👑یک ستاره در هفت آسمان👑
1.11K subscribers
2.29K photos
598 videos
73 files
5.28K links
وبلاگ تخصصی نجوم و اخترفیزیک که از سال ۲۰۱۰ تاکنون بی‌وقفه به کار ترجمه‌ی مطالب متنوع و گوناگونِ این حوزه‌ی دانش، از معتبرترین سایت‌های بین‌المللی می‌پردازد:
http://www.1star7sky.com/
فیسبوک: https://www.facebook.com/1star7sky/
Download Telegram
«ستاره‌ مرده‌ای که قلبش هنوز می‌تپد»
—---------------------------------------
https://goo.gl/FFk3dO
در این عکسِ تلسکوپ فضایی #هابل ناسا از سحابی خرچنگ، تابش وهم‌انگیز یک ستاره‌ی مُرده را می‌بینیم که مدت‌ها پیش به شکل #ابرنواختر منفجر شده بود. ولی گول نخورید، این جرم کوچک و بیچاره که زمانی در دل ستاره‌ی مرده جای داشته، هنوز هم جان دارد و با آهنگی منظم و دقیق می‌تپد.

این "قلب" همان هسته‌ی رمبیده‌ی ستاره‌ی منفجر شده است. این جرم که به نام یک #ستاره‌_نوترونی [و البته یک #تپ‌اختر] شناخته می‌شود، تقریبا هم‌جرم خورشید است ولی به اندازه‌ی رمبیده و فشرده شده که اکنون قطرش تنها چند کیلومتر است و ۱۰۰ میلیارد بار سخت‌تر از فولاد شده. این نیروگاه کیهانی همان جرم ستاره-مانندِ نزدیک مرکز تصویر است.

این پسمانده‌ی ستاره‌ای یک دینام شگرف است که ۳۰ بار در ثانیه به دور خود می‌چرخد. با چنین سرعت چرخش سرسام‌آوری، یک #میدان_مغناطیسی مرگبار پدید آمده که ۱ تریلیون ولت برق تولید می‌کند. این فعالیت پرانرژی به آزاد شدن امواج حلقه‌مانندی انجامیده که یک حلقه‌ی رو به گسترش می‌سازند و بهتر از همه در بالا، سمت راست این تپ‌اختر دیده می‌شوند. [ویدیوی پست بعدی را ببینید👇🏼👇🏼]

گازهای داغ سحابیِ به جا مانده از ابرنواختر در سرتاسر طیف الکترومغناطیسی می‌درخشد، از رادیویی گرفته تا پرتو X. هابل آن را در طیف نور دیدنی (مریی) هم به شکل سیاه و سفید به تصویر کشیده. این تلسکوپ با دوربین پیشرفته‌ی پیمایشی خود، از ژانویه تا سپتامبر ۲۰۱۲ از آن عکس‌هایی گرفت. تابش سبزفامی که به این سحابی نمایی هالووینی داده، دستاورد فیلترهای رنگیِ به کار رفته است.

#سحابی_خرچنگ یکی از تاریخی‌ترین و شناخته شده‌ترین پَسمان‌های ابرنواختر است. پیشینه‌ی رصد این جرم به ۱۰۵۴ میلادی بر می‌گردد. در آن هنگام، ستاره‌شناسان چینی نخستین بار دیده شدنِ یک "ستاره‌ی مهمان" را گزارش کردند که تا ۲۳ روز در روشنی روز هم دیده می‌شد. روشنی این ستاره شش برابر نور سیاره‌ی ناهید بود. ستاره‌شناسان ژاپنی، خاورمیانه‌ای، و بومیان آمریکا نیز پدیدار شدن این ستاره‌ی رازگونه را در تاریخ ثبت کرده‌اند.

در سال ۱۷۵۸، ستاره‌شناس فرانسوی، #شارل_مسیه هنگامی که به دنبال دنباله‌دارها می‌گشت، یک توده‌ی مه‌آلود را نزدیک همان جایی که آن ستاره‌ی تاریخی دیده شده بود یافت. وی بعدها نام این سحابی را به عنوان نخستین مورد در فهرست کیهانی پرآوازه‌اش وارد کرد و "مسیه ۱" یا (#ام۱) نامید؛ مسیه این سحابی را یک "#دنباله‌دار دروغین" (fake comet) خواند. تقریبا یک سده بعد، ستاره‌شناس انگلیسی #ویلیام_پارسونز طرح این سحابی را کشید و چون مانند یک جانور سخت‌پوست دیده می‌شد، نام "سحابی خرچنگ" را به آن داد*. در سال ۱۹۲۸، اخترشناس #ادوین_هابل برای نخستین بار سحابی خرچنگ را همان "ستاره‌ی مهمان" چینی‌ها در سال ۱۰۵۴ دانست.

[* گفتنی است این سحابی به دلیل گسترش سریعی که دارد، اکنون به هر چیزی می‌ماند به جز خرچنگ- م]

سحابی خرچنگ که به قدر کافی روشن هست که از پشت تلسکوپ‌های آماتوری هم دیده شود، با فاصله‌ی ۶۵۰۰ سال نوری از زمین، در #صورت_فلکی_گاو جای دارد.

—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2016/10/blog-post_42.html
—-------------------------------------------------

به تلگرام یک ستاره در هفت آسمان بپیوندید:
telegram.: @onestar_in_sevenskies
«چشم گاو و ماه جوان»
—-------------------

دبران یا پس‌رونده، درخشان‌ترین ستاره‌ی #صورت_فلکی_گاو که چشم این پیکره‌ی آسمانی را ساخته، به همراه هلال جوان ماه در آسمان شامگاهی روز جمعه می‌درخشیدند.

این زوج دوست‌داشتنی آسمانی در سرتاسر سیاره‌ی زمین کنار هم دیده می‌شدند ولی در برخی جاها، ماه حتی از جلوی دبران هم گذشت و یک #فروپوشانش یا احتفای چشمگیر برای این ستاره‌ی درخشان و نام‌آشنا پدید آورد.

این عکس که در روز ۲۸ آوریل از آسمان گرفته شده، دبران را نشان می‌دهد که تازه از پشت لبه‌ی #هلال ماه که نور خورشید آن را روشن کرده بیرون آمده است.

در پیش‌زمینه‌ی تصویر ستیغ‌های ناهموار رشته کوه دولومیتی نزدیک لاجو دی کادوره‌ی ایتالیا دیده می‌شود [که در برابر آسمان روشن به حالت ضدنور و تمام‌تیره در آمده‌اند-م].

دبران پیش از پدیدار شدن دوباره از پشت ماه، از پشت بخش تاریک آن گذشت که تنها پرتوی #زمین‌تاب آن را کمی روشن کرده بود (نور خورشید که از روی زمین بازتابیده و به ماه رسیده).

#apod
https://goo.gl/CjmR51
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/05/occultation.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram: @onestar_in_sevenskies
👑یک ستاره در هفت آسمان👑
«خرچنگی با سرعت رشد باورنکردنی» روند گسترش سحابی خرچنگ یا ام۱ در مدت ۱۰ سال @onestar_in_sevenskies
«خرچنگی با سرعت رشد باورنکردنی»
—---------------------------

سحابی خرچنگ یا ام۱ نخستین نامی بود که اخترشناس سده‌ی ۱۸، شارل مسیه در فهرست پرآوازه‌اش نگاشت، سیاهه‌ای از اجرامی که دنباله‌دار "نبودند".

امروزه می‌دانیم که این خرچنگ در واقع بازمانده‌ی یک ابرنواختر است، پسمانده‌های انفجار یک ستاره‌ی پرجرم که در سال ۱۰۵۴ میلادی نورش به زمین رسید و اخترشناسان آن روزگار هم بیننده‌اش بودند.

این سحابی اکنون پهنایی نزدیک به ۱۰ سال نوری دارد و همچنان با سرعت بیش از ۱۰۰۰ کیلومتر بر ثانیه رو به گسترش است.

روند رشد این سحابی در یک دهه‌ی گذشته مستند شده و در این تصویر پویانمایی به خوبی نشان داده شده است. از سال ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۷، در هر سال یک تصویر از پشت تلسکوپ و دوربینی در یک رصدخانه‌ی دورافتاده در استرالیا گرفته شد که از پیوندشان این تصویر زمان‌گریز درست شده. همه‌ی ۱۰ عکسی که در این پویانمایی به کار رفته با هم ۳۲ ساعت را می‌پوشانند.

در این نماهای پُروضوح و پرداخته (پردازش شده)، حتی درخشش و تلالو پرانرژی این خرچنگ که با سرعتی باورنکردنی رو به گسترش است نیز دیده می‌شود.

سحابی خرچنگ حدود ۶۵۰۰ سال نوری از زمین فاصله دارد و در راستای #صورت_فلکی_گاو (ثور) دیده می‌شود.



#apod #پسماند_ابرنواختر

—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/01/ap180104.html
—-------------------------------------------------
کانال یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
«دم آبی دنباله‌دار پان‌استارز شب به شب زیباتر می‌شود»
—------------------------------------------------
https://goo.gl/qf3vG5
دنباله‌دار پان‌استارز سی/۲۰۱۶ آر۲ که در ۷ سپتامبر ۲۰۱۶ به کمک تلسکوپ پان‌استارز یافته شد، اکنون حدود ۲۴ دقیقه‌ی نوری (سه یکای نجومی) از خورشید فاصله دور است و دارد آسمان سیاره‌ی زمین را بر زمینه‌ی ستارگان صورت فلکی گاو در می‌نوردد.

این #دنباله‌دار که مهمانی از ابر اورت در دوردست‌های سامانه‌ی خورشیدیست، دم یونی زیبا و پیچیده‌ای دارد که به گونه‌ی چشمگیری به رنگ آبی می‌درخشد. از آنجایی که دنباله‌دار هنوز به نسبت از خورشید دور است، ساخته شدن چنین دم یونی گسترده‌ای آن هم به این زودی برایش بسیار چشمگیر است.

دلیل اصلی رنگ آبی این دم، فراوان بودن بی‌اندازه‌ی اتم‌های مونوکسید کربین یونیده (CO+) در آنست که در برابر تابش فزاینده‌ی خورشید برانگیخته شده و چنین تابش آبی‌فام زیبایی را پدید آورده.

این عکس رنگی از همگذاری داده‌هایی درست شده که دو تلسکوپ جداگانه در شب ۷ ژانویه گرد آورده بودند. [عکسی که یک شب پیش از آن گرفته شده بود را اینجا دیدید: * دنباله‌داری با دم و گیسوی آشفته (https://goo.gl/APJkao)]

گوشه‌ی پایین، سمت چپ تصویر کمی روشن دیده می‌شود. این تابش زیر سر ستاره‌ی درخشان گاما-گاو است، ستاره‌ای که نوک خوشه‌ی V-شکل قلائص (اشتران ماده) در #صورت_فلکی_گاو را ساخته.
#apod

—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
www.1star7sky.com/2018/01/ap180112.html
—-------------------------------------------------
کانال یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
«شتران ماده و یک دم آبی»
—---------------------—

ستارگان خوشه‌ی قلائص (اشتران ماده) در این چشم‌انداز موزاییکی که بیش از ۵ درجه از آسمان در #صورت_فلکی_گاو را می‌پوشاند پراکنده شده‌اند.

این تصویر گسترده که از داده‌های به دست آمده در ۱۲ ژانویه درست شده، دنباله‌دار آبی‌فام زیبای پان‌استارز سی/۲۰۱۶ آر۲ که در فضای سامانه‌ی خورشیدی به پیش می‌رود را هم در خود دارد.

نوک خوشه‌ی V-شکل قلائص نزدیک بالای مرکز چارچوب است و ستاره‌ی درخشان دبران (پس‌رونده) که ستاره‌ی آلفای گاو است را نیز پایین، سمت راست تصویر می‌بینیم. دبران که یک غول سرخ خنک است در این میدان پرستاره‌ی رنگارنگ به رنگ نارنجی دیده می‌شود.

فاصله‌ی ستارگان خوشه‌ی قلائص از زمین ۱۵۱ سال نوریست ولی دبران تنها ۶۵ سال نوری از ما فاصله دارد و بنابراین ربطی به این خوشه ندارد.

در ۱۲ ژانویه، دنباله‌دار سی/۲۰۱۶ آر۲ بیش از ۱۷ دقیقه‌ی نوری از سیاره‌ی زمین، و حدود ۲۴ دقیقه‌ی نوری از خورشید فاصله داشت.

رنگ آبی دم آن به طور عمده به دلیل گاز مونوکسید کربن یونیده (CO+) در آنست که در برابر تابش فزاینده‌ی خورشید برانگیخته شده و چنین تابش آبی‌فام زیبایی را پدید آورده. سر این #دنباله‌دار، یا همان گیسوی آن کمی تابش سبزفام هم دارد که به احتمال بسیار به دلیل گسیلش از کربن دواتمی در آنست.
https://goo.gl/p7rrbV
#apod
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/01/ap180118.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky