📚 وصیّت‌نامهٔ جالب و خواندنیِ حکیم هیدجی




📖 (در: فصلنامهٔ کتاب شیعه | سال اوّل | شمارهٔ دوم | پاییز و زمستان ۱۳۸۹ ه‍ ش | به کوشش عبّاسعلی مردی)

#حکیم_هیدجی

cheraghe_motaleeh
https://t.me/zanganplus

❇️🔶❇️

ائتمه‌میش اول شاهد رعنا بزک
پرده‌نی سالمیشدی اوتورموشدو تک

نه آدی بیر یئرده نه دیلده سؤزو
عشق اؤزو، عاشق اؤزو، معشوق اؤزو


#حکیم_هیدجی
#زنگان_شاعیرلری
#زنگان_پلاس
https://t.me/zanganplus‌

❇️🔶❇️

🔶شعر عارفانه‌ی حکیم هیدجی از زبان اردشیر رستمی(بازیگر نقش جوانیهای شهریار) و ایضاح آن



ائتمه‌میش اول(او) شاهد رعنا بزک،
پرده‌نی سالمیشدی اوتورموشدو تک.

نه آدی بیر یئرده نه دیلده سؤزو،
عشق اؤزو، عاشق اؤزو، معشوق اؤزو

ایضاح: البته اردشیر رستمی شعرین وزنینی و نئچه کلمه‌نی غلط اوخویور.

#حکیم_هیدجی
#زنگان_شاعیرلری
#زنگان_پلاس
https://t.me/zanganplus‌

🔹▪️🔹

دور بالام! صوبح یاووخلاشدی گلیر زنگ سسی،

قافیله دوشدو یولا، سن‌ ده یهرله فَرَسی.

بو هامی آرپا سامانی هدر ائتدین نه گونه؟

بسله‌ییب بیر بئله قوللوق ائله‌دین اولدو بسی.

کؤپگی باغلا بالام، قاپمایا گر بعضیلری،

لازیم‌اولدو قاپا، بوینوندان‌او چاغ آچ مَرَسی*.

منی سیمرغ سحر سسله‌دی کی:«ای قاف قوشو!

آچ قیچین باغینی، وور بیرـ ‌بیره، سیندیر قفسی!

بو هامی گولشن و گول‌دن خس و خاشاکه، کؤنول‌

باغلاما، همت ائدیب، اوتلا بو خاشاک و خسی.

ساغر و ساده‌یه قورشانما*، جاوانلیق هاچاغا؟

آنلامازلیق نه قدر؟ بوشلا هویا و هوسی!»

سؤودوگوم*! سؤگمه* منی، حق سنی دوزلو یارادیب،

سنی هر کیم گؤره، سؤومز، اوره‌گی اؤزگه کسی.

ای اوزو شمع شبستانینا، پروانه صیفت،
سنین عشقینده یانار #هیدجی، چیخماز نفسی



*قورشانما: ساریلما، باغلانما
*سوودگوم: سئودیگیم
*سوگمه: سویوش دیمه، یامانلاما
*مرسی: خالتا(قلّاده)،

#حکیم_هیدجی
#زنگان_شاعیرلری
#زنگان_پلاس

https://t.me/zanganplus‌

❇️🔶❇️

#تورکه_مثل

🔶چالشماق باشماق یرتار
ایش اُدر تاریه وارا

🔹چالیشماق باشماق ییرتار
ایش اودور تارییا وارا

"وارا" از مصدر "#وارماق" به معنای رسیدن، نایل شدن، گرویدن و... است. این کلمه با وجود اینکه در منابع قدیمی به کرات استفاده شده است، در حاضر جزء کلمات تقریبا متروک بوده و خیلی کمتر استفاده میشود. ذیل این مطلب دو بیت ، بعنوان شاهد مثال از کاربرد این کلمه در ادبیات کلاسیک ترکی آورده میشود.

#مولانا_فضولی
واعظ اوصاف جهنم قیلیر، ای اهل ورع،

#وار اونون مجلیسنه، گؤر کی جهنم نه ایمیش

#حکیم_هیدجی
حديثدير:" ياشاماز اۏل کيم اينجيدير خلقی"

اۏ کس مورادېنا #وارماز کی آختارېر پرخاش.


منبع: تجرید اللغات
علی بن مصطفی باکویی


https://t.me/zanganplus‌

❇️🔶❇️


🔶مقبره حکیم هیدجی در خیابان ارم قم

نوشته روی سنگ قبر:
مولا محمد مشهور به حکیم هیدجی بعد از هجرت به طهران در مدرسه منیریه ۲۵ سال مشغول به تدریس فلسفه بودند
و در سنه ۱۳۴۸ قمری(یعنی حدود ۱۰۰ سال قبل) وفات کردند

در ادامه برخی کتاب های ایشون رو ذکر کردند که عبارت اند از شرح منظومه سبزواری و کتاب های شعر ترکی و فارسی/هیدج زیبا


#حکیم_هیدجی
#زنگان_پلاس


https://t.me/zanganplus‌

شعری که مرحوم حکیم هیدجی رحمه الله علیه درهنگام وارد شدن به ارض اقدس مشهدِ مقدّس به ترکی سروده اند :


❇️ارضِ اقدسه وارد اولاندا عرض اولدی

یاحضرتِ علیّ رضا ،شاهِ عرش جاه
شاه وگدایه بارگه‌ندور پناهگاه

مولا هرایِمَه[ هارایما] یئتیشن یوخ ،گتیرمیشم
بو روزگار حادثه سندن، سنه پناه

گر بو چمنده چاتمادی گول شاخینه اَلیم
گلدیم سنین گولون اتگینده اولوم گیاه

اول کیمسه دوستدور سنه ،من دوستم ،هراول
دشمندی دشمنم اونا الله‌دور گواه

عالمده من که ایستمه‌دیم عارونام وننگ
دنیاده من که ایستمه‌دیم مال وجار و جاه

سئودیم سنی خدا بیلور اول چاغ که آنلادیم
سن حجّت اله سن و شرطِ لا اله

ای داد بوردا اولمویا گر دردیمه دوا
ای وای سندن اولمویا گر حالیما رفاه

خوار ائیلماق قوناغی، دگیل رسمِ روزگار
ردّ ائیلماق گدانی دگیل شانِ پادشاه

بوآستانه قویموشام اوز ،یوز امیدیلن
اوزمه امیدیمی، ائیلمه سعیمی تباه

اوچ مطلبه گوره، قاپوا گلدیم ،ایستین
قیلسون قبول هراوچِونی حضرتِ اله

اوّل منی باغیشلیا گر ائتمیشام خطا
گِئچسون منم گناهیمی، گر قیلمیشام گناه

ایکّنجی‌سی نصیب ائده بیرده گنه گئدیم
جدّین حسین زیارتنه، روحُنا فداه

امّا اوچونجی‌سی اولور اوچ اَمردن بیری
الله اوزی بیلور اونا زاد اولماز اشتباه

اولما رضا گنه قایِیدوب هیدجه گیده [گئده]
قلبنده غم، دلینده گیله، سینه‌سنده آه


دیوان حکیم هیدجی ،صفحه ۳۰۸

#رضوی
#حکیم_هیدجی

❤️ بیز له یول بیر اولون،

اؤز کانالیزا قوشولون ❤️ 👇


#زنگان_پلاس


madihehvamarsiah
https://t.me/zanganplus

🔹▫️🔹

گؤگلوم توتولوبدور بیری یوخ، دیل بیلن اولسون،

آچ بو قاپینی منزله شاید گلن اولسون.

بس آغلادیم اولدو جگریم قان، یئتیر آللاه،

بیر کس گؤزومون یاشینی اۆزدن سیلن اولسون.

#حکیم_هیدجی

https://t.me/zanganplus‌

🔹🔹

باغریم ای دوست دؤنوب آیریلیغیندان قانه،

پس هاچاغ آیریلیق ایامی یئتر پایانه.

گر یاریم آیریلیغین شرحینی سیغماز قلمه،

کیم یئتر وصلیوه، دردی یئتیشر درمانه.

#حکیم_هیدجی

https://t.me/zanganplus‌

🔹🔹

کیم دئیه اول شوخ گۆل اۆز غنچه دوداغه،

قیش گئتدی بهار اولدو، گلیب گۆل گنه باغه.

جانا چمنه چک طرب و عیش بساطین،

قوربانین اولوم حجره خلوت‌ده هاچاغه.


#حکیم_هیدجی


https://t.me/zanganplus‌

🔹🔹

بو پری چهره‌یه عالم دئییر آدم بالاسی،

من کی هر نه باخیرام اوخشاری یوخ انسانه.

#حکیم_هیدجی

https://t.me/zanganplus‌