«آیا مشتری می تواند یک ستاره شود؟»
—------------------------------------------------------------
https://goo.gl/SwQ42v
فضاپیمای گالیله‌ی ناسا در ۷ دسامبر ۱۹۹۵ به سیاره‌ی مشتری رسید و ماموریتی ۸ ساله برای بررسی این #غول_گازی را آغاز نمود. این فضاپیما مقدار فراوانی داده‌های علمی به زمین فرستاد که دانش ما از مشتری و سامانه‌اش را دگرگون کرد.
در پایان این ماموریت، با ته کشیدن سوخت پیشران فضاپیما و از کار افتادن دستگاه‌هایش، دانشمندان نگران برقراری تماس با آن در آینده شدند. اگر ارتباط قطع می‌شد، گالیله تا همیشه در مدار مشتری می‌ماند و هر آن امکان داشت با یکی از ماه‌های یخی‌اش برخورد کند.
#فضاپیمای_گالیله بدون تردید میکروب‌هایی از زمین با خود داشت که می‌توانستند در صورت برخورد فضاپیما با یکی از ماه‌های مشتری، محیط دست‌نخورده و بکر آنها را آلوده کنند، از همین رو ناسا بهتر دید تا گالیله را به خود #مشتری برخورد دهد و هر گونه خطری را از بین ببرد.
گرچه همه‌ی دانشمندان از عاقلانه و بی‌خطر بودن این کار اطمینان داشتند، ولی گروه اندکی از مردم نگران آن بودند که با برخورد گالیله به مشتری، رآکتور گرمایی #پلوتونیوم آن واکنش‌های آبشاری پدید آورد که به برافروختن نیروگاه مشتری و در نتیجه تبدیل شدن آن به ستارهی دوم در سامانه‌ی خورشیدی بیانجامد. بمب‌های هیدروژنی در پی برافروختن پلوتونیوم منفجر می‌شوند، و مشتری هم دارای هیدروژن فراوانیست. ولی می‌بینید که برخورد گالیله به آن، از آن یک ستاره نساخت، بنابراین باید خوشحال باشید.
ولی آیا چنین چیزی می‌توانسته رخ دهد؟ اصلا چنین چیزی می‌تواند روی دهد؟ پاسخ همه‌ی این پرسش ها بدون تردید، "نه" است. نه! نمی‌توانسته رخ دهد. هیچ راهی برای آن که چنین چیزی رخ دهد وجود ندارد.
سیاره‌ی مشتری عمدتا از هیدروژن ساخته شده. برای این که آن را به یک گوی آتشین غول‌پیکر تبدیل کنید نیاز به اکسیژن دارید. "آب" به ما می‌گوید چه باید داشته باشیم. در آب دو اتم هیدروژن در برابر هر اتم اکسیژن وجود دارد. اگر بتوانیم این دو عنصر را با این نسبت به هم برسانیم، آب به دست خواهیم آورد.
به بیان دیگر، اگر بتوانیم مشتری را با لایه‌ای از اکسیژن هم‌ارز نصف هیدروژنش بپوشانیم، یک مشتری آتشین به بزرگی ۱.۵ برابر اندازه‌ی کنونی‌اش خواهیم داشت، چرا که با ترکیب این دو مولکول، آب پدید آمده و انرژی آزاد می‌شود. ولی این همه اکسیژن در دسترس نیست، و حتی اگر بتوانیم با این روش مشتری را به آتش بکشیم، باز هم یک ستاره نمی‌شود. در واقع ستارگان اصلا "سوزان" نیستند، دستکم نه در معنای "سوختن" (احتراق).
خورشید ما انرژی‌اش را از راه #همجوشی به دست می آورد. گرانش شدید باعث چگالش هیدروژن و افزایش فشار و دما در مرکز آن می‌گردد تا جایی که اتم‌های هیدروژن با یکدیگر همجوشیده و به هلیوم تبدیل می‌شوند. این یک واکنش همجوشی است که انرژی بسیاری تولید میکند و از همین روست که خورشید ما می‌درخشد. و تنها زمانی می‌توانید چنین واکنشی انجام دهید که مقدار بسیار فراوانی هیدروژن را یکجا گرد آورید. در حقیقت... به هیدروژنی به اندازه‌ی یک ستاره نیاز دارید. مشتری هزار بار کوچک‌تر از خورشید است؛ هزار بار کم جرم‌تر. به بیان دیگر، زمانی یک خورشید واقعی دیگر در سامانه‌ی خورشیدی خواهیم داشت که بتوانیم ۱۰۰۰ مشتری را به هم بکوبیم.
ولی ستاره‌ای کوچک‌تر از خورشید هم برای درست کردن هست. در حقیقت، اگر هیدروژنی به اندازه‌ی حدود ۷.۵% جرم خورشید گرد بیاورید، می توانید یک ستارهی کوتوله‌ی سرخ داشته باشید. بنابراین حتی کوچک‌ترین کوتوله‌ی سرخ هم ۸۰ برابر مشتری جرم خواهد داشت. پس به همان روال، اگر ۷۹ مشتری دیگر را گرد آورید و به مشتری خودمان بکوبید، یک ستارهی دوم در سامانه‌ی خورشیدی خواهیم داشت.
از کوتوله‌ی سرخ کم جرم تر هم وجود دارد، که به هر حال گونه‌ای ستاره هم هست: یک #کوتوله_قهوه‌ای. کوتوله‌ی قهوه‌ای جرمیست که جرم کافی برای راه انداختن #همجوشی واقعی را ندارد، ولی باز هم جرمش برای گدازش #دوتریوم (گونه‌ای از هیدروژن) بسنده میکند. می‌توانید یک کوتوله‌ی قهوه ای که جرمی تنها ۱۳ برابر مشتری دارد را درست کنید. کار سختی نیست، نه؟ پس ۱۳ مشتری دیگر پیدا کنید و آنها را به مشتری خودمان بکوبانید!
چنانچه با کاوشگر گالیله نشان دادیم، برافروختن مشتری یا هیدروژنش موضوع ساده‌ای نیست. ما نمی‌توانیم یک ستارهی دیگر داشته باشیم مگر آن که برخوردهایی فاجعه بار و سهمگین در سامانه‌ی خورشیدی‌مان رخ دهد. و اگر چنین چیزی روی دهد... با دردسرهای دیگری روبرو خواهیم شد.
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2014/03/blog-post.html
—-------------------------------------------------
@onestar_in_sevenskies
—------------------------------------------------------------
https://goo.gl/SwQ42v
فضاپیمای گالیله‌ی ناسا در ۷ دسامبر ۱۹۹۵ به سیاره‌ی مشتری رسید و ماموریتی ۸ ساله برای بررسی این #غول_گازی را آغاز نمود. این فضاپیما مقدار فراوانی داده‌های علمی به زمین فرستاد که دانش ما از مشتری و سامانه‌اش را دگرگون کرد.
در پایان این ماموریت، با ته کشیدن سوخت پیشران فضاپیما و از کار افتادن دستگاه‌هایش، دانشمندان نگران برقراری تماس با آن در آینده شدند. اگر ارتباط قطع می‌شد، گالیله تا همیشه در مدار مشتری می‌ماند و هر آن امکان داشت با یکی از ماه‌های یخی‌اش برخورد کند.
#فضاپیمای_گالیله بدون تردید میکروب‌هایی از زمین با خود داشت که می‌توانستند در صورت برخورد فضاپیما با یکی از ماه‌های مشتری، محیط دست‌نخورده و بکر آنها را آلوده کنند، از همین رو ناسا بهتر دید تا گالیله را به خود #مشتری برخورد دهد و هر گونه خطری را از بین ببرد.
گرچه همه‌ی دانشمندان از عاقلانه و بی‌خطر بودن این کار اطمینان داشتند، ولی گروه اندکی از مردم نگران آن بودند که با برخورد گالیله به مشتری، رآکتور گرمایی #پلوتونیوم آن واکنش‌های آبشاری پدید آورد که به برافروختن نیروگاه مشتری و در نتیجه تبدیل شدن آن به ستارهی دوم در سامانه‌ی خورشیدی بیانجامد. بمب‌های هیدروژنی در پی برافروختن پلوتونیوم منفجر می‌شوند، و مشتری هم دارای هیدروژن فراوانیست. ولی می‌بینید که برخورد گالیله به آن، از آن یک ستاره نساخت، بنابراین باید خوشحال باشید.
ولی آیا چنین چیزی می‌توانسته رخ دهد؟ اصلا چنین چیزی می‌تواند روی دهد؟ پاسخ همه‌ی این پرسش ها بدون تردید، "نه" است. نه! نمی‌توانسته رخ دهد. هیچ راهی برای آن که چنین چیزی رخ دهد وجود ندارد.
سیاره‌ی مشتری عمدتا از هیدروژن ساخته شده. برای این که آن را به یک گوی آتشین غول‌پیکر تبدیل کنید نیاز به اکسیژن دارید. "آب" به ما می‌گوید چه باید داشته باشیم. در آب دو اتم هیدروژن در برابر هر اتم اکسیژن وجود دارد. اگر بتوانیم این دو عنصر را با این نسبت به هم برسانیم، آب به دست خواهیم آورد.
به بیان دیگر، اگر بتوانیم مشتری را با لایه‌ای از اکسیژن هم‌ارز نصف هیدروژنش بپوشانیم، یک مشتری آتشین به بزرگی ۱.۵ برابر اندازه‌ی کنونی‌اش خواهیم داشت، چرا که با ترکیب این دو مولکول، آب پدید آمده و انرژی آزاد می‌شود. ولی این همه اکسیژن در دسترس نیست، و حتی اگر بتوانیم با این روش مشتری را به آتش بکشیم، باز هم یک ستاره نمی‌شود. در واقع ستارگان اصلا "سوزان" نیستند، دستکم نه در معنای "سوختن" (احتراق).
خورشید ما انرژی‌اش را از راه #همجوشی به دست می آورد. گرانش شدید باعث چگالش هیدروژن و افزایش فشار و دما در مرکز آن می‌گردد تا جایی که اتم‌های هیدروژن با یکدیگر همجوشیده و به هلیوم تبدیل می‌شوند. این یک واکنش همجوشی است که انرژی بسیاری تولید میکند و از همین روست که خورشید ما می‌درخشد. و تنها زمانی می‌توانید چنین واکنشی انجام دهید که مقدار بسیار فراوانی هیدروژن را یکجا گرد آورید. در حقیقت... به هیدروژنی به اندازه‌ی یک ستاره نیاز دارید. مشتری هزار بار کوچک‌تر از خورشید است؛ هزار بار کم جرم‌تر. به بیان دیگر، زمانی یک خورشید واقعی دیگر در سامانه‌ی خورشیدی خواهیم داشت که بتوانیم ۱۰۰۰ مشتری را به هم بکوبیم.
ولی ستاره‌ای کوچک‌تر از خورشید هم برای درست کردن هست. در حقیقت، اگر هیدروژنی به اندازه‌ی حدود ۷.۵% جرم خورشید گرد بیاورید، می توانید یک ستارهی کوتوله‌ی سرخ داشته باشید. بنابراین حتی کوچک‌ترین کوتوله‌ی سرخ هم ۸۰ برابر مشتری جرم خواهد داشت. پس به همان روال، اگر ۷۹ مشتری دیگر را گرد آورید و به مشتری خودمان بکوبید، یک ستارهی دوم در سامانه‌ی خورشیدی خواهیم داشت.
از کوتوله‌ی سرخ کم جرم تر هم وجود دارد، که به هر حال گونه‌ای ستاره هم هست: یک #کوتوله_قهوه‌ای. کوتوله‌ی قهوه‌ای جرمیست که جرم کافی برای راه انداختن #همجوشی واقعی را ندارد، ولی باز هم جرمش برای گدازش #دوتریوم (گونه‌ای از هیدروژن) بسنده میکند. می‌توانید یک کوتوله‌ی قهوه ای که جرمی تنها ۱۳ برابر مشتری دارد را درست کنید. کار سختی نیست، نه؟ پس ۱۳ مشتری دیگر پیدا کنید و آنها را به مشتری خودمان بکوبانید!
چنانچه با کاوشگر گالیله نشان دادیم، برافروختن مشتری یا هیدروژنش موضوع ساده‌ای نیست. ما نمی‌توانیم یک ستارهی دیگر داشته باشیم مگر آن که برخوردهایی فاجعه بار و سهمگین در سامانه‌ی خورشیدی‌مان رخ دهد. و اگر چنین چیزی روی دهد... با دردسرهای دیگری روبرو خواهیم شد.
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2014/03/blog-post.html
—-------------------------------------------------
@onestar_in_sevenskies
«رقص کوتوله‌ها»
—------------—
این رشته نقطه‌های روشن با فاصله‌های گوناگون میانشان که در نگاه نخست چندان تماشایی به نظر نمی‌آیند، در حقیقت نمایشی از رقص آرام دو کوتوله‌ی قهوه‌ای هستند.
این تصویر از همگذاری ۱۲ عکس درست شده که #تلسکوپ_فضایی_هابل در درازنای ۳ سال گرفته. یک گروه به رهبری اخترشناسان ایتالیایی با بهره از اخترسنجی (اخترشناسی دقت-بالا)، رد دو عضو این سامانه که هم به دور یکدیگر می‌چرخیدند و هم در آسمان جابجا می‌شدند را گرفتند.
این سامانه که "لومان ۱۶ای‌بی" نام دارد، با فاصله‌ی تنها ۶ سال نوری از زمین، سومین سامانه‌ی ستاره‌ای نزدیک به زمین است- پس از سامانه‌ی ستاره‌ای آلفا قنطورس و ستارهی بارنارد. با وجود نزدیک بودن، لومان۱۶ای‌بی تا سال ۲۰۱۳ که اخترشناس کوین لومان آن را یافت، کسی از وجودش آگاهی نداشت. دو کوتوله‌ی قهوه‌ای سازنده‌ی این سامانه با نام های لومان۱۶ای و لومان۱۶بی، با فاصله‌ی تنها سه برابر فاصله‌ی زمین و خورشید به گرد یکدیگر می‌چرخند، از همین رو این عکس‌ها دقت و وضوح بالای تلسکوپ هابل را به نمایش می‌گذارند.
اخترشناسانی که به کمک هابل سامانه‌ی لومان۱۶ای‌بی را بررسی می‌کنند، نه تنها به رقص این دو #کوتوله_قهوه‌ای علاقمندند، بلکه در جستجوی یک همرقص سوم و نادیدنی نیز هستند. رصدهای پیشین که به کمک تلسکوپ بسیار بزرگ (وی‌ال‌تی) در رصدخانه‌ی جنوبی اروپا (اِسو) انجام شده بود، وجود یک فراسیاره (#سیاره_فراخورشیدی) را در این سامانه نشان می‌دادند.
اخترشناسان برای بررسی این ادعا حرکت این کوتولههای قهوه‌ای را در بازه‌های زمانی بلند و با جزییاتی دقیق زیر نظر گرفتند، ولی داده‌های هابل آب پاکی را روی دست آنها ریخته و نشان داده که این دو کوتوله به راستی تنها هستند و هیچ فراسیاره‌ی بزرگی هم مزاحم رقصشان نیست.
https://goo.gl/EYufxr
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/06/Luhman16AB.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram: @onestar_in_sevenskies
—------------—
این رشته نقطه‌های روشن با فاصله‌های گوناگون میانشان که در نگاه نخست چندان تماشایی به نظر نمی‌آیند، در حقیقت نمایشی از رقص آرام دو کوتوله‌ی قهوه‌ای هستند.
این تصویر از همگذاری ۱۲ عکس درست شده که #تلسکوپ_فضایی_هابل در درازنای ۳ سال گرفته. یک گروه به رهبری اخترشناسان ایتالیایی با بهره از اخترسنجی (اخترشناسی دقت-بالا)، رد دو عضو این سامانه که هم به دور یکدیگر می‌چرخیدند و هم در آسمان جابجا می‌شدند را گرفتند.
این سامانه که "لومان ۱۶ای‌بی" نام دارد، با فاصله‌ی تنها ۶ سال نوری از زمین، سومین سامانه‌ی ستاره‌ای نزدیک به زمین است- پس از سامانه‌ی ستاره‌ای آلفا قنطورس و ستارهی بارنارد. با وجود نزدیک بودن، لومان۱۶ای‌بی تا سال ۲۰۱۳ که اخترشناس کوین لومان آن را یافت، کسی از وجودش آگاهی نداشت. دو کوتوله‌ی قهوه‌ای سازنده‌ی این سامانه با نام های لومان۱۶ای و لومان۱۶بی، با فاصله‌ی تنها سه برابر فاصله‌ی زمین و خورشید به گرد یکدیگر می‌چرخند، از همین رو این عکس‌ها دقت و وضوح بالای تلسکوپ هابل را به نمایش می‌گذارند.
اخترشناسانی که به کمک هابل سامانه‌ی لومان۱۶ای‌بی را بررسی می‌کنند، نه تنها به رقص این دو #کوتوله_قهوه‌ای علاقمندند، بلکه در جستجوی یک همرقص سوم و نادیدنی نیز هستند. رصدهای پیشین که به کمک تلسکوپ بسیار بزرگ (وی‌ال‌تی) در رصدخانه‌ی جنوبی اروپا (اِسو) انجام شده بود، وجود یک فراسیاره (#سیاره_فراخورشیدی) را در این سامانه نشان می‌دادند.
اخترشناسان برای بررسی این ادعا حرکت این کوتولههای قهوه‌ای را در بازه‌های زمانی بلند و با جزییاتی دقیق زیر نظر گرفتند، ولی داده‌های هابل آب پاکی را روی دست آنها ریخته و نشان داده که این دو کوتوله به راستی تنها هستند و هیچ فراسیاره‌ی بزرگی هم مزاحم رقصشان نیست.
https://goo.gl/EYufxr
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/06/Luhman16AB.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«جرمی که به اشتباه یک ستاره دانسته می‌شد، در واقع یک جفت سیاره بود!»
—------------------------—
https://goo.gl/TnFqiC
* این روزها یافتن سیاره‌های بزرگ چیز نامعمولی نیست. ولی این که سیاره‌هایی را بیابیم که به جای چرخیدن به گرد یک ستاره، به گرد خودشان می‌چرخند چیز بی‌سابقه‌ای است.
جرمی که در آغاز پنداشته می‌شد یک کوتوله‌ی قهوه‌ای تنهاست در حقیقت یک جفت سیاره‌ی غول‌پیکر است. هنوز روشن نیست که چنین سامانه‌ای چگونه پدید آمده، ولی کشف آن می‌تواند به تعریف دوباره‌ی مرز میان سیاره‌ها و کوتولههای قهوه‌ای کمک کند. کوتولههای قهوه‌ای ستارگانی ناکام با جرمی چند ده برابر مشتری هستند.
این جفتِ سیاره‌ای دو گوی گازی به اندازه‌ی مشتری، ولی چند برابر سنگین‌تر هستند که ۶۰۰ میلیون کیلومتر از یکدیگر فاصله داشته و به آرامی -تقریبا هر سده یک بار- به گرد همدیگر می‌چرخند. این زوج جوان تنها در طول موج‌های فروسرخ پرتو می‌گسیلند، با گرمایی که از فرآیند پیدایششان در حدود ۱۰ میلیون سال پیش به جا مانده.
رصدهایی که با تلسکوپ ۱۰ متری کک ۲ توسط گروهی از دانشمندان به رهبری ویلیام بست از دانشگاه هاوایی انجام شد از وجود این سامانه‌ی دوتایی پرده برداشت. این رصدها به کمک اپتیک سازگار (adaptive optics) انجام شد که اثرهای مات‌کننده‌ی هوای زمین را تصحیح میکند.
دیوید لاتام از مرکز اخترفیزیک هاروارد-اسمیتسونیان این را یک کار دقیق و یک کشف بسیار خوب می‌داند.
به گفته‌ی گیبور بسری از دانشگاه کالیفرنیا در برکلی، هیچ کس واقعا از چگونگی پیدایش سیاره‌های سرگردانی که به گرد هیچ ستاره‌ای نمی‌چرخند سر در نمی‌آورد، چه برسد به این که دوتایی هم باشند.
برهم‌کنش‌های گرانشی شاید بتوانند یک سیاره را به بیرون از سامانه‌ی ستاره‌ایش پرتاب کنند، ولی این زوج سیاره‌ایِ نویافته به احتمال بسیار از تکه تکه شدن یک پیش‌ستاره‌ی چگالنده (داشته چگالیده می‌شده) پدید آمده‌اند.
به گفته‌ی الکس دِکوتر از دانشگاه آمستردام، این کشف نشان می‌دهد که روندهای گوناگونی برای پیدایش اجرام آزاد با جرم سیاره‌ای در کیهان وجود دارد. از آنجایی که این اجرام کوچک و کم‌نورند، تنها می‌توانیم در فضای نزدیک خودمان آنها را بیابیم. این سامانه‌ی نویافته -با نام "۲مس جی۱۱۱۹-۱۱۳۷" (2MASS J1119−1137)-، تنها ۸۵ سال نوری از زمین فاصله دارد؛ و به نظر این دانشمندان، سامانه‌های دوتایی جرم-سیاره‌ای بسیار بیشتری هم می‌تواند وجود داشته باشد.
ولی آیا آنها به راستی سیاره‌اند؟ شاید نه. در گذشته، مرز میان سیاره‌ها و کوتولههای قهوه‌ای به طور معمول ۱۴ برابر مشتری بود [از این اندازه کمتر می‌شد سیاره]، هنگامی که #همجوشی_هسته‌ای دوتریوم در هسته‌ی جرم آغاز می‌شود.
به باور لاتام بهترین راه برای بازشناختن سیاره‌ها از کوتولههای قهوه‌ای اندازه‌گیری جرمشان نیست بلکه چگونگی شکل‌گیری آنهاست: کوتولههای قهوه‌ای دستاورد رُمبش ابرهای گاز و غبارند ولی سیاره‌ها در یک قرص پیش‌سیاره‌ای پدید می‌آیند.
وی می‌گوید: «پرجرم‌ترین سیاره‌ها می‌توانند از کم‌جرم‌ترین کوتولههای قهوه‌ای هم سنگین‌تر باشند. این دو جرم نویافته بهترین نمونه‌ای است که من برای همپوشانی جرم سیاره‌ای و کوتوله‌ی قهوه‌ای می‌شناسم.»
و اگر کوتولههای قهوه‌ای دیگر هم همین گونه باشند (یعنی هیچ کدام #کوتوله_قهوه‌ای نباشند بلکه اجرام دوتاییِ آب زیر کاه باشند)، پس شاید تاکنون فراوانی سیاره‌های آزاد و سرگردان در کیهان را دستکم گرفته باشیم.
در همین زمینه:
* سیاره‌هایی که خودبخود و بدون ستاره مادر ساخته می‌شوند (https://goo.gl/UbaeAX)
* سیاره‌ها چگونه آواره می‌شوند؟ (https://goo.gl/1Gfrqs)
* کشف یک سیاره «یتیم» در نزدیکی منظومه خورشیدی (https://goo.gl/VfEPTt)
#سامانه_دوتایی
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/06/2MASSJ1119-1137.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram: @onestar_in_sevenskies
—------------------------—
https://goo.gl/TnFqiC
* این روزها یافتن سیاره‌های بزرگ چیز نامعمولی نیست. ولی این که سیاره‌هایی را بیابیم که به جای چرخیدن به گرد یک ستاره، به گرد خودشان می‌چرخند چیز بی‌سابقه‌ای است.
جرمی که در آغاز پنداشته می‌شد یک کوتوله‌ی قهوه‌ای تنهاست در حقیقت یک جفت سیاره‌ی غول‌پیکر است. هنوز روشن نیست که چنین سامانه‌ای چگونه پدید آمده، ولی کشف آن می‌تواند به تعریف دوباره‌ی مرز میان سیاره‌ها و کوتولههای قهوه‌ای کمک کند. کوتولههای قهوه‌ای ستارگانی ناکام با جرمی چند ده برابر مشتری هستند.
این جفتِ سیاره‌ای دو گوی گازی به اندازه‌ی مشتری، ولی چند برابر سنگین‌تر هستند که ۶۰۰ میلیون کیلومتر از یکدیگر فاصله داشته و به آرامی -تقریبا هر سده یک بار- به گرد همدیگر می‌چرخند. این زوج جوان تنها در طول موج‌های فروسرخ پرتو می‌گسیلند، با گرمایی که از فرآیند پیدایششان در حدود ۱۰ میلیون سال پیش به جا مانده.
رصدهایی که با تلسکوپ ۱۰ متری کک ۲ توسط گروهی از دانشمندان به رهبری ویلیام بست از دانشگاه هاوایی انجام شد از وجود این سامانه‌ی دوتایی پرده برداشت. این رصدها به کمک اپتیک سازگار (adaptive optics) انجام شد که اثرهای مات‌کننده‌ی هوای زمین را تصحیح میکند.
دیوید لاتام از مرکز اخترفیزیک هاروارد-اسمیتسونیان این را یک کار دقیق و یک کشف بسیار خوب می‌داند.
به گفته‌ی گیبور بسری از دانشگاه کالیفرنیا در برکلی، هیچ کس واقعا از چگونگی پیدایش سیاره‌های سرگردانی که به گرد هیچ ستاره‌ای نمی‌چرخند سر در نمی‌آورد، چه برسد به این که دوتایی هم باشند.
برهم‌کنش‌های گرانشی شاید بتوانند یک سیاره را به بیرون از سامانه‌ی ستاره‌ایش پرتاب کنند، ولی این زوج سیاره‌ایِ نویافته به احتمال بسیار از تکه تکه شدن یک پیش‌ستاره‌ی چگالنده (داشته چگالیده می‌شده) پدید آمده‌اند.
به گفته‌ی الکس دِکوتر از دانشگاه آمستردام، این کشف نشان می‌دهد که روندهای گوناگونی برای پیدایش اجرام آزاد با جرم سیاره‌ای در کیهان وجود دارد. از آنجایی که این اجرام کوچک و کم‌نورند، تنها می‌توانیم در فضای نزدیک خودمان آنها را بیابیم. این سامانه‌ی نویافته -با نام "۲مس جی۱۱۱۹-۱۱۳۷" (2MASS J1119−1137)-، تنها ۸۵ سال نوری از زمین فاصله دارد؛ و به نظر این دانشمندان، سامانه‌های دوتایی جرم-سیاره‌ای بسیار بیشتری هم می‌تواند وجود داشته باشد.
ولی آیا آنها به راستی سیاره‌اند؟ شاید نه. در گذشته، مرز میان سیاره‌ها و کوتولههای قهوه‌ای به طور معمول ۱۴ برابر مشتری بود [از این اندازه کمتر می‌شد سیاره]، هنگامی که #همجوشی_هسته‌ای دوتریوم در هسته‌ی جرم آغاز می‌شود.
به باور لاتام بهترین راه برای بازشناختن سیاره‌ها از کوتولههای قهوه‌ای اندازه‌گیری جرمشان نیست بلکه چگونگی شکل‌گیری آنهاست: کوتولههای قهوه‌ای دستاورد رُمبش ابرهای گاز و غبارند ولی سیاره‌ها در یک قرص پیش‌سیاره‌ای پدید می‌آیند.
وی می‌گوید: «پرجرم‌ترین سیاره‌ها می‌توانند از کم‌جرم‌ترین کوتولههای قهوه‌ای هم سنگین‌تر باشند. این دو جرم نویافته بهترین نمونه‌ای است که من برای همپوشانی جرم سیاره‌ای و کوتوله‌ی قهوه‌ای می‌شناسم.»
و اگر کوتولههای قهوه‌ای دیگر هم همین گونه باشند (یعنی هیچ کدام #کوتوله_قهوه‌ای نباشند بلکه اجرام دوتاییِ آب زیر کاه باشند)، پس شاید تاکنون فراوانی سیاره‌های آزاد و سرگردان در کیهان را دستکم گرفته باشیم.
در همین زمینه:
* سیاره‌هایی که خودبخود و بدون ستاره مادر ساخته می‌شوند (https://goo.gl/UbaeAX)
* سیاره‌ها چگونه آواره می‌شوند؟ (https://goo.gl/1Gfrqs)
* کشف یک سیاره «یتیم» در نزدیکی منظومه خورشیدی (https://goo.gl/VfEPTt)
#سامانه_دوتایی
—----------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2017/06/2MASSJ1119-1137.html
—-------------------------------------------------
تلگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram: @onestar_in_sevenskies
«انجام یکی از پروضوح‌ترین رصدها در تاریخ اخترفیزیک به کمک "عدسی پلاسما"»
—---------------------------------------------------------------------------
https://goo.gl/yGSaZG
* گروهی از اخترشناسان با انجام یکی از پروضوح‌ترین رصدها در تاریخ اخترفیزیک، دو منطقه‌ی گسیلشی درخشان به فاصله‌ی ۲۰ کیلومتر از هم را جداگانه مشاهده کرده‌اند، آن هم به گرد ستاره‌ای در فاصله‌ی ۶۵۰۰ سال نوری زمین. دیدن چنین چیزی مانند اینست که از روی زمین، یک کک را روی سطح پلوتو ببینیم.
این رصد باورنکردنی با بهره از هندسه‌ی کمیاب و ویژگی‌های دو ستارهی همدم که به گرد یکدیگر در گردشند امکان‌پذیر شد. یکی از آنها یک کوتوله‌ی قهوه‌ای است که دُمی دنباله‌دار-مانند از گازهایش پشت خود درست کرده و دیگری هم یک ستارهی نوترونی سریع-چرخان یا یک تپ‌اختر است که در هر ثانیه بیش از ۶۰۰ بار به گرد محورش می‌چرخد.
رابرت مین، نویسنده‌ی اصلی این پژوهش از دانشگاه تورنتو می‌گوید: «این گازها[ی بیرون زده از کوتوله‌ی قهوه‌ای] مانند یک ذره‌بین درست جلوی تپ‌اختر رفتار می‌کنند. اساسا هر بار که کوتوله‌ی قهوه‌ای از چشم ما از جلوی تپ‌اختر می‌گذرد، ما تپ‌اختر را از پشت این ذره‌بین طبیعی می‌بینیم که به ما اجازه می‌دهد به طور دوره‌ای این دو منطقه را جدا از هم ببینیم.» گزارش این دانشمند در شماره‌ی ۲۴ می نشریه‌ی نیچر منتشر شده.
@onestar_in_sevenskies
این #تپ‌اختر دو باریکه از پرتوها را از دو کانون در قطب‌های مغناطیسی‌اش می‌گسیلد. دو منطقه‌ی درخشانی که از پشت عدسی گازهای کوتوله‌ی قهوه‌ای دیده شده‌اند مربوط به همین دو باریکه هستند.
ستارهی #کوتوله_قهوه‌ای حدود یک سوم قطر خورشید را دارد. فاصله‌ی آن از تپ‌اختر حدود دو میلیون کیلومتر (پنج برابر فاصله‌ی زمین و ماه) است و تقریبا هر ۹ ساعت یک بار تپ‌اختر را دور می‌زند. این کوتوله با تپ‌اختر در قفل گرانشی (کشندی) است، یعنی همیشه تنها یک سمتش رو به آن است، مانند ماه نسبت به زمین.
از آنجایی که این کوتوله‌ی قهوه‌ای به تپ‌اختر بسیار نزدیک است به شدت زیر بمباران پرتوهای پرانرژی آنست. پرتوهای نیرومند تپ‌اختر دمای یک سمت کوتوله‌ی قهوه‌ای را داغ کرده و آن را که جرمی به نسبت سرد است، به دمای خورشید، یعنی حدود ۶۰۰۰ درجه‌ی سانتیگراد رسانده.
این پرتوها در پایان می‌توانند مرگ کوتوله‌ی قهوه‌ای را رقم بزنند. تپ‌اخترهای درون این گونه سامانه‌های دوتایی به نام تپ‌اخترهای "بیوه‌ی سیاه" شناخته می‌شوند. این عنوان برگرفته از نام گونه‌ای عنکبوت است. درست همان گونه که عنکبوت‌های "بیوه‌ی سیاه" جفت خود را می‌کشند و می‌خورند، این تپ‌اخترها هم به گمان دانشمندان با شرایط مناسبی که دارند می‌توانند کم کم گازهای کوتوله‌ی قهوه‌ای را بفرسایند تا جایی که آنن را به طور کامل ببلعند و نابود کنند.
@onestar_in_sevenskies
دستاورد این پژوهش تنها وضوح باورنکردنی آن نیست، بلکه می‌تواند سرنخی از سرشت یکی از پدیده‌های رازگونه‌ی کیهان نیز به ما بدهد: انفجارهای زودگذر رادیویی یا فوران‌های رادیویی تند ( اف‌آربی‌ها، FRBs).
مین می‌گوید: «بسیاری از ویژگی‌های دیده شده‌ی اف‌آربی‌ها را می‌توان با پرتویی که توسط عدسی پلاسما تقویت شده توضیح داد. ویژگی‌های تپ‌های تقویت شده‌ای که ما در پژوهشمان بررسی کردیم یک همانندی چشمگیر با ویژگی‌های پرتوی یک اف‌آربی تکرارشونده [که در گذشته دیده شده بود] دارد، که نشان می‌دهد آن اف‌آربی تکرارشونده هم می‌تواند توسط عدسی پلاسما در کهکشانش بزرگنمایی شده باشد.» [خبر این اف‌آربی‌اف تکرارشونده را اینجا خوانده بودید: * برای نخستین بار سیگنال های رادیویی "تکرارشونده" از سرچشمه ای ناشناخته در آسمان دریافت شد (https://goo.gl/X14XfY)
—------------------------------------------
یادداشت:
۱) تپ‌اختری که در این پژوهش از آن گفته شده PSR B1957+20 نام دارد و بر پایه‌ی بررسی‌های گذشته، شاید یکی از پرجرم‌ترین تپ‌اخترهای شناخته شده باشد. بررسی‌های بیشتر درباره‌ی جرم آن می‌تواند به ما در بهتر فهمیدن رفتار ماده در بالاترین چگالی‌های شناخته شده، و همچنین، اندازه‌گیری بیشینه‌ی جرمی که یک ستارهی نوترونی تا پیش از رمبش و تبدیل شدن به یک سیاهچاله می‌تواند داشته باشد کمک کند.
#FRB
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/05/BlackWidowPulsar.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
—---------------------------------------------------------------------------
https://goo.gl/yGSaZG
* گروهی از اخترشناسان با انجام یکی از پروضوح‌ترین رصدها در تاریخ اخترفیزیک، دو منطقه‌ی گسیلشی درخشان به فاصله‌ی ۲۰ کیلومتر از هم را جداگانه مشاهده کرده‌اند، آن هم به گرد ستاره‌ای در فاصله‌ی ۶۵۰۰ سال نوری زمین. دیدن چنین چیزی مانند اینست که از روی زمین، یک کک را روی سطح پلوتو ببینیم.
این رصد باورنکردنی با بهره از هندسه‌ی کمیاب و ویژگی‌های دو ستارهی همدم که به گرد یکدیگر در گردشند امکان‌پذیر شد. یکی از آنها یک کوتوله‌ی قهوه‌ای است که دُمی دنباله‌دار-مانند از گازهایش پشت خود درست کرده و دیگری هم یک ستارهی نوترونی سریع-چرخان یا یک تپ‌اختر است که در هر ثانیه بیش از ۶۰۰ بار به گرد محورش می‌چرخد.
رابرت مین، نویسنده‌ی اصلی این پژوهش از دانشگاه تورنتو می‌گوید: «این گازها[ی بیرون زده از کوتوله‌ی قهوه‌ای] مانند یک ذره‌بین درست جلوی تپ‌اختر رفتار می‌کنند. اساسا هر بار که کوتوله‌ی قهوه‌ای از چشم ما از جلوی تپ‌اختر می‌گذرد، ما تپ‌اختر را از پشت این ذره‌بین طبیعی می‌بینیم که به ما اجازه می‌دهد به طور دوره‌ای این دو منطقه را جدا از هم ببینیم.» گزارش این دانشمند در شماره‌ی ۲۴ می نشریه‌ی نیچر منتشر شده.
@onestar_in_sevenskies
این #تپ‌اختر دو باریکه از پرتوها را از دو کانون در قطب‌های مغناطیسی‌اش می‌گسیلد. دو منطقه‌ی درخشانی که از پشت عدسی گازهای کوتوله‌ی قهوه‌ای دیده شده‌اند مربوط به همین دو باریکه هستند.
ستارهی #کوتوله_قهوه‌ای حدود یک سوم قطر خورشید را دارد. فاصله‌ی آن از تپ‌اختر حدود دو میلیون کیلومتر (پنج برابر فاصله‌ی زمین و ماه) است و تقریبا هر ۹ ساعت یک بار تپ‌اختر را دور می‌زند. این کوتوله با تپ‌اختر در قفل گرانشی (کشندی) است، یعنی همیشه تنها یک سمتش رو به آن است، مانند ماه نسبت به زمین.
از آنجایی که این کوتوله‌ی قهوه‌ای به تپ‌اختر بسیار نزدیک است به شدت زیر بمباران پرتوهای پرانرژی آنست. پرتوهای نیرومند تپ‌اختر دمای یک سمت کوتوله‌ی قهوه‌ای را داغ کرده و آن را که جرمی به نسبت سرد است، به دمای خورشید، یعنی حدود ۶۰۰۰ درجه‌ی سانتیگراد رسانده.
این پرتوها در پایان می‌توانند مرگ کوتوله‌ی قهوه‌ای را رقم بزنند. تپ‌اخترهای درون این گونه سامانه‌های دوتایی به نام تپ‌اخترهای "بیوه‌ی سیاه" شناخته می‌شوند. این عنوان برگرفته از نام گونه‌ای عنکبوت است. درست همان گونه که عنکبوت‌های "بیوه‌ی سیاه" جفت خود را می‌کشند و می‌خورند، این تپ‌اخترها هم به گمان دانشمندان با شرایط مناسبی که دارند می‌توانند کم کم گازهای کوتوله‌ی قهوه‌ای را بفرسایند تا جایی که آنن را به طور کامل ببلعند و نابود کنند.
@onestar_in_sevenskies
دستاورد این پژوهش تنها وضوح باورنکردنی آن نیست، بلکه می‌تواند سرنخی از سرشت یکی از پدیده‌های رازگونه‌ی کیهان نیز به ما بدهد: انفجارهای زودگذر رادیویی یا فوران‌های رادیویی تند ( اف‌آربی‌ها، FRBs).
مین می‌گوید: «بسیاری از ویژگی‌های دیده شده‌ی اف‌آربی‌ها را می‌توان با پرتویی که توسط عدسی پلاسما تقویت شده توضیح داد. ویژگی‌های تپ‌های تقویت شده‌ای که ما در پژوهشمان بررسی کردیم یک همانندی چشمگیر با ویژگی‌های پرتوی یک اف‌آربی تکرارشونده [که در گذشته دیده شده بود] دارد، که نشان می‌دهد آن اف‌آربی تکرارشونده هم می‌تواند توسط عدسی پلاسما در کهکشانش بزرگنمایی شده باشد.» [خبر این اف‌آربی‌اف تکرارشونده را اینجا خوانده بودید: * برای نخستین بار سیگنال های رادیویی "تکرارشونده" از سرچشمه ای ناشناخته در آسمان دریافت شد (https://goo.gl/X14XfY)
—------------------------------------------
یادداشت:
۱) تپ‌اختری که در این پژوهش از آن گفته شده PSR B1957+20 نام دارد و بر پایه‌ی بررسی‌های گذشته، شاید یکی از پرجرم‌ترین تپ‌اخترهای شناخته شده باشد. بررسی‌های بیشتر درباره‌ی جرم آن می‌تواند به ما در بهتر فهمیدن رفتار ماده در بالاترین چگالی‌های شناخته شده، و همچنین، اندازه‌گیری بیشینه‌ی جرمی که یک ستارهی نوترونی تا پیش از رمبش و تبدیل شدن به یک سیاهچاله می‌تواند داشته باشد کمک کند.
#FRB
—-------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/05/BlackWidowPulsar.html
—-------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
«جرم اسرارآمیزی که نه ستاره است و نه سیاره»
---------------------------------------------
* جرم سرگردانی در فاصله‌ی ۲۰ سال نوری زمین با #میدان_مغناطیسی بی‌اندازه نیرومند و باورنکردنی‌اش اخترشناسان را به شگفتی واداشته.
پژوهشگران میدان مغناطیسی این جرم بیش از ۲۰۰ برابر نیرومندتر از مشتری اندازه گرفته‌اند؛ بر پایه‌ی داده‌های ناسا، میدان مغناطیسی خود مشتری چیزی میان ۱۶ و ۵۴ برابر زمینست. این جرم به نام "سیمپ جی۰۱۳۶۵۶۶۳+۰۹۳۳۴۷۳" (SIMP J01365663+0933473) نامیده شده و این که چگونه می‌تواند میدان مغناطیسی‌ای به این نیرومندی را نگه‌دارد و همچنین شفق‌هایی چشمگیر پدید بیاورد هنوز روشن نیست.
نویسنده‌ی اصلی این پژوهش، اخترفیزیکدان ملودی کائو از دانشگاه ایالتی آریزونا می‌گوید: «این جرم چیز هیجان‌انگیزیست زیرا بررسی سازوکارِ (مکانیسمِ) دینام مغناطیسی‌اش می‌توانند بینشی تازه درباره‌ی کارکرد همین سازوکار در فراسیاره‌ها -سیاره‌هایی بیرون از سامانه‌ی خورشیدی- به ما بدهد.»
البته به جز سازوکار مغناطیسی، از زمان یافته شدن این جرم در سال ۲۰۱۶ تاکنون پرسش‌های بسیاری درباره‌ی آن بی‌پاسخ مانده- انبوهی از رازهای ناگشوده.
این جرم چیزیست که دانشمندان به نام #کوتوله_قهوه‌ای می‌شناسند. این کوتوله‌ها که لقب "ستارگان ناکام" بر آنها گذاشته شده از سیاره‌ها بزرگ‌ترند ولی به اندازه‌ی کافی بزرگ نیستند که بتوانند مانند ستارگان، همجوشی هیدروژن به راه بیاندازند. مرز میان این دو هنوز مورد بحث و گفتگوست، ولی دانشمندان مایلنداین مرز را چیزی نزدیک به ۱۳ برابر جرم مشتری بدانند.
دانشمندان در آغاز فکر می‌کردند سیمپ جی۰۱۳۶۵۶۶۳+۰۹۳۳۴۷۳ یک کوتوله‌ی قهوه‌ای پیر و بسیار بزرگ است. ولی بررسی‌های بیشتر نشان داد که با سن ۲۰۰ میلیون سال، به نسبت جوان است، و جرمش هم تنها ۱۲.۷ برابر مشتریست. همچنین دانشمندان در آن هنگام نشان دادند که این جرم سیاره‌ای سرگردانست و به گرد هیچ ستاره‌ای نمی‌گردد.
کائو می‌گوید: «این جرم درست روی مرز میان سیاره‌ها و کوتولههای قهوه‌ای یا "ستارگان ناکام" است و شگفتی‌هایی دارد که می‌توانند به ما در شناخت فرآیندهای مغناطیسیِ هم در ستارگان و هم در سیاره‌ها کمک کند. به گمان ما این سازوکارها نه تنها در کوتولههای قهوه‌ای، بلکه در غول‌های گازی و همچنین سیاره‌های سنگی هم می‌توانند رخ دهند.»
چیزی که بیش از همه در پژوهش تازه دانشمندان را به هیجان آورده اینست که بخشی از آن بر پایه‌ی داده‌های رادیویی از شفق‌های این جرم انجام شده- این نشان می‌دهد که شاید بتوانیم در آینده فراسیاره‌های تازه‌ای را از روی شفق‌هایشان پیدا کنیم.
گزارش این دانشمندان در شماره‌ی ۳۱ ژوییه‌ی نشریه‌ی آسترونومیکال جورنال منتشر شده.
🔷 این تصویر یک برداشت هنریست🔷
#سیاره_فراخورشیدی
--------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/08/SIMP.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
---------------------------------------------
* جرم سرگردانی در فاصله‌ی ۲۰ سال نوری زمین با #میدان_مغناطیسی بی‌اندازه نیرومند و باورنکردنی‌اش اخترشناسان را به شگفتی واداشته.
پژوهشگران میدان مغناطیسی این جرم بیش از ۲۰۰ برابر نیرومندتر از مشتری اندازه گرفته‌اند؛ بر پایه‌ی داده‌های ناسا، میدان مغناطیسی خود مشتری چیزی میان ۱۶ و ۵۴ برابر زمینست. این جرم به نام "سیمپ جی۰۱۳۶۵۶۶۳+۰۹۳۳۴۷۳" (SIMP J01365663+0933473) نامیده شده و این که چگونه می‌تواند میدان مغناطیسی‌ای به این نیرومندی را نگه‌دارد و همچنین شفق‌هایی چشمگیر پدید بیاورد هنوز روشن نیست.
نویسنده‌ی اصلی این پژوهش، اخترفیزیکدان ملودی کائو از دانشگاه ایالتی آریزونا می‌گوید: «این جرم چیز هیجان‌انگیزیست زیرا بررسی سازوکارِ (مکانیسمِ) دینام مغناطیسی‌اش می‌توانند بینشی تازه درباره‌ی کارکرد همین سازوکار در فراسیاره‌ها -سیاره‌هایی بیرون از سامانه‌ی خورشیدی- به ما بدهد.»
البته به جز سازوکار مغناطیسی، از زمان یافته شدن این جرم در سال ۲۰۱۶ تاکنون پرسش‌های بسیاری درباره‌ی آن بی‌پاسخ مانده- انبوهی از رازهای ناگشوده.
این جرم چیزیست که دانشمندان به نام #کوتوله_قهوه‌ای می‌شناسند. این کوتوله‌ها که لقب "ستارگان ناکام" بر آنها گذاشته شده از سیاره‌ها بزرگ‌ترند ولی به اندازه‌ی کافی بزرگ نیستند که بتوانند مانند ستارگان، همجوشی هیدروژن به راه بیاندازند. مرز میان این دو هنوز مورد بحث و گفتگوست، ولی دانشمندان مایلنداین مرز را چیزی نزدیک به ۱۳ برابر جرم مشتری بدانند.
دانشمندان در آغاز فکر می‌کردند سیمپ جی۰۱۳۶۵۶۶۳+۰۹۳۳۴۷۳ یک کوتوله‌ی قهوه‌ای پیر و بسیار بزرگ است. ولی بررسی‌های بیشتر نشان داد که با سن ۲۰۰ میلیون سال، به نسبت جوان است، و جرمش هم تنها ۱۲.۷ برابر مشتریست. همچنین دانشمندان در آن هنگام نشان دادند که این جرم سیاره‌ای سرگردانست و به گرد هیچ ستاره‌ای نمی‌گردد.
کائو می‌گوید: «این جرم درست روی مرز میان سیاره‌ها و کوتولههای قهوه‌ای یا "ستارگان ناکام" است و شگفتی‌هایی دارد که می‌توانند به ما در شناخت فرآیندهای مغناطیسیِ هم در ستارگان و هم در سیاره‌ها کمک کند. به گمان ما این سازوکارها نه تنها در کوتولههای قهوه‌ای، بلکه در غول‌های گازی و همچنین سیاره‌های سنگی هم می‌توانند رخ دهند.»
چیزی که بیش از همه در پژوهش تازه دانشمندان را به هیجان آورده اینست که بخشی از آن بر پایه‌ی داده‌های رادیویی از شفق‌های این جرم انجام شده- این نشان می‌دهد که شاید بتوانیم در آینده فراسیاره‌های تازه‌ای را از روی شفق‌هایشان پیدا کنیم.
گزارش این دانشمندان در شماره‌ی ۳۱ ژوییه‌ی نشریه‌ی آسترونومیکال جورنال منتشر شده.
🔷 این تصویر یک برداشت هنریست🔷
#سیاره_فراخورشیدی
--------------------------------------------------
برای دیدن پیوندها، می توانید این مطلب را در خود وبلاگ بخوانید:
http://www.1star7sky.com/2018/08/SIMP.html
---------------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
@onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
