گیلکی زوان ٚ آمۊجش
دیگر نخامی زنجیر دیگر نخامی سختی اماره زۊر نهۊوین اماره شۊ نکۊشين شمه بهۊت درۊئه درۊ که هیچ سه‌رۊئه شمه حاصل چکۊئه شمه چاله فرۊئه وطن ره برۊتنی خۊبۊن ره بکۊشتنی قفل ؤ زندۊن دارننی تؤخم ٚنفاق شنننی صحرا یه واش تش هیته زخم ٚظالم سر هیته مردم بئينه بیچاره کی…
⚡️فعل «شنننی» صرف دوم شخص جمع از مصدر «بشننیئن» است. ریشه این فعل و نمۊنه‌های همریشه در زبانهای دیگر را در تصویر بالا ببینید.
🌈 در گۊیشهای غربی زبان گیلکی این مصدر و صۊرتهای پیشوندی آن حداقل به این شکل وجۊد دارد:
🔵 شادن
🔵 واشادن
🔵 دشادن
🔵 فیشادن
🔵 وأرشادن
🔵 فؤرشأدن
- ماده مضارع این فعل در گۊیشهای غربی «شان» است.
(🙏 حمید)
#gilaki_fel
@gilaki_learning
🎤 حامد ٚگب' بؤشنؤوین که «هشننیئن» ؤ «بشننیئن» ٚفرق ٚسر تؤضیح دأ دره.
- «هشننیئن» یه پاره گۊیشان ٚمئن «فۊشؤندن» ٚمؤعادل هیسه. گیلکی گۊیشان ٚمئن، ه/هۊ/ف/فۊ/خۊ پیشوندان جیر ٚسمت ٚمعنی' فعل' گل ادهن.
#gilaki_fel
#gilaki_learning
گیلکی زوان ٚ آمۊجش
💫 لۊله ره درئیج، اۊنوقت انجیل دار لۊ بۊر. - لۊله' که یه جۊر سفه هیسه، مرکزی گۊیشان ٚمئن لله ؤ غربی گۊیشان ٚمئن لبله گؤن. (🙏 محمد) #masalan #gilaki_vaje @gilaki_learning
⚡️ درئیج، درئیتن یا دراویتن/دراویج- ٚمصدر اجی هیسه. یه پاره دئه گۊیشان ٚمئن امر ٚفعل' دؤرجؤن ؤ درؤبجان گۊنن.
ای گیلکی فعل ٚمعادل فارسی مئن وکهه درآویختن/درآویز-.
تاتایی دل ان یته دئه پیشوندی چیره ای فعل اجی وا- پیشوند ٚهمرا بۊمئه که چۊن دۊتته «ا» کسنی ور بۊمأن یته میانجی «ج» ان ایشانی مئن بۊمئه؛ واجاوتن/واجاوج-
#debari_motun
#gilaki_fel
@gilaki_learning
⚡️افعال ساده ؤ پیشوندی زیر در زبان گیلکی معنی «پیدا کردن» می‌دهند:

۱) بنگیتن / انگیر-

۲) هاکتن / هاکف-
وکتن / وکه-

۳) یاتن / یاو-
یافتن، ایافتن / یاف-
یاتن / یاج-

۴) وندان / وندا-

۵) تلفتن/ تلف-

(🙏 وچه‌ئان)
#gilaki_fel
@gilaki_learning
⚡️فعل پیشوندی فۊدۊتن / فۊدۊج- معادل «رفۊ کردن» در فارسی است. مشتق تیساوندی «فۊدۊج» هم معنی «رفۊ» می‌دهد.
#gilaki_fel
#gilaki_vaje
@gilaki_learning
⚡️اۊشان، وشئؤن
ای دۊتته پیشوندی فعل گیلکی دل «صعۊد گۊدن ؤ جئؤر شئؤن» معنی دهه.
«اۊ» ؤ «و»، یه چی سر ٚمفهۊم' فعل' گل ادهه.
جۊمله مئن:
🔵 چن ساله نتأنمه هأ پلکأن-أ اۊشان
(🙏 حمید)
#gilaki_fel
@gilaki_learning
گیلکی زوان ٚ آمۊجش
Photo
⚡️نظرات آقایان چۊنگ ؤ حسن‌دۊست برای ریشه ویاتن/ویاج- ؤ صۊرتهای معادل در زبانهای فامیل گیلکی.
#gilaki_fel
@gilaki_learning
گیلکی زوان ٚ آمۊجش
⚡️ای سرنؤم یا تیتر' گیلکی دل چۊته شأنه گۊتن؟ این ٚ سر فکر بؤگۊدم ؤ ای دۊتته حالت می ذهن بۊمأ: - ایران ٚ فترک ایسرائیل ٚ ره - ایران ٚ فترک ایسرائیل ٚ سر جۊمله دل تۊنه ایجۊر أن بیه: فارسی: در حمله ایران به اسرائیل یک نفر زخمی شد گیلکی: ایران ٚ فترک ٚ سر…
⚡️ «هۊجؤما/هۊجما» ان «فترک» ٚمعني' رسأنه. ای واجه ایتفاقی عربی «هجۊم» ٚچیره یؤ معنی' دأره اما یته پیشوندی فعل اجی تیساوند ٚهمرا مۊشتق بؤبه!
اینی فعلی مصدر «هۊجمان» هیسه که واجه‌وری «جیر ٚسمت همان» معنی دهه. «ج» انی «هۊ» یؤ «امان» ٚمئنا تلفظ ٚراحتی ره بۊمئه. تؤجیه یه کسی سر دکلسن ؤ... تۊنه ببۊن.
💡ایشان بکت «فگنسن»، «فؤخؤتن» ؤ «هکتن» انی دره نزیک ٚمفاهیم ٚره.
(تاتایی مام‌قؤلی صدر اشکوری شعر ٚیته بینه هیسه)
#gilaki_fel
#gilaki_vaje
@gilaki_learning
گیلکی زوان ٚ آمۊجش
💫 می بتن ؤ وابۊج قایمه. #masalan @gilaki_learning
⚡️یسدی و یلحم
تۊن هۊتنی پۊ واوجی
💡واوتن/واوج- فعل پیشوندی از مصدر ساده وتن/وج- به معنی بافتن است (با وتن/وج- به معنی کندن اشتباه نشود).
از این مصدر ساده، صۊرت پیشوندی دؤتن/دؤج- هم در گیلکی وجۊد دارد که معنی‌اش «بافتن مۊ» است (با دۊتن/دۊج- به معنی دۊختن اشتباه نشود).
#debari_motun
#gilaki_fel
@gilaki_learning
⚡️دپلغسن/دبلغسن
یته پیشوندی فعل هیسه. اینی سادده فعل حداقل «وا» ؤ «ف» پیشوند ٚهمرا انی گیلکی دل ایته دره:
🔵 واپلکستن/واولکستن (پۊس ٚپیر ابؤن ؤ چکرز اگیتن، زیاد آو ٚدل مؤنسن اجی)
🔵 فولکسن (لۊبیا ؤ... دئیسسن ؤ چکرز اگیتن)

- هی دپلکستن/دولکستن انی پۊس ٚچکرز ؤ دئسانئن ؤ... مفهۊم ٚره انی کار اگیته بۊن.
(🙏 علی آقا)
#gilaki_fel
@gilaki_learning
گیلکی زوان ٚ آمۊجش
⚡️واستۊیی (= انکار) انی نستاونستن ٚهمرا همبۊنه هیسه. #gilaki_fel #tarkibi_felan @gilaki_learnjng
⚡️بگو یا محمد مصطفی خه شما واستوی کنین باون خیاوند که بیافری زمییا بدو روج؟
#gilaki_fel
#debari_motun
@gilaki_learning
گیلکی زوان ٚ آمۊجش
⚡️مۊ پۊر «صبر بؤکۊنین» ٚواجه' بؤشنؤوسه دأرم. ای صبر تقریبا «هرگست» ٚمعنی' دهه؛ اۊشانی که عیدالت ٚ ایجرا گۊدن' تترج دۊمبال ئاگئنتأن، اۊنی وجاردن ٚ قصد' ندأرن! #مارتین_لۊتر_کینگ #گیلکی_وگردان @gilaki_learning
⚡️در متۊن قدیمی زبان گیلکی «خوجار» و «هوجار» برای ترجمه مفاهیم «خاتمه و سرانجام» آمده است.
احتمالا این کلمات مشتق از مصدر «وجاردن» به معنی «منقضی شدن، تمام شدن، ادا کردن، گزاردن ؤ...» با پیشوند فعلی هۊ/خۊ (اضافه‌کننده معنی پایین به فعل اصلی) هستند. بر این اساس می‌توان مصدر هوجاردن/خوجاردن/فوجاردن به معنی تمام کردن را بازسازی کرد.

- قبلتر هم فعلی با مفهۊم شرۊع کردن در 👈 این پست معرفی شده بۊد.
#debari_motun
#gilaki_vaje
#gilaki_fel
@gilaki_learning
گیلکی زوان ٚ آمۊجش
💫 سک' وا رۋجهٓ‌چال ٚسر گیتن. - ای مثل کین واوتن ٚمۊناسیب ٚوخت ٚریفا هیسأن ٚره کار اگیته بۊن. #masalan @gilaki_learnimg
⚡️کین واوتن گیلکی مئن انتقام گیتن معنی دهه.
- واوتن/واوج- وتن ٚپیشوندی چیره هیسه یؤ اۊنی واجه‌وری معنی یه رچ دئه کندن هیسه.
ای پۊست ان بئينین 👇
https://t.me/gilaki_learning/3486
#debari_motun
#tarkibi_fel
#gilaki_fel
@gilaki_learning
گیلکی زوان ٚ آمۊجش
💫 گیلکی ایصطلاح 🔵 دس' فیگیتن معنی: صرفه‌جۊیی گۊدن - أمره وشنأ هیسه. د تی دس' فینیگیر. گؤجی‌ئن ٚ همه' چاکۊن. (گشنمونه. دیگه صرفه جویی نکن. همهٔ گوجه‌ها رو درست کن) #estelahan @gilaki_learning
🔵 فیگیتن لغتا یعنی فشار هَوِردن، طرفین ٚ جی گیتن

- ای گؤجی خراب نیه بار فیگیته
(این گوجه خراب نیست بار از طرفین بهش فشار آورده)
- زيندگی مره فیگیته
(زندگی به من فشار آورده)

🔵 فیگیتن جۊمله دل کنایی «زأن، کۊتانئن» أنی معنی دنه؛
- چند رچ این' فیگیتم (چند دفعه زدمش)

ای فیگیتن که شرق ٚ دل ایستفاده بۊنه، غرب ٚ فیگیفتن/فگیفتن ٚ همرأ فرق کۊنه. فگیفتن ٚ معادل شرقی گۊیشان ٚ دل هگیتن هیسه.
#gilaki_fel
@gilaki_learning
گیلکی زوان ٚ آمۊجش
⚡️ گردسن ٚپیشوندی فعلان 🔵 دگردسن (هایوار گردسن) 🔵 فگردسن (جیر ٚسمت گردسن، دپارسن) 🔵 هگرسن (رۊشد گۊدن، بالغ بئؤن) 🔵 وگردسن (پسا را/ای‌دیم اۊ‌دیم گردسن) 🔵 واگردستن (پسا را گردسن) 🔵 جگردستن (جا اجی درشئؤن) #gilaki_fel @gilaki_learning
⚡️ زئأن/زن- ٚپیشوندی فعلان

🔵 هازئأن/فازئأن (گئنتن ؤ توادئأن، جئؤر ٚسمت زئأن)
🔵 فۊزئن/فزئأن (زۊر ٚهمرا یه چی' یه جا دگۊدن)
🔵 هۊزین (جیر ٚسمت زئأن؛ فزئأن ٚیته دئه چیره)
🔵 جزئأن (یه چی' یه چی بۊن نئأن، فزئأن)
🔵 وزئأن/وأزئأن (دگۊدن، پؤرؤو گۊدن)
🔵 وأزئأن (دس وگیتن)
🔵 دزئأن (دبستن)
(🙏 امیر، کۊرؤش)
#gilaki_fel
@gilaki_learning
گیلکی زوان ٚ آمۊجش
⚡️ یته ستؤداگر، هیزار دینار ضرر بؤگۊد. خۊ وچه' بؤگۊت: ای گب' هیچکس ٚور وانگۊ. بؤگۊت: پیئر، فرمؤن تی شی‌ئه؛ نؤگؤم، اما خأم مره این ٚفأیده' وادؤنأنی که لا ودئأن ٚمصلحت چی هیسه؟ بؤگۊت تا کارسنه دۊتته وانبۊن؛ یته پۊل ٚضرر ؤ یته انی همسأده سرأکؤ! نؤگۊ درد ؤ غۊصصه'…
⚡️ دۊتته گیلکی فعل

🔵 وادؤنأنئن
اینی معنی آگاه گۊدن ؤ حلی گۊدن هیسه. دؤنسن ٚمتعدی چیره هیسه پیشوند ٚهمرا.
- جۊمله مئن:
خأم مره اینی فأیده' وادؤنأنی

🔵 مؤنأنئن
اینی معنی تشبیه گۊدن هیسه. این انی مؤنسن* ٚمتعدی بؤبؤر هیسه.
- جۊمله مئن:
شعرگۊ ایندر خۊ معشۊق' مانگ' بمؤنأنئه.

(* یته دئه مؤنسن دره که یه جا هیسأن ؤ نشؤن ؤ... معنی دهه اخر اۊن اجی هیته متعدی چیره بساته ببۊن معنی وکهه یه کار بکۊنی که اۊ کس/چی بئیسه یؤ نشۊن)
#gilaki_fel
@gilaki_learning
گیلکی زوان ٚ آمۊجش
⚡️ دۊتته گیلکی فعل 🔵 وادؤنأنئن اینی معنی آگاه گۊدن ؤ حلی گۊدن هیسه. دؤنسن ٚمتعدی چیره هیسه پیشوند ٚهمرا. - جۊمله مئن: خأم مره اینی فأیده' وادؤنأنی 🔵 مؤنأنئن اینی معنی تشبیه گۊدن هیسه. این انی مؤنسن* ٚمتعدی بؤبؤر هیسه. - جۊمله مئن: شعرگۊ ایندر خۊ معشۊق'…
⚡️ اۊ «مؤنأنئن» که «دأشتن ؤ یه کار گۊدن یه چی/کس نشئؤن ٚوأسر» معنی دهه اجی یته دمؤنأنئن گیلکی متۊن ٚمئن بۊمئه. اینی واجه‌وری معنی «یه چی مئن مؤنأنئن» هيسه. همریشه زوانان اجی کۊردی مئن «دامان» ؤ فارسی مئن «درماندن» اینی لازم ٚچیره هیسن که هینی همرا همبۊنه‌أن.
اعضلنی عویصک: مأ دمؤنأانی تی دشکر معنی سخؤن.
#gilaki_fel
#debari_motun
@gilaki_learning