جریانـ
4.54K subscribers
1.85K photos
1.78K videos
42 files
2.04K links
♻️ جريانى براى گسترش
آگاهى، مسئولیت، همبستگی و شادى همگانی
با هدف مراقبت از ایران‌زمین، ایرانیان و فارسی‌زبانان
در پیوند با زمین و دیگرمردمان ♻️

جریانـ | رسانهٔ فرهنگ و جامعه

در «جريانـ» باشيد!

جریان در اینستاگرام:
https://instagram.com/jaryaann_
Download Telegram
تصاویر جشن‌های مجازی و سفره‌های شب یلدای ایرانیان در شبکه‌های اجتماعی خود مصداق نوری بود در دل تاریکی

بزرگداشت زاده شدن «مهر» و شب چله، نه تنها با ارجاع ما به ریشه‌های مشترک‌ و کهن فرهنگی‌مان، در روزهایی که بیشترین فاصله فیزیکی را از هم داریم، ما را به هم نزدیک می‌کند بلکه به گونه‌ای تمام ایرانیانی را که هزاران سال با امید چیرگی نور بر ظلمت، زایش «مهر» را جشن می‌گرفته‌اند، فرامی‌خواند تا همگی بر سر سفره‌هایی گسترده از خیال روشنایی و نور، با همراهی و رمزگشایی جناب حافظ، ضمن طلب فردایی روشن‌تر، پیمان مهرمان را با یکدیگر تجدید کنیم.

#یلدا #چله #روزگارکرونایی
در «جریان» باشید.
@Jaryaann
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
☀️ فلسفه و تاریخچه جشن یلدا یا شب چله

بخشی از سخنرانی دکتر #سجاد_آیدنلو، پژوهشگر ادبیات فارسی و شاهنامه‌پژوه آذربایجانی، در کتابخانه عمومی بامداد امید صبای ارومیه، ۳۰ آذر ۹۸

🔗 منبع: ایران‌زمین
⬅️ نسخۀ کامل شنیداری
#یلدا
#چله
در «جریان» باشید.
@Jaryaann
Audio
💡 تبارشناسی اساطیری شب یلدا
چرا ایرانیان زمان زایش مهر را در تاریک‌ترین شب سال قرار داده بودند؟

🎙دکتر شروین وکیلی
#سخنرانی در شب یلدای سال ۱۳۹۵ - دانشگاه شیراز

#یلدا #چله #اسطوره
منبع:
@sherwin_vakili
@Jaryaann
همه چیز درباره شباهت‌های یلدا و کریسمس
عبدالحمید ضیایی
💡 همه چیز درباره شباهت‌های یلدا و کریسمس
🔊 عبدالحمید ضیایی

منبع
#یلدا #چله #صادرات_فرهنگی
در «جریان» باشید.
@Jaryaann
طی دهه‌های گذشته به علل گوناگون از جمله، بی‌توجهی و چه بسا دوریِ عامدانه نظام آموزشی و دیگر نهادهای تبلیغاتی و صدا و سیما و متاسفانه بی‌تفاوتی بخشی از جامعه روشنفکری کشور نسبت به «جشن‌ها و آیین‌های کهن ایرانی»، آگاهی عمومی نسبت به بسیاری از این آیین‌ها (جز نوروز) کم و بیش اندک شده بود. گویی سویه‌های معنایی و کارکردی این جشن‌ها تا حدی فراموش شده و صرفاً شب #چله (#یلدا) به علت زیبایی‌های شکلیِ آن به عنوان یک سنت، در خانواده‌ها و فضاهای خصوصی بزرگ داشته می‌شد.

حالا که ظرف چند سال گذشته، به واسطه فعالیت آگاهی‌بخش ایران‌دوستان در شبکه‌های اجتماعی، خودآگاهی ملی درباره ریشه‌ها و سویه‌های روشن، درخشان و منطبق بر عالم واقع (طبیعت) این آیین‌های ایرانی (به ویژه چله و یلدا) افزایش یافته، اولاً اهمیت تاریخی و معنایی این جشن‌ها به عنوان نمادی از #وحدت_در_کثرت در ایران‌زمین بیش از پیش و دوباره کشف و بازیابی شده و ثانیاً به واسطه وجود پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی، امکان تکثیر این آگاهی و نیز بازنمایی و بزرگداشت این مناسبت‌ها به عنوان #جشن_ملی و #جشن_ایرانی (در گستره #ایران_فرهنگی) در فضای عمومی فراهم شده است.

در چنین فرایند طبیعی و خودجوشی‌ست که بی هیچ سازماندهی، فشار، القای بیرونی و بدون امکانات و تبلیغات رسانه‌ای، مردم،‌ خود به زیبایی با برپایی نشست‌ها و برنامه‌های مرتبط و جشن‌های جمعی و برگزاری باشکوه‌تر این آیین در فضای خصوصی و همرسانی سفره‌ها و فال‌های خود و تبریک شب یلدا و چله به یکدیگر در شبکه‌های اجتماعی، بلندترین شب سال را مانند پیشینیان‌شان، روزنه‌ای برای زایش نور و چیرگی آن بر تاریکی و تاب‌آوری در برابر سختی‌ها و ناملایمات روزگار می‌سازند و علاوه بر آن، به واسطه این جشن، فرصتی فراهم می‌کنند برای اتصال به میراث مشترک تاریخی و فرهنگی خود از سویی، و وصل شدن به دیگر ایرانیان در سراسر جهان (و حتی ساکنان کشورهای همسایه که این مناسبت را جشن می‌گیرند)، از سوی دیگر و در نهایت، بازسازی همبستگی ملی/منطقه‌ای، بر مبنای مهر و روشنی.

به امید روزی که رَویهٔ #مراقبت_از_فرهنگ در جامعه ایرانی بیش از پیش تقویت شود و شب یلدا و چله باشکوه‌تر، جمعی‌تر و پرمعناتر جشن گرفته شود و در ضمن با افزایش خودآگاهی و حساسیت ملی درباره جشن‌های تیرگان، مهرگان و سده،‌ آن‌ها نیز در جامعه و فضای عمومی، در مقیاسی بزرگ، مطرح و بزرگ داشته شوند.


در «جریان» باشید.
@Jaryaann
هربرت گرِگ، با انتشار این عکس شگرف در توئیتر خود نوشته است:

«شب‌هایی که در تخت جمشید عکاسی می‌کردم هر کدام قصه‌ای دارد.
یک شب قبل عکاسی این تصویر، دیالوگ‌هایی بین من و سرباز رد و بدل شد.
گفتم: خسته نشدی ۲۵۰۰ سال اینجا ایستادی؟
گفت: ۱۰۰۰۰ سال هم بگذرد به انتظار طلوع فردا می‌ایستم تا به خورشید ادای احترام کنم.»

⚡️تصویری به راستی خیال‌انگیز است؛ خدا می‌داند که اگر سربازان و پاسبانان ایران‌زمین که نقش و شمایل آن‌ها روی کتیبه‌ها و بناها و در دل کوه‌ها، صخره‌ها و سنگ‌ها آمده، روزی به سخن آیند و از دیده‌های خود در تاریخ چندهزار ساله این سرزمین سخن بگویند چه‌ها خواهند گفت. از فرازها و فرودها، از روشنی‌ها و تیرگی‌ها، از تاخت و تازهای پیوسته و خانمان‌سوز از شرق و غرب و جنوب و شمال شرق و شمال غرب به کشور، از تاراج‌ها و غارت‌ها، از خون مردمان بی‌گناهی که ریخته، و سرهایی که بریده شد، از سیل و زمین‌لرزه و خشکسالی و قحطی و همه‌گیری‌ بیماری‌ها، از رونق و آبادانی شهرها و روستاها و شکوفایی فرهنگ، هنر و دانش، از خردمندی، روشن‌اندیشی و دادگری برخی حاکمان و بی‌عرضگی، ناکارآمدی و ستم برخی دیگر، از خویشکاری، کوشش و خدمات اهل هنر، دانش و ادبیات برای پاسبانی از میراث گذشته و آفریدن هزاران میراث ملموس و ناملوس دیگر فرهنگی و از لطمات و آسیب‌های جاهلان، خشک‌اندیشان و واپس‌گرایان، از فداکاری‌ها و از خودگذشتگی‌ها برای پاسبانی و مراقبت از این سرزمین و از خیانت و دسیسه و پلیدی خودی‌ها، از آرامش و آسایش و از بلوا و آشوب‌ها، از تاریخی که آن‌را گم کرده و از آن بی‌خبریم تا تاریخی که از آن باخبر و به آن بی‌توجهیم .... از هر آنچه ایران و مردمانش در هزاران سال دیده‌اند تا به امروز که این سرزمین با وجود تمام زخم‌ها، حادثه‌ها و بلاها هنوز پابرجاست و هنوز در آن، آثار و بناهای تاریخی، آیین‌هایی چون نوروز و شب چله، اساطیری چون رستم و سیاوش، نغمه‌های موسیقی و فرهنگی مبتنی بر «مهر»، از طوفان حوادث جان به در برده است؛ اگرچه از برخی تنها ویرانه‌‌ای یا ردی مانده و اگرچه سختی و رنج نیز کم ندیده و اگرچه اکنون نیز با تهدیدها و گرفتاری‌های گوناگون مواجه است.

این سربازان شب‌های تار و زمستان‌های سخت بسیاری را با ممارست،‌ هوشیارانه و بدون خستگی، به انتظار بیدار ماندند تا «روز نو» برآید و خورشید دوباره بر این سرزمین و مردمانش بتابد و همان‌ها شاهد خواهند بود که ایران چگونه و تحت چه شرایطی به ایرانیان آینده خواهد رسید.

#تداوم_فرهنگی #ایران
#نوروز #چله #سده #اسطوره

🔗 منبع عکس
در «جریان» باشید.
@Jaryaann
Forwarded from جریانـ
امیر هاشمی‌مقدم، پٰژوهشگر فرهنگ، چندی پیش طی یادداشتی در کانال مقدمه به نکته جالب و مهمی اشاره کرده بود:
«چند سالی است که ... مجریان صدا و سیما پافشاری عجیبی دارند برای به کار نبردن نام برخی از جشن‌های ملی و ایرانی؛ و به جای آن، از نام‌های نامأنوس و ناآشنای دیگری که خود ابداع کرده‌اند، استفاده می‌کنند. خودداری از به کار بردن نام «سیزده به در» و به جای آن به کار بردن اصطلاح «روز طبیعت»، همچون خودداری از به کار بردن نام «چهارشنبه‌سوری» و به جای آن به کار بردن اصطلاح «چهارشنبه آخر سال» از مهمترین نمونه‌های آن است. این در حالی است که در این چند سال، هیچ یک از این نام‌ها در میان مردم کمترین کاربردی نیافته و همچنان نام‌های قدیمی و درست آن به کار گرفته می‌شود. برای نمونه هرگز شما نمی‌توانید ایرانی‌ای را پیدا کنید که از شما بپرسد: «روز طبیعت کجا می‌روی؟»؛ یا هیچ کودکی را نمی‌توانید بیابید که به دوستانش بگوید: «برای چهارشنبه آخر سال از کجا ترقه پیدا کنیم؟».

او در پایان متن به درستی هشدار داده است که سیاست کمرنگ کردن سنت‌های ایرانی و خدشه وارد کردن به ارزش‌های ملی و میراث فرهنگی کشور، چه نتایج سوئی خواهد داشت.

🔺در مورد جشن شب #یلدا و #چله نیز دیده‌ایم که گاهی در صدا و سیما از تعبیر «جشن بلندترین شب سال» استفاده می‌شود. این رویکرد نوعی ستیز با تاریخ و پیشینه این جشن‌ها و آیین‌هاست و اثری جز گسست فرهنگی و تخریب پایه‌های هویتی مردم نخواهد داشت. در بسیاری از مواقع ستیز با بعضی امور از ستیز با نام آن‌ها آغاز شده یا پشت آن پنهان شده است.

البته واقعیت این است که این تعابیر جعلی، در گفتار روزمره جایگزین نام اصلی این مناسبت‌ها نشده است. اما بر اثر تکرار در این سال‌ها، گاهی شاهدیم که در نوشتار از این ترکیب‌های ابداعی استفاده می‌شود؛ گاه حتی با نیت سازنده، مثلاً برای ذکر اهمیت مراقبت از طبیعت، «سیزده به در» روز طبیعت نامیده می‌شود. این فرایند در طولانی‌مدت ممکن است باعث کم‌رنگ شدن نا‌م اصلی این آیین‌ها و قطع ارتباط با ریشه‌های فرهنگی یا دست کم نوعی تشتت در نام‌های آیینی شود.

❗️توجه همه ما به این نکته و استفاده از نام‌های اصیل و تاریخی می‌تواند نوعی #مراقبت_از_فرهنگ و #میراث_فرهنگی #ایران باشد.

🌀 اگر شما هم با دغدغه این متن همدل‌اید آن‌را برای دیگران ارسال کنید.
#چهارشنبه‌سوری #جشن_ایرانی #زبان
در «جریان» باشید.
@Jaryaann
Forwarded from جریانـ
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
☀️ فلسفه و تاریخچه جشن یلدا یا شب چله

بخشی از سخنرانی دکتر سجاد آیدنلو، پژوهشگر ادبیات فارسی و شاهنامه‌پژوه آذربایجانی، در کتابخانه عمومی بامداد امید صبای ارومیه

منبع: ایران‌زمین
#یلدا #چله
در «جریان» باشید.
@Jaryaann
برخی تردید کرده‌اند که در شرایط کنونی جامعه و کشور، که جان‌های عزیزی از دست رفته، خانواده‌های بسیاری عزادارند و انبوه اندوه و تلخی، جان و روان ایرانیان را مشوش کرده، آیا برگزاری آیین شب #یلدا موضوعیتی دارد.

بزرگداشت #چله و شب یلدا در فرهنگ و تمدن ایرانی از قضا اگر یک کارکرد داشته باشد همین است که چگونه می‌توان به یاری #مهر دشوارترین شرایط را تاب آورد. ایرانیان با خرد تاریخی خود از دیرباز در چنین شبی، به منتها رسیدن تاریکی را نشانی از زایش نور می‌شمردند و به واسطهٔ نیروی جمعی برآمده از «دور هم گرد آمدن» و «دوست داشتن»، از دل سختی، شعله‌ای گرمابخش رو به آینده می‌افروختند و این نه به معنای نادیده گرفتن سختی‌های کنونی و از یاد بردن تلخی‌های گذشته، که از قضا به معنای یافتن نیرو و برکشیدن امیدی برای ادامهٔ راه #زندگی و برای ساختن آینده‌ای روشن ورای تمام تلخی‌ها و تاریکی‌های گذشته و با وجود زمستان سخت پیش رو است.

خلاصه این‌که، ایرانیان امسال بیش از تمام سال‌های پیشین، برای جلوگیری از فرسایش و فروپاشی ذهنی و روانیِ ناشی از آن‌چه بر آنان گذشته، نیاز به همنشینی و همدلی در بلندترین شب سال و همکلامی، همفکری و دل‌گرمی یکدیگر برای ترسیم فردایی روشن برای ایران و تخیل آینده‌ای مطلوب برای ایرانیان دارند.
#تاب‌آوری #امید
در «جریانـ» باشید.
@Jaryaann
💠 «می‌ستاییم مهرِ دارندۀ دشت‌های پهناور را؛ او كه به همهٔ سرزمین‌های ایرانی، خانمانی پُر از آشتی، پُر از آرامی و پُر از شادی می‌بخشد.»

🔗 مهر یشت، کرده ۱، بند ۴

باشد که شب زایش #مهر، در دل این سرما، فسردگی و تاریکی، زمینه‌ساز روشنی، گرمی، آشتی، آرامش و شادی برای ایران و ایرانی باشد!

▫️مهر یشت (میترا یشت) دهمین یشتِ اوستا و پس از فروردین یشت، کهن‌ترین بخش آن در بزرگداشت و ستایش ایزد بزرگ و کهنِ ایرانی، «مهر» یا «میترا» (در اوستا «میثْرَه») ایزد پیمان، فروغ و روشنایی سروده شده که نامش در «گاتها»ی زرتشت نیز آمده است. این یشت که در ۳۵ بخش (کرده) و ۱۴۶ بند، به نظم سروده شده، کهن‌ترین شعر بدست آمده ایرانی است.

«میتْرَه» یا «مهر» در اصل به معنای دوستی و محبت بوده اما بعدها به خورشید و نور آن نیز اطلاق ‌شده اما در دوران سرایش مهر یشت چنین باوری در میان نبوده است.

🖼 تصویر:
از قدیمی‌ترین نقوشی مربوط به ایزد مهر در ایران، نقشی است در طاق‌بستان کرمانشاه که مهر در آن به روشنی در کنار اهورامزدا که در حال اعطای مقام شاهی به اردشیر دوم ساسانی‌ست، ایستاده است.
#چله‌ #یلدا #میراث_فرهنگی
در «جریانـ» باشید.
@Jaryaann