سال ۱۳۵۶

فیلم کوتاهی از سفر رسمی #امیرعباس_هویدا نخست وزیر پیشین ایران به کشور آفریقایی #مراکش.

مدت ویدئو: ۲دقیقه و۳۳ ثانیه


t.me/tarikhdartarazoo 🏛

#پل_قطور

۴۰ کیلومتر مانده به مرز ایران و ترکیه ودرحوالی شهرستان #خوی یک سازه فلزی بسیاربزرگ نظرشمارابخود جلب می کند !
این پل ( پل قُطور) در سال ۱۳۴۹ (۵۰ سال پیش)بوسیله یک خانم سوئدی طراحی و توسط یک تیم اجرایی ساخته شده است.
این پروژه در سال ۱۳۴۷ توسط نخست وزیراسبق کشورمان #امیرعباس_هویدا کلنگ زنی شد.

نکته قابل تامل این است که قطار آنکارا - تهران از روی آن می گذرد ودر واقع شاهراه ریلی ما با ترکیه و اروپابشمار می رود !
درجریان جنگ هشت ساله، عراقیها بارها(۹بار) باحملات موشکی وهوایی تلاش کردند،با تخریب این پل یکی از شریان های اصلی ارتباطی ایران و اروپا را قطع کنند.

اما باوجود این حملات سنگین وویرانگر فقط ۳۰ درصد از پایه های پل مزبور تخریب شد.

🔺در تاریخ ۱۳۶۴/۱۲/۲۵ عملیات بازسازی آن توسط مهندسان راه آهن شروع شدودر اردیبهشت ماه سال ۱۳۷۴ بپایان رسید.


t.me/tarikhdartarazoo 🏛

#امیرعباس_هویدا نخست وزیر پیشین ایران و پیکان معروفش.


t.me/tarikhdartarazoo 🏛

خبرنگار نشریه #لوموند فرانسه از #امیرعباس_هویدا (نخست وزیروقت ایران ) پرسید :

«... شما به عنوان شخص دوم کشور نظرتان دربارۀ فلان موضوع چیست ؟

هویدا شوخ‌طبعانه پاسخ داد :

👈«...کشوری که شخص اول دارد شخص دوم آن یعنی کشک...!»


📔معمای هویدا
✍ #عباس_میلانی


t.me/tarikhdartarazoo 🏛

این تصویر سلاح آر پی جی ۷ است که در جنگ هشت ساله در دستهای ارتشی ها و بسیجی ها و سپاهی ها حماسه ها آفرید.

نخست وزیر وقت #امیرعباس_هویدا، امتیاز تولید آن و دوربین مخصوصش را از شوروی ها خرید تا در ایران ساخته شود.


t.me/tarikhdartarazoo 🏛

#امیرعباس_هویدا.
آخرین نخست وزیر ایران در دوره پهلوی.
درسفر به کاشان
با لباس محلی #ابیانه


t.me/tarikhdartarazoo 🏛

اولین فرد حکومتی مصرف‌کننده پیکان #امیرعباس_هویدا، نخست‌ وزیر ایران بود.

اوتا آخرین روزهای صدارت، اتومبیل #مرسدس_بنزضدگلوله خود را سوار نشد و پیکان سرمه‌ای رنگش را ترجیح داد و او بود که جمله «به امید روزی که هر ایرانی یک پیکان داشته باشد» را وارد تاریخ ایران کرد.


t.me/tarikhdartarazoo 🏛

‍ #سقوط_شاه نام کتابی است به قلم #فریدون_هویدا (١٣٠٣-١٣٨٥)

او که برادر کوچکتر #امیرعباس_هویدا بود، در خانواده‌ای نیمه اشرافی و دیپلمات و در دورهٔ مأموریت پدرش، در بیروت متولد و در همان شهر بزرگ شد. ابتدا به دانشگاه فرانسوی بیروت رفت و سپس رشتهٔ حقوق بین الملل را تا اخذ مدرک دکترا در دانشگاه سوربن پاریس دنبال کرد.
مدت ده سال در سازمان یونسکو مشغول به کار و هشت سال آخر حکومت پهلوی، سفیر و نمایندهٔ دائم ایران در سازمان ملل متحد بود.
او کتابش را بلافاصله پس از سقوط شاه و کشته شدن برادرش، در سال ۱۳۵۸ به زبان فرانسه، به چاپ رساند و سال بعد ترجمهٔ انگلیسی آن همزمان در لندن و نیویورک انتشار یافت. #حسین_ابوترابیان آن را به فارسی برگرداند،و مؤسسهٔ اطلاعات درسال ۱۳۶۵ منتشر کرد.

فریدون هویدا برای آخرین بار در بهار ۱۳۵۷ و همزمان با شروع تلاطمات سیاسی به ایران آمد و با شاه و برادرش دیدار کرد. او می‌نویسد:

" یک شب که با برادرم شام می خوردم او را با این عقیدهٔ خود موافق یافتن که:
پدر ملت دارد رو به سقوط می‌رود و نارضایتی‌ها حالت گسترده به خود گرفته است.امیرعباس[ که آنزمان #وزیردربار بود] براین باوربود که: "در این میان تقصیر عمده به گردن خانوادهٔ سلطنتی است و اگر شاه تاج و تخت خود را از دست بدهد؛ این کار در درجهٔ اول به خاطر اَعمال و رفتار برادران و خواهران اوست." و در این باره می گفت:
"تو نمی توانی درک کنی که در دربار چه می گذرد؛ مسابقهٔ غارتگری است؛ لانهٔ فساد است... من بارها با #ارباب راجع به مسائل دربار صحبت کرده ام (برادرم بعد از انتصابش به نخست وزیری، همواره موقع نام بردن از شاه، لقب "ارباب" را به کار می گرفت) ...در سال ١٩٧٥ که تحقیقات سنای آمریکا نشان داد: میلیونها دلار رشوه از سوی کمپانی های آمریکایی به مقامات سرشناس کشورهای جهان پرداخت شده؛ و در این میان اقلام هنگفتی نیز به دست خانوادهٔ سلطنتی ایران رسیده؛ ارباب به من گفت که: مسأله ای نیست ...او معتقد بود که در حال حاضر دریافت کمیسیون در معاملات گوناگون همه جا مرسوم است و یک امر طبیعی محسوب می شود.

در جواب برادرم گفتم: همین مسأله به خوبی نشان می دهد که شاه واقعاً نمی تواند تفاوت بین دلالی و رشوه خواری را درک کند."
فریدون هویدا به نقل از دوستانش از یک مهمانی، چند روز قبل از استعفای برادرش از سمت نخست وزیری می نویسد:

"موقع شام خوردن به امیرعباس اطلاع دادند که گارد شاهنشاهی، شریک خارجی یکی از خواهران شاه در امور آپارتمان سازی را به دستور او بازداشت کرده است و علت این بوده که خواهر شاه چون احساس کرده شریکش سر او را کلاه گذاشته، بدون در نظر گرفتن روال قانونی کار، شخصاً به گارد شاهنشاهی دستور داده تا آن شخص را بازداشت کنند و بعد هم که او را به مقامات پلیس تحویل دادند، شرط آزادیش را پرداخت یک میلیون دلار به والاحضرت قرار داده اند.

دوستانم می گفتند: امیرعباس، آن شب بعد از تلفن های متعددی که به اینجا و آنجا زد با حالتی آشفته به سر میز شام برگشت و روی صندلی لم داد و زیر لب زمزمه کرد:
"رژیم دارد از درون می پوسد."

فریدون هویدا در بارهٔ آخرین ملاقاتش با شاه می نویسد:
" شاه ضمن صحبت هایش به ناآرامیهایی که در کشور پدیده آمده بود نیز اشاره کرد و ضمن آن گفت: "....مسأله هم آنقدرها خطرناک نیست و اصلاً باید دید چه کسانی با من مخالف هستند؟ خمینی؟! که کسی او را به حساب نمی آورد! ....سنجابی و بقیه؟! که اصلاً لیاقت ندارند و بعضی هایشان خیانتکارند....آنها مثل مصدق با ارباب های خارجی ارتباط دارند... "

در پاسخ به گفته های شاه، کوشیدم تا نتایج منفی حاصل از چنین عقایدی را برایش توضیح دهم، ولی احساس کردم که بیهوده دارم وقتم را تلف می کنم. چون شاه به #تمدن_بزرگ ابداعی خود، همچون کودکی به #اسب_چوبی اش عشق می ورزید و آن را به صورت یک دنیای طلایی مجسم می کرد. در حالی که "تمدن بزرگ" او به نظر من یک دنیای خیالی بیش نبود، و واقعیتی را که شاه در آن می دید با "واقعیت" فرسنگ ها فاصله داشت.


#محمود_اوحدی


t.me/tarikhdartarazoo 🏛

#پل_قطور

۴۰ کیلومتر مانده به مرز ایران و ترکیه ودرحوالی شهرستان #خوی یک سازه فلزی بسیاربزرگ نظرشمارابخود جلب می کند !
این پل ( پل قُطور) در سال ۱۳۴۹ (۵۲ سال پیش)بوسیله یک خانم سوئدی طراحی و توسط یک تیم اجرایی ساخته شده است.
این پروژه در سال ۱۳۴۷ توسط نخست وزیراسبق کشورمان #امیرعباس_هویدا کلنگ زنی شد.

نکته قابل تامل این است که قطار آنکارا - تهران از روی آن می گذرد ودر واقع شاهراه ریلی ما با ترکیه و اروپا بشمار می رود !
درجریان جنگ هشت ساله، عراقیها بارها(۹بار) باحملات موشکی وهوایی تلاش کردند،با تخریب این پل یکی از شریان های اصلی ارتباطی ایران و اروپا را قطع کنند.

اما باوجود این حملات سنگین وویرانگر فقط ۳۰ درصد از پایه های پل مزبور تخریب شد.

🔺در تاریخ ۱۳۶۴/۱۲/۲۵ عملیات بازسازی آن توسط مهندسان راه آهن شروع شدودر اردیبهشت ماه سال ۱۳۷۴ بپایان رسید.


t.me/tarikhdartarazoo 🏛

#تالاردروغ...

در پی خیزش مردم و از دست رفتن شیرازه امور، شاه سراسیمه سه نخست‌وزیر را طی یک سال عوض کرده بود و عاقبت سراغ یکی از ملیون آمد، بلکه سدی بسازد برسیلی که تاکاخ نیاوران پیش آمده بود.
در سرسرای کاخ نیاوران، #شاپوربختیار بی هیچ تکلفی روبه‌روی شاه نشسته بود که شاه پرسید: «شما را از کی ندیده‌ام؟»

بختیار به‌طعنه پاسخ داد: «از ۲۵ سال پیش و قاعدتا این تاریخ باید در خاطرتان باشد.»
پس از این معارفه کوتاه، بختیار به شاه گفت: «در این تالار تا‌به‌حال دروغ‌های بسیاری به شما گفته‌اند. می‌خواهید همان روال را ادامه دهم یا حقیقت را بگویم.» شاه هم با تکان سر این بار حقیقت را انتخاب کرده بود.

شاه می‌خواست بختیار هر‌چه سریع‌تر دولت تشکیل دهد و همین‌طور هم شد. نام وزرا یک هفته بعد به رویت شاه رسید. #ارتشبدجم وزیر دفاع بود و #میر‌فندرسکی وزیر خارجه، این دو روزگاری با شاه اختلاف داشتند و ناگزیر از حذف‌شدگان بودند.

شاه هنوز هم علاقه‌مند نبود که وزرای مساله‌دار در کابینه باشند، اما بختیار محترمانه نظر قاطعش را گفت و نشان داد که نخست‌وزیر است، نه آن‌طور که #امیر‌عباس_هویدا همیشه می‌گفت، رییس دفتر اعلی‌حضرت.

قرار شد در مراسم معارفه نخست‌وزیر و وزیران، آن کت دنباله‌دار درباری را نپوشند. از تعظیم‌های تحقیر‌کننده و دست‌بوسی هم خبری نبود. انگار در این روزهای واپسین، عاقبت نخست‌وزیری واقعی آمده بود و شاه هم به ضرب انقلاب به قانون مشروطه گردن می‌گذاشت.

وزرا برای گرفتن رای اعتماد به مجلس معرفی شدند، مجلسی که حالا نمایندگانش دموکرات شده بودند.
بختیار از این سالوسی نمایندگان سخت آزرده بود و می‌گفت با این‌که همگی مامور ساواک بودند، برای انحلال ساواک سر‌و‌‌دست می‌شکستند.

روز رفتن شاه، در ۲۶ دی‌ماه سال انقلاب، بختیار مودبانه شاه گریان را بدرقه کرد و
#فرح_پهلوی با‌حسرت به بختیار گفت:

«اگر شما دو ماه پیش نخست‌وزیر می‌شدید، حالا همه ما در تهران بودیم».


t.me/tarikhdartarazoo 🏛

#پل_قطور

۴۰ کیلومتر مانده به مرز ایران و ترکیه ودرحوالی شهرستان #خوی یک سازه فلزی بسیاربزرگ نظرشمارابخود جلب می کند !
این پل ( پل قُطور) در سال ۱۳۴۹ (۵۰ سال پیش)بوسیله یک خانم سوئدی طراحی و توسط یک تیم اجرایی ساخته شده است.
این پروژه در سال ۱۳۴۷ توسط نخست وزیراسبق کشورمان #امیرعباس_هویدا کلنگ زنی شد.

نکته قابل تامل این است که قطار آنکارا - تهران از روی آن می گذرد ودر واقع شاهراه ریلی ما با ترکیه و اروپابشمار می رود !
درجریان جنگ هشت ساله، عراقیها بارها(۹بار) باحملات موشکی وهوایی تلاش کردند،با تخریب این پل یکی از شریان های اصلی ارتباطی ایران و اروپا را قطع کنند.

اما باوجود این حملات سنگین وویرانگر فقط ۳۰ درصد از پایه های پل مزبور تخریب شد.

🔺در تاریخ ۱۳۶۴/۱۲/۲۵ عملیات بازسازی آن توسط مهندسان راه آهن شروع شدودر اردیبهشت ماه سال ۱۳۷۴ بپایان رسید.

t.me/tarikhdartarazoo 🏛

#امیرعباس_هویدا (نخست وزیر پیشین ایران)
در دادگاه انقلاب.

⏰۵۷ ثانیه

t.me/tarikhdartarazoo 🏛

‍ ‍ امارات در دادگاه های بین المللی در مورد ادعای جزایر سه گانه بازنده است؛
چرا؟

بیش از چهل سال از مرگ #امیرعباس_هویدا می گذرد هنوز ایران از مدیریت و درایت اوسود می برد.
هویدا وقتی متوجه شد که #انگلیس قصد دارد به امارات استقلال بدهد پس از ترک امارات سریعا #جزایرسه_گانه تنب های بزرگ وکوچک و ابوموسی را تصرف کرد و در مجلس شورای ملی و در حضور نمایندگان و سفیران کشورهای مختلف اعلام رسمی الحاق این جزایر به ایران را رسمااعلام نمود و توسط نماینده ایران در سازمان ملل به اطلاع جامعه بین الملل رساند.
هوش و ذکاوت او زمانی مشخص می شود که ایشان با اشرافی که به مسائل حقوق بین الملل داشت  و می دانست اگر امارات اعلام استقلال کند و ایران جزایر را تصرف کند ایران کشور اشغالگر شناخته می شود و باید طبق حقوق بین الملل حاکمیت امارات را بر جزایر بپذیرد
با علم به این آگاهی سریعا به ارتش دستور داد تا در نهم آذر سال ۱۳۵۰ این جزایر را تصرف کنند امارات دو روز بعد اعلام استقلال کرد.
حالا اماراتی ها بخوبی می داند که با توجه به این مسله که زمانی که حاکمیت ایران به این جزایر قبل از اعلام استقلال  امارات بوده نمی توانند درهیچ دادگاه بین المللی مطرح کنند و محاکم بین المللی تمامیت ارضی کشورها را از زمان اعلام استقلال به رسمیت می شناسند.

⏰ ۱دقیقه و۴۱ ثانیه🔻

t.me/tarikhdartarazoo 🏛

روزی #امیرعباس_هویدا نزد شاه رفت وگفت:

قربان درطرح تغذیه رایگان مدارس، آماری که مدیران ازتعداددانش آموزان ارائه کرده‌اند بالاترازتعداد واقعی دانش آموزان است. اجازه دهیدیک سرشماری کلی ازتعداد دانش آموزان انجام شود
‏شاه موضوع بحث راعوض وهویدارامرخص نمود.

هویدادردیدار بعدی باشاه موضوع رامطرح وخاطرنشان کردکه چراهرموقع موضوع آمارگیری دانش آموزان رامطرح میکنم،شمابحث راعوض می کنید؟

شاه گفت:
"من می دانم شمامی خواهیدبرای جلوگیری ازحیف ومیل بودجه ‏آماردقیق دانش آموزان راحساب کنیدوبتعداد آنها تغذیه توزیع کنیدولی اگراینکار صورت بگیردبرخی مدیران برای زیاده خواهی سهم خودشان هرروزتعدادی ازدانش آموزان راازخوردن تغذیه محروم می کنند.دانش آموزان خردسال چیزی اززیاده خواهی وطمعکاری نمی دانندواین باعث ایجاد عقده وحقارت درنسل آینده خواهد شد. مانمی توانیم اخلاق زشت بعضی ازمدیران مدارس راعوض کنیم ولی می توانیم نسل بعدی رادرست تربیت کنیم. اجازه دهیدنسل آینده رادرست تربیت کنیم این مسائل حل خواهدشد."

📚 #امیرارسلان_افشار

t.me/tarikhdartarazoo 🏛

#امیرعباس_هویدا زاده ۲۸ بهمن ۱۲۹۷در  تهران  و اعدام انقلابی در  ۱۸ فروردین ۱۳۵۸ تهران...

 او یک سیاستمدار بود که به مدت ۱۲ سال و ۶ ماه نخست‌وزیر ایران شدو این  طولانی‌ترین مدت نخست‌وزیری در تاریخ معاصر ایران است.

بعد از انقلاب ۱۳۵۷ هویدا خود را به انقلابیون تسلیم کرد و در دادگاه‌های اسلامی حاضر شد.
اتهامات او «افساد فی الارض» و «محاربه با خدا» بود و توسط صادق خلخالی به اعدام محکوم شد.

در زمان ریاستش بر دولت، اقتصاد مملکت را بجایی رسانید که مردم معضلاتی همچون تورم و سقوط ارزش پول ملی را هرگز نمی شناختند.

برخی ازمورخان دولت او را بهترین دولت تاریخ معاصر ایران از نظر مهار تورم و وضعیت معیشتی مردم می دانند.

بعداز انقلاب وقتی رفتند که دارایی او را مصادره کنند ، دیدند که هویدا چیزی برای گرفتن ندارد.
👈 فقط ،چند کلکسیون #پیپ و #عصا و قلمدان و یک #کتابخانه کوچک ، کل دارایی و سرمایه هویدا را تشکیل می دادند.

t.me/tarikhdartarazoo 🏛

#امیرعباس_هویدا مردی بود که انقلابیون بعد از اعدام او فهمیدند هیچ اموالی برای مصادره ندارد!

نیمه شبی بود خسته خانه آمد.
لیلا همسرش گفته بود به دلیل خستگی از تشریفات در همه بخش های زندگی خواهان جدایی است.
اشک در چشمانش حلقه بست و سکوت کرد...
دو چمدان کتاب و یک چمدان لباس هایش را بست و به دفتر نخست وزیری نقل مکان کرد.
اتاقی از دفتر نخست وزیری را تا مدتی مسکن خود قرار داد و کرایه آن را از حقوقش پرداخت می کرد...

روزی شاه با او تماس گرفت و پرسید: چه شده که پس از لیلا دفتر نخست وزیری را خانه خود کرده ای و این کرایه دادن بابت چیست ؟؟

هویدا پاسخ داد:
خانه مان را لیلا پیش از عروسی خریده بود.
در واقع من در خانه او زندگی میکردم و اگر به خانه مادرم هم بروم از جدایی ما سخت آزرده خواهد شد.

پس از آن بود که شاه فهمید نخست وزیرش خانه ای از خود ندارد!
دستور داد یکی از کاخ ها را  به عنوان محل اقامت ریس دولت  "سرای نخست وزیری" کردند.
که بعد از انقلاب هم ریس جمهور در آن اقامت می کند

t.me/tarikhdartarazoo 🏛

آیا رژیم شاه دربهمن ۵۷ سقوط کرد؟

کم نیستند افرادی که متاثر از رویکرد دائی‌جان ناپلئونی و در چارچوب نگرش توهم توطئه، بدون ذره‌ای تردید معتقدند رژیم گذشته بی‌هيچ عیب و نقصی در حال سبقت گرفتن از کشورهای پیشرفته بود که دنیای غرب به‌ویژه آمریکا و انگلیس به دلیل حسادت و هراسان از پیشرفت خیره کننده رژیم، زمینه سرنگونی آنرا فراهم آوردند .

واقعیت این است که هيچ انقلابی در خلاء شكل نمی گيرد، چیزی به نام هئیت مدیره انقلاب که همچون مدیران یک سازمان بنشینند و در جلسات خود زمان راه اندازی و وقوع انقلاب را تصویب کرده باشند در تاریخ هیچ انقلابی به ثبت نرسیده است.

👈زمینه‌های وقوع یک انقلاب سال‌ها بطور تدریجی با انباشت مطالبات بر زمین مانده، بستر انقلاب را هموار می‌کنند و نهایتاً جرقه‌ای کوچک مثل نوشتن مقاله‌ای در روزنامه و یا خودسوزی یک دست فروش در ملاء عام آنرا شعله ور می‌کند.

پندار درست این است که بپذیریم  رژیم شاه سال ۵۷ سقوط نکرد بلکه فرآیند سقوط از سالها پیش آغاز شده بود و آنچه در بهمن ۵۷ رخ داد آخرین حلقه از زنجیره سقوط رژیم بود.
روند سقوط شاه  از مرداد  ۳۲ شکل گرفت آنجایی که بجای بازسازی مشروعیت از دست رفته ناشی از بازگشت به قدرت به مدد کودتای آمریکایی، دکتر مصدق قهرمان نهضت ملي شدن نفت را به زندان برد و به جای اتکا به مردم بیش از پیش متکی به حمایت بیگانگان شد.
گام  بعدی بسوی سقوط در  سال ٤٢  برداشته شد زمانی که شاه، #علی_امينی آخرين نخست وزیر نسبتاً مستقل را کنار گذاشت و به انتخاب نخست وزیران بله قربان گوئی مثل #امیرعباس_هویدا اکتفا کرد 
فرآیند سقوط زمانی تشدید شد که در  دهه‌ی ۴۰  اسداله علم وزیر دربار، تیمسار فردوست رییس دفتر ویژه اطلاعات و معینیان رییس دفتر مخصوص شاه، قبل از انتخابات مجلس لیست نمایندگان (بخوانید افراد دست نشانده) مجلس دور بعد را تهیه و برای انتخاب به وزارت کشور اعلام می‌کردند.

سرعت سقوط زمانی شتاب گرفت که در سال ۴۷ و پس از آنکه تمام صداهای منتقد خاموش شد و به  نصيحت مشفقانه مهندس بازرگان در دادگاه نظامي گوش نداد كه گفت:
👈["ما آخرين كسانی هستيم كه با شما قانونی و مسالمت آميز مبارزه می‌کنیم، بعد از ما كسانی به مبارزه با شما برخواهند خاست که به کمتر از نابودی شما رضایت نخواهند داد "]
...و چنين شد كه ٧ گروه مسلح مستقل از هم براي مبارزه با رژیم شکل گرفت.
رژیم پهلوی همان ابتدای دهه پنجاه  سرنگون شد زمانی که جشن‌های ۲۵۰۰ ساله را بدون حضور مردم برگزار کرد در حالیکه قصدش نشان دادن عظمت ایران بود، غذای مهمانان را با هواپیما از رستوران ماکسیم فرانسه می‌آورد.

سال ۵۲ سقوط کرد که شاه با نادیده گرفتن و تمسخر هشدار کارشناسان دلسوز و باسواد سازمان برنامه مبنی بر سراریز نکردن درآمد نفتی حاصل از جهش ناگهانی قیمت به اقتصاد کم ظرفیت آن، موجب شد جای رشد دو رقمی تولید ملی و نرخ یک رقمی تورم را با هم عوض کند. پیش بینی آنها در مورد وقوع انقلاب در آینده‌ای نه چندان دور به تمامه درست از آب درآمد

سال ۵۳ سقوط کرد که نظام تک حزبی #رستاخیز را بنیان نهاد و با تفاخر اعلام کرد هر کس که عضو حزب خود ساخته اعلیحضرت نمی‌شود، پاسپورتش را بگیرد و از ایران برود .
سال ۵۶ سقوط کرد که رییس سازمان برنامه و بودجه جرات نکرد، جمع بندی و گزارش معاونت‌های سازمان که وخامت اوضاع اقتصادی را را با عدد و رقم نشان می‌داد به عرض شاه برساند

سال ۵۶ سقوط کرد که متوجه نشد بجای تعویض هویدا با جمشید آموزگار می‌بایست شخصيتی موجه و پاکدستی مثل مهندس بازرگان یا #دکترصدیقی را به نخست وزریری بگمارد .

قبل از ۲۲ بهمن ۵۷ در در شهریور همان سال برای عبور از بحران شخصی مثل #شریف_امامی را به صدارت گماشت که  به آقای پنج درصدی معروف بود (ایشان از هر پروژه‌ای ۵٪ حق‌حساب می‌گرفت )

شاه زمانی سقوط کرد که در سودای ساختن کشوری مدرن بود بی آنکه به ابتدایی ترین الزامات مدرنیته مثل مشارکت سیاسی مردم التزام داشته باشد. وقتی سرنگون شد که بی‌محابا برای سرعت دادن به مدرنیته قصد تضعیف بی ملاحظه سنت را داشت. وقتی که پنداشت با وجود مشت آهنین ساواک که نامش لرزه بر اندام هر شهروند می‌انداخت تاج و تخت او در امان است. شاه زمانی سقوط کرد که به نقل از خاطرات وزیر دربارش اسداله علم، دخالتش در جزئی‌ترین تصمیمات به جائی رسیده بود که با پرواز  هلیکوپتر مکان یابی کارخانه‌های بزرگ را هم تعیین می‌کرد و صدها واقعه، کجروی و تصميم غلط طی ۲۵سال زمینه سقوط او را فراهم کرد و در شامگاه ۲۲ بهمن ۵۷ فقط تیر خلاص به سر او شلیک شد درحالیکه سالها از مرگ مغزی او میگذشت.

هرکه ناموخت ازگذشت  روزگار
نیز   ناموزد   از   هیچ   آموزگار!

✍ #غلامرضامصدق

t.me/tarikhdartarazoo 🏛

#امیرعباس_هویدا (آخرین نخست وزیر دودمان پهلوی) مردی بود که انقلابیون بعد از اعدام او فهمیدند هیچ اموالی برای مصادره ندارد!

نیمه شبی بود خسته خانه آمد..
لیلا همسرش گفته بود به دلیل خستگی از تشریفات در همه بخش های زندگی خواهان جدایی است.
اشک در چشمانش حلقه بست و سکوت کرد.
دو چمدان کتاب و یک چمدان لباس هایش را بست و به دفتر نخست وزیری نقل مکان کرد..
اتاقی از دفتر نخست وزیری را تا مدتی مسکن خود قرار داد وکرایه آن را از حقوقش پرداخت می کرد.

روزی شاه با او تماس گرفت و پرسید: چه شده که پس از لیلا دفتر نخست وزیری را خانه خود کرده ای و این کرایه دادن بابت چیست؟

هویدا پاسخ داد:
خانه مان را لیلا پیش از عروسی خریده بود.
در واقع من در خانه او زندگی می کردم و اگر به خانه مادرم هم بروم از جدایی ما سخت آزرده خواهد شد.

پس از آن بود که شاه فهمید نخست وزیرش خانه ای از خود ندارد!
دستور داد یکی از کاخ ها را  به عنوان محل اقامت رئیس دولت  "سرای نخست وزیری" کردند.
که بعد از انقلاب هم ریس جمهور در آن اقامت می کرد.
t.me/tarikhdartarazoo 🏛

‍ «بروید از شاه بپرسید چرا من زندانم!»

سیزده سال نخست‌وزیر ایران بود.
این طولانی‌ترین دوران ریاست دولت از دوران مشروطه است: #امیرعباس_هویدا

پدرش در کشورهای عربی دیپلمات بود و خودش نیز فارغ‌التحصیل علوم‌سیاسی از بروکسل بود.
تحصیلات مناسب، پدر بانفوذ و دوستان سردمدار و لیافت فردی، این‌ها عواملی بودند که باعث شد او خیلی زود به وزارت دارایی حسنعلی منصور رسد.

فداییان اسلام #حسنعلی_منصور را در اول بهمن ۱۳۴۳ ترورکردند و شاه هویدا را مأمور تشکیل کابینه کرد. هویدا سیزده سال نخست‌وزیر ماند و در این مدت به عنوان مقام اول اجرایی کشور برای رشد صنایع بسیار می‌کوشید و البته به خوبی می‌دانست چطور از بروز تنش با شاه خودداری کند.
در روزهای آغازین جنبش انقلابی در ایران، شاه او را برکنار کرد و #جمشیدآموزگار را مأمور تشکیل کابینه کرد. هویدا چند صباحی #وزیردربار شد، اما برای آرام کردن جو و برای نشان دادن حسن نیت به نیروها انقلابی لازم بود کسانی از ردۀ بالای نظام قربانی شوند. هویدا بازداشت شد.

در این اثنا انقلاب پیروز شد. شاه وقتی از کشور رفت، هویدا زندان بود.
شاه به موفقیت #شاپوربختیار دلبسته بود و موفقیت بختیار هم به محاکمه کردن کسانی چون هویدا منوط بود. هویدا در زندان ماند.

وقتی نگهبانان زندان جمشیدآباد گریختند، هویدا از زندان بیرون آمد، اما او که کارنامۀ خود را پاک می‌دانست با آقای #طالقانی تماس گرفت و خود را تسلیم دولت موقت کرد.
بسیاری از دولتمردان و دوستان قدیمی او کشور را ترک کرده بودند.
گویا زندان‌نشینی ماه‌های اخیر  باعث شده بود هویدا نداند چه خشم افسارگسیخته‌ای دامن می‌گستراند. البته نگران مادر بیمارش هم بود.
دولت موقت در تکاپو بود تا امکان محاکمۀ رسمی هویدا را فراهم آورد.
اما ریش و قیچی دست کس دیگری بود: #صادق_خلخالی (حاکم شرع بنیانگذار جمهوری اسلامی)...
بازرگان و یارانش هنوز نفوذی بر امام داشتند و خلخالی باید به شیوه‌ای ضربتی عمل می‌کرد. دادگاهی صوری برگزار شد. کیفرخواستی خوانده شد و محاکمه‌ای بدون وکیل و بدون آداب... محاکمه‌ای صحرایی.

هویدا، این پیرمرد پیپ‌دوستِ فرانسه‌دان و فرهیخته، کلاً آدم خوش‌باوری بود. دادگاه تنفس داد.
هویدا جواب‌های خود را در ذهن مرتب می‌کرد که کسی هفت‌تیر کشید و در همان راهروی بیرون دادگاه تیری به کتف و تیری به پایش زد، خوب که زجر کشید تیر خلاص را به سرش زد... هویدا مرد.
در این مرز پرگهر نخست‌وزیران و رؤسای جمهور عاقبت به خیر نمی‌شوند. #مصدق درتبعید دق کرد، منصور ترور شد، هویدا اعدام انقلابی، بختیار سلاخی شد، بازرگان سال‌ها چونان جزامی طرد شد، بنی‌صدر فرار کرد تا دستکم در تبعید زنده بماد، رجایی و باهنر ترور شدند، موسوی سال‌هاست که در حصر است، هاشمی مغضوب و ممنوع‌التصویر شد، خاتمی شبحی در تاریکی است، احمدی‌نژاد منحرف و رد صلاحیت شد، وآخرین آنها #حسن_روحانی ، که صلاحیتش برای ورود به مجلس خبرگان هم احرازنشد...

برای آشنایی بیش‌تر با امیرعباس هویدا کتاب #معمای_هویدا نوشتۀ #عباس_میلانی را پیشنهاد می‌کنم.
تاریخ لحظه‌های کمرشکنی دارد، شاید یکیش لحظه‌ای باشد که نور دوربین فیلمبرداری در تاریکی سلول بر چهرۀ هویدا می‌افتد.

✍ #مهدی_تدینی

t.me/tarikhdartarazoo 🏛

قتل بزرگمهر
و سنت وزیر کشی در تاریخ ایران


برخی مورخان براین باورند که ماه اردیبهشت ۵۹۰ میلادی آعاز متلاشی شدن حکومت ساسانیان است. زیرا دراین ماه و سال بسیاری از مدیران مجرب و ایراندوست کشوری و لشکری توسط شاه ساسانی برکنار، بازداشت و به قتل می رسند.همچنین در این ماه از آن سال برخی تاریخ نویسان قتل #بزرگمهرحکیم را نیز به دستور خسرو پرویز یادآور می شوند.

البته تاریخ دانان می دانند که شخصیت بزرگمهر آمیخته با واقعیت و افسانه و اسطوره است، اما به باور برخی مورخان شخصی به نام  بزرگمهر وجود داشته است.
قتل بزرگمهر یادآور سنت وزیر کشی است که در تاریخ این سرزمین به دفعات تکرار شده است. در این مقال کوتاه به چند مورد از وزیرکشی، که خوانندگان این متن کم و بیش با سرنوشت آنها آشنایند، اشاره می شود. 

سنت وزیرکشی بعد از ورود اسلام به ایران هم ادامه می یابد. برای مثال #جعفربرمکی وزیر ایرانی به دست #هارون عباسی کشته می شود. در دوره سلطان مسعود غزنوی، نوبت به دار آویختن #حسنک_وزیر است که به او اتهام گرایش به قرمطیان و اسماعیلیه می زنند و ریختن خونش را مجاز و مباح می دانند. ترس پادشاهان و خلفا و حاکمان از اینکه مبادا قدرت مطلقه و یا بخشی از آن را از دست بدهند یا وزرا را می کشتند و یا آنها را به انزوای کامل می کشیدند. 

در دوران معاصر #امیرکبیر وزیر لایق و کاردان ناصرالدین شاه نیز ابتدا برکنار، سپس تبعید و به خدعه درباریان رگ دستش در حمام فین کاشان زده می شود و به قتل می رسد.
داستان دکتر #محمدمصدق نیز از آن وزیر کشی های تاریخ اخیر است. اگر چه وی ظاهرا کشته نشد اما پس از مدتی تحمل زندان، تبعید شد و در روستای احمد آباد شهرستان آبیک استان قزوین تا آخر عمر دور از دوستان و یارانش به حصر خانگی و انزوا گذراند.

هویدا نیز از این رهگذر بی نصیب نماند. #امیرعباس_هویدا به ظاهر طولانی ترین نخست وزیری را در تاریخ معاصر ایران دارد، و بیش از دوازده سال در این مقام ماند و از کرنش گران درگاه محمدرضا شاه بود!. شاه پهلوی در آستانه سقوط حکومتش برای ساکت کردن انقلابیون هویدا را زندانی کرد اما پس از مدتی خودش به همراه خانواده و درباریانش از کشور گریختند و هویدای در بند را دو دستی به انقلابیون خشمگین سپردند و آنها نیز به باور خود نخست وزیر نظام  فاسد را بدون محاکمه درست و حسابی ، بدون وکیل مدافع و تشریفات، در مسیر انتقال از دادگاه به بازداشتگاه گلوله ای به سرش شلیک کردند و کشتند، تا سنت وزیر کشی در این سرزمین ادامه پیدا کند. به عبارتی می توان گفت قاتل اصلی هویدا محمدرضا شاه و سردمداران پهلوی بودند.

درباره لیست #وزیرکشی در تاریخ طولانی ایران بسیار می توان گفت و نوشت. دلایل این مرگ ها متعدد و متنوع هستند اما در یک چیز اشتراک وجود دارد، و آن اینکه حاکمان مستبد می ترسیدند که مبادا قدرت کامل خود را از دست بدهند، لذا بهترین راه فرستادن وزیران به سوی زندان و حصر و تبعید و چوبه دار بود.
جالب آنکه در اغلب اوقات زمانی طول نمی کشید، و پس از کشتن وزرای لایق توسط حاکمان نادان، حکومت شان در مسیر تزلزل و سقوط قرار می گرفت. ۳۰ سال پس از کشته شدن  بزرگمهر، با حمله اعراب مسلمان به ایران حکومت ۴۰۰ ساله ساسانیان سقوط می کند و برای همیشه به تاریخ می پیوندد.

✍ #سعیدمعدنی

t.me/tarikhdartarazoo 🏛