اقتصاد و نفت
2.05K subscribers
1.81K photos
11 videos
260 files
286 links
رامین فروزنده
متخصص استراتژی و سرمایه‌گذاری در صنعت انرژی


ایمیل:
raaminf@gmail.com


لینکدین:
ir.linkedin.com/in/ramin-forouzandeh


وب‌سایت:
raminf.com
Download Telegram
دلیل سقوط قیمت نفت
فایده پیش‌بینی قیمت نفت چیست؟


در یک ارزیابی ساده و غیردقیق، اگر بازه 0 تا 100 را به چهار قسمت مساوی تقسیم کنیم، به نظر می‌رسد نرمال جدید بازار قیمت‌های محدود 50 تا 75 دلار است و اگر شرایطی خاص مثل افت تولید ونزوئلا یا تحریم ایران نباشد، نفت به سادگی و برای مدت طولانی در قیمت‌های بالاتر باقی نمی‌ماند. در این خصوص مطالبی منتشر شده است، از جمله اینجا که گفته شد [در شرایط عادی] برای میانگین سالانه قیمت نفت در 2018 و 2019 انتظار ارقام بالای 70 دلار را نداریم:
t.me/EconomicsandOil/2008


لذا بیش از آنکه بپرسیم چرا نفت سقوط می‌کند، باید پرسید چرا نفت از محدوده 50 تا 75 دلار عبور کرد و در کانال 80 دلار قرار گرفت و احتمال 100دلاری شدن آن مطرح شد؟ پاسخ به مجموعه‌ای از اختلال‌ها مثل تصمیم اوپک و غیراوپک برای محدودیت شدید تولید، افت قابل‌توجه تولید نفت ونزوئلا و تحریم ایران برمی‌گردد که در سناریوهای اصلی درباره آنها بحث نکردیم؛ چراکه انتظار وقوع‌شان را با چنین احتمال و شدتی نمی‌دادیم.


پیش‌بینی‌ناپذیری قیمت نفت به پیش‌بینی‌ناپذیری متغیرهای سیاسی و اقتصادی برمی‌گردد و نه یک عامل ماوراءالطبیعه. اما می‌توان با برخی فرضیات، محدوده‌هایی را برای قیمت نفت درنظر گرفت و براساس آن برنامه‌ریزی کرد، همان کاری که اغلب دولت‌ها و شرکت‌های نفتی انجام می‌دهند.


اکنون که آمریکا معافیت‌های دور از انتظاری به کشورهای واردکننده ارائه داده، تولید نفت این کشور در مسیر رشد پایدار قرار دارد و تولید نفت لیبی احیاء شده و شرایط ذخایر تجاری نفتی و رشد تولید جهانی نامساعد نیست، و در سمت تقاضا با افت پیش‌بینی نرخ رشد مواجهیم، عجیب نیست که قیمت نفت به محدوده اصلی خود بازگردد. برای توضیح بیشتر این فایل از آقای دکتر ایمان ناصری، مدیر خاورمیانه FGE، را که در کانال "از نفت چه خبر" منتشر شده بشنوید:
t.me/EconomicsandOil/2778


پیش‌بینی اینکه قیمت نفت 55 دلار خواهد شد یا 65 دلار یا هر عددی دیگر، آسان و احتمالاً ممکن نخواهد بود. کسی که بتواند چنین مدل دقیقی برای برآورد قیمت نفت یا سهام طراحی کند، احتمالاً در عرض چند روز ثروتمندترین فرد زمین خواهد شد.


آنگونه که در اغلب برآوردهای منابع معتبر آمده است، در شرایط عادی و طولانی‌مدت انتظار نفت در محدوده نزدیک به 100 دلار و بالاتر را نباید داشت. عبارت «طولانی‌مدت» به قیمت روزانه و ماهانه و فصلی اشاره ندارد، بلکه یک میانگین سالانه را برای حداقل پنج سال شامل می‌شود. نرمال جدید بازار نفت در نتیجه فراوانی منابع، Lower for Longer است. طبیعتاً اگر در این میان شاهد یک ناآرامی در شمال آفریقا یا تحریم و تنش در ونزوئلا باشیم ممکن است نفت به سادگی و سرعت از 100 یا 150 دلار بگذرد. سوال: اگر به همین سادگی امکان تغییر پیش‌بینی وجود دارد، اصلاً فایده آن چیست؟


باوجود همه نااطمینانی‌ها، ما به چند دلیل برآوردهایی درباره قیمت نفت انجام می‌دهیم. از جمله به این دلیل که:
1️⃣ بتوانیم تخمینی برای تصمیم‌گیری داشته باشیم، چون به هر حال ناچار از تصمیم‌گیری هستیم.
2️⃣ نتایج فرضیات خود را بدانیم و برای آن آماده شویم. اینکه در نتیجه فرض ما قیمت نفت حدود 70 دلار است یا حدود 100 دلار، اهمیت دارد.
3️⃣ با چند سناریو، به چند پیشامد قبل از وقوع بیاندیشیم و در نتیجه پورتفولیوی مناسبی طراحی کنیم.
4️⃣ طی زمان، پیش‌بینی‌های آتی خود را بهبود ببخشیم.


⭕️ @EconomicsandOil

#Note
#OilPrice #OilMarket #FGE #LFL #US #Shale #Sanction
پایان عصر نفت؟

اینجا بارها درباره چند نکته گفته‌ایم:
1⃣ گذار از عصر کمیابی به عصر فراوانی

2⃣ انتظار بازه ۵۰ تا ۷۵ دلاری برای قیمت‌های بلندمدت نفت

3⃣ پدیدار شدن تدریجی پیک تقاضای نفت در پیش‌بینی‌های بازار

4⃣ تشدید روندهای برهم‌زننده (disruptive) در حوزه بهره‌وری انرژی


اما آیا اینها به معنای پایان صنعت نفت است؟ خیر. چون:
1⃣ حتی حفظ سطح فعلی تولید نیازمند هزینه‌های هنگفت است. مثلاً بدون سرمایه‌گذاری جدید، افت تولید نفت در ۲۰۲۵ نسبت به امروز حدود ۴۵ میلیون بشکه در روز و با فرض سرمایه‌گذاری صرفاً در میادین موجود، حدود ۲۷.۵ میلیون خواهد بود.

2⃣ معمولاً از میادین ارزان شروع می‌کنیم و هرچه جلو می‌رویم منابع دشوارتر و پیچیده‌تر باقی می‌مانند، لذا برای تولید یک بشکه نفت به پول بیشتری نیاز است. البته طی زمان بهبود فناوری به کاهش هزینه می‌انجامد.

3⃣ نفت و گاز به هم پیوسته‌اند و تقریباً همان شرکت‌های نفتی‌اند که گاز را هم توسعه می‌دهند. گاز آینده درخشان‌تری نسبت به نفت دارد، لذا بخشی از افت صنعت نفت با توسعه صنعت گاز جبران می‌شود.

⭕️ @EconomicsandOil

#Note #LFL #IEA #OilMarket
پنج رقم مهم درباره انقلاب شیل آمریکا


انقلاب نفت شیل آمریکا، مقاوم‌تر و موثرتر از هر زمانی اکنون پیش روی ماست. باوجود تحریم ایران، افت تولید ونزوئلا و انتظار کاهش 1.2 میلیونی تولید اوپک و غیراوپک، قیمت نفت کمتر از 60 دلار است و این یعنی Lower for Longer، بخشی از مبانی تغییر پارادایم نفت جهان. اینجا قصد داریم چند رقم جدید درباره تولید نفت آمریکا و به طور خاص شیل مرور کنیم.


1️⃣ تولید نفت آمریکا حدود 11.7 میلیون بشکه در روز (تقریباً سه برابر ظرفیت تولید نفت ایران) است، در حالی که حجم ذخایر اثبات‌شده این کشور کمتر از یک‌سوم ایران است. به عبارت دیگر آمریکا با سرعتی بیش از 9 برابر ایران از منابع خود تولید می‌کند. یک دهه قبل تولید نفت آمریکا حدود 5 میلیون بشکه در روز بود و این رشد قریب به 7 میلیونی ظرف یک دهه رقم خورده است. برای توضیح بیشتر:
https://t.me/EconomicsandOil/2773
https://t.me/EconomicsandOil/2744
https://t.me/EconomicsandOil/2455


2️⃣ براساس گزارش DPR منتشره توسط EIA، تولید نفت از هفت حوزه منتخب نفت آمریکا، که عمده رشد تولید این کشور را در دهه اخیر رقم زده‌اند، در محدوده 8 میلیون بشکه در روز تثبیت شده است. (تولید این هفت حوزه در بسیاری از گزارش‌های خارجی و داخلی به عنوان تولید نفت شیل آمریکا درنظر گرفته می‌شود که اشتباه است، چراکه بخشی از تولید این مناطق از منابع شیل نیست.) تولید این مناطق یک دهه قبل تنها 1.5 میلیون بشکه در روز بود.


3️⃣ خالص واردات نفت و فرآورده‌های نفتی آمریکا امسال حدود 3 میلیون بشکه در روز بوده و طی اغلب هفته‌های اخیر در محدوده کمتر از 1 الی 2 میلیون بشکه در روز نوسان کرده است. خالص واردات در سال 2008 حدود 11.6 میلیون بشکه در روز بود. تداوم روند فوق یعنی آمریکا ظرف چند سال و شاید تا 2021 هیچ اتکایی به نفت وارداتی نخواهد داشت.


4️⃣ اکنون در هفت منطقه اصلی نفت آمریکا حدود 8400 چاه حفاری‌شده ولی تکمیل‌نشده (DUC) وجود دارند. این چاه‌ها حفاری شده‌اند و در نتیجه به تولید آمدن آنها نیازمند هزینه و زمان نسبتاً کمی است، ولی هنوز آماده تولید نیستند و ظرف مدت کوتاهی می‌توانند حتی بدون وجود دکل حفاری به تولید برسند. تولید این تعداد چاه می‌تواند معادل چند میلیون بشکه در روز باشد و این یعنی وجود چیزی شبیه به یک ظرفیت مازاد (Spare Capacity). برای توضیح بیشتر:
https://t.me/EconomicsandOil/2590
https://t.me/EconomicsandOil/1070


5️⃣ صادرات (ناخالص) نفت خام آمریکا در محدود 1.7 تا 2.1 میلیون بشکه در روز تثبیت شده است؛ در حالی که این کشور لااقل طی یک قرن اخیر هیچ گاه در چنین وضعیتی قرار نگرفته بود. کانادا، چین (تا پیش از تنش‌های اخیر) و کره جنوبی از مقاصد اصلی نفت امریکا بوده‌اند.


این رشد تولید، استقلال انرژی، گردش مالی چندصدمیلیارد دلاری و تبدیل شدن آمریکا به یک صادرکننده مهم نفت و گاز (طی دو تا سه سال آتی)، بدون برنامه‌ریزی متمرکز دولتی، وزارتخانه‌های عریض و طویل و انبوه شرکت‌های ملی و دولتی نفت رقم خورده و تنها ناشی از وجود یک محیط کسب‌وکار مبتنی بر اقتصاد آزاد (از جمله به دلیل وجود Rule of Capture) بوده که در آن بخش خصوصی محوریت توسعه و تولید را در دست دارد. در اغلب مناطق آمریکا مالک نفت عموم مردم هستند و نه یک شرکت دولتی انحصاری.


⭕️ @EconomicsandOil

#Note #EIA #DPR #US #Shale #DUC #LFL #Legal
تعبیر دیگری درباره Lower for Longer


این مفهوم، به معنای باقی ماندن قیمت نفت در محدوده دورقمی کمتر از حدود ۶۰ الی ۷۰ دلار است، که البته بازه دقیقی نیز برای آن وجود ندارد. Lower for Longer معمولاً در ارتباط با افزایش تولید نفت شیل، بهبود بهره‌وری مصرف انرژی و رشد تجدیدپذیرها تعریف می‌شود. اما تعبیر کلاسیکی از آن وجود دارد.


تعبیر کلاسیک می‌گوید نفت سه‌رقمی بیشتر یک اتفاق بود و چنانکه در این نمودار وست‌وود انرژی می‌بینیم، میانگین بلندمدت قیمت‌ها در محدوده کمتر از ۶۰ دلار (با قیمت‌های امروزی) قرار داشته است. اگر فرض کنیم در آینده به سمت همین قیمت‌ها همگرا خواهیم بود، می‌توانیم با مبنایی دیگر و براساس داده‌های تاریخی درباره Lower for Longer استدلال کنیم؛ چنانکه سال گذشته آقای دکتر فشارکی نیز با استدلالی مشابه در این خصوص گفته بود.


دلالت Lower for Longer عدم توانایی شرکت نفت در بازپرداخت بدهی‌ها و انجام سرمایه‌گذاری لازم است؛ که بار دیگر بر لزوم تغییر پارادایم و از جمله حرکت به سمت مدل‌های امتیازی و مشارکت در تولید صحه می‌گذارد.


⭕️ @EconomicsandOil

#WestwoodEnergy #LFL #OilMarket #NIOC #Paradigm
عملکرد غول‌های نفتی در ۲۰۱۸


یکی از تحلیل‌گران JPMorgan به طور خلاصه عملکرد اکثر غول‌های نفتی را در ۲۰۱۸ اینگونه روایت کرده است:
1⃣ بهبود نقدینگی
2⃣ تمرکز کمتر بر ذخایر
3⃣ استمرار اهمیت بخش پایین‌دستی
4⃣ کاهش نسبت‌های بدهی
5⃣ محوریت دوباره ROCE


نکته: Lower for Longer پس از سقوط نفت کماکان بر استراتژی‌ها سیطره دارد. مثلاً نمود Value over Volume را در کاهش توجه به ذخایر می‌توان دید.


⭕️ @EconomicsandOil

#WorldOil #JPMorgan #Major #Financial #LFL
نفت شیل آمریکا در مسیر 10 میلیونی شدن


گزارش جدید آژانس بین‌المللی انرژی تصویری از چشم‌انداز نفت شیل آمریکا در افق میان‌مدت (2024) ارائه کرده است که در آن تولید نفت شیل به 9.6 میلیون بشکه در روز خواهد رسید.


در سال 2010 تولید نفت شیل کمتر از یک میلیون بشکه در روز بود و اکنون قریب به نیمی از کل تولید نفت آمریکا از منابع شیل صورت می‌گیرد.


حساسیت بالای فعالیت‌های توسعه نفت شیل باعث شده تا در برآورد آژانس، تولید از این منابع در سال 2024 با فرض نفت 80 دلاری حدود 12 میلیون بشکه در روز پیش‌بینی شود. این حساسیت بالا، مبنای اساسی فرضیه Lower For Longer است.


⭕️ @EconomicsandOil

#IEA #US #Shale #LFL
منحنی هزینه نفت


قبلاً گفته‌ایم که احتمال نفت گران (سه‌رقمی) بسیار پایین است و برای دهه‌های آتی باید به نفت 50 الی 75 دلاری (و احتمالاً در سمت پایین این بازه) عادت کرد.


مهم‌ترین مبنای فرضیه مذکور (Lower for Longer) این است که به مدد پیشرفت فناوری و به ویژه انقلاب شیل، آن قدر نفت هست که مثلاً در صورت خروج بخشی از نفت ونزوئلا یا ایران، کسری جبران شود. انقلاب شیل باعث شده «سرعت» جبران این کسری بالا رود، و عربستان نیز به طور سنتی ظرفیت مازادی را نگه می‌دارد.


منحنی بالا از وودمکنزی، Cost Curve نفت در افق 2030 به تفکیک منابع است. می‌بینیم که تولید تا 110 میلیون بشکه در روز با نفت کمتر از 70 دلاری ممکن است.


انقلاب شیل باعث شد شیب منحنی عرضه کم شود، یعنی در یک قیمت ثابت نفت بیشتری در دسترس باشد. در نتیجه نقطه‌ای که به دلیل محدودیت فناوری شیب ناگهان افزایش می‌یابد، اگر روزگاری در ظرفیت 100 م‌ب‌در قرار داشت، اکنون به ظرفیت بالاتر از 110 م‌ب‌د‌ر منتقل شده است.


شوک‌های ناگهانی و در مقیاس بزرگ خارج از چارچوب این تحلیل هستند.


⭕️ @EconomicsandOil

#woodmac #LFL #Shale #Economic
قیمت‌های پایین نفت: پذیرش نرمال جدید


مدتی بعد از افت قیمت‌های نفت در 2014، سیلی از تحلیل‌های اقتصاد و مدیریت به راه افتاد که از دوران جدید نفت، لزوم تغییر استراتژی، عدم قطعیت‌های بازار و ... می‌گفتند. از بیگ‌فور (شامل EY، PWC، KPMG و Deloitte) تا مشاوران مدیریت (به طور خاص مکینزی و BCG) و موسسات مشاوره نفتی (وودمکنزی و رایستادانرژی و دیگران) تقریباً ماهانه به تولید ادبیات در این حوزه می‌پرداختند.


سال‌های 2016 و 2017 را می‌توان اوج دوران تولید ادبیات دانست؛ در حالی که اکنون دیگر خبری از آن همه پرداختن به مسائل استراتژیک شرکت‌های نفتی در مواجهه با افت قیمت‌ها نیست. اما چرا؟


یک پاسخ می‌تواند این باشد که شرکت‌های یادشده حرف جدیدی ندارند. باتوجه به شناختی که از آنها داریم، این پاسخ قدری بعید است. پاسخ‌های دیگری هم می‌توان داشت، اما برداشت شخص من این است که درست مثل هر اتفاق دیگری، طبیعی است که در ابتدای مواجهه با افت قیمت نفت، سروصدای بیشتری را شاهد باشیم؛ سروصدایی ناشی از تازگی موضوع و بهت‌زدگی و تلاش برای ارائه تبیینی سریع در پاسخ به نیاز بازار.


اگر در ابتدا این نرمال جدید (Lower for Longer) باورناپذیر و موقت به نظر می‌رسید، و مشاوران بیشتر به ارائه مدل‌های مفهومی و تعریف مساله و مرور آمار می‌پرداختند، اکنون عمده شرکت‌های تجاری نرمال جدید را به عنوان یک مبنای استراتژی خود پذیرفته‌اند و به راه‌حل‌های بیشتری نیاز دارند. نتیجه آنکه انتظار می‌رود موج بعدی تولید ادبیات در این حوزه، با اشاره به تجربیات و مطالعات موردی صورت گیرد.


شاهدی بر این پاسخ آنکه طی زمان تدریجاً ابعاد جزئی‌تری از موضوع مورد بررسی قرار گرفت؛ مثلاً Operating Model. این درست برخلاف ابتدای ماجرا بود که بیشتر به مرور کلیاتی از چگونگی سقوط قیمت نفت و تاثیر آن بر شرکت‌ها می‌پرداخت.


پاسخ فوق را نمی‌توان قطعی و دقیق دانست و تنها یک تفسیر شخصی از روندی است که در چند سال اخیر شاهد بوده‌ایم. اگر پاسخ دیگری هست، ممنون می‌شوم من را از طریق ایمیل مندرج در توضیحات همین کانال بهره‌مند کنید.


⭕️ @EconomicsandOil

#Note #LFL #Paradigm #Strategy
مازاد عرضه نفت: نمایی از پارادایم جدید


این نمودار آژانس بین‌المللی انرژی عرضه و تقاضای نفت را در بازه حدود نیم قرن اخیر نشان می‌دهد. به لحاظ مقداری، در هیچ دوره‌ای این میزان مازاد عرضه نفت وجود نداشته که نقش نفت شیل در این واقعیت، انکارناشدنی است.


فراوانی، واقعیت دنیای جدید نفت و در تضاد با تفسیر پیشین ماست که منابع را شدیداً کمیاب می‌دانستیم. دلالت این فراوانی در کنار چشم‌انداز پیک تقاضای نفت تقریباً واضح است.


مازاد مستمر عرضه به قیمت‌های پایین انجامیده و انتظار تداوم آن در سال‌های آتی نیز وجود دارد. حتی شاید بتوان از تداوم این وضعیت در اوایل دهه آتی میلادی نیز گفت. (با لحاظ ظرفیت تولید کشورهایی مثل ونزوئلا و ایران)


⭕️ @EconomicsandOil

#IEA #LFL #OilMarket
تحریم نفت ایران: سمت عرضه و سمت تقاضا
(با نگاهی به روندهای بلندمدت)


قبلاً درباره تاثیر فراوانی نفت در دنیا بر تسهیل تحریم ایران گفته‌ایم. نفت در آمریکا و کشورهای غیراوپک به فراوانی وجود دارد و تولید در حال رشد است. این باعث شده نیاز به نفت اوپک (Call on OPEC) کاهش یابد و انتظار می‌رود در کوتاه‌مدت این نیاز هر سال کمتر از سال قبل باشد. این تحلیل کوتاه سمت عرضه است.


در سمت تقاضا نیز یک عامل مهم و آن هم عمدتاً به محوریت آمریکا باعث شده نیاز به نفت ایران کمتر از قبل باشد و آن هم جنگ تجاری این کشور با چین است. چشم‌انداز رشد اقتصادی جهان در گزارش‌های IMF و بانک جهانی چندین بار به سمت پایین بازنگری شده که عمدتاً در نتیجه جنگ تجاری است. نتیجه آنکه تقاضای جهانی نفت به کمتر از یک میلیون بشکه در روز کاهش یافته که در مقایسه با ارقام حدود 1.5 میلیونی سال‌های خوب، افت قابل‌توجهی محسوب می‌شود.


کنار گذاشتن این دو عامل با عینک تئوری توطئه (یا حتی عینک تحلیل سیاسی و ژئوپولیتیک) ممکن است نتایج خاصی را رقم بزند که در ایران هم محبوب‌اند و البته گمراه‌کننده. در عالم واقع، تولید نفت آمریکا توسط بازیگران خصوصی (و نه کاخ سفید یا شرکت ملی نفت آمریکا!) صورت می‌گیرد و انقلاب شیل ریشه در نظام Rule of Capture آمریکا با قدمت بیش از یک قرن دارد. در سمت تقاضا هم به وضوح می‌بینیمایران در مبادلات تجاری و دیگر مباحث مطرحه بین آمریکا و چین (مثلاً حقوق مالکیت معنوی) فاقد وزن قابل‌توجه است.


نکته مهم اینکه حتی پس از لغو تحریم‌ها و بازگشت تولید نفت ایران به ارقام قبل از تحریم، کماکان شرایط فوق‌الذکر در سمت عرضه و تقاضا پابرجا هستند؛ البته با ریشه‌هایی بعضاً متفاوت. مثلاً کند شدن رشد تقاضای جهانی نفت در نتیجه افزایش راندمان و رشد تجدیدپذیرها خواهد بود. در سمت عرضه نیز اوپک و غیراوپک هر دو پتانسیل‌های بالایی برای رشد تولید دارند. این همان تصویر معروف Lower for Longer است که بارها گفته‌ایم. (پیشنهاد می‌کنم این عبارت و همچنین هشتگ #LFL را دنبال کنید) آقای دکتر فشارکی، بنیان‌گذار FGE و از بزرگ‌ترین مشاوران نفت و گاز دنیا، اخیراً در یادداشتی از این موضوع با عنوان "Nightmare Scenario" یاد کرده‌اند.


موارد فوق یک نتیجه‌گیری روشن دارد: نفت مثل بسیاری از کامودیتی‌های دیگر در آغاز (یا شاید اواسط) مسیر افول قرار دارد. دلالت سیاستگذاری آنکه بهتر است این ثروت زیر زمین را در نقش سرمایه‌ای برای توسعه و تنوع‌بخشی به اقتصاد به کار گرفت.


پیشنهاد می‌کنم این پست اخیر آقای دکتر قدوسی را از دست ندهید:
t.me/hamedghoddusi/639
t.me/hamedghoddusi/640


⭕️ @EconomicsandOil

#Note #FGE #LFL #OilMarket #Sanction