@dusharge || همت شهبازی
292 subscribers
119 photos
2 videos
30 files
346 links
@dusharge
کانالدا کی یازی‌لاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراک‌گذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
Download Telegram
#فرقه_دموکرات_آذربایجان از زبان یک روزنامه‌نگار فارس‌زبان

#همت_شهبازی


کتاب #فرقه_دمکرات حاصل مجموعه یادداشتهای سفر نویسنده آن #ابوالحسن_عمیدی_نوری به همراه هیئت اعزامی از طرف نخست‌وزیر وقت ایران #قوام_السلطنه به شهرهای آذربایجان است. هدف این هیئت تهیه گزارش از نحوه خروج نیروهای #شوروی از #آذربایجان بوده است. این هیئت در خرداد سال 1325 به آذربایجان وارد و طی چند روز مسیرهای زنجان- تبریز- ارومیه و شهرهای سر راه را مشاهده می کنند. نویسنده، روزنامه‌نگار روزنامه #داد بوده که این نوشته را به صورت سلسله شماره در مرداد همان سال یعنی در زمان حکومت فرقه دموکرات آذربایجان و در #تهران منتشر کرده است. (لازم به ذکر است که نویسنده این یادداشتها را بعدا بصورت کتاب #فرقه_دمکرات چاپ کرد). از زمان ورود آنها بلحاظ عدم آشنایی به #زبان_ترکی، شخص #سیدجعفر_پیشه_وری مترجمی را در اختیار آنها می گذارد. هدفم از قید این موضوع این است که مشاهدات مذکور تصور نشود از طرف یک آذربایجانی متعصب یا به اصطلاح این روزها که باب شده توسط یک نفر #پانترک نگاشته شده است. هرچند نویسنده اظهار می دارد از زمان انتشار روزنامه #آژیر با #پیشه_وری آشنا و دوست بوده است اما آشنایی آنها به خاطر همزبانی نبوده است. پس خواننده امروزی این نوشته یک روزنامه نگار #فارس_زبان را حمل بر خودستایی یا تعصب و یا #پانترکیسیتی بودن ننماید.
در تمام کتاب نویسنده از عملکرد خوب و مترقیانه و آوانگارد سیاسی و اجتماعی حکومت ملی آذربایجان از زمان 21 آذر 1324 تا زمان مشاهده سخن به میان آورده است. انسان با خواندن این کتاب طعم خدمت سردمداران حاکمیت یک حکومت نسبت به همنوع انسان و بشریت و رفاه اجتماعی را درمی‌یابد.
در یک سال کاری کرد کارستان. این را من نمی‌گویم. این روزنامه‌نگار پس از مشاهده شهرهای مختلف آذربایجان در روز آخر به تبریز برمی‌گردد و به همراه پیشه وری راه می‌افتد تا اقدامات آنها را ببیند. با پیشه وری به کارخانه ای در تبریز رفته و پس از دیدن آنجا مشاهدات زیر را نوشته است:

«همچنین از تاسیسات دیگری که در روح ما اثر کرد قسمت رستوران و باشگاه کارگران بود که این قسمت پس از انقلاب 21 آذر و نظارت دولت آذربایجان در امور کارخانجات ایجاد گشت در این قسمت وسایل آسایش کارگران چه برای نهارخوری چه برای اجتماع آنها و یا آسایش هنگام راحتی وسائلی تهیه شده بود.
همچنین میدان بازی فوتبال، استخر شنا، حتی باغچه‌ای در پشت کارخانه برای درخت کاری، سبزی کاری ...
چیزی که خیلی هم در این کارخانه تماشایی بود رعایت کلیه احتیاجات کارگرها از حمام، رستوران، باشگاه، زایشگاه زنها، اتاق بچه های شیرخوار کارگرها، اتاق خواب آنها حتی اتاق اسباب بازی بچه های کارگرها بود که به بهترین و تکمیل ترین طرزی آماده بود .
پیشه وری در برابر این پرسش من خندیده گفت اینها همه معجزه عشق و ایمان به کار است. وقتی افرادی در راس کارها قرار گرفتند که نخواستند جیب خود را پر نمایند شهامت پیدا می کنند در اجرای مقررات و قوانین بی باک و مقتدر می شوند»

https://telegram.me/dusharge
@dusharge || همت شهبازی
#احمدآغا_موغانلی (۲۰۰۱-۱۹۲۶) (#موغان اوتای #بیله‌سوار شهری) #گئجیکمیش_اعتراف باکی، یازیچی نشریاتی ۱۹۹۱ ، کیریل الیفباسی
#احمد_آغا_موغانلی (۲۰۰۱-۱۹۲۶)

یازان:#همت_شهبازی

اوتای موغانین #بیله‌سوار شهریندن اولان یازیچی #احمدآغا_موغانلی عمومیتله هله او تایین اؤزونده گوندمده اولان یازار اولمامیشدی. گؤرونور پایتخت‌له علاقه‌ده اولمایان صنعتکارین طالعی ده کؤلگه‌ده قالیر.

« #گئجیکمش_اعتراف» اثرینده اونون ۴ پووئستی (1) یئرلشیب. پووئست‌لرده #استالینیزم دؤورونده گنج‌لرین ایکیلی حیات و تضادلی گونلر یاشادیقلاریندان صحبت گئدیر.

ماجرا ژانریندا اولان #دوغما_ساحیللر و #داغلار_داغیمدیر_منیم پووئست‌لرینده ایسه اساسن خالقیمیزین ملی دردی، گونئی_قوزئی حسرتی اؤز عکسینی تاپمیشدیر.

دئییلن‌لره گؤره او تای موغانین #شایسئون کندینده کؤکلری بو تای موغان تایفالاری‌ او جومله‌دن #ساریخان‌بیلی، #موغانلی، #مستعلی‌بیلی، #قوجابیلی، و... یاشاییرلار. بونلار #شوروی دؤورو زامانیندا سرحدلرین باغلی اولماسینا باخمایاراق بو تایدا کی قوهوملاری ایله گؤروشه گل گئت ائتدیکده حکومتی ده بئزدیریرلر. حکومت ایسه مجبور قالیر اونلاری #شایسئون کندینده یئرلشدیریر. بونونلا دا اونلارین علاقه‌سینی بو تای قوهوملاری ایله کسیر. بللی اولدوغو اوزره احمدآغا موغانلی دا بو تایفالارین بیرینه عاید ایمیش.

یازارین دیلینه گلدیکده ایسه، #موغان دیلی‌نین چیلخالیغی، درین‌لییی ایتیب باتیب اثرین #ادبی دیلی‌نین هوجئیره‌لرینده. دیل، بایاغی بیر دیل ایله آراسینا گیرن روس سؤزلری ایله یادلاشیر. باشقا سؤزله اثرده مثل اوچون #مولود_سلیمانلی، #آنار_رضا، #ائلچین، #اسماعیل_شیخلی و باشقالاری‌نین اوستا دیلینی تاپماق اولمور. آنجاق سوژئت خطی باخیمیندان بیزده حسرتلری اویادیر، نوستالوژییه دالدیریر.
#

(1) #پووئست #تحکیه اوصولو اوزره یازیلیر. حجمجه حکایه‌دن بؤیوک، روماندان کیچیک‌دیر. بونا گؤره اونا بؤیوک #حکایه ده دئییرلر. آنجاق حکایه ایله فرقلنیر. پووئستده بیر یوخ، بیر نئچه احوالات و حادثه‌دن بحث اولونور‌ و تصویر اولونان #اوبرازلارین سایی دا حکایه‌دن نئچه قات چوخدور. پووئستین #سوژئت خطی #رومانلا مقایسه‌ده ساده، حکایه ایله مقایسه ده ایسه ایکی بعضن ده داها چوخ اولور. لغتجه معناسی دانیشیق و نقل ائتمکدیر.

https://telegram.me/dusharge