🟠 خوانشی بر تاریخ معاصر از نگاه شریعتی

✍ #محترم_رحمانی

🔹به نظرلوئیس کوزر*: «فهم تاریخ نظریه‌ی جامعه شناسی از شناخت یک رشته قضایای صوری و چهارچوب نظری بایسته‌تر است. برای آن که دانشجو محتوای این قضایا و چهارچوب‌های نظری را دریابد نخست باید با آن محیط اجتماعی و فکری زمینه‌ساز این نظریه‌ها آشنا شود.» (کوزر۱۳۹۰،ص۱۵)

🔹همچنین است که ارزیابی درست اندیشه و نظریه‌های #شریعتی نظیر: #امامت، #شهادت و #ایدئولوژی بدون فهم زمینه‌ی اجتماعی بسیار دشوار و گاه غیرممکن می‌رسد و امامت به نظریه‌ی "ولایت فقیه"، شهادت به مبارزه‌ی مسلحانه و حتی #تروریسم و ایدئولوژی به مانیفست برای مبارزه فروکاسته می‌شود.

🔹نقد و کشمکش میان اندیشمندان #طبیعت تکثر جوامع در نوع اندیشه‌ورزی ایشان است و تا جایی که به تصحیح و یا پیشرفت اندیشه یاری بورزد باعث مباهات و افتخار است، اما اگر این کج فهمی‌ها به ساحت اندیشه‌ورزی خدشه وارد کند، باید درمانی برای آن‌ها یافت و مباحث انحرافی را به نفع مباحث بنیادین تغییر داد.

🔹کوزر زمانی که مشاهده می‌کند شاگردش از نظریه‌ی «بیطرفی ارزشی» #ماکس‌_وبر دچار سرگردانی فکری شده است تلاش می‌کند از ابزارهای #جامعه‌شناسی نظیر: «خاستگاه اجتماعی، پایگاه اجتماعی، شبکه‌ی اجتماعی و یا مخاطبان نظریه» برای شناخت جامعه‌شناسان بهره‌گیرد. ارزشمندی این روش در آن است که اندیشمند را از جنبه‌ی علمی و دانش جامعه شناختی مورد بررسی قرار می‌دهد؛ در واقع این ابزار کمک خواهد کرد تا با شناخت درست از نظریه، بهتر بتوان به #نقد و ارزیابی آن پرداخت، که به جای کشمکش‌های بی‌سرانجام، خروجی و راه حل‌های بهتری را از آن نظریه‌ها انباشت کرد و به طور مشخص این روش در رابطه با شریعتی مارا از کشمکش‌های بیهوده جدا ساخته به ما کمک می‌کند با جهشی تخیلی و مبتنی بر شالوده علمی خود را در فضای اجتماعی و فکری نوشته‌های شریعتی بیندازیم.

🔹این مقاله امکان و نیز فرصت پردازش تمامی روش‌های فوق را نخواهد داشت چرا که چهار ابزار برای بازشناسی علمی فضاهای اجتماعی و فکری شریعتی ضروری است و خود مستلزم مقالات مفصل و پژوهشی می‌باشد اما بررسی دیدگاه‌های وی از #تاریخ_معاصر یکی از اجزای کوچک این روش‌هاست تا دیدگاه‌ها و نیزجهت گیری‌هایش را در رویدادهای سترگ #تاریخ معاصر مورد بررسی قرار دهیم تا بیابیم که چگونه از رویدادهای تاریخی، راهکارهای علمی و عملی را برای خود ترسیم کرده است.

🔸 نگاه آسیب شناسی شریعتی به تاریخ معاصر

شریعتی به لحاظ نسلی و فردی به چند رویداد بزرگ #ایران پیوند دارد: انقلاب #مشروطه، مبارزات ملی شدن صنعت #نفت به رهبری دکتر #مصدق، قیام ۱۵خرداد و جنبش‌های چریکی و نقد #انقلاب شریعتی

الف) انقلاب مشروطه:
شریعتی در باب ظهور مشروطه آورده است درگیرودار نیمه‌ی دوم قرن نوزدهم دولت‌های اروپایی به تسخیر #آسیا و #آفریقا مشغول بودند و در اروپای غربی مبارزات طبقاتی پای گرفته بود. درهریک ازکشورهای اسلامی #امام_زمان #ظهور می‌کرد و بحث فرقه‌سازی‌ها و #دین سازی‌ها و… جدال‌های کلامی در جریان بود: «در همین گیرودارها بود که ناگهان با صدور چند فتوی مشروطه صادر شد، مثل برق آمد و مثل باد رفت و جنگ‌جهانی برپاشد!» ( م،آ،۴ص۳۹)

بخش اول
✅ @Shariati_Group

💠 نگاهی متفاوت به «نهضت ملّی شدن نفت» و کانون‌های دسیسه‌گر مالی

🛢 نفت از زمان جنگ جهانی اوّل در سیاست جهانی اهمیت فراوان یافت. انگلستان اولین کشوری بود که از #نفت به‌عنوان سوخت نیروی دریایی خود استفاده کرد. این امر، که سرعت و تحرک ناوگان بریتانیا را سبب شد، عامل مهمی در برتری نظامی و پیروزی جبهه‌ی انگلستان در #جنگ بود. تا آن زمان برای سوخت کشتی از زغال‌سنگ استفاده می شد. برای تأمین نفت نیروی دریایی انگلیس بود که دولت بریتانیا، در زمانی که وینستون چرچیل وزیر دریاداری بود و با دلالی سِر مارکوس ساموئل (Marcus Samuel) [یهودی]، رئیس کمپانی رویال داچ شل (Royal Dutch Shell)، بخش عمده‌ی سهام کمپانی نفت #انگلیس و #ایران را، که بر بنیاد قرارداد دارسی تأسیس شده بود، خریداری کرد.

🛢منطقه‌ی #خاورمیانه همیشه در ژئوپلتیک بین‌المللی اهمیت فراوان داشت، ولی از زمان احداث کانال سوئز این اهمیت بیش‌تر شد. کانال سوئز راه شرق به غرب را بسیار کوتاه کرد و به‌ همین دلیل در زمان نخست‌وزیری بنجامین دیزرائیلی [یهودی]، دولت بریتانیا سهام اصلی این کمپانی را خریداری کرد تا بتواند به مستعمرات خود در شبه‌قاره #هند دسترسی سریع داشته باشد. تا آن زمان، کشتی‌های اروپایی برای سفر به هند باید قاره‌ی #آفریقا را دور می‌زدند.

🛢پس از ورود نفت به عرصه‌ی سیاست جهانی، اهمیت خاورمیانه به‌عنوان قلب مخازن نفت جهان مضاعف شد و رقابت سختی میان قدرت‌های بزرگ و کمپانی‌های نفتی برای سلطه بر این منطقه درگرفت.

🛢دولت کلمنت اتلی به‌دنبال براندازی دولت دکتر #مصدق نبود و حتی زمانی که سازمان اطلاعاتی انگلیس طرح براندازی دولت مصدق را به نخست‌وزیر ارائه داد، مخالفت کرد. این طرح به #عملیات_باکانیر موسوم بود که به‌معنی «دزد دریایی» است. این نام رمزی است که سرویس اطلاعاتی انگلیس به مصدق داده بود.

🛢دو حادثهٔ مهم در سال‌های ١٣٣٠ و ١٣٣١ رخ داد که موضع بریتانیا و ایالات متحده آمریکا در قبال جنبش ملّی شدن صنعت نفت در ایران را دگرگون کرد. در آبان ١٣٣٠ حزب محافظه‌کار به رهبری #وینستون_چرچپل در انگلیس به قدرت رسید و ١۴ ماه بعد در دی ١٣٣١ حزب جمهوری‌خواه آمریکا به رهبری ژنرال #آیزنهاور در انتخابات پیروز شد و دولت حزب دمکرات به رهبری ترومن کنار رفت. #چرچیل همان کسی است که قبلاً در مقام وزیر جنگ بریتانیا فرمان کودتای ٣ اسفند ١٢٩٩ را به ژنرال #آیرونساید فرمانده قشون انگلیس در شمال ایران صادر کرده بود. او یک چهرهٔ افراطی بود که به #کانون‌های_دسیسه‌گر_مالی وابستگی عمیق داشت. آیزنهاور نیز به همین کانون‌ها وابستگی داشت و دولت او به «کابینه ١٧ میلیونر» مشهور بود.

🛢از این زمان طرح سرکوب جنبش ملّی و ساقط کردن #دولت #محمد_مصدق به‌طور جدّی مطرح شد. این طرح ابتدا به‌وسیلهٔ چرچیل تصویب شد و با تمهیداتی حمایت دولت #آمریکا نیز جلب شد. سالیان سال کودتای #٢٨_مرداد به‌عنوان کودتای آمریکایی شهرت داشت ولی امروزه اسناد کاملاً مسجل می‌کند که این طرح بیش‌تر #صهیونیستی - انگلیسی بود تا آمریکایی..!

🛢سرویس اطلاعاتی انگلیس با بزرگ‌نمایی خطر #کمونیسم و انجام تحریکات و آشوب‌های پنهانی، مثلاً در ماجرای سفر اول هریمن به ایران در ٢٣ تیر ١٣٣٠، توانست به‌تدریج آمریکایی‌ها را با خود هم‌عقیده کند. عامل مهم دیگری که در این حوادث نقش فعال داشت، #شبکه_مخفی صهیونیستی در ایران است که متأسفانه تاکنون مورد توجه جدّی مورخین ایرانی قرار نگرفته است. این کانون در سرویس‌های اطلاعاتی انگلیس و آمریکا از نفوذ فراوان برخوردار بود و به نظر من در آشوبگری‌های آن زمان نقش عمده داشت.

🛢چرچیل در سه مقطع مهم #تاریخ ایران مؤثر بود:

🔸در زمان خرید سهام #دارسی برای دولت انگلیس چرچیل وزیر دریاداری بود و با حمایت صهیونیست‌هایی چون سر #مارکوس_ساموئل (رئیس کمپانی شل) این امتیاز را خرید.

🔸در ماجرای کودتای ١٢٩٩ چرچیل وزیر جنگ بود و با حمایت شبکهٔ صهیونیستی دولت #لوید_جرج و #لرد_ریدینگ یهودی (نایب‌السلطنه هند) #کودتا را به فرجام رسانید و سپس دیکتاتوری #پهلوی را در ایران مستقر کرد.

🔸بار سوّم در سال ١٣٣٢ است که چرچیل باز در پیوند با شبکهٔ قدرتمند #صهیونیستی دنیای غرب، طرح مداخله و کودتا در ایران را انجام داد.

✅ @Shariati_Group

✍️ با تلخیص از سلسله مطالب #عبدالله_شهبازی

دنیای سوم TIERS MONDE

″... بنظر من با بهم خوردن جبهه گیری‌های جهانی و تغییر روابط سیاسی قطب‌ها (که #آمریکا و #اروپا را بعنوان قطب واحد #سرمایه‌داری و #شوروی و #چین و اروپای شرقی را بعنوان قطب واحد #کمونیسم، در برابر هم تلقی می‌کردند، و آمریکای لاتین و #آفریقا و #آسیا را که نه به مرحله‌ی سرمایه‌داری رسیده بودند، و نه به کمونیسم پیوسته بودند، دنیای سوم می‌خواندند، این تسمیه و توصیف، دیگر بی مصداق است و بی‌معنی. دنیای سوم دیگر خاطره‌ای بیش نیست. امروز دو دنیا بیشتر نیست؛ بقیه‌اش همه اختلاف در اسم و رسم و عنوان است و تفاوت پرچم و الفاظ...
دنیای «سواره‌ها» و دنیای «پیاده‌ها» یا سواری خوران و سواری دِهان. آنها که زَرمند و زورمند و نزولخوار و سرمایه‌گذار و فروشنده کالا و خریدار ماده خام و تعیین کننده نرخ‌ها و مرزها و سرنوشت‌ها و ایجاد کننده حادثه هایند و دنیای صنعت، و دنیای رکود و تقلید و مصرف و تابعیت شکل و ادعا، سرود و پرچم.(دنیای دوم) ...″

📚 معلم علے‌شریعتے
مجموعه آثار ۴ / بازگشت

✅ @Shariati_Group

✡️ اردشیر ریپورتر کیست؟
به‌مناسبت سوم اسفند - سال‌روز #کودتای رضاخانی و کاشف اصلی او

📌#فراماسونری در #ایران، مرکزی برای جلب نخبگان و افراد مستعد با گرایشاتی غرب‌گرایانه، پرورش و ارتقاء آنان در هرم سیاسی و فرهنگی کشور در جهت اهداف #استعمار بریتانیا به‌شمار می‌رفت، که در مرکز و در پس‌ پرده‌های آن دست پنهان اینتلیجنس سرویس #انگلستان در کار بود.

📌در سال ١٣٢٢ق. اردشیر را در زمرهٔ اعضای #انجمن_مخفی تهران، که توسط ملک‌المتکلمین و سیدجمال‌الدین واعظ رهبری و اداره می‌شد و اعضای آن عمدتاً از ماسون‌های ایرانی بودند، می‌یابیم و بدین‌ترتیب مُحقّیم که نقش مرموز و درجه اول #اردشیر_ریپورتر را در عملیات پس پرده حوادث #مشروطه مورد تأکید مجدد قرار دهیم. در سال ١٣٢۴ق. نیز شاهد تأسیس #لژ_بیداری_ایران هستیم، که اردشیر ریپورتر از اعضای آن به‌شمار می‌رفت و به اعتقاد ما مؤسس واقعی و کارگردان اصلی، ولی در پس‌پردهٔ، این مجمع ماسونی بود.

📌اردشیر ریپورتر با بهره‌گیری از موقعیتی که در محافل اشرافی کسب کرده بود، ارتباطات وسیعی با رجال کشور برقرار ساخته و می‌کوشید تا آنان را به درجات مختلف، از هواداری فرهنگی #غرب تا مزدوری رسمی اینتلیجنس سرویس، جذب کند.

📌ریپورتر طی دوران فعالیت ۴٠سالهٔ خود در ایران (که از ورود او در سال ١٨٩٣م.، سه سال پیش از قتل ناصرالدین‌شاه، تا مرگ او در ٢٣ فوریه ١٩٣٣م./ ۴ اسفند ١٣١١ش. در تهران در اوج سلطنت #رضا_شاه ادامه دارد)، علاوه بر میراث سیاسی که در قالب #سلطنت #پهلوی تبلور یافت، شبکه‌ای از عوامل اینتلیجنس سرویس را نیز برجای گذارد که به‌مثابه یک اشرافیت اطلاعاتی موقعیت ممتاز خود را در درون یک کاستِ بسته و موروثی محفوظ داشتند و اعقاب آنان نیز در دورهٔ سلطنت محمدرضا #پهلوی اهرم‌های اساسی حکومت را به‌دست گرفتند.

📌جذب نخبگان بومی و پرورش آنان با روح #فرهنگ غربی از مهم‌ترین اهرم‌های سیطره استعمار بر کشورهای #آسیا، #آفریقا و آمریکای لاتین بوده است. در بررسی #تاریخ #نفوذ غرب در ایران، این مکانیسم #سلطه را به‌صورت پرورش انبوهی از «رجال سیاسی» و «نخبگان فرهنگی» غرب‌گرا و خودباخته می‌یابیم؛ کسانی که در مکتب میرزا ملکم‌خان‌ها و «فراموشخانهٔ» او الفبای #سیاست را آموختند، در «جامع آدمیّت» و «لژ بیداری ایران» نقشی پردسیسه ایفاء کردند و ثمرهٔ کار خود را به‌صورت رژیم بی‌ریشهٔ #پهلوی به #تاریخ_معاصر ایران تقدیم داشتند.

📌شش سال پس از ورود اردشیر ریپورتر به ایران، «مدرسهٔ علوم سیاسی» توسط دو #فراماسون سرشناس، میرزا نصرالله‌خان مشیرالدوله و پسرش میرزا حسن‌خان مشیرالملک تأسیس شد، که هدف جذب «نخبگان» ایرانی و پرورش آنان با روح #غرب‌زدگی را به‌عهده داشت. در زمرهٔ مدرّسین این مدرسه با نام اردشیر ریپورتر، به‌عنوان معلم #تاریخ_باستان، در کنار چهره‌هایی چون #محمدعلی_فروغی و... آشنا می‌شویم. از درون شاگردان همین مدرسه است که برجسته‌ترین مهره‌های #انگلیس و #آمریکا برون آمدند و در رژیم پهلوی به کارگزاران درجهٔ اول سیاسی و فرهنگی کشور بدل شدند.

🔗 مطالعه متن کامل مقاله

✅ @Shariati_Group

✍️ استاد #عبدالله_شهبازی

💢 فاجعه انسانی و خاموشیِ شبه روشنفکران

لحظه‌ی تاریخی که اکنون ما انسان‌ها در آن قرار داریم یعنی قتل و عام بیش از ۳۸ هزار #انسان فلسطینی و همزمان اعتراض جریان نخبگانی و #مردم در #غرب مصادف با سکوت مطلق و شرمساری ‎#جریان_روشنفکری #ایران است. همان جریانی که دلسوز پای گربه می‌شود و برای دختر بی‌گناه اوکراینی عزادار!

اما این سکوت مطلق جریان روشنفکری امر جدیدی نیست. هم‌ جلال #آل‌احمد و هم دکتر #شریعتی در دهه‌ی چهل و پنجاه به سکوت روشنفکران اعتراض دارند. ریشه سکوت امروزشان در رقابت و مخالفت با جمهوری اسلامی نیست. ماهیتا امکان مخالفت ندارند و سلطه چارچوب نظری اجازه مخالفت نمی‌دهد.

داریوش آشوری از روشنفکران دهه ۴۰ در مقاله‌ای به دفاع از رژیم صهیونیستی پرداخت. زنده یاد دکتر شریعتی در مقاله‌ای که در ۲۰تیر ۱۳۴۶ در مجله #فردوسی منتشر شد به شدت به امثال آشوری تاخت.

✍ شریعتی در آن زمان می‌نویسد:

آقای داریوش خان!

رژیمی که با #اسلحه #انگلیس و #آمریکا و #فرانسه، سرزمینی را اشغال می‌کند و از سراسر #اروپا، سرمایه داران را به یک کشور فقیر عربی می‌کشد و مردم آن را به صحرای سوزان سینا و #اردن و سراسر #آفریقا و #خاورمیانه پراکنده می‌کند و دهقان #مسلمان را در دهات خود محبوس می‌سازد و هر گاه یک کشور عربی، قصد نجات از یوغ #استعمار غربی را دارد، با یک اشاره #امپریالیسم بر آن می‌تازد، اسرای رسمی #جنگ را وحشیانه #شکنجه می‌کند، مردم را از خانه‌هاشان بیرون می‌راند، و مبنای سیاسی و اجتماعی رژیم خود را بر یهودی بودن نژاد و کلیمی بودن #مذهب استوار می‌کند، #فاشیست است، یا کشوری که گناه نابخشودنی‌اش در چشم شما! این است که ملک فاروق‌ها و گلوپ پاشاها و ملک فیصل‌ها و ملک عبدالله‌ها و ژنرال سوستل و آرگوها را رانده و آخرین پایگاه‌های امپریالیسم را در سراسر کشورهای عربی جمع می‌کند و از نظر داخلی فقط به پُر چانگی‌های مشکوک و آلودۀ روشنفکران فروخته شده‌ای امثال آیت احمد و عبدالمالک و داریوش آشوری - که پُرند از آن «جوهر روشنفکری» که آنان را از تودۀ عوام‌الناس جدا می‌کند - مجال نمی‌دهد؟

زیرا ترحم بر یک روشنفکری که از همۀ لوازم روشنفکری فقط یک زبان نیم‌بند را بلغور می‌کند و طوطی‌وار کلمات رایجی را از قبیل #آزادی و #دموکراسی و انسانیت - که به قول #سارتر، خودشان در دهانشان گذاشته‌اند - در کشورهای استعمارزده واگو می‌کنند، خیانت به تودۀ عوام‌الناس است که اصالت دارد و ما کردیم و دیدیم.

آقای داریوش آشوری چرا از حق صدها هزار آوارۀ عرب که قرن‌هاست در فلسطین زندگی می‌کرده‌اند، کلمه‌ای بر زبان نمی‌آورد..!؟

✅ @Shariati_Group

📚 معلم علے‌شریعتے
مجموعه آثار ۳۵ / بخش دوم، صفحات ۶۳۱ تا ۶۳۷