🔹 شریعتی چه چیزهایی را دید و چه چیزهایی را ندید؟

@solati_mehran

✍ مهران صولتی


علی شریعتی را می توان تاثیرگذارترین روشنفکر ایران معاصر نامید. برخی او را دردمندی می دانند که با هنرمندی توانست خوانشی از اسلام ارائه کند که تفاوتی آشکار با قرائت روحانیان داشت، و گروهی دیگر او را انسان ناصادقی می انگارند که توانست با زبان سحار و نبوغ ادبی خویش مذهب را آرایش و آن را در یک بسته بندی جذاب و فریبنده به مخاطبان عمدتا جوان خود ارائه کند. کارنامه پرمناقشه شریعتی اما مشحون از نقاط قوت و ضعف است و ما در این یادداشت برآنیم که نگاهی بیفکنیم بر چیزهایی که شریعتی دید و چیزهایی که ندید:

✅ عاملیت را دید ولی ساختار را ندید: شریعتی اراده گرا بود و عزم ساختن جان و جهانی نو را داشت. او از انسان سازی آغاز کرد تا بعد از آن جامعه ساخته شود. تاکید بر عاملیت در آموزه های او پررنگ و فربه است. او اگر چه آدمیان را بندی چهار زندان طبیعت، تاریخ، جامعه و خویشتن می دید ولی افق رهایی را به کمک اراده و ایمان روشن می یافت. شریعتی اما در عمل ساختارهای محدود کننده را ناچیز می دید و تصوری از این که محدودیت ها چگونه می توانند بر اراده ها قید و بند گذاشته و سکون و جمود را باز تولید کنند نداشت.

✅ انقلاب را دید ولی بعد از انقلاب را ندید: شریعتی شیفته انقلاب بود و برای تحقق آن اهتمام فراوان داشت. او اگر چه انقلاب را پیش از آگاهی فاجعه می دانست و نوعی تحول ژرف در فکر و فرهنگ مسلمانان را مدنظر داشت ولی از آن جا که نه یک آکادمیسین دانشگاهی بلکه یک روشنفکر انقلابی بود آموزه های اش آشکارا دلالت های سیاسی یافت. به رغم ارجمندی انقلاب نزد شریعتی اما او کمتر به دوران بعد از انقلاب می اندیشید. این که با فروکش کردن امواج اولیه نیروها چگونه بر اساس پیشینه، سازماندهی و جایگاه خود در توازن قوای سیاسی به تقسیم سهم خواهند پرداخت.

✅ هویت را دید ولی حقیقت را ندید: شریعتی مارکسیسم را رقیب اسلام می دانست و توفیق اش در جذب جوانان را نگران کننده می یافت. به باور شریعتی خوانش های سیاه از تشیع، سکون و رکود را بر شیعیان تحمیل کرده بودند و او بر آن بود که با معرفی تشیع سرخ، تحول آفرین و دگرگون ساز باشد. شریعتی کوشید تا مصالح جذاب مارکسیسم را در معماری اسلام سیاسی به کار گرفته و به جوانان مسلمان هویت انقلابی ببخشد. بنابراین در رقابت با مکتب قدرتمند رقیب دغدغه شریعتی بیشتر هویت بود تا حقیقت. خوانش گزینشی از تاریخ اسلام و شخصیت های آن نیز در همین راستا انجام شد.

✅ امت را دید ولی ملت را ندید: شریعتی با پیروی از سید جمال به دنبال دردهای امت اسلام بود نه ملت ایران. همین بود که در آموزه های او مسائل ایران از جمله توسعه نامتوازن، پیامدهای اصلاحات ارضی، فرمایشی شدن انتخابات، و شخصی شدن قدرت سیاسی هرگز به اندازه دغدغه های امت اسلام مانند اوضاع فلسطین، هجوم دین ستیزانه مارکسیسم، حاکمیت تشیع صفوی و از خودبیگانگی مسلمانان در قبال فرهنگ غرب پررنگ و پرتعداد نبود‌. بنابراین بیراه نیست اگر بگوییم که شریعتی بیش از ملت ایران به امت اسلام می اندیشید.

✅ روحانی را دید ولی روحانیت را ندید: شریعتی ارتباط نزدیکی با برخی از روحانیان انقلابی داشت و به آینده آن ها خوش بین بود. همچنین او با تمایز نهادن میان تاریخ اروپا و اسلام روحانیت به مثابه یک طبقه را به رسمیت نمی شناخت و برای آن ها امکانی برای رهبری آینده ایران نمی دید. بیژن جزنی تئوریسین چریک ها اما بر خلاف او دیدگاهی واقع بینانه نسبت به روحانیت داشت و برای آن ها در آینده پساانقلابی شانس رهبری می دید. شریعتی اما نماند تا دوران بعد از انقلاب را ببیند که چگونه روحانیت به مثابه منسجم ترین گروه اجتماعی به قدرت رسید و سرنوشت ایرانیان را از سر نوشت.

@solati_mehran

#شریعتی
#روحانیت
#انقلاب

روحانیت شیعه از ترویج دو موضوع وحشت دارد : عقل و قرآن !

✍️ استاد مرتضی مطهری

۱) در جامعه ما رواج القاب مطنطن دولتی و روحانی، نشانه ای از شیوع ظاهر پرستی و روح تملق در میان ماست.
پیشرفت سریعی که در یک قرن اخیر ما کرده ایم این است که بر القاب روحانی افزوده ایم. یعنی سیر القاب در این دو سه قرن مساوی است با ده برابر ده قرن اول اسلامی. پس کی می‌گوید که ما پیشرفت نکرده ایم؟

۲) از وقتی که برای روحانیت دربار درست شده(به تقلید جبابره و فراعنه و سلاطین زمان و دربار پاک که آن هم تقلیدی از جبابره است)، همیشه دیدن رؤسای روحانی تمنای ریاست را در وجود طلاب بیدار می‌کند… همین وضع ریاست مآبی این آقایان است که اخلاق عمومی طلاب را فاسد کرده است.

۳) وای به حال اجتماعی که … واعظ و هادی‌های حقیقی ضعیف بشوند ولی انگل‌هایی از آخوندهای بیکاره و بی سواد، چاق و دارای بهترین زندگی‌ها بشوند. تا وقتی که رابطه مسلمان با ملاها، رابطه دست بوسی و پابوسی و پول تحویل دادن و دست به سینه ایستادن باشد، کار مسلمانی درست نمی شود.

۴) در جامعه شیعه مذهب ما به علل و جهاتی این روحیه پیدا شده که از دو چیز وحشت دارند و میل ندارند به آن دوتا نزدیک شوند و آنها را باز کنند: یکی عقل است و دیگری قرآن.

۵) روحانیت شیعه فعلًا در حالی است که از این دو وحشت دارد. به همین دلیل است که معمولًا با معقول به معنای اعم یعنی با بحث و تنقیب[کندوکاو] مخالف‌‌اند و روی همین جهت است که با تدبر در قرآن مخالف‌‌اند!


از صفحه اینستاگرامی  سیدمحمد خادم
*منبع: یادداشتهای استاد مطهری، جلد ۱۳، ص ۸۹- ۲۶۲

پ.ن:
۱_ منظور از دربار روحانیت به تقلید از فراغنه و سلاطین؛ یحتمل تشکیلات عریض و طویل برخی از مراجع تقلید می باشد (متن قبل از انقلاب و احتمالا سال۱۳۳۸ است)
۲_ عدم توجه به قران در حوزه علمیه مورد نقد جدی علامه طباطبایی نیز بود

#روحانیت #حوزه_علمیه #قرآن #عقل #مطهری

@MohandesMirHosseinMousavi

✳️ تنها در ج. اسلامی است که شادی ساده خیابانی یک پیرمرد، می تواند تبدیل به کمپین مبارزه مدنی شود.

تبدیل صادق بوقی، به یک المان سیاسی - مدنی حقیقتا شاهکاری است که در هیچ جای دنیا سابقه ندارد.

همان کاری که با حجاب کردند تا تظاهر به بی حجابی نوعی موضع سیاسی تعبیر شود، حالا به پایکوبی خیابانی رسیده و بعید نیست چند صباح دیگر به بوق زدن و خندیدن و جست زدن و... هم برسد.

بخش جدی از نظام حکمرانی ما با تسلط نگاه خوارج مسلکان در شئونات دینی، دچار #بحران_عقلی است و نمی تواند بدیهیات حیات خودش را نیز تدبیر کند و قطعا نهاد #روحانیت در جا افتادن این تعبیر کج و مریض از دین، در ایران امروز #مقصر و مسئول است.

...
...
@Falaakhon

●خانه چینی●
ایشان احمد خرم، رییس پیشین سازمان نظام مهندسی کشور است که این صحبتها را راجع به رابطه چین و ایران می کند!

#اکسپلور #اکسپلور_اینستاگرام #اکسپلور_تهران #فساد #سیاست #سیاسی #اقتصاد #دلار #جامعه #انتخابات #رای #دموکراسی #روحانی #روحانیت #نماینده #مجلس #رئیسی #قالیباف #مسئولین #مسئولین_بی_کفایت #تحریم #معیشت #دین #مذهب #سواد #نخبه #انسانم_آرزوست #لالالند

🔸 جلیلی زیر آفتاب کدام کویر سایه گرفته است؟

❗️#مسئولان‌، علماء، #روحانیت و #مداحان بدانند دختر ژیمناستیک‌کار ژاپنی بخاطر کشیدن یک نخ سیگار، #المپیک‌پاریس را از دست داد. چرا #جلیلی که در قرارداد #کرسنت متهم به وارد آوردن خسارت سهمگین به ملت #ایران است، برای بالا تا پایین مملکت نسخه می‌پیچد؟ زیر آفتاب کدام #کویر سایه گرفته است؟

#امید‌فراغت روزنامه‌نگار

@Roshanfkrane