به بهانه‌ی سالگرد درگذشت هابز و قدردانی از حسین بشیریه

توماس هابز و انسانی که گرگ انسان است

«انسان گرگ انسان است». این سخن، قول مشهوری است که بسیاری در تعریف انسان نقل و به آن استناد می‌کنند. گاهی کسانی این گفته را به عنوان یک تجویز #اخلاقی در نظر می‌گیرند و #عوامانه بر هابز می‌تازند که او انسان را گرگ می‌داند بل‌که گرگ می‌خواهد در صورتی که چنین نیست.

جورج کلوسکو در جلد سوم کتاب «تاریخ فلسفه‌ی سیاسی» که از ماکیاولی تا منتسکیو را مورد بررسی قرار داده است در بخش مربوط به هابز می‌آورد. «هابر معتقد است انسان‌ها موجوداتی ستیزنده هستند که میل و اشتهایشان آن‌ها را به ستیزه می‌کشاند. لذا، زندگی جنبش و حرکت است. شادکامی در ارضای امیال و اشتهاست. اما این چیزی نیست که یک بار اتفاق بیفتد. امیال و اشتهاهای ما دچار وقفه نمی شوند؛ به محض این‌که ارضا شدند، دوباره سر بر می‌آورند و ارضای مجددی را طلب می‌کنند.»(تاریخ فلسفه سیاسی، ترجمه خشایار دیهیمی، ص ۱۰۴) کلوسکو می‌افزاید: «هابز معتقد است که وسایل ضروری برای ارضای امیال کمیاب هستند و بنابراین رقابتی برای کسب این وسایل وجود دارد. بنابراین، شخص نه تنها باید نگران تامین این وسایل باشد، بل‌که باید نگران حفظ آن‌ها از دست‌برد دیگران هم باشد، که نیازمند قدرت است. #قدرت همیشه نسبی است. اگر رقابتی برای کسب یک خیر معین درگیرد، شخص فقط زمانی قادر به تامین آن است که قدرت بیش‌تری از اشخاص دیگر طالب آن خیز معین داشته باشد… تحت این شرایط، کشمکش تمام عیار میان افراد ناگزیر است، جنگ همه علیه همه.»

هابز برای #پیش‌گیری از #جنگ همه علیه همه که در آن انسان گرگ انسان است و برای پیش‌گیری از آن «قرارداد اجتماعی» و «#دولت_مقتدر» را چاره‌ساز می‌داند. همان‌طور که می‌بینیم جمله‌ی انسان #گرگ انسان است تجویز #گرگ‌بودن انسان نیست بل‌که توصیف #انسان در #حالت_طبیعی است که از دل آن تئوری دولت #مقتدر و #قرارداداجتماعی به دست می‌آید.
#توماس_هابز در چهارم دسامبر سال ۱۶۷۹ درگذشت.

کتاب «#لویاتان» #هابز را حسین بشیریه ترجمه کرده است.

حسین بشیریه #جامعه‌شناس و #پژوهش‌گر علوم سیاسی در سال ۱۳۳۲ در همدان به دنیا آمد. او یکی از متفکران مهم و #تاثیرگذار پس از انقلاب به شمار می‌آید. او لیسانس علوم سیاسی خود را از دانشگاه تهران گرفت و پس از آن برای ادامه تحصیل راهی گشور انگلستان شد و در سال ۱۹۷۹ در رشته‌ی رفتارشناسی سیاسی از دانشگاه اسکس انگلستان فوق لیسانس گرفت و رد سال ۱۹۸۲ در رشته‌ی تئوری سیاسی از دانشگاه لیورپول دکترا گرفت. حسین #بشیریه به مدت ۲۴ سال در دانشگاه تهران علوم سیاسی درس داد که این کار بر #دانش #سیاسی در ایران تاثیر فراوان بر جا نهاد. #حسین_بشیریه در سال ۱۳۸۷ در دانشگاه سیراکیوز نیویورک به تدریس علم #سیاست مشغول است.

بیش‌تر بخوانید:
https://goo.gl/qe1W77

#توانا


@Tavaana_TavaanaTech

«یکی نوشته است که دومین مردم غمگین جهان با پای پیاده و یا سواره می‌روند به کشور اولین مردم غمگین جهان تا با هم گریه کنند و مصیبت بگیرند. دیگری آمده و نوشته از این بدتر آن است که سعید مرتضوی ِ کهریزک و سعید طوسی ِ قاری قرآن متجاوز ِ بیت رهبری - هم او که می‌گفت دیگر رو ندارد که تا سر کوچه هم برود- هم رفته‌اند کربلا تا ثواب ببرند. آن‌وقت یاشار سلطانی را به خاطر افشای فساد زندانی می‌کنند و از روزنامه‌نگار بخت‌برگشته به خاطر انتشار سخنان یاوه‌ی نماینده‌ی مجلس می‌خواهند که طلب عفو کند و علی شریعتی را به خاطر اعتراض به اسیدپاشی‌های اصفهان زندانی می‌کنند و شرایطی فراهم می‌کنند تا اعتصاب غذا کند و وصیت بنویسد و با مرگ دست‌و پنجه نرم کند.

به قول مولانا:

احمقان سرور شدستند و ز بیم
عاقلان سرها کشیده در گلیم

در چنین جامعه‌ای است که میزان افسردگی و غمگینی رتبه‌ی اول به دست می‌آورد. جامعه‌ای که در آن احمد زیدآبادی اجازه‌ی نوشتن نداشته باشد و جعفر پناهی و ناصر تقوایی نتوانند فیلم بسازند و بیضایی و بشیریه به ناچار ترک وطن کنند و شاعرانش در زندان باشند و روشنفکرانش با سیم بکسل خفه بشوند، جامعه‌ای است که در آن سعید مرتضوی و سعید طوسی آزادانه می‌گردند و به کربلا می روند.»
goo.gl/oTY5ut
شما چه فکر می‌کنید؟

@Tavaana_TavaanaTech