کودک و فرهنگ
1.11K subscribers
4.93K photos
661 videos
108 files
1.34K links
تجربه های مادری روزنامه نگار و تسهیلگر فرهنگی. ریحانه قاسم رشیدی هستم .

ارتباط

@rb1105
Download Telegram
جبار عسکرزاده، باغچه بان
آوای کتابک
جبار عسکرزاده (باغچه‌بان)

جبار عسگرزاده (#باغچه‌بان) فرزند عسگر، آموزگار و نویسنده بزرگ کودکان و از پیشگامان آموزش و پرورش نو در ایران، در سال ۱۲۶۴ خورشیدی در شهر ایروان ارمنستان زاده شد. پدرش معمار و شیرینی پز بود. او که به سبب سختگیری پدرش نتوانست در مدرسه‌های جدید آموزش ببیند، نزد یک روحانی، قرآن و سپس #زبان_فارسی را فرا گرفت.

ادامه نوشته در #کتابک:
https://ketabak.org/uh2r1
#تاریخ_ادبیات_کودکان #کوشندگان #آموزش_و_پرورش



🎙📚
@ketabak_org
@farhangkoodak

ملتی که گذشته‌ی خود را نشناسد، مجبور به تکرار آن است.
کوشندگان آموزش و‌پرورش نوین کشورمان را بشناسیم.
#باغچه‌بان
دکتر محمدعلی اسلامی ندوشن، نویسنده، شاعر، حقوق‌دان، مترجم و پژوهشگر نامدار سرزمین‌مان دیروز در ۹۷ سالگی در کانادا درگذشت.

استاد اسلامی‌ ندوشن در رشته‌ی حقوق بین‌الملل از پاریس دکترا داشت ولی عمر خود را صرف فرهنگ و ادبیات فارسی کرد.

در میان انبوه نویسندگان معاصر، عنوان استاد مسلم نثر فارسی به وی تعلق می‌یابد. قدرت و تسلط ایشان در زیبا و ساده‌نویسی با سعدی مقایسه می‌شود.

یکی از معروف‌ترین آثار دکتر اسلامی ندوشن مجموعه‌ی چهار جلدی «روزها»ست که سرگذشت‌ و تجربه‌های‌شان را به‌تصویر می‌کشد.

خوشبختانه، بخش‌هایی از فصل درخشان کودکی این کتاب از دهه‌ی شصت در کتاب‌های فارسی مدارس قرار گرفته‌است.

شعر «دخت پری‌وار» استاد اسلامی ندوشن، توسط علیرضا قربانی به‌صورت تصنیفی به‌یادماندنی اجرا شده.

آن دخت پری‌وار که ایران من است
پیدا و نهان بر سر پیمان من است

هم نیست ولی نهفته در جان من است
هم هست ولی دور ز دامان من است

#دکتر_اسلامی_ندوشن
#محمدعلی_اسلامی_ندوشن
#ایران
#فرهنگ_ایرانی
#زبان_فارسی
#نثر
#ایران_شناسی
#روزها
#کتاب
#هویت
#هویت_ایرانی

پانویس: حرف زدن و به‌دنبال آن، نثر نویسی نوجوانان ما بسیار تغییر کرده. می‌شود گفت که به‌دلایل متعدد از جمله نداشتن مطالعه، بسیاری از جوانان نمی‌توانند دو خط - بله فقط دو خط- بنویسند. به‌نظر شما چه باید کرد؟ اجازه داد تا هر جور دوست دارند پیش بروند؟ آیا با این زبان عجیب من درآوردی، امکان درک متقابل از بین نمی‌رود؟
در اینستاگرام کودک و فرهنگ منتظر دیدگاه‌های شما هستم.


@farhangkoodak
پی‌افکندم از نظم کاخی بلند
که از باد و باران نیابد گزند

🔺روز بزرگداشت حکیم توس، یادبود ارجمند زبان فارسی‌است؛ وطن همه‌ی ما.
و هم‌چنین، یادآور تلاش بی‌همتای فردوسی برای نگهداری و انتقال اسطوره‌ها، افسانه‌ها و داستان‌های ایرانی که رو به فراموشی بودند.

بدون رنج سی‌ ساله‌ی او، احتمالاً اکنون ما هم شبیه کشورهایی مثل مصر بودیم که زبان و فرهنگ پیش از اسلام خود را از دست داده و هویت عربی را پذیرفته‌اند.

او یک‌تنه روایات کهن را از خطر فراموشی نجات داد.

امروز زبان فارسی چه جایی دارد؟ وقتی فرزندان‌مان را به‌هوای عضویت در دهکده‌ی جهانی، بیش و پیش از زبان مادری با انگلیسی همراه می‌کنیم، چه اتفاقی می‌افتد؟ 🔻


🧩زبان مادری، فقط ابزار گفتگو نیست. وسیله‌ی تفکر و اتصال به یافته‌های فرهنگ نسل‌های گذشته است. به همین دلیل تمام کشورها، برنامه‌های دقیقی برای انس کودکان با زبان بومی دارند.


#فردوسی
#زبان
#زبان_انگلیسی
#زبان_فارسی
#تفکر
#ریحانه_قاسم‌رشیدی
@farhangkoodak

منبع عکس: روزنامه هم‌‌میهن
و اما اول اردیبهشت و روز بزرگداشت «سعدی»❤️

🔸اگر بپذیریم که وطن مشترک ما ایرانیان، علاوه بر خاک سرزمین‌، زبان فارسیست، آنگاه قطعاً یکی از پادشاهان ما، «سعدی» خواهد‌بود. نابغه‌ای که با نثر و شعرش، زبان امروزی ما را ساخته و با نگاهش به زندگی، عشق و معنویت، عالمی دگر درانداخته.


🔸روزگار بیشتر ما، از کودکی با او همراه بوده. بدون آن‌که بشناسیمش، جملات قصار و ابیاتش را در محاوره‌ی روزانه شنیده‌ایم و بعدها، لحظاتی را گذرانده‌ایم که هیچکس جز «شیخ اجل»، توان شرح احساس ما را نداشته.

🔸خوشبختم که در خانواده‌ای از ارادتمندان به او، عمر را به سر آورده‌ام.

🔸چشمانم را می‌بندم و پدربزرگم را می‌بینم در میانه‌ی غائله‌ی آذربایجان در دهه‌ی بیست، وقتی کتاب‌های درسی را به زبان ترکی تألیف‌کردند و منطقه در آنش می‌سوزد و خطر مرگ تهدیدش می‌کند. اما او به‌جای گریختن، در خانه‌ی زیبایش در شهر خوی که به شوروی و ترکیه و عراق بسیار نزدیکتر از تهران و اصفهان و شیراز بود، به خاله‌ام «گلستان» می‌آموزد تا فارسی ناب را یاد بگیرد.
برای‌تان بگویم که فارسی‌دانی ایشان و
سایر اعضای خانواده‌ی مادری من، از بسیاری از فارس‌زبان‌ها، بهتر بوده و هست و همین‌طور ارادت‌شان بیشتر.
آذری‌های اصیل، همواره پاسدار فرهنگ و زبان مشترک ایران‌زمین بوده‌اند.

🔸به دهه‌ی پنجاه می‌آیم، مادر جوان و زیبایم را می‌بینم که در حال آشپزی زیر لب زمزمه می‌کند:
«تا عهد تو دربستم، عهد همه بشکستم
بعد از تو روا باشد، نقض همه پیمان‌ها
»

🔸و باز، خودم را در دوازده‌سیزده‌سالگی می‌یابم، در میان بمباران‌ها و تعطیلی مدارس که فرصتی پیدا کرده‌ام برای جستجو میان کتاب‌های خانه. در میان کشفیاتم، دفترهای شعر مادرم هم هست که با خط خوش اشعار شیخ عاشق‌پیشه را در نوجوانی برای خود گلچین کرده یا از مجلات بریده و چسبانده.
مسحور شده‌ام از عطر آن کلمات. تحمل موشک‌های صدام و ترس از مرگ و حتی آنهمه تجربه‌ی از دست دادن، با داشتن «سعدی»، آسان می‌شود.


🔸ابتدای دهه‌ی نود است. خودم مادر شده‌ام. با دختر کوچولویم، سریال «آب پریا» اثر خانم مرضیه برومند را می‌بینم. باران رحمت زندگی من، با لحنی کودکانه همراه تیتراژ می‌خواند: «برگ درختان سبز، در نظر هوشیار
هر ورقش دفتریست، معرفت کردگار
»


🔸می‌دانم زمانه عوض شده. می‌بینم بچه‌های ما، بیش از ایرانی بودن، جهان‌وطن‌اند. و درک می‌کنم این تغییر عجیب و همه‌جایی را. اما مطمئنم، وقتی می‌توانیم خود را شهروند جهان بدانیم و در فرهنگ‌های بیگانه حل نشویم و عزت‌نفس‌مان را نبازیم و احساس بیچارگی نکنیم که داشته‌های خود را بشناسیم و قدرشان را بدانیم.
بزرگان ادبیات ما، زبان گویای فرهنگ غنی و شگفت ما هستند.
«سعدی»، فقط یکی از اعجوبه‌های ادبیات نیست. «سعدی»، شیوه‌ای از زندگی و تاب‌آوری و بالندگی در میان حملات و آشوب‌هاست. نبوغی شکفته در طلب درک و فهم جهان که نظامیه‌ی بغداد و کار گل شام و اسارت و قحطی دمشق و غربت را تجربه‌کرده و در بهار شیراز به‌ وطن بازگشته و به‌ناگاه، شکوفا شده تا عطر و بویش نسل‌های متوالی را سرمست کند.

🔸«اول اردیبهشت ماه جلالی» در خانه‌ام، میان هیاهوی تهران به «سعدی» و تمام زیبایی‌هایش فکر می‌کنم. به مردان و زنانی که با کلام او، قرن‌ها امدند و رفتند و با استادی او، به فرصت کوتاه زیستن، رنگ مهربانی زدند. خوشحالم که در سال‌های اخیر، آثار متعددی برای شناساندن بزرگان ادب، به‌ویژه سعدی به کودکان و نوجوانان منتشر شده. باشد که این ارادت و آگاهی به آیندگان هم، برسد و آنان هم این در یگانه را بشناسند و بر سر چشم نهند.

#سعدی
#ریحانه_قاسم‌رشیدی
#زبان_فارسی
#میراث_معنوی
#تجربه‌ی_زیسته
#هویت_ملی
#میراث_معنوی
#گلستان
#بوستان
#غزلیات_سعدی
#کلیات_سعدی
#عشق_و_صلح
#شیراز
#روز_بزرگداشت_سعدی


@farhangkoodak
کودک و فرهنگ
. درباره یک ناکامی ملی #عباس_جهانگیریان، نویسنده ی پیشکسوت و نمایشنامه نویس و نامزد جایزه جهانی آسترید لیندگرن سال ۲۰۲۴ ميلادى، در پنجاه و نهمین شماره ماهنامه #چراغ_نامه درباره يك ناکامی ملی نوشته است‌‌. عنوان نوشتار معرف این ناکامی است: «هرگز جوایز جهانی…
آرزومند حضور افتخارآمیز نویسندگان ایرانی در مهم‌ترین مسابقات هستم.

شاید دوستان من را به خوش‌بینی و ساده‌سازی متهم کنند اما وقتی تلاش نویسندگان پیشکسوت در آموزش به کودکان و نوجوانان را در کنار حمایت والدین و ایجاد فضای مناسب برای بچه‌هایی که به مطالعه و نوشتن علاقه‌دارند، می‌گذارم و کوشش این نویسندگان کم‌سال در تجربه‌ی سخت آفرینش ادبی را با تلاش‌شان برای تسلط به‌زبان انگلیسی همچون تصویری واحد می‌نگرم، نمی‌توانم به آینده بدون امیدواری نگاه‌کنم.

من به دست‌ها و ذهن‌های تر و تازه‌ای فکر می‌کنم که نوشتن صحیح کلمات را نمی‌دانند اما آرزو دارند پا، جای پای نویسندگان‌شان بگذارند. امیدوارم بتوانیم با هم در این مسیر حرکت کنیم و با گفتگو و مشورت، آموزش منابع ادبیات کهن فارسی و آشنا کردن فرزندان‌مان با دستاوردهای نوین جهانی، مشکلات فعلی را رفع نماییم.

ایمان دارم:

«گرچه منزل بس خطرناک است و مقصد بس بعید
هیچ راهی نیست، کان را نیست پایان، غم مخور»


با آرزوی درخشش دوباره‌ی ادبیات فارسی این‌بار در حوزه‌ی کودک و نوجوان در جهان.

#ریحانه_قاسم‌رشیدی
#زبان_فارسی
#نوبل_کوچک


@farhangkoodak