@kaveh_farhadi

فلسفه تحلیلی و فلسفه علم:

گفته اند که فکر،انسان را از سایر حیوانات متمایز می کند.اگر این درست باشد،پس همه متفکرند.حتی وقتی کسی می گوید که فکر نمی کند،او فکر می کند که فکر نمی کند.این یک طرف قضیه است.از سوی دیگر واژه ی تفکر و متفکر را همچون امری خاص و چه بسا استثنایی به کار برده اند،به نحوی که نمی توان آن را امری همه شمول انگاشت. برعکس بعضی از فلاسفه بر این باورند که آنچه همگانی است،همان بی فکری است. #هایدگر می گوید:«تفکر انگیزترین امر در زمانه ی اندیشه انگیز ما آن است که ما هنوز فکر نمی کنیم».
وقتی #کانت انسان مدرن را به «جرأت اندیشیدن» دعوت می کند، مرادش آن نیست که انسان ها قبلاً قوه نطق و فکر خود رابه کار نینداخته و اصلاً فکر نکرده اند.کانت تفکری را می طلبد که لازمه آن جرأت است.‌‌ این یعنی همه فکر می کنند،اما نه تا آنجا که فکر کاری خطیر و احتمالاً ویرانگر باشد؛ همه فکر می کنند، اما فیلسوف و فرزانه نیستند.تفکری که جرأت می طلبد همان تفکر فلسفی است.
#یاسپرس سر آغاز این تفکر را در دوره ای از تاریخ از ۸۰۰ تا ۲۰۰ پیش از میلاد و البته نه از زمان پیدایش انسان هموساپینس میداند.فلسفه به نزد این فیلسوف مختص تفکر یونانی و در نتیجه غربی نیست،چنانکه وی در مجموعه ی فیلسوفان بزرگ همان قدر به #سقراط و #اسپینوزا و فلاسفه ی غرب می پردازد که به بودا و #کنفوسیوس.فاصله سال های ۸۰۰ تا ۲۰۰ قبل از میلاد مقارن است با زندگی کنفوسیوس و #لائوتسه در چین، بودا در هند ،زرتشت در ایران ، الیاس، اشعیا ،ارمیا ، یشوعا و پیامبران بنی اسرائیل در فلسطین و #هومر، #پارمنیدس، #هراکلیتوس، #افلاطون و #ارشمیدس در یونان.آنچه در این عصر رخ می دهد تفکری است که جرأت می طلبد:قیام #خرد در برابر #اسطوره.

در عصر اساطیر الاولین خدایان بار پرسش را از دوش انسان ها بر می داشتند.از سال ۸۰۰ قبل از میلاد آدمی به خودش آمد،به عجز ها و مرزهای خودش واقف شد،با هولناکی جهان و ناتوانی خویش درگیر شد؛برای نخستین بار فیلسوفان پدید آمدند.آدمیان جرأت کردند که تنها و به عنوان فرد،بر خویشتن متکی شوند. گرچه پیامبران نخستین ادیان توحیدی به نزد #یاسپرس انسان ها را از بند ظلمت اساطیر آزاد کردند و آنها را برانگیختند تا خود بار مواجهه با رازهای هستی را به دوش کشند،اما در قرون وسطی این ایستار در مغاک ترس و خرافه و بی جرأتی فرو مرد،آزاد اندیشی و تفکرِ خالصاً فلسفی در بهترین صورت به ایمان و در بدترین وجه به چیزی دگر دیس شد که #هابز در لویوتان آن را سلطنت تاریکی می نامد؛چه به باور او کلیسای رومی بت پرستی رومیان را نیز به جای ایمان به خدای واحد متعال نشاند. فلسفه ورزی و تفکری از آن سان که فیلسوفان می طلبند،اصلاً از انتقاد منفک نمی تواند بود.تفکری که جرأت می طلبد به نزد #کانت همان تفکر انتقادی است، نه فقط از آن رو که فلسفه کانت به طور خاص فلسفه نقادی است،بل چون جرأت در جایی که تفکر بناست سرسپرده امر بوده و وضع موجود باشد، از اصل منتفی است، چه در اینجا خطری در میانه نیست.در اینجا همه چیز دست ناخورده می ماند.نقد تئوریک البته نیازمند جرأت طراح نقد است.اما چون نیک بنگریم طراح یا همان منتقد واسطه ای است تا تفکر،خود خود را نقد کند.کانت واسطه ای است تا تفکر #هیوم خود خود را نقد کند. چنین نقدی نقد شخص نیست.بل نقدی است اساساً ویرانگر که اندیشه برخود وارد می کند این تفکر که از انتقاد ناگسستنی است،راه هر گونه فلسفه ورزی است.همان طور که ایمان طریق دیانت است.

✳️اقتباس از مقاله ی جرأت اندیشیدن
✅سیاوش جمادی
✳️بازنشر و تلخیص(با اندکی تغییر)
✅علم و فلسفه


🔹علم و فلسفه🔹
#علم_فلسفه
@kaveh_farhadi

goo.gl/T6aEfe

#فرضیه، #مدل، #نظریه و #قانون
در #علم

در کاربرد روزمره کلمات فرضیه، مدل، نظریه و قانون تعابیر متفاوتی داشته و بعضا با دقت ناکافی به کار برده می شوند اما در علم هر کدام از این کلمات معانی دقیقی دارند. با بیگ بنگ همراه باشید تا به این موضوعات بپردازیم.

🔸فرضیه:

شاید سخت ترین مرحله یک کار علمی توسعه و تکامل یک فرضیه قابل تست باشد. یک فرضیه کاربردی با به کارگیری منطق و اغلب به صورت آنالیز ریاضی قادر به ارائه پیش گوئی هایی هست. فرضیه گزاره ای است محدود به شرایطی خاص که در توضیح رابطۀ علت و معلولی توسط ِ آزمایش، مشاهدات و یا آنالیز آماری قابل آزمایش باشد. نتیجه این آزمایشات در حال حاضر باید نامشخص باشد تا زمانی که نتایج این آزمایشات اطلاعات مفیدی را درباره ی درستی یا نادرستی فرضیه فراهم کند. گاهی اوقات یک فرضیه باید مدت زمانی در انتظار باشد تا توسط دانش یا تکنولوژی جدید قابل آزمایش باشد. به عنوان مثال مفهوم اتم که یونانیان باستان ارائه دادند قرنها بعد زمانی که دانش بیشتری در اختیار بشر قرار گرفت – هر چند پس از بارها اصلاح – توسط جوامع علمی پذیرفته شد.

🔹مدل:

از کلمه مدل زمانی استفاده می شود که مشخص شده است فرضیه در شرایطی خاص محدودیت هایی در درستی اش دارد. برای مثال مدل اتمی بور که الکترون ها را در مدارهایی حلقوی همانند مدار حرکت سیارات در منظومه شمسی تجسم می کرد تنها در تعیین تراز انرژی الکترون در یک اتم سادۀ هیدروژن مفید است و به هیچ وجه نشان دهنده طبیعت واقعی اتم نیست. دانشمندان اغلب از این مدل های ساده شده برای فهم وضعیت های پیچیده تر استفاده می کنند.

🔹نظریه و قانون:

یک نظریۀ علمی با به کارگیری فرضیه یا گروهی از فرضیات که در گذر زمان درستی شان به دفعات به اثبات رسیده، توضیحی برای مجموعه ای از اتفاقات مرتبط با یکدیگر ارائه می کند همانند نظریه فرگشت و یا نظریه بیگ بنگ. کلمۀ قانون اغلب به بخش ریاضی یک نظریۀ علمی اشاره دارد که با یک معادله خاص ریاضی اجزا متفاوت نظریه را با یکدیگر ارتباط می دهد...

مطالعه ادامه این مقاله:
bigbangpage.com/?p=68630

ترجمه: دکتر مصطفی رحمانی/

منبع: سایت بیگ بنگ

@kaveh_farhadi

https://www.instagram.com/p/BbgPg5UHmf5/

#دانایی
#فلسفه
#علم
@kaveh_farhadi

http://www.isna.ir/news/96082414946/%D8%B9%D9%84%D9%85-%D9%87%D8%A7-%D8%B2%D9%86%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D9%86%D8%AF

#علم_ها_زنده_اند!

#سرو
#سمبل_آزادگی
#طبیعت
#علم_عاشورایی
#فرهنگ_عاشورایی

#نمادها
#نقوش_اسلامی
#مفاهیم

#دانشجویان_هنر
#دانشگاه_شهید_باهنر_کرمان

@kaveh_farhadi

#الگوی_قیاسی، به عنوان رقیبی برای
#علم_تجربی در دورهٔ اسلامی

🔸در الگوی قیاسی جنبۀ عقلانی و نظری بر #جنبۀ_تجربی غلبه دارد و تنها بر عقل به عنوان معیار داوری تاکید می‌شود. #داده‌های_تجربی در این الگو اصولا اهمیت چندانی نداشته و نمی‌تواند موجب رد یا تایید یک نظریۀ عقلی شود. هدف اصلی در الگوی قیاسی «یافتنِ منزلت اشیاء در یک منظومۀ عقلی و استدلالی» است. به این معنا، فلاسفه و متکلمانی که به کمک این الگو در مباحث طبیعی، اجتماعی و تاریخی مطالعه می‌کردند در واقع در پی طبقه‌بندی همه چیز و نظام‌مند کردن آن بودند. در میان ایشان بحث و تحقیق، حتی در فیزیک هم برپایۀ استدلال منطقی صورت می‌گرفت و معمولا به مشاهدۀ مستقیم تجربی کمتر توجه می‌شد. این الگو، با الهام گرفتن از فلسفۀ ارسطو مهم‌ترین تلاش دانشمند را در این می‌دانست که ماهیت و جایگاه شئ را در دستگاه کلیِ هستی درک کند و مرتبۀ هر شئ را در این نظام تعیین کند.

🔸در دورۀ اسلامی، مهم‌ترین دانشمندی که در الگوی قیاسی تحقیق می‌کرد ابن‌سینا بود. تفاوت الگوی قیاسی و الگوی تجربی را می‌توان در تفاوت‌های مشهود میان کانی‌شناسی و گیاه‌شناسیِ ابن سینا و کانی‌شناسی و گیاه‌شناسیِ ابوریحان دید. همچنین طبّ بوعلی نیز تماما در الگویی قیاسی پیش می‌رود. ابن سینا با تدارک یک نظام نظری و فلسفی برای مطالعۀ بدن انسان، اصولی را تدوین می‌کند که تنها در چارچوب آن اصول می‌توان به شناخت کالبد انسان و درمان بیماری‌هایش دست زد. در نگاه ابن سینا پزشکی که فلسفه نخوانده باشد، حق تردید کردن در این اصول را ندارد. برای مثال، یکی از این اصول وجود اخلاط و مزاج‌های چهارگانه (گرمی، سردی، تری و خشکی و صفرایی، سودایی، بلغمی و دموی) است که طبیب باید این اصل را مسلم بپذیرد.

🔸او در حاشیۀ بیان این اصل می‌نویسد:
حتی اگر خود جالینوس هم بخواهد در این‌گونه امور به برهان و استدلال بپردازد، نه به عنوان یک طبیب بلکه می‌بایست به عنوان یک فیلسوف ارائه دلیل کند.

🔸همچنین در جای دیگری می‌گوید:
بدان که ایزد توانا هر جانداری و هر اندامی را مزاجی بخشیده است که به آن سزاوار است و این مزاج با توان و تحمل وی سازگار و با احوال و کردارش متناسب است. پژوهش در این زمینه کار فیلسوف است، نه پزشک... به عقیدۀ من بحث به همین مقدار کافی است، زیرا شرح این موضوع به درازا می‌کشد و بر طبیب نیست که در این زمینه جزییات را شرح دهد، این کار به عهدۀ عالم طبیعیات است.

🔸الگوی طب ابن سینایی با وجود کاربرد مجموعه‌ای از روش‌های منظم، اصول منسجم و کارآمد، و حتی با وجود قواعد تجربی و فنون مشاهدتی و آزمایشی (که فرع بر نظریات بنیادین هستند و به نحوی کار پزشک محسوب می‌شوند)، عملا در درونِ یک چارچوبِ نظریِ محدود باقی می‌ماند. هیچ فعالیت تجربی‌ای نمی‌توانست تغییری در نظریه ایجاد کند و تجربه و نظریه از همدیگر دور بودند. در سایر علوم نیز صناعت به هیچ وجه نمی‌توانست بر علم نظری تاثیر بگذارد و با وجود کارآمدی موقتی نظریه‌های فلسفیِ پیشین، عملا شاهد هیچ‌گونه ترکیبی میان مشاهدات تجربی و الگوهای نظری نیستیم. طبقه‌بندی‌های رایج در علومی که با الگوی قیاسی تکوین پیدا می‌کرد، در برهه‌هایی راه را بر مشاهدۀ درست پدیده‌ها می‌بست. زیرا در چارچوب الگوی قیاسی هرگونه انتقادی نسبت به مبانی نظری و اصول کلی، حتی اگر مبتنی بر مشاهدات عینی هم باشد مردود است.

🔸نظامی عروضی سمرقندی، نویسندۀ کتاب چهارمقاله و از حامیان سرسخت مشاییون، می‌نویسد:
هر که را مجلد اول از قانون [بوعلی] معلوم باشد از اصول علم طب و کلیات او، هیچ برو پوشیده نماند، زیرا اگر بقراط و جالینوس زنده شوند، روا بُود که پیش این کتاب سجده کنند... هرکه بر این دو بزرگ [ارسطو و بوعلی] اعتراض کرد خویشتن را از زمرۀ اهل خرد بیرون آورد و در سلک اهل جنون ترتیب داد.

📷شرح عکس: تصویری از نسخه‌ای عربی از کتاب قانون فی الطب تألیف ابن سینا که در دانشگاه ساوث وسترن آمریکا نگهداری می‌شود.
https://goo.gl/RhQShf


منبع: نخستین همایش علوم مهندسی در تمدن ایرانی اسلامی

@kaveh_farhadi

‍‍ شاعران می‌گویند که #علم، #زیبایی ستاره‌ها را ضایع می‌کند، چون‌که آن‌ها را صرفاً کره‌هایی از اتم‌ها و مولکول‌های گاز می‌دانند. البته...
👇


@kaveh_farhadi

❄️ کتاب‌های #هاوکینگ را نخوانید!
✍️ دکتر #رضا_منصوری
( #استاد_فیزیک‌ #دانشگاه_صنعتی_شریف)

➖ #نوشته_اولیه:
🔅رسانه‌های دنیا امروز پر است از گزارش درگذشت استیون هاوکینگ، کیهان‌شناسیِ او، زندگی شخصی او و تأثیرگذاری‌اش در جامعه. در این سال‌ها همواره دیده‌ام که در مورد هاوکینگ نکته‌هایی #مغفول می‌ماند و این غفلت شاید ناشی از ابهت علمی او باشد که اجازه تفکر مستقل درباره رفتار اجتماعی او، کتاب‌های ترویجی‌اش و گزاره‌های هر از گاهیِ او در رسانه‌ها نمی‌دهد.

#هاوکینگ را اولین بار در سال ۱۹۷۲/۱۳۵۲ در همایشی در #مرکز_فیزیک_نظری_عبدالسلام در شهر تریسته ایتالیا دیدم. هنوز می‌توانست صحبت کند، گرچه روی صندلی چرخدار ساده‌ای نشسته بود. پس از آن در سال ۱۹۸۶/۱۳۶۵ در کنفرانسی در ژاپن او را دیدم، سال قبلش اعلام کرده بود کیهان‌شناسی به انتها رسیده و تنها چند پارامتر مانده است که باید دقیق‌تر اندازه‌گیری شود؛ شبیه ادعاهایی که در شروع قرن بیستم در اروپا مطرح شده بود درباره کل فیزیک و دیدیم که بعد از آن چه انقلاب‌هایی در علمِ فیزیک رخ داد. در کیهانشناسی هم همین‌طور است: در سی سال گذشته، بعد از این #ادعای_هاوکینگ، تازه کیهانشناسی وارد فاز تحولیِ بسیار پرباری شده است. هیچ‌یک از کیهانشناسان برجستهٔ جهان این حرف او را جدی نگرفته بود. این ادعای او به علم مربوط می‌شد اما این رسانه‌های عمومی بودند که آن را جدی گرفتند.

#گزارهٔ او در مورد (ماورالطبیعه) و کیهانشناسی، که چند سال پیش منتشر شد، گزاره‌ای بود #غیرعلمی و بدیهی بود کسی از #اجتماع_علمی آن را #جدی_نگیرد، اما باز رسانه‌ها آن را جدی گرفتند. حالا دیگر هاوکینگ شخصیتی بسیار جهانی شده بود. تعجب ندارد اگر گفته شود این ادعاها را می‌شد #سریع_به_پول تبدیل کرد و اگر علمی نبودند چه باک!

#کتاب‌های_علمیِ_همگانی او به چند ده زبان زنده دنیا ترجمه شده و میلیون‌ها نفر آن‌ها را خوانده‌اند، اما #نمی‌توان_ادعا_کرد که این کتاب‌ها تأثیر مثبتی در
« #باعلم_کردن» جوامع بشری داشته باشند؛ آن‌ها بیشتر شبیه مطالب هیجان‌انگیزی بوده‌اند که عمدتاً علاقه‌مندانِ
« #علم_تخیلی» را مجذوب می‌کرده‌اند. ما در ایران بسیار مشکل داشته‌ایم تا #انحراف‌هایی را که در نتیجهٔ خواندن این کتاب‌ها در ذهن دانشجویانمان وارد می‌شد بزداییم. البته بخشی از این انحراف‌ها ناشی از ترجمه‌های بد بوده اما نه همه آنها. هنوز هم توصیه من به دانشجویان این است که این کتاب‌ها را نخوانند. هستند کتاب‌های علمی‌ای که فیزیکدانان دیگری برای عموم نوشته‌اند و می‌شود با اطمینانْ خواندنشان را توصیه کرد.

➖ #پس_از_انتقادها:
🔅فرسته دیروزم درباره هاوکینگ که واکنش‌های مختلفی از سوی دوستان دغدغه‌مند ترویج علم به دنبال داشت، احتمالا با این دنباله به دلخوری عمیق‌تری منتهی می‌شود. واقعیت این است که من همچنان بر سر موضع‌ام و هیچکدام از نقدهای پیرامون فرسته قبلی را وارد نمی‌دانم.

🔅نظر من این است که بسیاری از پیش‌فرض‌های مستتر در نقدهای دوستان، مردود است. اولین مدعای من این است که نباید از جویندگان علم انتظار داشت به تحسین و منقبت بزرگان علم بپردازند. انتظار باطلی است؛ هم منافی ذات تقدس‌شکن علم و هم خلاف روحیه #نقادی که جزئی از #شیوه_علمی است. دنیای علم دنیای بت‌تراشی و سینه‌زنی زیر بیرق این و آن نیست که اگر روزی لحن یکی مثل من درباره یکی مثل هاوکینگ دلچسب نبود یا حتی بوی دشمنی از آن استشمام می‌شد (که البته من منکر چنین احساسی در خودم درباره هاوکینگ هستم)، لب بگزیم و افسوس کنیم.

🔅مهم‌تر این‌که جایگاه هاوکینگ در فیزیک و کیهان‌شناسی، گرچه لازمه اعتبار اولیه او در عرصه ترویج علم است، اما هرگز ضامنی دائمی بر وثوق او در این عرصه نیست. البته عرض اول من تنها مربوط به سخنان شاذ و خارج از علم هاوکینگ بود که به نظر می‌رسد از آن‌ها به عنوان #جنجال_خبری برای تضمین فروش کتاب‌های تازه‌اش استفاده می‌کرد؛ ولی #تمایز میان
#دنیای_علم و #دنیای _ترویج_علم، نکته دیگری بود که در پاسخ دلخوری‌های بعدی مطرح کردم.

🔅سخن آخر (پیش از سکوت پرمعنای ِ) برخی دوستان این بود که اگر این نقدها را نافی جایگاه علمی هاوکینگ می‌دانی، ما با تو نداریم سخن، خیر و سلامت! نظر من این است که خرده‌گیری از هاوکینگ به عنوان مروج علم، اصلا نمی‌تواند ربطی به #جایگاه_علمی او داشته باشد. ترویج علم عرصه‌ای #مستقل از خود علم است، با آسیب‌شناسی و فرایند و سازوکار متفاوت که باید بی‌توجه به جایگاه علمی اشخاص مورد نقد قرار گیرد.

با اندکی تلخیص
از کانال صدانت
@sedanet

🏙 s8.picofile.com/file/8321820776/p8n_.jpg


@kaveh_farhadi

https://www.instagram.com/p/BnWWDnJB5nl/?utm_source=ig_share_sheet&igshid=9ay78gq4v3lx

#پیشنهاد_مطالعه_کتاب

#علم_چیست؟

@kaveh_farhadi

https://www.instagram.com/p/BpbhafMBLM5/?utm_source=ig_share_sheet&igshid=1c1h3y1j14apv

#پیشنهاد_مطالعه:

#درباره_علم_شناختی

#هوش_مصنوعی
#روان‌شناسی
#زبان‌شناسی
#علم‌اعصاب
#فلسفه‌_ذهن

#علوم_شناختی

@kaveh_farhadi

روز جهانی #علم در خدمت #صلح و #توسعه

@kaveh_farhadi

دکترفرانکل از معدود کسانی بود که موفق شد از زندان آشويتس در لهستان،معروف به قتلگاه آدم‌سوزی زنده بیرون آید و بعدها نامه ای جالب خطاب به #معلمان جهان مینویسد

متن نامه را در تصویر بخوانید☝

#انسانیت
#صلح

#علم_و_انسانیت
#علم_و_صلح
#علم_و_توسعه

@kaveh_farhadi

https://www.instagram.com/p/CplLDwOulSQ/?igshid=YmMyMTA2M2Y=
سوسوی تهران از دور،
با تک تکِ کوچه‌هایش
از چشمهای کم‌سویش کوچید!

( لطفا ورق بزنید! )

#عبدالله_انوار
ادیب، مترجم، تاریخ‌دان، پژوهشگر، ریاضی‌دان، نسخه‌پژوه و فهرست‌نویس و‌ تهران شناس !

✍️ از دور یا نزدیک،
پایِ بسیاری از سخنرانی‌هایش نشسته بودم و بسیاری ترجمه‌ها، نوشته‌ها، تصحیح‌ها و مقدمه‌هایش را خوانده بودم. وقتی دانش‌آموز دبیرستانی بودم‌ تا دانشجو و پس از آن ..
هر گاه به چشم‌هایش خیره می‌شدم، پیش خودم می‌گفتم، پشت آن عینک‌های ذره‌بینی چه جهانی را که‌ بتماشا ننشسته است!
از دنیای #ریاضیات تا #نسخه‌_ها .. و تا تک تکِ کوچه‌های هزار پیچِ تهران!

از یاد نمی‌بریم‌ قبل از آسمانی شدنِ چشم‌هایش، این دانشمند چونان حکمای ایرانی منشور گونه، ادیب ، مترجم و ریاضی دان و.. از طلیعه‌داران نسخه‌شناسی سرزمینی با قدمت نسخه‌های بسیار بود .

اری، سید عبدالله انوار نزدیک به یک قرن،
بسیار بیش ازآنکه سخن گفته باشد، نوشته و خوانده و تصحیح و ترجمه از خود به یادگار گذاشته و البته جهان را به روشنی به تماشا نشسته است..

شاید بخاطر آنکه‌ از فرزندانِ نسلِ نابی بود که دیگر در روشنای آب‌ها گذشته‌ی ایران‌زمین تصویری از چشم‌هایشان را فقط در چشمه‌سارهای ادبیاتِ و علم و‌ خرد این سرزمین به یادگار گذاشتند و رفتند.. همین!

خدایش رحمت کند!

- کاوه فرهادی.
( هجدهم اسفند ۴۰۱- درگذشت #سید_عبدالله_انوار )

** توضیحات:
کلیپ نخست پست اینستاگرامی
تهیه شده در :
موسسه #انسان_شناسی_و_فرهنگ

تصاویر بعدی:
از رسانه ها و شبکه‌های اجتماعی ( "شب جلال آل احمد در اندیشه اجتماعی امروز" با سخنرانی: "عبدالله انوار" )

@Anthropology_Iran
@IIAC_AV_Productions
@Radnoandish

#کتاب #فرهنگ #تاریخ #تاریخ_دان #کتاب_شناس
#منطق #ریاضی #علم #منطق_دان
#شهر #تهران #تهران_قدیم #تهرانی #تهران_شناسی #تهران_شناس
#ادبیات #ادیب
#ترجمه #مترجم
#ایران #ایرانی #ایران_دوست #عاشق_ایران

#یادداشت
#کاوه_فرهادی

@kaveh_farhadi