورد برانگیختگی اتمهای #هیدروژن در آنهاست.
نیرومندترین خط گسیلشی هیدروژن در طیف دیدنی (مریی)، که به نام هیدروژن-آلفا شناخته میشود در بخش رنگ سرخ طیف است، ولی تنها رنگ سرخ نیست که زیبایی یک #سحابی_گسیلشی را نشان میدهد. اتمهای دیگری هم در این سحابیها هستند که از نور پرانرژی ستارگان برانگیخته میشوند و در خطهای گسیلشی باریک میدرخشند.
این تصویر باشکوهِ سحابی گل سرخ از پیوند عکسهای باریک-باند درست شده تا گسیلش اتمهای گوگرد، هیدروژن، و اکسیژن را به رنگهای سرخ، آبی، و سبز نشان دهد. در حقیقت این نقشهی رنگی که در آن، خطوط طیفی باند باریک اتمها با رنگهایی در باند گستردهتر نمایانده میشوند در بسیاری از عکسهایی که تلسکوپ فضایی هابل از پرورشگاههای ستارهای گرفته به کار رفته است.
فاصلهی برآوردی سحابی گل سرخ ۳۰۰۰ سال نوریست و این عکس در چنین فاصلهای، گسترهای حدود ۱۰۰ سال نوری را در صورت فلکی #تکشاخ میپوشاند.
در تصویر دوم همین عکس را با رنگ سرخ برای سحابی میبینید.
#سحابی_روزت #apod
https://goo.gl/E9gXex
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/02/ap180222.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
—---------------------------—
گل سرخ همیشه هم سرخ نیست، ولی باز هم میتواند زیبایی ویژهاش را داشته باشد.
سحابی زیبای گل سرخ یا روزت و دیگر مناطق ستارهزایی هم در بیشتر عکسهای نجومی به رنگ سرخ دیده میشوند، زیرا بیشتر تابششان دستاورد برانگیختگی اتمهای #هیدروژن در آنهاست.
نیرومندترین خط گسیلشی هیدروژن در طیف دیدنی (مریی)، که به نام هیدروژن-آلفا شناخته میشود در بخش رنگ سرخ طیف است، ولی تنها رنگ سرخ نیست که زیبایی یک #سحابی_گسیلشی را نشان میدهد. اتمهای دیگری هم در این سحابیها هستند که از نور پرانرژی ستارگان برانگیخته میشوند و در خطهای گسیلشی باریک میدرخشند.
این تصویر باشکوهِ سحابی گل سرخ از پیوند عکسهای باریک-باند درست شده تا گسیلش اتمهای گوگرد، هیدروژن، و اکسیژن را به رنگهای سرخ، آبی، و سبز نشان دهد. در حقیقت این نقشهی رنگی که در آن، خطوط طیفی باند باریک اتمها با رنگهایی در باند گستردهتر نمایانده میشوند در بسیاری از عکسهایی که تلسکوپ فضایی هابل از پرورشگاههای ستارهای گرفته به کار رفته است.
فاصلهی برآوردی سحابی گل سرخ ۳۰۰۰ سال نوریست و این عکس در چنین فاصلهای، گسترهای حدود ۱۰۰ سال نوری را در صورت فلکی #تکشاخ میپوشاند.
در تصویر دوم همین عکس را با رنگ سرخ برای سحابی میبینید.
#سحابی_روزت #apod
https://goo.gl/E9gXex
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/02/ap180222.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky