«درخشش هفت خواهر در میان غبار»
—------------------------------—

هفت خواهر پرآوازه‌ی آسمان، خوشه‌ی ستاره‌ای پروین دارد به آهستگی ابری از گاز و غبار که گذرش به آن بخش فضا افتاده را نابود می‌کند.

خوشه‌ی پروین درخشان‌ترین خوشه‌ی ستاره‌ای باز در آسمان سیاره‌ی زمین است و تقریبا در سرتاسر نیمکره‌ی شمالی با چشم نامسلح دیده می‌شود.

گمان می رود ابر غبار جوانی که دارد می‌گذرد بخشی از "کمربند گولد" باشد، حلقه‌ای شگفت‌انگیز از #ستاره‌زایی که خورشید ما را در این بخش از کهکشان در بر گرفته.

اکنون ۱۰۰ هزار سال است که بخشی از کمربند گولد به گونه‌ای شانسی دارد یکراست از درون خوشه‌ی پیرترِ پروین می‌گذرد و گذرَش به یک کنش و واکنش نیرومند انجامیده که میان ستارگان خوشه و غبار درون ابر جریان دارد:
از سویی ذرات غبار که نور آبی را بیشتر و شدیدتر از نور سرخ می‌پراکنند باعث شده‌اند این ابر در فضای پیرامون ستارگان به یک #سحابی_بازتابی آبی‌فام تبدیل شود، و از سویی دیگر فشار نور ستارگان به گونه‌ی چشمگیری غبار درون سحابی را پس می‌زند و در این روند، ذرات کوچک‌تر غبار با شدت بیشتری رانده می‌شوند. یک نتیجه‌ی کوتاه مدتِ چنین فرایندی این بوده که چنان چه در این تصویر ژرف می‌بینید، بخش‌هایی از این ابر غبار رشته رشته و لایه‌بندی شده است.

گفتنی است، #دنباله‌دار سی/۲۰۱۵ ئی‌آر۶۱ (پان‌استارز) را هم می‌توانید در این تصویر، در گوشه‌ی پایین، سمت چپ چارچوب ببینید.

#apod #خوشه_باز
https://goo.gl/xXyvvw
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/11/Pleiades.html
—-------------------------------------------------

کانال یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies

«در جستجوی بازوی گمشده»
—-------------------------

در این تصویر تازه‌ی #تلسکوپ_فضایی_هابل ناسا ان‌جی‌سی ۴۶۲۵ را می‌بینیم، کهکشان کوتوله‌ای که با فاصله‌ی حدود ۳۰ میلیون سال نوری از زمین، در صورت فلکی تازی‌ها جای دارد. عکس با دوربین پیمایشی پیشرفته‌ی تلسکوپ هابل (ACS) گرفته شده و تک بازوی مارپیچ این کهکشان را که نمایی نامتقارن به ساختارش داده نشان می‌دهد. ولی کهکشان‌های مارپیچی که دستکم دو بازو دارند، پس چرا این کهکشان تک‌-بازو است؟

اخترشناسان به امید گره‌گشایی از این راز کیهانی، ان‌جی‌سی ۴۶۲۵ را در طول موج‌های گوناگون بررسی کرده‌اند. نخستین پاسخ‌ از رصدهای فرابنفش به دست آمد: در این طیف، قرص کهکشان چهار برابر چیزی که در این تصویر می‌بینیم دیده می‌شود، نشانه‌ای از این که شمار فراوانی از ستارگان بسیار جوان و داغ دارند در بخش‌های بیرونی کهکشان ساخته می‌شوند (به دلیل همین داغی و جوانی به طور عمده در طیف فرابنفش دیده می‌شوند).

این ستارگان جوان سنی کمتر از یک میلیارد سال دارند و حدود ۱۰ برابر جوان‌تر از ستارگانی‌اند که اینجا در طیف دیدنی (مریی) دیده می‌شوند. دانشمندان در آغاز پنداشتند این ستاره‌زایی‌های گسترده در پی برهم‌کنش ان‌جی‌سی ۴۶۲۵ با یک کهکشان کوتوله‌ی دیگر در آن نزدیکی به نام ان‌جی‌سی ۴۶۱۸ به راه افتاده است. به گمان آنها، ان‌جی‌سی ۴۶۱۸ است که با همسایه‌آزاری خود ان‌جی‌سی ۴۶۲۵ را به ستوه آورده و باعث شده همه‌ی بازوهای مارپیچی‌اش به جز یکی را از دست بدهد. در سال ۲۰۰۴ اخترشناسان اثباتی بر این مدعا یافتند و آن این بود که گازهای بیرونی‌ترین بخش‌های #کهکشان_کوتوله‌ ی ان‌جی‌سی ۴۶۱۸ به شدت از ان‌جی‌سی ۴۶۲۵ تاثیر گرفته‌اند، چیزی که نشانگر برهم‌کنش‌های گرانشی نیرومند میان این دو است.

#کهکشان_مارپیچی #برخورد_کهکشانی #ستاره‌زایی
https://goo.gl/BAF8H3
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/11/NGC4625.html
—-------------------------------------------------
کانال یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies

«قلمروی آتشین یک رتیل»
—----------------------

سحابی رتیل با پهنای بیش از ۱۰۰۰ سال نوری، یک منطقه‌ی ستاره‌زایی غول‌پیکر و در واقع بزرگ‌ترین و خشن‌ترین منطقه‌ی ستاره‌زایی در سرتاسر گروه محلی کهکشان‌هاست که با فاصله‌ی حدود ۱۸۰ هزار سال نوری از زمین، در کهکشان ماهواره‌ی راه شیری، #ابر_ماژلانی_بزرگ (LMC) جای دارد.

در اینجا این عنکبوت کیهانی را می‌بینیم که سرتاسر چارچوب این چشم‌انداز تماشایی را پوشانده. این تصویر از همگذاری داده‌های باندباریک درست شده و پرتوهای تابیده از اتم‌های یونیده‌ی هیدروژن و اکسیژن را نشان می‌دهد.

درون سحابی رتیل (ان‌جی‌سی۲۰۷۰) خوشه‌ی جوانی از ستارگان بزرگ به نام آر۱۳۶ جای دارد که با پرتوهای پرانرژی، بادهای ستاره‌ای، و شوک‌های ابرنواختری تارهای این عنکبوت را برافروخته و آن را به یک سحابی گسیلشی درخشان تبدیل کرده.

پیرامون این رتیل هم مناطق #ستاره‌زایی دیگری هم وجود دارد که در هر یک، خوشه‌های ستارگان جوان با افروزه‌ها و ابرهایی که خودشان به شکل حباب در آورده‌اند را می‌توان دید. در واقع در سمت راست مرکز این تصویر، جایگاه نزدیک‌ترین ابرنواختر روزگار نوین، یعنی اس‌ان ۱۹۸۷ای را هم می‌توانیم ببینیم.

این میدان دید پُرمایه حدود ۱ درجه از آسمان، هم ارز ۲ فرص کامل ماه را در صورت فلکی جنوبی "زرین ماهی" می پوشاند. اگر این سحابی به اندازه‌ی سحابی شکارچی (جبار) -نزدیک‌ترین پرورشگاه ستاره ای به زمین با فاصله‌ی ۱۵۰۰ سال نوری- از ما فاصله داشت، پهنه‌ای بیش از ۳۰ درجه (۶۰ برابر قرص کامل ماه) و در واقع نیمی از آسمان سیاره‌ی زمین را می پوشاند.

#صورت_فلکی_زرین‌ماهی #apod
https://goo.gl/wJA7XJ
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/11/spider.html
—-------------------------------------------------
کانال یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies

«ستارگانی که پرورشگاه خود را جاروب می‌کنند»
—-------------------------------------------

ستارگان جوان سرگرم رُفت و روب پرورشگاهشان در ان‌جی‌سی ۷۸۲۲ هستند.

لبه‌های درخشان و ساختارهای پیچیده‌ و تراش خورده‌ی غبار درون این سحابی، در این تصویر فروسرخ پرجزییات که به کمک ماهواره‌ی پیمایشگر میدان‌گسترده‌ی فروسرخ ناسا (وایز، WISE) به دست آمده خودنمایی می‌کنند.

#سحابی_گسیبشی ان‌جی‌سی ۷۸۲۲ که در لبه‌ی یک ابر مولکولی غول‌آسا در #صورت_فلکی_قیفاووس جای دارد، یک منطقه‌ی #ستاره‌زایی برافروخته در فاصله‌ی حدود ۳۰۰۰ سال نوری زمین است.

نوری که از اتم‌های گازهای این سحابی گسیلیده می‌شود دستاورد پرتوهای پرانرژی ستارگان داغست؛ این ستارگان با بادهای نیرومند و نورشان نه تنها این اتم‌ها را برانگیخته‌اند، بلکه توده‌های ابری را نیز پس زده و با تراشیدن‌شان، پیکره‌های فشرده‌ی ستون‌مانندی پدید آورده‌اند.

درون همین ستون‌ها هم با ادامه‌ی رُمبش گرانشی و چگالش گاز و غبار، ستارگان تازه‌ای می‌توانند ساخته شوند ولی از آن سوريال با ادامه‌ی تراشیده شدن ستون‌ها و پس زده شدن گاز و غبارشان توسط ستارگان بیرونی، ستارگان تازه‌ی درونشان از مواد ستاره‌ساز خود جدا شده و از رشد بیشتر باز خواهند ماند.

پهنای میدان درون این چارچوب در راستای برآورد شده‌ی ان‌جی‌سی ۷۸۲۲ حدود ۴۰ سال نوریست.
#apod
https://goo.gl/QiRFwd
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/11/NGC7822.html
—-------------------------------------------------
کانال یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies

«ماری که آبستن ستاره است!»
—------------------------—

در این تصویر تلسکوپ فضایی هابل ناسا "مار کیهانی" را می‌بینیم، یک کهکشان دوردست انباشته از مناطق پرانرژی ستاره‌زایی که پیکره‌اش در اثر پدیده‌ی همگرایی گرانشی، از چشم ما به پیچ و تاب افتاده. این کهکشان غول‌پیکرِ کمان-مانند در حقیقت پشت یک خوشه‌ی کهکشانی غول‌آسا به نام MACSJ1206.2-0847 جای دارد ولی به لطف گرانش نیرومند خوشه می‌توانیم آن را از زمین ببینیم. فاصله‌ی این خوشه که میان ما و کهکشان مار کیهانیست ۴ میلیارد سال نوری است و در صورت فلکی دوشیزه جای دارد.

طول موج نور این کهکشان دوردست در اثر پدیده‌ی سرخگرایی (انتقال به سرخ) بسیار بلندتر شده و به سرخی گراییده و با گذر از درون خوشه‌ی سر راهش، در اثر گرانش آن خم شده. جالب این که این گونه همگرایی‌های نیرومند به جای آن که دیدن و شناختن اجرام کیهانی را دشوارتر کنند، واگشود (وضوح) آنها را بهتر کرده و با بزرگنمایی اجرام پس‌زمینه، ژرفای میدان تصویرشان را بالا می‌برد. همگرایی گرانشی گاهی حتی می‌تواند با خم کردن نور یک جرم از جهت‌های گوناگون، چندین تصویر از یک جرم پدید بیاورد.

اخترشناسان به تازگی به کمک هابل چندین نمونه از تصاویری که از این مار کیهانی پدید آمده بود و بزرگنمایی هر یک با دیگری تفاوت داشت را رصد کردند. در این شیوه، کهکشان و ساختارهایش را می‌توان با مقیاس‌های گوناگون بررسی کرد. پُروضوح‌ترین تصاویر نشان می‌دادند که توده‌های غول‌پیکرِ درون کهکشان‌های بسیار دوردست از زیرساختار پیچیده‌ای از توده‌های کوچک‌تر تشکیل شده، و این چیزیست که می‌تواند به ما در شناخت فرآیند #ستاره‌زایی در کهکشان‌های دوردست کمک کند.

#تلسکوپ_فضایی_هابل #همگرایی_گرانشی #صورت_فلکی_دوشیزه
https://goo.gl/KacXSM
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/11/CosmicSnake.html
—-------------------------------------------------
کانال یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies

«نبرد آتشین دو خدای کهکشانی در روزگار آغازین کیهان»
—---------------------------------------------------

* ستون‌های آفرینش در سحابی عقاب را که می‌شناسید؟ اگر نیرویی سهمگین باعث می‌شد نرخ ستاره‌زایی در این سحابی هزار برابر امروز شود، آن را چگونه می‌دیدیم؟

مشاهدات تازه نشان می‌دهند نقطه‌ی روشنی که در #صورت_فلکی_زرین‌ماهی یافته شده در حقیقت یک منطقه‌ی ستاره‌زایی آتشین با درخششی باورنکردنی است. این ستاره‌فشانی دستاورد نبرد و رویارویی‌های پی در پی دو #کهکشان_مارپیچی بسیار دوردست است.

سرخگرایی این دو ۶ است و نورشان در محدوده‌ی طول موج‌های میلیمتری و زیرمیلیمتری به چشم ما می‌رسد. از همین رو دومینیک ریکرز، اخترشناس دانشگاه کرنل در ایتاکای نیویرک، و نویسنده‌ی اصلی این پژوهش تازه، به همراه گروهش این دو کهکشان برخوردی ستاره‌فشان را به کمک آرایه‌ی بزرگ میلیمتری/زیرمیلیمتری آتاکاما (#آلما) در شمال شیلی رصد کردند. هر دوی این کهکشان‌ها از نظر ساختار همسان با کهکشان خودمانند که سحابی ستاره‌زای عقاب را هم در بر دارد.

یافته‌ها نشان می‌دهند که درخشش این دو کهکشان ستاره‌فشان تنها دستاورد برخورد آنها نیست. این دو ساختار مارپیچی که حدود ۱۲.۷ میلیارد سال نوری از زمین فاصله دارند و با هم به نام ADFS-27 شناخته شده‌اند، مواد ستاره‌سازشان هم بیشتر از کهکشان راه شیری است. در واقع به نوشته‌ی این پژوهشگران، گازهای ستاره‌ساز این سامانه ۵۰ برابر کهکشان راه شیری است.

کهکشان‌های ستاره‌فشان به نسبت کمیابند، و این گروه پژوهشی می‌گویند از یافتن این دو کهکشان بزرگ [ستاره‌فشان] نزدیک هم شگفت‌زده شده‌اند. رصد این دو همچنین نگاهی دیدنی به گذشته است: از آنجایی که این دو بسیار از ما دورند، ما در حقیقت داریم آنها را در زمانی می‌بینیم که تنها ۱ میلیارد سال از عمر کیهان می‌گذشته. در آن روزگار، دیگر فرآیند باز-یونش به پایان رسیده و کیهان شفاف و برای نور، گذرا شده بوده.

ریکرز می‌گوید: «با توجه به فاصله‌ی بسیارِ آنها از زمین و فعالیت #ستاره‌زایی آتشین هر دو، شاید بتوانیم بگوییم چیزی که داریم می‌بینیم خشن‌ترین ادغام کهکشانی است که تاکنون شناخته شده.» پیش‌بینی می‌شود این دو سرانجام به هم پیوسته و یک کهکشان بیضیگون بزرگ را بسازند. و از آنجایی که نور زمان می‌برد تا به چشم ما برسد، فاصله‌ی مکانی هم‌ارز فاصله‌ی زمانی می‌شود، و بنابراین ما داریم رویارویی این دو کهکشان را در وضعیتی که میلیاردها سال پیش داشته‌اند می‌بینیم، پس شاید تاکنون این نبرد کیهانی به پایان رسیده و دو کهکشان با هم یکی شده باشند.

گزارش این دانشمندان در نشریه‌ی آستروفیزیکال جونال منتشر شده.

#برخورد_کهکشانی

🔴 تصویر نخست یک برداشت هنری است🔴
https://goo.gl/gNeRGT
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/11/ADFS-27.html
—-------------------------------------------------
انال یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies

«ستونی از غبار که فواره‌هایی درخشان را پنهان کرده»
—------------------------------------------------

از نگاه برخی، این مانند کندوی یک زنبور اهریمنی به نظر می‌رسداز نگاه برخی، این مانند کندوی یک زنبور اهریمنی به نظر می‌رسد.

ولی واقعیت اینست که آنچه در این تصویرِ #تلسکوپ_فضایی_هابل می‌بینید ستونی از غبار کیهانی به بلندی دو سال نوریست که در آن "هربیگ-هارو ۶۶۶" (اچ‌اچ ۶۶۶) پنهان شده، یک ستاره‌ی نوزاد که فواره‌هایی نیرومند به بیرون می‌افشاند.

این ساختار در یکی از بزرگ‌ترین مناطق #ستاره‌زایی کهکشان خودمان جای دارد: سحابی شاه‌تخته (کارینا) در فاصله‌ی ۷۵۰۰ سال نوری زمین که در آسمان شب‌های نیمکره‌ی جنوبی می‌درخشد.

ساختار لایه‌ای این جرم دستاورد بادها و پرتوهای ستارگان بزرگ، جوان و داغ سحابی شاه‌تخته است که برخی از آنها هنوز گام‌های پیدایش خود را در دل این سحابی می‌گذرانند.

در طیف فروسرخ که پرتوهایش می‌توانند در غبارهای سحابی رخنه کنند، دو فواره‌ی باریک و پرانرژی آشکار می‌شود که دارند از این ستاره‌ی نوزاد و همچنان نهفته بیرون می‌زنند. [تصویر پست بعدی را ببینید]

#apod #هربیگ_هارو
https://goo.gl/wHZSzN
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/12/HH666.html
—-------------------------------------------------
کانال یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies

«نمای زیبای یک کهکشان دوردست از پشت یک "تلسکوپ کیهانی"»
—------------------------------------------------------------

* عدسی‌های گرانشی نمایی مارگونه از یک کهکشان دوردستِ "خاموش" به اخترشناسان داده‌اند، آن هم در روزگاری که بیشتر کهکشان‌ها به شدت ستاره‌زا بوده‌اند.

هر چه جرمی دورتر باشد، از چشم ما نمایی کوچک‌تر دارد. اخترشناسان برای دیدن و بررسی این گونه اجرام دوردست تلسکوپ‌های بزرگی ساخته‌اند، ولی گاهی خود کیهان پا پیش می‌گذارد و از راه فرآیندی به نام همگرایی گرانشی، یک "تلسکوپ" طبیعی ویژه‌ی خود می‌سازد. هر ماده‌ای که میان ما و آن جرم دوردست باشد، از تک ستارگان گرفته تا خوشه‌های کهکشانی، می‌توانند مانند یک عدسی گرانشی رفتار کرده و با خم کردن نور اجرام دورتر که در حالت معمولی شاید سخت دیده شده یا حتی اصلا دیده نشوند، تصویری بزرگ‌تر و روشن‌تر پدید بیاورند. این همان چیزی بود که برای eMACSJ1341-QG-1 رخ داد- یک کهکشان دوردست که در اثر گرانش یک خوشه‌ی کهکشانیِ نزدیک‌تر، ۳۰ برابر بزرگ‌تر شده و چشم‌اندازی بی‌مانند از ساختار خود برای اخترشناسان فراهم کرده.

نور کهکشان eMACSJ1341-QG-1 از روزگاری می‌آید که تنها حدود چهار میلیارد سال از عمر کیهان می‌گذشته. این یک کهکشان خفته است که دیگر از ذخیره‌ی گاز و غبارش ستاره‌ی تازه‌ای نمی‌سازد. اگرچه eMACSJ1341-QG-1 دورترین نمونه‌ی دیده شده از چنین کهکشان‌هایی نیست، ولی بیشتر از همه‌ی نمونه‌هایی که تاکنون دیده‌‌ایم بزرگنمایی شده و روشن‌تر از همه‌ی آنها دیده می‌شود. این کشف که گزارشش در نشریه‌ی آستروفیزیکال جورنال لترز منتشر شده، دستاورد کار گروهی از اخترشناسان به رهبری هرالد ابلینگ از بنیاد اخترشناسی دانشگاه هاوایی است. وی درگزارش رسانه‌ای گفت: «ما به طور ویژه در پی یافتن خوشه‌های بی‌اندازه پرجرمی هستیم که مانند تلسکوپ‌های طبیعی رفتار می‌کنند و تاکنون چندین مورد همگرایی گرانشی جالب را نیز کشف کرده‌ایم. ولی این یکی با دیگران تفاوت دارد زیرا توان بزرگنمایی شدید خوشه‌ی کهکشانی eMACSJ1341.9-2441 به ما اجازه‌ی بررسی دقیق یک کهکشان از گونه‌ای بسیار کمیاب را داده.»

کمیاب بودن eMACSJ1341-QG-1 از این جهت است که بسیار آرام و خفته است، آن هم در روزگاری که کیهان بسیار جوان‌تر از امروز بوده. در آن دوران، کهکشان‌ها بسیار در #ستاره‌زایی فعال بودند، برخلاف بیشتر کهکشان‌های امروزی که آرامند. یکی از اعضای گروه به نام میکل استوکمان از دانشگاه کپنهاگ می‌گوید: «به کهکشان‌های دورتر که نگاه می‌کنیم، به گذشته‌ی دورتر می‌رویم، بنابراین اجرامی را می‌بینیم که جوان‌ترند و نباید هنوز ذخیره‌ی گازشان را به پایان برده باشند. بررسی این که چرا این کهکشان به این زودی ستاره‌زایی را متوقف کرده می‌تواند سرنخ‌های کلیدی درباره‌ی فرآیندهای حاکم بر فرگشت و دگرگونی کهکشان‌ها برای ما فراهم کند.»

#همگرایی_گرانشی، پدیده‌ای که اینشتین وجودش را پیش بینی کرده بود، به اخترشناسان امکان می‌دهد تا هر چیزی، از فراسیاره‌ها (سیاره‌های فراخورشیدی) گرفته تا کهکشان‌های کهن را بررسی کنند. آنها نه تنها تصویری بزرگ‌تر از اجرامی که دور از دسترس تلسکوپ‌ها هستند می‌آفرینند، بلکه آگاهی‌هایی درباره‌ی جرم میانجی که نقش عدسی گرانشی را بازی کرده نیز به ما می‌دهند، از جمله درباره‌ی میزان انبوهی و پراکندگی جرم در خوشه‌های کهکشانی، و همچنین سنجش مقدار ماده‌ی تاریکِ درونشان. خوشه‌ی eMACSJ1341.9-2441 تنها یکی از چندین خوشه‌ی کهکشانی بزرگیست که برای شناخت کیهان دور و نزدیک به اخترشناسان کمک کرده.

🔹 در چارچوب پیوست، نمای واقعی این کهکشان خاموش و دوردست را بدون تاثیر همگرایی گرانشی می‌بینیم.
https://goo.gl/yqueb5
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/02/eMACSJ1341-QG-1.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

«بزرگ‌ترین سیاهچاله‌ها سریع‌تر از کهکشان میزبانشان رشد می‌کنند»
—----------------------------------------------------

* سرعت رشد بزرگ‌ترین سیاهچاله‌های کیهان بیش از نرخ #ستاره‌زایی کهکشان‌های میزبانشان است؛ این یافته‌ی پژوهشی‌ست که بر پایه‌ی داده‌های رصدخانه‌ی پرتو X چاندرای ناسا و چند تلسکوپ دیگر انجام شده.

داده‌هایی که اخترشناسان در درازنای چندین سال درباره‌ی روند پیدایش ستارگان در کهکشان‌ها و رشد سیاهچاله‌های ابرپرجرم (ابرسیاهچاله‌ها) در مرکزشان گرد آورده بودند نشان می‌داد که ابرسیاچاله‌ها و ستارگان کهکشان میزبانشان پا به پای هم رشد می‌کنند. (ابرسیاهچاله‌ها چند میلیون تا چند میلیارد برابر خورشید جرم دارند.)

ولی اکنون دو پژوهش جداگانه نشان می‌دهد که سیاهچاله‌های کهکشان‌های بزرگ بسیار سریع‌تر از سیاهچاله‌های کهکشانهای کوچک‌تر رشد کرده‌اند.

گوانگ یانگ از دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا و رهبر یکی از دو پژوهش می‌گوید: «ما در تلاشیم مسابقه‌ای که میلیاردها سال پیش آغاز شده بود را بازسازی کنیم. می‌خواهیم با بهره از داده‌هایی باورنکردنی که از تلسکوپ‌های گوناگون به دست آمده بفهمیم این رقابت کیهانی چگونه به راه افتاد.»

یانگ و همکارانش به کمک تلسکوپ‌های فضایی هابل و چاندرا و چند تلسکوپ دیگر نرخ رشد سیاهچاله‌ها در کهکشان‌هایی در فاصله‌ی ۴.۳ تا ۱۲.۲ میلیارد سال نوری زمین را بررسی کردند.

آنها نسبت میان نرخ رشد یک ابرسیاهچاله و نرخ ستاره‌زایی کهکشان میزبانش را اندازه گرفتند. باور همگانی تاکنون این بوده که این نسبت می‌بایست برای همه‌ی کهکشان‌ها تقریبا یکسان باشد. ولی آنها دریافتند که این نسبت برای کهکشان‌های پرجرم‌تر بسیار بیشتر است. این نسبت در کهکشان‌هایی به جرم حدود ۱۰۰ میلیارد خورشید حدود ۱۰ برابر کهکشان‌هایی به جرم ۱۰ میلیارد خورشید بود.

نیل برنت، نویسنده‌ی دیگرِ پژوهش از دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا می‌گوید: «پرسش آشکار اینست: چرا؟ شاید کهکشان‌های بزرگ بهتر از کهکشان‌های کم‌جرم می‌توانند ابرسیاهچاله‌های مرکزشان را با گازهای سرد تغذیه کنند.»

گروه دیگری از دانشمندان نیز در پژوهشی جداگانه نشانه‌هایی از این یافتند که پرجرم‌ترین سیاهچاله‌ها در روند رشد، از ستارگان کهکشان‌هایشان پیشی گرفته‌اند. مار مزکوا از بنیاد علوم فضایی اسپانیا به همراه همکارانش سیاهچاله‌های درون برخی از درخشان‌ترین و پرجرم‌ترین کهکشان‌های کیهان را بررسی کردند. آنها به بررسی ۷۲ کهکشان پرداختند که در مرکز خوشه‌هایی کهکشانی تا فاصله‌ی ۳.۵ میلیارد سال نوری زمین بودند. در این پژوهش، از داده‌های پرتو ایکس چاندرا و داده‌های رادیویی چند تلسکوپ رادیویی بزرگ بهره جستند.

جرم سیاهچاله‌ها پیوندی شناخته شده با تابش پرتو ایکس و رادیویی آنها دارد؛ مزکوا و همکارانش به کمک همین پیوند، جرم سیاهچاله‌های این خوشه‌های کهکشانی را برآورد کردند. سپس همین کار را با فرض هماهنگ بودن رشد سیاهچاله‌ها و کهکشان‌هایشان تکرار کردند و جرم سیاهچاله‌ها را یک دهم چیزی که در روش نخست اندازه گرفته بودند به دست آوردند.

مزکوا می‌گوید: «ما سیاهچاله‌هایی را یافتیم که بسیار بزرگ‌تر از چشمداشت‌ها بودند. شاید آنها مسابقه‌ی رشد را بسیار زودتر آغاز کرده بوده‌اند یا شاید هم نرخ رشدشان در درازنای میلیاردها سال بیشتر بوده.»

این پژوهشگران دریافتند که تقریبا نیمی از سیاهچاله‌هایی که بررسی کردند، جرم برآوردیشان دستکم ۱۰ میلیارد برابر خورشید بود. از این نظر آنها در رده‌ای از سیاهچاله‌های بی‌اندازه پرجرم به نام سیاهچاله‌های "فراپرجرم" (یا فراسیاهچاله‌ها) جای می‌گیرند.

جی. هالاواچک-لرندو، یکی از این پژوهشگران از دانشگاه مونترآل می‌گوید: «ما می‌دانیم که #سیاهچاله‌ ها اجرامی افراطی هستند، بنابراین جای شگفتی نیست اگر افراطی‌ترین‌ نمونه‌های آنها قوانینی که فکر می‌کردیم بر آنها حاکم است را بشکنند.»

🔴توضیح تصویر:
این تصویر از پیوند داده‌های پرتو ایکس چاندرا (آبی) و داده‌های نوری و فروسرخ هابل (سرخ، سبز و آبی) درست شده. تصویر چاندرا ژرف‌ترین تصویریست که تاکنون در طیف X گرفته شده. هر چشمه در تصویر چاندرا دستاورد قرص‌های برافزایشی ابر سیاهچاله‌های مرکز کهکشان‌هاست (چیزی مانند نقاشی درون چارچوب پیوست).
https://goo.gl/zVvPMH
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/02/blackhole.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

«ستاره‌ای که قلب شکارچی آسمان را شکافته»
—---------------------------------------
https://goo.gl/GU8nhq

ستارگان می‌توانند موج‌هایی در دریای گاز و غبار سحابی شکارچی پدید بیاورند.

در این نمای نزدیکِ زیبا از ابرهای کیهانی و بادهای ستاره‌ای، ستاره‌ی ال‌ال شکارچی (LL Orionis) را هم می‌بینیم که به مواد سحابی شکارچی برخورد کرده است. ال‌ال شکارچی یک ستاره‌ی متغیر سرگردان درون پرورشگاه ستاره‌ای شکارچی است که هنوز دارد روزگار نوزادی خود را می‌گذراند.

بادهایی که این ستاره از خود می‌دمد بسیار پرانرژی‌تر از بادهای خورشید میانسالِ ماست. بادهای پرسرعت آن با برخورد به گازهای کم‌سرعتِ پیرامون، یک جبهه‌ی "شوک کمانی" پدید آورده- همانند موج کمانی‌ای که با پیشروی یک قایق در آب، و یا با حرکت یک هواپیما با سرعت زبَرصوت در جلوی آنها پدید می‌آید.

[نمونه‌ی دیگر را اینجا ببینید: * ستاره‌ای که با مرگ همدمش از خانه رانده شد (https://goo.gl/SWXiqz)]

ساختار کمانی کوچک و باشکوهی که درست بالا، سمت چپ مرکز این تصویر دیده می‌شود، همان موج شوک کیهانی ال‌ال شکارچی است و حدود نیم سال نوری گستردگی دارد.

گازهای کم‌سرعت‌تر که باد این ستاره با آنها برخورد کرده دستاورد خوشه‌ی ستاره‌ای داغِ مرکز سحابی شکارچی هستند: خوشه‌ی ذوزنقه که بیرون از چارچوب، در گوشه‌ی بالا، سمت چپ تصویر جای دارد.

جبهه‌ی شوک پیرامون ال‌ال شکارچی در سه بُعد دارای شکلی همچون یک کاسه است که اگر از لبه‌ی ته آن نگاه کنیم، درخشان‌تر دیده می‌شود.

این تابلوی زیبای کیهانی بخشی از یک نمای موزاییکی گسترده از مجموعه‌ی پرورشگاه ستاره‌ای شکارچی است که با هزاران پیکره‌ی روان و مایع-مانندِ مربوط به فرآیندهای #ستاره‌زایی پر شده است.


#apod
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/02/ap180218.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

«شبکه‌ای از پرورشگاه‌های ستاره‌ای در دل سحابی شکارچی»
—---------------------------------------------

این تصویر که از پیوند داده‌های آرایه‌ی آلما و چند تلسکوپ دیگر درست شده نمایی خیره‌کننده از شبکه‌ای از رشته‌ها در سحابی شکارچی، یک منطقه‌ی ستاره‌زایی پرآوازه در فاصله‌ی ۱۳۵۰ سال نوری زمین را نشان می‌دهد. این رشته‌ها در نگاه نخست سرخ و داغ و آتشین به نظر می‌رسند ولی در حقیقت به اندازه‌ای سردند که برای دیدنشان نیاز به تلسکوپ هایی مانند آلما بوده.

دسته ستاره‌ی درخشان و آبی‌-سفیدی که در بالا، سمت چپ تصویر می‌بینید ستارگان خوشه‌ی ذوزنقه‌اند- خوشه‌ای از ستارگان داغ و جوان که تنها چند میلیون سال از عمرشان می‌گذرد.

رنگ‌های سرخ در این تصویر داده‌های با طول موج میلیمتری از آرایه‌ی بزرگ میلیمتری/زیرمیلیمتری آتاکاما (#آلما) و تلسکوپ ۳۰ متری آیرام (IRAM) را نشان می‌دهد، و رنگ‌های آبی هم نماینده‌ی داده‌های آشناترِ فروسرخیست که از تلسکوپ بسیار بزرگ (وی‌ال‌تی) به دست آمده.

ساختارهای رشته‌ای پَرمانندی که اینجا دیده می‌شود رشته‌های بلندی از گاز سردند که تنها در طول موج‌های میلیمتری دیده می‌شوند و در طیف‌های دیدنی (مریی) و فروسرخ نادیدنی‌اند و از همین رو آلما یکی از کم‌شمار دستگاه‌هاییست که برای بررسی آنها در دسترس دانشمندانست. این گاز ستاره‌ساز است- کم کم زیر گرانش خود فرومی‌رُمبد و به اندازه‌ای فشرده می‌شود که یک پیش‌ستاره (جنین ستاره‌ای) پدید می‌آورد.

هدف دانشمندان از گردآوری داده‌های این عکس بررسی این رشته‌ها برای آگاهی بیشتر درباره‌ی ساختار و همنهش آنها بود. آنها داده‌های آلما را برای یافتن شناسه‌های گاز دیازنیلیوم (Diazenylium) به کار بردند، ماده‌ای که بخشی از این ساختارها را ساخته. این دانشمندان به هنگام این بررسی توانستند شبکه‌ای از ۵۵ رشته را شناسایی کنند.

#سحابی_شکارچی نزدیک‌ترین منطقه‌ی #ستاره‌زایی بزرگ به زمین است و از همین رو اخترشناسان با هدف بهتر شناختن فرآیندهای پیدایش و فرگشت ستارگان در چند میلیون سال نخست زندگیشان، آن را با دقت بررسی می‌کنند.

این تصویر از پیوند ۲۹۶ مجموعه‌ی داده‌ درست شده و یکی از بزرگ‌ترین موزاییک‌های پُروضوحیست که تاکنون در طول موج‌های میلیمتری از یک منطقه‌ی ستاره‌زایی به دست آمده.
https://goo.gl/QY9AQk
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/03/eso1809a.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

«نورافشانی ستارگان جوان در ابر ماژلان»
—-------------------------------------

نزدیک لبه‌های ابر ماژلانی کوچک (یک کهکشان ماهواره‌ای به فاصله‌ی حدود ۲۰۰ هزار سال نوری زمین)، خوشه‌ی ستاره‌ای جوان و ۵ میلیون ساله‌ای به نام ان‌جی‌سی ۶۰۲ جای دارد.

تصویر خیره کننده‌ای که اینجا می‌بینید به کمک تلسکوپ فضایی هابل گرفته شده و با داده‌های پرتو X از تلسکوپ چاندرا، و فروسرخ از تلسکوپ اسپیتزر نیز آرایش شده. در این چشم‌انداز می‌توانید خوشه‌ی ان‌جی‌سی ۶۰۲ را ببینید که هنوز توسط ابر زاینده‌اش در بر گرفته شده.

پشته‌ها و رگه‌های خیال‌انگیز و توده‌های به پس رانده شده‌ی گاز و غبار نشانه‌ی نیرومندی از اینند که پرتوهای پرانرژی و امواجِ ضربه‌ای از سوی ستارگان پرجرم ان‌جی‌سی ۶۰۲، ماده‌ی غباری را پس زده و فشرده و در نتیجه همچنان که این توده‌ها در اثر پرتوهای ستارگان از مرکز خوشه دور می‌شوند، یک فرآیند #ستاره‌زایی دیگر هم در دلشان به راه افتاده.

گستردگی این تصویر باکیفیت در فاصله‌ی برآورد شده‌ی ابر ماژلانی کوچک حدود ۲۰۰ سال نوریست، ولی در پس‌زمینه‌ی همین چشم‌انداز واضح و چندرنگ، شمار فریبنده‌ای از کهکشان‌های گوناگون را هم می‌توان دید. این کهکشان‌های پس‌زمینه در فراسوی ان‌جی‌سی ۶۰۲ جای گرفته و صدها میلیون سال نوری یا بیشتر از آن فاصله دارند.

#ابر_ماژلانی #خوشه_باز #apod
https://goo.gl/jBXz4q
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/03/ap180324.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
telegram.me/onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

https://goo.gl/fVKJnh

عکس بسیار زیبا و باکیفیتی که #تلسکوپ_فضایی_هابل در سال ۲۰۰۵ از ستارگان نوزاد در سحابی ان‌جی‌سی ۳۴۶ در #ابر_ماژلانی_کوچک گرفته بود.
این ستارگان که از فرآیند رُمبش گرانشی ابرهای گازی این سحابی پدید آمده‌اند هنوز به اندازه‌ی کافی فشرده نشده‌اند که بتوانند کوره‌ی هیدروژن‌سوزی در دلشان را برای به راه انداختن #همجوشی_هسته‌ای روشن کنند.
کوچک‌ترینِ این ستارگان تنها نصف خورشید ما جرم دارند.

#خوشه_باز #رمبش_گرانشی #SMC #ستاره‌زایی

@onestar_in_sevenskies

«رشد پیوسته کهکشان راه شیری»
—----------------------------

* بر پایه‌ی یک بررسی تازه، #کهکشان_راه _یری با ادامه‌ی ساخته شدن ستارگان تازه در بخش اصلی‌اش دارد با سرعتی بیشتر از سرعت صوت گسترده می‌شود.

نویسنده‌ی اصلی پژوهش، کریستینا مارتینز-لومبیا از بنیاد اخترفیزیک جزایر قناری در تنریف می‌گوید: «کهکشان راه شیری همین اکنون هم بسیار بزرگ است. ولی بررسی ما نشان می‌دهد که با ساخته شدن ستارگان تازه در حومه‌های آن، دستکم بخش دیدارپذیرش دارد به آرامی بزرگ‌تر می‌شود. رشدش چندان سریع نیست ولی اگر بتوانیم در زمان سفر کنیم و کهکشانمان را در ۳ میلیارد سال دیگر ببینیم، آن را ۵ درصد بزرگ‌تر از چیزی که اکنون هست خواهیم یافت.»

راه شیری یک کهکشان مارپیچی به قطر ۱۰۰ هزار سال نوری است که صدها میلیارد ستاره دارد (دانشمندان از شمار دقیقش به درستی آگاه نیستند). از آن جایی که ما درون این کهکشان هستیم، اندازه گرفتن نرخ رشدش به طور مستقیم کار دشواریست. از همین رو مارتینز-لومبیا و گروهش از کهکشان‌های مارپیچیِ دیگر به عنوان راهنما بهره جستند.

آنها به کمک داده‌های طیف دیدنی (مریی) و فرابنفش-نزدیک و فروسرخ-نزدیک، بخش‌های بیرونی چند کهکشان مارپیچی را بررسی کردند. داده‌های نور دیدنی در "پیمایش دیجیتال آسمان اسلون" (اس‌دی‌اس‌اس) گرد آمده بود و داده‌های فرابنفش-نزدیک و فروسرخ-نزدیک هم به ترتیب توسط تلسکوپ‌های فضایی گلکس (کاوشگر فرگشت کهکشان‌ها) و اسپیتزر ناسا به دست آمده بود. (هم گلکس و هم اسپیتزر در سال ۲۰۰۳ به فضا رفتند. گلکس در سال ۲۰۱۳ از کار افتاد ولی اسپیتزر همچنان فعال است.)

چیزی که پژوهشگران از روند زایش ستارگان و جابجایی آنها دیدند نشان می‌دهد که کهکشان‌هایی مانند راه شیری با سرعتی نزدیک به ۱۷۷۰ کیلومتر بر ساعت (۱.۴ برابر سرعت صوت در سطح دریای زمین) دارند گسترده می‌شوند.

در مورد کهکشان راه شیری، این رشد پیوسته و به نسبت آرام در حدود ۴ میلیارد سال دیگر، در رویدادی چشمگیر بر هم خواهد خورد: رویایویی با کهکشان زن در زنجیر (آندرومدا). این دو کهکشان مارپیچی پس از نبردی پرآشوب با هم یکی خواهند شد و ابرکهکشانِ Milkdromeda را خواهند ساخت.

#ستاره‌زایی
****
🔴توضیح تصویر:
در این تصویر یکی از کهکشان‌های مارپیچی که در این پژوهش بررسی شد را می‌بینیم: کهکشان مارپیچی ان‌جی‌سی ۴۵۶۵ در فاصله‌ی ۳۰ تا ۵۰ میلیون سال نوری زمین.
https://goo.gl/coVnXT
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/04/MilkyWay.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

«هابل تولدش را در دل مرداب جشن گرفت!»
—----------------------------------------

این دو عکس تازه‌ی #تلسکوپ_فضایی_هابل ناسا دو نمای متفاوت از قلب پرآشوب یک پرورشگاه بزرگ ستاره‌ای، به نام سحابی مرداب (ام۸) را نشان می‌دهد. این عکس‌ها که یکی در طیف دیدنی (مریی) و دیگری در طیف فروسرخ است، برای بزرگداشت ۲۸مین سال حضور هابل در فضا گرفته شده‌اند.

تصویر رنگارنگ طیف دیدنی (مریی) در سمت چپ چشم‌اندازی رویایی از پشته‌ها، کاواک‌ها (حفره‌ها)، و کوه‌های گاز و غبار را نشان می‌دهد. این پیکره‌های گاز و غبار توسط پرتوهای پرانرژی فرابنفش و بادهای توفنده‌ای که از یک ستاره‌ی جوان و هیولاپیکر سرچشمه گرفته تراشیده شده و پدید آمده‌اند. این ستاره که در مرکز تصویر جای دارد با نام هرشل ۳۶، حدود ۲۰۰ هزار بار درخشان‌تر و ۳۲ بار پرجرم‌تر از خورشید ما است و دمایش هم به ۴۰ هزار درجه‌ی کلوین می‌رسد.هرشل ۳۶ بسیار فعال است زیرا هنوز نخستین سال‌های زندگیش‌ را می‌گذراند- این ستاره با سن تنها ۱ میلیون سال، در استاندارد کیهانی ستاره‌ای جوان است.

هرشل ۳۶ با پرتوهای سوزاننده و بادهای نیرومند خود (جریان‌هایی از ذرات زیراتمی) دارد غبار محیط زادگاهش را در لایه‌هایی پرده-مانند کنار می‌زند و به پس می‌راند و همزمان، جلوی #ستاره‌زایی‌ های تازه را در آنها می‌گیرد.

ولی دروون ابرهای چگال گاز و غباری که در لبه‌های این محیط پویای حباب‌مانند جای دارند ستارگانی تازه دارد ساخته می‌شود. مواد تیره و "خرطوم"ماندی که اینجا دیده می‌شود بخش‌های چگال‌تری از این ابرها هستند که در برابر فرسایش ناشی از بادهای پرانرژی و پرتوهای فرابنفش پایداری کرده‌اند و مانند ماشین‌های جوجه‌کشی، جایگاه ستارگان تازه و نوزادند.

در تصویر سمت راست، نمایی از این میدان پرستاره را می‌بینیم که هابل در طیف فروسرخ-نزدیک گرفته و سیمایی از سحابی مرداب را نشان می‌دهد که بسیار متفاوت با چهره‌ی آن در طیف دیدنی (مریی) است. رصد کیهان در طیف فروسرخ به اخترشناسان امکان می‌دهد در دل ابرهای گسترده‌ی گاز و غبار نفوذ کرده و گنج‌هایی که در دلشان پنهانست را نمایان کنند. این تصویر هابل پیش‌نمایی از چشم‌اندازهای چشمگیریست که تلسکوپ فضایی جیمز وب ناسا در آینده ارایه خواهد کرد.

تفاوت آشکار میان دیدگاه نور دیدنی و #فروسرخ هابل از این منطقه، پرشمار بودنِ ستارگانیست که در نمای فروسرخ دیده می‌شوند و در دیگری نه. بیشتر اینها ستارگانی دوردست در پس‌زمینه‌اند که پشت سحابی جای دارند و عضو آن نیستند. ولی برخی از آنها ستارگان جوانی در خود سحابی مردابند. ستاره‌ی غول‌پیکر هرشل ۳۶ نزدیک مرکز چارچوبِ، در طیف فروسرخ از طیف دیدنی هم درخشان‌تر دیده می‌شود.

لکه‌های تیره‌ای که به نام گویچه‌های بوک شناخته می‌شوند چگال‌ترین بخش‌های سحابی را ساخته‌اند و جاهایی هستند که ستارگان و سیاره‌هایی را دارند در دل خود پرورش می‌دهند. هابل نمی‌تواند در این توده‌های غبار نفوذ کند ولی جیمز وب درونشان را آشکار خواهد کرد.

#سحابی_مرداب با فاصله‌ی ۴۱۰۰ سال نوری از زمین، در صورت فلکی کمان (قوس) دیده می‌شود.
https://goo.gl/RVMJJn
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/04/M8.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

«کشف شواهد ستاره‌زایی‌های آتشین در "سپیده‌دم کیهان"»
—-------------------------------------------------
https://goo.gl/2dQJAt
اخترشناسان نخستین ستارگان کیهان را در کهکشانی بسیار دور رصد کرده‌اند. آگاهی ما درباره‌ی ستاره‌زایی در کیهان آغازین بسیار اندک است، تنها به این دلیل که بسیار دورتر از آنست که دیده و بررسی شود. رصد اجرامی در چندصد میلیون سال نخست پس از مهبانگ چالشی بزرگ حتی برای بهترین تلسکوپ‌های ما است.

اما اکنون تاکویا هاشیموتو از دانشگاه سانگیو اوزاکای ژاپن به همراه همکارانش ستارگانی را دیده‌اند که تنها ۲۵۰ میلیون سال پس از مهبانگ ساخته شده اند؛ آنها این کار را به کمک عدسی بزرگنمای خود کیهان انجام دادند.

کهکشان میزبان این ستاره‌ها که MACS1149-JD1 نام گرفته، ۱۳.۲ میلیارد سال نوری از زمین فاصله دارد و دورتر از آنست که به طور مستقیم دیده شود، ولی اخترشناسان آن را به کمک پدیده‌ی همگرایی گرانشی، هنگامی که نور آن توسط یک خوشه‌ی کهکشانیِ نزدیک‌تر به نام MACS J1149.5+2223 در فاصله‌ی ۵ میلیارد سال نوری زمین خم و همگراییده شد مشاهده کردند.

پژوهشگران برای بررسی این کهکشان در سه دامنه‌ی طیفی جداگانه، ۴ تا از پرقدرت‌ترین تلسکوپ‌های جهان را به کار گرفتند. آنها برای اندازه‌گیری فاصله‌ی این کهکشان از شناسه‌ی طیفی اکسیژن بهره جستند -آغازین‌ترین شناسه‌ی اکسیژن در جوانی کیهان که تاکنون دیده‌ایم.

بسامد نوری که یک ستاره می‌گسیلد با پیرتر و سردتر شدن آن بلندتر می‌شود، بنابراین هاشیموتو و همکارانش برای اندازه‌گیری سن این ستارگان، از طیف نور کهکشانشان کمک گرفتند.

سرزمین ناشناخته
این کهکشان به اندازه‌ای دور است که ما آن را به شکلی که در ۵۵۰ میلیون سالگی کیهان داشته می‌بینیم. سنجش‌های پژوهشگران نشان داد که پیرترین ستارگان آن حدود ۳۰۰ میلیون سال سن دارند، بنابراین می‌بایست زمانی ساخته شده باشند که تنها ۲۵۰ میلیون سال از مهبانگ می‌گذشته.

دنیل استارک از دانشگاه آریزونا، توسان می‌گوید: «این قلمرویی ناشناخته است. ما همچنان به گذشته نزدیک می‌شویم تا سرشت نخستین ستارگان را بشناسیم- این که چگونه زندگی می‌کردند، چگونه می‌مردند، و چه تاثیری روی کیهان می‌گذاشتند.»

به گفته‌ی استارک، ستارگان پیر در این کهکشان دوردست مانند گونه‌ای "ردپای سنگواره‌" (ردپای فسیل) رفتار می‌کنند. آنها از نخستین و بهترین گواه‌ها از وجود ستاره‌زایی‌های آتشین در کیهان آغازینند. در ماه فوریه، اخترشناسان گزارش دادند که با بهره از تلسکوپ اجِز (EDGES)، رد نخستین ستارگان کیهان را از حدود ۱۸۰ میلیون سال پس از مهبانگ پیدا کرده‌اند، ولی آنها به طور مستقیم این ستارگان را ندیده بودند، و دانشمندان دیگر در این زمینه یافته‌های آنها را بسیار به چالش کشیدند. [اینجا خواندید:* جستجوی نخستین ستارگان کیهان به کشف نشانه‌های ماده تاریک انجامید (https://goo.gl/mJdpeC)]

ما این را می‌دانستیم که هر چه به گذشته‌ی دورتر نگاه می‌کنیم، کهکشان‌های ستاره‌زای کمتری می‌بینیم، ولی چون کهکشان‌های بسیار دوردست به سختی دیده می‌شوند، از میزان #ستاره‌زایی در آن روزگار اطمینان نداشتیم. این پژوهش تازه به ما در کامل کردن این تصویر کمک خواهد کرد.

این پژوهش با بهره از داده‌های آرایه‌ی بزرگ میلیمتری/زیرمیلیمتری آتاکاما (آلما)، تلسکوپ بسیار بزرگ (وی‌ال‌تی) انجام گرفته. یافته‌های این دانشمندان در نشریه‌ی نیچر منتشر شده است.
#همگرایی_گرانشی

—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/05/MACS1149-JD1.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

«ستون‌های آفرینش در طیف فروسرخ»
----------------------------------

در سحابی عقاب ستارگانی تازه دارد ساخته می‌شود.

این ستارگان نوزاد که از رُمبش توده‌های گاز در این ستون‌های چگال گاز و غبار پدید می‌آیند، سرانجام با پرتوهای پرانرژی خود مواد همین ابرها را پراکنده ساخته و زادگاهشان را نابود خواهند کرد.

در اینجا عکسی را می‌بینیم که توسط تلسکوپ فضایی #هابل در طیف فروسرخ گرفته شده و به ما امکان داده تا درون برخی از این توده‌ها را ببینیم، توده‌هایی که در طیف دیدنی (مریی)، مانند ستون‌هایی تیره دیده می‌شوند.

این ساختارهای غول‌پیکر چندین سال نوری درازا دارند و به طور غیررسمی به نام ستون‌های آفرینش شناخته می‌شوند.

سحابی عقاب به همراه خوشه‌ی ستاره‌ای باز وابسته‌اش، ام۱۶، حدود ۶۵۰۰ سال نوری از زمین فاصله دارد و به آسانی می‌توان آن را با یک تلسکوپ‌ کوچک در صورت فلکی پر از سحابیِ #مار (بخش دُمش) پیدا کرد.
#apod #ستاره‌زایی

---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
www.1star7sky.com/2018/06/ap180620.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

«ابرهای تیره در دل گاو»
------------------------

گاهی حتی در غبارهای تیره‌ی میان‌ستاره‌ای هم می‌توان آرامش و زیبایی را مشاهده کرد. یکی از این گونه چشم‌اندازها در صورت فلکی #گاو (ثور) یافته می‌شود.

رشته‌ها و ابرهایی که اینجا می‌بینید در بخشی از آسمان میان خوشه‌ی ستاره‌ای پروین و سحابی کالیفرنیا دیده می‌شوند. چیزی که این غبارها را پدیدار کرده روشنی آنها نیست بلکه درآشامش (جذب) توسط آنهاست.

چندین ستاره‌ی درخشان که پرتوهای آبی‌فامشان از روی غبارهای قهوه‌ای رنگ بازتابیده در تصویر به چشم می‌خورد. دیگر ستارگان به رنگ سرخ دیده می‌شوند زیرا نورشان از پس ستون‌های غبار به چشم ما می‌رسد، و از آنجایی که غبارها نور آبی آنها را پراکنده‌اند، تنها نور سرخشان به جا مانده.

ستارگان دیگری هم در این پهنه‌ی آسمان هست ولی غباری که آنها را پنهان کرده به اندازه‌ای چگال است که برای دیدنشان نیاز به طول موج‌هایی ویژه است.

این چشم‌انداز در ظاهر آرام است ولی در حقیقت غوغایی از زایش ستارگان در آن جریان دارد. با رُمبش گرانشی و فشرده شدن توده‌های بزرگ و چگال گاز و غبار، ستارگانی تازه ساخته می‌شود- ستارگانی که هم در جو خود غبارهایی تازه می‌سازند و هم با پرتوها و بادهای پرانرژی‌شان غبارهای کهنه را نابود می‌کنند.
#apod #ستاره‌زایی

---------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/06/ap180626.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

«شبح ستاره‌ای که دیرزمانیست مُرده»
----------------------------------

* این رگه‌های گازی سرخ و برافروخته یکی از گسترده‌ترین پسماندهای ابرنواختر در کهکشان راه شیری را ساخته‌اند.

یک "پسماند ابرنواختر" به هر آن چه از انفجار یک ستاره، یا همان ابرنواختر به جا مانده باشد گفته می‌شود. این رشته‌های سرخ‌فام بخشی از #پسماند_ابرنواختر اچ‌بی‌اچ ۳ هستند، جرمی که در ۱۹۶۶ با بهره از تلسکوپ‌های رادیویی شناسایی شد. این شاخه‌های برافروخته به احتمال بسیار گازهایی مولکولی هستند که موج شوک ابرنواختر به آنها کوبیده شده. برخورد موج انفجار این مولکول‌ها را برانگیخته و به تابش فروسرخ واداشته.

ساختارهای ابر-مانند سفیدی هم در تصویر دیده می‌شوند که بخشی از یک دسته منطقه‌ی #ستاره‌زایی به نام‌های دبلیو۳، دبلیو۴، و دبلیو۵ هستند. این مناطق تا بیرون از این چارچوب گسترده شده‌اند. هم پسماند ابرنواختر و هم این ابرهای سفید حدود ۶۴۰۰ سال نوری از ما فاصله دارند.

قطر پسماند اچ‌بی‌اچ ۳ حدود ۱۵۰ سال نوریست و از این نظر یکی از بزرگ‌ترین پسماندهای ابرنواختریست که تاکنون شناخته شده. این پسماند شاید یکی از قدیمی‌ترین‌ها هم باشد: تاریخ انفجاری که آن را پدید آورد از ۸۰ هزار تا ۱ میلیون سال پیش برآورد شده.

در سال ۲۰۱۶ تلسکوپ فرمی تابش پرتوهای گاما را از جایی نزدیک اچ‌بی‌اچ ۳ ردیابی کرد. احتمال می‌رود سرچشمه‌ی این پرتوها گازهای درون یکی از آن مناطق ستاره‌زا باشد که در اثر ذرات پرانرژیِ گسیلیده از ابرنواختر برانگیخته شده‌اند.

این عکس توسط تلسکوپ فضایی اسپیتزر ناسا گرفته شده و در آن، طول موج‌های ۳.۶ میکرون با رنگ آبی و ۴.۵ میکرون با رنگ سرخ نشان داده شده‌اند. رنگ سفیدِ ابرهای ستاره‌زا آمیزه‌ای از هر دو طول موج است، ولی رشته‌های برافروخته‌ی اچ‌بی‌اچ ۳ تنها طول موج ۴.۵ میکرون را می‌نمایانند.

تلسکوپ #اسپیتزر به همراه تلسکوپ فضایی هابل، رصدخانه‌ی پرتو ایکس چاندرا، و رصدخانه‌ی پرتو گامای کامپتون یکی از چهار رصدخانه‌ی بزرگ ناسا است. اسپیتزر که آسمان را در طیف فروسرخ که کم انرژی‌تر از نور دیدنی (مریی) است می‌کاود، در روز ۲۵ اوت امسال ۱۵ سالگی‌اش را جشن خواهد گرفت.

--------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/08/HBH3.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky

«رتیل آتشین‌مزاج کیهانی!»
-------------------------

سحابی رتیل که به نام "۳۰ زرین‌ماهی" نیز شناخته می‌شود، با پهنای بیش از ۱۰۰۰ سال نوری، یک منطقه‌ی ستاره‌زایی غول‌پیکر و در واقع بزرگ‌ترین و خشن‌ترین منطقه‌ی ستاره‌زایی در سرتاسر گروه محلی کهکشان‌هاست که با فاصله‌ی حدود ۱۸۰ هزار سال نوری از زمین، در کهکشان ماهواره‌ی راه شیری، ابر ماژلانی بزرگ (LMC) جای دارد.

در اینجا این عنکبوت کیهانی را می‌بینیم که سرتاسر چارچوب این چشم‌انداز تماشایی را پوشانده. این تصویر از همگذاری داده‌های باریک‌باند درست شده و پرتوهای تابیده از اتم‌های یونیده‌ی هیدروژن را نشان می‌دهد.

درون سحابی رتیل (ان‌جی‌سی۲۰۷۰) خوشه‌ی جوانی از ستارگان بزرگ به نام آر۱۳۶ جای دارد که با پرتوهای پرانرژی، بادهای ستاره‌ای، و شوک‌های ابرنواختری خود تارهای این عنکبوت را برافروخته و آن را به یک #سحابی_گسیلشی درخشان تبدیل کرده‌اند.

در این رتیل هم مناطق #ستاره‌زایی دیگری هم وجود دارد که در هر یک، خوشه‌های ستارگان جوان با افروزه‌ها و ابرهایی که خودشان آنها را به شکل حباب در آورده‌اند را می‌توان دید. در واقع در سمت چپ مرکز این تصویر، جایگاه نزدیک‌ترین ابرنواختر روزگار نوین، یعنی اس‌ان ۱۹۸۷ای را هم می‌توانیم ببینیم.

این میدان دید پُرمایه حدود ۱ درجه از آسمان، هم ارز ۲ فرص کامل ماه را در صورت فلکی جنوبی #زرین‌ماهی می پوشاند. اگر این سحابی به اندازه‌ی سحابی شکارچی (نزدیک‌ترین پرورشگاه ستاره‌ای به زمین با فاصله‌ی ۱۵۰۰ سال نوری) از ما فاصله داشت، پهنه‌ای بیش از ۳۰ درجه (۶۰ برابر قرص کامل ماه) و در واقع نیمی از آسمان سیاره‌ی زمین را می پوشاند.

--------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/11/ap181117.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky