🔷🌹کاربر گرامی #محمد_گودرزی از #بروجرد #روستای_کرکیخان


سلام وقت بخیر
معادل لری دماغ
نوز
nouz

اطراف بروجرد از نوز هم استفاده میشه



🔷🌹کاربر گرامی #فرزاد_توانگر از استان #فارس


ما در لری منطقه خود برای دماغ واژگانِ نفت و فیر را داریم.



🔷🌹دو پیام از کاربران گرامی

ایل میوند بختیاری:
ما برای دماغ این معادل ها رو داریم:
#نفت
#پت
#جیک

نریمان:
دربوشهر_ممسنی_کهگیلویه بویراحمد، #تره tara هم یعنی بینی


🔷🌹کاربر گرامی #حجت_نژندی از #یاسوج

ایما یاسوجیل ودماغ ایگیم:

#نفت

#تره

#فیر

http://t.me/thelurishacademy

🌹🔷کاربر گرامی رامین از #خرم_آباد

سلام
در خصوص چالش درخواستی الان دو کلمه یادم میاد هر چند شاید واژه بیشتر داشته باشیم :

بدگل badgel یعنی زشت و بدترکیب برای انسان (ای پیا چنی بدگله!)
و بی گل bigel یعنی زشت و به قول شما خارج از اصول برای کار و رفتار (کار بی گلی کردیه)

🔷🌹نظر چند تن از مخاطبان گرامی در مورد چالش فوق


#پیمان_قندعلی از #اندیکا
بد مِلِشت

ليش

لَقاره😬😅

#رضا_حاجیوند از #لرهای_بختیاری:

بد بَک بارت

#آرمین_احمدوند از #ملایر:

بد توکه ری هم فکر کنم باشه

📗کاربرگرامی خانم #فاطمه_گودرزی_تیام
از #بروجرد_لرستان


بِلاجو :بد قیافه ،زشت

📗گویش #بختیاری_میوندی

بی بارت:بد قیافه،زشت

گَن بارت ئوشارت: زشت،بد قیافه

لیش: بد،زشت

پلشد:بد،زشت،کثیف

چنجی:بد،زشت

و....
http://t.me/thelurishacademy

🔷🌹معرفی یک بانوی شاعر لر

سرکار خانم #فاطمه_معظمی_گودرزی متخلص به #تیام از شاعران لر و متولد #بروجرد است که از نوجوانی به تهران آمده است ولی مهر و محبت او به لرستان و لر مثال زدنی است.

این شاعربانوی #همیشه_گلونی_پوش لرستان با استفاده از پوشش زن فیلی مروج فرهنگ بومی لرستان بوده است.ما در اینجا نیز به مناسبت نزدیک شدن به روز گلونی تصمیم به معرفی این شاعر گلونی پوش گرفتیم.

خانم گودرزی افسوس می خورد که چرا مردمان لر قدر زبان مادری خود را نمی دانند و حتی در دوردست ترین روستاهای بروجرد زبان لری به بچه ها آموزش داده نمی شود و با آنها صحبت نمی شود. اینک نمونه ای از اشعار ایشان را می آوریم:


سرم نذری تو لُرِسونِکَم
ولاتِ رَنگین، کُل کسونکم

سورمه چشیامَه خاکِ نازارت
فدای دلیرو دُشمه شکارت

لرسو ملُک آوا و اژ دادم
غیرتِ لُری کِردَه فریادم

سی تو بَمیرم پامال بی حقت
وِ کجا رتن گنج و مفرغت

عزیز نازارم ولات کَم دَسِم
ولات بی کس و بی هِنارَسِم


عرصه تنگ کِردِن وِه مردمونت
بس نا کسونی سر کردن جونت

تش زنه جومِه ی گُلگُلی رنگت
چی روله مُرده ی اه دلِ تنگت

کَت و گُلوَنیت وه کجا رَتِن
وقولِ لَکیا ‌وَر آو رو کَتِن

سوختِنَه باغت تا ثمر نییرَه
بلبل زباغت هیچ خَوَر نییرَه

لرسو جونم فدا جونت با
فدای، شیرینی ای زوونت با

کار ایی دنیا که هی چنینه!
گهئ زین وِه پشت، گه پشت وزینه

یه روز میا تو هم سر ، راس کنی
زی غم و غصه خوت خلاص کنی

مه تا جو دارم یه شعا رمه
تا ابد نومت ، افتخارمه


اگر زبانم را ببرند با زبان مادریم فریاد خواهم کرد 🌹

ف. گودرزی تیام

http://t.me/thelurishacademy

📚یک ضرب المثل و چند واژه لری ثلاثی

ارسال کننده؛ #علی_جهرمی_روزبهانی
از #بروجرد (منطقه دره گرگ)

هرکه گپی ناره روعه بنیشه پا سوعه سنگ گپی

هرکس بزرگی ندارد برود بنشیند زیر سایه سنگ بزرگی


#قنج_و_قزار
به معنی ارایش و به خود رسیدن
#چنجه=هسته-تخمه
#لوا_بو=پشت بام
#گورمی=جوراب
#دیرا=درب منزل یا کمد
#اسخونگ=استخوان
#نردونگ=نردبان
#جومه=پیراهن
https://t.me/thelurishacademy

📚واژگان در لری ثلاثی

ارسالی از کاربر هرنگ بنام #علی_لر

از #بروجرد_لرستان



دنگت：ساکت باش

ایواره：غروب

اسوخونگ：استخوان

گورمژ：بوکس

سل：نگاه

کله کم رو：مدعی وپرادعا

سقت：فدات

بل：بذار

هشتم：گذاشتم

مینم：میدونم

مونم：میبینم

وره شی：برای چی

ورم：برایم

امام：آمدم

ملیچه：گنجشک

بو：بگو

وریس：پاشو

خو：خواب

دامو：پایین

نرم/نارم：ندارم

واردش：همراهش,باهاش

بر：بگیر

بایه：بشه

گشت：کل,همه

دوما：داماد

دوما：عقب

بسونم：بگیرم,بخرم

درسه：پاره شده

مینش：داخلش

بی：بود

نِمِنَه：نمیدونه

نَمَنَه:نمانده

آلت：زردچوبه

مِر:سر,بی حس

قِعو：بزرگ

قوول：عمیق

ملارکس：التماس میکرد

دمش：دنبالش

شوعسه：قاطی شده

رومسه：ویران شده

تورنگ：طرفش,سمتش

دمورش نوا：سربه سرش نذار

https://t.me/thelurishacademy

📚یک ضرب المثل لری ثلاثی
اطراف بروجرد

لری : (شیری ز بیشه درا ودر چه دل چه نر)
فارسی:شیر از بیشه بیرون بیاد فرقی نداره نر باشه یا ماده


#علی_جهرمی #بروجرد منطقه #دره_گرگ

https://t.me/thelurishacademy

مخاطب گرامی #علی_سورنا از #بروجرد پیام دادند که در گویش ثلاثی شهر بروجرد سه صیغه مفرد ماضی ساده از فعل آمدن به شرح ذیل صرف می شود:

آمام آمایی آما

یا

إمام إمايي إما

https://t.me/thelurishacademy

🕎پیام های دریافتی از مخاطبان گرامی در خصوص سخنان وهن آمیز دکتر شفیعی کدکنی

🔹#غیاثوند از #ملایر
بسیار باعث تاسف است که یک استاد دانشگاه و شاعر به ادبیات و زبانهای غیر فارسی در ایران بگوید بند تنبانی و الفاظ بدی به آنها نسبت بدهد که شرمنده ام بگویم. آقای شفیعی کدکنی بایستی بابت این سخنانش معذرت خواهی کند. زبان و ادبیات اقوام غیرفارس ایران بند تنبانی نیست .
غیاثوند از ملایر

🔹#محمد_بیرانوند از #بروجرد

سلامی به گرمای ادبیات مردم لر
بنده با اقای شفیعی کدکنی در دوران دبیرستان و با اشعار ایشان در کتاب ادبیات فارسی آشنا شدم ....همیشه فکر میکردم (این بزرگان) از مردم با فرهنگ فارس زبان و سرمایه ادبی این مملکت هستن ... ولی با توهینی که کردن به کل نظرم در مورد ایشون عوض شد ... اما میخواستم به هم تبارای لر زبانم بگم به خودتون و فرهنگتون و زبانتون افتخار کنید و بدونید هر چه بیشتر در راه احقاق حقوق از دست رفتمون گام برداریم بیشتر با ما دشمنی میکنند
بیرانوند .از بروجرد

🔹 #نظرپور از #مسجدسلیمان

سلام.‌من واقعا از سخنان این آقای شفیعی کدکنی شوکه شدم روزگاری او را یک اسطوره ادبیات می دانستم. باورم نمی شد تا فایل صوتی را گوش دادم چقدر تکبر و مثال های نابجا و لحن نامناسب. متاسفم واقعا. اصلا این ها چه اصراری دارند علاقه طبیعی انسان ها به زبان مادری خود را در مقابل زبان و ادبیات فارسی قرار دهند و به بقیه با این لحن توهین کنند. متاسفم واقعا.

🔹 #معتمدی از #خرم_آباد
سلام. بر انحطاط ادبیات ادب پرور در این مملکت باید گریست. هنگامی که یک استاد ادبیات که باید مظهر متانت و ادب و احترام باشد و همه زبان ها و فرهنگ های هموطن خود را چون جان خود گرامی بدارد درصدد تخریب آنها برمی آید و به دروغ از زبان نسل آینده اقوام به زبان مادری اشان می گوید شاشیدم به این لهجه های محلی دیگر چه توقعی از آدم های کوچه و خیابان باید داشت.

این ها یا دچار کبر سن و خطای ذهن شده اند یا نژادپرستانی هستند که ضد ملت خود هستند.

جناب شفیعی کدکنی اگر شاعران اقوام هم مثل شما و بقیه شاعران فارس زبان در کتاب ها و مطبوعات و رسانه ها تبلیغ می شدند و اگر نمی گویم مثل شما یا نصف و ثلث و بسیار کمتر از بودجه و امکانات بیت المال برای مشهور شدن و شناسایی شدن برخوردار بودند آنها هم الآن شهره عالم بودند.

https://t.me/thelurishacademy

پیام های دریافتی از مخاطبان گرامی


🔹✍ #سپهر از #الیگودرز

سلام
متنی که درباره مرگ لیتورژیک زبان گذاشتید جالب بود.متاسفانه در #الیگودرز همین اتفاق درحال افتادنه.ممنونم از اطلاع رسانیتون

اصلا تا دو سه سال پیش هم اینقدر گسترده نبود فارسی حرف زدن.
تو این دو سه سال خیلی اوج گرفته.
فکر نکنم هیچ شهر لرنشینی مثل #الیگودرز و #بروجرد باشه.

🔹✍ #فرنام_کشاورزی از #ممسنی
سلام
جر بخاطر سفتی نون سنگک میگن که حویدن لازم داره و هورت معنای تُنک(نازک ) داره ، یا دارای تراکم کم ، حتی به آدم کم مو هم میگن کله اش هورته

تلفظ جر jaer بین a وe

هورت هم hort

⚛در تکمیل بحث معانی ثانوی فعل وَنِن

✍ #محمد_بیرانوند از #بروجرد

سلام
در مورد فعل #ونن به معنی اولیه #انداختن در مینجایی و سایر زبان های مردم لر یک پست گذاشتید و بقیه معانی این فعل رو توضیح دادید

ولی من تازگی به یک معنی دیگه هم از این فعل توجه کردم که معادل " آماده کردن غذا " یا " غذا پختن " و "بار گذاشتن" و امثال اینها هست
مثلا شنیدم میگن:

《دو گِلَه خائَه سیم بنئ 》
یعنی دو عدد تخم مرغ برام درست کن

یا میگن :
《برئنجِن وَنیه ؟》
یعنی برنج رو درست کردی ؟

https://t.me/thelurishacademy

⚛ به کجا چنین شتابان: نقدی بر مقاله خانم اقتصادی نیا

✍ #فرنام از #ممسنی

سلام مقاله ی توجیه ناپذیر خانم اقتصادی نیا را خواندم و با خود می گویم اصلا هم نیاز نیست که جواب این نوشته را با علم و مقاله داد. باید به ایشان گفت به کجا چنین شتابان در تلاش برای نادیده گرفتن یا انکار حق طبیعی انسان ها و زبان ها.

کسی که حقوق بشر را نادیده می گیرد و از (رنج) تاسیس کتابخانه و آموزشگاه و محل علم حرف میزند و به میراث بشری میگوید محلی و کوچک آیا حوصله ای برای گوش دادن به استدلال مبتنی بر علم و منطق دارد .

باید ایشان را با زبان انگلیسی آشنا کرد و گفت انگلیسی زبان بین المللی و انتشار متون علمی است و پیش نیازش هم دری نمی باشد .

مثالهایی از فارسی ندانهای نابغه هم زیاد داریم
✅از پروفسور #توفیق_موسیوند لر ثلاثی شهرستان #نهاوند مخترع قلب مصنوعی که به بچه هایش هم طبق مصاحبه خودش لری به جای فارسی یاد داده
✅تا پروفسور #ملک_حسینی پدر پیوند کبد ایران و بلکه #آسیا که هنوز هم فارسی کامل حرف نمیزند و از وقتی روانه خدمت سربازی ، بعد دانشکدهای دامپزشکی و سپس پزشکی شد هویت خود را پنهان نکرد و اتفاقا طبق خاطرات شخصی شان همیشه در ایران مورد لطف امثال این خانم بوده آنهم فقط برای #لر_بویراحمدی بودن

✅دیگر مثال هم نویسنده رمان انگلیسی معروف جهانی ((بهشت برای گونگادین نیست)) مرحوم #علی_دریکوندی که یک کارگر لر بود اما در کنار کمپ انگلیسیها در #خرم_آباد #لرستان توانست زبان انگلیسی را بیاموزد و این شاهکار را به زبان انگلیسی رقم بزند، هرچند هم تا وقتی زنده بود شاید به جرم ((محلی)) بودن لطفی ندید و در #بروجرد در کنار خیابان جان سپرد اما حاصلش باقی است.
✅ دولتمرد لر بختیاری ( #نجف_قلی_خان_بختیاری) بعد از #مشروطه که به واسطه بنیان گذاران این اندیشه در زمان #قاجار که همین خانم هم پیرو آن است ، به جرم لری حرف زدن و استفاده نکردن از فارسی با کودتایی گسترده منصبشان را گرفتند.

همه این مثالها که خیلی هم طویل تر از اینهاست ثابت میکند لری زبانی قوی است و یک سخنور لر نه تنها مشکلاتی در آن سطوح که گفته ندارند بلکه بنظر من بهتر هم بودند ، حداقل قبل از این، دوگانگیِ هویت نداشتند .

https://t.me/thelurishacademy

⚛نکاتی در مورد فارسلُری شهر #خرم_آباد

✍ مخاطب گرامی با نام کاربری M

درود بر شما
خواستم نکاتی در مورد #فارسلری شهر خرم آباد برای شما بیان کنم .

زبان اصلی و اکثر مردم خرم آباد٬ لری خرم آبادی است این شهر جمعیت نیم ملیون نفری دارد اکثریت مردم خرم آباد در کوچه و خیابان و بازار و مدرسه با زبان نسبتا اصیل مانده لری خرم آبادی صحبت می کنند
اما متاسفانه در تریبون ها و بخصوص صدا و سیما لغات فارسی بسیاری در این زبان قاطی می شود که تقصیر مردم این شهر هم نیست مثلا مجری صدا و سیما در معدود ساعاتی در #شبکه_افلاک که مثلا لری صحبت می شود می گوید :" مه به عنوان یک فرد آگاه دارِم وا تو صحبت میکم " ولی عین جمله مردم خرم آباد ( منهای با کلاس پنداران و فارسی گویان ) : "مه وه عنوان یه آیم دونا وا تو قصه میکم ( دیم )" ...

پس مشکل اصلی شهر خرم آباد نیست مشکل تریبون ها هستند در شهر های تک زبانه دیگر ایران مثل سنندج یا ارومیه زاهدان هم این مشکل کم و بیش وجود دارد .


در ضمن نکته دیگر اگر ما بعنوان یک قوم یا ملت ادعا داریم که دارای جغرافیای گسترده و جمعیت زیادی هستیم به هیچ وجه نباید به یک شهر متکی باشیم شهرهای اطراف ما‌ که زبانشان تقریبا مثل خرم آبادیست مثل #ملایر، #نهاوند، #بروجرد #دورود و #اندیمشک و ... هم باید همچنین نقشی را بر عهده بگیرند .

فراتر از این گویش خرم آبادی، سایر لرها هم باید به خود بیایند مثلا پرجمعیت ترین ایل لرها بختیاریست باید در زمینه زبان این مردم و شهرهایی با جمعیت #بختیاری و جنوبی تحقیق شود که زبان اکثریت مردم دزفول و شوشتر چرا لری بختیاری نیست ؟! یا چرا مردم در مرکز #الیگودرز که ۹۰ درصد بختیاریست بیشتر فارسی صحبت می کنند .

ما نباید تنها از یک شهر و ایل و فرهنگ انتظار نجات چیزی داشته باشیم که آب در هاون کوبیدن هست بلکه اگر باقی شهرها و مناطق اطراف ما به زبانشان تعصب داشته باشند ما هم از این رفتار روحیه میگیریم و در گفتارمان سعی می کنیم لغات اصیل را بیشتر بکار ببریم .

https://www.instagram.com/p/BrJzKbmlGjx/?utm_source=ig_share_sheet&igshid=1ltbvfaioczaz

دٱنگ نٱشمیݩ زاْ لٛور دامونی

پؽشکٱش ڤ گش لٛورٱل نچیکاْ لٛورٱل هرنڳ ۉ ستین جونۊڤیموݩ

♏️(نسخه افزوده و اصلاح شده متن به درخواست نگارنده محترم)

✍ #لرستانی_بیرانوند

با سلام خدمت خوانندگان محترم
کانال فرهنگستان زبان لری
لازم است چند نکته در پاسخ به آقای دالوند متذکر شوم.

🔹با احترام ، لازم است بگویم جناب دالوند وقتی از کشتار و ظلم در حق لرها می گوییم دلیل بر این نیست همین راه آنان را برویم اگر کسی دنبال خان بازی بود که باید شهید #هوشنگ_اعظمی_لرستانی از همه بیشتر دنبال این مسائل می بود. چون پدر بزرگ ایشان #علیمردان_خان و جد اعلا ایشان #اسدخان_فیلی #حسینعلیخان_میرعالی_خان و کلا مردم بیرانوند از تمام طوایف لر به جرات در هر گوشه لرستان بزرگ بیشتر سر ستیز با مرکز داشتند. ولی اقای اعظمی بدنبال خان بازی یا بقول شما واپسگرایی نبودند بلکه بنا به مصلحت زمان خویش یک مارکسیست بودند.
پس یاد کردن از مظلومیت نشان از این ندارد که بخواهیم بازگردیم به آن زمان و روابط آن زمان و نکات دیگر‌..

جنابعالی کامل به مسائل لرستان در یک بازه زمانی صد ساله اشراف ندارید که اینگونه به زنده کنندگان یاد هولوکاست لرهای مظلوم می تازید.

شما باید بدانید افراد فرهیخته بسیاری که خود آن زمان را درک کرده اند جواب شمایان را داده اند. یک نمونه مرحوم #اسفندیار_غضنفری_امرایی که خود شاهد این ماجرا بودند. ایشان نقل قولی از دیدار خود و مادر و دامادشان با فرمانده فرهیخته لشکر غرب مرحوم #حاجعلی_رزم_آرا داشتند. که مادر مرحوم اسفندیارخان در جواب فرمانده غرب که برادر و پسرعموهایش را به یاغی گری و ... متهم کرده بودند با استدلال کامل نشان می دهند که مقصر و بانی این سرکشی و عصیان اینان خود نیروهای نظامی هستند. این نکته مادر اسفندیارخان را تایید می کند. و میگوید من از ماجرا خبر دارم حتی زمانی که شهدای بزرگ قوم لر #نصرالله_خان و #یدالله_خان و #علیرضاخان سعی در تسلیم دارند رزم آرا به آنها می گوید که شما تسلیم شوید دادگاه در حق شما رأفت نشان می دهد و .... این یک نمونه
نمونه دیگر شورش #دوست_مراد_زیدعلی_بیرانوند که نه خان بود نه کدخدا بلکه یک فرد عامی بود که ظلم و جفا باعث و بانی سرکشی وی شد.

مرحوم آقای #والی_زاده نیز که بعضا به عشایر تاخته اند می گویند که سربازی که باید از ناموس هم وطن خود دفاع کند سعی در تجاوز به ناموس هم میهن خود را دارد.
و خاطرات آقای #ویلیام_داگلاس قاضی امریکایی و .....
و یا ظلم های زمان قاجار ماجراهای #ظل_السطان که بخاطر یک نامه که جناب حضرات قاجار ما توان پرداخت مالیات نداریم ما فقیریم آن جنایات را صورت داد.

و یا #سالارالدوله ، #ایلدریم_میرزا #خانلرمیرزا و #نظام_السطنه_مافی و .... که هر کدام جنایات زیادی انجام دادند.

شما جای جنایتکار و مظلوم را جابجا کرده اید. مگر همین #غلامعلی_خانی که فرمانده ماجرای محاصره #خرم_آباد بودند بارها از در سازش وارد نشدند؟ آخر و عاقبتش چه بود جز اعدام در #بروجرد؟ چرا به طرزی عجیب و بی محابا چشم خود را به این قضایا می بندید؟

آقای رحمانپور عزیزند برای ما ولی وقتی ایشان از ماجرا پرچم جنبش اسلامی لرستان خبر ندارند. مطمئنا به این جنگ ها می گویند جنگ بی پرچم جالب است که این جنبش در منطقه #طرهان بوده یعنی دیار خود اقای #رحمانپور که البته طوایف میر سیمره و بخشی از ایل همیشه در صحنه #بیرانوند در آن حضور داشتند.

در ضمن چه پرچم و بیرقی بالاتر از حفظ شرافت و ناموس؟ کم نمک به زخم های ما بپاشید.
جنابعالی طوری حرف می زنید انگار ما از قضایای احزاب کردی و یا آذربایجان بی خبریم؟

#سنار_مامدی ، #عبدالکریم_قاسلمو که همه از فئودال های کرد بودند و یا ملا #مصطفی_بارزانی که بود؟ رئیس عشیره #بارزان و یا همین #جعفر_پیشه_وری و ... اینها که بودند.

والله لرها دنبال جنگ نبودند کسی مریض نیست گرمای #مورموری و #دهلران و یا سرمای #گرین را به جان بخرد و یاغی شود. اگر این عناصر پست فطرت مجالی به این مظلومان می دادند که اینان یاغی نمی شدند.

اتفاقا یکی از افسران عالی رتبه رضاخان خود به این موضوع پی بردند که متاسفانه در آتش خشم عشایر در همین گردنه زاغه رزان کشته شدند.

گیرم اینان حیوان بودند پست فطرت بودند آدمکش و هیولا بودند که تلویحا این نکته را متذکر شدید.
حال #ابوالقاسم_خان ها و #سردار_اسعدها و #امیرمفخم ها چه آنان که تحصیل کرده فرنگ بودند.

در کل ما نمی گوییم همه عشایر یک پا مارکس و هگل بودند. ولی از ما نخواهید چشم بر روی کشتار مظلومانه پدرانمان ببندیم. و بگویم چرا می گویید اینها حقشون بود جان و مال و ناموسشان مورد تعرض قرار گیرد. آیا اینان آدمکش بودند قاتل بودند حتی آن بچه حتی آن زن بی دفاع؟ 😕

حتی آن جوانانی که سرشان را با شمشیر قطع می کردند و صفحه فلزی گداخته بر گردنشان می گذاشتند و شرط بندی می کردند ببینند کدامشان بیشتر می تواند با سر بریده راه برود.

#لرستانی_بیرانوند

https://t.me/thelurishacademy

✍ #علی_صادقی، #بروجرد

سلام
با احترام به همه اقوام عزیز، آنچه که می نویسم ممکن است باب طبع برخی از لرها نباشد ولی طبق حق آزادی بیان بنده نظر و مشاهدات و ملاحظات عینی خودم را بیان می کنم .

در مورد توهین موسسه کاریابی یزد به لر به نظرمن، دیدگاه این موسسه کاریابی در باره ی لر یک معلول است . چنین نیست که حالا یک کاریابی در شهری دور شرط استخدام حتی یک کارگر ساده را لر نبودن او قرار داده باشد حالا با او و کسانی که این آگهی را داده اند برخورد کنیم دیگر حل است‌. در چنین نگاهی مقصر انحصارا" یک فرد یا شرکت است که خطایی خلاف قاعده و مقررات انجام داده است.


اولا چرا یک لر از دل زاگرس با اینهمه منابع طبیعی غنی باید برای کارگری ساده به دل کویر برود؟ چرا باید همیشه یک لر، یک کرد، یک ترک... از دل زاگرس برای کارگری به دیار غربت در کویر و مناطق مرکزی برود؟ چرا هیچ یزدی برای کارگری به زاگرس نمی آید؟

چرا اینهمه سنگ آهن و آب در زاگرس است ولی صنایع فولاد که به شدت محتاج مواد اولیه زاگرس است در دل برهوت کویری یزد و اصفهان و کرمان باشد؟ آیا این تصادفی است؟ آیا این منطقی است؟ چرا هرچه کارخانه و تمرکز صنایع است در دل چند شهر و منطقه محدود است؟

چرا نفتی که از دیار لر استخراج می شود، کارخانجات و تمرکز صنایع وابسته به آن در دل کویر و شهرهای مرکز است و نفت باید با کلی هزینه به این مناطق ارسال شود و به دنبال آن جوان لر که در سرزمین پر از نعمت خود جایی برای کار کردن پیدا نمی کند برای یافتن ساده ترین کارها مثل فعلگی روانه دیار غریبی شود که به چشم غریبه یا مهاجم به او نگاه شود؟ اگر انصاف بود باید از یزد و اصفهان و کرمان و مشهد و.... برای پیدا کردن کار به زاگرس می آمدند نه بر عکس آن.

چرا هرچه صنعت یا کارخانه و مرکز پردرآمد هست فقط باید در مناطق و شهرهای خاصی ساخته شود .اینهمه آب و رودخانه در سرزمین های لرنشین هست ولی آکواریوم معروف و پرجاذبه ایران در اصفهان ساخته شود؟

اینهمه تنوع زیستی پرندگان در زاگرس هست ولی باغ پرندگان اصفهان معروف باشد؟ اینها اگر نابرابری ناشی از تمرکزگرایی نیست پس چیست؟


این بعد اول قضیه

در بعد دوم قضیه کلا توهین به لر و اقوام این نه بار اول است و نه بار آخر.مشکل به این برمی گردد که ایده ملت_دولت ایرانی از عصر رضاشاه تاکنون بر اساس یک ملت سازی و ملت باوری نامتوازن ساخته شده است. در این دولت_ملت نوین جغرافیا،فرهنگ و توسعه یک قوم در مرکزیت قرار گرفته است و بقیه اقوام و مناطق در حاشیه قرار گرفته اند. در این ملت سازی هرچه متعلق یا منسوب به قومیت و فرهنگ مرکزی است ملی و هرچه متعلق به اقوام و فرهنگ های دیگر باشد محلی تعریف شده است. کسی با رسمی بودن زبان فارسی مشکلی ندارد ولی در ملت سازی ایرانی، هز چیز که فارسی باشد اصل و مورد اهتمام برای ترویج است موسیقی،؛فرهنگ، و حتی غذاهای فارسی یا مورد علاقه فرهنگ فارسی هم رسمی و ترویج می شود.

مثلا چرا غذاهای سنتی لری در حال منقرض شدن است؟ چون هیچ رسانه ای آن ها را تبلیغ نمی کند ولی سنت های غذایی فارسی یا مورد علاقه فارسی به عنوان سنت ملی ایرانی معرفی می شود مثل هنداونه خوردن شب یلدا یا سبزی پلو با ماهی روز اول عید ولی آنچه که باب طبع بقیه اقوام است اگر هم جایی رسانه ای شد امری محلی و فرعی و عشایری تلقی می شود.

جوک ساختن برای اقوام غیرفارس مثل لر و ترک و گیلگی و‌.... امری رایج و طبیعی می شود آنهم جوک هایی که این مردم را اساسا بی فرهنگ و عقب مانده فکری و تمدنی جا می اندازد و تصویری بی فرهنگ از آنها در ذهن ها کلیشه و قالب می کند ولی جوک ساختن برای فارس چیزی است که وجود ندارد و اگر کسی هم بسازد اقدام علیه امنیت ملی محسوب می شود. هرچند فارس و ترک و لر و گیلگی و بقیه اقوام همه عزیزند و جوک سازی درباره هر قومیتی امری بسیار زشت است.

اگر یک یا صد یا هزار .. اصفهانی یا مشهدی و یزدی و... خبط وخطایی بکنند هیچ گاه مثلا به پای قومیت فارسی آنها گذاشته نمی شود ولی اگر یک یا چند لر یا کرد یا ترک و عرب و.... خبط و خطایی انجام دهند فوری به نام قومیت آنها نوشته می شود و دیدگاهها درباره این اقوام منفی می شود. اگر در یک شرکت یک یا دو یا چند نفر از قومیت های غیرفارس خطا یا بی نظمی و قانون شکنی انجام دادند به اسم کل آن قومیت نوشته و حساب می شود چون در ملت سازی نامتوازن این قومیت ها به عنوان قومیت های حاشیه ای و دور از تمدن احصاء یا القاء شده اند.

تا زمانی که چنین نامتوازن بودن و عدم برابری در ایده رضاشاهی ملت_دولت ایرانی برقرار است همواره امکان توهین به اقوام و فرهنگ ها و رنجش آنها وجود دارد که زیاد از این خبرهای ناراحت کننده می شنویم.


با درود و احترام فراوان به همه اقوام و آرزوی برچیده شدن بساط تمرکزگرایی یک قرنه رضاشاهی که بیش از نود سال است پیامدهای منفی و اسفبار آن ادامه دارد.

ٱتابکان لٛور
atābakān łor

#ممسنی #خرم_آباد_همدان_مسجد_سلیمان
#گچساران #الیگودرز #درود #ملایر
#نهاوند #ایلام #ایذه #شهرکرد #کوهرنگ #الشتر #کوهدشت #دهلران #یاسوج #دهدشت #نورآباد #پلدختر #خانقین #سی_سخت #دنا #ازنا
#بروجرد #بهبهان #دزفول #شوش #اهواز #فریدون_شهر

https://t.me/thelurishacademy

🖋درباره ایل لُری در رابر کرمان


 #ایل_لری از ایلات بزرگ #رابر است که در ابتدا در لرستان ساکن بوده اند بعضی گفته اند در زمان تیمور از لرستان به کرمان نقل وکوچ داده شده اند اگر این حرف درست باشد, باید مربوط به سال    ۷۹۵ ه-ق باشد. که تیمور پس از فتح مازندران از طریق شهریار به جانب عراق حرکت کرد و از #بروجرد به طرف #خرم_آباد آمد .اما بزرگان ایل معتقدند در دوره #افشاریه دو برادر به نام های بدر الدین و فخرالدوله به همراهی افراد خود با دولت وارد جنگ شدند این درگیری ها منجر به تبعید به استان کرمان گردید در کرمان دو گروه شدندگروهی در رابر سکونت اختیار کردند که طایفه ای بزرگ #شمس_الدینی را تشکیل میدهند وجد آنها بدر الدین و گروه دیگر در کوه پنج سیرجان هستند که جد آنها #فخرالدوله است .

ایل لری مردمی سلحشور وشجاع هستند و روحیه جنگ آوری در آنها بسیار بالاست. از لحاظ اخلاق مردمی مهمان نواز، ساده دل، بی آلایش و اهل صفا هستند .

ایل لری ۴ طایفه وچهار تیره دارد .طایفه شمس الدینی است که جمعیت زیادی را تشکیل میدهد .تیره های آن شهمیرزادی, محمد علی کربلایی و شفیعی نام دارد وهر یک از این تیره ها شامل ایشوم است. که تیره های شهمیرزادی ,طایفه حیدری که از طرف پدری لری نیستند ودر قدیم مالیات آنها جز ایل لری بوده و امروزه به دلیل مواصلت ومجاورت با ایل لری جز آنها به حساب می آیند .

طایفه شیخ حسینی نیز نژاد لری نیستند, اما به دلیل خویشاوندی وهمراهی لران جز آنها به شمار می آیند.

تشکیلا ت سیاسی واقتصادی ایل بر عهده افراد لایق وکاردان آن ایل لر بوده است, بزرگ آنها در رابر  بدر الدین بوده است ,بعد از او فرزندش شمس الدین ایل لری را رهبری میکرده که بزرگترین طایفه اش با نام او مشهور گشت . در زمانهای بعد مشهدی شیراز سر ایل بوده اند .مشهدی شیراز ۵ فرزند داشت که طایفه های شمس الدینی با نام آنها شکل گرفته است.

ایل لری به صورت قشلاق وییلاق به سر میبردند.
محدوده ییلاق آنها: مناطق اطراف رابر, کوه رابر, کوه لاله زار ,میر احمد گنجان, سیه بنوئیه, اشکان ,سغدی, آبدرکوه, جواران, باب گلوئیه, جواران, دزدان, زمین انجیر, هنجام, بابید سفلی گشکین ,مبارک شاد, هنگر قلعه دیلم, ابراهیم آباد

محدوده قشلاق :کوه زهمگان, سرگشتن, جعفرآباد, گدار توت,  تنگ موردان ,چاه افغان  ,بندر زردان, چناران, دولت آباد اسفندقه, سرخوئیه, دره گلی ,کلوک


🔹منبع: کتاب تاریخ بافت، هوشمند اسفندیارپور، نشر مرکز کرمان شناسی، سال انتشار ۱۳۸۴


https://t.me/thelurishacademy

⚛معرفی استاد #عزیز_بیرانوند

استاد عزیز بیرانوند( متخلص به #سالک) در سال ۱۳۲۱ هجری شمسی در روستای #دره_بیداد در دامنه شمالی کوه معروف #گرین در ۲۵ کیلومتری شهرستان #بروجرد دیده به جهان گشود. عمده شهرت ادبی وی به خاطر دوبیتی‌های لکی اوست. وی اولین شاعری بوده است که قالب هایی مانند غزل و دوبیتی را وارد شعر لکی کرده، به همین سبب وی را #پدر_دوبیتی_لکی هم نامیده اند.


در کودکی از دایی ارجمندش ملا شیخ عالی خطاطی را آموخته است و در جوانی به پیشه ی سنگ تراشی پرداخته است.

عزیز بیرانوند همچنین پدر زنده یاد #مهتاب_بیرانوند است که به بانوی غزل لرستان مشهور بود.

تاکنون دفترهای منظوم گرین غم (۱۳۸۴)، آو ۉ آگر (۱۳۹۳)، فرهادِ سؽ بَخت و ایلنامه از ایشان منتشر گردیده است.


📚🌺 یک دوبیتی لکی از ایشان


مَزونی اِ دسِت جۉرَه مَکیشِم

هنی نازت وه صد طۉره مکیشم

تـــۏ کــه بـارت بـیه سربـارِ دردم

عـــذاوت تـا لٛۉءِ قۉره مکیشم
🌺🌸🌺🌸🌺🌸🌺🌸🌺🌸
🔹واژه نامک
#مزونیmazoni: می دانی
#مکیشمmakišěm: می کشم
#قۉرqöwr: قبر


https://t.me/thelurishacademy