@dusharge || همت شهبازی
288 subscribers
119 photos
2 videos
30 files
346 links
@dusharge
کانالدا کی یازی‌لاری کانالین لینکینی وئرمک شرطی ایله پایلاشماق اولار.
اشتراک‌گذاری مطالب کانال به شرط ارائه لینک آن مجاز است.
Download Telegram
« #سورگون» بؤیوک بیر « #رومان»دیر

یازان: #همت_شهبازی


#قارا_چوخا” اثری عنعنه‌وی رئاليستي حئكايه‌لردن سئچيلير. بونونلا بئله قاراچوخا حئكايه‌سيني نثريميزده ايلك #مدرن حئكايه كيمي ده تانيماق اولار. چونکو كاراکتئرجه اوبراز یاراتماماق یؤنه‌لیشی و اوخوجونون رئال حئکایه قایدالارینا آلیشدیغی (عادت ائتدییي) اؤزللیک‌لره قاتیلماسی و ایکینجی شخص عوض‌لییی دیلی (زبان دوم شخص) ایله سؤیله‌نیلمه‌سی بو حئکایه‌نی رئالیزمدن قیراراق اونو مدرن و بعضن ده “ذئهنین آخیشقان” (جریان سیال ذهن) اوسلوبونا یاخینلاشدیریر. چونکو حئکایه‌نین باش‌كاراكتئری “ایلقار عمی” اؤزونون گیزلی دویغولارینا مراجعت ائدیر....
نثریمیزین قیتلیق چاغیندا مرحوم #صباحی اؤزلویونده رئال نثریمیزین تمل داشینی قویدوغو کیمی، “ #منظوری” ده تکلیینده رئال – مدرن آراسیندا کی بوتون بوشلوقلاری دولدورور...

#آذربایجان_نثرینده بوشلوقلارین درین و آجیناجاقلی اولدوغو نتیجه‌سینده بعضن بوتون بوشلوقلاری دولدورماق بیر یازارین اوزرینه و بعضن ( #صالح_عطایی‌نین منیم آدلاریم اثرینی نظره آلین) کئچمیش اوسلوبلاری سینامادان اَن یئنی اوسلوبدا یازماق بیزیم نثریمیزین پایینا دوشور. بو مسئله بلکه ده دونیا ادبیاتی‌نین اَن ماراقلی و تایسیز موضوعلاریندان بیری‌دیر. آذربایجان چاغداش نثرینده 200 ایل بوندان قاباقکی یازی اوسلوبلاري (سبک) ایله یاناشی، اَن یئنی اوسلوبلار دا ایشله‌نیلمکده‌دیر. بو باخیمدان نثریمیزین طالعی بیر یاندان آجیناجاقلی، باشقا یؤندن ایسه تک‌-توک اوغورلو یارادیجیلیقلارینا گؤره گووه‌نیلمه‌لی‌دیر.
رئال حئکایه‌لره آلیشمیش (عادت ائتمیش) اوخوجوموز، “ #قارا_چوخا” حئکایه‌سینی منیمسه‌یه بیلمه‌یه‌جک. چونکو رئال حئکایه‌لرده: اولایلار (حادثه)، ائدیم‌لر (عمل داستانی)، دانیشیقلار و صحنه‌جیک‌لر اونون گئدیشاتینی قاوراییر، حال‌بوکی “قارا چوخا”دا اصلینده اولایلار یوخ حددینده‌دیر. چونکو بوتون اولایلار، باش‌كاراكتئرین اؤزنل (سوبیئکتیو، ذئهنی) و شخصی داورانیشلاریندا گیزله‌نیر و اوخوجو یالنیز اونون داخیلینی اوداق (مرکز) توتاراق اؤز قایغی‌کئش‌لییی ایله حئکایه‌نی ایزلمه‌لی‌دیر. بورادا كاراكتئرلر و اولایلار سمبولیک اولاراق قارشی قارشییا دورور. قارشی دورماق ایسه، رئال حئکایه‌لرین اؤنملی اؤزللییندن‌دیر. چونکو اوخوجو اونلاری قارشی قارشییا قویماقلا حئکایه‌نین آنلاییشلارینی آچیقلاییر: #تحکیه‌چی (=راوی) ایله ایلقار، کیملیک (هویت) آنلاییشی ایله کیملیک‌سیز (بی‌هویتی) آنلاییشی، سورگون موضوعسونون ایکی يؤنلو آنلاییشی‌نین قارشیلاشماسی (بونلاری آچیقلایاجاغیق)، گولناز ایله سیرتیق قیز و ...
باشقا بیر یؤندن كاراكتئرلرین دانیشیغی و حئکایه‌چی‌لیک یؤندمی (شیوه روایت داستان) بو حئکایه‌نی رئال حئکایه‌لردن آییریر. بورادا كاراكتئرلرین دانیشیغی آزاجیق دا اولسا بئله، حئکایه كاراكتئری‌نین ايچسل و اؤزنل دونياسيندا دوستاق اولاراق قالیر و ائله محض بو باخیمدان بو حئکایه‌نی #مدرن بیر حئکایه کیمی قاوراماق اولور. چونكو ایلقارین ايچسَل دانیشیقلاریندان سونرا، تحکیه‌چب و یا خود اونون “کؤلگه‌سی”، كاراكتئرین اؤزنل اولان بعضی قارانلیقلارینا آیدینلیق گتیریر. ایلقار دانیشاندا او قدر اؤزونه قاپیلیر کی: سانکی تحکیه‌چی اونون کاناریندا دئییل و اونونلا دانیشماییر. چونكو ایلقار اؤزو بیلمه‌دن ایچ عالمینی عکس ائتدیرمه‌یه باشلاییر و بونا اؤزو ده اعتیراف ائدیر:
“بو باغریمدا قالاقلانان سؤزلر دای منه بیر روح اولوب، جانیمدا آهیللانیب ... باغریما جوغ آتیب جالقالانیب، سارماشیب ...” (ص 76)

“قارا چوخا” حئکایه‌سینی رئال حئکایه‌لردن آییران باشقا بیر عامیل، تحکیه‌چی ایله اونون “کؤلگه”‌سی و عمومیتله حئکایه‌چیلیک (داستانپردازی) اوسلوبونون گئدیشاتي‌دیر. دوغرودور بو كاراكتئرلری بیربیریندن آییرماق چوخ دا چتین دئییل، آنجاق بو ایکی كاراكتئرین یارانیشی و بعضن اونلارین بیربیریله عینی‌لشمه‌سی اوخوجونو آزاجیق دا اولسا دوشوندورور. اونلارین عینی‌لشمه‌سی بیر او قدر ده مرکب اولماماسینا باخمایاراق، اوخوجونو گئرچک بیر حئکایه اوخوماسیندان اوزاقلاشدیریر.
حئکایه‌ده ایکینجی شخص عوضلییی دیلیندن (“سن” دیلیندن) یارارلانماسینا گؤره، “تحکیه‌چی” جوتله‌شیر. آنجاق هر حالدا اونلار بیر نؤقطه‌ده بیرلشیرلر؛ بئله‌کی تحکیه‌چي بعضن مجهول بیر دیل ایله دانیشیر. قاراچوخانين دئييم طرزي‌نين مجهول‌لوغونو " #ميخائيل_باختين"‌ين ايره‌لي سوردويو بير قونو ايله آچيقلاماق ايسته‌ييرم. باختينه گؤره، سؤزجوك‌لرين ايكي‌باشلي ايشله‌يي [كاركرد] واردير. بو ايشلك سؤزجويون اصيل آنلامي ايله ايلگيده اولماقلا ياناشي قارشي طرفي اولان دينله‌ييجي ايله ايلگيده اولدوغونا گؤره‌ ده بير منطيقي سؤيلم [گفتمان] يارادير. باشقا سؤزله بوتون سؤزجوك‌لر "باشقالاريلا" ايليشكيده اولاراق "بيريسيني" يانسيدير.

@dusharge
آردینی اوخویون 👇👇
@dusharge || همت شهبازی
#ع_اورمولو ایله مشهور اولان #علی_احمدی_آده حیاتینی کؤلگه‌ده، هایسیز کوی‌سیز یاشادیغی کیمی، ائله هایسیز کوی‌سیز ده دونیاسینی دییشدی. تصوور ائدین من دؤرد آی اؤلوموندن سونرا بو گون (۱۳۹۹/۴/۶) خبردار اولموشام. بو بویدا مجازی فضادا هر گون هر نه پایلاشیریق. آنجاق…
#پوئتیکادا_عنعنه‌نین_رولو
(#ع_اورمولو شعری)
یازان: #همت_شهبازي


هر زامان کؤلگه‌ده قالان و ادبی محیطده هئچ زامان گؤرونمه‌ین شاعیر «#علی_احمدی_آده»‌ « #گؤزو_یاشلی_کوچه‌لر» (1369)، #نارگیله (1378) و #و_زامان_بیر_بهانه‌دیر» (1387) کیتابلاری‌نین مولفی‌دیر. شاعیری بیز داها چوخ «ع. اورمولو» آدی ایله تانییریق. او، ایلک دفعه اولاراق «گؤزو یاشلی کوچه‌لری» ایله ادبی دونیامیزا، اؤزللیکله شعریمیزه داخیل اولدوقدا دا ائله اؤزونه مخصوصلوغو ایله گلیر....
#گؤزو_یاشلی_کوچه‌لرده، بیز بیر نوع‌ آرخایینلیق آختارماق گؤروروک اوخوجو اوچون.بو آرخایینلیق شعرده اؤزونو گؤستریر. یعنی اوخوجو، بو شعرلری اوخودوقدا دینجلیک تاپیر. گون بویو ایشله‌ییب یورغون ائوه گلن بیر ایشچی دینج‌لییی کیمی:

فانیسلارلا گولونج کؤلگه‌لر اویونوندا
پیچیلتیلار توشلاییرسا یولچو توپوغونو
اینجینمه‌لر/ اینجی‌یه دؤنور/ اوزاق ایشارانتی گؤروشوندن.
«چئینه قوی آغزینا» ساققیزین باغیشلامیش دونَنه‌
مندیلینده/ بیر اووج بوغدا ایله آینا گؤز بولاق
یورغونلوق پوچور-پوچور/ خاللاییر ائنیش‌-‌یوخوشو.
آرخاسی/ یارین‌لار آرخایین‌لیغی‌دیر
کی شعرین/ گونش کلاغایی‌سین
و / فانیسلی‌لار قولاغیندا/ بولاق شیریلتیسی (ع. اورمولو، 1369: 10-9).

#مدرن‌_شعر هم «عنعنه»‌نی، هم ده «عنعنه‌وی شعر»ین قایدالارینی قیراغا قویماقدا دَریدن قابیقدان‌ چیخدیغی‌ آندا،بیر سیرا یئنیچی‌لییه مئیلی اولان شاعیرلر، اونلارین ائتدیینی بوراخمادان یئنی‌لشمه‌یه استقامت‌لنیرلر. بونلارین یارادیجیلیقلاریندا عنعنه‌وی شعرین هم #فورم، هم ده #قالیب باخیمیندان حضورونو گؤروروک. داها دوغروسو بونلار، بو عنعنه‌لر بنزرسیز‌لیک‌لرینی گؤستره‌رک، اونون بعضی ائلئمانلاریندان دا ال چکمیرلر.بو ائلئمانلاردان اونا گؤره استفاده ائدیرلر کی بونلارین‌ شعرینده اؤز تاثیرینی‌گؤستریر. «ع. اورمولو» بو تیپ‌ شاعیرلره داخیل‌دیر. اونون سربست هئجا شعرینده، عنعنه‌وی شعرین ائلئمانلاریندان اولان «قافیه»، «وزن= هئجا وزنی» خصوصی حضورو واردیر. شاعیر بو ائلئمانلاردان شعری‌نین گلیشمه‌سی نامینه چوخ اوستاجاسینا فایدالانیر. مدرن شعریمیزین چیچکلنمه زامانیندا، شعریمیزین اوز توتدوغو ساحه‌لر، دونیا پوئزیاسی‌نین مراجعت ائتدییی ائلئمانلارا خطابا استقامت‌لندییی حاللاردا ع. اورمولو اؤز کؤکونده اولان عنعنه‌وی دئتال‌لارا مراجعت ائدیر:

آینالاردان آینالارا قول آچیلیر/ ایکی هاچا یول آچیلیر
آینالارین اوزونده گؤز/ آینالارین دیلینده کؤز
آینالاردا قیریق ‌قیریق گیلئی سسی/ گاه نئی سسی
آینالاردا ممدخانین میناره‌سی آیاق توتور
ناققا بالیق آدام اودور (اورادا، 36).

بو باخیمدان اونون اثرینده بیر سیرا #سربست_هئجا شعرلری، عنعنه‌وی شعریمیزه دایاناراق یازیلدی. اونون شعرینده، عنعنه‌وی شعرین اوچ ائلئمانی‌نین اؤنملی حضورو وار: قافیه، وزن و قالیب.

قاپی‌لار/ قاپی‌لار/ باغلی قاپی‌لار
قیریق پنجره‌لر/ داغلی قاپی‌لار
نه گول وئرن قالیب نه گولوش وئرن
نه بیر دانیشان وار نه گلیب‌-‌گئدن
دولانیر کوچه‌ده هیچقیریق سسی
کرپیچ سیزیلتیسی/ کرپیچ ناله‌سی (اورادا، 65)

ماراقلی‌دیر #سربست‌_شعرین‌ ایچینده، قافیه ایله وزنین‌حضورونو گؤرموشدوک. آنجاق «اورمولو»نون سربست‌ شعرینده، شعر قالیبی‌نین ده حضورونو‌ گؤروروک.اونون بیر چوخ سربست شعرلرینی، #مثنوی آدلاندیرماق هوسی بئینیمدن اؤتور. چونکی بو شعرین ایچینده چوخ زامان عنعنه‌‌وی ریتم اؤن سیرایا کئچیر. بونون حیاتا کئچمه‌سینده وزن ایله قافیه‌نین اؤنملی رولو واردیر. بونونلا برابر، هئجا اؤلچوسونده یازیلان مثنوی قورولوشو، همی ده اونون #قافیه‌لنمه سیستئمینی عنعنه‌وی شعره باغلاسا دا، شعرین ایچینده ایفاده و بدیعی تصویر اوسلوبلاری یئنی چالارلارلا اؤزونو گؤستریر. بو چالارلار اسکی ایله یئنی قوهوملوغونو صمیمی‌لشدیره‌رک همی ده فرقلی خاصیت‌لرینی ده گؤسترمه‌یه جهد ائدیر.. شعرده «وزن» عنصرونون عنعنه‌وی اولماسینا باخمایاراق، قافیه‌لشمه سیتئمینده مختلیف موتیو‌لری سینادیغینی دا گؤروروک.
ع. اورمولو #عنعنه‌وی_شعرده اؤزونون داخیلی «من»ینی پوئتیک فورمایا چئویریب عکس ائتدیردییی اوچون، هله ده کؤهنه قالیب‌لری‌ سیندیرا بیلمیر. آنجاق ‌سیندیرا بیلمه‌دییی مرحله‌ده ده ائله کامیل و یئتکین بیر یئنیچی‌لییی منیمسه‌یه بیلیر..
ع. اورمولو شعرین #مدرن‌لیینه قاتلاشدیقدا باجاریقلی نمونه‌لر ده یازیر:

قوزئیده یولا چیخان
گونئیده آسیلدی دؤرد قناره‌دن
کولک دؤرد دروازادان آت سوردو
گؤیردی دؤرد دسته گول
قیرمیزی‌لار اوددا بیتدیلر
قارالار سودا ایتدیلر
آغ‌لار تورپاغی منیمسه‌دیلر
یاشیل‌لار یئل قوجاغین
و او گون
انسانلیق اؤلن چاغدا
عشق آسیلدی بئشینجی دروازادا (اورادا، 86).


#یازی چاپا حاضیر اولان #آذربایجان_شعرینده_مدرنیزم کیتابیمدان آلینیبدیر


https://telegram.me/dusharge
#مصاحیبه (۱)
دانیشیغی آپاران:#افشین_شهبازی

👈 بو #دانیشیق اوزون اولدوغو اوچون، یوروجو اولماسین دئیه بؤلوم- بؤلوم پایلاشیلیر. دانیشیق ایلک دفعه #آناوطن قزئتینده، سونرا #مدرنیزمین_چاغداشلیغی کیابیندا، لاتینجه واریانتی ایسه باکیدا #کاسپی قزئتینده چاپ اولدو. امه‌یی کئچن هر کیمسه‌یه خصوصیله عزیز افشینه منتدارام.

ایلک اؤنجه #افشین_شهبازی‌ دن:

دونیا ادبیاتیندا مدرنلشمه گئدیشی چوخدان باشلایاراق، اوزون سوره ایریلی-خیردالی آخیملار یارادیقدان سونرا بعضی‌لری بو دؤنمین سونا وارماسینی، بعضی‌لری او جومله‌دن #یورگئن_هابئرماس هله اونون تاماملانماماسینی وورغولاییرلار. بو آرادا آذربایجان ادبیاتیندا اولان یارادیجیلیق، مدرنیزم قوراللاری ایله اویغون گلیب-گلمه‌مه‌سی دارتیشمالار دوغوران آنلار کیمی هله ده چؤزولمه‌سی گره‌کن مقاملاردان حساب اولونور. عینی حالدا ادبیاتیمیزین ژانرلاری او جومله‌دن شعر، نثر، تنقید و... موباحثه‌لی مقاملارا چئوریلمیشدیر. بو آرادا بیر سیرا یازارلاریمیز چاتیشمایان بعضی اؤنملی بوشلوقلاری سئزه‌رک بو حاقدا بوشلوقلاری دولدورماغا چالیشمیشلار. #همت_شهبازی ادبیاتیمیزدا بیر تنقیدچی کیمی تانینیر. اؤزو ده یورولمادان یالنیز و یالنیز یارادیجیلیقلا مشغول اولان بیر یازاریمیزدیر. بونو اونون چاپ ائتدییی کیتابلار دا گؤستریر. آشاغیدا اونونلا آپاردیغیمیز دانیشیغی اوخوجولارلا بؤلوشوروک:

#دانیشیق:


#مدرن_ادبیات نئجه یاراندی؟ سیزجه بونون یارانماسیندا تاثیر قویان پارامئترلر نه‌لر اولموش؟ باشقا دئییمده #مدرن_ادبیات دئدیییمیز هانسی اؤزللیک‌لری داشیییر؟

↙️-هر شئی قاییدیر آوروپادا #رونئسانس و سونرادا #آیدینلانما (روشنگری) دؤنَمینه. عمومییت‌له مدرن سؤزو، یئنی و چاغداش آنلامیندا اولدوغونا گؤره، بیر دورومون دَییشیلمه‌سی و یا محو اولماسی و یئنی بیر دورومون یارانماسییلا ایلگیلی‌دیر. یعنی مدرن دئدیکده، اونون قارشی طرفی "سنت و یا گله‌نک"دیر. بعضی آشیری مدرنیست‌لره گؤره، "گله‌نک" بیر ییغینتی‌دیر. اونو قیراغا قویماق لازیم گلیر. بورادا بو سوال یارانیرکی: اگر "گله‌نه"یی دَب‌دن دوشموش ساییریقسا اوندا بوتون یارانان یئنی‌لیک‌لر، بیر زامان سوردوکدن سونرا داها دوغروسو دَبلشدیکدن سونرا "گله‌نه"یه چئوریلیر. یعنی هر بیر یئنی لیک اؤزلویونده "گله‌نکسل" اولور. کئچمیشه چئوریلیر.
بیر چوخلارینا گؤره " #مدرنیزم" ادبییاتلا باشلاییر. بو فیکیر، چوخدا یانلیش دئییل. توپلوملا ادبییات هر زامان قارشیلیقلی ایلگیده اولوبلار. بونلاردان هانسی تئز، هانسی گئج ویاخود هانسی باشقاسینا تأثیر بوراخمیش، قطعی سؤز دئمک اولماز. آنجاق دئمک اولارکی #مدرنیته دئدیکده، هر شئی‌دن قاباق فیکیر و اونون آردیندا یازیدا دَییشیکلیک یاراندی. دوشونجه‌ده دییشیکلیک یاراندیقدان سونرا، قاداغالار قیراغا قویولور و توپلوم گلیشمه‌یه طرف یؤنه‌لیر.

- بونون عیانی اؤرنک‌لرینی آذربایجان توپلوم و یا ادبییاتیندا گؤسترمک اولارمی؟

↙️-بیزده‌ ده بئله اولموش. مثلن ایجتیماعی گلیشمه: تئکنولوژی، #صنایع‌لشمه یارانمادان قاباق، اونون دوشونجه‌سی میرزه فتحعلی #آخوندزاده ده یاراندی. آخوندزاده بیزیم " #آیدینلانما" دؤنَمیمیزین باشلانغیجی‌دیر. او یئنی‌لشمک اوچون یاخاسینی جیریردی. آخوندزاده‌نین دوشونجه‌سینده ادبی و ایجتیماعی گلیشمه‌نین یولو ایکی جیغیردان کئچیر: #بیلیم و #تنقید.
#آخوندزاده تک باشینا باتی آخیملارینین بیر نئچه‌سینی اؤزونده توپلاییر. بوتون بوشلوقلاری تانیییر. او، بو گونکو معنادا بوتون ایلکین‌لرین یارادیجیسی‌دیر: ایلک #ادبی_تنقید، ایلک یئنی اوسلوبدا #نثر یازان، ایلک #پوبلیسیت، ایلک #ضییالی، ایلک آدام‌دیرکی کلاسیک ادبیات‌دان اؤزونو قیریر. گؤردویو ایش‌لرده، ایره‌لی سوردویو دوشونجه‌لرده یالنیز و یالنیز عاغیل حاکیم‌دیر. یعنی مدرنیته‌نین ان اؤنملی فاکتورو. #اوسچولوغون (خردگرایی) تمل داشینی قویور. #آذربایجان انتئلئکتوال تاریخینده اونون کیمی ییغجام فیکیرلی ایکینجی بیر شخص تاپماق اولماز. گؤستردییی یولون آرخاسینجا، پیراتیک ایشلر ده گؤرور.

#آردی_وار

https://telegram.me/dusharge
#آذربایجان_شعرینده_مدرنیزم
ایکی جیلدده

یازان: #همت_شهبازی

جیلدین طرحی: #ائلناز_خاکزاد

ناشیر: #اختر، تبریز ۱۳۹۹

کیتابی #اختر نشریاتیندان آلا بیلرسیز
۰۴۱ ۳۵۵۵۵۳۹۳
@dusharge

https://ishiq.net/xəbər/25179/همت-شهبازی‌نین-آذربایجان-شعرینده.html

#ایشیق سایتی
@dusharge || همت شهبازی
#آذربایجان_شعرینده_مدرنیزم ایکی جیلدده یازان: #همت_شهبازی جیلدین طرحی: #ائلناز_خاکزاد ناشیر: #اختر، تبریز ۱۳۹۹ کیتابی #اختر نشریاتیندان آلا بیلرسیز ۰۴۱ ۳۵۵۵۵۳۹۳ @dusharge https://ishiq.net/xəbər/25179/همت-شهبازی‌نین-آذربایجان-شعرینده.html #ایشیق سایتی
#همت_شهبازی‌نین #آذربایجان_شعرینده_مدرنیزم کیتابی چاپ اولدو

یازار و تنقیدچی همت شهبازی‌نین آذربایجان شعرینده مدرنیزم کیتابی ایکی جیلدده تبریزین آدلیم ناشیری #اختر یایین ائوی طرفیندن چاپ اولاراق ایشیق اوزو گؤردو. یازیچی بوندان اؤنجه ایلک تنقیدی اثری «آذربایجان شعری‌نین تنقیدی آراشدیرماسینی» ( #نقد_شعر_معاصر_آذربایجان) فارسجا یازمیشدی. بو دفعه یازیچی بو کیتابینی دوغما آنا دیلیمیزده یازاراق تخمیناً ۲۰۰ ایللیک بیر دؤورو یعنی م.ف.آخوندزاده‌دن تا بو گونه‌دک بیر دؤورو چئوره‌ییر. یازیچی مدرن‌ دؤورونو یاخشیجا ایضاح ائتمک اوچون بو دؤوردن اؤنجه ایکی دؤورو یعنی آیدینلانما و چاغداشلانما دؤورو شعریمیزی ده آراشدیراراق #مدرن_شعره کئچید آلدیقدا ایلک اؤنجه عمومیتله مدرن شعرین نه اولدوغونو، نئجه یارانماسینی، اونون بدیعی اؤزل‌لیکلرینی نظری مباحثه‌لرینی وئریر. بو آراشدیرمادا نمونه‌لر تحلیل اولونور. یازیچی کیتابین اؤنسؤزونده بو دؤورلر اساسیندا آراشدیرماسینی بئله آچیقلاییر:

ایلک‌ مرحله‌ده (آیدینلانما دؤورونده) اوزرینه گؤتوردویو اساس مقصدده، عنعنه‌نین خورافه‌چی‌لیینی و دینی فاناتیزمی تنقید ائتمک مسئله‌لری‌ دورور. آیدینلانمانین عمومی دورومونو آچیقلادیقدان سونرا، و بو جریانین عصیانکار، علمی و اوسچو (خردگرا) اولدوغونون نئجه‌لیینی چؤزمک اوچون کانکرئت اولاراق اؤلکه‌میزده یاشادیغیمیز دوروملار گؤز اؤنونده جانلانیر. آیدینلانما دؤورو اؤلکه‌میزده نئجه یاراناراق جانلانیر و هانسی ایلکه‌لری منیمسه‌ییر؟ سورغوسونا آیدینلیق گتیرمه‌یه چالیشاراق ایلک اجتماعی #مدرنیست‌لریمیزدن ده سؤز آچاجاغیق.
ایکینجی مرحله سیاسی‌لشمه مرحله‌سی‌دیر. بو دؤنَم رضاشاه و اؤلکه‌لر آراسی سرحدلر قویولدوغو چاغدان باشلایاراق یئرلی سیاستین قاداغالارینا اعتراض و عصیانکارلیق مرحله‌سی کیمی‌آیدینلارین دوشونجه‌سینی مشغول ائدیر. آذربايجان ادبياتيندا، سياسي‌لشمه دؤورونه‌دك (رضاشاه زامانيناجاق) سرحد يوخدور. يعني ایران آذربایجانی ایله آذربایجان جمهوریتی ادبیاتی، بير بيري ایله سیخ ايلگي و اونسیتده‌دیلر. ائله بونا گؤره بيز ده، بو زاماناجاق ادبياتيميزدا هئچ بير فرق قويمادان عموميتله بو دؤورون ادبياتيني بير يئرده آراشديراجاغیق. دوغروسو دا ائله بودور. چونكی فتحعلی‌آخوندزاده، علی‌اکبر صابير، جلیل‌محمدقليزاده،اوزئيير حاجي‌بيلي كيمي ادبياتچيلارين يازي و شعرلري ایران آذربایجانی ایله علاقه‌ده اولاراق سجيه‌لنير. اوزئييرين مشروطه حاقدا يازديغي فيليئتون‌لاري، صابير و میرزه‌جلیل‌ین يازديغي شعر و نثرلري بونا نمونه‌دیر. عيني حالدا ایران آذربایجانیندا چيخان درگي و قزئت‌لر، شاعير و يازيچيلار آذربایجان جمهوریتینی هئچ ده گؤزدن قاچيرماييرلار. بئله اولان حالدا بيزجه بو ادبياتا سينير و سرحد قويماق، گئرچك‌لييه گؤز يومماقدير. بونا گؤره بيزيم اجتماعی ادبی يوزوملاريميز، سياسي‌لشمه دؤورونه‌دك ایران آذربایجانی و آذربایجان جمهوریتینده یارانان ادبياتی و اونون دورومونو نظردن قاچیرمایاجاقدیر.

اوچونجو مرحله 1340.جی اون‌ایللیکدن باشلایاراق ایندییه‌دک سورَن و ایکینجی مرحله‌نین داوامیندا یاراناراق عمومیتله «کیملیک‌ دارتیشما» مرحله‌سی‌ کیمی سجیه‌لنیر.

یئکون اولاراق دئمک اولار کی: آذربايجان شعرينده، مشروطه دؤورنده اولان یئنی‌لیک، دوشونجه و مضمون فاکتورو اوزره قورولور. «چاغداشلانما» دؤورونده‌ كي يئني‌ليك ایسه، مدرنیزمين «تاريخي» مرحله‌سيني عكس ائدير. 70.جي اون ‌ايلليكدن بو يانا ايسه، بيز مدرنیزمين هر ايكي اوزونو ياشاييريق. يعني بو دؤور شعريميز، دوشونجه‌سل و تاریخی مرحله‌لريني قاريشديراراق ييغجام بير مدرن دوشونجه‌ني احاطه ائتمه‌یه باشلايير.
«مدرن شعر» نه‌دیر؟ هانسی اؤزللیک‌لرله باشقا شعر نوع‌لریندن سئچیلیر؟ آرتیق شعر عالمینده بونو سئزمک اولور کی بو گونکو شعریمیزین پوتانسیئلی بیر سیرا اؤزللیک‌لرینه گؤره کلاسیک شعریمیزله فرقله‌نیر. بو پوتانسیئل‌لر اساسیندا «مدرن شعر» آدلاندیردیغیمیز شعریمیز یارانیر. آنجاق مدرن شعریمیز هانسی تاریخی مرحله‌لری سووشدورموش؟ هانسی زامانا مدرن دئییریک و نه زاماندان مدرن شعریمیز باشلامیش؟ بو مرحله‌لری آراشدیرما یؤن‌لرینه گؤره، مدرن‌لشمه سورجینی هانسی زاماندان ایزله‌مه‌لییک؟ داها دوغروسو مدرن‌لشمه جریانی نئچه مرحله‌نی سووشدورور؟ کیمی سوال‌لاری آچیقلاماق لازیم گلیر.


https://telegram.me/dusharge


https://ishiq.net/xəbər/25179/همت-شهبازی‌نین-آذربایجان-شعرینده.html

#ایشیق سایتی
#آذربایجان_شعرینده_مدرنیزم کیتابیمین ایچ‌لییی (فهرستی)

#آذربایجان_شعرینده_مدرنیزم
ایکی جیلدده

یازان: #همت_شهبازی

جیلدین طرحی: #ائلناز_خاکزاد

ناشیر: #اختر، تبریز ۱۳۹۹

کیتابی #اختر نشریاتیندان آلا بیلرسیز

041_ 35555393

@nashreakhtar

@dusharge
#آذربایجان_شعرینده_مدرنیزم
کیتابیمدان چئشیدلی بوجاقدان فوتولار.

فوتولارین مؤلفی:
#ائلچین_حسن_زاده جنابلارینا درین منتدارلیغیمی بیلدیریرم.


سایغی ایله: همت شهبازی

#####

کیتابی #اختر نشریاتیندان آلا بیلرسیز

041_ 35555393

@nashreakhtar


@dusharge
@dusharge || همت شهبازی
#آذربایجان_شعرینده_مدرنیزم ایکی جیلدده یازان: #همت_شهبازی جیلدین طرحی: #ائلناز_خاکزاد ناشیر: #اختر، تبریز ۱۳۹۹ کیتابی #اختر نشریاتیندان آلا بیلرسیز ۰۴۱ ۳۵۵۵۵۳۹۳ @dusharge https://ishiq.net/xəbər/25179/همت-شهبازی‌نین-آذربایجان-شعرینده.html #ایشیق سایتی
#مدرنیته‌نین ایلک چاغلاریندا، #باتیلاشما طرفداری اولان آیدینلاریمیز اولور. آنجاق چاغداشلانماغا آددیم آتدیقدان سونرا داها دوغروسو سیاسی‌لشمه دؤوروندن بویانا، باتیلاشما جریانی آذربایجان توپلوموندا داها بؤیوک تهلوکه ساییلمیر. بو زامانلار تهلوکه ساییلان مسئله، سیاسی‌لشمه‌نین #آذربایجان حاقدا غیردموکراتیک حرکت‌لری و مدنی-اجتماعی قاداغالاری اولور. بو دؤوردن بو یانا، آذربایجان آیدینی باتیلاشما ایله یوخ، یئرلی سیاستین قاداغالاریلا ال به یاخا اولور. حتتا #سهند کیمی دوشونجه‌لی و عموم‌بشری دوشونن بؤیوک شاعیریمیز ده بئله، غرب‌ مدرنیزمی‌نین انسانلارا باغیشلادیغی بشرحقوقونو، یئرلی قاداغالارلا مقایسه ائده‌رک، بشر حقوقونون ایچی‌بوش اولدوغونو وورغولاییر.

بئله نظره گلیر کی قانوندان، دموکراتیک فاکتورلاری ایسته‌نیلن آندان #ملت‌لشمه‌ گئدیشی ده کیملیک‌لشیر. عنعنه‌وی توپلومدا، بیر اؤلکه‌نین ایچینده اولان ملت‌لرین آیری‌آیری سیاسی حاکمیتی اولوردو؛ و بو سیاسی حاکمیتین اؤز قایدا قانونلاری وار ایدی. َره‌بَی‌لیک (ملوک‌الطوایفی) شرایطینده بیر اؤلکه‌ده یاشایان انسانلار، چوخ دا اؤزلرینی مدنی‌ اجتماعی باخیمدان کؤله‌کیمی حیس ائتمیردیلر. اؤرنک اوچون کیمسه ده #آنا_دیلی یئرینه باشقا دیلدن استفاده ائدیب ادبیات یاراتما مجبوریتی یوخ حددینده‌ایدی. حاکیم‌کولتور، بو باخیمدان اؤز رولونو اویناییردی. آنجاق بونون قارشیسیندا انسانلار ایسته‌دییی کیمی یازماغا هئچ بیر کیمسه و یا سیاسی قوروم طرفیندن مجبوریت قارشیسیندا قالمیردی. بونون اؤرنه‌یینی: #مشروطه انقلابیندان اؤنجه ایله سونرا کی پروسئسده تاپماق اولار. یعنی مشروطه‌دن اؤنجه حاکمیت بؤلونموش‌ کیمی ایدی. دره‌بی‌لیک حاکیم ایدی. مشروطه زامانیندان بویانا، ملت‌لر اؤزلرینی محدودیتده ساخلاماغا مجبور اولدولار. یعنی هر بیر ساحه‌ده، قانون اوزمانلاشدی. اؤرنک‌لری وار: #سوسیال_دموکراتلار ایش و تحصیل قانونونو ایره‌لی سوردوکده ایستر ایسته‌مز اؤزلری اؤزلرینی بیر چرچیوه‌یه سالماق ایسته‌دیلر. بوتون بو کیمی ایش‌لر، حاکیم سیاسی دایره‌نی، باشقا پارچا پارچا خانلیقلاری بیر یئره توپلاییب، بیر سیاسی اقتدارین قانونلاریندان تبعیت ائتمه‌یه مجبور ائتدی. دئمک اولار کی ملت‌لرین اؤزلری سبب اولدوغو بو «ائتنیک-ملی-مدنی» یک‌نسق‌لیک (یکسانی قومی و ملی و زبانی)، مشروطه دؤوروندن باشلایاراق حیاتا کئچیریلدی؛ بیر فرقله کی مشروطه دموکراتیک‌لشمه گئدیشینی ‌ایزله‌دییی‌ حالدا، پهلوی ‌رژیمی اونو تک‌ سسلی‌لیکله جاواب وئردی. یعنی دیکتاتورادا، مشروطه دموکراسیسی‌نین عکس جهتی حیاتا کئچیریلدی ملت‌لشمه پروسئسینده. بونلار هر ایکیسی ملت‌لشمه‌یه جهد گؤستردیلر. آنجاق‌ مشروطه، دموکراتیک سیستئمینده؛ پهلوی دیکتاتوراسی ایسه، استبدادی شکیلده. دیکتاتورا ملت‌لشمه پروسئسی ایله ادبیات، کولتور، تاریخ، اقتصاد و بوتون باشقا ساحه‌لری ده بیرمعنالی [یکسان] ادبیاتدان استفاده ائتمه‌ پروسئسی باشلادی. بوتون ملت‌لر: تکجه بیر ملت اوچون چالیشمالی؛ و بونون آدی « #ملی_ادبیات» قویولدو. یعنی اؤلکه‌نین تکجه بیر دیلی اساسیندا بیر نوع ادبیاتین حیاتا کئچیریلمه‌سی. بو، #دموکراسی‌نین_اویاتدیغی_دیکتاتورانین پایی ایدی. حال‌ بو کی بونون آدی «ملی ادبیات» یوخ، #یک‌نسق_ادبیات اولمالی ایدی.


قایناق:
#آذربایجان_شعرینده_مدرنیزم ، همت شهبازی، بیرینجی جیلد صص ۷_۹۵

https://telegram.me/dusharge


بیر چوخ یازیلاریمیزدا #قادین‌-کیشی ناتوراسینی (طبیعتینی) آییرد ائتمک اوچون « #قادینسل و #ائرکک‌سل» اصطلاحلاردان استفاده اولونور. بورادا مناقشه‌لی اصطلاح «کیشی» ناتوراسینی بللندیرن: #ائرکیل، #ائرککسل، #کیشی‌سل و... اصطلاحلاری‌دیر. باشقا سؤزله کیشی‌نین جینسیتینی گؤسترمک اوچون «ائرکک»، اونون ناتوراسینی، طبیعتینی گؤسترمک اوچون ایسه «ائرککسل، ائرکیل» ایفاده‌لریندن استفاده ائدیرلر.
من بونلارلا راضی دئییلم. بونلار استانبول تورکجه‌سینده او محیطده اؤز آنلامینی آلمیش ایفاده‌لر اولسا دا بیزده باشقا معنالار وئریر. «ائرکک» کلمه‌سی بیزده حیوان جینسی‌نین ائرکک‌-‌دیشی فرق‌لرینی بللندیرمک اوچون استفاده اولوناراق اؤز آنلامینی دا تاپمیشدیر. مثلا دئییلیر: ائرکک‌قویون (قوچ)، دیشی قویون، یا حتتا ائرکک ایت (کؤپک)، قانجیق (دیشی) ایت» عبارت‌لری ده ایشلنمکده‌دیر. بونا گؤره بو کلمه‌لری بیر انسان اولاراق کیشی #ناتوراسینی گؤسترمک اوچون اویغون گؤرمورم. «کیشیسل» ایسه، کیشی‌نین شخصیتینه اشاره کیمی ایشله‌نیر.

_&&&&____

#آذربایجان_شعرینده_مدرنیزم کیتابیمین
۹۶۲.جی صفحه‌سی‌نین اتک یازیسیندا گلن بیر یادداشت

https://telegram.me/dusharge
Azərbaycan Şerində Modernizm
Himmət Şəhbazi
#آذربایجان_شعرینده_مدرنیزم / اؤنسؤز

سس فایلی‌نین مولفی: #کبری_میرحسینی


حؤرمتلی صنعتکاریمیز خانیم #کبری_میرحسینی، #آذربایجان_شعرینده_مدرنیزم کیتابیمین اؤنسؤزونون خلاصه‌سینی ایفا ائتمیشدیر.
بو #ایفا، کیتابین یازی و تدقیق گئدیشاتینی راحاتجا دینله‌ییجییه اؤتوردویونه گؤره ده اؤنملی‌دیر. صنعتکارجاسینا ایفایا گؤره، همی ده بو ایفانین پایلاشماق حقوقونو پای وئردیک‌لری اوچون، حضورلارینا درین منتدارلیغیمی بیلدیره‌رک، سئوه-سئوه اونو پایلاشماقدان غرور دویورام.

حؤرمتله - همت شهبازی

https://telegram.me/dusharge
@dusharge || همت شهبازی
Himmət Şəhbazi – Azərbaycan Şerində Modernizm
تبریز بیلیم‌یوردونون ادبیات فاکولته‌سیندن مأذون اولدوقدان سونرا طالع ائله گتیردی کی آرتیق ایکی ایل عسگرلیک دؤورونو ده بو شهرده کئچیردیم. تخمینا ایکی آی مدتینده دوستوم #ابوالفضل_علایی واسیطه‌سی ایله، تبریزین برون‌مرزی رادیوسوندا ایشله‌مک منه نصیب اولدو. امکداشلارین بیر بیرینه شوخلوقلاریندان بئله آنلادیم کی عزیز امکداشیمیز #یعقوب_شیرویه‌نسب جنابلاری‌نین حیات یولداشی، ایللر بویو سسینی تبریز رادیوسوندان دینله‌دییمیز حؤرمتلی خانیم خاتون #کبری_میرحسینی ده قونشو یازارلار هیئتی اوتاغیندا اولور. اؤزومله یاشید اولان، همی ده منیم یازی سهولریمه دوزه‌لیش گتیرن شیرویه‌نسب جنابلاری ایله داها یاخین اونسیتده ایدیم. او، همی ده #دئکوراتیو ایش‌لرله مشغول ایدی. بونو، سونرالار تصادفا اونون صنعت ایش‌لریندن قوردوغو #سرگییه گئتدییم آندا بیلدیم.
اوزون زاماندان سونرا، سون اوچ ایلده خانیم میرحسینی‌نین گؤزل #دیکلمه‌لرینی، همی ده #ادبیات_سئونلر گروهوندا «دیکلمه حاقدا» کئچیردییی #درسلیک‌لر سیراسیندان اونونلا اوزاق زاماندا امکداش اولدوغومو سؤیله‌دیم.

بونلاری دئمکدن مقصدیم، ساده‌جه ایللر بویو #دیلیمیزه آلچاق کؤنوللوکله خدمت ائدن ایکی سایغی‌ده‌یر صنعتچی‌لر جوتلویوندن یاد ائتمک و امک‌لرینی شکرانلیقلا خاطیرلاتماق ایدی.

حؤرمتلی صنعتکاریمیز خانیم #کبری_میرحسینی، باشقا بیر زحمته قاتلاشاراق #آذربایجان_شعرینده_مدرنیزم کیتابیمین اؤنسؤزونون خلاصه‌سینی ایفا ائتمیشدیر. بو ایفا، یازی‌نین قارانلیق قاتلارینی، همی ده کیتابین یازی و تدقیق گئدیشاتینی چئوره‌دییی بؤلومونو راحاتجا دینله‌ییجییه اؤتوردویونه گؤره ده اؤنملی‌دیر. صنعتکارجاسینا ایفایا گؤره، همی ده بو ایفانین پایلاشماق حقوقونو منه پای وئردیک‌لری اوچون، حضورلارینا درین منتدارلیغیمی بیلدیره‌رک، سئوه‌-سئوه اونو پایلاشماقدان غرور دویورام.

حؤرمتله – همت شهبازی

https://telegram.me/dusharge
@dusharge || همت شهبازی
اؤلوم، بيزی اؤلدورمک اوچون نه سارساق حربه ايميش. ياشا ای اوجا زيروه. ياسمن قوخويان ياناقلاريندان اؤپمکدير و سئحيرلی تورپاغينا دوداق باسماقدير ياشام. بوللوق ياغيشين ياغار خوشلوق سئلين آخار و جوشقو آلوولارين يانار دورسون آنام! بو گوندن صاباحا اوزانان اومود…
گؤزلريمی آچيرام،
دوغودان اَسمکده سازاقلی کولک.
دوغودان دوغماقدا بوغونتو سسی.
تبريزه آخيرميش بوتون قانلی چايلارين آخيمی.
اؤلوم
چارداق قوردو، شهردن بؤيوک.
کسيلن باشلار
دئشيلن دؤشلر
يولونان ساچلار.
و اؤزگورلوک
هر ائودن اؤلدورولموش بير اوغول اولدو
وارلی‌لار،
وارلارينا ساتديلار قان باهاسينی
يوخسوللار، يوخلارينا.
و هر کس
اؤز ايچينده قويلادی قويلانماز جسدی.
سهندين دؤشونده يارا
و ساوالان
يالقيز قالدی کؤهنه قارييلا.
باسيردی شهری ايلغيم کؤلگه‌سی.
سوروشکن تورپاق،
يانميش قوم.
و هر آدديمدا
سيزيلدايان چالی قوشلاری.
نه دؤرد بوجاق
نه اوچ بوجاق،
گؤرکمسيز.
ايلغيم کؤينه‌يينده
ايتی سيوريليب کئچميش
ايلان لپيري‌دير بو يورد.
اَييليب
تيکانلاريندان اؤپمکدير،
يانميش قوملارينا دوداق باسماقدير شعريم.
قيساجا،
تاپينماقدير
آزادليق هئيکلينه.
ييرمينجی يوزايلليين ايلکين اوشاغی
او بؤيوک دده‌نين نوه‌سي‌يم من.
يوز ايلدير
ديليمده قيفيل،
آلنيمدا قوللوق دامغاسی
اللريمده تاپی قاندالی.
بؤيله دوغور
بؤيله ياشار
بؤيله اؤلورم.
ديليم،
قورتولوشا،
آلنيم،
بوتون قوتسال وارليقلارين آستاناسيندا داش اولماغا
اللريم
قلم توتماغا
قولاقلاريم
او ايلکين، او بؤيوک ناغيلا
سوسوزدور آنام.
آخ، کيم؟
کيم اويالداجاق سيزی بو اؤلومجول يوخودان؟
هانسی قارا بولود
هانسی يئر تيتره‌مه‌سی
هانسی قان قوخوسو؟

(قاراچای، باداملیقلار 1384: 121-96)

قایناق:
#آذربایجان_شعرینده_مدرنیزم، همت شهبازی، ایکینجی جیلد، اختر نشریاتی صص 829-813

https://telegram.me/dusharge
@dusharge || همت شهبازی
#سونسوزلوق || #هادی_قاراچای ۱. بیر گون دانیشاجاقدینیز سیز ای سیلدیریم قایالار سوموکلرینیزده قیلینج یاراسیندان بیتمیش آردیجلاردان . منسه آنا دؤشونده کؤرپه‌جیک دینله‌یه‌جکدیم او ایلکین ناغیلی لایلالار، نازلامالار کیمی. آجی یاغیش‌لاردان گؤیرمیش شیرین…
#بير_ايلده_مین_عؤمور


هادی قاراچایین #باداملیقلار کیتابینداکی #سونسوزلوق... شعري #آذربايجانين اجتماعی تاريخ و گئرچك‌ليك‌لريني اؤزونده گيزله‌ده‌رک ایجازلیغی ایله ييغجاملاشير... «بير ايلده مين عؤمور ياشاديق» مصراعسيندا، زنگين بير دؤورون ياشانتيسي گؤستریلير... هادي بو كيچيك ايجازلي مصراعدا بو ياشانتي اوچون گووه‌نمه‌سي ايله بيرگه، اونون حاقدا حسرته، نوستالژييه ده قاپيلير. «ياشاديق» فعلي‌نين كئچميشده قالماسي بير نوع حسرت‌دير...
«سونسوزلوق» بیر نوع ائتنوگرافیک شعردیر. شعرین سطیرلرینده، بیر ملتین طالعی، آجی‌آغریلاری بیر بیرینه دویونله‌نیب‌دیر. بو سطیرلر، آغری آجیلاری قیدیقلاییر و شعرین اؤفکه یارادان، قایغی دوغوران تصویرلرینده بوتؤولشیر. بو سطیرلر، یوموشاق و یاواشجاسینا بیر بیری‌نین یانیندا اوتورماییرلار. هر بیریسی بیر یانارداغ‌دیر. اود پوسکورور آغزیندان.
من بو شعری تاریخیمیزین، طالعیمیزین، زامان زامان اوغراشیب اوغراشا بیلمه‌دییمیز آرزولاریمیز آدلاندیریرام. اومیدلی‌لریمیز جانلانیر. اومیدسیزلریمیز نوستالژییه چئوریلیر. بو نوستالژی‌نین‌ گئرچک اویومسوزلوغو وار: وطن‌سیزلیک،یوردسوزلوق، دیل‌سیزلیک... اوخوجویا اؤتورولن‌ ‌تصوور، دراماتیک نوستالژی‌دیر..

#هادی_قاراچای، «سونسوزلوق» شعرینده، تاریخین کؤلگه‌ده قالمیش ایزلریندن دانیشیر. بو تاریخ، بعضا بیر کیچیک مصراعدا بؤیویور؛ بعضا بیر پوفله‌نیلن نفَس قدر اوزانیر و یوخا چیخیر. بعضا کؤلگه‌نین آراسیندان قاچیب ایشیغا چیخان حیات ایزلری کیمی ایشیقلانیر. بعضا آجی آغرییا چؤنور. بو آجی‌‌آغری‌نین داها چوخ ائپیک‌لییی، غرورو سپه‌لنیر تاریخ دینامیکینه. دویغو بورادا دینامیک‌دیر، چیلغین‌دیر. هادی قاراچایین نوستالژیسی‌ ده اویاتماق فیکرینده‌دیر. اونون شعری یارانان نوستالژییه پاخیل‌لیق ائدیر. چونکی اؤزونون یاشادیغی دؤورده هله ‌ده او آنی یاشاماق امکانینی تاپماییب‌دیر... فردیتدن سؤز یوخدور. فردی «من» بورادا ایتیب باتیب. «من» شـعرده، بعضا میتیکال‌لاشیر، بعضا تاریخسل‌لشیر. بیر آخیشقان پرسپئکتیوده اجتماعـی حـیاتین جیـغیرلارینا باش چـکیر. بو شـعر ایـدئـال بیر دونیانین آرخـاسینجادیر... شاعیر، اؤز یوردو اوچون هم آغیت دئییر هم اوتوپیا یارادیر. اوخوجونو، بیر بیرینه اویوشمایان بو موتیولر آراسیندا رویالارا دالدیریر..

«سونسوزلوق» شعری تاریخ دئییل. تاریخی، حیاتا چئویرن شعردیر. هادي اؤزونون تاريخي باخيشي ایله، چاغداش محیطینی و اونون اجتماعی ‌تاريخي دورومونو دوشونه‌رک بوتون اوزاق ‌‌یاخین‌ کئچمیشیمیز، «بوگون» ایچینده سورغولانیر. شعرین ‌چارپازلاشان ‌نؤقطه‌سی ده ائله «بوگونوموز»دور. شعر ال‌ چاتیلمایان، یاشانیب‌‌ ‌یاشانمایان‌ آنلاری «بو گونه» دویونله‌ییر. گؤره‌سن هر نه سونسوزلاشیرمی؟ منجه یوخ. نه شعر سونا چاتیر. نه شعرین قایغی‌لاری. نه ‌ده شعرین کلمه‌لری، تصویرلری ائله همان کلمه‌لر و تصویرلرده سونا چاتیر. بونا گؤره ابدی‌لشن ایدئیا و تصویر یوخدور. اونون داوامی، اوخوجو و دینله‌ییجی بئینینده انکشاف ائده‌رک چوخالیر..

«سونسوزلوق» شعری، زامان اوزره سفیل دئییل. نه کئچمیشده ‌نه ‌ده ایندیده. کئچمیشده‌ کی حسرت‌لر، تا بوگون یاشاییشا اولان اومیدینی ایتیرمیر. بو شعر، زامانلار ایچینده گل‌ گئتده‌دیر. کئچمیشده ایتن گله‌جک، گله‌جه‌یی اؤز خئیرینه منیمسه‌ییب تاماملایان حال حاضیر اونو گؤستریر کی شاعیر تاریخی، تاریخده اولان خالق وقارینی قوروماق ایسته‌ییر. بو شعر، #نوستالژی ایله #ائپیکا آراسیندا بالانسدادیر. شاعیر هردن ایتیریلمیش، الدن‌ گئتمیش آنلارا حسرتله یاناشیر. هردن ده تاریخین مناسبت‌لرینده داوراندیغی مدنی-‌اجتماعی یوروش‌لرینه‌گؤره ائپیک‌لشیر... شعرین بعضی یئرلرینی اوزوجو، حزین و درین بیر افسوسلار تاماملاییر. بونو اونون شعری‌نین نوستالژیسی ده گؤستریر. شعرده تراژدی‌دن سؤز گئتمیر. داها دوغروسو فاجعه اؤیولمور. قاباریلان جهت، تاریخین گله‌جه‌یه ائپیک حرکتی‌دیر. شعر داغینینق و دوشکون یاشاماغا چاغیرمیر انسانلاری. اونلاری بیر بیری ایله یوغرولوب قوروملاشماغا چاغیریر...


بير ايلده
مين عؤمور ياشاديق.
اَرکين، اونوتماياجاغی
گؤی مچيدين گؤرمه‌دييی
درين بير عؤمور.
آنا سوتوندن دوغما
قيز دوداغيندان شيرين
قادين دؤشوندن دادلی.
گليش حاقلی
گئديش حاقلی
گولوش حاقلی.
سسلندی سازين هر تئلينده يئنی بير سس.
و کولون هر گولونده باشقا بير قوخو.
قوروندو انسانين انسان حؤرمتی.
نه قدر اوزون ايدی
نئجه ده قيسايدی او ايل.
گؤزلريمی آچيرام
دوغودان اَسمکده سازاقلی کولک.
دوغودان دوغماقدا بوغونتو سسی.
تبريزه آخيرميش بوتون قانلی چايلارين آخيمی.
اؤلوم
چارداق قوردو، شهردن بؤيوک.
کسيلن باشلار
دئشيلن دؤشلر
يولونان ساچلار.
و اؤزگورلوک
هر ائودن اؤلدورولموش بير اوغول اولدو

##
قایناق:
#آذربایجان_شعرینده_مدرنیزم، همت شهبازی صص ۹-۸۱۳.

https://telegram.me/dusharge
#آذربایجان_شعرینده_مدرنیزم
ایکی جیلدده تنقید کیتابی
[نقد، تفسیر و تاریخ شعر معاصر آذربایجان]
همت شهبازی
انتشارات اختر / تبریز/ ۱۳۹۹

بو گون، چوخدان نشرینی آرزولادیغیم ایکی جیلدلیک قالین و دَیَرلی کیتابی تهرانین «اندیشه‌نو» انتشاراتیندان الده ائده بیلدیم. کیتابی اله آلاندا سایین #فرزانه جنابلاری بویوردولار، کیتاب بئله اولار باخ! داها جزوه کیمی کیتابچا نشر ائتمه‌یین زامانی سووشوب! حقیقتا ده ائله‌یدی. کیتابین فهرستینه آیاق اوستو گؤز گزدیردیکده، گؤردوم‌ کی، یازیچی بیر اوستاد تنقیدچی کیمی تقریبا بوتون ایسته‌دیکلریم موضوعلارا توخونوب، دقیق آچیقلاییب و‌ اؤرنک‌لر گتیریب. فهرستی اوخویا-اوخویا کیتاب‌ساتیش ائوینده اولان دوستلارا دئییرم‌ کی، بو‌ کیتابلار یاخین گله‌جکده تکنیکی باخیمدان معاصر شعریمیزی نئچه قات یوکسلده‌جک. بونلار اصلینده درسلیک کیتابلاری اولمالی‌دیر. تکجه آذربایجاندا یوخ، بلکه ایرانین بوتون علمی مرکزلرینده و قونشو اؤلکه‌لرده تدریس اولمالی‌دیر.

کیتابدا، #مدرن_شعر نه‌دیر و اونون خصوصیات‌لاری و باشقا شعرلردن فرقی و اؤزللییی دانیشیلیر. اونون دقیق تاریخی مرحله‌لری، کئچمیشی و ایشیقلی طرفی قاباردیلیر و اؤرنک‌لر وئریلیر. #آذربایجان چاغداش شعرینده مدرنشلمه جریانی هانسی مرحله‌لری کئچیب، هانسی چاغدان باشلاییب، گوجو و گوجسوزلویو هاردادی. نییه بیر سیرا شعر جریانلاری و سبک‌لری اوغور قازانا بیلدی و بعضی‌لری قازانا بیلمه‌دی!

عمومیتجه آذربایجان ادبیاتی‌نین مدرنلشمه گئدیشینده، #آیدینلاتما، #چاغداشلاشما و #مدرنلشمه دؤورونده هانسی اثرلر یاراندی و اؤز ائتگیسینی بوراخا بیلدی و هانسیسا جیغیرلار گئدیملی اولا بیلمه‌دی.؟
باجاریقلی تنقیدچی کیتابیندا، بو‌ اوچ‌ مرحله‌نی اساس گؤتوره‌رک شعریمیزین گئدیشینی آراشدیریب‌دیر.

کیتاب، #آذربایجان_ادبیاتی‌نین اَن بؤیوک اوغورلاریندان بیری کیمی قیده آلینا بیلن بیر اثردیر. زامان کئچدیکجه اثر، اؤز یئرینی پروفسیونال ادبیاتچیلار و‌‌ هوسکار اوخوجولار آراسیندا تاپاجاق.

#یاشماق_سیرا_کیتابلاری طرفیندن بوتون دوستلارا بو کیتابلارین اوخوماسینی توصیه ائدیر و عزیز تنقیدچی، باجاریقلی آراشدیریجی دوستوم، اوستاد ادیب قارداشیم، سایین #همت_شهبازی جنابلارینا اؤز ادبی حیاتیندا داها بؤیوک اوغورلار، و‌ جان ساغلیغی آروزلاییرام.

درین سایقی و سئوگی ایله:
#سعید_موغانلی

https://www.instagram.com/p/CJLryd-lSHq/?igshid=176jawoky5nl9

@dusharge
بؤیوک تنقیدچی:« #سکینه_برنجیان»
یازان: #همت_شهبازی

تخمینن ۱۳۷۲.جی ایلده تبریز دانشگاهیندا بین‌الخالق دیل ترجومه‌سی (و یا بونا بنزه‌ر بیر شئی) آدلی سئمیناردا آذربایجان جمهوریتیندن گلن پروفسور #واقیف_اصلانوف هر بیر اؤیرنجی‌یه «سکینه برنجیانی تانییرسان؟» سورغوسونو وئریردی. «تانیمادیم»- دئیه جاوابلار قارشیسیندا «واختیلا او بؤیوک تنقیدچی» اولوبدور دئییردی. سن دئمه #آذربایجان_ادبیاتی‌نین تنقید یوخ، اوسته‌لیک یارادیجیلیغی‌نین قیتلیق چاغیندا، بیر بؤیوک تنقیدچی یاشاییرمیش.

سکینه خانیم اصلینده گونئیلی اولاراق عؤمرونو خاریجده سورور و ۱۳۵۰.جی ایلده دونیاسینی دَییشیر. او دونیانین بیر چوخ جانلی دیللرینی بیلدیینه گؤره، بو دیللرده آذربایجان ادبیاتی حاقدا چیخان بوتون یازیلاری اوخویور. اوخوماقلا قناعت‌لنمیر. اوخویارکن اؤزو ده ادبیاتیمیزدا تنقیدین بوشلوغونو گؤرور و بو ادبیاتین تنقیدینی یازیر.

مرحوم #سلام‌الله_جاوید «دوستلار گؤروشو» کیتابی‌نین ۲۰.جی صحیفه‌سینده ۱۳۴۰.جی اون‌ایللیین ائولرده قورولان ادبی محفل‌لرینه اشاره ائده‌رک، سکینه خانیما دا بئله اشاره ائدیر:
“بو گؤروش‌لرین بیرینده آقای دکتر کاتبی واسیطه‌سیله معلوم اولدی کی کانادادان سکینه برنجیان آدلی بیر آذربایجان قیزی گلمیش، علمی تئز ایچون انگلیسی آذربایجان ادبیاتی یازماق ایسته‌یور. بو کتاب ایچون ماتریال توپلا[ماق] مقصدی وار. سونرالار خانم برنجیان ایله مکرر گؤروشوب ایسته‌دیگی معلوماتی وئردیک. او جدیتلی آذربایجان قیزی کانادادا کتابین چاپینه موفق اولدی. متاسفانه تعجیلی اجل اونون یاشاماسینا مانع اولدی. او کتابدان منده بیری موجوددی”.

مرحوم جاویدین اشاره ائتدیی کیتاب و اونون انگیلیزجه یازدیغی اثر، «دکتر #اسماعیل_فقیه » طرفیندن «ادبیات آذری و فارسی در آذربایجان ایران در سده‌ی بیستم» باشلیقلا ترجومه و نشر مرکز طرفیندن چاپ اولونوبدور. سکینه خانیم بو کیتابین چاپینی اؤز وصیتینده قئید ائدیر.

مرحوم برنجیانین اینجه باخیشلاری، دوشونجه‌لشمیش تنقیدی یئنی تنقید اوصول‌لارینی قاوراماسی کیتابین بوتون بؤلوملرینده گؤرونمکده‌دیر. او حتتا تاریخی قونولاری دا بئله، تنقیدی دوشونجه ایله آراشدیریر. داها دوغروسو اونون جومله‌لرینده دوشونجه بوشلوغو گؤرمک اولمور. بونا گؤره ده اصیل بیر تنقید گؤزلمی‌دیر (پرئسپئکتیوی‌دیر). اونون اثری ادبیات تاریخی دئییل. ادبیات تاریخی‌نین آراشدیرماسی‌دیر. بو آراشدیرمانی اصیل بیر قایناغا چئویرن ایسه، اونون دئدییی سؤزلرینه قایناق گؤسترمه‌لری‌دیر. کیتابین سونونداکی زنگین کیتاب‌شوناسلیق بؤلومو بونو تصدیقله‌ییر. اثرین ترجومه‌سی آخارلی بیر دیل داشییر. اونون اساس ایرادلاریندان، تورکجه یازی و شعرلرین املاجا یانلیش یازیلمالاری‌دیر. اؤرنک اوچون: اون دوققوزونجو عصیر = اون‌دوگوزونجی کیمی یازیلیبدیر.
بو تنقیدچیمیز عؤمرونو کانادادا کئچیرمیش و اورادا وفات ائتمیشدیر.

https://telegram.me/dusharge
🌿 ۲۲ ایول (ژوئیه = تیر آیی‌نین ۳۱ده) ۱۸۷۵ ده #اکینچی قزئتی ایلک آنا دیللی قزئت اولاراق نشر اولور


✍️ #آذربایجان‌ آیدینلانما دؤورونون ایلکینده‌ فتحعلی آخوندزاده‌نی، اورتاسیندا « #اکینچی»لری، سونوندا ایسه «ملانصرالدین»چی‌لری گؤروروک. بونلار آنا دیللی یازان نماینده‌لردیر. بوگروپلاشمانی دؤورون معین ائدیجی شخص و یا آخیملاری ایله آدلاندیرماق او معنادا دئییل کی بونلاردان سونرا، باشقالاری‌نین تاثیری اولمامیشدیر. بونلارین ایچینده معین آیدین‌لاری دا یئرلشدیرمک اولار. اونلارین بعضی‌لرینه اشاره ائدیرم: آخوندزاده‌ گروپو آذربایجان آیدینلانماسی‌نین ایلکین گروپو اولاراق عباسقلی باکیخانوف، قاسیم‌بی ذاکیر، ایکینجی یعنی «اکینچی»‌لر گروپونا حسن‌بی زردابی، سیدعظیم شیروانی، محمدباقر خلخالی، و اوچونجو یعنی ملانصرالدین‌چی‌لر گروپونا جلیل محمدقلیزاده، میرزه‌علی‌اکبر صابر، معجز شبستری و... داخیل ائتمک اولار. بونلارین ایچریسینه فارس دیلینده یازان آیدینلاریمیزی او جومله‌دن: زین‌العابدین مراغه‌ای، طالبوف تبریزی و باشقالارینی دا ایسته‌سک آرتیراق، آیدینلانمانین سون دورومونا آرتیرماق اولار. بونلاردان ایلک و سونونجولار، داها چوخ کولتورل و انتئلئکتوال دوشونجه‌یه اوستونلوک وئریرلر. اورتادا قالانلار ایسه، داها چوخ صنایع‌لشمه و اقتصادی حرکت‌لره. بونلاری اثرلریندن ده سئزمک اولار: اکینچی‌لر عمومیتله فابریکالار حاقدا، تجاری علاقه‌لر و اقتصادی آلوئرچیلیکله ماراقلانیرلار. حتتا بعضا تعلیم تربیه حاقدا یازدیقدا دا، بو استقامتی آرخادا ساخلامیرلار. و یاخود طالبوف تبریزی‌نین علمی‌کیتابلاری، سؤزونو ائتدییمیز اؤزللیک‌لری قاوراییرلار. مشروطه دؤورونون یئنیچی‌لرينه عاید اولان طالبوف، یئنی‌لیین اساسینی علمين ماهيتيني دَييشيدیريب گليشمه‌سي ايله باغلي بيلير. اونون فيكرينجه علم، عنعنه‌چی‌‌لييندن ال گؤتورمه‌لي و يئني ايلكه‌لرله و چاغين گئديشاتي ايله ايره‌ليله‌مه‌لي‌دير.
آذربایجان دوشونجه ‌آخاری‌نین‌ دَییشیلمه‌سینده ایلک‌ آیدینلانما متفکرلری‌نین اؤنملی رولو واردیر. بونلار، ایره‌لیله‌مه‌نین ضیددینه اولان بوتون شابلونلاشمیش ساحه‌لرین قورولوشونو پوزماق ایسته‌ییرلر. اونلارین دوشونجه‌لری سیستماتیک اولماسا دا اساس ساحه‌لره او جومله‌دن: تحصیل (اؤرنک اوچون «اکینچی» قزئتینده گئدن مباجثه‌لر) دینی خورافه‌لردن آرینماق (م.ف. آخوندزاده، ح. زردابی، ج.محمدقلیزاده)، علمی دیل یاراتماق (علی‌بَی حسین‌زاده، زردابی،...)، عموم‌کوتله خئیرینه اولان اساسی و اجتماعی قانونلار یاراتماق (حاجی زین‌العابدین مراغه‌ای، زردابی)، تجروبی علم‌لری انکشاف ائتدیرمک (طالبوف تبریزی، زردابی)،... توخونورلار. بو متفکرلر آیدینلانما متفکرلری اولاراق عنعنه‌وی قورولوشون[ساختار سنتی] دَییشیلمه‌سینده و مدرن‌لشمه‌دؤورونه کئچید آلماسیندا اؤنملی رول اویناییرلار.

👇👇👇
#آذربایجان_شعرینده_مدرنیزم کیتابیمدان صص ۶-۴۵

https://telegram.me/dusharge
نثریمیزین تنقیدی اثرلری
#همت_شهبازی

نثر حاقدا یازیلان تنقیدی یازیلار قناعت‌بخش اولماسا دا آرتیق بو ژانرین تئوریک مباحثه‌لری ده آرا سیرا اورتایا قویولور. دکتر #صمد_رحمانی‌نین معاصر ایران آذربایجان حکایه‌لری‌نین تدقیقی و تحلیلی تورکجه تنقیدی اثری، دکتر #بهادر_گوجویئترین تورکجه‌دن فارسجایا ترجمه اولموش نگاهی به رمان و داستان‌های ترک های ایران، (#شریف_مردی جنابلاری‌نین نثر حاققیندا یازدیغی کیتابی هله‌لیک الده ائده بیلمه‌دییم اوچون بو کیتابی اوخویاندان سونرا باخیشلاریمی پایلاشاجاغام) سونرا #شهرام_زمانی‌نین جامعه‌شناسی ادبیات آذربایجان اثری (آدیندان آسیلی اولمایاراق، چونکی ادبیات سؤزو باشقا ژانرلاری دا چئوره‌ییر) اختصاصجا انقلابدان سونرا چاپ اولان #آذربایجان_رومانلاری اوزره #باختین، #لوکاچ، #گلدمن کیمی رومان حاقدا نظریه‌لر ایره‌لی سورن دوشونرلرین دوشونجه‌لری اساسیندا نثریمیزه یاناشیر.

آردی وار 👇
@dusharge
@dusharge || همت شهبازی
Photo
نثریمیزین تنقیدی اثرلری
#همت_شهبازی

✍️ سون اوتوز ایلده نثر یارادیجیلیغیمیزا اؤنم وئره‌رک یازیب یارادان یازارلاریمیز اولدو. بونلارین اوسلوبلاری‌ پروفسیونال اولوب اولمادیقلاریندان، اوغراشدیقلاری مضمونلاری‌ یئنی اولوب اولمادیقلاریندان آسیلی اولمایاراق کمیتجه آنا دیللی نثر اثرلریمیزین سایی آرتیم گؤستریر. یارادیجیلیق اولان یئرده اونون حاقدا دویوب دوشونن اثرلر ده اولاجاقدیر.

نثر حاقدا یازیلان تنقیدی یازیلار قناعت‌بخش اولماسا دا آرتیق بو ژانرین تئوریک مباحثه‌لری ده آرا سیرا اورتایا قویولور. دکتر #صمد_رحمانی‌نین معاصر ایران آذربایجان حکایه‌لری‌نین تدقیقی و تحلیلی تورکجه تنقیدی اثری، دکتر #بهادر_گوجویئترین تورکجه‌دن فارسجایا ترجمه اولموش نگاهی به رمان و داستان‌های ترک های ایران، (#شریف_مردی جنابلاری‌نین نثر حاققیندا یازدیغی کیتابی هله‌لیک الده ائده بیلمه‌دییم اوچون بو کیتابی اوخویاندان سونرا باخیشلاریمی پایلاشاجاغام) سونرا #شهرام_زمانی‌نین جامعه‌شناسی ادبیات آذربایجان اثری (آدیندان آسیلی اولمایاراق، چونکی ادبیات سؤزو باشقا ژانرلاری دا چئوره‌ییر) اختصاصجا انقلابدان سونرا چاپ اولان #آذربایجان_رومانلاری اوزره #باختین، #لوکاچ، #گلدمن کیمی رومان حاقدا نظریه‌لر ایره‌لی سورن دوشونرلرین دوشونجه‌لری اساسیندا نثریمیزه یاناشیر. اثرین ایک صفحه‌لرینده باختین، لوکاچ و گلدمن‌ین نظریه‌لری آچیقلاناندان سونرا، یازیچی اوزرینه گؤتوردویو موضوعلاری آذربایجانین بیر سیرا رومانلاریندا ایزله‌یه‌رک اونلاری #نورمن_فرکلاف‌ین اوچ قاتدا (توصیف، یوزوم و ایفاده) ایره‌لی سوردویو نظریه‌سی چرچیوه‌سینده آراشدیرماغا چالیشیر. یازیچی تحلیل زامانی بیر چوخ حاللاردا بو اوچ قاتی رعایت ائتمه‌سه ده اوزرینه گؤتوردویو مقصدلره نایل اولا بیلیر.
بو اثرده تحلیل اولان رومانلار: قاراچوخا، لاچین، منیم آدلاریم، آواوا، تبت یدا، هئره‌یه قونان گؤیرچینلر، یانلیش رومان، نیسگیللی ملک‌لر، دؤردمونجوسو یولدادیر، سون دیلک و قلمه‌قوزان اثرلری‌دیر. سون بؤلومده ایسه یازیچی رومانلاریمیزی اوچ دؤورده آراشدیراراق نتیجه چیخارماغا جهد ائدیر.

کیتاب #قاراچوخا یاییم ائوی طرفیندن چاپ اولوبدور.

https://telegram.me/dusharge
گلمیشم کیتاب آلماغا، دوستجاسینا قاپینی آچ دوستوم!
#همت_شهبازی‌


✍️ خییوو شهرینده #دنیز کیتاب ساتیش مرکزی هر کیمسه‌یه بللی اولان بیر مدنی اوجاقدیر. چونکی اونون مودورو جلیل مقدسی ( بیز چوخ زامان #میرزه_جلیل، هردن ده کابی دئیه‌ریک) بیر زامانلار بو شهرین اؤنجول نشریه‌لرینه چئوریلن #وراوی نشریه‌سی‌نین یازارلاریندان بیری ایدی. میرزه، جومعه‌لر تعطیل اولار. آمما بو گون من زنگ آتدیم دوستجاسینا گلدی دنیزی ده آچدی. اؤزومه لازیم اولان #کیتابلاری آلدیم. ( خانیم، سهند و آیلین ده اؤزلرینه آلدیلار). بو اوجاق ان سئویملی کیتابلارلا دولودور. میرزه‌یه دئییرم بونلاری نقد آلیبسان، آنجاق هامیسی سنه بیر زیان کیمی قالمیش. گولور دئییر #فدای_دوست. بو فدای دوست ماجراسینی دا آچیقلاییر بیر رحمت‌لیین دیلیندن دوشمه‌ین و ایندی ده قبری اوزرینه یازیلان بیر سؤز کیمی.

📚کیتاب قفسه‌لریندن ساوایی، اؤزونون و اورادا ایشله‌ین‌لرین ده اؤزلری اوخوماق اوچون سئچیب گؤتوردوک‌لری کیتابلار دا واردیر. میرزه‌نین اؤزونه آییردیغی ایکی کیتابی دا آلیرام. آخی بونون بیرینی چوخدان ایدی آختاریردیم: #شریف_مردی‌نین #داغیتماغا_دوغرو کیتابینی.

قفسه‌لرده اؤزومون ده حتتا کیچیک بیر دفتر قیمتینه اولمایان کیتابلاریمین دا قالانیب قالدیقلارینی گؤرورم: #حکایه‌نین_امکانلاری، #مدرنیته و مدرنلیک، #چوراق اؤلکه، #آخشام‌اوستو ساعات بئشده، #تویوغ‌لار و سون کیتابیم #آذربایجان_شعرینده_مدرنیزم.
میرزه دئییر سون کیتابدان بئش دؤوره واریم ایدی. بیرینی اؤزوم گؤتوردوم. ایکیسینی آلیبلار. ایکیسی ده قفسه‌ده قالیردی. اؤز اؤزومه فیکیرلشیرم: بو کیتابدا ان آزیندان #خییوو شهری‌نین اوچ شاعیری‌نین شعرلرینه یاناشمیشام. اوچ شاعیر قدر ده بو کیتاب ساتیشا گئتمه‌ییبدیر!!!. آخی بوتون شاعیر و یازارلاریمیز آغیزلارینی آچاندا ایلک سؤزلری بو اولور: ادبیاتیمیزدا #تنقید یوخدور. حتتا بیر سیرا گروه و کانال‌لار مندن اینجیمیش‌لر کی اونلارین دئدیکلرینه گؤره گویا کی من اؤزومو یئکه توتورام و تنقید مباحثه‌لرینه قوشولمورام. دئییرلر گروهون ایکیمین نفر عضوو وار، بس من نه قدر اوخوجو آرخاسینجایام؟!
بیر داها اوزولورم بیر گروهدا ایکیمین نفر #تنقید ایزله‌ین بیر ادبی توپلومون بئش نفری تنقید کیتابی آلماغا ماراغی یوخدور. بونلاری گؤردوکده اؤزومو سیلکه‌له‌ییرم:
هر حالدا گوناهین ایکی بؤیوک باشی وار: یا یازیچی‌نین اثری دیرسیزدیر، یا دا اوخوجو یوخوموزدور. باشقا عامیل‌لر ده کیچیک بهانه‌لر اولا بیلر. بس اوندا نه اوچون یازیرام گؤره‌سن؟!!

📚کیتاب آلان گون منیم سئوینجلی گونوم اولور. آمما بو گون گؤزلریمین قاپاقلاری‌نین آرخاسیندا قهر توتموش بیریسی‌ کیمی‌یم. آخی من بیر اوخوجو اولاراق تعطیل گونو کیتاب ساتیش مرکزی‌نین صاحیبینه زنگ آچیرام کی من گلمیشم کیتاب آلماغا، دوستجاسینا قاپینی آچ دوستوم! 😢😢

موغان - ۱۴۰۰/۵/۲۲

https://telegram.me/dusharge
#آذربایجان ادبیاتی‌نین ایلدیریمی سوسدو
ایشیق

باشین ساغ اولسون آذربایجان!

بوردان بیر آتلی کئچدی
آتین اویناتدی کئچدی
آی کیمی شفق ساچدی
گون‌ کیمی باتدی کئچدی

چوخ تاسفله بوگون مرداد آیی‌نین 28ی، ادبیاتیمیزین ایلدیریمی، عؤمرونو اجتماعی عدالت و آزادلیق عشقیله باشا ووران، دیلیمیزین، ادبیاتیمیزین و مدنیتیمیزین اینکیشافیندا یورولمازجاسینا بیر عؤمور چالیشان، آذربایجانین تانینمیش اجتماعی و ادبی شخصیتی، گؤرکملی شاعر و ژورنالیستی #دوکتور_حسن_ریاضی (ایلدیریم) کرونا ویروسا یولوخما سببیندن حیاتلا ابدی‌لیک وداعلاشدی.

#حسن_ریاضی(ایلدیریم) 1337نجی ایلین بهمن آییندا اول‌لر ساراب، سونرالار ایسه #هریس ماحالی‌نین تابعه‌سینده اولان #جمال‌آباد کندینده دونیایا گؤز آچمیش، ابتدایی و راهنمایی تحصیلاتینی اؤز کندلری و هریس شهرینده، اورتا مکتبی ایسه تبریزده باشا چاتدیرمیشدیر. استعدادی و علمی سویه‌سینه گووه‌نرک، #طب اختصاصیندا «علوم پزشکی ایران» دانیشگاهیندان قبول اولموش و تحصیلینی داوام ائتدیرمیشدیر و اوزون ایللر تهرانین «دکتر شریعتی» خسته‌خاناسیندا اینسانلارین ساغلاملیغی اوچون الیندن گلنی اسیرگمه‌میشدیر.
حسن ایلدیریمین آذربایجان ادبیاتیلا تانیشلیغی اؤز عائله‌سیندن باشلامیشدیر. آتاسی‌نین #آذربایجان_ملی_نهضتی دؤرو روحونا و شخصیتینه هوپموش آذربایجانچیلیق، یئنی یئتمه ائولادینی ائوینده ساخلادیغی تورکو کیتابلارلا تانیش ائدیر. یئنی‌یئتمه حسن قیش گئجه‌لری ائولرینه ییغیشان قوهوم- قونشویا آذربایجانین کلاسیک ناغیل‌لاریندان اولان کوراوغلو و اصلی کرم کیمی چاپ اولموش کیتابلاری اوخویور و اؤزو ده بو ناغیل‌لارین تاثیری آلتیندا 1354نجی ایلدن آذربایجان ادبیاتی ایله جیددی صورتده ماراقلانیر.
ایران انقلابینین غلبه‌سی حسن ایلدیریمین آذربایجان ادبیاتیلا تانیشلیغینا الوئریشلی شراییط یارادیر. گنج اولماغینا رغمن، انقلابدان سونرا گئنیش اوخوجو رغبتی قازانان « #یولداش» مجله‌سی‌نین فعال امکداشلاریندان اولور. اونون بو مجله‌نین موختلیف نومره‌لرینده یاییلان یازیلاری حسن ایلدیریمین دونیا گؤروشونه، زحمتکش‌لرین تاپدالانمیش حاقلارینی مودافیعه ائتمه‌یینه و آذربایجان ملی وارلیغی‌نین حقیقت اولدوغونا آیدین ثوبوتدور.
#حسن_ایلدیریم انقلابدان سونرا تزه دیل آچمیش آذربایجان مطبوعاتینا یارانان محدودیتلر زامانی اؤز قلمداشلاری و یولداشلاریلا برابر « #آرزو_کاروانی» آدلی ادبی درنک یارادیر و بو درنه‌یین چرچیوه‌سینده مبارز شعریمیزین اؤندری ساییلان اوستاد #حبیب_ساهرین نیسگیللی اؤلومونه قده‌ر ادبی فعالیتینه داوام ائدیر. سونرالار «ساهر ادبی مدنی درنه‌یی»نین قوروجولاریندان اولور و عؤمرونون سونونا کیمی بو درنه‌یین اداره هیاتینده چالیشمالاریلا ادبیاتیمیزا چوخ درین و مثبت تاثیرلر بوراخیر؛ عینی حالدا تهراندا فعالیت گؤسترن «صابر ادبی انجومنی»ایله چوخ یاخیندان امکداشلیق ائدیر و هر ایکی درنه‌یین ایش‌بیرلیگینده اؤنملی مسئولیتلر داشییر.
حسن ایلدیریمین 70نجی ایل‌لره دایر فعالیتی، آذربایجانین ادبی و مدنی شخصیتلری نامینه بیر چوخ طنطنه‌لی تدبیرلر و آغیرلامالارین قورولماسیندا و آذربایجان شاعرلری اثرلرینین چاپا حاضیرلانماسیندا قاباریق شکیلده اؤزونو گؤستریر. او بیر تعهدلی شاعر، ادبیاتشوناس و ژورنالیست اولاراق، آذربایجانین دیگر شاعر و یازیچیلارینین اثرلرینی یایماغی اؤز اثرلرینین یاییلماسیندان داها اوستون توتور و بو یولدا فداکارجاسینا ده‌یرلی ایشلر گؤرور.
حسن ایلدیریم شعرده اوستاد #حبیب_ساهر مکتبی‌نین یئتیشمه‌سی اولسادا، ژورنالیسم فعالیتلرینده اوستاد #بهزاد_بهزادی‌ مکتبی‌نین استعدادلی و باجاریقلی یئتیشمه‌سی اولموشدور. او 1382نجی ایلدن آردیجیل نشر ائدیلن «آذری» درگیسی‌نین باش یازاری وظیفه‌سینده ائلیمیزین، دیلیمیزین و مدنیتیمیزین کئشیگینده دورموش و اؤز یازیلاری ایله بؤیوک بیر ادبی ایرثین یارانماسینا سبب اولموشدور.
حسن ایلدیریم اؤز ژورنالیسم فعالیتلریله برابر، یارانان هر بیر آذربایجان درنک، درگی و ادبی محفیل‌لری‌نین چوخ مسئولیتلی یاردیمجیسی اولموشدور. 1390نجی ایلین 12 شهریوریندن «ایشیق گنج‌لری» طرفیندن فعالیته باشلایان «ایشیق» (آذربایجان ادبیات و اینجه صنعت سایتی)نین ایلک مشورتچیلریندن اولموش و بو ادبی سایتین 10 ایل‌لیک فعالیتینده چوخ ده‌یرلی رای‌لر، مشورت‌لر و تکلیف‌لر ایره‌لی سورموشدور.
حسن ایلدیریمین اوستاد بهزاد بهزادی ایله برابر نشره حاضیرلادیغی اوچ جیلدلیک « #آنا_دیلی» درسلیک کیتابلاری و دونیا شؤهرتلی تورک شاعری «ناظیم حیکمت‌ین حیات و یارادیجیلیغیا دایر تدقیق» سامباللی اثری اونون ادبی فعالیتلرینین چوخ ده‌یرلی بهره‌سیندندیر. تاسفله او، حیاتیندا باشقا اثرلرینین چاپ اولماسینا شاهید اولمادی. عؤمرونون سون آیلاریندا یاخین دوستلارینین تکلیفینی قبول ائده‌رک بوتون اثرلرینین چاپا حاضیرلانماسینا اجازه وئردی.

@dusharge 👇👇👇