نمایی زیبا از سقف گنبد مسجد جامع #یزد
مسجد جامع کبیر یزد، یکی از شاهکارهای تاریخی ایران بوده که در هر گوشه و کنار آن، یادگارهایی از دوران گوناگون برجای مانده‌است. تاریخچه و ساخت #مسجد جامع از دوران پیش از #اسلام آغاز شده و پایان کار آن به دهه اخیر برمیگردد.این مسجد یکی از زیباترین مساجد دورهٔ #تیموری است که از نظر کاشی‌کاری، سَردَر رفیع، مناره ها و کتیبهٔ آن در عداد زیباترین شاهکارهای معماری قرن نهم هجری قمری می‌باشد. ارتفاع مناره‌های ۴۸متراست و گرچه ساختمان اصلی مسجد را به قبل از دورة تیموری نسبت می‌دهند ولی ساختمان فعلی بر طبق کتیبه‌های موجود نشان می‌دهد که در دورهٔ تیموری بنا گردیده‌است. کتیبه‌های مسجد یکی به خطّ #کوفی آجری و دیگری به خطّ ثلث سفید بر روی کاشی لاجوردی است. در متن کتیبه سَردَرْ، نام شاهرخ تیموری و سلطان #جهانشاه و تاریخ ۸۶۱ هجری قمری خوانده می‌شود. دردوران پیش از اسلام درمکان کنونی مسجد جامع، احتمالاً آتشکده #ساسانی برپابوده که تا دوران پس از اسلام نیز دوام داشته‌است.بنای کنونی مسجد با وسعتی حدود ۱۰٬۰۰۰ مترمربّع مشتمل بر سَردَر ورودی و جلوخان، صحن وسیع، رواقهای جانبی صحن، ایوان، گنبدخانه و شبستانهای طرفین آن، شبستان بزرگ ستون‌دار، کتابخانه، تزیینات غنیّ و زیبا و کتیبه‌ها و سنگ نوشته‌های تاریخی و غیر تاریخی است.خاورشناسی به نام ماکسیم سیرو اعتقاد دارد نخستین مسجدی که به جای آتشکده، به نام مسجد #عتیق شکل گرفته، مربوط به سده‌های اولیه اسلام است. قدیمی‌ترین تاریخی که برای انجام فعالیت‌های مذهبی-اسلامی، در بخشی از فضای کنونی مسجدجامع یزد ذکر می‌شود، متعلق به نیمه دوم قمری است. احداث مسجدجامع را نیز مربوط به نیمه دوم سده سوم قمری، درزمان حکومت «#عمرولیث» و در عصر #صفاریان یا قبل از سلاجقه می‌دانند، مسجدی که در ترسیم ماکسیم سیرو دارای انحراف #قبله بود. درسده چهارم قمری، #مسجدجامع یزد در حومه #شهر قرار داشته، که در واقع در کنار آتشکده #زرتشتی بنا شده بود.
………………………
@drhadiansarii
مسجد جامع کبیر یزد، یکی از شاهکارهای تاریخی ایران بوده که در هر گوشه و کنار آن، یادگارهایی از دوران گوناگون برجای مانده‌است. تاریخچه و ساخت #مسجد جامع از دوران پیش از #اسلام آغاز شده و پایان کار آن به دهه اخیر برمیگردد.این مسجد یکی از زیباترین مساجد دورهٔ #تیموری است که از نظر کاشی‌کاری، سَردَر رفیع، مناره ها و کتیبهٔ آن در عداد زیباترین شاهکارهای معماری قرن نهم هجری قمری می‌باشد. ارتفاع مناره‌های ۴۸متراست و گرچه ساختمان اصلی مسجد را به قبل از دورة تیموری نسبت می‌دهند ولی ساختمان فعلی بر طبق کتیبه‌های موجود نشان می‌دهد که در دورهٔ تیموری بنا گردیده‌است. کتیبه‌های مسجد یکی به خطّ #کوفی آجری و دیگری به خطّ ثلث سفید بر روی کاشی لاجوردی است. در متن کتیبه سَردَرْ، نام شاهرخ تیموری و سلطان #جهانشاه و تاریخ ۸۶۱ هجری قمری خوانده می‌شود. دردوران پیش از اسلام درمکان کنونی مسجد جامع، احتمالاً آتشکده #ساسانی برپابوده که تا دوران پس از اسلام نیز دوام داشته‌است.بنای کنونی مسجد با وسعتی حدود ۱۰٬۰۰۰ مترمربّع مشتمل بر سَردَر ورودی و جلوخان، صحن وسیع، رواقهای جانبی صحن، ایوان، گنبدخانه و شبستانهای طرفین آن، شبستان بزرگ ستون‌دار، کتابخانه، تزیینات غنیّ و زیبا و کتیبه‌ها و سنگ نوشته‌های تاریخی و غیر تاریخی است.خاورشناسی به نام ماکسیم سیرو اعتقاد دارد نخستین مسجدی که به جای آتشکده، به نام مسجد #عتیق شکل گرفته، مربوط به سده‌های اولیه اسلام است. قدیمی‌ترین تاریخی که برای انجام فعالیت‌های مذهبی-اسلامی، در بخشی از فضای کنونی مسجدجامع یزد ذکر می‌شود، متعلق به نیمه دوم قمری است. احداث مسجدجامع را نیز مربوط به نیمه دوم سده سوم قمری، درزمان حکومت «#عمرولیث» و در عصر #صفاریان یا قبل از سلاجقه می‌دانند، مسجدی که در ترسیم ماکسیم سیرو دارای انحراف #قبله بود. درسده چهارم قمری، #مسجدجامع یزد در حومه #شهر قرار داشته، که در واقع در کنار آتشکده #زرتشتی بنا شده بود.
………………………
@drhadiansarii
دورنمای شهر #قم در یک عکس قدیمی مربوط به دوره #قاجار
منبع: آرشیو عکس‌های قدیمی کتابخانه مرکزی #دانشگاه تهران (آلبوم شماره 4)
در این عکس دورنمای بخش دو قم یعنی قسمت غربی رودخانه و ساخت و سازهای قاجاری از جمله #مهمانخانه مهندسیه و #باغ مقابل آن حد فاصل میدان #مطهری و سه راه #خورشید را در آن دوران نشان می‌دهد.
این تصویر از نظر مطالعات تاریخ شهرسازی در بخش دو قم واجد اهمیت است. ظاهرا عکس از پشت #نقاره‌خانه در قسمت شمالی صحن #عتیق و از روی بام #ایوان بین این صحن و مدرسه #فیضیه گرفته شده است و صحن مقابل همان مدرسه فیضیه است. حجره‌های مدرسه #دارالشفا در سمت راست عکس دیده می‌شود.
#چادرهای سفید گویا مربوط به اردوی همایونی #ناصرالدین شاه در سفر به قم است. رشته کوه‌های کم ارتفاع #یزدان در دور دست نیز دیده می‌شود.
……………………………
@drhadiansarii
منبع: آرشیو عکس‌های قدیمی کتابخانه مرکزی #دانشگاه تهران (آلبوم شماره 4)
در این عکس دورنمای بخش دو قم یعنی قسمت غربی رودخانه و ساخت و سازهای قاجاری از جمله #مهمانخانه مهندسیه و #باغ مقابل آن حد فاصل میدان #مطهری و سه راه #خورشید را در آن دوران نشان می‌دهد.
این تصویر از نظر مطالعات تاریخ شهرسازی در بخش دو قم واجد اهمیت است. ظاهرا عکس از پشت #نقاره‌خانه در قسمت شمالی صحن #عتیق و از روی بام #ایوان بین این صحن و مدرسه #فیضیه گرفته شده است و صحن مقابل همان مدرسه فیضیه است. حجره‌های مدرسه #دارالشفا در سمت راست عکس دیده می‌شود.
#چادرهای سفید گویا مربوط به اردوی همایونی #ناصرالدین شاه در سفر به قم است. رشته کوه‌های کم ارتفاع #یزدان در دور دست نیز دیده می‌شود.
……………………………
@drhadiansarii
Forwarded from دكتر هادى انصارى
سفر به #ديار نقش #جهان
🔷🔷🔷🔷🔷
پس از نزديك به دو دهه سرانجام توفيق رفيق گرديد و در روز پنجشنبه دوم دى ماه جارى ( ١٤٠٠ شمسى ) به پهنه اى كه روزى به عنوان نصف جهان ، #پايتخت ايران بود ، يعنى شهر اصفهان ، مركز #تشيع ايران در قرن دهم هجرى گام نهادم. در اين درنگ كوتاه كه نزديك به سى ساعت گرديد سعى نمودم همچون ديگر سفرهايم از تمام لحظات اين درنگ و حضور در اين شهر #كهن تاريخى و مركز شيعه گستر در ايران آن هنگام ، كمال بهره و استفاده را ببرم.
پس از زيارت مراقد بزرگان خفته بخاك در تخت فولاد ، به دار العلم مرحوم آية الله العظمى #خويي ره آمده و در خدمت نوادگان آية الله معظم ، كه مهمان نوازى و ميزبانى گرمشان سراسر وجودم را شرمسار نموده بود ، كه البته جز اين نبايد باشد زيرا از خاندان جود و كرم و از نسل جدًشان امام #حسين ع و برادرش كريم اهل بيت مى باشند ، لقمة الصباح را خدمت اين عزيزان صرف نموده و از ساعتى فرصت باقى مانده ، بهره گرفته و به ديدار #حمام و بازارچه على قلى آقا و ميدان #نقش جهان شتافتم.
حمام علیقلی خان اصفهان یا همان موزه حمام علیقلی خان که حمامی در #اصفهان بوده در دوره حاضر تغییر کاربری داده و تبدیل به #موزه مردم شناسی شده است این بنا در منطقه یک، خیابان بیدآبادی، محله علیقلی آقا واقع شده است. مجموعه تاریخی علی قلی آقا از اثرات هنری معماری و شهر سازی دوران پر عظمت #صفویه است که در محله بید آباد اصفهان واقع گردیده و شامل بازار و چهار سوق، مسجد، مکتب خانه، حمام، زور خانه و کاروانسرا و دکاکین کسبه مختلف بوده که متاسفانه به مرور زمان قسمت هایی از این مجموعه تخریب و بجای آن بناهای جدید احداث گردیده است.
سپس ساعتى به ديدار از ميدان نقش جهان و ساختمان عالى قاپو و مسجد شيخ لطف الله و مسجد شاه ( امام كنونى ) پرداختم.
بناهای تاریخی موجود در چهار طرف میدان نقش جهان شامل #عالى قاپو ، مسجد #شاه (مسجد امام)، مسجد شيخ لطف الله و سردر #قیصریه ورودی اصلی بازارچه اصفهان است. علاوه بر این بناها دویست حجره دو طبقه پیرامون میدان واقع شده‌است که عموماً جایگاه عرضهٔ #صنايع دستى اصفهان می باشند.
تا پیش از دوره #صفویه، باغى به نام نقش جهان وجود داشته‌است.
در زمان #شاه عباس دوم به دلیل شلوغ شدن بیش از حد بازار اطراف و فروشندگان ,تصمیم بر آن شد که علاوه بر ميدان#عتیق (یا میدان کهنه) و میدان شاه، میدان دیگری ساخته شود. این میدان که مكان آن بسیار نزدیک به میدان شاه و پشت مسجد شیخ لطف‌الله بود، #میدان نو نام گرفت. از آنجا که عمارت قدیمی در باغ نقش جهان هم‌زمان با ساخت این میدان، تخریب و مصالح آن در آنجا استفاده شد، میدان نو را میدان نقش جهان نیز می‌نامیدند.
در گذر زمان هر دو میدان کهنه و نو تخریب و ناپدید شدند ولی میدان شاه پابرجا ماند. در سال‌های اخیر میدان کهنه بازسازی شده‌است اما میدان نو که زیبایی و جذابیت آن دو میدان را نداشت، به دست فراموشی سپرده شد و تنها نام مستعار آن، نقش جهان، تبدیل به نام دیگر ، میدان شاه یا میدان امام خمینی شد.
ساعت ١٠/٥ بامداد ، حجة الاسلام و المسلمين حاج شيخ حسن #صديقين كه از تبارى كهن و علمى در اين شهر برخوردار بوده و خود يكى از اعلام اين ديار بشمار مى آيند ، اظهار لطف نموده و به ديدن ما قدم رنجه نمودند. ساعتى را در كنار اين شخصيت سپرى كرده و از مصاحبت ايشان لذًت برديم. #تربت حضرت و تسبيح مطهر از تربت باب الرأس صحن حسينى ع و هشت جلد كتاب هاى خويش پيرامون حرمين شريفين ، و دوره كتابهاى سه جلدى #تاريخ عراق خود را تقديم محضرشان نمودم. هنگام تقديم تربت به پاس احترام به آن ، تا كمر خم شدند و اداى احترام به آن نمودند كه بس زيبا بود. در پايان و هنگام خداحافظى ، أنگشتر #عقيق سفيد زيبايي را كه برآن نام هاى مبارك #على و #فاطمه نقش بسته و زينت دهنده دستشان بود را به من هديه نمودند كه موجب سپاسگزارى فراوان من گرديد.
____
@drhadiansari
🔷🔷🔷🔷🔷
پس از نزديك به دو دهه سرانجام توفيق رفيق گرديد و در روز پنجشنبه دوم دى ماه جارى ( ١٤٠٠ شمسى ) به پهنه اى كه روزى به عنوان نصف جهان ، #پايتخت ايران بود ، يعنى شهر اصفهان ، مركز #تشيع ايران در قرن دهم هجرى گام نهادم. در اين درنگ كوتاه كه نزديك به سى ساعت گرديد سعى نمودم همچون ديگر سفرهايم از تمام لحظات اين درنگ و حضور در اين شهر #كهن تاريخى و مركز شيعه گستر در ايران آن هنگام ، كمال بهره و استفاده را ببرم.
پس از زيارت مراقد بزرگان خفته بخاك در تخت فولاد ، به دار العلم مرحوم آية الله العظمى #خويي ره آمده و در خدمت نوادگان آية الله معظم ، كه مهمان نوازى و ميزبانى گرمشان سراسر وجودم را شرمسار نموده بود ، كه البته جز اين نبايد باشد زيرا از خاندان جود و كرم و از نسل جدًشان امام #حسين ع و برادرش كريم اهل بيت مى باشند ، لقمة الصباح را خدمت اين عزيزان صرف نموده و از ساعتى فرصت باقى مانده ، بهره گرفته و به ديدار #حمام و بازارچه على قلى آقا و ميدان #نقش جهان شتافتم.
حمام علیقلی خان اصفهان یا همان موزه حمام علیقلی خان که حمامی در #اصفهان بوده در دوره حاضر تغییر کاربری داده و تبدیل به #موزه مردم شناسی شده است این بنا در منطقه یک، خیابان بیدآبادی، محله علیقلی آقا واقع شده است. مجموعه تاریخی علی قلی آقا از اثرات هنری معماری و شهر سازی دوران پر عظمت #صفویه است که در محله بید آباد اصفهان واقع گردیده و شامل بازار و چهار سوق، مسجد، مکتب خانه، حمام، زور خانه و کاروانسرا و دکاکین کسبه مختلف بوده که متاسفانه به مرور زمان قسمت هایی از این مجموعه تخریب و بجای آن بناهای جدید احداث گردیده است.
سپس ساعتى به ديدار از ميدان نقش جهان و ساختمان عالى قاپو و مسجد شيخ لطف الله و مسجد شاه ( امام كنونى ) پرداختم.
بناهای تاریخی موجود در چهار طرف میدان نقش جهان شامل #عالى قاپو ، مسجد #شاه (مسجد امام)، مسجد شيخ لطف الله و سردر #قیصریه ورودی اصلی بازارچه اصفهان است. علاوه بر این بناها دویست حجره دو طبقه پیرامون میدان واقع شده‌است که عموماً جایگاه عرضهٔ #صنايع دستى اصفهان می باشند.
تا پیش از دوره #صفویه، باغى به نام نقش جهان وجود داشته‌است.
در زمان #شاه عباس دوم به دلیل شلوغ شدن بیش از حد بازار اطراف و فروشندگان ,تصمیم بر آن شد که علاوه بر ميدان#عتیق (یا میدان کهنه) و میدان شاه، میدان دیگری ساخته شود. این میدان که مكان آن بسیار نزدیک به میدان شاه و پشت مسجد شیخ لطف‌الله بود، #میدان نو نام گرفت. از آنجا که عمارت قدیمی در باغ نقش جهان هم‌زمان با ساخت این میدان، تخریب و مصالح آن در آنجا استفاده شد، میدان نو را میدان نقش جهان نیز می‌نامیدند.
در گذر زمان هر دو میدان کهنه و نو تخریب و ناپدید شدند ولی میدان شاه پابرجا ماند. در سال‌های اخیر میدان کهنه بازسازی شده‌است اما میدان نو که زیبایی و جذابیت آن دو میدان را نداشت، به دست فراموشی سپرده شد و تنها نام مستعار آن، نقش جهان، تبدیل به نام دیگر ، میدان شاه یا میدان امام خمینی شد.
ساعت ١٠/٥ بامداد ، حجة الاسلام و المسلمين حاج شيخ حسن #صديقين كه از تبارى كهن و علمى در اين شهر برخوردار بوده و خود يكى از اعلام اين ديار بشمار مى آيند ، اظهار لطف نموده و به ديدن ما قدم رنجه نمودند. ساعتى را در كنار اين شخصيت سپرى كرده و از مصاحبت ايشان لذًت برديم. #تربت حضرت و تسبيح مطهر از تربت باب الرأس صحن حسينى ع و هشت جلد كتاب هاى خويش پيرامون حرمين شريفين ، و دوره كتابهاى سه جلدى #تاريخ عراق خود را تقديم محضرشان نمودم. هنگام تقديم تربت به پاس احترام به آن ، تا كمر خم شدند و اداى احترام به آن نمودند كه بس زيبا بود. در پايان و هنگام خداحافظى ، أنگشتر #عقيق سفيد زيبايي را كه برآن نام هاى مبارك #على و #فاطمه نقش بسته و زينت دهنده دستشان بود را به من هديه نمودند كه موجب سپاسگزارى فراوان من گرديد.
____
@drhadiansari
مسجد #جامع برسیان #اصفهان؛ بنایی با قدمت هزار ساله
مسجد برسیان و مناره کهن آن با قدمتی هزار ساله در روستای #برسیان واقع در بخش مرکزی شهرستان اصفهان در ۴۵ کیلومتری جنوب شرقی این شهر، در شمال #زاینده رود واقع شده است.
برسیان در دوره #صفویه به سبب آبادانی و خرمی محل تفرج پادشاهان این سلسله بود. تک #مناره بسیار قطور و رفیع این مسجد نیز قدمتی هزار ساله دارد. ابتدا مناره را ساخته بوده اند و سپس ساختمان #مسجد به آن اضافه شده است.
مسجد جامع برسیان مربوط به #سدهٔ ۵ هجری قمری است، این اثر در تاریخ ۱۲ اسفند ۱۳۱۵ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این بنا شباهت زیادی به مسجد جامع #عتیق اصفهان دارد، مسجد جامع برسیان نمونه عالی برای مرور تاریخ شفاهی معماری ایرانی اسلامی است، مسجد جامع برسیان واقع در دهکده ایست که در لهجه ساکنین محلی آن #بیسیون نامیده می‌شود. مسجدی که در عهد #سلجوقیان ساخته شد و به خوبی روند رو به رشد مسجد سازی در ایران را نشان می‌دهد، مناره این مسجد یکی از قدیمی‌ترین مناره‌های ایران است که در میان مناره‌های اصفهان که دارای تاریخ هستند سومین مناره قدیمی به‌شمار می‌آید. تاریخ ساخت مناره سال ۴۹۱ ه. ق می‌باشد. منارۀ مسجد برسیان از دیر باز از بناهای جالب توجه اصفهان به شمار می‌آمده است. هنرمند #معمار توانسته است از طریق تزیینات آجری که از قاعده تا رأس مناره به تدریج و به گونه‌ای موزون بر تراکم آن اضافه می‌گردد، نگاه بیننده را به فراز مناره، جایی که #آیات قرآنی بر آن نقش بسته، سوق دهد.
۳ بخش متمایز بر نمای خارجی مناره قابل تشخیص است. همچنین از فراز پشت بام این مسجد می‌توان محوطه داخلی یک #کاروانسرای تاریخی و بزرگ را که در مجاورت مسجد جامع برسیان قرار دارد، نظاره کرد. نام این کاروانسرای تاریخی، #رباط نادری است.
_______
@drhadiansarii
مسجد برسیان و مناره کهن آن با قدمتی هزار ساله در روستای #برسیان واقع در بخش مرکزی شهرستان اصفهان در ۴۵ کیلومتری جنوب شرقی این شهر، در شمال #زاینده رود واقع شده است.
برسیان در دوره #صفویه به سبب آبادانی و خرمی محل تفرج پادشاهان این سلسله بود. تک #مناره بسیار قطور و رفیع این مسجد نیز قدمتی هزار ساله دارد. ابتدا مناره را ساخته بوده اند و سپس ساختمان #مسجد به آن اضافه شده است.
مسجد جامع برسیان مربوط به #سدهٔ ۵ هجری قمری است، این اثر در تاریخ ۱۲ اسفند ۱۳۱۵ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این بنا شباهت زیادی به مسجد جامع #عتیق اصفهان دارد، مسجد جامع برسیان نمونه عالی برای مرور تاریخ شفاهی معماری ایرانی اسلامی است، مسجد جامع برسیان واقع در دهکده ایست که در لهجه ساکنین محلی آن #بیسیون نامیده می‌شود. مسجدی که در عهد #سلجوقیان ساخته شد و به خوبی روند رو به رشد مسجد سازی در ایران را نشان می‌دهد، مناره این مسجد یکی از قدیمی‌ترین مناره‌های ایران است که در میان مناره‌های اصفهان که دارای تاریخ هستند سومین مناره قدیمی به‌شمار می‌آید. تاریخ ساخت مناره سال ۴۹۱ ه. ق می‌باشد. منارۀ مسجد برسیان از دیر باز از بناهای جالب توجه اصفهان به شمار می‌آمده است. هنرمند #معمار توانسته است از طریق تزیینات آجری که از قاعده تا رأس مناره به تدریج و به گونه‌ای موزون بر تراکم آن اضافه می‌گردد، نگاه بیننده را به فراز مناره، جایی که #آیات قرآنی بر آن نقش بسته، سوق دهد.
۳ بخش متمایز بر نمای خارجی مناره قابل تشخیص است. همچنین از فراز پشت بام این مسجد می‌توان محوطه داخلی یک #کاروانسرای تاریخی و بزرگ را که در مجاورت مسجد جامع برسیان قرار دارد، نظاره کرد. نام این کاروانسرای تاریخی، #رباط نادری است.
_______
@drhadiansarii