#آذربایجان_زیبا

#همت_شهبازی


❎ مسافرت 7 روزه ما از مسیر #تپه_نادر_اصلاندوز که کاملا قرق شده و فقط نامی از آثار باستانی را یدک میکشد شروع و از کوههای سرسبز #قاراداغ و دامنه های #قلعه_بابک و مقبره شیخ #شهاب_الدین_اهری تا #تبریز زیبا و #بناب و #مراغه و دیدار با استاد #باریشماز و #رصدخانه_مراغه و بازگشت از مسیر اردبیل تمام شد.

❎ دخترم #آیلین از پشت نرده ها #تپه_نادر_اصلاندوز را تماشا کرد. چون تپه قرق شده و بازدید از آن ممنوع! می باشد. توی استان اردبیل تکیه برای جذب گردشگر فقط روی #سرعین و #اردبیل است.

❎ #قلعه_بابک مثل صاحب آن استوار و مغرور ایستاده است. دخترم #آیلین به هر کجا که می رسید می گفت داستانش را برایم بگو! به مقبره شهاب الدین اهری در #اهر و خانه #پروین_اعتصامی در تبریز هم که رفتیم گفت داستان شیخ و پروین اعتصامی را برایش بگویم. به قول خودش داستان #بابک را که برایش گفتم فوری گفت: #کتاب_بابک را برایم بگیر. من هم با یک تیر دو نشان زدم. کتاب #جنبش_خرمدینان_در_آذربایجان نوشته #ضیا_بنیاداوف را گرفتم. هم اون بخواند و هم من.
با این وصف آیلین هم به جمع #کتابخوانی ما پیوست.

❎ #تبریز شهر رویایی است. به هر کجایش که رفتیم از تمیزی اش، از آدمهای فهیمش، از جاذبه های تاریخی اش و ... خوشمان آمد. وقتی به اینها فکر می کنی در می یابی که تبریز 2018 را بیهوده به عنوان #پایتخت_گردشگری_جهان_اسلام انتخاب نکردند. انگار این شهر مسولین حکومتی ندارد. تک تک مردمانش خود را در این امر مسول و دخیل می دانند. شهر و آبروی شهر را از آن خود می دانند. (نمونه اش این بود که کارشناس موزه قاجار می گفت بسیاری از اشیای و نوشته های آن را خود مردمانش با رغبت و میل خود تقدیم موزه کرده اند تا غنی تر شود)
غریبه را که می بینند نزدیک می شوند تا در حد اعلا و وصف نشدنی راهنمایشان باشند.

من فقط به تغییراتی که در #باغ_گلسنان (#گولوستان_باغی) داده اند تاسف میخورم. این باغ جزو #تاریخ_تبریز است. باید یک جورایی #بافت_تاریخی اش را حفظ و یا بازسازی اش میکردند. یک زمانی این باغ در نغمه ها و #بایاتی های آذربایجان بر سر زبانها بود. یک زمانی در سال 1325 در این باغ از تندیس #ستارخان #سردار_ملی رونمایی کردند. . .

داشتم با خود فکر می کردم مگر دیگر شهرها هم نمیتوانند تبریز باشند. بی درنگ به خودم گفتم #تهران سالها از #تبریز ...

من به #فرهنگ_والای_تبریز افتخار می کنم.

به تبریز که رفتید حداقل اینجاها را ببینید،:

1.#موزه_قاجار_تبریز
2. #مقبره_الشعرای_تبریز
3.#موزه_ساعت (#عمارت_شهرداری_تبریز)
4. #بقعه_صاحب_الامر_تبریز
5. #ارک_علیشاه
6. #خانه_های_تاریخی_تبریز ...


❎ در #کتابخانه داخل #مقبره_الشعرای_تبریز دخترم #آیلین کتاب #نقد_شعر_معاصر_آذربایجان بنده را دیده بود و با شور و شوق تمام آن را برایم نشان داد.


❎ #آیلین همیشه توی خانه #تکم_خوانی می کرد. در انتشارات #کیرپی در تبریز #عروسک_تکم را برایش گرفتم. توی ماشین برایم تکم خوانی کرد.



❎ #موزه_صفویه و #موزه_مردمشناسی_بناب خیلی جالب بود. همه اشیا و فرهنگ موزه مردمشناسی برایم آشنا بود. چقدر برای جذب گردش راههای متفاوت و جذابی وجود دارد. مثلن وسایل #شخم_زنی و #خرمنکوبی که تا این اواخر وجود داشت و شاید هم دارد را برای بازدید داخل موزه قرار داده بودند. من برای پسرم #سهند کارایی تمام این ابزار را توضیح دادم. چون خودم با آنها یا کار کرده بودم و یا دیده بودم.
ای کاش مسولین منطقه #موغان هم به فکر این ابزار و فرهنگ از یاد رفته و برباد رفته اش بودند. و چه ابزاری که نمیتوان در این منطقه جمع آوری کرد تا بهانه ای باشد برای جذب گردشگر...


❎ به #مراغه که می روم دیدار با استاد #باریشماز در اولویت میباشد. در آذر ماه 96 کنگره سراسری اش برگزار شد. آن موقع پسرم سهند خیلی دوست داشت در کنگره شرکت کند. اما بنا به دلایلی نتوانستم او را با خود ببرم. این دفعه دو چیز خیلی برایش اهمیت داشت:
1. دیدار با استاد باریشماز
2. دیدن #رصدخانه_مراغه و جاهای دیگر.
3. به موزه مراغه که رفتیم مدام از #هولاکو و #ایلخانیان و #معماری آنها می پرسید. سوالهای پسرم #سهند گاه خیلی تیزهوشانه و سخت است. برای همین بهترین و راحت ترین پاسخ به او خریدن کتاب و توصیه به یافتن پاسخ هایش از طریق مطالعه است. با این کار خودم را از دستش خلاص میکنم.

#عکسها را از صفحه #انستاگرام #دوشرگه @dusharge ببینید.



https://telegram.me/dusharge

#ترکان_مغول، #شاه_کشان #تاریخ_نگاری_معاصر

#همت_شهبازی

متاسفانه در تاریخ‌نگاری معاصر ایران حکمای #ترکان_مغول به بدنامی مشهور شده‌اند. هر جا هم وجهه‌ای از خوشنامی بوده آن را به نام #وزیر_ایرانی‌شان مصادره کرده‌اند. گویی اینکه ایران فقط در زمان این حاکمان وزیر داشته و نبوغ این وزیران هم فقط در زمان این حاکمان گل کرده است و صد البته هم اینطور بوده است. چرا که اگر حمایت این حاکمان نبود کاری از آنها ساخته نبود. مگر در زمان حکمای غیر ترک وزیرانی بر سر کار نبودند. چرا از آنها هیچ اثری در تاریخ بجا نمانده است؟ این مسئله نشان می‌دهد حاکمان ترک مغول حقیقتا دنبال #حکومت‌داری شایسته بود‌ه‌اند. تمامی آثار شگفت‌انگیز بجا مانده هم موید این نکته است.
یکی از این حاکمان، #الجایتو بوده است که مقر حکومتداری خود را #سلطانیه_آذربایجان قرار داده بود.

از اهم اقدامات وی دو چیز برایم جالب بود:

۱. اهمیت دادن به موضوع #تحصیل و #سوادآموزی، که می‌گویند حتی در مسافرت‌ها هم #مدارس_سیار تشکیل می‌داده است. این مدارس در تاریخ به #مدارس_سیاره مشهوراند. چیزی که در تاریخ معاصر با ایجاد مدارس سیار #عشایری توسط مرحوم #بهمن_بیگی به شکل مدرن‌اش شاهد آن بودیم.

۲. دومین چیز هم پرداخت سالی هشت تومان به #رشیدالدین_فضل‌الله بابت #حق_تالیف کتاب #جامع_التواریخ بوده است. موضوعی که امروزه هم علیرغم قانونی بودنش، راههایی برای گریز از پرداخت آن پیدا می‌کنند.

حکمای مغول از جمله #هولاکو، #غازان‌خان و‌ الجایتو هر کدام کارهایی از این دست انجام داده‌اند.
هولاکو با متمرکز کردن دانشمندان در #مراغه موفق به ایجاد #رصدخانه و در کنار آن #دانشگاه به شیوه امروزین نموده است. مشابهت آنها با دانشگاههای امروزی از جمله تامین #خوابگاه برای دانشجویان، پرداخت مبلغی به عنوان #حق_بورسیه و بورسیه کردن آنها، و #استخدام آنها پس از فارغ‌التحصیلی به منظور پرورش نسل جدید اساتید علم بوده است.
شبیه همین کار را #غازان‌خان با ایجاد دانشگاهی بنام #شنب_غازان و نیز #ربع_رشیدی در #تبریز انجام داده است.

نکته جالب توجه این است که همه #مورخان معاصر به این اقدامات شاهان مذکور اشاره و اذعان می‌کنند و آنها را منتسب به این حکما می‌دانند باز در پایان مثل قانون‌نویسان امروز #تبصره‌ای به آن می‌افزایند و آن این است که این حاکمان، غارتگر! بوده‌اند و یا اقداماتی از این دست، مرهون وزیران بوده است. غافل از اینکه هر آنچه ترکان مغول رشته بودند نسل‌های بعدی آنها را پنبه کردند ‌و به ویرانه تبدیل نمودند. هر آنچه هم که باقیمانده به خاطر ساختار محکم آنها بوده که از رو نرفته‌اند.
این مسئله را به این خاطر گفتم که تاریخ‌نویسی ما آن قدر در این مورد بی‌انصافی به خرج داده که متاسفانه مردم عادی هم باورشان شده است. چند سال پیش در سفری که به #سلطانیه داشتم (و با خواندن کتابی دوباره یاد آن روز افتادم) بازدیدگان: هم بنا را می‌دیدند هم اطلاعات مربوط به آن را می‌خواندند. در این بروشورها، از حمایت خانان مغول و اشتیاق وصف‌ناپذیر آنها برای احداث بنا سخن به میان آمده بود، از طرف دیگر از ابهت بنا هم شگفت‌زده بودند. باز پس از خواندن آنها در آخر زیر لب می‌گفتند:
#مغول همه چی را خراب کرد.
به یکی از آنها که بروشور را خوانده بود و داشت از ابهت بنا حرف می‌زد و در پایان هم همین حرف را زد، گفتم که چطور مغول هم بنایی باشکوه احداث کرده ، هم خود آن را به ویرانه تبدیل کرده‌ است؟! در جواب گفت #وزیران این بناها را ساخته‌اند. وقتی گفتم چرا این وزیران در برهه‌های زمانی دیگر این نبوغشان را به کار نینداخته‌اند باز اصرار به نبوغ آنها داشتند.

این #تناقض رفتاری ریشه در القای غلط تاریخ‌نویسی ما دارد.


https://telegram.me/dusharge